१.१ . विमलकलाश्रयाभिनवसृष्टिमहा जननी भरिततनुश्च पञ्चमुखगुप्तरुचिर्जनकः ।
१.१ . तदुभययामलस्फुरितभावविसर्गमयं हृदयमनुत्तरामृतकुलं मम सस्फुरतात् ॥ १
१.२ . नौमि चित्प्रतिभां देवीं परां भैरवयोगिनीम् ।
१.२ . मातृमानप्रमेयांशशूलाम्बुजकृतास्पदाम् ॥ २
१.३ . नौमि देवीं शरीरस्थां नृत्यतो भैरवाकृते ।
१.३ . प्रावृण्मेघघनव्योमविद्युल्लेखाविलासिनीम् ॥ ३
१.४ . दीप्तज्योतिश्छटाप्लुष्टभेदबन्धत्रयं स्फुरत् ।
१.४ . स्ताज्ज्ञानशूलं सत्पक्षविपक्षोत्कर्तनक्षमम् ॥ ४
१.५ . स्वातन्त्र्यशक्तिः क्रमसंसिसृक्षा क्रमात्मता चेति विभोर्विभूतिः ।
१.५ . तदेव देवीत्रयमन्तरास्तामनुत्तरं मे प्रथयत्स्वरूपम् ॥ ५
१.६ . तद्देवताविभवभाविमहामरीचिचक्रेश्वरायितनिजस्थितिरेक एव ।
१.६ . देवीसुतो गणपतिः स्फुरदिन्दुकान्तिः सम्यक्समुच्छलयतान्मम संविदब्धिम् ॥ ६
१.७ . रागारुणां ग्रन्थिबिलावकीर्ण यो जालमातानवितानवृत्ति ।
१.७ . कलोम्भितं बाह्यपथे चकार स्तान्मे स मच्छन्दविभुः प्रसन्नः ॥ ७
१.८ . त्रैयम्बकाभिहितसन्ततिताम्रपर्णीसन्मौक्तिकप्रकरकान्तिविशेषभाजः ।
१.८ . पूर्वे जयन्ति गुरवो गुरुशास्त्रसिन्धुकल्लोलकेलिकलनामलकर्णधाराः ॥ ८
१.९ . जयति गुरुरेक एव श्रीश्रीकण्ठो भुवि प्रथितः ।
१.९ . तदपरमूर्तिर्भगवान्महेश्वरो भूतिराजश्च ॥ ९
१.१० . श्रीसोमानन्दबोधश्रीमदुत्पलविनिःसृताः ।
१.१० . जयन्ति संविदामोदसन्दर्भा दिक्प्रसर्पिणः ॥ १०
१.११ . तदास्वादभरावेशबृंहितां मतिषट्पदीम् ।
१.११ . गुरोर्लक्ष्मणगुप्तस्य नादसंमोहिनीं नुमः ॥ ११
१.१२ . यः पूर्णानन्दविश्रान्तसर्वशास्त्रार्थपारगः ।
१.१२ . स श्रीचुखुलको दिश्यादिष्टं मे गुरुरुत्तमः ॥ १२
१.१३ . जयताज्जगदुद्धृतिक्षमोऽसौ भगवत्या सह शंभुनाथ एकः ।
१.१३ . यदुदीरितशासनांशुभिर्मे प्रकटोऽयं गहनोऽपि शास्त्रमार्गः ॥ १३
१.१४ . सन्ति पद्धतयश्चित्राः स्रोतोभेदेषु भूयसा ।
१.१४ . अनुत्तरषडर्धार्थक्रमे त्वेकापि नेक्ष्यते ॥ १४
१.१५ . इत्यहं बहुशः सद्भिः शिष्यसब्रह्मचारिभिः ।
१.१५ . अर्थितो रचये स्पष्टां पूर्णार्था प्रक्रियामिमाम् ॥ १५
१.१६ . श्रीभट्टनाथचरणाब्जयुगात्तथा श्रीभट्टारिकांघ्रियुगलाद्गुरुसन्ततिर्या ।
१.१६ . बोधान्यपाशविषनुत्तदुपासनोत्थबोधोज्ज्वलोऽभिनवगुप्त इदं करोति ॥ १६
१.१७ . न तदस्तीह यन्न श्री-मालिनीविजयोत्तरे ।
१.१७ . देवदेवेन निर्दिष्टं स्वशब्देनाथ लिङ्गतः ॥ १७
१.१८ . दशाष्टादशवस्वष्टभिन्नं यच्छासनं विभोः ।
१.१८ . तत्सारं त्रिकशास्त्रं हि तत्सारं मालिनीमतम् ॥ १८
१.१९ . अतोऽत्रान्तर्गतं सर्व संप्रदायोज्झितैर्बुधैः ।
१.१९ . अदृष्ट प्रकटीकुर्मो गुरुनाथाज्ञया वयम् ॥ १९
१.२० . अभिनवगुप्तस्य कृतिः सेयं यस्योदिता गुरुभिराख्या ।
१.२० . त्रिनयनचरणसरोरुहचिन्तनलब्धप्रसिद्धिरिति ॥ २०
१.२१ . श्रीशम्भुनाथभास्करचरणनिपातप्रभापगतसंकोचम् ।
१.२१ . अभिनवगुप्तहृदम्बुजमेतद्विचिनुत महेशपूजनहेतोः ॥ २१

आदिवाक्यं

१.२२ . इह तावत्समस्तेषु शास्त्रेषु परिगीयते ।
१.२२ . अज्ञानं संसृतेर्हेतुर्ज्ञानं मोक्षैककारणम् ॥ २२
१.२३ . मलमज्ञानमिच्छन्ति संसाराङ्कुरकारणम् ।
१.२३ . इति प्रोक्तं तथा व श्रीमलिनीविजयोत्तरे ॥ २३
१.२४ . विशेषणेन बुद्धिस्थे संसारोत्तरकालिके ।
१.२४ . संभावनां निरस्यैतदभावे मोक्षमब्रवीत् ॥ २४
१.२५ . अज्ञानमिति न ज्ञानाभावश्चातिप्रसङ्गतः ।
१.२५ . स हि लोष्टादिकेऽप्यस्ति न च तस्यास्ति संसृतिः ॥ २५
१.२६ . अतो ज्ञेयस्य तत्त्वस्य सामस्त्येनाप्रथात्मकम् ।
१.२६ . ज्ञानमेव तदज्ञानं शिवसूत्रेषु भाषितम् ॥ २६
१.२७ . चैतन्यमात्मा ज्ञानं च बन्ध इत्यत्र सूत्रयोः ।
१.२७ . संश्लेषेतरयोगाश्यामयमर्थः प्रदर्शितः ॥ २७
१.२८ . चैतन्यमिति भावान्तः शब्दः स्वातन्त्र्यमात्रकम् ।
१.२८ . अनाक्षिप्रविशेषं सदाह सूत्रे पुरातने ॥ २८
१.२९ . द्वितीयेन तु सूत्रेण क्रियां वा करणं च वा ।
१.२९ . ब्रुवता तस्य चिन्मात्ररूपस्य द्वैतमुच्यते ॥ २९
१.३० . द्वैतप्रथा तदज्ञानं तुच्छत्वाद्बन्ध उच्यते ।
१.३० . तत एव समुच्छेद्यमित्यावृत्त्यानिरूपितम् ॥ ३०
१.३१ . स्वतन्त्रात्मातिरिक्तस्तु तुच्छोऽ तुच्छोऽपि कश्चन ।
१.३१ . न मोक्षो नाम तन्नास्य पृथङ्नामापि गृह्यते ॥ ३१
१.३२ . यत्तु ज्ञेयसतत्त्वस्य पूर्णपूर्णप्रथात्मकम् ।
१.३२ . तदुत्तरोत्तरं ज्ञानं तत्तत्संसारशान्तिदम् ॥ ३२
१.३३ . रागाद्यकलुषोऽस्म्यन्तःशून्योऽहं कर्तृतोज्झितः ।
१.३३ . इत्थं समासव्यासाभ्यां ज्ञानं मुञ्चति तावतः ॥ ३३
१.३४ . तस्मान्मुक्तोऽप्यवच्छेदादवच्छेदान्तरस्थितेः ।
१.३४ . अमुक्त एव मुक्तस्तु सर्वावच्छेदवर्जितः ॥ ३४
१.३५ . यत्तु ज्ञेयसतत्त्वस्य ज्ञानं सर्वात्मनोज्झितम् ।
१.३५ . अवच्छेदैर्न तत्कुत्राप्यज्ञानं सत्यमुक्तिदम् ॥ ३५
१.३६ . ज्ञानाज्ञानस्वरूपं यदुक्तं प्रत्येकमप्यदः ।
१.३६ . द्विधा पौरुषबौद्धत्वभिदोक्तं शिवशासने ॥ ३६
१.३७ . तत्र पुंसो यदज्ञानं मलाख्यं तज्जमप्यय ।
१.३७ . स्वपूर्णचित्क्रियारूपशिवतावरणात्मकम् ॥ ३७
१.३८ . संकोचिदृक्क्रियारूपं तत्पशोरविकल्पितम् ।
१.३८ . तदज्ञानं न बुद्घ्यंशोऽध्यवसायाद्यभावतः ॥ ३८
१.३९ . अहमित्थमिदं वेद्मीत्येवमध्यवसायिनी ।
१.३९ . षट्कञ्चुकाबिलाणूत्थप्रतिबिम्बनतो यदा ॥ ३९
१.४० . धीर्जायते तदा तादृग्ज्ञानमज्ञानशब्दितम् ।
१.४० . बौद्धं तस्य च तत्पौंस्नं पोषणीयं च पोष्टृच ॥ ४०
१.४१ . क्षीणे तु पशुसंस्कारे पुंसः प्राप्तपरस्थितेः ।
१.४१ . विकस्वरं तद्विज्ञानं पौरुषं निर्विकल्पकम् ॥ ४१
१.४२ . विकस्वराविकल्पात्मज्ञानौचित्येन यावसा ।
१.४२ . तद्बौद्धं यस्य तत्पौंस्नं प्राग्वत्पोष्यं च पोष्टृ च ॥ ४२
१.४३ . तत्र दीक्षादिना पौंस्नमज्ञानं ध्वंसि यद्यपि ।
१.४३ . तथापि तच्छरीरान्ते तज्ज्ञानं व्यज्यते स्फुटम् ॥ ४३
१.४४ . बौद्धज्ञानेन तु यदा बौद्धमज्ञानजृम्भितम् ।
१.४४ . विलीयते तदा जीवन्मुक्तिः करतले स्थिता ॥ ४४
१.४५ . दीक्षापि बौद्धविज्ञानपूर्वा सत्यं विमोचिका ।
१.४५ . तेन तत्रापि बौद्धस्य ज्ञानस्यास्ति प्रधानता ॥ ४५
१.४६ . ज्ञानाज्ञानागतं चैतद्द्वित्वं स्वायम्भुवे रुरौ ।
१.४६ . मतङ्गादौ कृतं श्रीमत्खेटपालादिदैशिकैः ॥ ४६
१.४७ . तथाविधावसायात्मबौद्धविज्ञानसम्पदे ।
१.४७ . शास्त्रमेव प्रधानं यज्ज्ञेयतत्त्वप्रदर्शकम् ॥ ४७
१.४८ . दीक्षया गलितेऽप्यन्तरज्ञाने पौरुषात्मनि ।
१.४८ . धीगतस्यानिवृत्तत्वाद्विकल्पोऽपि हि संभवेत ॥ ४८
१.४९ . देहसद्भावपर्यन्तमात्मभावो यतो धियि ।
१.४९ . देहान्तेऽपि न मोक्षः स्यात्पौरुषाज्ञानहानितः ॥ ४९
१.५० . बौद्धाज्ञाननिवृत्तौ तु विकल्पोन्मूलनाद्ध्रुवम् ।
१.५० . तदैव मोक्ष इत्युक्तं धात्रा श्रीमन्निशाटने ॥ ५०
१.५१ . विकल्पयुक्तचितस्तु पिण्डपाताच्छिवं ब्रजेत् ।
१.५१ . इतरस्तु तदैवेति शास्त्रस्यात्र प्रधानतः ॥ ५१
१.५२ . ज्ञेयस्य हि परं तत्त्वं यः प्रकाशात्मकः शिवः ।
१.५२ . नह्यप्रकाशरूपस्य प्राकाश्यं वस्तुतापि वा ॥ ५२
१.५३ . अवस्तुतापि भावानां चमत्कारैकगोचरा ।
१.५३ . यत्कुड्यसदृशी नेयं धीरवस्त्वेतदित्यपि ॥ ५३
१.५४ . प्रकाशो नाम यश्चायं सर्वत्रैव प्रकाशते ।
१.५४ . अनपह्नवनीयत्वात्किं तस्मिन्मानकल्पनैः ॥ ५४
१.५५ . प्रमाणान्यपि वस्तूनां जीवितं यानि तन्वते ।
१.५५ . तेषामपि परो जीवः स एव परमेश्वरः ॥ ५५
१.५६ . सर्वापह्नवहेवाकधर्माप्येवं हि वर्तते ।
१.५६ . ज्ञानमात्मार्थमित्येतन्नेति मां प्रति भासते ॥ ५६
१.५७ . अपह्नुतौ साधने वा वस्तूनामाद्यमीदृशम् ।
१.५७ . यत्तत्र के प्रमाणानामुपपत्त्युपयोगिते ॥ ५७
१.५८ . [५८ मिस्सिन्ग्]॥
१.५९ . कामिके तत एवोक्तं हेतुवादविवर्जितम् ।
१.५९ . तस्य देवातिदेवस्य परापेक्षा न विद्यते ॥ ५९
१.६० . परस्य तदपेक्षत्वात्स्वतन्त्रोऽयमतः स्थितः ।
१.६० . अनपेक्षस्य वशिनो देशकालाकृतिक्रमाः ॥ ६०
१.६१ . नियता नेति स विभुर्नित्यो विश्वाकृतिः शिवः ।
१.६१ . विभुत्वात्सर्वगो नित्यभावादाद्यन्तवर्जितः ॥ ६१
१.६२ . विश्वाकृतित्वाच्चिदचित्तद्वैचित्र्यावभासकः ।
१.६२ . ततोऽस्य बहुरूपत्वमुक्तं दीक्षोत्तरादिके ॥ ६२
१.६३ . भुवनं विग्रहो ज्योतिः खं शब्दो मन्त्र एव च ।
१.६३ . बिन्दुनादादिसंभिन्नः षड्विधः शिव उच्यते ॥ ६३
१.६४ . यो यदात्मकतानिष्ठस्तद्भावं स प्रपद्यते ।
१.६४ . व्योमादिशब्दविज्ञानात्परो मोक्षो न संशयः ॥ ६४
१.६५ . विश्वाकृतित्वे देवस्य तदेतच्चोपलक्षणम् ।
१.६५ . अनवच्छिन्नतारूढाववच्छेदलयेऽस्य च ॥ ६५
१.६६ . उक्तं च कामिके देवः सर्वाकृतिर्निराकृतिः ।
१.६६ . जलदर्पणवत्तेन सर्वं व्याप्तं चराचरम् ॥ ६६
१.६७ . न चास्य विमुताद्योऽयं धर्मोऽन्योन्यं विभिद्यते ।
१.६७ . एक एवास्य धर्मोऽसौ सर्वाक्षेपेण वर्तते ॥ ६७
१.६८ . तेन स्वातन्त्र्यशक्त्यैव युक्त इत्याञ्जसो विधिः ।
१.६८ . बहुशक्तित्वमप्यस्य तच्छक्त्यैवावियुक्तता ॥ ६८
१.६९ . शक्तिश्च नाम भावस्य स्वं रूपं मातृकल्पितम् ।
१.६९ . तेनाद्वयः स एवापि शक्तिमत्परिकल्पने ॥ ६९
१.७० . मातृक्लृप्ते हि देवस्य तत्र तत्र वपुष्यलम् ।
१.७० . को भेदो वस्तुतो वह्नेर्दग्धृपक्तृत्वयोरिव ॥ ७०
१.७१ . न वासौ परमार्थेन न किंचिद्भासनादृते ।
१.७१ . नह्यस्ति किंचित्तच्छक्तितद्वद्भेदोऽपि वास्तवः ॥ ७१
१.७२ . स्वशक्त्युद्रेकजनकं तादात्म्याद्वस्तुनो हि यत् ।
१.७२ . शक्तिस्तदपि देव्येवं भान्त्यप्यन्यस्वरूपिणी ॥ ७२
१.७३ . शिवश्चालुप्तविभवस्तथा सृष्टोऽवभासते ।
१.७३ . स्वसंविन्मातृमकुरे स्वातन्त्र्याद्भावनादिषु ॥ ७३
१.७४ . तस्माद्येन मुखेनैष भात्यनंशोऽपि तत्तथा ।
१.७४ . शक्तिरित्येष वस्त्वेव शक्तितद्वत्क्रमः स्फुटः ॥ ७४
१.७५ . श्रीमत्किरणशास्त्रे च तत्प्रश्नोत्तरपूर्वकम् ।
१.७५ . अनुभावो विकल्पोऽपि मानसो न मनः शिवे ॥ ७५
१.७६ . अविज्ञाय शिवं दीक्षा कथमित्यत्र चोत्तरम् ।
१.७६ . क्षुधाद्यनुभवो नैव विकल्पो नहि मानसः ॥ ७६
१.७७ . रसाद्यनध्यक्षत्वेऽपि रूपादेव यथा तरुम् ।
१.७७ . विकल्पो वेत्ति तद्वत्तु नादबिन्द्वादिना शिवम् ॥ ७७
१.७८ . बहुशक्तित्वमस्योक्तं शिवस्य यदतो महान् ।
१.७८ . कलातत्त्वपुरार्णाणुपदादिर्भेदविस्तरः ॥ ७८
१.७९ . सृष्टिस्थितितिरोधानसंहारानुग्रहादि च ।
१.७९ . तुर्यमित्यपि देवस्य बहुशक्तित्वजृम्भितम् ॥ ७९
१.८० . जाग्रत्स्वप्नसुषुप्तान्यतदतीतानि यान्यपि ।
१.८० . तान्यप्यमुष्य नाथस्य स्वातन्त्र्यलहरीभरः ॥ ८०
१.८१ . महामन्त्रेशमन्त्रेशमन्त्राः शिवपुरोगमाः ।
१.८१ . अकलौ सकलश्चेति शिवस्यैव विभूतयः ॥ ८१
१.८२ . तत्त्वग्रामस्य सर्वस्य धर्मः स्यादनपायवान् ।
१.८२ . आत्मैव हि स्वभावात्मेत्युक्तं श्रीत्रिशिरोमते ॥ ८२
१.८३ . हृदिस्थं सर्वदेहस्थं स्वभावस्थं सुसूक्ष्मकम् ।
१.८३ . सामूह्यं चैव तत्त्वानां ग्रामशब्देन कीर्तितम् ॥ ८३
१.८४ . आत्मैव धर्म इत्युक्तः शिवामृतपरिप्लुतः ।
१.८४ . प्रकाशावस्थितं ज्ञानं भावाभावादिमध्यतः ॥ ८४
१.८५ . स्वस्थाने वर्तनं ज्ञेयं द्रष्टृत्वं विगतावृति ।
१.८५ . विविक्तवस्तुकथितशुद्धविज्ञाननिर्मलः ॥ ८५
१.८६ . ग्रामधर्मवृत्तिरुक्तस्तस्य सर्वं प्रसिद्ध्यति ।
१.८६ . ऊर्ध्व त्यक्त्वाधो विशेत्स रामस्थो मध्यदेशगः ॥ ८६
१.८७ . गतिः स्थानं स्वप्नजाग्रदुन्मेषणनिमेषणे ।
१.८७ . धावनं प्लवनं चैव आयासः शक्तिवेदनम् ॥ ८७
१.८८ . बुद्धिभेदास्तथा भावाः संज्ञाः कर्माण्यनेकशः ।
१.८८ . एष रामो व्यापकोऽत्र शिवः परमकारणम् ॥ ८८
१.८९ . कल्मषक्षीणमनसा स्मृतिमात्रनिरोधनात् ।
१.८९ . ध्यायते परमं ध्येयं गमागमपदे स्थितम् ॥ ८९
१.९० . परं शिवं तु व्रजति भैरवाख्यं जपादपि ।
१.९० . तत्स्वरूपं जपः प्रोक्तो भावाभावपदच्युतः ॥ ९०
१.९१ . तदत्रापि तदीयेन स्वातन्त्र्येणोपकल्पितः ।
१.९१ . दूरासन्नादिको भेदश्चित्स्वातन्त्र्यव्यपेक्षया ॥ ९१
१.९२ . एवं स्वातन्त्र्यपूर्णत्वादतिदुर्घटकार्ययम् ।
१.९२ . केन नाम न रूपेण भासते परमेश्वरः ॥ ९२
१.९३ . निरावरणमाभाति भात्याबृतनिजात्मकः ।
१.९३ . आवृतानावृतो भाति बहुधा भेदसंगमात् ॥ ९३
१.९४ . इति शक्तित्रयं नाथे स्वातन्त्र्यापरनामकम् ।
१.९४ . इच्छादिभिरभिख्याभिर्गुरुभिः प्रकटीकृतम् ॥ ९४
१.९५ . देवो ह्यन्वर्थशास्त्रोक्तैः शब्दैः समुपदिश्यते ।
१.९५ . महाभैरवदेवोऽयं पतिर्यः परमः शिवः ॥ ९५
१.९६ . विश्वं बिभर्ति पूरणधारणयोगेन तेन च श्रियते ।
१.९६ . सविमर्शतया रव रूपतश्च संसारभीरुहितकृच्च ॥ ९६
१.९७ . संसारभीतिजनिताद्रवात्परामर्शतोऽपि हृदि जातः ।
१.९७ . प्रकटीभूतं भवभयविमर्शनं शक्तिपाततो येन ॥ ९७
१.९८ . नक्षत्रप्रेरककालतत्त्वसंशोषकारिणो ये च ।
१.९८ . कालग्राससमाधानरसिकमनःसु तेषु च प्रकटः ॥ ९८
१.९९ . संकोचिपशुजनभिये यासां रवणं स्वकरणदेवीनाम् ।
१.९९ . अन्तर्बहिश्चतुर्विधखेचर्यादिकगणस्यापि ॥ ९९
१.१०० . तस्य स्वामी संसारवृत्तिविघटनमहाभीमः ।
१.१०० . भैरव इति गुरुभिरिमैरन्वर्थैः संस्तुतः शास्त्रे ॥ १००
१.१०१ . हेयोपादेयकथाविरहे स्वानन्दघनतयोच्छलनम् ।
१.१०१ . क्रीडा सर्वोत्कर्षेणवर्तनेच्छा तथा स्वतन्त्रत्वम् ॥ १०१
१.१०२ . व्यवहरणमभिन्नेऽपि स्वात्मनि भेदेन संजल्पः ।
१.१०२ . निखिलावभासनाच्च द्योतनमस्य स्तुतिर्यतः सकलम् ॥ १०२
१.१०३ . तत्प्रवणमात्मलाभात्प्रभृति समस्तेऽपि कर्तव्ये ।
१.१०३ . बोधात्मकः समस्तक्रियामयो दृक्क्रियागुणश्च गतिः ॥ १०३
१.१०४ . इति निर्वचनैः शिवतनुशास्त्रे गुरुभिः स्मृतो देवः ।
१.१०४ . शासनरोधनपालनपाचनयोगात्स सर्वमुपकुरुते ।
१.१०४ . तेन पतिः श्रेयोमय एव शिवो नाशिवं किमपि तत्र ॥ १०४
१.१०५ . ईदृग्रूपं कियदपि रुद्रोपेन्द्रादिषु स्फुरेद्येन ।
१.१०५ . तेनावच्छेदनुदे परममहत्पदविशेषणमुपात्तम् ॥ १०५
१.१०६ . इति यज्ज्ञेयसतत्त्वं दर्श्यते तच्छिवाज्ञया ।
१.१०६ . मया स्वसंवित्सत्तर्कपतिशास्त्रत्रिकक्रमात् ॥ १०६
१.१०७ . तस्य शक्तय एवैतास्तिस्रो भान्ति परादिकाः ।
१.१०७ . सृष्टौ स्थितौ लये तुर्ये तेनैता द्वादशोदिताः ॥ १०७
१.१०८ . तावान्पूर्णस्वभावोऽसौ परमः शिव उच्यते ।
१.१०८ . तेनात्रोपासकाः साक्षात्तत्रैव परिनिष्ठिताः ॥ १०८
१.१०९ . तासामपि च भेदांशन्यूनाधिक्यादियोजनम् ।
१.१०९ . तत्स्वातन्त्र्यबलादेव शास्त्रेषु परिभाषितम् ॥ १०९
१.११० . एकवीरो यामलोऽथ त्रिशक्तिश्चतुरात्मकः ।
१.११० . पञ्चमूर्तिः षडात्मायं सप्तकोऽष्टकभूषितः ॥ ११०
१.१११ . नवात्मा दशदिक्छक्तिरेकादशकलात्मकः ।
१.१११ . द्वादशारमहाचक्रनायको भैरवस्त्विति ॥ १११
१.११२ . एवं यावत्सहस्रारे निःसंख्यारेऽपि वा प्रभुः ।
१.११२ . विश्वचक्रे महेशानो विश्वशक्तिर्विजृम्भते ॥ ११२
१.११३ . तेषामपि च चक्राणा स्ववर्गानुगमात्मना ।
१.११३ . ऐक्येन चक्रगो भेदस्तत्र तत्र निरूपितः ॥ ११३
१.११४ . चतुष्षड्द्विर्द्विगणनायोगात्त्रैशिरसे मते ।
१.११४ . षट्चक्रेश्वरता नाथस्योक्ता चित्रनिजाकृतेः ॥ ११४
१.११५ . नामानि चक्रदेवीनां तत्र कृत्यविभेदतः ।
१.११५ . सौम्यरौद्राकृतिध्यानयोगीन्यन्वर्थकल्पनात् ॥ ११५
१.११६ . एकस्य संविन्नाथस्य ह्यान्तरी प्रतिभा तनुः ।
१.११६ . सौम्यं वान्यन्मितं संविदूर्मिचक्रमुपास्यते ॥ ११६
१.११७ . अस्य स्यात्पुष्टिरित्येषा संविद्देवी तथोदितात् ।
१.११७ . ध्यानात्संजल्पसंमिश्राद्व्यापाराच्चापि बाह्यतः ॥ ११७
१.११८ . स्फुटीभूता सती भाति तस्य तादृक्फलप्रदा ।
१.११८ . पुष्टिः शुष्कस्य सरसीभावो जलमतः सितम् ॥ ११८
१.११९ . अनुगम्य ततो ध्यानं तत्प्रधानं प्रतन्यते ।
१.११९ . ये च स्वभावतो वर्णा रसनिःष्यन्दिनो यथा ॥ ११९
१.१२० . दन्त्यौष्ठ्यदन्त्यप्रायास्ते कैश्चिद्वर्णैः कृताः सह ।
१.१२० . तं बीजभावमागत्य संविदं स्फुटयन्ति ताम् ॥ १२०
१.१२१ . पुष्टिं कुरु रसेनैनमाप्यायय तरामिति ।
१.१२१ . संजल्पोऽपि विकल्पात्मा किं तामेव न पूरयेत् ॥ १२१
१.१२२ . अमृतेयमिदं क्षीरमिदं सर्पिर्बलावहम् ।
१.१२२ . तेनास्य बीजं पुष्णीयामित्येनां पूरयेत्क्रियाम् ॥ १२२
१.१२३ . तस्माद्विश्वेश्वरो बोधभैरवः समुपास्यते ।
१.१२३ . अवच्छेदानवच्छिद्भ्यां भोगमोक्षार्थिभिर्जनैः ॥ १२३
१.१२४ . येऽप्यन्यदेवताभक्ता इत्यतो गुरुरादिशत् ।
१.१२४ . ये बोधाद्व्यतिरिक्तं हि किंचिद्याज्यतया विदुः ॥ १२४
१.१२५ . तेऽपि वेद्यं विविञ्चाना बोधाभेदेन मन्वते ।
१.१२५ . तेनाविच्छिन्नतामर्शरूपाहन्ताप्रथात्मनः ॥ १२५
१.१२६ . स्वयं-प्रथस्य न विधिः सृष्ट्यात्मास्य च पूर्वगः ।
१.१२६ . वेद्या हि देवतासृष्टिः शक्तेर्हेतोः समुत्थिता ॥ १२६
१.१२७ . अहंरूपा तु संवित्तिर्नित्या स्वप्रथनात्मिका ।
१.१२७ . विधिर्नियोगस्त्र्यंशा च भावना चोदनात्मिका ॥ १२७
१.१२८ . तदेकसिद्धा इन्द्राद्या विधिपूर्वा हि देवताः ।
१.१२८ . अहंबोधस्तु न तथा ते तु संवेद्यरूपताम् ॥ १२८
१.१२९ . उन्मग्नामेव पश्यन्तस्तं विदन्तोऽपि नो विदुः ।
१.१२९ . तदुक्तं न विदुर्मां तु तत्त्वेनातश्चलन्ति ते ॥ १२९
१.१३० . चलनं तु व्यवच्छिन्नरूपतापत्तिरेव या ।
१.१३० . देवान्देवयजो यान्तीत्यादि तेन न्यरूप्यत ॥ १३०
१.१३१ . निमज्ज्य वेद्यतां ये तु तत्र संविन्मयीं स्थितिम् ।
१.१३१ . विदुस्ते ह्यनवच्छिन्नं तद्भक्ता अपि यान्ति माम् ॥ १३१
१.१३२ . सर्वत्रात्र ह्यहंशब्दो बोधमात्रैकवाचकः ।
१.१३२ . स भोक्तृप्रभुशब्दाभ्यां याज्ययष्ट्टतयोदितः ॥ १३२
१.१३३ . याजमानी संविदेव याज्या नान्येति चोदितम् ।
१.१३३ . न त्वाकृतिः कुतोऽप्यन्या देवता न हि सोचिता ॥ १३३
१.१३४ . विधिश्च नोक्तः कोऽप्यत्र मन्त्रादि वृत्तिधाम वा ।
१.१३४ . सोऽयमात्मानमावृत्य स्थितो जडपदं गतः ॥ १३४
१.१३५ . आवृतानावृतात्मा तु देवादिस्थावरान्तगः ।
१.१३५ . जडाजडस्याप्येतस्य द्वैरूप्यस्यास्ति चित्रता ॥ १३५
१.१३६ . तस्य स्वतन्त्रभावो हि किं किं यन्न विचिन्तयेत् ।
१.१३६ . तदुक्तं त्रिशिरःशास्त्रे संबुद्ध इति वेत्ति यः ॥ १३६
१.१३६ . ज्ञेयभावो हि चिद्धर्मस्तच्छायाच्छादयेन्न ताम् ॥ १३६  ।
१.१३७ . तेनाजडस्य भागस्य पुद्गलाण्वादिसंज्ञिनः ।
१.१३७ . अनावरणभागांशे वैचित्र्यं बहुधा स्थितम् ॥ १३७
१.१३८ . संविद्रूपे न भेदोऽस्ति वास्तवो यद्यपि ध्रुवे ।
१.१३८ . तथाप्यावृतिनिर्हासतारतम्यात्स लक्ष्यते ॥ १३८
१.१३९ . तद्विस्तरेण वक्ष्यामः शक्तिपातविनिर्णये ।
१.१३९ . समाप्य परतां स्थौल्यप्रसंगे चर्चयिष्यते ॥ १३९
१.१४० . अतः कंचित्प्रमातारं प्रति प्रथयते विभुः ।
१.१४० . पूर्णमेव निजं रूपं कंचिदंशांशिकाक्रमात् ॥ १४०
१.१४१ . विश्वभावैकभावात्मस्वरूपप्रथनं हि यत् ।
१.१४१ . अणूनां तत्परं ज्ञानं तदन्यदपरं बहु ॥ १४१
१.१४२ . तच्च साक्षादुपायेन तदुपायादिनापि च ।
१.१४२ . प्रथमानं विचित्राभिर्भंगीभिरिह भिद्यते ॥ १४२
१.१४३ . तत्रापि स्वपरद्वारद्वारित्वात्सर्वशोंशशः ।
१.१४३ . व्यवधानाव्यवधिना भूयान्भेदः प्रवर्तते ॥ १४३
१.१४४ . ज्ञानस्य चाभ्युपायो यो न तदज्ञानमुच्यते ।
१.१४४ . ज्ञानमेव तु तत्सूक्ष्मं परं त्विच्छात्मकं मतम् ॥ १४४
१.१४५ . उपायोपेयभावस्तु ज्ञानस्य स्थौल्यविश्रमः ।
१.१४५ . एषैव च क्रियाशक्तिर्बन्धमोक्षैककारणम् ॥ १४५
१.१४६ . तत्राद्ये स्वपरामर्शे निर्विकल्पैकधामनि ।
१.१४६ . यत्स्फुरेत्प्रकटं साक्षात्तदिच्छाख्यं प्रकीर्तितम् ॥ १४६
१.१४७ . यथा विस्फुरितदृशामनुसन्धिं विनाप्यलम् ।
१.१४७ . भाति भावः स्फुटस्तद्वत्केषामपि शिवात्मता ॥ १४७
१.१४८ . भूयो भूयो विकल्पांशनिश्चयक्रमचर्चनात् ।
१.१४८ . यत्परामर्शमभ्येति ज्ञानोपायं तु तद्विदुः ॥ १४८
१.१४९ . यत्तु तत्कल्पनाक्लृप्तबहिर्भूतार्थसाधनम् ।
१.१४९ . क्रियोपायं तदाम्नातं भेदो नात्रापवर्गगः ॥ १४९
१.१५० . यतो नान्या क्रिया नाम ज्ञानमेव हि तत्तथा ।
१.१५० . रूढेर्योगान्ततां प्राप्तमिति श्रीगमशासने ॥ १५०
१.१५१ . योगो नान्यः क्रिया नान्या तत्त्वारूढा हि या मतिः ।
१.१५१ . स्वचित्तवासनाशान्तौ सा क्रियेत्यभिधीयते ॥ १५१
१.१५२ . स्वचित्ते वासनाः कर्ममलमायाप्रसूतयः ।
१.१५२ . तासां शान्तिनिमित्तं या मतिः संवित्स्वभाविका ॥ १५२
१.१५३ . सा देहारम्भिबाह्यस्थतत्त्वब्राताधिशायिनी ।
१.१५३ . क्रिया सैव च योगः स्यात्तत्त्वानां चिल्लयीकृतौ ॥ १५३
१.१५४ . लोकेऽपि किल गच्छामीत्येवमन्तः स्फुरैव या ।
१.१५४ . सा देहं देशमक्षांश्चाप्याविशन्ती गतिक्रिया ॥ १५४
१.१५५ . तस्मात्क्रियापि या नाम ज्ञानमेव हि सा ततः ।
१.१५५ . ज्ञानमेव विमोक्षाय युक्तं चैतदुदाहृतम् ॥ १५५
१.१५६ . मोक्षो हि नाम नैवान्यः स्वरूपप्रथनं हि सः ।
१.१५६ . स्वरूपं चात्मनः संविन्नान्यत्तत्र तु याः पुनः ॥ १५६
१.१५७ . क्रियादिकाः शक्तयस्ताः संविद्रूपाधिका नहि ।
१.१५७ . असंविद्रूपतायोगाद्धर्मिणश्चानिरूपणात् ॥ १५७
१.१५८ . परमेश्वरशास्त्रे हि न च काणाददृष्टिवत् ।
१.१५८ . शक्तीनां धर्मरूपाणामाश्रयः कोऽपि कथ्यते ॥ १५८
१.१५९ . ततश्च दृक्क्रियेच्छाद्या भिन्नाश्चेच्छक्तयस्तथा ।
१.१५९ . एकः शिव इतीयं वाग्वस्तुशून्यैव जायते ॥ १५९
१.१६० . तस्मात्संवित्त्वमेवैतत्स्वातन्त्र्यं यत्तदप्यलम् ।
१.१६० . विविच्यमानं बह्वीषु पर्यवस्यति शक्तिषु ॥ १६०
१.१६१ . यतश्चात्मप्रथा मोक्षस्तन्नेहाशङ्क्यमीदृशम् ।
१.१६१ . नावश्यं कारणात्कार्य तज्ज्ञान्यपि न मुच्यते ॥ १६१
१.१६२ . यतो ज्ञानेन मोक्षस्य या हेतुफलतोदिता ।
१.१६२ . न सा मुख्या ततो नायं प्रसंग इति निश्चितम् ॥ १६२
१.१६३ . एवं ज्ञानस्वभावैव क्रिया स्थूलत्वमात्मनि ।
१.१६३ . यतो वहति तेनास्यां चित्रता दृश्यतां किल ॥ १६३
१.१६४ . क्रियोपायेऽभ्युपायानां ग्राह्यबाह्यविभेदिनाम् ।
१.१६४ . भेदोपभेदवैविध्यान्निःसंख्यत्वमवान्तरात् ॥ १६४
१.१६५ . अनेन चैतत्प्रध्वस्तं यत्केचन शशङ्किरे ।
१.१६५ . उपायभेदान्मोक्षेऽपि भेदः स्यादिति सूरयः ॥ १६५
१.१६६ . मलतच्छक्तिविध्वंसतिरोभूच्युतिमध्यतः ।
१.१६६ . हेतुभेदेऽपि नो भिन्ना घटध्वंसादिवृत्तिवत् ॥ १६६
१.१६७ . तदेतत्त्रिविधत्वं हि शास्त्रे श्रीपूर्वनामनि ।
१.१६७ . आदेशि परमेशित्रा समावेशविनिर्णये ॥ १६७
१.१६८ . अकिंचिच्चिन्तकस्यैव गुरुणा प्रतिबोधतः ।
१.१६८ . उत्पद्यते य आवेशः शाम्भवोऽसाविदीरितः ॥ १६८
१.१६९ . उच्चाररहितं वस्तु चेतसैव विचिन्तयन् ।
१.१६९ . यं समावेशमाप्नोति शाक्तः सोऽत्राभिधीयते ॥ १६९
१.१७० . उच्चारकरणध्यानवर्णस्थानप्रकल्पनैः ।
१.१७० . यो भवेत्स समावेशः सम्यगाणव उच्यते ॥ १७०
१.१७१ . अकिंचिच्चिन्तकस्येति विकल्पानुपयोगिता ।
१.१७१ . तया च झटिति ज्ञेयसमापत्तिर्निरूप्यते ॥ १७१
१.१७२ . सा कथं भवतीत्याह गुरुणातिगरीयसा ।
१.१७२ . ज्ञेयाभिमुखबोधेन द्राक्प्ररूढत्वशालिना ॥ १७२
१.१७३ . तृतीयार्थे तसि व्याख्या वा वैयधिकरण्यतः ।
१.१७३ . आवेशश्चास्वतन्त्रस्य स्वतद्रूपनिमज्जनात् ॥ १७३
१.१७४ . परतद्रूपता शम्भोराद्याच्छक्त्यविभागिनः ।
१.१७४ . तेनायमत्र वाक्यार्थो विज्ञेयं प्रोन्मिषत्स्वयम् ॥ १७४
१.१७५ . विनापि निश्चयेन द्राक्मातृदर्पणबिम्बितम् ।
१.१७५ . मातारमधरीकुर्वत्स्वां विभूतिं प्रदर्शयत् ॥ १७५
१.१७६ . आस्ते हृदयनैर्मल्यातिशये तारतम्यतः ।
१.१७६ . ज्ञेयं द्विधा च चिन्मात्रं जडं चाद्यं च कल्पितम् ॥ १७६
१.१७७ . इतरत्तु तथा सत्यं तद्विभागोऽयमीदृशः ।
१.१७७ . जडेन यः समावेशः सप्रतिच्छन्दकाकृतिः ॥ १७७
१.१७८ . चैतन्येन समावेशस्तादात्म्यं नापरं किल ।
१.१७८ . तेनाविकल्पा संवित्तिर्भावनाद्यनपेक्षिणी ॥ १७८
१.१७९ . शिवतादात्म्यमापन्ना समावेशोऽत्र शांभवः ।
१.१७९ . तत्प्रसादात्पुनः पश्चाद्भाविनोऽत्र विनिश्चयाः ॥ १७९
१.१८० . सन्तु तादात्म्यमापन्ना न तु तेषामुपायता ।
१.१८० . विकल्पापेक्षया मानमविकल्पमिति ब्रुवन् ॥ १८०
१.१८१ . प्रत्युक्त एव सिद्धं हि विकल्पेनानुगम्यते ।
१.१८१ . गृहीतमिति सुस्पष्टा निश्चयस्य यतः प्रथा ॥ १८१
१.१८२ . गृह्णामीत्यविकल्पैक्यबलात्तु प्रतिपद्यते ।
१.१८२ . अविकल्पात्मसंवित्तौ या स्फुरत्तैव वस्तुनः ॥ १८२
१.१८३ . सा सिद्धिर्न विकल्पात्तु वस्त्वपेक्षाविवर्जितात् ।
१.१८३ . केवलं संविदः सोऽयं नैर्मल्येतरविश्रमः ॥ १८३
१.१८४ . यद्विकल्पानपेक्षत्वसापेक्षत्वे निजात्मनि ।
१.१८४ . निशीथेऽपि मणिज्ञानी विद्युत्कालप्रदर्शितान् ॥ १८४
१.१८५ . तांस्तान्विशेषांश्चिनुते रत्नानां भूयसामपि ।
१.१८५ . नैर्मल्यं संविदश्चेदं पूर्वाभ्यासवशादथो ॥ १८५
१.१८६ . अनियन्त्रेश्वरेच्छात इत्येतच्चर्चयिष्यते ।
१.१८६ . पञ्चाशद्विधता चास्य समावेशस्य वर्णिता ॥ १८६
१.१८७ . तत्त्वषट्त्रिंशकैतत्स्थस्फुटभेदाभिसन्धितः ।
१.१८७ . एतत्तत्त्वान्तरे यत्पुंविद्याशक्त्यात्मकं त्रयम् ॥ १८७
१.१८८ . अम्भोधिकाष्ठाज्वलनसंख्यैर्भेदैर्यतः क्रमात् ।
१.१८८ . पुंविद्याशक्तिसंज्ञं यत्तत्सर्वव्यापकं यतः ॥ १८८
१.१८९ . अव्यापकेभ्यस्तेनेदं भेदेन गणितं किल ।
१.१८९ . अशुद्धिशुद्ध्यमानत्वशुद्धितस्तु मिथोऽपि तत् ॥ १८९
१.१९० . भूतान्यध्यक्षसिद्धानि कार्यहेत्वनुमेयतः ।
१.१९० . तत्त्ववर्गात्पृथग्भूतसमाख्यान्यत एव हि ॥ १९०
१.१९१ . सर्वप्रतीतिसद्भावगोचरं भूतमेव हि ।
१.१९१ . विदुश्चतुष्टये चात्र सावकाशे तदास्थितिम् ॥ १९१
१.१९२ . रुद्रशक्तिसमावेशः पञ्चधा ननु चर्च्यते ।
१.१९२ . कोऽवकाशो भवेत्तत्र भौतावेशादिवर्णने ॥ १९२
१.१९३ . प्रसंगादेतदितिचेत्समाधिः संभवन्नयम् ।
१.१९३ . नास्माकं मानसावर्जी लोको भिन्नरुचिर्यतः ॥ १९३
१.१९४ . उच्यते द्वैतशास्त्रेषु परमेशाद्विभेदिता ।
१.१९४ . भूतादीनां यथा सात्र न तथा द्वयवर्जिते ॥ १९४
१.१९५ . यावान्षट्त्रिंशकः सोऽयं यदन्यदपि किंचन ।
१.१९५ . एतावती महादेवी रुद्रशक्तिरनर्गला ॥ १९५
१.१९६ . तत एव द्वितीयेऽस्मिन्नधिकारे न्यरूप्यत ।
१.१९६ . धरादेर्विश्वरूपत्वं पाञ्चदश्यादिभेदतः ॥ १९६
१.१९७ . तस्माद्यथा पुरस्थेऽर्थे गुणाद्यंशांशिकामुखात् ।
१.१९७ . निरंशभावसंबोधस्तथैवात्रापि बुध्यताम् ॥ १९७
१.१९८ . अत एवाविकल्पत्वध्रौव्यप्राभववैभवैः ।
१.१९८ . अन्यैर्वा शक्तिरूपत्वाद्धर्मैः स्वसमवायिभिः ॥ १९८
१.१९९ . सर्वशोऽप्यथ वांशेन तं विभुं परमेश्वरम् ।
१.१९९ . उपासते विकल्पौघसंस्काराद्ये श्रुतोत्थितात् ॥ १९९
१.२०० . ते तत्तत्स्वविकल्पान्तःस्फुरत्तद्धर्मपाटवात् ।
१.२०० . धर्मिणं पूर्णधर्मौघमभेदेनाधिशेरते ॥ २००
१.२०१ . ऊचिवानत एव श्रीविद्याधिपतिरादरात् ।
१.२०१ . त्वत्स्वरूपमविकल्पमक्षजा कल्पने न विषयीकरोति चेत् ।
१.२०१ . अन्तरुल्लिखितचित्रसंविदो नो भवेयुरनुभूतयः स्फुटाः ॥ २०१
१.२०२ . तदुक्तं श्रीमतङ्गादौ स्वशक्तिकिरणात्मकम् ।
१.२०२ . अथ पत्युरधिष्ठानमित्याद्युक्तं विशेषणैः ॥ २०२
१.२०३ . तस्यां दिवि सुदीप्तात्मा निष्कम्पोऽचलमूर्तिमान् ।
१.२०३ . काष्ठा सैव परा सूक्ष्मा सर्वदिक्कामृतात्मिका ॥ २०३
१.२०४ . प्रध्वस्तावरणा शान्ता वस्तुमात्रातिलालसा ।
१.२०४ . आद्यन्तोपरता साध्वी मूर्तित्वेनोपचर्यते ॥ २०४
१.२०५ . तथोपचारस्यात्रैतन्निमितं सप्रयोजनम् ।
१.२०५ . तन्मुखा स्फुटता धर्मिण्याशु तन्मयतास्थितिः ॥ २०५
१.२०६ . त एव धर्माः शक्त्याख्यास्तैस्तैरुचितरूपकैः ।
१.२०६ . आकारैः पर्युपास्यन्ते तन्मयीभावसिद्धये ॥ २०६
१.२०७ . तत्र काचित्पुनः शक्तिरनन्ता वा मिताश्च वा ।
१.२०७ . आक्षिपेद्धवतासत्त्वन्यायाद्दूरान्तिकत्वतः ॥ २०७
१.२०८ . तेन पूर्णस्वभावत्वं प्रकाशत्वं चिदात्मता ।
१.२०८ . भैरवत्वं विश्वशक्तीराक्षिपेद्व्यापकत्वतः ॥ २०८
१.२०९ . सदाशिवादयस्तूर्ध्वव्याप्त्यभावादधोजुषः ।
१.२०९ . शक्तीः समाक्षिपेयुस्तदुपासान्तिकदूरतः ॥ २०९
१.२१० . इत्थं-भावे च शाक्ताख्यो वैकल्पिकपथक्रमः ।
१.२१० . इह तूक्तो यतस्तस्मात्प्रतियोग्यविकल्पकम् ॥ २१०
१.२११ . अविकल्पपथारूढो येन येन पथा विशेत् ।
१.२११ . धरासदाशिवान्तेन तेन तेन शिवीभवेत् ॥ २११
१.२१२ . निर्मले हृदये प्राग्र्यस्फुरद्भूम्यंशभासिनि ।
१.२१२ . प्रकाशे तन्मुखेनैव संवित्परशिवात्मता ॥ २१२
१.२१३ . एवं परेच्छाशक्त्यंशसदुपायमिमं विदुः ।
१.२१३ . शाम्भवाख्यं समावेशं सुमत्यन्तेनिवासिनः ॥ २१३
१.२१४ . शाक्तोऽथ भण्यते चेतोधी-मनोहंकृति स्फुटम् ।
१.२१४ . सविकल्पतया मायामयमिच्छादि वस्तुतः ॥ २१४
१.२१५ . अभिमानेन संकल्पाध्यवसायक्रमेण यः ।
१.२१५ . शाक्तः स मायोपायोऽपि तदन्ते निर्विकल्पकः ॥ २१५
१.२१६ . पशोर्वै याविकल्पा भूर्दशा सा शाम्भवी परम् ।
१.२१६ . अपूर्णा मातृदौरात्म्यात्तदपाये विकस्वरा ॥ २१६
१.२१७ . एवं वैकल्पिकी भूमिः शाक्ते कर्तृत्ववेदने ।
१.२१७ . यस्यां स्फुटे परं त्वस्यां संकोचः पूर्वनीतितः ॥ २१७
१.२१८ . तथा संकोचसंभारविलायनपरस्य तु ।
१.२१८ . सा यथेष्टान्तराभासकारिणी शक्तिरुज्ज्वला ॥ २१८
१.२१९ . ननु वैकल्पिकी किं धीराणवे नास्ति तत्र सा ।
१.२१९ . अन्योपायात्र तूच्चाररहितत्वं न्यरूपयत् ॥ २१९
१.२२० . उच्चारशब्देनात्रोक्ता बह्वन्तेन तदादयः ।
१.२२० . शक्त्युपाये न सन्त्येते भेदाभेदौ हि शक्तिता ॥ २२०
१.२२१ . अणुर्नाम स्फुटो भेदस्तदुपाय इहाणवः ।
१.२२१ . विकल्पनिश्चयात्मैव पर्यन्ते निर्विकल्पकः ॥ २२१
१.२२२ . ननु धी-मानसाहंकृत्पुमांसो व्याप्नुयुः शिवम् ।
१.२२२ . नाधोवर्तितया तेन कथितं कथमीदृशम् ॥ २२२
१.२२३ . उच्यते वस्तुतोऽस्माकं शिव एव तथाविधः ।
१.२२३ . स्वरूपगोपनं कृत्वा स्वप्रकाशः पुनस्तथा ॥ २२३
१.२२४ . द्वैतशास्त्रे मतङ्गादौ चाप्येतत्सुनिरूपितम् ।
१.२२४ . अधोव्याप्तुः शिवस्यैव स प्रकाशो व्यवस्थितः ॥ २२४
१.२२५ . येन बुद्धि-मनोभूमावपि भाति परं पदम् ॥ २२५
१.२२६ . द्वावप्येतौ समावेशौ निर्विकल्पार्णवं प्रति ।
१.२२६ . प्रयात एव तद्रूढिं विना नैव हि किंचन ॥ २२६
१.२२७ . संवित्तिफलभिच्चात्र न प्रकल्प्येत्यतोऽब्रवीत् ।
१.२२७ . कल्पनायाश्च मुख्यत्वमत्रैव किल सूचितम् ॥ २२७
१.२२८ . विकल्पापेक्षया योऽपि प्रामाण्यं प्राह तन्मते ।
१.२२८ . तद्विकल्पक्रमोपात्तनिर्विकल्पप्रमाणता ॥ २२८
१.२२९ . रत्नतत्त्वमविद्वान्प्राङ्निश्चयोपायचर्चनात् ।
१.२२९ . अनुपायाविकल्पाप्तौ रत्नज्ञ इति भण्यते ॥ २२९
१.२३० . अभेदोपायमत्रोक्तं शाम्भवं शाक्तमुच्यते ।
१.२३० . भेदाभेदात्मकोपायं भेदोपायं तदाणवम् ॥ २३०
१.२३१ . अन्ते ज्ञानेऽत्र सोपाये समस्तः कर्मविस्तरः ।
१.२३१ . प्रस्फुटेनैव रूपेण भावी सोऽन्तर्भविष्यति ॥ २३१
१.२३२ . क्रिया हि नाम विज्ञानान्नान्यद्वस्तु क्रमात्मताम् ।
१.२३२ . उपायवशतः प्राप्तं तत्क्रियेति पुरोदितम् ॥ २३२
१.२३३ . सम्यग्ज्ञानं च मुक्त्येककारणं स्वपरस्थितम् ।
१.२३३ . यतो हि कल्पनामात्रं स्वपरादिविभूतयः ॥ २३३
१.२३४ . तुल्ये काल्पनिकत्वे च यदैक्यस्फुरणात्मकः ।
१.२३४ . गुरुः स तावदेकात्मा सिद्धो मुक्तश्च भण्यते ॥ २३४
१.२३५ . यावानस्य हि संतानो गुरुस्तावत्स कीर्तितः ।
१.२३५ . सम्यग्ज्ञानमयश्चेति स्वात्मना मुच्यते ततः ॥ २३५
१.२३६ . तत एव स्वसंतानं ज्ञानी तारयतीत्यदः ।
१.२३६ . युक्त्यागमाभ्यां संसिद्धं तावानेको यतो मुनिः ॥ २३६
१.२३७ . तेनात्र ये चोदयन्ति ननु ज्ञानाद्विमुक्तता ।
१.२३७ . दीक्षादिका क्रिया चेयं सा कथं मुक्तये भवेत् ॥ २३७
१.२३८ . ज्ञानात्मा सेति चेज्ज्ञानं यत्रस्थं तं विमोचयेत् ।
१.२३८ . अन्यस्य मोचने वापि भवेत्किं नासमञ्जसम् ।
१.२३८ . इति ते मूलतः क्षिप्ता यत्त्वत्रान्यैः समर्थितम् ॥ २३८
१.२३९ . मलो नाम किल द्रव्यं चक्षुःस्थपटलादिवत् ।
१.२३९ . तद्विहन्त्री क्रिया दीक्षा त्वञ्जनादिककर्मवत् ॥ २३९
१.२४० . तत्पुरस्तान्निषेत्स्यामो युक्त्यागमविगर्हितम् ।
१.२४० . मलमायाकर्मणां च दर्शयिष्यामहे स्थितिम् ॥ २४०
१.२४१ . एवं शक्तित्रयोपायं यज्ज्ञानं तत्र पश्चिमम् ।
१.२४१ . मूलं तदुत्तरं मध्यमुत्तरोत्तरमादिमम् ॥ २४१
१.२४२ . ततोऽपि परमं ज्ञानमुपायादिविवर्जितम् ।
१.२४२ . आनन्दशक्तिविश्रान्तमनुत्तरमिहोच्यते ॥ २४२
१.२४३ . तत्स्वप्रकाशं विज्ञानं विद्याविद्येश्वरादिभिः ।
१.२४३ . अपि दुर्लभसद्भावं श्रीसिद्धातन्त्र उच्यते ॥ २४३
१.२४४ . मालिन्यां सूचितं चैतत्पटलेऽष्टादशे स्फुटम् ।
१.२४४ . न चैतदप्रसन्नेन शंकरेणेति वाक्यतः ॥ २४४
१.२४५ . इत्यनेनैव पाठेन मालिनीविजयोत्तरे ।
१.२४५ . इति ज्ञानचतुष्कं यत्सिद्धिमुक्तिमहोदयम् ।
१.२४५ . तन्मया तन्त्र्यते तन्त्रालोकनाम्न्यत्र शासने ॥ २४५
१.२४६ . तत्रेह यद्यदन्तर्वा बहिर्वा परिमृश्यते ।
१.२४६ . अनुद्घाटितरूपं तत्पूर्वमेव प्रकाशते ॥ २४६
१.२४७ . तथानुद्घाटिताकारा निर्वाच्येनात्मना प्रथा ।
१.२४७ . संशयः कुत्रचिद्रूपे निश्चिते सति नान्यथा ॥ २४७
१.२४८ . एतत्किमिति मुख्येऽस्मिन्नेतदंशः सुनिश्चितः ।
१.२४८ . संशयोऽस्तित्वनास्त्यादिधर्मानुद्घाटितात्मकः ॥ २४८
१.२४९ . किमित्येतस्य शब्दस्य नाधिकोऽर्थः प्रकाशते ।
१.२४९ . किं त्वनुन्मुद्रिताकारं वस्त्वेवाभिदधात्ययम् ॥ २४९
१.२५० . स्थाणुर्वा पुरुषो वेति न मुख्योऽस्त्येष संशयः ।
१.२५० . भूयःस्थधर्मजातेषु निश्चयोत्पाद एव हि ॥ २५०
१.२५१ . आमर्शनीयद्वैरूप्यानुद्घाटनवशात्पुनः ।
१.२५१ . संशयः स किमित्यंशे विकल्पस्त्वन्यथा स्फुटः ॥ २५१
१.२५२ . तेनानुद्घाटितात्मत्वभावप्रथनमेव यत् ।
१.२५२ . प्रथमं स इहोद्देशः प्रश्नः संशय एव च ॥ २५२
१.२५३ . तथानुद्घाटिताकारभावप्रसरवर्त्मना ।
१.२५३ . प्रसरन्ती स्वसंवित्तिः प्रष्ट्री शिष्यात्मतां गता ॥ २५३
१.२५४ . तथान्तरपरामर्शनिश्चयात्मतिरोहितेः ।
१.२५४ . प्रसरानन्तरोद्भूतसंहारोदयभागपि ॥ २५४
१.२५५ . यावत्येव भवेद्बाह्यप्रसरे प्रस्फुटात्मनि ।
१.२५५ . अनुन्मीलितरूपा सा प्रष्ट्री तावति भण्यते ॥ २५५
१.२५६ . स्वयमेवं विबोधश्च तथा प्रश्नोत्तरात्मकः ।
१.२५६ . गुरुशिष्यपदेऽप्येष देहभेदो ह्यतात्त्विकः ॥ २५६
१.२५७ . बोधो हि बोधरूपत्वादन्तर्नानाकृतीः स्थिताः ।
१.२५७ . बहिराभासयत्येव द्राक्सामान्यविशेषतः ॥ २५७
१.२५८ . स्रक्ष्यमाणविशेषांशाकांक्षायोग्यस्य कस्यचित् ।
१.२५८ . धर्मस्य सृष्टिः सामान्यसृष्टिः सा संशयात्मिका ॥ २५८
१.२५९ . स्रक्ष्यमाणो विशेषांशो यदा तूपरमेत्तदा ।
१.२५९ . निर्णयो मातृरुचितो नान्यथा कल्पकोटिभिः ॥ २५९
१.२६० . तस्याथ वस्तुनः स्वात्मवीर्याक्रमणपाटवात् ।
१.२६० . उन्मुद्रणं तयाकृत्या लक्षणोत्तरनिर्णयाः ॥ २६०
१.२६१ . निर्णीततावद्धर्मांशपृष्ठपातितया पुनः ।
१.२६१ . भूयो भूयः समुद्देशलक्षणात्मपरीक्षणम् ॥ २६१
१.२६२ . दृष्टानुमानौपम्याप्तवचनादिषु सर्वतः ।
१.२६२ . उद्देशलक्षणावेक्षात्रितयं प्राणिनां स्फुरेत् ॥ २६२
१.२६३ . निर्विकल्पितमुद्देशो विकल्पो लक्षणं पुनः ।
१.२६३ . परीक्षणं तथाध्यक्षे विकल्पानां परम्परा ॥ २६३
१.२६४ . नगोऽयमिति चोद्देशो धूमित्वादग्निमानिति ।
१.२६४ . लक्ष्यं व्याप्त्यादिविज्ञानजालं त्वत्र परीक्षणम् ॥ २६४
१.२६५ . उद्देशोऽयमिति प्राच्यो गोतुल्यो गवयाभिधः ।
१.२६५ . इति वा लक्षणं शेषः परीक्षोपमितौ भवेत् ॥ २६५
१.२६६ . स्वःकाम ईदृगुद्देशो यजेतेत्यस्य लक्षणम् ।
१.२६६ . अग्निष्टोमादिनेत्येषा परीक्षा शेषवर्तिनी ॥ २६६
१.२६७ . विकल्पस्रक्ष्यमाणान्यरुचितांशसहिष्णुनः ।
१.२६७ . वस्तुनो या तथात्वेन सृष्टिः सोद्देशसंज्ञिता ॥ २६७
१.२६८ . तदैव संविच्चिनुते यावतः स्रक्ष्यमाणता ।
१.२६८ . यतो ह्यकालकलिता संधत्ते सार्वकालिकम् ॥ २६८
१.२६९ . स्रक्ष्यमाणस्य या सृष्टिः प्राक्सृष्टांशस्य संहृतिः ।
१.२६९ . अनूद्यमाने धर्मे सा संविल्लक्षणमुच्यते ॥ २६९
१.२७० . तत्पृष्ठपातिभूयोंशसृष्टिसंहारविश्रमाः ।
१.२७० . परीक्षा कथ्यते मातृरुचिता कल्पितावधिः ॥ २७०
१.२७१ . प्राक्पश्यन्त्यथ मध्यान्या वैखरी चेति ता इमाः ।
१.२७१ . परा परापरा देवी चरमा त्वपरात्मिका ॥ २७१
१.२७२ . इच्छादि शक्तित्रितयमिदमेव निगद्यते ।
१.२७२ . एतत्प्राणित एवायं व्यवहारः प्रतायते ॥ २७२
१.२७३ . एतत्प्रश्नोत्तरात्मत्वे पारमेश्वरशासने ।
१.२७३ . परसंबन्धरूपत्वमभिसंबन्धपञ्चके ॥ २७३
१.२७४ . यथोक्तं रत्नमालायां सर्वः परकलात्मकः ।
१.२७४ . महानवान्तरो दिव्यो मिश्रोऽन्योऽन्यस्तु पञ्चमः ॥ २७४
१.२७५ . भिन्नयोः प्रष्टृतद्वक्त्रोश्चैकात्म्यं यत्स उच्यते ।
१.२७५ . संबन्धः परता चास्य पूर्णैकात्म्यप्रथामयी ॥ २७५
१.२७६ . अनेनैव नयेन स्यात्संबन्धान्तरमप्यलम् ।
१.२७६ . शास्त्रवाच्यं फलादीनां परिपूर्णत्वयोगतः ॥ २७६
१.२७७ . इत्थं संविदियं देवी स्वभावादेव सर्वदा ।
१.२७७ . उद्देशादित्रयप्राणा सर्वशास्त्रस्वरूपिणी ॥ २७७
१.२७८ . तत्रोच्यते पुरोद्देशः पूर्वजानुजभेदवान् ।
१.२७८ . विज्ञानभिद्गतोपायः परोपायस्तृतीयकः ॥ २७८
१.२७९ . शाक्तोपायो नरोपायः कालोपायोऽथ सप्तमः ।
१.२७९ . चक्रोदयोऽथ देशाध्वा तत्त्वाध्वा तत्त्वभेदनम् ॥ २७९
१.२८० . कलाद्यध्वाध्वोपयोगः शक्तिपाततिरोहिती ।
१.२८० . दीक्षोपक्रमणं दीक्षा सामयी पौत्रिके विधौ ॥ २८०
१.२८१ . प्रमेयप्रक्रिया सूक्ष्मा दीक्षा सद्यःसमुत्क्रमः ।
१.२८१ . तुलादीक्षाथ पारोक्षी लिङ्गोद्धारोऽभिषेचनम् ॥ २८१
१.२८२ . अन्त्येष्टिः श्राद्धक्लृप्तिश्च शेषवृत्तिनिरूपणम् ।
१.२८२ . लिङ्गार्चा बहुभित्पर्वपवित्रादि निमित्तजम् ॥ २८२
१.२८३ . रहस्यचर्या मन्त्रौघो मण्डलं मुद्रिकाविधिः ।
१.२८३ . एकीकारः स्वस्वरूपे प्रवेशः शास्त्रमेलनम् ॥ २८३
१.२८४ . आयातिकथनं शास्त्रोपादेयत्वनिरूपणम् ।
१.२८४ . इति सप्ताधिकामेनां त्रिंशतं यः सदा बुधः ॥ २८४
१.२८५ . आह्निकानां समभ्यस्येत्स साक्षाद्भैरवो भवेत् ।
१.२८५ . सप्तत्रिंशत्सु संपूर्णबोधो यद्भैरवो भवेत् ॥ २८५
१.२८६ . किं चित्रमणवोऽप्यस्य दृशा भैरवतामियुः ।
१.२८६ . इत्येष पूर्वजोद्देशः कथ्यते त्वनुजोऽधुना ॥ २८६
१.२८७ . विज्ञानभित्प्रकरणे भर्वस्योद्देशनं क्रमात् ।
१.२८७ . द्वितीयस्मिन्प्रकरणे गतोपायत्वभेदिता ॥ २८७
१.२८८ . विश्वचित्प्रतिबिन्बत्वं परामर्शोदयक्रमः ।
१.२८८ . मन्त्राद्यभिन्नरूपत्वं परोपाये विविच्यते ॥ २८८
१.२८९ . विकल्पसंस्क्रिया तर्कतत्त्वं गुरुसतत्त्वकम् ।
१.२८९ . योगाङ्गानुपयोगित्वं कल्पितार्चाद्यनादरः ॥ २८९
१.२९० . संविच्चक्रोदयो मन्त्रवीर्य जप्यादि वास्तवम् ।
१.२९० . निषेधविधितुल्यत्वं शाक्तोपायेऽत्र चर्च्यते ॥ २९०
१.२९१ . बुद्धिध्यानं प्राणतत्त्वसमुच्चारश्चिदात्मता ।
१.२९१ . उच्चारः परतत्त्वान्तःप्रवेशपथलक्षणम् ॥ २९१
१.२९२ . करणं वर्णतत्त्वं चेत्याणवे तु निरूप्यते ।
१.२९२ . चारमानमहोरात्रसंक्रान्त्यादिविकल्पनम् ॥ २९२
१.२९३ . संहारचित्रता वर्णोदयः कालाध्वकल्पने ।
१.२९३ . चक्रभिन्मन्त्रविद्याभिदेतच्चक्रोदये भवेत् ॥ २९३
१.२९४ . परिमाणं पुराणां च संग्रहस्तत्त्वयोजनम् ।
१.२९४ . एतद्देशाध्वनिर्देशे द्वयं तत्त्वाध्वनिर्णये ॥ २९४
१.२९५ . कार्यकारणभावश्च तत्त्वक्रमनिरूपणम् ।
१.२९५ . वस्तुधर्मस्तत्त्वविधिर्जाग्रदादिनिरूपणम् ॥ २९५
१.२९६ . प्रमातृभेद इत्येतत्तत्त्वभेदे विचार्यते ।
१.२९६ . कलास्वरूपमेकत्रिपञ्चाद्यैस्तत्त्वकल्पनम् ॥ २९६
१.२९७ . वर्णभेदक्रमः सर्वाधारशक्तिनिरूपणम् ।
१.२९७ . कलाद्यध्वविचारान्तरेतावत्प्रविविच्यते ॥ २९७
१.२९८ . अभेदभावनाकम्पहासौ त्वध्वोपयोजने ।
१.२९८ . संख्याधिक्यं मलादीनां तत्त्वं शक्तिविचित्रता ॥ २९८
१.२९९ . अनपेक्षित्वसिद्धिश्च तिरोभावविचित्रता ।
१.२९९ . शक्तिपातपरीक्षायामेतावान्वाच्यसंग्रहः ॥ २९९
१.३०० . तिरोभावव्यपगमो ज्ञानेन परिपूर्णता ।
१.३०० . उत्क्रान्त्यनुपयोगित्वं दीक्षोपक्रमणे स्थितम् ॥ ३००
१.३०१ . शिष्यौचित्यपरीक्षादौ स्थानभित्स्थानकल्पनम् ।
१.३०१ . सामान्यन्यासभेदोऽर्घपात्रं चैतत्प्रयोजनम् ॥ ३०१
१.३०२ . द्रव्ययोग्यत्वमर्चा च बहिर्द्वारार्चनं क्रमात् ।
१.३०२ . प्रवेशो दिक्स्वरूपं च देहप्राणादिशोधनम् ॥ ३०२
१.३०३ . विशेषन्यासवैचित्र्यं सविशेषार्घभाजनम् ।
१.३०३ . देहपूजा प्राणबुद्धिचित्स्वध्वन्यासपूजने ॥ ३०३
१.३०४ . अन्यशास्त्रगणोत्कर्षः पूजा चक्रस्य सर्वतः ।
१.३०४ . क्षेत्रग्रहः पञ्चगव्यं पूजनं भूगणेशयोः ॥ ३०४
१.३०५ . अस्त्रार्चा वह्निकार्यं चाप्यधिवासनमग्निगम् ।
१.३०५ . तर्पणं चरुसंसिद्धिर्दन्तकाष्ठान्तसंस्क्रिया ॥ ३०५
१.३०६ . शिवहस्तविधिश्चापि शय्याक्लृप्तिविचारणम् ।
१.३०६ . स्वप्नस्य सामयं कर्म समयाश्चेति संग्रहः ॥ ३०६
१.३०७ . समयित्वविधावस्मिन्स्यात्पञ्चदश आह्निके ।
१.३०७ . मण्डलात्मानुसन्धानं निवेद्यपशुविस्तरः ॥ ३०७
१.३०८ . अग्नितृप्तिः स्वस्वभावदीपनं शिष्यदेहगः ।
१.३०८ . अध्वन्यासविधिः शोध्यशोधकादिविचित्रता ॥ ३०८
१.३०९ . दीक्षाभेदः परो न्यासो मन्त्रसत्ताप्रयोजनम् ।
१.३०९ . भेदो योजनिकादेश्च षोडशे स्यादिहाह्निके ॥ ३०९
१.३१० . सूत्रक्लृप्तिस्तत्त्वशुद्धिः पाशदाहोऽथ योजनम् ।
१.३१० . अध्वभेदस्तथेत्येवं कथितं पौत्रिके विधौ ॥ ३१०
१.३११ . जननादिविहीनत्वं मन्त्रभेदोऽथ सुस्फुटः ।
१.३११ . इति संक्षिप्तदीक्षाख्ये स्यादष्टादश आह्निके ॥ ३११
१.३१२ . कलावेक्षा कृपाण्यादिन्यासश्चारः शरीरगः ।
१.३१२ . ब्रह्मविद्याविधिश्चैवमुक्तं सद्यःसमुत्क्रमे ॥ ३१२
१.३१३ . अधिकारपरीक्षान्तःसंस्कारोऽथ तुलाविधिः ।
१.३१३ . इत्येतद्वाच्यसर्वस्वं स्याद्विंशतितमाह्निके ॥ ३१३
१.३१४ . मृतजीवद्विधिर्जालो पदेशः संस्क्रियागणः ।
१.३१४ . बलाबलविचारश्चेत्येकविंशाह्निके विधिः ॥ ३१४
१.३१५ . श्रवणं चाभ्यनुज्ञानं शोधनं पातकच्युतिः ।
१.३१५ . शङ्काच्छेद इति स्पष्टं वाच्यं लिङ्गोद्धृतिक्रमे ॥ ३१५
१.३१६ . परीक्षाचार्यकरणं तद्व्रतं हरणं मतेः ।
१.३१६ . तद्विभागः साधकत्वमभिषेकविधौ त्वियत् ॥ ३१६
१.३१७ . अधिकार्यथ संस्कारस्तत्प्रयोजनमित्यदः ।
१.३१७ . चतुर्विंशेऽन्त्ययागाख्ये वक्तव्यं परिचर्च्यते ॥ ३१७
१.३१८ . प्रयोजनं भोगमोक्षदानेनात्र विधिः स्फुटः ।
१.३१८ . पञ्चविंशाह्निके श्राद्धप्रकाशे वस्तुसंग्रहः ॥ ३१८
१.३१९ . प्रयोजनं शेषवृत्तेर्नित्यार्चा स्थण्डिले परा ।
१.३१९ . लिङ्गस्वरूपं बहुधा चाक्षसूत्रनिरूपणम् ॥ ३१९
१.३२० . पूजाभेद इति वाच्यं लिङ्गार्चासंप्रकाशने ।
१.३२० . नैमित्तिकविभागस्तत्प्रयोजनविधिस्ततः ॥ ३२०
१.३२१ . पर्वभेदास्तद्विशेषश्चक्रचर्चा तदर्चनम् ।
१.३२१ . गुर्वाद्यन्तदिनाद्यर्चाप्रयोजननिरूपणम् ॥ ३२१
१.३२२ . मृतेः परीक्षा योगीशीमेलकादिविधिस्तथा ।
१.३२२ . व्याख्याविधिः श्रुतविधिर्गुरुपूजाविधिस्त्वियत् ॥ ३२२
१.३२३ . नैमित्तिकप्रकाशाख्ये ऽप्यष्टाविंशाह्निके स्थितम् ।
१.३२३ . अधिकार्यात्मनो भेदः सिद्धपत्नीकुलक्रमः ॥ ३२३
१.३२४ . अर्चाविधिर्दौतविधी रहस्योपनिषत्क्रमः ।
१.३२४ . दीक्षाभिषेकौ बोधश्चेत्येकोनत्रिंश आह्निके ॥ ३२४
१.३२५ . मन्त्रस्वरूपं तद्वीर्यमिति त्रिंशे निरूपितम् ।
१.३२५ . शूलाब्जभेदो व्योमशस्वस्तिकादिनिरूपणम् ॥ ३२५
१.३२६ . विस्तरेणाभिधातव्यमित्येकत्रिंश आह्निके ।
१.३२६ . गुणप्रधानताभेदाः स्वरूपं वीर्यचर्चनम् ॥ ३२६
१.३२७ . कलाभेद इति प्रोक्तं मुद्राणां संप्रकाशने ।
१.३२७ . द्वात्रिंशतत्त्वादीशाख्यात्प्रभृति प्रस्फुटो यतः ॥ ३२७
१.३२८ . न भेदोऽस्ति ततो नोक्तमुद्देशान्तरमत्र तत् ।
१.३२८ . मुख्यत्वेन च वेद्यत्वादधिकारान्तरक्रमः ॥ ३२८
१.३२९ . इत्युद्देशविधिः प्रोक्तः सुखसंग्रहहेतवे ।
१.३२९ . अथास्य लक्षणावेक्षे निरूप्येते यथाक्रमम् ॥ ३२९
१.३३० . आत्मा संवित्प्रकाशस्थितिरनवयवा संविदित्यात्तशक्तिव्रातं तस्य स्वरूपं स च निज महसश्छादनाद्बद्धरूपः ।
१.३३० . आत्मज्योतिःस्वभावप्रकटनविधिना तस्य मोक्षः स चायं चित्राकारस्य चित्रः प्रकटित इह यत्संग्रहेणार्थ एषः ॥ ३३०
१.३३१ . मिथ्याज्ञानं तिमिरमसमान् दृष्टिदोषान्प्रसूते तत्सद्भावाद्विमलमपि तद्भाति मालिन्यधाम ।
१.३३१ . यत्तु प्रेक्ष्यं दृशि परिगतं तैमिरीं दोषमुद्रां दूरं रुन्द्धेत्प्रभवतु कथं तत्र मालिन्यशङ्का ॥ ३३१
१.३३२ . भावव्रात? हठाज्जनस्य हृदयान्याक्रम्य यन्नर्तयन् भङ्गीभिर्विविधाभिरात्महृदयं प्रच्छाद्य संक्रीडसे ।
१.३३२ . यस्त्वामाह जडं जडः सहृदयंमन्यत्वदुःशिक्षितो मन्येऽमुष्य जडात्मता स्तुतिपदं त्वत्साम्यसंभावनात् ॥ ३३२
१.३३३ . इह गलितमलाः परावरज्ञाः शिवसद्भावमया अधिक्रियन्ते ।
१.३३३ . गुरवः प्रविचारणे यतस्तद्विफला द्वेषकलंकहानियाच्ञा ॥ ३३३
ए तन्त्रालोकेऽभिनवरचितेऽमुत्र विज्ञानसत्ताभेदोद्गारप्रकटनपटावाह्निकेऽस्मिन्समाप्तिः ।

च्२ अथ श्रीतन्त्रालोकस्य द्वितीयमाह्निकम्

२.१ . यत्तत्राद्यं पदमविरतानुत्तरज्ञप्तिरूपम् ।
२.१ . तन्निर्णेतुं प्रकरणमिदमारभेऽहं द्वितीयम् ॥ १
२.२ . अनुपायं हि यद्रूपं कोऽर्थो देशनयात्र वै ।
२.२ . सकृत्स्याद्देशना पश्चादनुपायत्वमुच्ययते ॥ २
२.३ . अनुपायमिदं तत्त्वमित्युपायं विना कुतः ।
२.३ . स्वयं तु तेषां तत्तादृक्किं ब्रूमः किल तान्प्रति ॥ ३
२.४ . यच्चतुर्धोदितं रूपं विज्ञानस्य विभोरसौ ।
२.४ . स्वभाव एव मन्तव्यः स हि नित्योदितो विभुः ॥ ४
२.५ . एतावद्भिरसंख्यातैः स्वभावैर्यत्प्रकाशते ।
२.५ . केऽप्यंशांशिकया तेन विशन्त्यन्ये निरंशतः ॥ ५
२.६ . तत्रापि चाभ्युपायादिसापेक्षान्यत्वयोगतः ।
२.६ . उपायस्यापि नो वार्या तदन्यत्वाद्विचित्रता ॥ ६
२.७ . तत्र ये निर्मलात्मानो भैरवीयां स्वसंविदम् ।
२.७ . निरुपायामुपासीनास्तद्विधिः प्रणिगद्यते ॥ ७
२.८ . तत्र तावत्क्रियायोगो नाभ्युपायत्वमर्हति ।
२.८ . स हि तस्मात्समुद्भूतः प्रत्युत प्रविभाव्यते ॥ ८
२.९ . ज्ञप्तावुपाय एव स्यादिति चेज्ज्ञप्तिरुच्यते ।
२.९ . प्रकाशत्वं स्वप्रकाशे तच्च तत्रान्यतः कथम् ॥ ९
२.१० . संवित्तत्त्वं स्वप्रकाशमित्यस्मिन्कं नु युक्तिभिः ।
२.१० . तदभावे भवेद्विश्वं जडत्वादप्रकाशकम् ॥ १०
२.११ . यावानुपायो बाह्यः स्यादान्तरो वापि कश्चन ।
२.११ . स सर्वस्तन्मुखप्रेक्षी तत्रोपायत्वभाक्कथम् ॥ ११
२.१२ . त्यजावधानानि ननु क्व नाम धत्सेऽवधानं विचिनु स्वयं तत् ।
२.१२ . पूर्णेऽवधानं न हि नाम युक्तं नापूर्णमभ्येति च सत्यभावम् ॥ १२
२.१३ . तेनावधानप्राणस्य भावनादेः परे पथि ।
२.१३ . भैरवीये कथंकारं भवेत्साक्षादुपायता ॥ १३
२.१४ . येऽपि साक्षादुपायेन तद्रूपं प्रविविञ्चते ।
२.१४ . नूनं ते सूर्यसंवित्त्यै खद्योताधित्सवो जडाः ॥ १४
२.१५ . किं च यावदिदं बाह्यमान्तरोपायसंमतम् ।
२.१५ . तत्प्रकाशात्मतामात्रं शिवस्यैव निजं वपुः ॥ १५
२.१६ . नीलं पीतं सुखमिति प्रकाशः केवलः शिवः ।
२.१६ . अमुष्मिन्परमाद्वैते प्रकाशात्मनि कोऽपरः ॥ १६
२.१७ . उपायोपेयभावः स्यात्प्रकाशः केवलं हि सः ॥ १७
२.१८ . इदं द्वैतमऽयं भेद इदमद्वैतमित्यपि ।
२.१८ . प्रकाशवपुरेवायं भासते परमेश्वरः ॥ १८
२.१९ . अस्यां भूमौ सुखं दुःखं बन्धो मोक्षश्चितर्जडः ।
२.१९ . घटकुम्भवदेकार्थाः शब्दास्तेऽप्येकमेव च ॥ १९
२.२० . प्रशाशे ह्यप्रकाशांशः कथं नाम प्रकाशताम् ।
२.२० . प्रकाशमाने तस्मिन्वा तद्द्वैतास्तस्य लोपिताः ॥ २०
२.२१ . अप्रकाशेऽथ तस्मिन्वा वस्तुता कथमुच्यते ।
२.२१ . न प्रकाशविशेषत्वमत एवोपपद्यते ॥ २१
२.२२ . अत एकप्रकाशोऽयमिति वादेऽत्र सुस्थिते ।
२.२२ . दूरादावारिताः सत्यं विभिन्नज्ञानवादिनः ॥ २२
२.२३ . प्रकाशमात्रमुदितमप्रकाशनिषेधनात् ।
२.२३ . एकशब्दस्य न त्वर्थः संख्या चिद्व्यक्तिभेदभाक् ॥ २३
२.२४ . नैष शक्तिर्महादेवी न परत्राश्रितो यतः ।
२.२४ . न चैष शक्तिमान्देवो न कस्याप्याश्रयो यतः ॥ २४
२.२५ . नैष ध्येयो ध्यात्रभावान्न ध्याता ध्येयवर्जनात् ।
२.२५ . न पूज्यः पूजकाभावात्पूज्याभावान्न पूजकः ॥ २५
२.२६ . न मन्त्रो न च मन्त्र्योऽसौ न च मन्त्रयिता प्रभुः ।
२.२६ . न दीक्षा दीक्षको वापि न दीक्षावान्महेश्वरः ॥ २६
२.२७ . स्थानासननिरोधार्घसंघानावाहनादिकम् ।
२.२७ . विसर्जनान्तं नास्त्यत्र कर्तृकर्मक्रियोज्झिते ॥ २७
२.२८ . न सन्न चासत्सदसन्न च तन्नोभयोज्झितम् ।
२.२८ . दुर्विज्ञेया हि सावस्था किमप्येतदनुत्तरम् ॥ २८
२.२९ . अयमित्यवभासो हि यो भावोऽवच्छिदात्मकः ।
२.२९ . स एव घटवल्लोके संस्तथा नैष भैरवः ॥ २९
२.३० . असत्त्वं चाप्रकाशत्वं न कुत्राप्युपयोगिता ।
२.३० . विश्वस्य जीवितं सत्यं प्रकाशैकात्मकश्च सः ॥ ३०
२.३१ . आभ्यामेव तु हेतुभ्यां न द्व्यात्मा न द्वयोज्झितः ।
२.३१ . सर्वात्मना हि भात्येष केन रूपेण मन्त्र्यताम् ॥ ३१
२.३२ . श्रीमत्त्रिशिरसि प्रोक्तं परज्ञानस्वरूपकम् ।
२.३२ . शक्त्या गर्भान्तर्वर्तिन्या शक्तिगर्भ परं पदम् ॥ ३२
२.३३ . न भावो नाप्यभावो न द्वयं वाचामगोचरात् ।
२.३३ . अकथ्यपदवीरूढं शक्तिस्थं शक्तिवर्जितम् ॥ ३३
२.३४ . इति ये रूढसंवित्तिपरमार्थपवित्रिताः ।
२.३४ . अनुत्तरपथे रूढास्तेऽभ्युपायानियन्त्रिताः ॥ ३४
२.३५ . तेषामिदं समाभाति सर्वतो भावमण्डलम् ।
२.३५ . पुरःस्थमेव संवित्तिभैरवाग्निविलापितम् ॥ ३५
२.३६ . एतेषां सुखदुःखांशशंकातंकविकल्पनाः ।
२.३६ . निर्विकल्पपरावेशमात्रशेषत्वमागताः ॥ ३६
२.३७ . एषां न मन्त्रो न ध्यानं न पूजा नापि कल्पना ।
२.३७ . न समय्यादिकाचार्यपर्यन्तः कोऽपि विश्रमः ॥ ३७
२.३८ . समस्तयन्त्रणातन्त्रत्रोटनाटंकधर्मिणः ।
२.३८ . नानुग्रहात्परं किंचिच्छेषवृत्तौ प्रयोजनम् ॥ ३८
२.३९ . स्वं कर्तव्यं किमपि कलयंल्लोक एष प्रयत्नान्नो पारार्थ्यं प्रति घटयते कांचन स्वप्रवृत्तिम् ।
२.३९ . यस्तु ध्वस्ताखिलभवमलो भैरवीभावपूर्णः कृत्यं तस्य स्फुटमिदमियल्लोककर्तव्यमात्रम् ॥ ३९
२.४० . तं ये पश्यन्ति ताद्रूप्यक्रमेणामलसंविदः ।
२.४० . तेऽपि तद्रूपिणस्तावत्येवास्यानुग्रहात्मता ॥ ४०
२.४१ . एतत्तत्त्वपरिज्ञानं मुख्यं यागादि कथ्यते ।
२.४१ . दीक्षान्तं विभुना श्रीमत्सिद्धयोगीश्वरीमते ॥ ४१
२.४२ . स्थण्डिलादुत्तरं तूरं तूरादुत्तरतः पटः ।
२.४२ . पटाद्ध्यानं ततो ध्येयं ततः स्याद्धारणोत्तरा ॥ ४२
२.४३ . ततोऽपि योगजं रूपं ततोऽपि ज्ञानमुत्तरम् ।
२.४३ . ज्ञानेन हि महासिद्धो भवेद्योगीश्वरस्त्विति ॥ ४३
२.४४ . सोऽपि स्वातन्त्र्यधाम्ना चेदप्यनिर्मलसंविदाम् ।
२.४४ . अनुग्रहं चिकीर्षुस्तद्भाविनं विधिमाश्रयेत् ॥ ४४
२.४५ . अनुग्राह्यानुसारेण विचित्रः स च कथ्यते ।
२.४५ . परापराद्युपायौघसंकीर्णत्वविभेदतः ॥ ४५
२.४६ . तदर्थमेव चास्यापि परमेश्वररूपिणः ।
२.४६ . तदभ्युपायशास्त्रादिश्रवणाध्ययनादरः ॥ ४६
२.४७ . नहि तस्य स्वतन्त्रस्य कापि कुत्रापि खण्डना ।
२.४७ . नानिर्मलचितः पुंसोऽनुग्रहस्त्वनुपायकः ॥ ४७
२.४८ . श्रीमदूर्मिमहाशास्त्रे सिद्धसंतानरूपके ।
२.४८ . इदमुक्तं तथा श्रीमत्सोमानन्दादिदैशिकैः ॥ ४८
२.४९ . गुरोर्वाक्याद्युक्तिप्रचयरचनोन्मार्जनवशात्समाश्वासाच्छास्त्रं प्रति समुदिताद्वापि कथितात् ।
२.४९ . विलीने शंकाभ्रे त्दृदयगगनोद्भासिमहसः प्रभोः सूर्यस्येव स्पृशत चरणान्ध्वान्तजयिनः ॥ ४९
२.५० . इदमनुत्तरधामविवेचकं विगलितौपयिकं कृतमाह्निकम् ॥ ५०




च्३ श्रीतन्त्रालोकस्य तृतीयमाह्निकम्

३.० . अथ परौपयिकं प्रणिगद्यते पदमनुत्तरमेव महेशितुः ॥ ०
३.१ . प्रकाशमात्रं यत्प्रोक्तं भैरवीयं परं महः ।
३.१ . तत्र स्वतन्त्रतामात्रमधिकं प्रविविच्यते ॥ १
३.२ . यः प्रकाशः स सर्वस्य प्रकाशत्वं प्रयच्छति ।
३.२ . न च तद्व्यतिरेक्यस्ति विश्वं सद्वावभासते ॥ २
३.३ . अतोऽसौ परमेशानः स्वात्मव्योमन्यनर्गलः ।
३.३ . इयतः सृष्टिसंहाराडम्बरस्य प्रदर्शकः ॥ ३
३.४ . निर्मले मकुरे यद्वद्भान्ति भूमिजलादयः ।
३.४ . अमिश्रास्तद्वदेकस्मिंश्चिन्नाथे विश्ववृत्तयः ॥ ४
३.५ . सदृशं भाति नयनदर्पणाम्बरवारिषु ।
३.५ . तथा हि निर्मले रूपे रूपमेवावभासते ॥ ५
३.६ . प्रच्छन्नरागिणी कान्तप्रतिबिम्बितसुन्दरम् ।
३.६ . दर्पणं कुचकुम्भाभ्यां स्पृशन्त्यपि न तृप्यति ॥ ६
३.७ . न हि स्पर्शोऽस्य विमलो रूपमेव तथा यतः ।
३.७ . नैर्मल्यं चातिनिविडसजातीयैकसंगतिः ॥ ७
३.८ . स्वस्मिन्नभेदाद्भिन्नस्य दर्शनक्षमतैव या ।
३.८ . अत्यक्तस्वप्रकाशस्य नैर्मल्यं तद्गुरूदितम् ॥ ८
३.९ . नैर्मल्यं मुख्यमेकस्य संविन्नाथस्य सर्वतः ।
३.९ . अंशांशिकातः क्वाप्यन्यद्विमलं तत्तदिच्छया ॥ ९
३.१० . भावानां यत्प्रतीघाति वपुर्मायात्मकं हि तत् ।
३.१० . तेषामेवास्ति सद्विद्यामयं त्वप्रतिघातकम् ॥ १०
३.११ . तदेवमुभयाकारमवभासं प्रकाशयन् ।
३.११ . विभाति वरदो बिम्बप्रतिबिम्बदृशाखिले ॥ ११
३.१२ . यस्त्वाह नेत्रतेजांसि स्वच्छात्प्रतिफलन्त्यलम् ।
३.१२ . विपर्यस्य स्वकं वक्त्रं गृह्णन्तीति स पृच्छ्यते ॥ १२
३.१३ . देहादन्यत्र यत्तेजस्तदधिष्ठातुरात्मनः ।
३.१३ . तेनैव तेजसा ज्ञत्वे कोऽर्थः स्याद्दर्पणेन तु ॥ १३
३.१४ . विपर्यस्तैस्तु तेजोभिर्ग्राहकात्मत्वमागतैः ।
३.१४ . रूपं दृश्येत वदने निजे न मकुरान्तरे ॥ १४
३.१५ . स्वमुखे स्पर्शवच्चैतद्रूपं भायान्ममेत्यलम् ।
३.१५ . न त्वस्य स्पृश्यभिन्नस्य वेद्यैकान्तस्वरूपिणः ॥ १५
३.१६ . रूपसंस्थानमात्रं तत्स्पर्शगन्धरसादिभिः ।
३.१६ . न्यग्भूतैरेव तद्युक्तं वस्तु तत्प्रतिबिम्बितम् ॥ १६
३.१७ . न्यग्भावो ग्राह्यताभावात्तदभावोऽप्रमाणतः ।
३.१७ . स चार्थसंगमाभावात्सोऽप्यादर्शेऽनवस्थितेः ॥ १७
३.१८ . अत एव गुरुत्वादिर्धर्मो नैतस्य लक्ष्यते ।
३.१८ . नह्यादर्शे संस्थितोऽसौ तद्दृष्टौ स उपायकः ॥ १८
३.१९ . तस्मात्तु नैष भेदेन यद्भाति तत उच्यते ।
३.१९ . आधारस्तत्र तूपाया दीपदृक्संविदः क्रमात् ॥ १९
३.२० . दीपचक्षुर्विबोधानां काठिन्याभावतः परम् ।
३.२० . सर्वतश्चापि नैर्मल्यान्न विभादर्शवत्पृथक् ॥ २०
३.२१ . एतच्च देवदेवेन दर्शितं बोधवृद्धये ।
३.२१ . मूढानां वस्तु भवति ततोऽप्यन्यत्र नाप्यलम् ॥ २१
३.२२ . प्रतीघाति स्वतन्त्रं नो न स्थाय्यस्थायि चापि न ।
३.२२ . स्वच्छस्यैवैष कस्यापि महिमेति कृपालुना ॥ २२
३.२३ . न देशों नो रूपं न च समययोगो न परिमा न चान्योन्यासंगो न च तदपहानिर्न घनता ।
३.२३ . न चावस्तुत्वं स्यान्न च किमपि सारं निजमिति ध्रुवं मोहः शाम्येदिति निरदिशद्दर्पणविधिः ॥ २३
३.२४ . इत्थं प्रदर्शितेऽमुत्र प्रतिबिम्बनवर्त्मनि ।
३.२४ . शब्दस्य प्रतिबिम्बं यत्प्रतिश्रुत्केति भण्यते ॥ २४
३.२५ . न चासौ शब्दजः शब्द आगच्छत्त्वेन संश्रवात् ।
३.२५ . तेनैव वक्त्रा दूरस्थैः शब्दस्याश्रवणादपि ॥ २५
३.२६ . पिठिरादिपिधानांशविशिष्टछिद्रसंगतौ ।
३.२६ . चित्रत्वाच्चास्य शब्दस्य प्रतिबिम्बं मुखादिवत् ॥ २६
३.२७ . इदमन्यस्य वेद्यस्य रूपमित्यवभासते ।
३.२७ . यथादर्शे तथा केनाप्युक्तमाकर्णये त्विति ॥ २७
३.२८ . नियमाद्बिम्बसांमुख्यं प्रतिबिम्बस्य यत्ततः ।
३.२८ . तन्मध्यगाः प्रमातारः शृण्वन्ति प्रतिशब्दकम् ॥ २८
३.२९ . मुख्यग्रहं त्वपि विना प्रतिबिम्बग्रहो भवेत् ।
३.२९ . स्वपश्चात्स्थं प्रियं पश्येट्टङ्कितं मुकुरे वपुः ॥ २९
३.३० . सांमुख्यं चोच्यते तादृग्दर्पणाभेदसंस्थितेः ॥ ३०
३.३१ . अतः कूपादिपिठिराकाशे तत्प्रतिबिम्बितम् ।
३.३१ . वक्त्राकाशं सशब्दं सद्भाति तत्परवक्तवत् ॥ ३१
३.३२ . यथा चादर्शपाश्चात्यभागस्थो वेत्ति नो मुखम् ।
३.३२ . तथा तथाविधाकाशपश्चात्स्थो वेत्ति न ध्वनिम् ॥ ३२
३.३३ . शब्दो न चानभिव्यक्तः प्रतिबिम्बति तद्ध्रुवम् ।
३.३३ . अभिव्यक्तिश्रुती तस्य समकालं द्वितीयके ॥ ३३
३.३४ . क्षणे तु प्रतिबिम्बत्वं श्रुतिश्च समकालिका ।
३.३४ . तुल्यकालं हि नो हस्ततच्छायारूपनिश्चयः ॥ ३४
३.३५ . इत्थं प्रदर्शितेऽमुत्र प्रतिबिम्बसतत्त्वके ।
३.३५ . प्रकृतं ब्रूमहे तत्र प्रतिबिम्बनमर्हति ॥ ३५
३.३६ . शब्दो नभसि सानन्दे स्पर्शधामनि सुन्दरः ।
३.३६ . स्पर्शोऽन्योऽपि दृढाघातशूलशीतादिकोद्भवः ।
३.३६ . परस्थः प्रतिबिम्बत्वात्स्वदेहोद्धूलनाकरः ॥ ३६
३.३७ . न चैष मुख्यस्तत्कार्यपारम्पर्याप्रकाशनात् ॥ ३७
३.३८ . एवं घ्राणान्तरे गन्धो रसो दन्तोदके स्फुटः ॥ ३८
३.३९ . यथा च रूपं प्रतिबिम्बितं दृशोर्न चक्षुषान्येन विना हि लक्ष्यते ।
३.३९ . तथा रसस्पर्शनसौरभादिकं न लक्ष्यतेऽक्षेण विना स्थितं त्वपि ॥ ३९
३.४० . न चान्तरे स्पर्शनधामनि स्थितं बहिःस्पृशोन्याक्षधियः स गोचरः ॥ ४०
३.४१ . अतोऽन्तिकस्थस्वकतादृगिन्द्रियप्रयोजनान्तःकरणैर्यदा कृता ।
३.४१ . तदा तदात्तं प्रतिबिम्बमिन्द्रिये स्वकां क्रियां सूयत एव तादृशीम् ॥ ४१
३.४२ . न तु स्मृतान्मानसगोचरादृता भवेत्क्रिया सा किल वर्तमानतः ।
३.४२ . अतः स्थितः स्पर्शवरस्तदिन्द्रिये समागतः सन्विदितस्तथाक्रियः ॥ ४२
३.४३ . असंभवे बाह्यगतस्य तादृशः स्व एव तस्मिन्प्रतिबिम्बितस्तथा ।
३.४३ . करोति तां स्पर्शवरः सुखात्मिकां स चापि कस्यामपि नाडिसंततौ ॥ ४३
३.४४ . तेन संवित्तिमकुरे विश्वमात्मानमर्पयत् ।
३.४४ . नाथस्य वदतेऽमुष्य विमलां विश्वरूपताम् ॥ ४४
३.४५ . यथा च गन्धरूपस्पृग्रसाद्याः प्रतिबिम्बिताः ।
३.४५ . तदाधारोपरागेण भान्ति खङ्गे मुखादिवत् ॥ ४५
३.४६ . तथा विश्वमिदं बोधे प्रतिबिम्बितमाश्रयेत् ।
३.४६ . प्रकाशत्वस्वतन्त्रत्वप्रभृतिं धर्मविस्तरम् ॥ ४६
३.४७ . यथा च सर्वतः स्वच्छे स्फटिके सर्वतो भवेत् ।
३.४७ . प्रतिबिम्बं तथा बोधे सर्वतः स्वच्छताजुषि ॥ ४७
३.४८ . अत्यन्तस्वच्छता सा यत्स्वाकृत्यनवभासनम् ।
३.४८ . अतः स्वच्छतमो बोधो न रत्नं त्वाकृतिग्रहात् ॥ ४८
३.४९ . प्रतिबिम्बं च बिम्बेन बाह्यस्थेन समर्प्यते ।
३.४९ . तस्यैव प्रतिबिम्बत्वे किं बिम्बमवशिष्यताम् ॥ ४९
३.५० . यद्वापि कारणं किंचिद्बिम्बत्वेनाभिषिच्यते ।
३.५० . तदपि प्रतिबिम्बत्वमेति बोधेऽन्यथा त्वसत् ॥ ५०
३.५१ . इत्थमेतत्स्वसंवित्तिदृढन्यायास्त्ररक्षितम् ।
३.५१ . साम्राज्यमेव विश्वत्र प्रतिबिम्बस्य जृम्भते ॥ ५१
३.५२ . ननु बिम्बस्य विरहे प्रतिबिम्बं कथं भवेत् ।
३.५२ . किं कुर्मो दृश्यते तद्धि ननु तद्बिम्बमुच्यताम् ॥ ५२
३.५३ . नैवं तल्लक्षणाभावाद्बिम्बं किल किमुच्यते ।
३.५३ . अन्यामिश्रं स्वतन्त्रं सद्भासमानं मुखं यथा ॥ ५३
३.५४ . स्वरूपानपहानेन पररूपसदृक्षताम् ।
३.५४ . प्रतिबिम्बात्मतामाहुः खड्गादर्शतलादिवत् ॥ ५४
३.५५ . उक्तं च सति बाह्येऽपि धीरेकानेकवेदनात् ।
३.५५ . अनेकसदृशाकारा न त्वनेकेति सौगतैः ॥ ५५
३.५६ . नन्वित्थं प्रतिबिम्बस्य लक्षणं किं तदुच्यते ।
३.५६ . अन्यव्यामिश्रणायोगात्तद्भेदाशक्यभासनम् ।
३.५६ . प्रतिबिम्बमिति प्राहुर्दर्पणे वदनं यथा ॥ ५६
३.५७ . बोधमिश्रमिदं बोधाद्भेदेनाशक्यभासनम् ।
३.५७ . परतत्त्वादि बोधे किं प्रतिबिम्बं न भण्यते ॥ ५७
३.५८ . लक्षणस्य व्यवस्थैषाकस्माच्चेद्बिम्बमुच्यताम् ।
३.५८ . प्राज्ञा वस्तुनि युज्यन्ते न तु सामयिके ध्वनौ ॥ ५८
३.५९ . ननु न प्रतिबिम्बस्य विना बिम्बं भवेत्स्थितिः ।
३.५९ . किं ततः प्रतिबिम्बे हि बिम्बं तादात्म्यवृत्ति न ॥ ५९
३.६० . अतश्च लक्षणस्यास्य प्रोक्तस्य तदसंभवे ।
३.६० . न हानिर्हेतुमात्रे तु प्रश्नोऽयं पर्यवस्यति ॥ ६०
३.६१ . तत्रापि च निमित्ताख्ये नोपादाने कथंचन ।
३.६१ . निमित्तकारणानां च कदाचित्क्वापि संभवः ॥ ६१
३.६२ . अत एव पुरोवर्तिन्यालोके स्मरणादिना ।
३.६२ . निमित्तेन घनेनास्तु संक्रान्तदयिताकृतिः ॥ ६२
३.६३ . अन्यथा संविदारूढा कान्ता विच्छेदयोगिनी ।
३.६३ . कस्माद्भाति न वै संविद्विच्छेदं पुरतो गता ॥ ६३
३.६४ . अत एवान्तरं किंचिद्धीसंज्ञं भवतु स्फुटम् ।
३.६४ . यत्रास्य विच्छिदा भानं संकल्पस्वप्नदर्शने ॥ ६४
३.६५ . अतो निमित्तं देवस्य शक्तयः सन्तु तादृशे ।
३.६५ . इत्थं विश्वमिदं नाथे भैरवीयचिदम्बरे ।
३.६५ . प्रतिबिम्बमलं स्वच्छे न खल्वन्यप्रसादतः ॥ ६५
३.६६ . अनन्यापेक्षिता यास्य विश्वात्मत्वं प्रति प्रभोः ।
३.६६ . तां परां प्रतिभां देवीं संगिरन्ते ह्यनुत्तराम् ॥ ६६
३.६७ . अकुलस्यास्य देवस्य कुलप्रथनशालिनी ।
३.६७ . कौलिकी सा परा शक्तिरवियुक्तो यया प्रभुः ॥ ६७
३.६८ . तयोर्यद्यामलं रूपं स संघट्ट इति स्मृतः ।
३.६८ . आनन्दशक्तिः सैवोक्ता यतो विश्वं विसृज्यते ॥ ६८
३.६९ . परापरात्परं तत्त्वं सैषा देवी निगद्यते ।
३.६९ . तत्सारं तच्च हृदयं स विसर्गः परः प्रभुः ॥ ६९
३.७० . देवीयामलशास्त्रे सा कथिता कालकर्षिणी ।
३.७० . महाडामरके यागे श्रीपरा मस्तके तथा ॥ ७०
३.७१ . श्रीपूर्वशास्त्रे सा मातृसद्भावत्वेन वर्णिता ।
३.७१ . संघट्टेऽस्मिंश्चिदात्मत्वाद्यत्तत्प्रत्यवमर्शनम् ॥ ७१
३.७२ . इच्छाशक्तिरघोराणां शक्तीनां सा परा प्रभुः ।
३.७२ . सैव प्रक्षुब्धरूपा चेदीशित्री संप्रजायते ॥ ७२
३.७३ . तदा घोराः परा देव्यो जाताः शैवाध्वदैशिकाः ।
३.७३ . स्वात्मप्रत्यवमर्शो यः प्रागभूदेकवीरकः ॥ ७३
३.७४ . ज्ञातव्यविश्वोन्मेषात्मा ज्ञानशक्तितया स्थितः ।
३.७४ . इयं परापरा देवी घोरां या मातृमण्डलीम् ॥ ७४
३.७५ . सृजत्यविरतं शुद्धाशुद्धमार्गैकदीपिकाम् ।
३.७५ . ज्ञेयांशः प्रोन्मिषन्क्षोभं यदैति बलवत्त्वतः ॥ ७५
३.७६ . ऊनताभासनं संविन्मात्रत्वे जायते तदा ।
३.७६ . रूढं तज्ज्ञेयवर्गस्य स्थितिप्रारम्भ उच्यते ॥ ७६
३.७७ . रूढिरेषा विबोधाब्धेश्चित्राकारपरिग्रहः ।
३.७७ . इदं तद्बीजसंदर्भबीजं चिन्वन्ति योगिनः ॥ ७७
३.७८ . इच्छाशक्तिर्द्विरूपोक्ता क्षुभिताक्षुभिता च या ।
३.७८ . इष्यमाणं हि सा वस्तुद्वैरूप्येणात्मनि श्रयेत् ॥ ७८
३.७९ . अचिरद्युतिभासिन्या शक्त्या ज्वलनरूपया ।
३.७९ . इष्यमाणसमापत्तिः स्थैर्येणाथ धरात्मना ॥ ७९
३.८० . उन्मेषशक्तावस्त्येतज्ज्ञेयं यद्यपि भूयसा ।
३.८० . तथापि विभवस्थानं सा न तु प्राच्यजन्मभूः ॥ ८०
३.८१ . इच्छाशक्तेरतः प्राहुश्चातूरूप्यं परामृतम् ।
३.८१ . क्षोभान्तरस्यासद्भावान्नेदं बीजं च कस्यचित् ॥ ८१
३.८२ . प्रक्षोभकत्वं बीजत्वं क्षोभाधारश्च योनिता ।
३.८२ . क्षोभकं संविदो रूपं क्षुभ्यति क्षोभयत्यपि ॥ ८२
३.८३ . क्षोभः स्याज्ज्ञेयधर्मत्वं क्षोभणा तद्बहिष्कृतिः ।
३.८३ . अन्तःस्थविश्वाभिन्नैकबीजांशविसिसृक्षुता ॥ ८३
३.८४ . क्षोभोऽतदिच्छे तत्त्वेच्छाभासनं क्षोभणां विदुः ।
३.८४ . यदैक्यापत्तिमासाद्य तदिच्छा कृतिनी भवेत् ॥ ८४
३.८५ . क्षोभाधारमिमं प्राहुः श्रीसोमानन्दपुत्रकाः ।
३.८५ . संविदामीषणादीनामनुद्भिन्नविशेषकम् ॥ ८५
३.८६ . यज्ज्ञेयमात्रं तद्बीजं यद्योगाद्बीजता स्वरे ।
३.८६ . तस्य बीजस्य सैवोक्ता विसिसृक्षा य उद्भवः ।
३.८६ . यतो ग्राह्यमिदं भास्यद्भिन्नकल्पं चिदात्मनः ॥ ८६
३.८७ . एष क्षोभः क्षोभणा तु तूष्णींभूतान्यमातृगम् ।
३.८७ . हठाद्यदौदासीन्यांशच्यावनं संविदो बलात् ॥ ८७
३.८८ . जातापि विसिसृक्षासौ यद्विमर्शान्तरैक्यतः ।
३.८८ . कृतार्था जायते क्षोभाधारोऽत्रैतत्प्रकीर्तितम् ॥ ८८
३.८९ . ततस्तदान्तरं ज्ञेयं भिन्नकल्पत्वमिच्छति ।
३.८९ . विश्वबीजादतः सर्व बाह्यं बिम्बं विवर्त्स्यति ॥ ८९
३.९० . क्षोभ्यक्षोभकभावस्य सतत्त्वं दर्शितं मया ।
३.९० . श्रीमन्महेश्वरेणोक्तं गुरुणा यत्प्रसादतः ॥ ९०
३.९१ . प्रकृतं ब्रूमहे नेदं बीजं वर्णचतुष्टयम् ।
३.९१ . नापि योनिर्यतो नैतत्क्षोभाधारत्वमृच्छति ॥ ९१
३.९२ . आत्मन्येव च विश्रान्त्या तत्प्रोक्तममृतात्मकम् ।
३.९२ . इत्थं प्रागुदितं यत्तत्पञ्चकं तत्परस्परम् ॥ ९२
३.९३ . उच्छलद्विविधाकारमन्योन्यव्यतिमिश्रणात् ।
३.९३ . योऽनुत्तरः परः स्पन्दो यश्चानन्दः समुच्छलन् ॥ ९३
३.९४ . ताविच्छोन्मेषसंघट्टाद्गच्छतोऽतिविचित्रताम् ।
३.९४ . अनुत्तरानन्दचिती इच्छाशक्तौ नियोजिते ॥ ९४
३.९५ . त्रिकोणमिति तत्प्राहुर्विसर्गामोदसुन्दरम् ।
३.९५ . अनुत्तरानन्दशक्ती तत्र रूढिमुपागते ॥ ९५
३.९६ . त्रिकोणद्वित्वयोगेन व्रजतः षडरस्थितिम् ।
३.९६ . त एवोन्मेषयोगेऽपि पुनस्तन्मयतां गते ॥ ९६
३.९७ . क्रियाशक्तेः स्फुटं रूपमभिव्यङ्क्तः परस्परम् ।
३.९७ . इच्छोन्मेषगतः क्षोभो यः प्रोक्तस्तद्गतेरपि ॥ ९७
३.९८ . ते एव शक्ती ताद्रूप्यभागिन्यौ नान्यथास्थिते ।
३.९८ . नन्वनुत्तरतानन्दौ स्वात्मना भेदवर्जितौ ॥ ९८
३.९९ . कथमेतावतीमेनां वैचित्रीं स्वात्मनि श्रितौ ।
३.९९ . शृणु तावदयं संविन्नाथोऽपरिमितात्मकः ॥ ९९
३.१०० . अनन्तशक्तिवैचित्र्यलयोदयकलेश्वरः ।
३.१०० . अस्थास्यदेकरूपेण वपुषा चेन्महेश्वरः ॥ १००
३.१०१ . महेश्वरत्वं संवित्त्वं तदत्यक्ष्यद्धटादिवत् ।
३.१०१ . परिच्छिन्नप्रकाशत्वं जडस्य किल लक्षणम् ॥ १०१
३.१०२ . जडाद्विलक्षणो बोधो यतो न परिमीयते ।
३.१०२ . तेन बोधमहसिन्धोरुल्लासिन्यः स्वशक्तयः ॥ १०२
३.१०३ . आश्रयन्त्यूर्मय इव स्वात्मसंघट्टचित्रताम् ।
३.१०३ . स्वात्मसंघट्टवैचित्र्यं शक्तीनां यत्परस्परम् ॥ १०३
३.१०४ . एतदेव परं प्राहुः क्रियाशक्तेः स्फुटं वपुः ।
३.१०४ . अस्मिंश्चतुर्दशे धाम्नि स्फुटीभूतत्रिशक्तिके ॥ १०४
३.१०५ . त्रिशूलत्वमतः प्राह शास्ता श्रीपूर्वशासने ।
३.१०५ . निरञ्जनमिदं चोक्तं गुरुभिस्तत्त्वदर्शिभिः ॥ १०५
३.१०६ . शक्तिमानञ्ज्यते यस्मान्न शक्तिर्जातु केनचित् ।
३.१०६ . इच्छा ज्ञानं क्रिया चेति यत्पृथक्पृथगञ्ज्यते ॥ १०६
३.१०७ . तदेव शक्तिमत्स्वैः स्वैरिष्यमाणादिकैः स्फुटम् ।
३.१०७ . एतत्त्रितयमैक्येन यदा तु प्रस्फुरेत्तदा ॥ १०७
३.१०८ . न केनचिदुपाधेयं स्वस्वविप्रतिषेधतः ।
३.१०८ . लोलीभूतमतः शक्तित्रितयं तत्त्रिशूलकम् ।
३.१०८ . यस्मिन्नाशु समावेशाद्भवेद्योगी निरञ्जनः ॥ १०८
३.१०९ . इत्थं परामृतपदादारभ्याष्टकमीदृशम् ।
३.१०९ . ब्राह्म्यादिरूपसंभेदाद्यात्यष्टाष्टकतां स्फुटम् ॥ १०९
३.११० . अत्रानुत्तरशक्तिः सा स्वं वपुः प्रकटस्थितम् ।
३.११० . कुर्वन्त्यपि ज्ञेयकलाकालुष्याद्विन्दुरूपिणी ॥ ११०
३.१११ . उदितायां क्रियाशक्तौ सोमसूर्याग्निधामनि ।
३.१११ . अविभागः प्रकाशो यः स बिन्दुः परमो हि नः ॥ १११
३.११२ . तत्त्वरक्षाविधाने च तदुक्तं परमेशिना ।
३.११२ . हृत्पद्ममण्डलान्तःस्थो नरशक्तिशिवात्मकः ॥ ११२
३.११३ . बोद्धव्यो लयभेदेन विन्दुर्विमलतारकः ।
३.११३ . योऽसौ नादात्मकः शब्दः सर्वप्राणिष्ववस्थितः ॥ ११३
३.११४ . अध+ऊर्ध्वविभागेन निष्क्रियेणावतिष्ठते ।
३.११४ . ह्लादतैक्ष्ण्यादि वैचित्र्यं सितरक्तादिकं च यत् ॥ ११४
३.११५ . स्वयं तन्निरपेक्षोऽसौ प्रकाशो गुरुराह च ।
३.११५ . यन्न सूर्यो न वा सोमो नाग्निर्भासयतेऽपि च ॥ ११५
३.११६ . न चार्कसोमवह्नीनां तत्प्रकाशाद्विना महः ।
३.११६ . किमप्यस्ति निजं किं तु संविदित्थं प्रकाशते ॥ ११६
३.११७ . स्वस्वातन्त्र्यप्रभावोद्यद्विचित्रोपाधिसंगतः ।
३.११७ . प्रकाशो याति तैक्ष्ण्यादिमवान्तरविचित्रताम् ॥ ११७
३.११८ . दुर्दर्शनोऽपि घर्मांशुः पतितः पाथसां पथि ।
३.११८ . नेत्रानन्दत्वमभ्येति पश्योपाधेः प्रभाविताम् ॥ ११८
३.११९ . सूर्यादिषु प्रकाशोऽसावुपाधिकलुषीकृतः ।
३.११९ . संवित्प्रकाशं माहेशमत एव ह्यपेक्षते ॥ ११९
३.१२० . प्रकाशमात्रं सुव्यक्तं सूर्य इत्युच्यते स्फुटम् ।
३.१२० . प्रकाश्यवस्तुसारांशवर्षि तत्सोम उच्यते ॥ १२०
३.१२१ . सूर्य प्रमाणमित्याहुः सोमं मेयं प्रचक्षते ।
३.१२१ . अन्योन्यमवियुक्तौ तौ स्वतन्त्रावप्युभौ स्थितौ ॥ १२१
३.१२२ . भोक्तृभोग्योभयात्मैतदन्योन्योन्मुखतां गतम् ।
३.१२२ . ततो ज्वलनचिद्रूपं चित्रभानुः प्रकीर्तितः ॥ १२२
३.१२३ . योऽयं वह्नेः परं तत्त्वं प्रमातुरिदमेव तत् ।
३.१२३ . संविदेव तु विज्ञेयतादात्म्यादनपेक्षिणी ॥ १२३
३.१२४ . स्वतन्त्रत्वात्प्रमातोक्ता विचित्रो ज्ञेयभेदतः ।
३.१२४ . सोमांशदाह्यवस्तूत्थवैचित्र्याभासबृंहितः ॥ १२४
३.१२५ . तत एवाग्निरुदितश्चित्रभानुर्महेशिना ।
३.१२५ . ज्ञेयाद्युपायसंघातनिरपेक्षैव संविदः ॥ १२५
३.१२६ . स्थितिर्माताहमस्मीति ज्ञाता शास्त्रज्ञवद्यतः ।
३.१२६ . अज्ञ एव यतो ज्ञातानुभवात्मा न रूपतः ॥ १२६
३.१२७ . न तु सा ज्ञातृता यस्यां शुद्धज्ञेयाद्यपेक्षते ।
३.१२७ . तस्यां दशायां ज्ञातृत्वमुच्यते योग्यतावशात् ॥ १२७
३.१२८ . मानतैव तु सा प्राच्यप्रमातृपरिकल्पिता ।
३.१२८ . उच्छलन्त्यपि संवित्तिः कालक्रमविवर्जनात् ॥ १२८
३.१२९ . उदितैव सती पूर्णा मातृमेयादिरूपिणी ।
३.१२९ . पाकादिस्तु क्रिया कालपरिच्छेदात्क्रमोचिता ॥ १२९
३.१३० . मतान्त्यक्षणवन्ध्यापि न पाकत्वं प्रपद्यते ।
३.१३० . इत्थं प्रकाशतत्त्वस्य सोमसूर्याग्निता स्थिता ॥ १३०
३.१३१ . अपि मुख्यं तत्प्रकाशमात्रत्वं न व्यपोह्यते ।
३.१३१ . एषां यत्प्रथमं रूपं ह्रस्वं तत्सूर्य उच्यते ॥ १३१
३.१३२ . क्षोभानन्दवशाद्दीर्घविश्रान्त्या सोम उच्यते ।
३.१३२ . यत्तत्परं प्लुतं नाम सोमानन्दात्परं स्थितम् ॥ १३२
३.१३३ . प्रकाशरूपं तत्प्राहुराग्नेयं शास्त्रकोविदाः ।
३.१३३ . अत्र प्रकाशमात्रं यत्स्थिते धामत्रये सति ॥ १३३
३.१३४ . उक्तं विन्दुतया शास्त्रे शिवविन्दुरसौ मतः ।
३.१३४ . मकारादन्य एवायं तच्छायामात्रधृद्यथा ॥ १३४
३.१३५ . रलहाः षण्ठवैसर्गवर्णरूपत्वसंस्थिताः ।
३.१३५ . इकार एव रेफांशच्छाययान्यो यथा स्वरः ॥ १३५
३.१३६ . तथैव महलेशादः सोऽन्यो द्वेधास्वरोऽपि सन् ।
३.१३६ . अस्यान्तर्विसिसृक्षासौ या प्रोक्ता कौलिकी परा ॥ १३६
३.१३७ . सैव क्षोभवशादेति विसर्गात्मकतां ध्रुवम् ।
३.१३७ . उक्तं च त्रिशिरःशास्त्रे कलाव्याप्त्यन्तचर्चने ॥ १३७
३.१३८ . कला सप्तदशी तस्मादमृताकाररूपिणी ।
३.१३८ . परापरस्वस्वरूपबिन्दुगत्या विसर्पिता ॥ १३८
३.१३९ . प्रकाश्यं सर्ववस्तूनां विसर्गरहिता तु सा ।
३.१३९ . शक्तिकुण्डलिका चैव प्राणकुण्डलिका तथा ॥ १३९
३.१४० . विसर्गप्रान्तदेशे तु परा कुण्डलिनीति च ।
३.१४० . शिवव्योमेति परमं ब्रह्मात्मस्थानमुच्यते ॥ १४०
३.१४१ . विसर्गमात्रं नाथस्य सृष्टिसंहारविभ्रमाः ।
३.१४१ . स्वात्मनः स्वात्मनि स्वात्मक्षेपो वैसर्गिकी स्थितिः ॥ १४१
३.१४२ . विसर्ग एवमुत्सृष्ट आश्यानत्वमुपागतः ।
३.१४२ . हंसः प्राणो व्यञ्जनं च स्पर्शश्च परिभाष्यते ॥ १४२
३.१४३ . अनुत्तरं परं धाम तदेवाकुलमुच्यते ।
३.१४३ . विसर्गस्तस्य नाथस्य कौलिकी शक्तिरुच्यते ॥ १४३
३.१४४ . विसर्गता च सैवास्या यदानन्दोदयक्रमात् ।
३.१४४ . स्पष्टीभूतक्रियाशक्तिपर्यन्ता प्रोच्छलत्स्थितिः ॥ १४४
३.१४५ . विसर्ग एव तावान्यदाक्षिप्तैतावदात्मकः ।
३.१४५ . इयद्रूपं सागरस्य यदनन्तोर्मिसंततिः ॥ १४५
३.१४६ . अत एव विसर्गोऽयमव्यक्तहकलात्मकः ।
३.१४६ . कामतत्त्वमिति श्रीमत्कुलगुह्वर उच्यते ॥ १४६
३.१४७ . यत्तदक्षरमव्यक्त कान्ताकण्ठे व्यवस्थितम् ।
३.१४७ . ध्वनिरूपमनिच्छं तु ध्यानधारणवर्जितम् ॥ १४७
३.१४८ . तत्र चित्तं समाधाय वशयेद्युगपज्जगत् ।
३.१४८ . अत एव विसर्गस्य हंसे यद्वत्स्फुटा स्थितिः ॥ १४८
३.१४९ . तद्वत्सानुत्तरादीनां कादिसान्ततया स्थितिः ।
३.१४९ . अनुत्तरात्कवर्गस्य सूतिः पञ्चात्मनः स्फुटम् ॥ १४९
३.१५० . पञ्चशक्त्यात्मतोवश एकैकत्र यथा स्फुटः ।
३.१५० . इच्छाशक्तेः स्वस्वरूपसंस्थाया एकरूपतः ॥ १५०
३.१५१ . चवर्गः पञ्चशक्त्यात्मा क्रमप्रस्फुटतात्मकः ।
३.१५१ . या तूक्ता ज्ञेयकालुष्यभाक्क्षिप्रचरयोगतः ॥ १५१
३.१५२ . द्विरूपायास्ततो जातं ट-ताद्यं वर्गयुग्मकम् ।
३.१५२ . उन्मेषात्पादिवर्गस्तु यतो विश्वं समाप्यते ॥ १५२
३.१५३ . ज्ञेयरूपमिदं पञ्चविंशत्यन्तं यतः स्फुटम् ।
३.१५३ . ज्ञेयत्वात्स्फुटतः प्रोक्तमेतावत्स्पर्शरूपकम् ॥ १५३
३.१५४ . इच्छाशक्तिश्च या द्वेधा क्षुभिताक्षुभितत्वतः ।
३.१५४ . सा विजातीयशक्त्यंशप्रोन्मुखी याति यात्मताम् ॥ १५४
३.१५५ . सैव शीघ्रतरोपात्तज्ञेयकालुष्यरूषिता ।
३.१५५ . विजातीयोन्मुखत्वेन रत्वं लत्वं च गच्छति ॥ १५५
३.१५६ . तद्वदुन्मेषशक्तिर्द्विरूपा वैजात्यशक्तिगा ।
३.१५६ . वकारत्वं प्रपद्येत सृष्टिसारप्रवर्षकम् ॥ १५६
३.१५७ . इच्छैवानुत्तरानन्दयाता शीघ्रत्वयोगतः ।
३.१५७ . वायुरित्युच्यते वह्निर्भासनात्स्थैर्यतो धरा ॥ १५७
३.१५८ . इदं चतुष्कमन्तःस्थमत एव निगद्यते ।
३.१५८ . इच्छाद्यन्तर्गतत्वेन स्वसमाप्तौ च संस्थितेः ॥ १५८
३.१५९ . सजातीयकशक्तीनामिच्छाद्यानां च योजनम् ।
३.१५९ . क्षोभात्मकमिदं प्राहुः क्षोभाक्षोभात्मनामपि ॥ १५९
३.१६० . अनुत्तरस्य साजात्ये भवेत्तु द्वितयी गतिः ।
३.१६० . अनुत्तरं यत्तत्रैकं तच्चेदानन्दसूतये ॥ १६०
३.१६१ . प्रभविष्यति तद्योगे योगः क्षोभात्मकः स्फुटः ।
३.१६१ . अत्राप्यनुत्तरं धाम द्वितीयमपि सूतये ॥ १६१
३.१६२ . न पर्याप्तं तदा क्षोभं विनैवानुत्तरात्मता ।
३.१६२ . इच्छा या कर्मणा हीना या चैष्टव्येन रूषिता ॥ १६२
३.१६३ . शीघ्रस्थैर्यप्रभिन्नेन त्रिधा भावमुपागता ।
३.१६३ . अनुन्मिषितमुन्मीलत्प्रोन्मीलितमिति स्थितम् ॥ १६३
३.१६४ . इष्यमाणं त्रिधैतस्यां ताद्रूप्यस्यापरिच्युतेः ।
३.१६४ . तदेव स्वोष्मणा स्वात्मस्वातन्त्र्यप्रेरणात्मना ॥ १६४
३.१६५ . बहिर्भाव्य स्फुटं क्षिप्तं श-ष-सत्रितयं स्थितम् ।
३.१६५ . तत एव सकारेऽस्मिन्स्फुटं विश्वं प्रकाशते ॥ १६५
३.१६६ . अमृतं च परं धाम योगिनस्तत्प्रचक्षते ।
३.१६६ . क्षोभाद्यन्तविरामेषु तदेव च परामृतम् ॥ १६६
३.१६७ . सीत्कारसुखसद्भावसमावेशसमाधिषु ।
३.१६७ . तदेव ब्रह्म परममविभक्तं प्रचक्षते ॥ १६७
३.१६८ . उवाच भगवानेव तच्छ्रीमत्कुलगुह्करे ।
३.१६८ . शक्तिशक्तिमदैकात्म्यलब्धान्वर्थाभिधानके ॥ १६८
३.१६९ . काकचञ्चुपुटाकारं ध्यानधारणवर्जितम् ।
३.१६९ . विषतत्त्वमनच्काख्यं तव स्नेहात्प्रकाशितम् ॥ १६९
३.१७० . कामस्य पूर्णता तत्त्वं संघट्टे प्रविभाव्यते ।
३.१७० . विषस्य चामृतं तत्त्वं छाद्यत्वेऽणोश्च्युते सति ॥ १७०
३.१७१ . व्याप्त्री शक्तिर्विषं यस्मादव्याप्तुश्छादयेन्महः ।
३.१७१ . निरञ्जनं परं धाम तत्त्वं तस्य तु साञ्जनम् ॥ १७१
३.१७२ . क्रियाशक्त्यात्मकं विश्वमयं तस्मात्स्फुरेद्यतः ।
३.१७२ . इच्छा कामो विषं ज्ञानं क्रिया देवी निरञ्जनम् ॥ १७२
३.१७३ . एतत्त्रयसमावेशः शिवो भैरव उच्यते ।
३.१७३ . अत्र रूढिं सदा कुर्यादिति नो गुरवो जगुः ॥ १७३
३.१७४ . विषतत्त्वे संप्रविश्य न भूतं न विषं न च ।
३.१७४ . ग्रहः केवल एवाहमिति भावनया स्फुरेत् ॥ १७४
३.१७५ . नन्वत्र षण्ठवर्णेभ्यो जन्मोक्तं तेन षण्ठता ।
३.१७५ . कथं स्यादिति चेद्ब्रूमो नात्र षण्ठस्य सोतृता ॥ १७५
३.१७६ . तथाहि तत्रगा यासाविच्छाशक्तिरुदीरिता ।
३.१७६ . सैव सूते स्वकर्तव्यमन्तःस्थं स्वेष्टरूपकम् ॥ १७६
३.१७७ . यत्त्वत्र रूषणाहेतुरेषितव्यं स्थितं ततः ।
३.१७७ . भागान्न प्रसवस्तज्जं कालुष्यं तद्वपुश्च तत् ॥ १७७
३.१७८ . ज्ञेयारूषणया युक्तं समुदायात्मकं विदुः ।
३.१७८ . षण्ठं क्षोभकताक्षोभधामत्वाभावयोगतः ॥ १७८
३.१७९ . एतद्वर्णचतुष्कस्य स्वोष्मणाभासनावशात् ।
३.१७९ . ऊष्मेति कथितं नाम भैरवेणामलात्मना ॥ १७९
३.१८० . कादि-हान्तमिदं प्रहुः क्षोभाधारतया बुधाः ।
३.१८० . योनिरूपेण तस्यापि योगे क्षोभान्तरं व्रजेत् ॥ १८०
३.१८१ . तन्निदर्शनयोगेन पञ्चाशत्तमवर्णता ।
३.१८१ . पञ्चविंशकसंज्ञेयप्राग्वद्भूमिसुसंस्थितम् ॥ १८१
३.१८२ . चतुष्कं च चतुष्कं च भेदाभेदगतं क्रमात् ।
३.१८२ . आद्यं चतुष्कं संवित्तेर्भेदसंधानकोविदम् ॥ १८२
३.१८३ . भेदस्याभेदरूढ्येकहेतुरन्यच्चतुष्टयम् ।
३.१८३ . इत्थं यद्वर्णजातं तत्सर्व स्वरमयं पुरा ॥ १८३
३.१८४ . व्यक्तियोगाद्व्यञ्जनं तत्स्वरप्राणं यतः किल ।
३.१८४ . स्वराणां षट्कमेवेह मूलं स्याद्वर्णसंततौ ॥ १८४
३.१८५ . षड्देवतास्तु ता एव ये मुख्याः सूर्यरश्मयः ।
३.१८५ . सौराणामेव रश्मीनामन्तश्चान्द्रकला यतः ॥ १८५
३.१८६ . अतोऽत्र दीर्घत्रितयं स्फुटं चान्द्रमसं वपुः ।
३.१८६ . चन्द्रश्च नाम नैवान्यो भोग्यं भोक्तुश्च नापरम् ॥ १८६
३.१८७ . भोक्तैव भोग्यभावेन द्वैविध्यात्संव्यवस्थितः ।
३.१८७ . घटस्य न हि भोग्यत्वं स्वं वपुर्मातृगं हि तत् ॥ १८७
३.१८८ . अतो मातरि या रूढिः सास्य भोग्यत्वमुच्यते ।
३.१८८ . अनुत्तरं परामृश्यपरामर्शकभावतः ॥ १८८
३.१८९ . संघट्टरूपतां प्राप्तं भोग्यमिच्छादिकं तथा ।
३.१८९ . अनुत्तरानन्दभुवामिच्छाद्ये भोग्यतां गते ॥ १८९
३.१९० . संध्यक्षराणामुदयो भोक्तृरूपं च कथ्यते ।
३.१९० . अनुत्तरानन्दमयो देवो भोक्तैव कथ्यते ॥ १९०
३.१९१ . इच्छादिकं भोग्यमेव तत एवास्य शक्तिता ।
३.१९१ . भोग्यं भोक्तरि लीनं चेद्भोक्ता तद्वस्तुतः स्फुटः ॥ १९१
३.१९२ . अतः षण्णां त्रिकं सारं चिदिष्युन्मेषणात्मकम् ।
३.१९२ . तदेव त्रितयं प्राहुर्भैरवस्य परं महः ॥ १९२
३.१९३ . तत्त्रिकं परमेशस्य पूर्णा शक्तिः प्रगीयते ।
३.१९३ . तेनाक्षिप्तं यतो विश्वमतोऽस्मिन्समुपासिते ॥ १९३
३.१९४ . विश्वशक्ताववच्छेदवन्ध्ये जातमुपासनम् ।
३.१९४ . इत्येष महिमैतावानिति तावन्न शक्यते ॥ १९४
३.१९५ . अपरिच्छिन्नशक्तेः कः कुर्याच्छक्तिपरिच्छिदाम् ।
३.१९५ . तस्मादनुत्तरो देवः स्वाच्छन्द्यानुत्तरत्वतः ॥ १९५
३.१९६ . विसर्गशक्तियुक्तत्वात्संपन्नो विश्वरूपकः ।
३.१९६ . एवं पञ्चाशदामर्शपूर्णशक्तिर्महेश्वरः ॥ १९६
३.१९७ . विमर्शात्मैक एवान्याः शक्तयोऽत्रैव निष्ठिताः ।
३.१९७ . एकाशीतिपदा देवी ह्यत्रान्तर्भावयिष्यते ॥ १९७
३.१९८ . एकामर्शस्वभावत्वे शब्दराशिः स भैरवः ।
३.१९८ . आमृश्यच्छायया योगात्सैव शक्तिश्च मातृका ॥ १९८
३.१९९ . सा शब्दराशिसंघट्टाद्भिन्नयोनिस्तु मालिनी ।
३.१९९ . प्राग्वन्नवतयामर्शात्पृथग्वर्गस्वरूपिणी ॥ १९९
३.२०० . एकैकामर्शरूढौ तु सैव पञ्चाशदात्मिका ।
३.२०० . इत्थं नादानुवेधेन परामर्शस्वभावकः ॥ २००
३.२०१ . शिवो मातापितृत्वेन कर्ता विश्वत्र संस्थितः ।
३.२०१ . विसर्ग एव शाक्तोऽयं शिवबिन्दुतया पुनः ॥ २०१
३.२०२ . गर्भीकृतानन्तविश्वः श्रयतेऽनुत्तरात्मताम् ।
३.२०२ . अपरिच्छिन्नविश्वान्तःसारे स्वात्मनि यः प्रभोः ॥ २०२
३.२०३ . परामर्शः स एवोक्तो द्वयसंपत्तिलक्षणः ।
३.२०३ . अनुत्तरविसर्गात्मशिवशक्त्यद्वयात्मनि ॥ २०३
३.२०४ . परामर्शो निर्भरत्वादहमित्युच्यते विभोः ।
३.२०४ . अनुत्तराद्या प्रसृतिर्हान्ता शक्तिस्वरूपिणी ॥ २०४
३.२०५ . प्रत्याहृताशेषविश्वानुत्तरे सा निलीयते ।
३.२०५ . तदिदं विश्वमन्तःस्थं शक्तौ सानुत्तरे परे ॥ २०५
३.२०६ . तत्तस्यामिति यत्सत्यं विभुना संपुटीकृतिः ।
३.२०६ . तेन श्रीत्रीशिकाशास्त्रे शक्तेः संपुटिताकृतिः ॥ २०६
३.२०७ . संवित्तौ भाति यद्विश्वं तत्रापि खलु संविदा ।
३.२०७ . तदेतत्त्रितयं द्वन्द्वयोगात्संघाततां गतम् ॥ २०७
३.२०८ . एकमेव परं रूपं भैरवस्याहमात्मकम् ।
३.२०८ . विसर्गशक्तिर्या शंभोः सेत्थं सर्वत्र वर्तते ॥ २०८
३.२०९ . तत एवसमस्तोऽयमानन्दरसविभ्रमः ।
३.२०९ . तथाहि मधुरे गीते स्पर्शे वा चन्दनादिके ॥ २०९
३.२१० . माध्यस्थ्यविगमे यासौ हृदये स्पन्दमानता ।
३.२१० . आनन्दशक्तिः सैवोक्ता यतः सहृदयो जनः ॥ २१०
३.२११ . पूर्व विसृज्यसकलं कर्तव्यं शून्यतानले ।
३.२११ . चित्तविश्रान्तिसंज्ञोऽयमाणवस्तदनन्तरम् ॥ २११
३.२१२ . दृष्टश्रुतादितद्वस्तुप्रोन्मुखत्वं स्वसंविदि ।
३.२१२ . चित्तसंबोधनामोक्तः शाक्तोल्लासभरात्मकः ॥ २१२
३.२१३ . तत्रोन्मुखत्वतद्वस्तुसंघट्टाद्वस्तुनो हृदि ।
३.२१३ . रूढेः पूर्णतयावेशान्मितचित्तलयाच्छिवे ॥ २१३
३.२१४ . प्राग्वद्भविष्यदौन्मुख्यसंभाव्यमिततालयात् ।
३.२१४ . चित्तप्रलयनामासौ विसर्गः शाम्भवः परः ॥ २१४
३.२१५ . तत्त्वरक्षाविधानेऽतो विसर्गत्रैधमुच्यते ।
३.२१५ . हृत्पद्मकोशमध्यस्थस्तयोः संघट्ट इष्यते ॥ २१५
३.२१६ . विसर्गोऽन्तः स च प्रोक्तश्चित्तविश्रान्तिलक्षणः ।
३.२१६ . द्वितीयः स विसर्गस्तु चित्तसंबोधलक्षणः ॥ २१६
३.२१७ . एकीभूतं विभात्यत्र जगदेतच्चराचरम् ।
३.२१७ . ग्राह्यग्राहकभेदो वै किंचिदत्रेष्यते यदा ॥ २१७
३.२१८ . तदासौ सकलः प्रोक्तो निष्कलः शिवयोगतः ।
३.२१८ . ग्राह्यग्राहकविच्छित्तिसंपूर्णग्रहणात्मकः ॥ २१८
३.२१९ . तृतीयः स विसर्गस्तु चित्तप्रलयलक्षणः ।
३.२१९ . एकीभावात्मकः सूक्ष्मो विज्ञानात्मात्मनिर्वृतः ॥ २१९
३.२२० . निरूपितोऽयमर्थः श्रीसिद्धयोगीश्वरीमते ।
३.२२० . सात्र कुण्डलिनी बीजं जीवभूता चिदात्मिका ॥ २२०
३.२२१ . तज्जं ध्रुवेच्छोन्मेषाख्यं त्रिकं वर्णास्ततः पुनः ।
३.२२१ . आ इत्यवर्णादित्यादियावद्वैसर्गिकी कला ॥ २२१
३.२२२ . ककारादिसकारान्ता विसर्गात्पञ्चधा स च ।
३.२२२ . बहिश्चान्तश्च हृदये नादेऽथ परमे पदे ॥ २२२
३.२२३ . बिन्दुरात्मनि मूर्धान्तं हृदयाद्व्यापको हि सः ।
३.२२३ . आदिमान्त्यविहीनास्तु मन्त्राः स्युः शरदभ्रवत् ॥ २२३
३.२२४ . गुरोर्लक्षणमेतावदादिमान्त्यं च वेदयेत् ।
३.२२४ . पूज्यः सोऽहमिव ज्ञानी भैरवो देवतात्मकः ॥ २२४
३.२२५ . श्लोकगाथादि यत्किंचिदादिमान्त्ययुतं ततः ।
३.२२५ . तस्माद्विदंस्तथा सर्वं मन्त्रत्वेनैव पश्यति ॥ २२५
३.२२६ . विसर्गशक्तिर्विश्वस्य कारणं च निरूपिता ।
३.२२६ . ऐतरेयाख्यवेदान्ते परमेशेन विस्तरात् ॥ २२६
३.२२७ . यल्लोहितं तदग्निर्यद्वीर्यं सूर्येन्दुविग्रहम् ।
३.२२७ . अ इति ब्रह्म परमं तत्संघट्टोदयात्मकम् ॥ २२७
३.२२८ . तस्यापि च परं वीर्य पञ्चभूतकलात्मकम् ।
३.२२८ . भोग्यत्वेनान्नरूपं च शब्दस्पर्शरसात्मकम् ॥ २२८
३.२२९ . शब्दोऽपि मधुरो यस्माद्वीर्योपचयकारकः ।
३.२२९ . तद्धि वीर्यं परं शुद्धं विसिसृक्षात्मकं मतम् ॥ २२९
३.२३० . तद्बलं च तदोजश्च ते प्राणाः सा च कान्तता ।
३.२३० . तस्माद्वीर्यात्प्रजास्ताश्च वीर्य कर्मसु कथ्यते ॥ २३०
३.२३१ . यज्ञादिकेषु तद्वृष्टौ सौषधीष्वथ ताः पुनः ।
३.२३१ . वीर्ये तच्च प्रजास्वेवं विसर्गे विश्वरूपता ॥ २३१
३.२३२ . शब्दराशिः स एवोक्तो मातृका साच कीर्तिता ।
३.२३२ . क्षोभ्यक्षोभकतावेशान्मालिनीं तां प्रचक्षते ॥ २३२
३.२३३ . बीजयोनिसमापत्तिविसर्गोदयसुन्दरा ।
३.२३३ . मालिनी हि परा शक्तिर्निर्णीता विश्वरूपिणी ॥ २३३
३.२३४ . एषा वस्तुत एकैव परा कालस्य कर्षिणी ।
३.२३४ . शक्तिमद्भेदयोगेन यामलत्वं प्रपद्यते ॥ २३४
३.२३५ . तस्य प्रत्यवमर्शो यः परिपूर्णोऽहमात्मकः ।
३.२३५ . स स्वात्मनि स्वतन्त्रत्वाद्विभागमवभासयेत् ॥ २३५
३.२३६ . विभागाभासने चास्य त्रिधा वपुरुदाहृतम् ।
३.२३६ . पश्यन्ती मध्यमा स्थूला वैखरीत्यभिशब्दितम् ॥ २३६
३.२३७ . तासामपि त्रिधा रूपं स्थूलसूक्ष्मपरत्वतः ।
३.२३७ . तत्र या स्वरसन्दर्भसुभगा नादरूपिणी ॥ २३७
३.२३८ . सा स्थूला खलु पश्यन्ती वर्णाद्यप्रविभागतः ।
३.२३८ . अविभागैकरूपत्वं माधुर्यं शक्तिरुच्यते ॥ २३८
३.२३९ . स्थानवाय्वादिघर्षोत्था स्फुटतैव च पारुषी ।
३.२३९ . तदस्यां नादरूपायां संवित्सविधवृत्तितः ॥ २३९
३.२४० . साजात्यान्तर्म[त्तम] यीभूतिर्झगित्येवोपलभ्यते ।
३.२४० . येषां न तन्मयीभूतिस्ते देहादिनिमज्जनम् ॥ २४०
३.२४१ . अविदन्तो मग्नसंविन्मानास्त्वहृदया इति ।
३.२४१ . यत्तुचर्मावनद्धादि किंचित्तत्रैष यो ध्वनिः ॥ २४१
३.२४२ . स स्फुटास्फुटरूपत्वान्मध्यमा स्थूलरूपिणी ।
३.२४२ . मध्यायाश्चाविभागांशसद्भाव इति रक्तता ॥ २४२
३.२४३ . अविभागस्वरमयी यत्र स्यात्तत्सुरञ्जकम् ।
३.२४३ . अविभागो हि निर्वृत्यै दृश्यतां तालपाठतः ॥ २४३
३.२४४ . किलाव्यक्तध्वनौ तस्मिन्वादने परितुष्यति ।
३.२४४ . या तु स्फुटानां वर्णानामुत्पत्तौ कारणं भवेत् ॥ २४४
३.२४५ . सा स्थूला वैखरी यस्याः कार्यं वाक्यादि भूयसा ।
३.२४५ . अस्मिन्स्थूलत्रये यत्तदनुसन्धानमादिवत् ॥ २४५
३.२४६ . पृथक्पृथक्तत्त्रितयं सूक्ष्ममित्यभिशब्द्यते ।
३.२४६ . षड्जं करोमि मधुरं वादयामि ब्रुवे वचः ॥ २४६
३.२४७ . पृथगेवानुसन्धानत्रयं संवेद्यते किल ।
३.२४७ . एतस्यापि त्रयस्याद्यं यद्रुपमनुपाधिमत् ॥ २४७
३.२४८ . तत्परं त्रितयं तत्र शिवः परचिदात्मकः ।
३.२४८ . विभागाभासनायां च मुख्यास्तिस्रोऽत्र शक्तयः ॥ २४८
३.२४९ . अनुत्तरा परेच्छा च परापरतया स्थिता ।
३.२४९ . उन्मेषशक्तिर्ज्ञानाख्या त्वपरेति निगद्यते ॥ २४९
३.२५० . क्षोभरूपात्पुनस्तासामुक्ताः षट्संविदोऽमलाः ।
३.२५० . आसामेव समावेशात्क्रियाशक्तितयोदितात् ॥ २५०
३.२५१ . संविदो द्वादश प्रोक्ता यासु सर्वं समाप्यते ।
३.२५१ . एतावद्देवदेवस्य मुख्यं तच्छक्तिचक्रकम् ॥ २५१
३.२५२ . एतावता देवदेवः पूर्णशक्तिः स भैरवः ।
३.२५२ . परामर्शात्मकत्वेन विसर्गाक्षेपयोगतः ॥ २५२
३.२५३ . इयत्ताकलनाज्ज्ञानात्ताः प्रोक्ताः कालिकाः क्वचित् ।
३.२५३ . श्रीसारशास्त्रे चाप्युक्तं मध्य एकाक्षरां पराम् ॥ २५३
३.२५४ . पूजयेद्भैरवात्माख्यां योगिनीद्वादशावृताम् ।
३.२५४ . ताभ्य एव चतुःषष्टिपर्यन्तं शक्तिचक्रकम् ॥ २५४
३.२५५ . एकारतः समारभ्य सहस्रारं प्रवर्तते ।
३.२५५ . तासां च कृत्यभेदेन नामानि बहुधागमे ॥ २५५
३.२५६ . उपासाश्च द्वयाद्वैतव्यामिश्राकारयोगतः ।
३.२५६ . श्रीमत्त्रैशिरमे तच्च कथितं विस्तराद्बहु ॥ २५६
३.२५७ . इह नो लिखितं व्यासभयाच्चानुपयोगतः ।
३.२५७ . ता एव निर्मलाः शुद्धा अघोराः परिकीर्तिताः ॥ २५७
३.२५८ . घोरघोरतराणां तु सोतृत्वाच्च तदात्मिकाः ।
३.२५८ . सृष्टौ स्थितौ च संहारे तदुपाधित्रयात्यये ॥ २५८
३.२५९ . तासामेव स्थितं रूपं बहुधा प्रविभज्यते ।
३.२५९ . उपाध्यतीतं यद्रूपं तद्द्विधा गुरवो जगुः ॥ २५९
३.२६० . अनुल्लासादुपाधीनां यद्वा प्रशमयोगतः ।
३.२६० . प्रशमश्च द्विधा शान्त्या हठपाकक्रमेण तु ॥ २६०
३.२६१ . अलं ग्रासरसाख्येन सततं ज्वलनात्मना ।
३.२६१ . हठपाकप्रशमनं यत्तृतीयं तदेव च ।
३.२६१ . उपदेशाय युज्येत भेदेन्धनविदाहकम् ॥ २६१
३.२६२ . निजबोधजठरहुतभुजि भावाः सर्वे समर्पिता हठतः ।
३.२६२ . विजहति भेदविभागं निजशक्त्या तं समिन्धानाः ॥ २६२
३.२६३ . हठपाकेन भावानां रूपे भिन्ने विलापिते ।
३.२६३ . अश्नन्त्यमृतसाद्भूतं विश्वं संवित्तिदेवताः ॥ २६३
३.२६४ . तास्तृप्ताः स्वात्मनः पूर्ण हृदयैकान्तशायिनम् ।
३.२६४ . चिद्व्योमभैरवं देवमभेदेनाधिशेरते ॥ २६४
३.२६५ . एवं कृत्यक्रियावेशान्नामोपासाबहुत्वतः ।
३.२६५ . आसां बहुविधं रूपमभेदेऽप्यवभासते ॥ २६५
३.२६६ . आसामेव च देवीनामावापोद्वापयोगतः ।
३.२६६ . एकद्वित्रिचतुष्पञ्चषट्सप्ताष्टनवोत्तरैः ॥ २६६
३.२६७ . रुद्रार्कान्यकलासेनाप्रभृतिर्भेदविस्तरः ।
३.२६७ . अलमन्येन बहुना प्रकृतेऽथ नियुज्यते ॥ २६७
३.२६८ . संविदात्मनि विश्वोऽयं भाववर्गः प्रपञ्चवान् ।
३.२६८ . प्रतिबिम्बतया भाति यस्य विश्वेश्वरो हि सः ॥ २६८
३.२६९ . एवमात्मनि यस्येदृगविकल्पः सदोदयः ।
३.२६९ . परामर्शः स एवासौ शांभवोपायमुद्रितः ॥ २६९
३.२७० . पूर्णाहन्तापरामर्शो योऽस्यायं प्रविवेचितः ।
३.२७० . मन्त्रमुद्राक्रियोपासास्तदन्या नात्र काश्चन ॥ २७०
३.२७१ . भूयोभूयः समावेशं निर्विकल्पमिमं श्रितः ।
३.२७१ . अभ्येति भैरवीभावं जीवन्मुक्त्यपराभिधम् ॥ २७१
३.२७२ . इत एव प्रभृत्येषा जीवन्मुक्तिर्विचार्यते ।
३.२७२ . यत्र सूत्रणयापीयमुपायोपेयकल्पना ॥ २७२
३.२७३ . प्राक्तने त्वाह्निके काचिद्भेदस्य कलनापि नो ।
३.२७३ . तेनानुपाये तस्मिन्को मुच्यते वा कथं कुतः ॥ २७३
३.२७४ . निर्विकल्पे परामर्शे शाम्भवोपायनामनि ।
३.२७४ . पञ्चाशद्भेदतां पूर्वसूत्रितां योजयेद्बुधः ॥ २७४
३.२७५ . धरामेवाविकल्पेन स्वात्मनि प्रतिबिम्बिताम् ।
३.२७५ . पश्यन्भैरवतां याति जलादिष्वप्ययं विधिः ॥ २७५
३.२७६ . यावदन्ते परं तत्त्वं समस्तावरणोर्ध्वगम् ।
३.२७६ . व्यापि स्वतन्त्रं सर्वज्ञं यच्छिवं परिकल्पितम् ॥ २७६
३.२७७ . तदप्यकल्पितोदारसंविद्दर्पणबिम्बितम् ।
३.२७७ . पश्यन्विकल्पविकलो भैरवीभवति स्वयम् ॥ २७७
३.२७८ . यथा रक्तं पुरः पश्यन्निर्विकल्पकसंविदा ।
३.२७८ . तत्तद्द्वारनिरंशैकघटसंवित्तिसुस्थितः ॥ २७८
३.२७९ . तद्वद्धरादिकैकैकसंघातसमुदायतः ।
३.२७९ . परामृशन्स्वमात्मानं पूर्ण एवावभासते ॥ २७९
३.२८० . मत्त एवोदितमिदं मय्येव प्रतिबिम्बितम् ।
३.२८० . मदभिन्नमिदं चेति त्रिधोपायः स शाम्भवः ॥ २८०
३.२८१ . सृष्टेः स्थितेः संहृतेश्च तदेतत्सूत्रणं कृतम् ।
३.२८१ . यत्र स्थितं यतश्चेति तदाह स्पन्दशासने ॥ २८१
३.२८२ . एतावतैव ह्यैश्वर्य संविदः ख्यापितं परम् ।
३.२८२ . विश्वात्मकत्वं चेत्यन्यल्लक्षणं किं नु कथ्यताम् ॥ २८२
३.२८३ . स्वात्मन्येव चिदाकाशे विश्वमस्म्यवभासयन् ।
३.२८३ . स्रष्टा विश्वात्मक इति प्रथया भैरवात्मता ॥ २८३
३.२८४ . षडध्वजातं निखिलं मय्येव प्रतिबिम्बितम् ।
३.२८४ . स्थितिकर्ताहमस्मीति स्फुटेयं विश्वरूपता ॥ २८४
३.२८५ . सदोदितमहाबोधज्वालाजटिलतात्मनि ।
३.२८५ . विश्वं द्रवति मय्येतदिति पश्यन्प्रशाम्यति ॥ २८५
३.२८६ . अनन्तचित्रसद्गर्भसंसारस्वप्नसद्मनः ।
३.२८६ . प्लोषकः शिव एवाहमित्युल्लासी हुताशनः ॥ २८६
३.२८७ . जगत्सर्वं मत्तः प्रभवति विभेदेन बहुधा तथाप्येतद्रूढं मयि विगलिते त्वत्र न परः ।
३.२८७ . तदित्थं यः सृष्टिस्थितिविलयभेकीकृतिवशादनंशं पश्येत्स स्फुरति हि तुरीयं पदभितः ॥ २८७
३.२८८ . तदस्मिन्परमोपाये शाम्भवाद्वैतशालिनि ।
३.२८८ . केऽप्येव यान्ति विश्वासं पस्मेशेन भाविताः ॥ २८८
३.२८९ . स्नानं व्रतं देहशुद्धिर्धारणा मन्त्रयोजना ।
३.२८९ . अध्वक्लृप्तिर्यागविधिर्होमजप्यसमाधयः ॥ २८९
३.२९० . इत्यादिकल्पना कापि नात्र भेदेन युज्यते ।
३.२९० . परानुग्रहकारित्वमत्रस्थस्य स्फुटं स्थितम् ॥ २९०
३.२९१ . यदि तादृगनुग्राह्यो दैशिकस्योपसर्पति ।
३.२९१ . अथासौ तादृशो न स्याद्भवभक्त्या च भावितः ॥ २९१
३.२९२ . तं चाराधयते भावितादृशानुग्रहेरितः ।
३.२९२ . तदा विचित्रं दीक्षादिविधिं शिक्षेत कोविंदः ॥ २९२
३.२९३ . भाविन्योऽपि ह्युपासास्ता स्त्रैवायान्ति निष्ठितिम् ।
३.२९३ . एतन्मयत्वं परमं प्राप्यं निर्वर्ण्यतेशिवम् ॥ २९३
३.२९४ . इति कथितमिदं सुविस्तरं परमं शाम्भवमात्मवेदनम् ॥ २९४

च्४ अथ श्रीतन्त्रालोके चतुर्थमाह्निकम्

४.१ . अथ शाक्तमुपायमण्डलं कथयामः परमात्मसंविदे ॥ १
४.२ . अनन्तराह्निकोक्तेऽस्मिन्स्वभावे पारमेश्वरे ।
४.२ . प्रविविक्षुर्विकल्पस्य कुर्यात्संस्कारमञ्जसा ॥ २
४.३ . विकल्पः संस्कृतः सूते विकल्पं स्वात्मसंस्कृतम् ।
४.३ . स्वतुल्यं सोऽपि सोऽप्यन्यं सोऽप्यन्यं सदृशात्मकम् ॥ ३
४.४ . चतुर्ष्वेव विकल्पेषु यः संस्कारः क्रमादसौ ।
४.४ . अस्फुटः स्फुटताभावी प्रस्फुटन्स्फुटितात्मकः ॥ ४
४.५ . ततः स्फुटतरो यावदन्ते स्फुटतमो भवेत् ।
४.५ . अस्फुटादौ विकल्पे च भेदोऽप्यस्त्यान्तरालिकः ॥ ५
४.६ . ततः स्फुटतमोदारताद्रूप्यपरिवृंहिता ।
४.६ . संविदभ्येति विमलामविकल्पस्वरूपताम् ॥ ६
४.७ . अतश्च भैरवीयं यत्तेजः संवित्स्वभावकम् ।
४.७ . भूयो भूयो विमृशतां जायते तत्स्फुटात्मता ॥ ७
४.८ . ननु संवित्पराम्रष्ट्री परामर्शमयी स्वतः ।
४.८ . परामृश्या कथं ताथारूप्यसृष्टौ तु सा जडा ॥ ८
४.९ . उच्यते स्वात्मसंवित्तिः स्वभावादेव निर्भरा ।
४.९ . नास्यामपास्यं नाधेयं किंचिदित्युदितं पुरा ॥ ९
४.१० . किं तु दुर्घटकारित्वात्स्वाच्छन्द्यान्निर्मलादसौ ।
४.१० . स्वात्मप्रच्छादनक्रीडापण्डितः परमेश्वरः ॥ १०
४.११ . अनावृत्ते स्वरूपेऽपि यदात्माच्छादनं विभोः ।
४.११ . सैव माया यतो भेद एतावान्विश्ववृत्तिकः ॥ ११
४.१२ . तथाभासनमेवास्य द्वैतमुक्तं महेशितुः ।
४.१२ . तद्द्वयापासनेनायं परामर्शोऽभिधीयते ॥ १२
४.१३ . दुर्भेदपादपस्यास्य मूलं कृन्तन्ति कोविदाः ।
४.१३ . धारारूढेन सत्तर्ककुठारेणेति निश्चयः ॥ १३
४.१४ . तामेनां भावनामाहुः सर्वकामदुघां बुधाः ।
४.१४ . स्फुटयेद्वस्तु यापेतं मनोस्थपदादपि ॥ १४
४.१५ . श्रीपूर्वशास्त्रे तत्प्रोक्तं तर्को योगाङ्गमुत्तमम् ।
४.१५ . हेयाद्यालोचनात्तस्मात्तत्र यत्नः प्रशस्यते ॥ १५
४.१६ . मार्गे चेतः स्थिरीभूतं हेयेऽपि विषयेच्छया ।
४.१६ . प्रेर्य तेन नयेत्तावद्यावत्पदमनामयम् ॥ १६
४.१७ . मार्गोऽत्र मोक्षोपायः स हेयः शास्त्रान्तरोदितः ।
४.१७ . विषिणोति निबध्नाति येच्छा नियतिसंगतम् ॥ १७
४.१८ . रागतत्त्वं तयोक्तं यत्तेन तत्रानुरज्यते ।
४.१८ . यथा साम्राज्यसंभोगं दृष्ट्वादृष्ट्वाथबाधमे ॥ १८
४.१९ . भोगे रज्येत दुर्बुद्धिस्तद्वन्मोक्षेऽपि रागतः ।
४.१९ . स एवांशक इत्युक्तः स्वभावाख्यः स तु स्फुटम् ॥ १९
४.२० . सिद्ध्यङ्गमिति मोक्षाय प्रत्यूह इति कोविदाः ।
४.२० . शिवशासनमाहात्म्यं विदन्नप्यत एव हि ॥ २०
४.२१ . वैष्णवाध्येषु रज्येत मूढो रागेण रञ्जितः ।
४.२१ . यतस्तावति सा तस्य वामाख्या शक्तिरैश्वरी ॥ २१
४.२२ . पाञ्चरात्रिकवैरिञ्चसौगतादेर्विजृम्भते ।
४.२२ . दृष्टाः साम्राज्यसंभोगं निन्दन्तः केऽपि वालिशाः ॥ २२
४.२३ . न तु संतोषतः स्वेषु भोगेष्वाशीःप्रवर्तनात् ।
४.२३ . एवंचिद्भैरवावेशनिन्दातत्परमानसाः ॥ २३
४.२४ . भवन्त्यतिसुघोराभिः शक्तिभिः पातिता यतः ।
४.२४ . तेन शांभवमाहात्म्यं जानन्यः शासनान्तरे ॥ २४
४.२५ . आश्वस्तो नोत्तरीतव्यं तेन भेदमहार्णवात् ।
४.२५ . श्रीकामिकायां प्रोक्तं च पाशप्रकरणे स्फुटम् ॥ २५
४.२६ . वेदसांख्यपुराणज्ञाः पाञ्चरात्रपरायणाः ।
४.२६ . ये केचिदृषयो धीराः शास्त्रान्तरपरायणाः ॥ २६
४.२७ . बौद्धार्हताद्याः सर्वे ते विद्यारागेण रञ्जिताः ।
४.२७ . मायापाशेन बद्धत्वाच्छिवदीक्षां न विन्दते ॥ २७
४.२८ . रागशब्देन च प्रोक्तं रागतत्त्वं नियामकम् ।
४.२८ . मायीये तच्च तं तस्मिञ्छास्त्रे नियमयेदिति ॥ २८
४.२९ . मोक्षोऽपि वैष्णवादेर्यः स्वसंकल्पेन भावितः ।
४.२९ . परप्रकृतिसायुज्यं यद्वाप्यानन्दरूपता ॥ २९
४.३० . विशुद्धचित्तमात्रं वा दीपवत्संततिक्षयः ।
४.३० . स सवेद्यापवेद्यात्मप्रलयाकलतामयः ॥ ३०
४.३१ . तं प्राप्यापि चिरं कालं तद्गोगाभोगभुक्ततः ।
४.३१ . तत्तत्त्वप्रलयान्ते तु तदूर्ध्वां सृष्टिमागतः ॥ ३१
४.३२ . मन्त्रत्वमेति संबोधादनन्तेशेन कल्पितात् ।
४.३२ . एतच्चाग्रे तनिष्याम इत्यास्तां तावदत्र तत् ॥ ३२
४.३३ . तेनाज्ञजनताक्लृप्तप्रवादैर्यो विडम्बितः ।
४.३३ . असद्गुरौ रूढचित्स मायापाशेन रञ्जितः ॥ ३३
४.३४ . सोऽपि सत्तर्कयोगेन नीयते सद्गुरुं प्रति ।
४.३४ . सत्तर्कः शुद्धविद्यैव सा चेच्छा परमेशितुः ॥ ३४
४.३५ . श्रीपूर्वशास्त्रे तेनोक्तं स यियासुः शिवेच्छया ।
४.३५ . भुक्तिमुक्तिप्रसिद्ध्यर्थं नीयते सद्गुरुं प्रति ॥ ३५
४.३६ . शक्तिपातस्तु तत्रैष क्रमिकः संप्रवर्तते ।
४.३६ . स्थित्वा योऽसद्गुरौ शास्त्रान्तरे वा सत्पथं श्रितः ॥ ३६
४.३७ . गुरुशास्त्रगते सत्त्वेऽसत्त्वे चात्र विभेदकम् ।
४.३७ . शक्तिपातस्य वैचित्र्यं पुरस्तात्प्रविविच्यते ॥ ३७
४.३८ . उक्तं स्वच्छन्दशास्त्रे तत्वैष्णवाद्यान्प्रवादिनः ।
४.३८ . सर्वान्भ्रमयते माया सामोक्षे मोक्षलिप्सया ॥ ३८
४.३९ . यस्तु रूढोऽपि तत्रोद्यत्परामर्शविशारदः ।
४.३९ . स शुद्धविद्यामाहात्म्याच्छक्तिपातपवित्रितः ॥ ३९
४.४० . आरोहत्येव सन्मार्गं प्रत्यूहपरिवर्जितः ।
४.४० . स तावत्कस्यचित्तर्कः स्वत एव प्रवर्तते ॥ ४०
४.४१ . स च सांसिद्धिकः शास्त्रे प्रोक्तः स्वप्रत्ययात्मकः ।
४.४१ . किरणायां यदप्युक्तं गुरुतः शास्त्रतः स्वतः ॥ ४१
४.४२ . तत्रोत्तरोत्तरं मुख्यं पूर्वपूर्व उपायकः ।
४.४२ . यस्य स्वतोऽयं सत्तर्कः सर्वत्रैवाधिकारवान् ॥ ४२
४.४३ . अभिषिक्तः स्वसंवित्तिदेवीभिर्दीक्षितश्च सः ।
४.४३ . स एव सर्वाचार्याणां मध्ये मुख्यः प्रकीर्तितः ॥ ४३
४.४४ . तत्संनिधाने नान्येषु कल्पितेष्वधिकारिता ।
४.४४ . स समस्तं च शास्त्रार्थं सत्तर्कादेव मन्यते ॥ ४४
४.४५ . शुद्धविद्या हि तन्नास्ति सत्यं यद्यन्न भासयेत् ।
४.४५ . सर्वशास्त्रार्थवेत्तृत्वमकस्माच्चास्य जायते ॥ ४५
४.४६ . इति श्रीपूववाक्ये तद्+अकस्मादिति-शब्दतः ।
४.४६ . लोकाप्रसिद्धो यो हेतुः सोऽकस्मादिति कथ्यते ॥ ४६
४.४७ . स चैष परमेशानशुद्धविद्याविजृम्भतम् ।
४.४७ . अस्य भोदाश्च बहवो निर्भित्तिः सहभित्तिकः ॥ ४७
४.४८ . सर्वगोऽंशगतः सोऽपि मुख्यामुख्यांशनिष्ठितः ।
४.४८ . भित्तिः परोपजीवित्वं परा प्रज्ञाथ तत्कृतिः ॥ ४८
४.४९ . अदृष्टमण्डलोऽप्येवं यः कश्चिद्वेत्ति तत्त्वतः ।
४.४९ . स सिद्धिभाग्भवेन्नित्यं स योगी स च दीक्षितः ॥ ४९
४.५० . एवं यो वेत्ति तत्त्वेन तस्य निर्वाणगामिनी ।
४.५० . दीक्षा भवेदिति प्रोक्तं तच्छ्रीत्रिंशकशासने ॥ ५०
४.५१ . अकल्पितो गुरुर्ज्ञयः सांसिद्धिक इति स्मृतः ।
४.५१ . यस्तु तद्रूपभागात्मभावनातः परं विना ॥ ५१
४.५२ . शास्त्रवित्स गुरुः शास्त्रे प्रोक्तोऽकल्पितकल्पकः ।
४.५२ . तस्यापि भेदा उत्कृष्टमध्यमन्दाद्युपायतः ॥ ५२
४.५३ . भावनातोऽथ वा ध्यानाज्जपात्स्वप्नाद्व्रताद्धुतेः ।
४.५३ . प्राप्नोत्यकल्पितोदारमभिषेकं महामतिः ॥ ५३
४.५४ . श्रीमद्वाजसनीये श्रीवीरे श्रीब्रह्मयामले ।
४.५४ . श्रीसिद्धायामिदं धात्रा प्रोक्तमन्यत्र च स्फुटम् ॥ ५४
४.५५ . तस्य स्वेच्छाप्रवृत्तत्वात्कारणानन्ततेष्यते ।
४.५५ . कदाचिद्भक्तियोगेन कर्मणा विद्ययापि वा ॥ ५५
४.५६ . ज्ञानधर्मोपदेशेन मन्त्रैर्वा दीक्षयापि वा ।
४.५६ . एवमाद्यैरनेकैश्च प्रकारैः परमेश्वरः ॥ ५६
४.५७ . संसारिणोऽनुगृह्णाति विश्वस्य जगतः पतिः ।
४.५७ . मातृमण्डलसंबोधात्संस्कारात्तपसः प्रिये ॥ ५७
४.५८ . ध्यानाद्योगाज्जपाज्ज्ञानान्मन्त्राराधनातो व्रतात् ।
४.५८ . संप्राप्यं कुलसामान्यं ज्ञानं कौलिकसिद्धिदम् ॥ ५८
४.५९ . तत्त्वज्ञानात्मकं साध्यं यत्र यत्रैव दृश्यते ।
४.५९ . स एव हि गुरुस्तत्र हेतुजालं प्रकल्प्यताम् ॥ ५९
४.६० . तत्त्वज्ञानादृते नान्यल्लक्षणं ब्रह्मयामले ।
४.६० . तत्रैव चोक्तं सेवायां कृतायामविकल्पतः ॥ ६०
४.६१ . साधकस्य न चेत्सिद्धिः किं कार्यमिति चोदिते ।
४.६१ . आत्मीयमस्य संज्ञानक्रमेण स्वात्मदीक्षणम् ॥ ६१
४.६२ . सस्फुरत्वप्रसिद्ध्यर्थं ततः साध्यं प्रसिद्ध्यति ।
४.६२ . अनेन स्वात्मविज्ञानं सस्फुरत्वप्रसाधकम् ॥ ६२
४.६३ . उक्तं मुख्यतयाचार्यो भवेद्यदि न सस्फुरः ।
४.६३ . तत्रैव च पुनः श्रीमद्रक्ताराधनकर्मणि ॥ ६३
४.६४ . विधिं प्रोक्तं सदा कुर्वन्मासेनाचार्य उच्यते ।
४.६४ . पक्षेण साधकोऽर्धार्धात्पुत्रकः समयी तथा ॥ ६४
४.६५ . दीक्षयेज्जपयोगेन रक्तादेवी क्रमाद्यतः ।
४.६५ . गुरोरलाभे प्रोक्तस्य विधिमेतं समाचरेत् ॥ ६५
४.६६ . मते च पुस्तकाद्विद्याध्ययने दोष ईदृशः ।
४.६६ . उक्तो यस्तेन तद्दोषाभावेऽसौ न निषिद्धता ॥ ६६
४.६७ . मन्त्रद्रव्यादिगुप्तत्वे फलं किमिति चोदिते ।
४.६७ . पुस्तकाधीतविद्या ये दीक्षासमयवर्जिताः ॥ ६७
४.६८ . तामसाः परहिंसादि वश्यादि च चरन्त्यलम् ।
४.६८ . न च तत्त्वं विदुस्तेन दोषभाज इति स्फुटम् ॥ ६८
४.६९ . पूर्वं पदयुगं वाच्यमन्योन्यं हेतुहेतुमत् ।
४.६९ . यस्तु शास्त्रं विना नैति शुद्धविद्याख्यसंविदम् ॥ ६९
४.७० . गुरोः स शास्त्रमन्विच्छुस्तदुक्तं क्रममाचरेत् ।
४.७० . येन केनाप्युपायेन गुरुमाराध्य भक्तितः ॥ ७०
४.७१ . तद्दीक्षाक्रमयोगेन शास्त्रार्थं वेत्त्यसौ ततः ।
४.७१ . अभिषेकं समासाद्य यो भवेत्स तु कल्पितः ॥ ७१
४.७२ . सन्नप्यशेषपाशौघविनिवर्तनकोविदः ।
४.७२ . यो यथाक्रमयोगेन कस्मिंश्चिच्छास्त्रवस्तुनि ॥ ७२
४.७३ . आकस्मिकं ब्रजेद्बोधं कल्पिताकल्पितो हि सः ।
४.७३ . तस्य योऽकल्पितो भागः स तु श्रेष्ठमः स्मृतः ॥ ७३
४.७४ . उत्कर्षः शुद्धविद्यांशतारतम्यकृतो यतः ।
४.७४ . यथा भेदेनादिसिद्धाच्छिवान्मुक्तशिवा ह्यधः ॥ ७४
४.७५ . तथा सांसिद्धिकज्ञानादाहृतज्ञानिनोऽधमाः ।
४.७५ . तत्संनिधौ नाधिकारस्तेषां मुक्तशिवात्मवत् ॥ ७५
४.७६ . किं तु तूष्णीं-स्थितिर्यद्वा कृत्यं तदनुवर्तनम् ।
४.७६ . यस्त्वकल्पितरूपोऽपि संवाददृढताकृते ॥ ७६
४.७७ . अन्यतो लब्धसंस्कारः स साक्षाद्भैरवो गुरुः ।
४.७७ . यतः शास्त्रक्रमात्तज्ज्ञगुरुप्रज्ञानुशीलनात् ॥ ७७
४.७८ . आत्मप्रत्ययितं ज्ञानं पूर्णत्वाद्भैरवायते ।
४.७८ . तेन श्रीकिरणोक्तं यद्गुरुतः शास्त्रतः स्वतः ॥ ७८
४.७९ . त्रिप्रत्ययमिदं ज्ञानमिति यच्च निशाटने ।
४.७९ . तत्संघातविपर्यासविग्रहैर्भासते तथा ॥ ७९
४.८० . करणस्य विचित्रत्वाद्विचित्रामेव तां छिदम् ।
४.८० . कर्तुं वासीं च टङ्कं च क्रकचं चापि गृह्णते ॥ ८०
४.८१ . तावच्च छेदनं ह्येकं तथैवाद्याभिसंधितः ।
४.८१ . इत्थमेव मितौ वाच्यं करणस्य स्वकं वपुः ॥ ८१
४.८२ . न स्वतन्त्रं स्वतो मानं कुर्यादधिगमं हठात् ।
४.८२ . प्रमात्राश्वासपर्यन्तो यतोऽधिगम उच्यते ॥ ८२
४.८३ . आश्वासश्च विचित्रोऽसौ शक्तिपातवशात्तथा ।
४.८३ . प्रमितेऽपि प्रमाणानामवकाशोऽस्त्यतः स्फुटः ॥ ८३
४.८४ . दृष्ट्वा दृष्ट्वा समाश्लिष्य चिरं संचर्व्य चेतसा ।
४.८४ . प्रिया यैः परितुष्येत किं ब्रूमः किल तान्प्रति ॥ ८४
४.८५ . इत्थं च मानसंप्लुत्यामपि नाधिगते गतिः ।
४.८५ . न व्यर्थता नानवस्था नान्योन्याश्रयतापि च ॥ ८५
४.८६ . एवं योगाङ्गमियति तर्क एव न चापरम् ।
४.८६ . अन्तरन्तः परामर्शपाटवातिशयाय सः ॥ ८६
४.८७ . अहिंसा सत्यमस्तेयब्रह्मचर्यापरिग्रहाः ।
४.८७ . इति पञ्च यमाः साक्षात्संवित्तौ नोपयोगिनः ॥ ८७
४.८८ . तपःप्रभृतयो ये च नियमा यत्तथासनम् ।
४.८८ . प्राणायामाश्च ये सर्वमेतद्बाह्यविजृम्भितम् ॥ ८८
४.८९ . श्रीमद्वीरावलौ चोक्तं बोधमात्रे शिवात्मके ।
४.८९ . चित्तप्रलयबन्धेन प्रलीने शशिभास्करे ॥ ८९
४.९० . प्राप्ते च द्वादशे भागे जीवादित्ये स्वबोधके ।
४.९० . मोक्षः स एव कथितः प्राणायामो निरर्थकः ॥ ९०
४.९१ . प्राणायामो न कर्तव्यः शरीरं येन पीड्यते ।
४.९१ . रहस्यं वेत्ति यो यत्र स मुक्तः स च मोचकः ॥ ९१
४.९२ . प्रत्याहारश्च नामायमर्थेभ्योऽक्षधियां हि यः ।
४.९२ . अनिबद्धस्य बन्धस्य तदन्तः किल कीलनम् ॥ ९२
४.९३ . चित्तस्य विषये क्वापि बन्धनं धारणात्मकम् ।
४.९३ . तत्सदृग्ज्ञानसंतानो ध्यानमस्तमिता परम् ॥ ९३
४.९४ . यदा तु ज्ञेयतादात्म्यमेव संविदि जायते ।
४.९४ . ग्राह्यग्रहणताद्वैतशून्यतेयं समाहितिः ॥ ९४
४.९५ . तदेषा धारणाध्यानसमाधित्रितयी पराम् ।
४.९५ . संविदं प्रति नो कंचिदुपयोगं समश्नुते ॥ ९५
४.९६ . योगाङ्गता यमादेस्तु समाध्यन्तस्य वर्ण्यते ।
४.९६ . स्वपूर्वपूर्वोपायत्वादन्त्यतर्कोपयोगतः ॥ ९६
४.९७ . अन्तः संविदि रूढं हि तद्द्वारा प्राणदेहयोः ।
४.९७ . बुद्धौ वार्प्यं तदभ्यासान्नैष न्यायस्तु संविदि ॥ ९७
४.९८ . अथ वास्मद्दृशि प्राणधीदेहादेरपि स्फुटम् ।
४.९८ . सर्वात्मकत्वात्तत्रस्थोऽप्यभ्यासोऽन्यव्यपोहनम् ॥ ९८
४.९९ . देह उत्प्लुतिसंपातधर्मोज्जिगमिषारसात् ।
४.९९ . उत्प्लाव्यते तद्विपक्षपाताशङ्काव्यपोहनात् ॥ ९९
४.१०० . गुरुवाक्यपरामर्शसदृशे स्वविमर्शने ।
४.१०० . प्रबुद्धे तद्विपक्षाणां व्युदासः पाठचिन्तने ॥ १००
४.१०१ . नह्यस्य गुरुणा शक्यं स्वं ज्ञानं शब्द एव वा ।
४.१०१ . धियि रोपयितुं तेन स्वप्रबोधक्रमो ध्रुवम् ॥ १०१
४.१०२ . अत एव स्वप्नकाले श्रुते तत्रापि वस्तुनि ।
४.१०२ . तादात्म्यभावनायोगो न फलाय न भण्यते ॥ १०२
४.१०३ . संकेतानादरे शब्दनिष्ठमामर्शनं पठिः ।
४.१०३ . तदादरे तदर्थस्तु चिन्तेति परिचर्च्यताम् ॥ १०३
४.१०४ . तदद्वयायां संवित्तावभ्यासोऽनुपयोगवान् ।
४.१०४ . केवलं द्वैतमालिन्यशङ्कानिर्मूलनाय सः ॥ १०४
४.१०५ . द्वैतशङ्काश्च तर्केण तर्क्यन्त इति वर्णितम् ।
४.१०५ . तत्तर्कसाधनायास्तु यमादेरप्युपायता ॥ १०५
४.१०६ . उक्तं श्रीपूर्वशस्त्रे च न द्वैतं नापि चाद्वयम् ।
४.१०६ . लिङ्गपूजादिकं सर्वमित्युपक्रम्य शंभुना ॥ १०६
४.१०७ . विहितं सर्वमेवात्र प्रतिषिद्धमथापि वा ।
४.१०७ . प्राणायामादिकैरङ्गैर्योगाः स्युः कृत्त्रिमा यतः ॥ १०७
४.१०८ . तत्तेनाकृतकस्यास्य कलां नार्घन्ति षोडशीम् ।
४.१०८ . किं त्वेतदत्र देवेशि नियमेन विधीयते ॥ १०८
४.१०९ . तत्त्वे चेतः स्थिरं कार्यं तच्च यस्य यथास्त्विति ।
४.१०९ . एवं द्वैतपरामर्शनाशाय परमेश्वरः ॥ १०९
४.११० . क्वचित्स्वभावममलमामृशन्ननिशं स्थितः ।
४.११० . यः स्वभावपरामर्श इन्द्रियार्थाद्युपायतः ॥ ११०
४.१११ . विनैव तन्मुखोऽन्यो वा स्वातन्त्र्यात्तद्विकल्पनम् ।
४.१११ . तच्च स्वच्छस्वतन्त्रात्मरत्ननिर्भासिनि स्फुटम् ॥ १११
४.११२ . भावौघे भेदसंधातृ स्वात्मनो नैशमुच्यते ।
४.११२ . तदेव तु समस्तार्थनिर्भरात्मैकगोचरम् ॥ ११२
४.११३ . शुद्धविद्यात्मकं सर्वमेवेदमहमित्यलम् ।
४.११३ . इदं विकल्पनं शुद्धविद्यारूपं स्फुटात्मकम् ॥ ११३
४.११४ . प्रतिहन्तीह मायीयं विकल्पं भेदभावकम् ।
४.११४ . शुद्धविद्यापरामर्शो यः स एव त्वनेकधा ॥ ११४
४.११५ . स्नानशुद्ध्यर्चनाहोमध्यानजप्यादियोगतः ।
४.११५ . विश्वमेतत्स्वसंवित्तिरसनिर्भरितं रसात् ॥ ११५
४.११६ . आविश्य शुद्धो निखिलं तर्पयेदध्वमण्लम् ।
४.११६ . उल्लासिबोधहुतभुग्दग्धविश्वेन्धनोदिते ॥ ११६
४.११७ . सितभस्मनि देहस्य मज्जनं स्नानमुच्यते ।
४.११७ . इत्थं च विहितस्नानस्तर्पितानन्तदेवतः ॥ ११७
४.११८ . ततोऽपि देहारम्भीणि तत्त्वानि परिशोधयेत् ।
४.११८ . शिवात्मकेष्वप्येतेषु बुद्धिर्या व्यतिरेकिणी ॥ ११८
४.११९ . सैवाशुद्धिः पराख्याता शुद्धिस्तद्धीविमर्दनम् ।
४.११९ . एवं स्वदेहं बोधैकपात्रं गलितभेदकम् ॥ ११९
४.१२० . पश्यन्संवित्तिमात्रत्वे स्वतन्त्रे तिष्ठति प्रभुः ।
४.१२० . यत्किंचिन्मानसाह्लादि यत्र क्वापीन्द्रियस्थितौ ॥ १२०
४.१२१ . योज्यते ब्रह्मसद्धाम्नि पूजोपकरणं हि तत् ।
४.१२१ . पूजा नाम विभिन्नस्य भावौघस्यापि संगतिः ॥ १२१
४.१२२ . स्वतन्त्रविमलानन्तभैरवीयचिदात्मना ।
४.१२२ . तथाहि संविदेवेयमन्तर्बाह्योभयात्मना ॥ १२२
४.१२३ . स्वातन्त्र्याद्वर्तमानैव परामर्शस्वरूपिणी ।
४.१२३ . स च द्वादशधा तत्र सर्वमन्तर्भवेद्यतः ॥ १२३
४.१२४ . सूर्य एव हि सोमात्मा स च विश्वमयः स्थितः ।
४.१२४ . कलाद्वादशकात्मैव तत्संवित्परमार्थतः ॥ १२४
४.१२५ . सा च मातरि विज्ञाने माने करणगोचरे ।
४.१२५ . मेये चतुर्विधं भाति रूपमाश्रित्य सर्वदा ॥ १२५
४.१२६ . शुद्धसंविन्मयी प्राच्ये ज्ञाने शब्दनरूपिणी ।
४.१२६ . करणे ग्रहणाकारा यतः श्रीयोगसंचरे ॥ १२६
४.१२७ . ये चक्षुर्मण्डले श्वेते प्रत्यक्षे परमेश्वरि ।
४.१२७ . षोडशारं द्वादशारं तत्रस्थं चक्रमुत्तमम् ॥ १२७
४.१२८ . प्रतिवारणवद्रक्ते तद्बहिर्ये तदुच्यते ।
४.१२८ . द्वितीयं मध्यगे ये ते कृष्णश्वेते च मण्डले ॥ १२८
४.१२९ . तदन्तर्ये स्थिते शुद्धे भिन्नाञ्जनसमप्रभे ।
४.१२९ . चतुर्दले तु ते ज्ञेये अग्नीषोमात्मके प्रिये ॥ १२९
४.१३० . मिथुनत्वे स्थिते ये च चक्रे द्वे परमेश्वरि ।
४.१३० . संमीलनोन्मीलनं ते अन्योन्यं विदधातके ॥ १३०
४.१३१ . यथा योनिश्च लिङ्गं च संयोगात्स्रवतोऽमृतम् ।
४.१३१ . तथामृताग्निसंयोगाद्द्रवतस्ते न संशयः ॥ १३१
४.१३२ . तच्चक्रपीडनाद्रात्रौ ज्योतिर्भात्यर्कसोमगम् ।
४.१३२ . तां दृष्ट्वा परमां ज्योत्स्नां कालज्ञानं प्रवर्तते ॥ १३२
४.१३३ . सहस्रारं भवेच्चक्रं ताभ्यामुपरि संस्थितम् ।
४.१३३ . ततश्चक्रात्समुद्भूतं ब्रह्माण्डं तदुदाहृतम् ॥ १३३
४.१३४ . तत्रस्थां मुञ्चते धारां सोमो ह्यग्निप्रदीपितः ।
४.१३४ . सृजतीत्थं जगत्सर्वमात्मन्यात्मन्यनन्तकम् ॥ १३४
४.१३५ . षोडशद्वादशाराभ्यामष्टारेष्वथ सर्वशः ।
४.१३५ . एवं क्रमेण सर्वत्र चक्रेष्वमृतमुत्तमम् ॥ १३५
४.१३६ . सोमः स्रवति यावच्च पञ्चानां चक्रपद्धतिः ।
४.१३६ . तत्पुनः पिबति प्रीत्या हंसो हंस इति स्फुरन् ॥ १३६
४.१३७ . सकृद्यस्य तु संश्रुत्या पुण्यपापैर्न लिप्यते ।
४.१३७ . पञ्चारे सविकारोऽथ भूत्वा सोमस्रुतामृतात् ॥ १३७
४.१३८ . धावति त्रिरसाराणि गुह्यचक्राण्यसौ विभुः ।
४.१३८ . यतो जातं जगल्लीनं यत्र च स्वकलीलया ॥ १३८
४.१३९ . तत्रानन्दश्च सर्वस्य ब्रह्मचारी च तत्परः ।
४.१३९ . तत्र सिद्धिश्च मुक्तिश्च समं संप्राप्यते द्वयम् ॥ १३९
४.१४० . अत ऊर्ध्वं पुनर्याति यावद्ब्रह्मात्मकं पदम् ।
४.१४० . अग्नीषोमौ समौ तत्र सृज्येते चात्मनात्मनि ॥ १४०
४.१४१ . तत्रस्थस्तापितः सोमो द्वेधा जङ्घे व्यवस्थितः ।
४.१४१ . अधस्तं पातयेदग्निरमृतं स्रवति क्षणात् ॥ १४१
४.१४२ . गुल्फजान्वादिषु व्यक्तं कुटिलार्कप्रदीपिता ।
४.१४२ . सा शक्तिस्तापिता भूयः पञ्चारादिक्रमं सृजेत् ॥ १४२
४.१४३ . एवं श्रोत्रेऽपि विज्ञेयं यावत्पादान्तगोचरम् ।
४.१४३ . पादाङ्गुष्ठात्समारभ्य यावद्ब्रह्माण्डदर्शनम् ॥ १४३
४.१४४ . इत्यजानन्नैव योगी जानन्विश्वप्रभुर्भवेत् ।
४.१४४ . ज्वलन्निवासौ ब्रह्माद्यैर्दृश्यते परमेश्वरः ॥ १४४
४.१४५ . अत्र तात्पर्यतः प्रोक्तमक्षे क्रमचतुष्टयम् ।
४.१४५ . एकैकत्र यतस्तेन द्वादशात्मकतोदिता ॥ १४५
४.१४६ . न व्याख्यातं तु निर्भज्य यतोऽतिसरहस्यकम् ।
४.१४६ . मेयेऽपि देवी तिष्ठन्ती मासराश्यादिरूपिणी ॥ १४६
४.१४७ . अत एषा स्थिता संविदन्तर्बाह्योभयात्मना ।
४.१४७ . स्वयं निर्भास्य तत्रान्यद्भासयन्तीव भासते ॥ १४७
४.१४८ . ततश्च प्रागियं शुद्धा तथाभासनसोत्सुका ।
४.१४८ . सृष्टिं कलयते देवी तन्नाम्नागम उच्यते ॥ १४८
४.१४९ . तथा भासितवस्त्वंशरञ्जनां सा बहिर्मुखी ।
४.१४९ . स्ववृत्तिचक्रेण समं ततोऽपि कलयन्त्यलम् ॥ १४९
४.१५० . स्थितिरेषैव भावस्य तामन्तर्मुखतारसात् ।
४.१५० . संजिहीर्षुः स्थितेर्नाशं कलयन्ती निरुच्यते ॥ १५०
४.१५१ . ततोऽपि संहाररसे पूर्णे विघ्नकरीं स्वयम् ।
४.१५१ . शङ्कां यमात्मिकां भागे सूते संहरतेऽपि च ॥ १५१
४.१५२ . संहृत्य शङ्कां शङ्क्यार्थवर्जं वा भावमण्डले ।
४.१५२ . संहृतिं कलयत्येव स्वात्मवह्नौ विलापनात् ॥ १५२
४.१५३ . विलापनात्मिकां तां च भावसंहृतिमात्मनि ।
४.१५३ . आमृशत्येव येनैषा मया ग्रस्तमिति स्फुरेत् ॥ १५३
४.१५४ . संहार्योपाधिरेतस्याः स्वस्वभावो हि संविदः ।
४.१५४ . निरुपाधिनि संशुद्धे संविद्रूपेषस्तमीयते ॥ १५४
४.१५५ . विलापितेऽपि भावौघे कंचिद्भावं तदैव सा ।
४.१५५ . आश्यानयेद्य एवास्ते शङ्का संस्काररूपकः ॥ १५५
४.१५६ . शुभाशुभतया सोऽयं सोष्यते फलसंपदम् ।
४.१५६ . पूर्वं हि भोगात्पश्चाद्वा शङ्केयं व्यवतिष्ठते ॥ १५६
४.१५७ . अन्यदाश्यानितमपि तदैव द्रावयेदियम् ।
४.१५७ . प्रायश्चित्तादिकर्मभ्यो ब्रह्महत्यादिकर्मवत् ॥ १५७
४.१५८ . रोधनाद्द्रावणाद्रूपमित्थं कलयते चितिः ।
४.१५८ . तदपि द्रावयेदेव तदप्याश्यानयेदथ ॥ १५८
४.१५९ . इत्थं भोग्येऽपि संभुक्ते सति तत्करणान्यपि ।
४.१५९ . संहरन्ती कलयते द्वादशैवाहमात्मनि ॥ १५९
४.१६० . कर्मबुद्ध्यक्षवर्गो हि बुद्ध्यन्तो द्वादशात्मकः ।
४.१६० . प्रकाशकत्वात्सूर्यात्मा भिन्ने वस्तुनि जृम्भते ॥ १६०
४.१६१ . अहंकारस्तु करणमभिमानैकसाधनम् ।
४.१६१ . अविच्छिन्नपरामर्शी लीयते तेन तत्र सः ॥ १६१
४.१६२ . यथाहि खङ्गपाशादेः करणस्य विभेदिनः ।
४.१६२ . अभेदिनि स्वहस्तादौ लयस्तद्वदयं विधिः ॥ १६२
४.१६३ . तेनेन्द्रियौघमार्तण्डमण्डलं कलयेत्स्वयम् ।
४.१६३ . संविद्देवी स्वतन्त्रत्वात्कल्पितेऽहंकृतात्मनि ॥ १६३
४.१६४ . स एव परमादित्यः पूर्णकल्पस्त्रयोदशः ।
४.१६४ . करणत्वात्प्रयात्येव कर्तरि प्रलयं स्फुटम् ॥ १६४
४.१६५ . कर्ता च द्विविधः प्रोक्तः कल्पिताकल्पितात्मकः ।
४.१६५ . कल्पितो देहबुद्ध्यादिव्यवच्छेदेन चर्चितः ॥ १६५
४.१६६ . कालाग्निरुद्रसंज्ञास्य शास्त्रेषु परिभाषिता ।
४.१६६ . कालो व्यवच्छित्तद्युक्तो वह्निर्भोक्ता यतः स्मृतः ॥ १६६
४.१६७ . संसाराक्लृप्तिक्लृप्तिभ्यां रोधनाद्द्रावणात्प्रभुः ।
४.१६७ . अनिवृत्तपशूभावस्तत्राहंकृत्प्रलीयते ॥ १६७
४.१६८ . सोऽपि कल्पितवृत्तित्वाद्विश्वाभेदैकशालिनि ।
४.१६८ . विकासिनि महाकाले लीयतेऽहमिदंमये ॥ १६८
४.१६९ . एतस्यां स्वात्मसंवित्ताविदं सर्वमहं विभुः ।
४.१६९ . इति प्रविकसद्रूपा संवित्तिरवभासते ॥ १६९
४.१७० . ततोऽन्तःस्थितसर्वात्मभावभोगोपरागिणी ।
४.१७० . परिपूर्णापि संवित्तिरकुले धाम्नि लीयते ॥ १७०
४.१७१ . प्रमातृवर्गो मानौघः प्रमाश्च बहुधा स्थिताः ।
४.१७१ . मेयौघ इति यत्सर्वमत्र चिन्मात्रमेव तत् ॥ १७१
४.१७२ . इयतीं रूपवैचित्रीमाश्रयन्त्याः स्वसंविदः ।
४.१७२ . स्वाच्छन्द्यमनपेक्षं यत्सा परा परमेश्वरी ॥ १७२
४.१७३ . इमाः प्रागुक्तकलनास्तद्विजृम्भोच्यते यतः ।
४.१७३ . क्षेपो ज्ञानं च संख्यानं गतिर्नाद इति क्रमात् ॥ १७३
४.१७४ . स्वात्मनो भेदनं क्षेपो भेदितस्याविकल्पनम् ।
४.१७४ . ज्ञानं विकल्पः संख्यानमन्यतो व्यतिभेदनात् ॥ १७४
४.१७५ . गतिः स्वरूपारोहित्वं प्रतिबिम्बवदेव यत् ।
४.१७५ . नादः स्वात्मपरामर्शशेषता तद्विलोपनात् ॥ १७५
४.१७६ . इति पञ्चविधामेनां कलनां कुर्वती परा ।
४.१७६ . देवी काली तथा कालकर्षिणी चेति कथ्यते ॥ १७६
४.१७७ . मातृसद्भावसंज्ञास्यास्तेनोक्ता यत्प्रमातृषु ।
४.१७७ . एतावदन्तसंवित्तौ प्रमातृत्वं स्फुटीभवेत् ॥ १७७
४.१७८ . वामेश्वरीति-शब्देन प्रोक्ता श्रीनिशिसंचरे ।
४.१७८ . इत्थं द्वादशधा संवित्तिष्ठन्ती विश्वमातृषु ॥ १७८
४.१७९ . एकैवेति न कोऽप्यस्याः क्रमस्य नियमः क्वचित् ।
४.१७९ . क्रमाभावान्न युगपत्तदभावात्क्रमोऽपि न ॥ १७९
४.१८० . क्रमाक्रमकथातीतं संवित्तत्त्वं सुनिर्मलम् ।
४.१८० . तदस्याः संविदो देव्या यत्र क्वापि प्रवर्तनम् ॥ १८०
४.१८१ . तत्र तादात्म्ययोगेन पूजा पूर्णैव वर्तते ।
४.१८१ . परामर्शस्वभावत्वादेतस्या यः स्वयं ध्वनिः ॥ १८१
४.१८२ . सदोदितः स एवोक्तः परमं हृदयं महत् ।
४.१८२ . हृदये स्वविमर्शोऽसौ द्राविताशेषविश्वकः ॥ १८२
४.१८३ . भावग्रहादिपर्यन्तभावी सामान्यसंज्ञकः ।
४.१८३ . स्पन्दः स कथ्यते शास्त्रे स्वात्मन्युच्छलनात्मकः ॥ १८३
४.१८४ . किंचिच्चलनमेतावदनन्यस्फुरणं हि यत् ।
४.१८४ . ऊर्मिरेषा विबोधाब्धेर्न संविदनया विना ॥ १८४
४.१८५ . निस्तरङ्गतरङ्गादिवृत्तिरेव हि सिन्धुता ।
४.१८५ . सारमेतत्समस्तस्य यच्चित्सारं जडं जगत् ॥ १८५
४.१८६ . तदधीनप्रतिष्ठत्वात्तत्सारं हृदयं महत् ।
४.१८६ . तथा हि सदिदं ब्रह्ममूलं मायाण्डसंज्ञितम् ॥ १८६
४.१८७ . इच्छाज्ञानक्रियारोहं विना नैव सदुच्यते ।
४.१८७ . तच्छक्तित्रितयारोहाद्भैरवीये चिदात्मनि ॥ १८७
४.१८८ . विसृज्यते हि तत्तस्माद्बहिर्वाथ विसृज्यते ।
४.१८८ . एवं सद्रूपतैवैषां सतां शक्तित्रयात्मताम् ॥ १८८
४.१८९ . विसर्गं परबोधेन समाक्षिप्यैव वर्तते ।
४.१८९ . तत्सदेव बहीरूपं प्राग्बोधाग्निविलापितम् ॥ १८९
४.१९० . अन्तर्नदत्परामर्शशेषीभूतं ततोऽप्यलम् ।
४.१९० . खात्मत्वमेव संप्राप्तं शक्तित्रितयगोचरात् ॥ १९०
४.१९१ . वेदनात्मकतामेत्य संहारात्मनि लीयते ।
४.१९१ . इदं संहारहृदयं प्राच्यं सृष्टौ च हृन्मतम् ॥ १९१
४.१९२ . एतद्रूपपरामर्शमकृत्रिममनाबिलम् ।
४.१९२ . अहमित्याहुरेषैव प्रकाशस्य प्रकाशता ॥ १९२
४.१९३ . एतद्वीर्यं हि सर्वेषां मन्त्राणां हृदयात्मकम् ।
४.१९३ . विनानेन जडास्ते स्युर्जीवा इव विना हृदा ॥ १९३
४.१९४ . अकृत्रिमैतद्धृदयारूढो यत्किंचिदाचरेत् ।
४.१९४ . प्राण्याद्वा मृशते वापि स सर्वोऽस्य जपो मतः ॥ १९४
४.१९५ . यदेव स्वेच्छया सृष्टिस्वाभाव्याद्बहिरन्तरा ।
४.१९५ . निर्मीयते तदेवास्य ध्यानं स्यात्पारमार्थिकम् ॥ १९५
४.१९६ . निराकारे हि चिद्धाम्नि विश्वाकृतिमये सति ।
४.१९६ . फलार्थिनां काचिदेव ध्येयत्वेनाकृतिः स्थिता ॥ १९६
४.१९७ . यथा ह्यभेदात्पूर्णेऽपि भावे जलमुपाहरन् ।
४.१९७ . अन्याकृत्यपहानेन घटमर्थयते रसात् ॥ १९७
४.१९८ . तथैव परमेशाननियतिप्रविजृम्भणात् ।
४.१९८ . काचिदेवाकृतिः कांचित्सूते फलविकल्पनाम् ॥ १९८
४.१९९ . यस्तु संपूर्णहृदयो न फलं नाम वाञ्छति ।
४.१९९ . तस्य विश्वाकृतिर्देवी सा चावच्छेदवर्जनात् ॥ १९९
४.२०० . कुले योगिन उद्रिक्तभैरवीयपरासवात् ।
४.२०० . घूर्णितस्य स्थितिर्देहे मुद्रा या काचिदेव सा ॥ २००
४.२०१ . अन्तरिन्धनसंभारमनपेक्ष्यैव नित्यशः ।
४.२०१ . जाज्वलीत्यखिलाक्षौघप्रसृतोग्रशिखः शिखी ॥ २०१
४.२०२ . बोधाग्नौ तादृशे भावा विशन्तस्तस्य सन्महः ।
४.२०२ . उद्रेचयन्तो गच्छन्ति होमकर्मनिमित्तताम् ॥ २०२
४.२०३ . यं कंचित्परमेशानशक्तिपातपवित्रितम् ।
४.२०३ . पुरोभाव्य स्वयं तिष्ठेदुक्तवद्दीक्षितस्तु सः ॥ २०३
४.२०४ . जप्यादौ होमपर्यन्ते यद्यप्येकैककर्मणि ।
४.२०४ . उदेति रूढिः परमा तथापीत्थं निरूपितम् ॥ २०४
४.२०५ . यथाहि तत्र तत्राश्वः समनिम्नोन्नतादिषु ।
४.२०५ . चित्रे देशे वाह्यमानो यातीच्छामात्रकल्पिताम् ॥ २०५
४.२०६ . तथा संविद्विचित्राभिः शान्तघोरतरादिभिः ।
४.२०६ . भङ्गीभिरभितो द्वैतं त्याजिता भैरवायते ॥ २०६
४.२०७ . यथा पुरःस्थे मुकुरे निजं वक्त्रं विभावयन् ।
४.२०७ . भूयो भूयस्तदेकात्म वक्त्रं वेत्ति निजात्मनः ॥ २०७
४.२०८ . तथा विकल्पमुकुरे ध्यानपूजार्चनात्मनि ।
४.२०८ . आत्मानं भैरवं पश्यन्नचिरात्तन्मयीभवेत् ॥ २०८
४.२०९ . तन्मयीभवनं नाम प्राप्तिः सानुत्तरात्मनि ।
४.२०९ . पूर्णत्वस्य परा काष्ठा सेत्यत्र न फलान्तरम् ॥ २०९
४.२१० . फलं सर्वमपूर्णत्वे तत्र तत्र प्रकल्पितम् ।
४.२१० . अकल्पिते हि पूर्णत्वे फलमन्यत्किमुच्यताम् ॥ २१०
४.२११ . एष यागविधिः कोऽपि कस्यापि हृदि वर्तते ।
४.२११ . यस्य प्रसीदेच्चिच्चक्रं द्रागपश्चिमजन्मनः ॥ २११
४.२१२ . अत्र यागे गतो रूढिं कैवल्यमधिगच्छति ।
४.२१२ . लोकैरालोक्यमानो हि देहबन्धविधौ स्थितः ॥ २१२
४.२१३ . अत्र नाथः समाचारं पटलेऽष्टादशेऽभ्यधात् ।
४.२१३ . नात्र शुद्धिर्न चाशुद्धिर्न भक्ष्यादिविचारणम् ॥ २१३
४.२१४ . न द्वैतं नापि चाद्वैतं लिङ्गपूजादिकं न च ।
४.२१४ . न चापि तत्परित्यागो निष्परिग्रहतापि वा ॥ २१४
४.२१५ . सपरिग्रहता वापि जटाभस्मादिसंग्रहः ।
४.२१५ . तत्त्यागो न व्रतादीनां चरणाचरणं च यत् ॥ २१५
४.२१६ . क्षेत्रादिसंप्रवेशश्च समयादिप्रपालनम् ।
४.२१६ . परस्वरूपलिङ्गादि नामगोत्रादिकं च यत् ॥ २१६
४.२१७ . नास्मिन्विधीयते किंचिन्न चापि प्रतिषिध्यते ।
४.२१७ . विहितं सर्वमेवात्र प्रतिषिद्धमथापि च ॥ २१७
४.२१८ . किं त्वेतदत्र देवेशि नियमेन विधीयते ।
४.२१८ . तत्त्वे चेतः स्थिरीकार्यं सुप्रसन्नेन योगिना ॥ २१८
४.२१९ . तच्च यस्य यथैव स्यात्स तथैव समाचरेत् ।
४.२१९ . तत्त्वे निश्चलचित्तस्तु भुञ्जानो विषयानपि ॥ २१९
४.२२० . न संस्पृश्येत दोषैः स पद्मपत्रमिवाम्भसा ।
४.२२० . विषापहारिमन्त्रादिसंनद्धो भक्षयन्नपि ॥ २२०
४.२२१ . विषं न मुह्यते तेन तद्वद्योगी महामतिः ।
४.२२१ . अशुद्धं हि कथं नाम देहाद्यं पाञ्चभौतिकम् ॥ २२१
४.२२२ . प्रकाशतातिरिक्ते किं शुद्ध्यशुद्धी हि वस्तुनः ।
४.२२२ . अशुद्धस्य च भावस्य शुद्धिः स्यात्तादृशैव किम् ॥ २२२
४.२२३ . अन्योन्याश्रयवैयर्थ्यानवस्था इत्थमत्र हि ।
४.२२३ . पृथिवी जलतः शुद्ध्येज्जलं धरणितस्तथा ॥ २२३
४.२२४ . अन्योन्याश्रयता सेयमशुद्धत्वेऽप्ययं क्रमः ।
४.२२४ . अशुद्धाज्जलतः शुद्ध्येद्धरेति व्यर्थता भवेत् ॥ २२४
४.२२५ . वायुतो वारिणो वायोस्तेजसस्तस्य वान्यतः ।
४.२२५ . बहुरूपादिका मन्त्राः पावनात्तेषु शुद्धता ॥ २२५
४.२२६ . मन्त्राः स्वभावतः शुद्धा यदि तेऽपि न किं तथा ।
४.२२६ . शिवात्मता तेषु शुद्धिर्यदि तत्रापि सा न किम् ॥ २२६
४.२२७ . शिवात्मत्वापरिज्ञानं न मन्त्रेषु धरादिवत् ।
४.२२७ . ते तेन शुद्धा इति चेत्तज्ज्ञप्तिस्तर्हि शुद्धता ॥ २२७
४.२२८ . योगिनं प्रति सा चास्ति भावेष्विति विशुद्धता ।
४.२२८ . ननु चोदनया शुद्ध्यशुद्ध्यादिकविनिश्चयः ॥ २२८
४.२२९ . इत्थमस्तु तथाप्येषा चोदनैव शिवोदिता ।
४.२२९ . का स्यात्सतीति चेदेतदन्यत्र प्रवितानितम् ॥ २२९
४.२३० . वैदिक्या बाधितेयं चेद्विपरीतं न किं भवेत् ।
४.२३० . सम्यक्चेन्मन्यसे बाधो विशिष्टविषयत्वतः ॥ २३०
४.२३१ . अपवादेन कर्तव्यः सामान्यविहिते विधौ ।
४.२३१ . शुद्ध्यशुद्धी च सामान्यविहिते तत्त्वबोधिनि ॥ २३१
४.२३२ . पुंसि ते बाधिते एव तथा चात्रेति वर्णितम् ।
४.२३२ . नार्थवादादिशङ्का च वाक्ये माहेश्वरे भवेत् ॥ २३२
४.२३३ . अबुद्धिपूर्वं हि तथा संस्थिते सततं भवेत् ।
४.२३३ . व्योमादिरूपे निगमे शङ्का मिथ्यार्थतां प्रति ॥ २३३
४.२३४ . अनवच्छिन्नविज्ञानवैश्वरूप्यसुनिर्भरः ।
४.२३४ . शास्त्रात्मना स्थितो देवो मिथ्यात्वं क्वापि नार्हति ॥ २३४
४.२३५ . इच्छावान्भावरूपेण यथा तिष्ठासुरीश्वरः ।
४.२३५ . तत्स्वरूपाभिधानेन तिष्ठासुः स तथा स्थितः ॥ २३५
४.२३६ . अर्थवादोऽपि यत्रान्यविध्यादिमुखमीक्षते ।
४.२३६ . तत्रास्त्वसत्यः स्वातन्त्र्ये स एव तु विधायकः ॥ २३६
४.२३७ . विधिवाक्यान्तरे गच्छन्नङ्गभावमथापि वा ।
४.२३७ . न निरर्थकमेवायं संनिधेर्गजडादिवत् ॥ २३७
४.२३८ . स्वार्थप्रत्यायनं चास्य स्वसंवित्त्यैव भासते ।
४.२३८ . तदपह्नवनं कर्तुं शक्यं विधिनिषेधयोः ॥ २३८
४.२३९ . युक्तिश्चात्रास्ति वाक्येषु स्वसंविच्चाप्यबाधिता ।
४.२३९ . या समग्रार्थमाणिक्यतत्त्वनिश्चयकारिणी ॥ २३९
४.२४० . मृतदेहेऽथ देहोत्थे या चाशुद्धिः प्रकीर्तिता ।
४.२४० . अन्यत्र नेति बुद्ध्यन्तामशुद्धं संविदश्च्युतम् ॥ २४०
४.२४१ . संवित्तादात्म्यमापन्नं सर्वं शुद्धमतः स्थितम् ।
४.२४१ . श्रीमद्वीरावलौ चोक्तं शुद्ध्यशुद्धिनिरूपणे ॥ २४१
४.२४२ . सर्वेषां वाहको जीवो नास्ति किंचिदजीवकम् ।
४.२४२ . यत्किंचिज्जीवरहितमशुद्धं तद्विजानत ॥ २४२
४.२४३ . तस्माद्यत्संविदो नातिदूरे तच्छुद्विमावहेत् ।
४.२४३ . अविकल्पेन भावेन मुनयोऽपि तथाभवन् ॥ २४३
४.२४४ . लोकसंरक्षणार्थं तु तत्तत्त्वं तैः प्रगोपितम् ।
४.२४४ . बहिः सत्स्वपि भावेषु शुद्ध्यशुद्धी न नीलवत् ॥ २४४
४.२४५ . प्रमातृधर्म एवायं चिदैक्यानैक्यवेदनात् ।
४.२४५ . यदि वा वस्तुधर्मोऽपि मात्रपेक्षानिबन्धनः ॥ २४५
४.२४६ . सौत्रामण्यां सुरा होतुः शुद्धान्यस्य विपर्ययः ।
४.२४६ . अनेन चोदनानां च स्ववाक्यैरपि बाधनम् ॥ २४६
४.२४७ . क्वचित्संदर्शितं ब्रह्महत्याविधिनिषेधवत् ।
४.२४७ . भक्ष्यादिविधयोऽप्येनं न्यायमाश्रित्य चर्चिताः ॥ २४७
४.२४८ . सर्वज्ञानोत्तरादौ च भाषते स्म महेश्वरः ।
४.२४८ . नरर्षिदेवद्रुहिणविष्णुरुद्राद्युदीरितम् ॥ २४८
४.२४९ . उत्तरोत्तरवैशिष्ट्यात्पूर्वपूर्वप्रबाधकम् ।
४.२४९ . न शैवं वैष्णवैर्वाक्यैर्बाधनीयं कदाचन ॥ २४९
४.२५० . वैष्णवं ब्रह्मसंभूतैर्नेत्यादि परिचर्चयेत् ।
४.२५० . बाधते यो वैपरीत्यात्समूढः पापभाग्भवेत् ॥ २५०
४.२५१ . तस्मान्मुख्यतया स्कन्द लोकधर्मान्न चाचरेत् ।
४.२५१ . नान्यशास्त्रसमुद्दिष्टं स्रोतस्युक्तं निजे चरेत् ॥ २५१
४.२५२ . यतो यद्यपि देवेन वेदाद्यपि निरूपितम् ।
४.२५२ . तथापि किल संकोचभावाभावविकल्पतः ॥ २५२
४.२५३ . संकोचतारतम्येन पाशवं ज्ञानमीरितम् ।
४.२५३ . विकासतारतम्येन पतिज्ञानं तु बाधकम् ॥ २५३
४.२५४ . इदं द्वैतमिदं नेति परस्परनिषेधतः ।
४.२५४ . मायीयभेदक्लृप्तं तत्स्यादकाल्पनिके कथम् ॥ २५४
४.२५५ . उक्तं भर्गशिखायां च मृत्युकालकलादिकम् ।
४.२५५ . द्वैताद्वैतविकल्पोत्थं ग्रसते कृतधीरिति ॥ २५५
४.२५६ . सिद्धान्ते लिङ्गपूजोक्ता विश्वाध्वमयताविदे ।
४.२५६ . कुलादिषु निषिद्धासौ देहे विश्वात्मताविदे ॥ २५६
४.२५७ . इह सर्वात्मके कस्मात्तद्विधिप्रतिषेधने ।
४.२५७ . नियमानुप्रवेशेन तादात्म्यप्रतिपत्तये ॥ २५७
४.२५८ . जटादि कौले त्यागोऽस्य सुखोपायोपदेशतः ।
४.२५८ . व्रतचर्या च मन्त्रार्थतादात्म्यप्रतिपत्तये ॥ २५८
४.२५९ . तन्निषेधस्तु मन्त्रार्थसार्वात्म्यप्रतिपत्तये ।
४.२५९ . क्षेत्रपीठोपपीठेषु प्रवेशो विघ्नशान्तये ॥ २५९
४.२६० . मन्त्राद्याराधकस्याथ तल्लाभायोपदिश्यते ।
४.२६० . क्षेत्रादिगमनाभावविधिस्तु स्वात्मनस्तथा ॥ २६०
४.२६१ . वैश्वरूप्येण पूर्णत्वं ज्ञातुमित्यपि वर्णितम् ।
४.२६१ . समयाचारसद्भावः पाल्यत्वेनोपदिश्यते ॥ २६१
४.२६२ . भेदप्राणतया तत्तत्त्यागात्तत्त्वविशुद्धये ।
४.२६२ . समयादिनिषेधस्तु मतशास्त्रेषु कथ्यते ॥ २६२
४.२६३ . निर्मर्यादं स्वसंबोधं संपूर्णं बुद्ध्यतामिति ।
४.२६३ . परकीयमिदं रूपं ध्येयमेतत्तु मे निजम् ॥ २६३
४.२६४ . ज्वालादिलिङ्गं चान्यस्य कपालादि तु मे निजम् ।
४.२६४ . आदिशब्दात्तपश्चर्यावेलातिथ्यादि कथ्यते ॥ २६४
४.२६५ . नाम शक्तिशिवाद्यन्तमेतस्य मम नान्यथा ।
४.२६५ . गोत्रं च गुरुसंतानो मठिकाकुलशब्दितः ॥ २६५
४.२६६ . श्रीसंततिस्त्र्यम्बकाख्या तदर्धामर्दसंज्ञिता ।
४.२६६ . इत्थमर्धचतस्रोऽत्र मठिकाः शांकरे क्रमे ॥ २६६
४.२६७ . युगक्रमेण कूर्माद्या मीनान्ता सिद्धसंततिः ।
४.२६७ . आदिशब्देन च घरं पल्ली पीठोपपीठकम् ॥ २६७
४.२६८ . मुद्रा छुम्मेति तेषां च विधानं स्वपरस्थितम् ।
४.२६८ . तादात्म्यप्रतिपत्त्यै हि स्वं संतानं समाश्रयेत् ॥ २६८
४.२६९ . भुञ्जीत पूजयेच्चक्रं परसंतानिना नहि ।
४.२६९ . एतच्च मतशास्त्रेषु निषिद्धं खण्डना यतः ॥ २६९
४.२७० . अखण्डेऽपि परे तत्त्वे भेदेनानेन जायते ।
४.२७० . एवं क्षेत्रप्रवेशादि संताननियमान्ततः ॥ २७०
४.२७१ . नास्मिन्विधीयते तद्धि साक्षान्नौपयिकं शिवे ।
४.२७१ . न तस्य च निषोधो य न्न तत्तत्त्वस्य खण्डनम् ॥ २७१
४.२७२ . विश्वात्मनो हि नाथस्य स्वस्मिन्रूपे विकल्पितौ ।
४.२७२ . विधिर्निषेधो वा शक्तौ न स्वरूपस्य खण्डने ॥ २७२
४.२७३ . परतत्त्वप्रवेशे तु यमेव निकटं यदा ।
४.२७३ . उपायं वेत्ति स ग्राह्यस्तदा त्याज्योऽथ वा क्वचित् ॥ २७३
४.२७४ . न यन्त्रणात्र कार्येति प्रोक्तं श्रीत्रिकशासने ।
४.२७४ . समता सर्वदेवानामोवल्लीमन्त्रवर्णयोः ॥ २७४
४.२७५ . आगमनां गतीनां च सर्वं शिवमयं यतः ।
४.२७५ . स ह्यखण्डितसद्भावं शिवतत्त्वं प्रपश्यति ॥ २७५
४.२७६ . यो ह्यखण्डितसद्भावमात्मतत्त्वं प्रपद्यते ।
४.२७६ . केतकीकुसुमसौरभे भृशं भृङ्ग एव रसिको न मक्षिका ।
४.२७६ . भैरवीयपरमाद्वयार्चने कोऽपि रज्यति महेशचोदितः ॥ २७६
४.२७७ . अस्मिंश्च योगे विश्रान्तिं कुर्वतां भवडम्बरः ।
४.२७७ . हिमानीव महाग्रीष्मे स्वयमेव विलीयते ॥ २७७
४.२७८ . अलं वातिप्रसङ्गेन भूयसातिप्रपञ्चिते ।
४.२७८ . योग्योऽभिनवगुप्तोऽस्मिन्कोऽपि यागविधौ बुधः ॥ २७८
४.२७९ . इत्यनुत्तरपदप्रविकासे शाक्तमौपयिकमद्य विविक्तम् ॥ २७९


च्५ अथ श्रीतन्त्रालोके पञ्चममाह्निकम्

५.१ . आणवेन विधिना परधाम प्रेप्सतामथ निरूप्यत एतत् ॥ १
५.२ . विकल्पस्यैव संस्कारे जाते निष्प्रतियोगिनि ।
५.२ . अभीष्टे वस्तुनि प्राप्तिर्निश्चिता भोगमोक्षयोः ॥ २
५.३ . विकल्पः कस्यचित्स्वात्मस्वातन्त्र्यादेव सुस्थिरः ।
५.३ . उपायान्तरसापेक्ष्यवियोगेनैव जायते ॥ ३
५.४ . कस्यचित्तु विकल्पोऽसौ स्वात्मसंस्करणं प्रति ।
५.४ . उपायान्तरसापेक्षस्तत्रोक्तः पूर्वको विधिः ॥ ४
५.५ . विकल्पो नाम चिन्मात्रस्वभावो यद्यपि स्थितः ।
५.५ . तथापि निश्चयात्मासावणोः स्वातन्त्र्ययोजकः ॥ ५
५.६ . निश्चयो बहुधा चैष तत्रोपायाश्च भेदिनः ।
५.६ . अणुशब्देन ते चोक्ता दूरान्तिकविभेदतः ॥ ६
५.७ . तत्र बुद्धौ तथा प्राणे देहे चापि प्रमातरि ।
५.७ . अपारमार्थिकेऽप्यस्मिन् परमार्थः प्रकाशते ॥ ७
५.८ . यतः प्रकाशाच्चिन्मात्रात्प्राणाद्यव्यतिरेकवत् ।
५.८ . तस्यैव तु स्वतन्त्रत्वाद्द्विगुणं जडचिद्वपुः ॥ ८
५.९ . उक्तं त्रैशिरसे चैतद्देव्यै चन्द्रार्धमौलिना ।
५.९ . जीवः शक्तिः शिवस्यैव सर्वत्रैव स्थितापि सा ॥ ९
५.१० . स्वरूपप्रत्यये रूढा ज्ञानस्योन्मीलनात्परा ।
५.१० . तस्य चिद्रूपतां सत्यां स्वातन्त्र्योल्लासकल्पनात् ॥ १०
५.११ . पश्यञ्जडात्मताभागं तिरोधायाद्वयो भवेत् ।
५.११ . तत्र स्वातन्त्र्यदृष्ट्या वा दर्पणे मुखबिम्बवत् ॥ ११
५.१२ . विशुद्धं निजचैतन्यं निश्चिनोत्यतदात्मकम् ।
५.१२ . बुद्धिप्राणादितो भिन्नं चैतन्यं निश्चितं बलात् ॥ १२
५.१३ . सत्यतस्तदभिन्नं स्यात्तस्यान्योन्यविभेदतः ।
५.१३ . विश्वरूपाविभेदित्वं शुद्धत्वादेव जायते ॥ १३
५.१४ . निष्ठितैकस्फुरन्मूर्तेर्मूर्त्यन्तरविरोधतः ।
५.१४ . अन्तः संविदि सत्सर्वं यद्यप्यपरथा धियि ॥ १४
५.१५ . प्राणे देहेऽथवा कस्मात्संक्रामेत्केन वा कथम् ।
५.१५ . तथापि निर्विकल्पेऽस्मिन्विकल्पो नास्ति तं विना ॥ १५
५.१६ . दृष्टेऽप्यदृष्टकल्पत्वं विकल्पेन तु निश्चयः ।
५.१६ . बुद्धिप्राणशरीरेषु पारमेश्वर्यमञ्जसा ॥ १६
५.१७ . विकल्प्यं शून्यरूपे न प्रमातरि विकल्पनम् ।
५.१७ . बुद्धिर्ध्यानमयी तत्र प्राण उच्चारणात्मकः ॥ १७
५.१८ . उच्चारणं च प्राणाद्या व्यानान्ताः पञ्च वृत्तयः ।
५.१८ . आद्या तु प्राणनाभिख्यापरोच्चारात्मिका भवेत् ॥ १८
५.१९ . शरीरस्याक्षविषयैतत्पिण्डत्वेन संस्थितिः ।
५.१९ . तत्र ध्यानमयं तावदनुत्तरमिहोच्यते ॥ १९
५.२० . यः प्रकाशः स्वतन्त्रोऽयं चित्स्वभावो हृदि स्थितः ।
५.२० . सर्वतत्त्वमयः प्रोक्तमेतच्च त्रिशिरोमते ॥ २०
५.२१ . कदलीसंपुटाकारं सबाह्याभ्यन्तरान्तरम् ।
५.२१ . ईक्षते हृदयान्तःस्थं तत्पुष्पमिव तत्त्ववित् ॥ २१
५.२२ . सोमसूर्याग्निसंघट्टं तत्र ध्यायेदनन्यधीः ।
५.२२ . तद्ध्यानारणिसंक्षोभान्महाभैरवहव्यभुक् ॥ २२
५.२३ . हृदयाख्ये महाकुण्डे जाज्वलन् स्फीततां व्रजेत् ।
५.२३ . तस्य शक्तिमतः स्फीतशक्तेर्भैरवतेजसः ॥ २३
५.२४ . मातृमानप्रमेयाख्यं धामाभेदेन भावयेत् ।
५.२४ . वह्न्यर्कसोमशक्तीनां तदेव त्रितयं भवेत् ॥ २४
५.२५ . परा परापरा चेयमपरा च सदोदिता ।
५.२५ . सृष्टिसंस्थितिसंहारैस्तासां प्रत्येकतस्त्रिधा ॥ २५
५.२६ . चतुर्थं चानवच्छिन्नं रूपमासामकल्पितम् ।
५.२६ . एवं द्वादश ता देव्यः सूर्यबिम्बवदास्थिताः ॥ २६
५.२७ . एकैकमासां वह्न्यर्कसोमतच्छान्तिभासनम् ।
५.२७ . एतदानुत्तरं चक्रं हृदयाच्चक्षुरादिभिः ॥ २७
५.२८ . व्योमभिर्निःसरत्येव तत्तद्विषयगोचरे ।
५.२८ . तच्चक्रभाभिस्तत्रार्थे सृष्टिस्थितिलयक्रमात् ॥ २८
५.२९ . सोमसूर्याग्निभासात्म रूपं समवतिष्ठते ।
५.२९ . एवं शब्दादिविषये श्रोत्रादिव्योमवर्त्मना ॥ २९
५.३० . चक्रेणानेन पतता तादात्म्यं परिभावयेत् ।
५.३० . अनेन क्रमयोगेन यत्र यत्र पतत्यदः ॥ ३०
५.३१ . चक्रं सर्वात्मकं तत्तत्सार्वभौममहीशवत् ।
५.३१ . इत्थं विश्वाध्वपटलमयत्नेनैव लीयते ॥ ३१
५.३२ . भैरवीयमहाचक्रे संवित्तिपरिवारिते ।
५.३२ . ततः संस्कारमात्रेण विश्वस्यापि परिक्षये ॥ ३२
५.३३ . स्वात्मोच्छलत्तया भ्राम्यच्चक्रं संचिन्तयेन्महत् ।
५.३३ . ततस्तद्दाह्यविलयात्तत्संस्कारपरिक्षयात् ॥ ३३
५.३४ . प्रशाम्यद्भावयेच्चक्रं ततः शान्तं ततः शमम् ।
५.३४ . अनेन ध्यानयोगेन विश्वं चक्रे विलीयते ॥ ३४
५.३५ . तत्संविदि ततः संविद्विलीनार्थैव भासते ।
५.३५ . चित्स्वाभाव्यात्ततो भूयः सृष्टिर्यच्चिन्महेश्वरी ॥ ३५
५.३६ . एवं प्रतिक्षणं विश्वं स्वसंविदि विलापयन् ।
५.३६ . विसृजंश्च ततो भूयः शश्वद्भैरवतां व्रजेत् ॥ ३६
५.३७ . एवं त्रिशूलात्प्रभृति चतुष्पञ्चारकक्रमात् ।
५.३७ . पञ्चाशदरपर्यन्तं चक्रं योगी विभावयेत् ॥ ३७
५.३८ . चतुष्षष्टिशतारं वा सहस्रारमथापि वा ।
५.३८ . असंख्यारसहस्रं वा चक्रं ध्यायेदनन्यधीः ॥ ३८
५.३९ . संविन्नाथस्य महतो देवस्योल्लासिसंविदः ।
५.३९ . नैवास्ति काचित्कलना विश्वशक्तेर्महेशितुः ॥ ३९
५.४० . शक्तयोऽस्य जगत्कृत्स्नं शक्तिमांस्तु महेश्वरः ।
५.४० . इति माङ्गलशास्त्रे तु श्रीश्रीकण्ठो न्यरूपयत् ॥ ४०
५.४१ . इत्येतत्प्रथमोपायरूपं ध्यानं न्यरूपयत् ।
५.४१ . श्रीशंभुनाथो मे तुष्टस्तस्मै श्रीसुमतिप्रभुः ॥ ४१
५.४२ . अनयैव दिशान्यानि ध्यानान्यपि समाश्रयेत् ।
५.४२ . अनुत्तरोपायधुरां यान्यायान्ति क्रमं विना ॥ ४२
५.४३ . अथ प्राणस्य या वृत्तिः प्राणनाद्या निरूपिता ।
५.४३ . तदुपायतया ब्रूमोऽनुत्तरप्रविकासनम् ॥ ४३
५.४४ . निजानन्दे प्रमात्रंशमात्रे हृदि पुरा स्थितः ।
५.४४ . शून्यतामात्रविश्रान्तेर्निरानन्दं विभावयेत् ॥ ४४
५.४५ . प्राणोदये प्रमेये तु परानन्दं विभावयेत् ।
५.४५ . तत्रानन्तप्रमेयांशपूरणापाननिर्वृतः ॥ ४५
५.४६ . परानन्दगतस्तिष्ठेदपानशशिशोभितः ।
५.४६ . ततोऽनन्तस्फुरन्मेयसंघट्टैकान्तनिर्वृतः ॥ ४६
५.४७ . समानभूमिमागत्य ब्रह्मानन्दमयो भवेत् ।
५.४७ . ततोऽपि मानमेयौघकलनाग्रासतत्परः ॥ ४७
५.४८ . उदानवह्नौ विश्रान्तो महानन्दं विभावयत् ।
५.४८ . तत्र विश्रान्तिमभ्येत्य शाम्यत्यस्मिन्महार्चिषि ॥ ४८
५.४९ . निरुपाधिर्महाव्याप्तिर्व्यानाख्योपाधिवर्जिता ।
५.४९ . तदा खलु चिदानन्दो यो जडानुपबृंहितः ॥ ४९
५.५० . नह्यत्र संस्थितिः कापि विभक्ता जडरूपिणः ।
५.५० . यत्र कोऽपि व्यवच्छेदो नास्ति यद्विश्वतः स्फुरत् ॥ ५०
५.५१ . यदनाहतसंवित्ति परमामृतबृंहितम् ।
५.५१ . यत्रास्ति भावनादीनां न मुख्या कापि संगतिः ॥ ५१
५.५२ . तदेव जगदानन्दमस्मभ्यं शंभुरूचिवान् ।
५.५२ . तत्र विश्रान्तिराधेया हृदयोच्चारयोगतः ॥ ५२
५.५३ . या तत्र सम्यग्विश्रान्तिः सानुत्तरमयी स्थितिः ।
५.५३ . इत्येतद्धृदयाद्येकस्वभावेऽपि स्वधामनि ॥ ५३
५.५४ . षट्प्राणोच्चारजं रूपमथ व्याप्त्या तदुच्यते ।
५.५४ . प्राणदण्डप्रयोगेन पूर्वापरसमीकृतेः ॥ ५४
५.५५ . चतुष्किकाम्बुजालम्बिलम्बिकासौधमाश्रयेत् ।
५.५५ . त्रिशूलभूमिं क्रान्त्वातो नाडित्रितयसङ्गताम् ॥ ५५
५.५६ . इच्छाज्ञानक्रियाशक्तिसमत्वे प्रविशेत्सुधीः ।
५.५६ . एकां विकासिनीं भूयस्त्वसंकोचां विकस्वराम् ॥ ५६
५.५७ . श्रयेद्भ्रूबिन्दुनादान्तशक्तिसोपानमालिकाम् ।
५.५७ . तत्रोर्ध्वकुण्डलीभूमौ स्पन्दनोदरसुन्दरः ॥ ५७
५.५८ . विसर्गस्तत्र विश्राम्येन्मत्स्योदरदशाजुषि ।
५.५८ . रासभी वडवा यद्वत्स्वधामानन्दमन्दिरम् ॥ ५८
५.५९ . विकाससंकोचमयं प्रविश्य हृदि हृष्यति ।
५.५९ . तद्वन्मुहुर्लीनसृष्टभावव्रातसुनिर्भराम् ॥ ५९
५.६० . श्रयेद्विकाससंकोचरूढभैरवयामलाम् ।
५.६० . एकीकृतमहामूलशूलवैसर्गिके हृदि ॥ ६०
५.६१ . परस्मिन्नेति विश्रान्तिं सर्वापूरणयोगतः ।
५.६१ . अत्र तत्पूर्णवृत्त्यैव विश्वावेशमयं स्थितम् ॥ ६१
५.६२ . प्रकाशस्यात्मविश्रान्तावहमित्येव दृश्यताम् ।
५.६२ . अनुत्तरविमर्शे प्राग्व्यापारादिविवर्जिते ॥ ६२
५.६३ . चिद्विमर्शपराहंकृत्प्रथमोल्लासिनी स्फुरेत् ।
५.६३ . तत उद्योगसक्तेन स द्वादशकलात्मना ॥ ६३
५.६४ . सूर्येणाभासयेद्भावं पूरयेदथ चर्चयेत् ।
५.६४ . अथेन्दुः षोडशकलो विसर्गग्रासमन्थरः ॥ ६४
५.६५ . संजीवन्यमृतं बोधवह्नौ विसृजति स्फुरन् ।
५.६५ . इच्छाज्ञानक्रियाशक्तिसूक्ष्मरन्ध्रस्रुगग्रगम् ॥ ६५
५.६६ . तदेवम[तद]मृतं दिव्यं संविद्देवीषु तर्पकम् ।
५.६६ . विसर्गामृतमेतावद्बोधाख्ये हुतभोजिनि ॥ ६६
५.६७ . विसृष्टं चेद्भवेत्सर्वं हुतं षोढाध्वमण्डलम् ।
५.६७ . यतोऽनुत्तरनाथस्य विसर्गः कुलनायिका ।
५.६७ . तत्क्षोभः कादिहान्तं तत्प्रसरस्तत्त्वपद्धतिः ॥ ६७
५.६८ . अं इति कुलेश्वर्या सहितो हि कुलेशिता ।
५.६८ . परो विसर्गविश्लेषस्तन्मयं विश्वमुच्यते ॥ ६८
५.६९ . वित्प्राणगुणदेहान्तर्बहिर्द्रव्यमयीमिमाम् ।
५.६९ . अर्चयेज्जुहुयाद्ध्यायेदित्थं संजीवनीं कलाम् ॥ ६९
५.७० . आनन्दनाडीयुगलस्पन्दनावहितौ स्थितः ।
५.७० . एनां विसर्गनिःष्यन्दसौधभूमिं प्रपद्यते ॥ ७०
५.७१ . शाक्ते क्षोभे कुलावेशे सर्वनाड्यग्रगोचरे ।
५.७१ . व्याप्तौ सर्वात्मसंकोचे हृदयं प्रविशेत्सुधीः ॥ ७१
५.७२ . सोमसूर्यकलाजालपरस्परनिघर्षतः ।
५.७२ . अग्नीषोमात्मके धाम्नि विसर्गानन्द उन्मिषेत् ॥ ७२
५.७३ . अलं रहस्यकथया गुप्तमेतत्स्वभावतः ।
५.७३ . योगिनीहृदयं तत्र विश्रान्तः स्यात्कृती बुधः ॥ ७३
५.७४ . हानादानतिरस्कारवृत्तौ रूढिमुपागतः ।
५.७४ . अभेदवृत्तितः पश्येद्विश्वं चितिचमत्कृतेः ॥ ७४
५.७५ . अर्थक्रियार्थितादैन्यं त्यक्त्वा बाह्यान्तरात्मनि ।
५.७५ . खरूपे निर्वृतिं प्राप्य फुल्लां नाददशां श्रयेत् ॥ ७५
५.७६ . वक्त्रमन्तस्तया सम्यक्संविदः प्रविकासयेत् ।
५.७६ . संविदक्षमरुच्चक्रं ज्ञेयाभिन्नं ततो भवेत् ॥ ७६
५.७७ . तज्ज्ञेयं संविदाख्येन वह्निना प्रविलीयते ।
५.७७ . विलीनं तत्त्रिकोणेऽस्मिञ्शक्तिवह्नौ विलीयते ॥ ७७
५.७८ . तत्र संवेदनोदारबिन्दुसत्तासुनिर्वृतः ।
५.७८ . संहारबीजविश्रान्तो योगी परमयो भवेत् ॥ ७८
५.७९ . अन्तर्बाह्ये द्वये वापि सामान्येतरसुन्दरः ।
५.७९ . संवित्स्पन्दस्त्रिशक्त्यात्मा संकोचप्रविकासवान् ॥ ७९
५.८० . असंकोचविकासोऽपि तदाभासनतस्तथा ।
५.८० . अन्तर्लक्ष्यो बहिर्दृष्टिः परमं पदमश्नुते ॥ ८०
५.८१ . ततः स्वातन्त्र्यनिर्मेये विचित्रार्थक्रियाकृति ।
५.८१ . विमर्शनं विशेषाख्यः स्पन्द औन्मुख्यसंज्ञितः ॥ ८१
५.८२ . तत्र विश्रान्तिमागच्छेद्यद्वीर्यं मन्त्रमण्डले ।
५.८२ . शान्त्यादिसिद्धयस्तत्तद्रूपतादात्म्यतो यतः ॥ ८२
५.८३ . दिव्यो यश्चाक्षसंघोऽयं बोधस्वातन्त्र्यसंज्ञकः ।
५.८३ . सोऽनिमीलित एवैतत्कुर्यात्स्वात्ममयं जगत् ॥ ८३
५.८४ . महासाहससंयोगविलीनाखिलवृत्तिकः ।
५.८४ . पुञ्जीभूते स्वरश्म्योघे निर्भरीभूय तिष्ठति ॥ ८४
५.८५ . अकिचिच्चिन्तकस्तत्र स्पष्टदृग्याति संविदम् ।
५.८५ . यद्विस्फुलिङ्गाः संसारभस्मदाहैकहेतवः ॥ ८५
५.८६ . तदुक्तं परमेशेन त्रिशिरोभैरवागमे ।
५.८६ . शृणु देवि प्रवक्ष्यामि मन्त्रभूम्यां प्रवेशनम् ॥ ८६
५.८७ . मध्यनाड्योर्ध्वगमनं तद्धर्मप्राप्तिलक्षणम् ।
५.८७ . विसर्गान्तपदातीतं प्रान्तकोटिनिरूपितम् ॥ ८७
५.८८ . अधःप्रवाहसंरोधादूर्ध्वक्षेपविवर्जनात् ।
५.८८ . महाप्रकाशमुदयज्ञानव्यक्तिप्रदायकम् ॥ ८८
५.८९ . अनुभूय परे धाम्नि मात्रावृत्त्या पुरं विशेत् ।
५.८९ . निस्तरङ्गावतीर्णा सा वृत्तिरेका शिवात्मिका ॥ ८९
५.९० . चतुष्षड्द्विर्द्विगुणितचक्रषट्कसमुज्ज्वला ।
५.९० . तत्स्थं [त्स्थो] विचारयेत्खं खं खस्थं खस्थेन संविशेत् ॥ ९०
५.९१ . खं खं त्यक्त्वा खमारुह्य खस्थं खं चोच्चरेदिति ।
५.९१ . खमध्यास्याधिकारेण पदस्थाश्चिन्मरीचयः ॥ ९१
५.९२ . भावयेद्भावमन्तःस्थं भावस्थो भावनिःस्पृहः ।
५.९२ . भावाभावगती रुद्ध्वा भावाभावावरोधदृक् ॥ ९२
५.९३ . आत्माणुकुलमूलानि शक्तिर्भूतिश्चिती रतिः ।
५.९३ . शक्तित्रयं द्रष्टृदृश्योपरक्तं तद्विवर्जितम् ॥ ९३
५.९४ . एतत्खं दशधा प्रोक्तमुच्चारोच्चारलक्षणम् ।
५.९४ . धामस्थं धाममध्यस्थं धामोदरपुटीकृतम् ॥ ९४
५.९५ . धाम्ना तु बोधयेद्धाम धाम धामान्तगं कुरु ।
५.९५ . तद्धाम धामगत्या तु भेद्यं धामान्तमान्तरम् ॥ ९५
५.९६ . भेदोपभेदभेदेन भेदः कार्यस्तु मध्यतः ।
५.९६ . इति प्रवेशोपायोऽयमाणवः परिकीर्तितः ॥ ९६
५.९७ . श्रीमहेश्वरनाथेन यो हृत्स्थेन ममोदितः ।
५.९७ . श्रीब्रह्मयामले चोक्तं श्रीमान् रावो दशात्मकः ॥ ९७
५.९८ . स्थूलः सूक्ष्मः परो हृद्यः कण्ठ्यस्तालव्य एव च ।
५.९८ . सर्वतश्च विभुर्योऽसौ विभुत्वपददायकः ॥ ९८
५.९९ . जितरावो महायोगी संक्रामेत्परदेहगः ।
५.९९ . परां च विन्दति व्याप्तिं प्रत्यहं ह्यभ्यसेत तम् ॥ ९९
५.१०० . तावद्यावदरावे सा रावाल्लीयेत राविणी ।
५.१०० . अत्र भावनया देहगतोपायैः परे पथि ॥ १००
५.१०१ . विविक्षोः पूर्णतास्पर्शात्प्रागानन्दः प्रजायते ।
५.१०१ . ततोऽपि विद्युदापातसदृशे देहवर्जिते ॥ १०१
५.१०२ . धाम्नि क्षणं समावेशादुद्भवः प्रस्फुटं प्लुतिः ।
५.१०२ . जलपांसुवदभ्यस्तसंविद्देहैक्यहानितः ॥ १०२
५.१०३ . स्वबलाक्रमणाद्देहशैथिल्यात्कम्पमाप्नुयात् ।
५.१०३ . गलिते देहतादात्म्यनिश्चयेऽन्तर्भुखत्वतः ॥ १०३
५.१०४ . निद्रायते पुरा यावन्न रूढः संविदात्मनि ।
५.१०४ . ततः सत्यपदे रूढो विश्वात्मत्वेन संविदम् ॥ १०४
५.१०५ . संविदन् घूर्णते घूर्णिर्महाव्याप्तिर्यतः स्मृता ।
५.१०५ . आत्मन्यनात्माभिमतौ सत्यामेव ह्यनात्मनि ॥ १०५
५.१०६ . आत्माभिमानो देहादौ बन्धो मुक्तिस्तु तल्लयः ।
५.१०६ . आदावनात्मन्यात्मत्वे लीने लब्धे निजात्मनि ॥ १०६
५.१०७ . आत्मन्यनात्मतानाशे महाव्याप्तिः प्रवर्तते ।
५.१०७ . आनन्द उद्भवः कम्पो निन्द्रा घूर्णिश्च पञ्चकम् ॥ १०७
५.१०८ . इत्युक्तमत एव श्रीमालिनीविजयोत्तरे ।
५.१०८ . प्रदर्शितेऽस्मिन्नानन्दप्रभृतौ पञ्चके यदा ॥ १०८
५.१०९ . योगी विशेत्तदा तत्तच्चक्रेशत्वं हठाद्व्रजेत् ।
५.१०९ . यथा सर्वेशिना बोधेनाक्रान्तापि तनुः क्वचित् ॥ १०९
५.११० . किंचित्कर्तुं प्रभवति चक्षुषा रूपसंविदम् ।
५.११० . तथैव चक्रे कुत्रापि प्रवेशात्कोऽपि संभवेत् ॥ ११०
५.१११ . आनन्दचक्रं वह्न्यश्रि कन्द उद्भव उच्यते ।
५.१११ . कम्पो हृत्तालु निद्रा च घूर्णिः स्यादूर्ध्वकुण्डली ॥ १११
५.११२ . एतच्च स्फुटमेवोक्तं श्रीमन्त्रैशिरसे मते ।
५.११२ . एवं प्रदर्शितोच्चारविश्रान्तिहृदयं परम् ॥ ११२
५.११३ . यत्तदव्यक्तलिङ्गं नृशिवशक्त्यविभागवत् ।
५.११३ . अत्र विश्वमिदं लीनमत्रान्तःस्थं च गम्यते ॥ ११३
५.११४ . इदं तल्लक्षणं पूर्णशक्तिभैरवसंविदः ।
५.११४ . देहगाध्वसमुन्मेषे समावेशस्तु यः स्फुटः ॥ ११४
५.११५ . अहन्ताच्छादितोन्मेषिभावेदंभावयुक्स च ।
५.११५ . व्यक्ताव्यक्तमिदं लिङ्गं मन्त्रवीर्यं परापरम् ॥ ११५
५.११६ . नरशक्तिसमुन्मेषि शिवरूपाद्विभेदितम् ।
५.११६ . यन्न्यक्कृतशिवाहन्तासमावेशं विभेदवत् ॥ ११६
५.११७ . विशेषस्पन्दरूपं तद्व्यक्तं लिङ्गं चिदात्मकम् ।
५.११७ . व्यक्तात्सिद्धिप्रसवो व्यक्ताव्यक्ताद्द्वयं विमोक्षश्च ।
५.११७ . अव्यक्ताद्बलमाद्यं परस्य नानुत्तरे त्वियं चर्चा ॥ ११७
५.११८ . आत्माख्यं यद्व्यक्तं नरलिङ्गं तत्र विश्वमर्पयतः ।
५.११८ . व्यक्ताव्यक्तं तस्माद्गलिते तस्मिंस्तदव्यक्तम् ॥ ११८
५.११९ . तेनात्मलिङ्गमेतत्परमे शिवशक्त्यणुस्वभावमये ।
५.११९ . अव्यक्ते विश्राम्यति नानुत्तरधामगा त्वियं चर्चा ॥ ११९
५.१२० . एकस्य स्पन्दनस्यैषा त्रैधं भेदव्यवस्थितिः ।
५.१२० . अत्र लिङ्गे सदा तिष्ठेत्पूजाविश्रान्तितत्परः ॥ १२०
५.१२१ . योगिनीहृदयं लिङ्गमिदमानन्दसुन्दरम् ।
५.१२१ . बीजयोनिसमापत्त्या सूते कामपि संविदम् ॥ १२१
५.१२२ . अत्र प्रयासविरहात्सर्वोऽसौ देवतागणः ।
५.१२२ . आनन्दपूर्णे धाम्न्यास्ते नित्योदितचिदात्मकः ॥ १२२
५.१२३ . अत्र भैरवनाथस्य ससंकोचविकासिका ।
५.१२३ . भासते दुर्घटा शक्तिरसंकोचविकासिनः ॥ १२३
५.१२४ . एतल्लिङ्गसमापत्तिविसर्गानन्दधारया ।
५.१२४ . सिक्तं तदेव सद्विश्वं शश्वन्नवनवायते ॥ १२४
५.१२५ . अनुत्तरेऽभ्युपायोऽत्र ताद्रूप्यादेव वर्णितः ।
५.१२५ . ज्वलितेष्वपि दीपेषु घर्मांशुः किं न भासते ॥ १२५
५.१२६ . अर्थेषु तद्भोगविधौ तदुत्थे दुःखे सुखे वा गलिताभिशङ्कम् ।
५.१२६ . अनाविशन्तोऽपि निमग्नचित्ता जानन्ति वृत्तिक्षयसौख्यमन्तः ॥ १२६
५.१२७ . सत्येवात्मनि चित्स्वभावमहसि स्वान्ते तथोपक्तियां तस्मै कुर्वति तत्प्रचारविवशे सत्यक्षवर्गेऽपि च ।
५.१२७ . सत्स्वर्थेषु सुखादिषु स्फुटतरं यद्भेदवन्ध्योदयं योगी तिष्ठति पूर्णरश्मिविभवस्तत्तत्त्वमाचीयताम् ॥ १२७
५.१२८ . इत्युच्चारविधिः प्रोक्तः करणं प्रविविच्यते ।
५.१२८ . तच्चेत्थं त्रिशिरःशास्त्रे परमेशेन भाषितम् ॥ १२८
५.१२९ . ग्राह्यग्राहकचिद्व्याप्तित्यागाक्षेपनिवेशनैः ।
५.१२९ . करणं सप्तधा प्राहुरभ्यासं बोधपूर्वकम् ॥ १२९
५.१३० . तद्व्याप्तिपूर्वमाक्षेपे करणं स्वप्रतिष्ठता ।
५.१३० . गुरुवक्त्राच्च बोद्धव्यं करणं यद्यपि स्फुटम् ॥ १३०
५.१३१ . तथाप्यागमरक्षार्थं तदग्रे वर्णयिष्यते ।
५.१३१ . उक्तो य एष उच्चारस्तत्र योऽसौ स्फुरन् स्थितः ॥ १३१
५.१३२ . अव्यक्तानुकृतिप्रायो ध्वनिर्वर्णः स कथ्यते ।
५.१३२ . सृष्टिसंहारबीजं च तस्य मुख्यं वपुर्विदुः ॥ १३२
५.१३३ . तदभ्यासवशाद्याति क्रमाद्योगी चिदात्मताम् ।
५.१३३ . तथा ह्यनच्के साच्के वा कादौ सान्ते पुनःपुनः ॥ १३३
५.१३४ . स्मृते प्रोच्चारिते वापि सा सा संवित्प्रसूयाते ।
५.१३४ . बाह्यार्थसमयापेक्षा घटाद्या ध्वनयोऽपि ये ॥ १३४
५.१३५ . तेऽप्यर्थभावनां कुर्युर्मनोराज्यवदात्मनि ।
५.१३५ . तदुक्तं परमेशेन भैरवो व्यापकोऽखिले ॥ १३५
५.१३६ . इति भैरवशब्दस्य संततोच्चारणाच्छिवः ।
५.१३६ . श्रीमत्त्रैशिरसेऽप्युक्तं मन्त्रोद्धारस्य पूर्वतः ॥ १३६
५.१३७ . स्मृतिश्च स्मरणं पूर्वं सर्वभावेषु वस्तुतः ।
५.१३७ . मन्त्रस्वरूपं तद्भाव्यस्वरूपापत्तियोजकम् ॥ १३७
५.१३८ . स्मृतिः स्वरूपजनिका सर्वभावेषु रञ्जिका ।
५.१३८ . अनेकाकाररूपेण सर्वत्रावस्थितेन तु ॥ १३८
५.१३९ . स्वस्वभावस्य संप्राप्तिः संवित्तिः परमार्थतः ।
५.१३९ . व्यक्तिनिष्ठा ततो विद्धि सत्ता सा कीर्तिता परा ॥ १३९
५.१४० . किं पुनः समयापेक्षां विना ये बीजपिण्डकाः ।
५.१४० . संविदं स्पन्दपन्त्येते नेयुः संविदुपायताम् ॥ १४०
५.१४१ . वाच्याभावादुदासीनसंवित्स्पन्दात्स्वधामतः ।
५.१४१ . प्राणोल्लासनिरोधाभ्यां बीजपिण्डेषु पूर्णता ॥ १४१
५.१४२ . सुखसीत्कारसत्सम्यक्साम्यप्रथमसंविदः ।
५.१४२ . संवेदनं हि प्रथमं स्पर्शोऽनुत्तरसंविदः ॥ १४२
५.१४३ . हृत्कण्ठ्योष्ठ्यत्रिधामान्तर्नितरां प्रविकासिनि ।
५.१४३ . चतुर्दशः प्रवेशो य एकीकृततदात्मकः ॥ १४३
५.१४४ . ततो विसर्गोच्चारांशे द्वादशान्तपथावुभौ ।
५.१४४ . हृदयेन सहैकध्यं नयते जपतत्परः ॥ १४४
५.१४५ . कन्दहृत्कण्ठताल्वग्रकौण्डिलीप्रक्रियान्ततः ।
५.१४५ . आनन्दमध्यनाड्यन्तः स्पन्दनं बीजमावहेत् ॥ १४५
५.१४६ . संहारबीजं खं हृत्स्थमोष्ठ्यं फुल्लं स्वमूर्धनि ।
५.१४६ . तेजस्त्र्यश्रं तालुकण्ठे बिन्दुरूर्ध्वपदे स्थितः ॥ १४६
५.१४७ . इत्येनया बुधो युक्त्या वर्णजप्यपरायणः ।
५.१४७ . अनुत्तरं परं धाम प्रविशेदचिरात्सुधीः ॥ १४७
५.१४८ . वर्णशब्देन नीलादि यद्वा दीक्षोत्तरे यथा ।
५.१४८ . संहारन्रग्निमरुतो रुद्रबिन्दुयुतान्स्मरेत् ॥ १४८
५.१४९ . हृदये तन्मयो लक्ष्यं पश्येत्सप्तदिनादथ ।
५.१४९ . विस्फुलिङ्गाग्निवन्नीलपीतरक्तादिचित्रितम् ॥ १४९
५.१५० . जाज्वलीति हृदम्भोजे बीजदीपप्रबोधितम् ।
५.१५० . दीपवज्ज्वलितो बिन्दुर्भासते विघनार्कवत् ॥ १५०
५.१५१ . स्वयंभासात्मनानेन तादात्म्यं यात्यनन्यधीः ।
५.१५१ . शिवेन हेमतां यद्वत्ताम्रं सूतेन वेधितम् ॥ १५१
५.१५२ . उपलक्षणमेतच्च सर्वमन्त्रेषु लक्षयेत् ।
५.१५२ . यद्यत्संकल्पसंभूतं वर्णजालं हि भौतिकम् ॥ १५२
५.१५३ . तत्संविदाधिक्यवशादभौतिकमिव स्थितम् ।
५.१५३ . अतस्तथाविधे रूपे रूढो रोहति संविदि ॥ १५३
५.१५४ . अनाच्छादितरूपायामनुपाधौ प्रसन्नधीः ।
५.१५४ . नीले पीते सुखे दुःखे संविद्रूपमखण्डितम् ॥ १५४
५.१५५ . गुरुभिर्भाषितं तस्मादुपायेषु विचित्रता ।
५.१५५ . उच्चारकरणध्यानवर्णैरेभिः प्रदर्शितः ॥ १५५
५.१५६ . अनुत्तरपदप्राप्तावभ्युपायविधिक्रमः ।
५.१५६ . अकिंचिच्चिन्तनं वीर्यं भावनायां च सा पुनः ॥ १५६
५.१५७ . ध्याने तदपि चोच्चारे करणे सोऽपि तद्ध्वनौ ।
५.१५७ . स स्थानकल्पने बाह्यमिति क्रममुपाश्रयेत् ॥ १५७
५.१५८ . लङ्घनेन परो योगी मन्दबुद्धिः क्रमेण तु ।
५.१५८ . वीर्यं विना यथा षण्ठस्तस्याप्यस्त्यथ वा बलम् ।
५.१५८ . मृतदेह इवेयं स्याद्बाह्यान्तःपरिकल्पना ॥ १५८
५.१५९ . इत्याणवेऽनुत्तरताभ्युपायः प्रोक्तो नयः स्पष्टपथेन बाह्यः ॥ १५९

च्६ अथ श्रीतन्त्रालोके

६.१ . स्थानप्रकल्पाख्यतया स्फुटस्तु बाह्योऽभ्युपायः प्रविविच्यतेऽथ ॥ १
६.२ . स्थानभेदस्त्रिधा प्रोक्तः प्राणे देहे बहिस्तथा ।
६.२ . प्राणश्च पञ्चधा देहे द्विधा बाह्यान्तरत्वतः ॥ २
६.३ . मण्डलं स्थण्डिलं पात्रमक्षसूत्रं सपुस्तकम् ।
६.३ . लिङ्गं तूरं पटः पुस्तं प्रतिमा मूर्तिरेव च ॥ ३
६.४ . इत्येकादशधा बाह्यं पुनस्तद्बहुधा भवेत् ।
६.४ . तत्र प्राणाश्रयं तावद्विधानमुपदिश्यते ॥ ४
६.५ . अध्वा समस्त एवायं षड्विधोऽप्यतिविस्तृतः ।
६.५ . यो वक्ष्यते स एकत्र प्राणे तावत्प्रतिष्ठितः ॥ ५
६.६ . अध्वनः कलनं यत्तत्क्रमाक्रमतया स्थितम् ।
६.६ . क्रमाक्रमौ हि चित्रैककलना भावगोचरे ॥ ६
६.७ . क्रमाक्रमात्मा कालश्च परः संविदि वर्तते ।
६.७ . काली नाम परा शक्तिः सैव देवस्य गीयते ॥ ७
६.८ . सैव संविद्बहिः स्वात्मगर्भीभूतौ क्रमाक्रमौ ।
६.८ . स्फुटयन्ती प्ररोहण प्राणवृत्तिरिति स्थिता ॥ ८
६.९ . संविन्मात्रं हि यच्छुद्धं प्रकाशपरमार्थकम् ।
६.९ . तन्मेयमात्मनः प्रोज्झ्य विविक्तं भासते नभः ॥ ९
६.१० . तदेव शून्यरूपत्वं संविदः परिगीयते ।
६.१० . नेति नेति विमर्शेन योगिनां सा परा दशा ॥ १०
६.११ . स एव खात्मा मेयेऽस्मिन्भेदिते स्वीक्रियोन्मुखः ।
६.११ . पतन्समुच्छलत्त्वेन प्राणस्पन्दोर्मिसंज्ञितः ॥ ११
६.१२ . तेनाहुः किल संवित्प्राक्प्राणे परिणता तथा ।
६.१२ . अन्तःकरणतत्त्वस्य वायुराश्रयतां गतः ॥ १२
६.१३ . इयं सा प्राणनाशक्तिरान्तरोद्योगदोहदा ।
६.१३ . स्पन्दः स्फुरत्ता विश्रान्तिर्जीवो हृत्प्रतिभा मता ॥ १३
६.१४ . सा प्राणवृत्तिः प्राणाद्यै रूपैः पञ्चभिरात्मसात् ।
६.१४ . देहं यत्कुरुते संवित्पूर्णस्तेनैष भासते ॥ १४
६.१५ . प्राणनावृत्तितादात्म्यसंवित्खचितदेहजाम् ।
६.१५ . चेष्टां पश्यन्त्यतो मुग्धा नास्त्यन्यदिति मन्वते ॥ १५
६.१६ . तामेव बालमूर्खस्त्रीप्रायवेदितृसंश्रिताम् ।
६.१६ . मतिं प्रमाणीकुर्वन्तश्चार्वाकास्तत्त्वदर्शिनः ॥ १६
६.१७ . तेषां तथा भावना चद्दार्ढ्यमेति निरन्तरम् ।
६.१७ . तद्देहभङ्गे सुप्ताः स्युरातादृग्वासनाक्षयात् ॥ १७
६.१८ . तद्वासनाक्षये त्वेषामक्षीणं वासनान्तरम् ।
६.१८ . बुद्धं कुतश्चित्संसूते विचित्रां फलसम्पदम् ॥ १८
६.१९ . अदार्ढ्यशङ्कनात्प्राच्यवासनातादवस्थ्यतः ।
६.१९ . अन्यकर्तव्यशैथिल्यात्संभाव्यानुशयत्वतः ॥ १९
६.२० . अतद्रूढान्यजनताकर्तव्यपरिलोपनात् ।
६.२० . नास्तिक्यवासनामाहुः पापात्पापीयसीमिमाम् ॥ २०
६.२१ . अलमप्रस्तुतेनाथ प्रकृतं प्रविविच्यते ।
६.२१ . यावान्समस्त एवायमध्वा प्राणे प्रतिष्ठितः ॥ २१
६.२२ . द्विधा च सोऽध्वा क्रियया मूर्त्या च प्रविभज्यते ।
६.२२ . प्राण एव शिखा श्रीमत्त्रिशिरस्युदिता हि सा ॥ २२
६.२३ . बद्धा यागादिकाले तुं निष्कलत्वाच्छिवात्मिका ।
६.२३ . यतोऽहोरात्रमध्येऽस्याश्चतुर्विंशतिधा गतिः ॥ २३
६.२४ . प्राणविक्षेपरन्ध्राख्यशतैश्चित्रफलप्रदा ।
६.२४ . क्षपा शशी तथापानो नाद एकत्र तिष्ठति ॥ २४
६.२५ . जीवादित्यो न चोद्गच्छेत्तुट्यर्धं सान्ध्यमीदृशम् ।
६.२५ . ऊर्ध्ववक्त्रो रविश्चन्द्रोऽधोमुखो वह्निरन्तरे ॥ २५
६.२६ . माध्याह्निकी मोक्षदा स्याद्व्योममध्यस्थितो रविः ।
६.२६ . अनस्तमितसारो हि जन्तुचक्रप्रबोधकः ॥ २६
६.२७ . बिन्दुः प्राणो ह्यहश्चैव रविरेकत्र तिष्ठति ।
६.२७ . महासन्ध्या तृतीया तु सुप्रशान्तात्मिका स्थिता ॥ २७
६.२८ . एवं बद्धा शिखा यत्र तत्तत्फलनियोजिका ।
६.२८ . अतः संविदि सर्वोऽयमध्वा विश्रम्य तिष्ठति ॥ २८
६.२९ . अमूर्तायाः सर्वगत्वान्निष्क्रियायाश्च संविदः ।
६.२९ . मूर्तिक्रियाभासनं यत्स एवाध्वा महेशितुः ॥ २९
६.३० . अध्वा क्रमेण यातव्ये पदे संप्राप्तिकारणम् ।
६.३० . द्वैतिनां भोग्यभावात्तु प्रबुद्धानां यतोऽद्यते ॥ ३०
६.३१ . इह सर्वत्र शब्दानामन्वर्थं चर्चयेद्यतः ।
६.३१ . उक्तं श्रीमन्निशाचारे संज्ञात्र त्रिविधा मता ॥ ३१
६.३२ . नैमित्तिकी प्रसिद्धा च तथान्या पारिभाषिकी ।
६.३२ . पूर्वत्वे वा प्रधानं स्यात्तत्रान्तर्भावयेत्ततः ॥ ३२
६.३३ . अतोऽध्वशब्दस्योक्तेयं निरुक्तिर्नोदितापि चेत् ।
६.३३ . क्वचित्स्वबुद्ध्या साप्यूह्या कियल्लेख्यं हि पुस्तके ॥ ३३
६.३४ . तत्र क्रियाभासनं यत्सोऽध्वा कालाह्व उच्यते ।
६.३४ . वर्णमन्त्रपदाभिख्यमत्रास्तेऽध्वत्रयं स्फुटम् ॥ ३४
६.३५ . यस्तु मूर्त्यवभासांशः स देशाध्वा निगद्यते ।
६.३५ . कलातत्त्वपुराभिख्यमन्तर्भूतमिह त्रयम् ॥ ३५
६.३६ . त्रिकद्वयेऽत्र प्रत्येकं स्थूलं सूक्ष्मं परं वपुः ।
६.३६ . यतोऽस्ति तेन सर्वोऽयमध्वा षड्विध उच्यते ॥ ३६
६.३७ . षड्विधादध्वनः प्राच्यं यदेतत्त्रितयं पुनः ।
६.३७ . एष एव स कालाध्वा प्राणे स्पष्टं प्रतिष्ठितः ॥ ३७
६.३८ . तत्तवमध्यस्थितात्कालादन्योऽयं काल उच्यते ।
६.३८ . एष कालो हि देवस्य विश्वाभासनकारिणी ॥ ३८
६.३९ . क्रियाशक्तिः समस्तानां तत्त्वानां च परं वपुः ।
६.३९ . एतदीश्वरतत्त्वं तच्छिवस्य वपुरुच्यते ॥ ३९
६.४० . उद्रिक्ताभोगकार्यात्मविश्वैकात्म्यमिदं यतः ।
६.४० . एतदीश्वररूपत्वं परमात्मनि यत्किल ॥ ४०
६.४१ . तत्प्रमातरि मायीये कालतत्त्वं निगद्यते ।
६.४१ . शिवादिशुद्धविद्यान्तं यच्छिवस्य स्वकं वपुः ॥ ४१
६.४२ . तदेव पुंसो मायादिरागान्तं कञ्चुकीभवेत् ।
६.४२ . अनाश्रितं यतो माया कलाविद्ये सदाशिवः ॥ ४२
६.४३ . ईश्वरः कालनियती सद्विद्या राग उच्यते ।
६.४३ . अनाश्रितः शून्यमाता बुद्धिमाता सदाशिवः ॥ ४३
६.४४ . ईश्वरः प्राणमाता च विद्या देहप्रमातृता ।
६.४४ . अनाश्रयो हि शून्यत्वं ज्ञानमेव हि बुद्धिता ॥ ४४
६.४५ . विश्वात्मता च प्राणत्वं देहे वेद्यैकतानता ।
६.४५ . तेन प्राणपथे विश्वाकलनेयं विराजते ॥ ४५
६.४६ . येन रूपेण तद्वच्मः सद्भिस्तदवधीयताम् ।
६.४६ . द्वादशान्तावधावस्मिन्देहे यद्यपि सर्वतः ॥ ४६
६.४७ . ओतप्रोतात्मकः प्राणस्तथापीत्थं न सुस्फुटः ।
६.४७ . यत्नो जीवनमात्रात्मा तत्परश्च द्विधा मतः ॥ ४७
६.४८ . संवेद्यश्चाप्यसंवेद्यो द्विधेत्थं भिद्यते पुनः ।
६.४८ . स्फुटास्फुटत्वाद्द्वैविध्यं प्रत्येकं परिभावयेत् ॥ ४८
६.४९ . संवेद्यजीवनाभिख्यप्रयत्नस्पन्दसुन्दरः ।
६.४९ . प्राणः कन्दात्प्रभृत्येव तथाप्यत्र न सुस्फुटः ॥ ४९
६.५० . कन्दाधारात्प्रभृत्येव व्यवस्था तेन कथ्यते ।
६.५० . स्वच्छन्दशास्त्रे नाडीनां वाय्वाधारतया स्फुटम् ॥ ५०
६.५१ . तत्रापि तु प्रयत्नोऽसौ न संवेद्यतया स्थितः ।
६.५१ . वेद्ययत्नात्तु हृदयात्प्राणचारो विभज्यते ॥ ५१
६.५२ . प्रभोः शिवस्य या शक्तिर्वामा ज्येष्ठा च रौद्रिका ।
६.५२ . सतदन्यतमावात्मप्राणौ यत्नविधायिनौ ॥ ५२
६.५३ . प्रभुशक्तिः क्वचिन्मुख्या यथाङ्गमरुदीरणे ।
६.५३ . आत्मशक्तिः क्वचित्कन्दसंकोचस्पन्दने यथा ॥ ५३
६.५४ . प्राणशक्तिः क्वचित्प्राणचारे हार्दे यथा स्फुटम् ।
६.५४ . त्रयं द्वयं वा मुख्यं स्याद्योगिनामवधानिनाम् ॥ ५४
६.५५ . अवधानाददृष्टांशाद्बलवत्त्वादथेरणात् ।
६.५५ . विपर्ययोऽपि प्राणात्मशक्तीनां मुख्यतां प्रति ॥ ५५
६.५६ . वामा संसारिणामीशा प्रभुशक्तिर्विधायिनी ।
६.५६ . ज्येष्ठा तु सुप्रबुद्धानां बुभुत्सूनां च रौद्रिका ॥ ५६
६.५७ . वामा संसारवमना ज्येष्ठा शिवमयी यतः ।
६.५७ . द्रावयित्री रुजां रौद्री रोद्ध्री चाखिलकर्मणाम् ॥ ५७
६.५८ . सृष्ट्यादितत्त्वमज्ञात्वा न मुक्तो नापि मोचयेत् ।
६.५८ . उक्तं च श्रीयोगचारे मोक्षः सर्वप्रकाशनात् ॥ ५८
६.५९ . उत्पत्तिस्थितिसंहारान् ये न जानन्ति योगिनः ।
६.५९ . न मुक्तास्ते तदज्ञानबन्धनैकाधिवासिताः ॥ ५९
६.६० . सृष्ट्यादयश्च ते सर्वे कालाधीना न संशयः ।
६.६० . स च प्राणात्मकस्तस्मादुच्चारः कथ्यते स्फुटः ॥ ६०
६.६१ . हृदयात्प्राणचारश्च नासिक्यद्वादशान्ततः ।
६.६१ . षट्त्रिंशदङ्गुलो जन्तोः सर्वस्य स्वाङ्गुलक्रमात् ॥ ६१
६.६२ . क्षोदिष्ठे वा महिष्ठे वा देहे तादृश एव हि ।
६.६२ . वीर्यमोजो बलं स्पन्दः प्राणचारः समं ततः ॥ ६२
६.६३ . षट्त्रिंशदङ्गुले चारे यद्गमागमयुग्मकम् ।
६.६३ . नालिकातिथिमासाब्दतत्सङ्घ्रोऽत्र स्फुटं स्थितः ॥ ६३
६.६४ . तुटिः सपादाङ्गुलयुक्प्राणस्ताः षोडशोच्छ्वसन् ।
६.६४ . निःश्वसंश्चात्र चषकः सपञ्चांशेऽङ्गुलेऽङ्गुले ॥ ६४
६.६५ . श्वासप्रश्वासयोर्नाली प्रोक्ताहोरात्र उच्यते ।
६.६५ . नवाङ्गुलाम्बुधितुटौ प्रहरास्तेऽब्धयो दिनम् ॥ ६५
६.६६ . निर्गमेऽन्तर्निशेनेन्दू तयोः संध्ये तुटेर्दले ।
६.६६ . केतुः सूर्ये विधौ राहुर्भौमादेर्वारभागिनः ॥ ६६
६.६७ . प्रहरद्वयमन्येषां ग्रहाणामुदयोऽन्तरा ।
६.६७ . सिद्धिर्दवीयसी मोक्षोऽभिचारः पारलौकिकी ॥ ६७
६.६८ . ऐहिकी दूरनैकट्यातिशया प्रहराष्टके ।
६.६८ . मध्याह्नमध्यनिशयोरभिजिन्मोक्षभोगदा ॥ ६८
६.६९ . नक्षत्राणां तदन्येषामुदयो मध्यतः क्रमात् ।
६.६९ . नागा लोकेशमूर्तीशा गणेशा जलतत्त्वतः ॥ ६९
६.७० . प्रधानान्तं नायकाश्च विद्यातत्त्वाधिनायकाः ।
६.७० . सकलाद्याश्च कण्ठ्योष्ठ्यपर्यन्ता भैरवास्तथा ॥ ७०
६.७१ . शक्तयः पारमेश्वर्यो वामशा वीरनायकाः ।
६.७१ . अष्टावष्टौ ये य इत्थं व्याप्यव्यापकताजुषः ॥ ७१
६.७२ . स्थूलसूक्ष्माः क्रमात्तेषामुदयः प्रहराष्टके ।
६.७२ . दिने क्रूराणि सौम्यानि रात्रौ कर्माण्यसंशयम् ॥ ७२
६.७३ . क्रूरता सौम्यता वाभिसन्धेरपि निरूपिता ।
६.७३ . दिनरात्रिक्षये मुक्तिः सा व्याप्तिध्यानयोगतः ॥ ७३
६.७४ . ते चोक्ताः परमेशेन श्रीमद्वीरावलीकुले ।
६.७४ . सितासितौ दीर्घह्रस्वौ धर्माधर्मौ दिनक्षपे ॥ ७४
६.७५ . क्षीयेते यदि तद्दीक्षा व्याप्त्या ध्यानेन योगतः ।
६.७५ . अहोरात्रः प्राणचारे कथितो मास उच्यते ॥ ७५
६.७६ . दिनं कृष्णो निशा शुक्लः पक्षौ कर्मसु पूर्ववत् ।
६.७६ . याः षोडशोक्तास्तिथयस्तासु ये पूर्वपश्चिमे ॥ ७६
६.७७ . तयोस्तु विश्रमोऽर्धेऽर्धे तिथ्यः पञ्चदशेतराः ।
६.७७ . सपादे द्व्यङ्गुले तिथ्या अहोरात्रो विभज्यते ॥ ७७
६.७८ . प्रकाशविश्रमवशात्तावेव हि दिनक्षपे ।
६.७८ . संवित्प्रतिक्षणं यस्मात्प्रकाशानन्दयोगिनी ॥ ७८
६.७९ . तौ क्लृप्तौ यावति तया तावत्येव दिनक्षपे ।
६.७९ . यावत्येव हि संवित्तिरुदितोदितसुस्फुटा ॥ ७९
६.८० . तावानेव क्षणः कल्पो निमेषो वा तदस्त्वपि ।
६.८० . यावानेवोदयो वित्तेर्वेद्यैकग्रहतत्परः ॥ ८०
६.८१ . तावदेवास्तमयनं वेदितृस्वात्मचर्वणम् ।
६.८१ . वेद्ये च बहिरन्तर्वा द्वये वाथ द्वयोज्झिते ॥ ८१
६.८२ . सर्वथा तन्मयीभूतिर्दिनं वेत्तृस्थता निशा ।
६.८२ . वेदिता वेद्यविश्रान्तो वेत्ता त्वन्तर्मुखस्थितिः ॥ ८२
६.८३ . पुरा विचारयन्पश्चात्सत्तामात्रस्वरूपकः ।
६.८३ . जाग्रद्वेदितृता स्वप्नो वेत्तृभावः पुरातनः ॥ ८३
६.८४ . परः सुप्तं क्षये रात्रिदिनयोस्तुर्यमद्वयम् ।
६.८४ . कदाचिद्वस्तुविश्रान्तिसाम्येनात्मनि चर्वणम् ॥ ८४
६.८५ . वेद्यवेदकसाम्यं तत्सा रात्रिदिनतुल्यता ।
६.८५ . वेद्ये विश्रान्तिरधिका दिनदैर्घ्याय तत्र तु ॥ ८५
६.८६ . न्यूना स्यात्स्वात्मविश्रान्तिर्विपरीते विपर्ययः ।
६.८६ . स्वात्मौत्सुक्ये प्रबुद्धे हि वेद्यविश्रान्तिरल्पिका ॥ ८६
६.८७ . इत्थमेव दिवारात्रिन्यूनाधिक्यक्रमं वदेत् ।
६.८७ . यथा देहेष्वहोरात्रन्यूनाधिक्यादि नो समम् ॥ ८७
६.८८ . तथा पुरेष्वपीत्येवं तद्विशेषेण नोदितम् ।
६.८८ . श्रीत्रैयम्बकसन्तानवितताम्बरभास्करः ॥ ८८
६.८९ . दिनरात्रिक्रमं मे श्रीशंभुरित्थमपप्रथत् ।
६.८९ . श्रीसन्तानगुरुस्त्वाह स्थानं बुद्धाप्रबुद्धयोः ॥ ८९
६.९० . हृद आरभ्य यत्तेन रात्रिन्दिवविभाजनम् ।
६.९० . तदसत्सितपक्षेऽन्तः प्रवेशोल्लासभागिनि ॥ ९०
६.९१ . अबुद्धस्थानमेवैतद्दिनत्वेन कथं भवेत् ।
६.९१ . अलं वानेन नेदं वा मम प्राङ्मतमत्सरः ॥ ९१
६.९२ . हेये तु दर्शिते शिष्याः सत्पथैकान्तदर्शिनः ।
६.९२ . व्याख्यातः कृष्णपक्षो य स्तत्र प्राणगतः शशी ॥ ९२
६.९३ . आप्यायनात्मनैकैकां कलां प्रतितिथि त्यजेत् ।
६.९३ . द्वादशान्तसमीपे तु यासौ पञ्चदशी तुटिः ॥ ९३
६.९४ . सामावस्यात्र स क्षीणश्चन्द्रः प्राणार्कमाविशेत् ।
६.९४ . उक्तं श्रीकामिकायां च नोर्ध्वेऽधः प्रकृतिः परा ।
६.९४ . अर्धार्धे क्रमते माया द्विखण्डा शिवरूपिणी ॥ ९४
६.९५ . चन्द्रसूर्यात्मना देहं पूरयेत्प्रविलापयेत् ।
६.९५ . अमृतं चन्द्ररूपेण द्विधा षोडशधा पुनः ॥ ९५
६.९६ . पिवन्ति च सुराः सर्वे दशपञ्च पराः कलाः ।
६.९६ . अमा शेषगुहान्तःस्थामावास्या विश्वतर्पिणी ॥ ९६
६.९७ . एवं कलाः पञ्चदश क्षीयन्ते शशिनः क्रमात् ।
६.९७ . आप्यायिन्यमृताब्रूपतादात्म्यात्षोडशी न तु ॥ ९७
६.९८ . तत्र पञ्चदशी यासौ तुटिः प्रक्षीणचन्द्रमाः ।
६.९८ . तदूर्ध्वगं यत्तुट्यर्धं पक्षसंधिः स कीर्तितः ॥ ९८
६.९९ . तस्माद्विश्रमतुट्यर्धादामावस्यं पुरादलम् ।
६.९९ . परं प्रातिपदं चार्धमिति संधिः स कल्प्यते ॥ ९९
६.१०० . तत्र प्रातिपदे तस्मिंस्तुट्यर्धार्धे पुरादलम् ।
६.१०० . आमावस्यं तिथिच्छेदात्कुर्यात्सूर्यग्रहं विशत् ॥ १००
६.१०१ . तत्रार्कमण्डले लीनः शशी स्रवति यन्मधु ।
६.१०१ . तप्तत्वात्तत्पिबेदिन्दुसहभूः सिंहिकासुतः ॥ १०१
६.१०२ . अर्कः प्रमाणं सोमस्तु मेयं ज्ञानक्रियात्मकौ ।
६.१०२ . राहुर्मायाप्रमाता स्यात्तदाच्छादनकोविदः ॥ १०२
६.१०३ . तत एव तमोरूपो विलापयितुमक्षमः ।
६.१०३ . तत्संघट्टाद्वयोल्लासो मुख्यो माता विलापकः ॥ १०३
६.१०४ . अर्केन्दुराहुसंघट्टात्प्रमाणं वेद्यवेदकौ ।
६.१०४ . अद्वयेन ततस्तेन पुण्य एष महाग्रहः ॥ १०४
६.१०५ . अमावस्यां विनाप्येष संघट्टश्चेन्महाग्रहः ।
६.१०५ . यथार्के मेषगे राहावश्विनीस्थेऽश्विनीदिने ॥ १०५
६.१०६ . आमावास्यं यदा त्वर्धं लीनं प्रातिपदे दले ।
६.१०६ . प्रतिपच्च विशुद्धा स्यात्तन्मोक्षो दूरगे विधौ ॥ १०६
६.१०७ . ग्रासमोक्षान्तरे स्नानध्यानहोमजपादिकम् ।
६.१०७ . लौकिकालौकिकं भूयःफलं स्यात्पारलौकिकम् ॥ १०७
६.१०८ . ग्रास्यग्रासकताक्षोभप्रक्षये क्षणमाविशन् ।
६.१०८ . मोक्षभाग्ध्यानपूजादि कुर्वंश्चन्द्रार्कयोर्ग्रहे ॥ १०८
६.१०९ . तिथिच्छेद ऋणं कासो वृद्धिर्निःश्वसनं धनम् ।
६.१०९ . अयत्नजं यत्नजं तु रेचनादथ रोधनात् ॥ १०९
६.११० . एवं प्राणे विशति चित्सूर्य इन्दुं सुधामयम् ।
६.११० . एकैकध्येन बोधांशु कलया परिपूरयेत् ॥ ११०
६.१११ . क्रमसंपूरणाशालिशशाङ्कामृतसुन्दराः ।
६.१११ . तुट्यः पञ्चदशैताः स्युस्तिथयः सितपक्षगाः ॥ १११
६.११२ . अन्त्यायां पूर्णमस्तुट्यां पूर्ववत्पक्षसन्धिता ।
६.११२ . इन्दुग्रहश्च प्रतिपत्सन्धौ पूर्वप्रवेशतः ॥ ११२
६.११३ . ऐहिकं ग्रहणे चात्र साधकानां महाफलम् ।
६.११३ . प्राग्वदन्यदयं मासः प्राणचारेऽब्द उच्यते ॥ ११३
६.११४ . षट्सु षट्स्वङ्गुलेष्वर्को हृदयान्मकरादिषु ।
६.११४ . तिष्ठन्माघाढिकं षट्कं कुर्यात्तच्चोत्तरायणम् ॥ ११४
६.११५ . संक्रान्तित्रितये वृत्ते भुक्ते चाष्टादशाङ्गुले ।
६.११५ . मेषं प्राप्ते रवौ पुण्यं विषुवत्पारलौकिकम् ॥ ११५
६.११६ . प्रवेशे तु तुलास्थेऽर्के तदेव विषुवद्भवेत् ।
६.११६ . इह सिद्धिप्रदं चैतद्दक्षिणायनगं ततः ॥ ११६
६.११७ . गर्भता प्रोद्बुभूषिष्यद्भावश्चाथोद्बुभूषुता ।
६.११७ . उद्भविष्यत्त्वमुद्भूतिप्रारम्भोऽप्युद्भवस्थितिः ॥ ११७
६.११८ . जन्म सत्ता परिणतिर्वृद्धिर्ह्रासः क्षयः क्रमात् ।
६.११८ . मकरादीनि तेनात्र क्रिया सूते सदृक्फलम् ॥ ११८
६.११९ . आमुत्रिके झषः कुम्भो मन्त्रादेः पूर्वसेवने ।
६.११९ . चतुष्कं किल मीनाद्यमन्तिकं चोत्तरोत्तरम् ॥ ११९
६.१२० . प्रवेशे खलु तत्रैव शान्तिपुष्ट्यादिसुन्दरम् ।
६.१२० . कर्म स्यादैहिकं तच्च दूरदूरफलं क्रमात् ॥ १२०
६.१२१ . निर्गमे दिनवृद्धिः स्याद्विपरीते विपर्ययः ।
६.१२१ . वर्षेऽस्मिंस्तिथयः पञ्च प्रत्यङ्गुलमिति क्रमः ॥ १२१
६.१२२ . तत्राप्यहोरात्रविधिरिति सर्वं हि पूर्ववत् ।
६.१२२ . प्राणीये वर्ष एतस्मिन्कार्तिकादिषु दक्षतः ॥ १२२
६.१२३ . पितामहान्तं रुद्राः स्युर्द्वादशाग्रेऽत्र भाविनः ।
६.१२३ . प्राणे वर्षोदयः प्रोक्तो द्वादशाब्दोदयोऽधुना ॥ १२३
६.१२४ . खरसास्तिथ्य एकस्मिन्नेकस्मिन्नङ्गुले क्रमात् ।
६.१२४ . द्वादशाब्दोदये ते च चैत्राद्या द्वादशोदिताः ॥ १२४
६.१२५ . चैत्रे मन्त्रोदितिः सोऽपि तालुन्युक्तोऽधुना पुनः ।
६.१२५ . हृदि चैत्रोदितिस्तेन तत्र मन्त्रोदयोऽपि हि ॥ १२५
६.१२६ . प्रत्यङ्गुलं तिथीनां तु त्रिशते परिकल्पिते ।
६.१२६ . सपञ्चांशाङ्गुलेऽब्दः स्यात्प्राणे षष्ट्यब्दता पुनः ॥ १२६
६.१२७ . शतानि षट्सहस्राणि चैकविंशतिरित्ययम् ।
६.१२७ . विभागः प्राणगः षष्टिवर्षाहोरात्र उच्यते ॥ १२७
६.१२८ . प्रहराहर्निशामासऋत्वब्दरविषष्टिगः ।
६.१२८ . यश्छेदस्तत्र यः सन्धिः स पुण्यो ध्यानपूजने ॥ १२८
६.१२९ . इति प्राणोदये योऽयं कालः शक्त्येकविग्रहः ।
६.१२९ . विश्वात्मान्तःस्थितस्तस्य बाह्ये रूपं निरूप्यते ॥ १२९
६.१३० . षट्प्राणाश्चषकस्तेषां षष्टिर्नाली च तास्तथा ।
६.१३० . तिथिस्तत्त्रिंशता मासस्ते द्वादश तु वत्सरः ॥ १३०
६.१३१ . अब्दं पित्र्यस्त्वहोरात्र उदग्दक्षिणतोऽयनात् ।
६.१३१ . पितॄणां यत्स्वमानेन वर्षं तद्दिव्यमुच्यते ॥ १३१
६.१३२ . षष्ट्यधिकं च त्रिशतं वर्षाणामत्र मानुषम् ।
६.१३२ . तच्च द्वादशभिर्हत्वा माससंख्यात्र लभ्यते ॥ १३२
६.१३३ . तां पुनस्त्रिंशता हत्वाहोरात्रकल्पना वदेत् ।
६.१३३ . हत्वा तां चैकविंशत्या सहस्रैः षट्शतेन च ॥ १३३
६.१३४ . प्राणसंख्यां वदेत्तत्र षष्ट्याद्यब्दोदयं पुनः ।
६.१३४ . उक्तं च गुरुभिः श्रीमद्रौरवादिस्ववृत्तिषु ॥ १३४
६.१३५ . देवानां यदहोरात्रं मानुषाणां स हायनः ।
६.१३५ . शतत्रयेण षष्ट्या च नॄणां विबुधवत्सरः ॥ १३५
६.१३६ . श्रीमत्स्वच्छन्दशास्त्रे च तदेव मतमीक्ष्यते ।
६.१३६ . पितॄणां तदहोरात्रमित्युपक्रम्य पृष्ठतः ॥ १३६
६.१३७ . एवं दैवस्त्वहोरात्र इति ह्यैक्योपसंहृतिः ।
६.१३७ . तेन ये गुरवः श्रीमत्स्वच्छन्दोक्तिद्वयादितः ॥ १३७
६.१३८ . पित्र्यं वर्षं दिव्यदिनमूचुर्भ्रान्ता हि ते मुधा ।
६.१३८ . दिव्यार्काब्दसहस्राणि युगेषु चतुरादितः ॥ १३८
६.१३९ . एकैकहान्या तावद्भिः शतैस्तेष्वष्ट संधयः ।
६.१३९ . चतुर्युगैकसप्तत्या मन्वन्तस्ते चतुर्दश ॥ १३९
६.१४० . ब्रह्मणोऽहस्तत्र चेन्द्राः क्रमाद्यान्ति चतुर्दश ।
६.१४० . ब्रह्माहोऽन्ते कालवह्नेर्ज्वाला योजनलक्षिणी ॥ १४०
६.१४१ . दग्ध्वा लोकत्रयं धूमात्त्वन्यत्प्रस्वापयेत्त्रयम् ।
६.१४१ . निरयेभ्यः पुरा कालवह्नेर्व्यक्तिर्यतस्ततः ॥ १४१
६.१४२ . विभुरधःस्थितोऽपीश इति श्रीरौरवं मतम् ।
६.१४२ . ब्रह्मनिःश्वासनिर्धूते भस्मनि स्वेदवारिणा ॥ १४२
६.१४३ . तदीयेनाप्लुतं विश्वं तिष्ठेत्तावन्निशागमे ।
६.१४३ . तस्मिन्निशावधौ सर्वे पुद्गलाः सूक्ष्मदेहगाः ॥ १४३
६.१४४ . अग्निवेगेरिता लोके जने स्युर्लयकेवलाः ।
६.१४४ . कूष्माण्डहाटकाद्यास्तु क्रीडन्ति महदालये ॥ १४४
६.१४५ . निशाक्षये पुनः सृष्टिं कुरुते तामसादितः ।
६.१४५ . स्वकवर्षशतान्तेऽस्य क्षयस्तद्वैष्णवं दिनम् ॥ १४५
६.१४६ . रात्रिश्च तावतीत्येवं विष्णुरुद्रशताभिधाः ।
६.१४६ . क्रमात्स्वस्वशतान्तेषु नश्यन्त्यत्राण्डलोपतः ॥ १४६
६.१४७ . अबाद्यव्यक्ततत्त्वान्तेष्वित्थं वर्षशतं क्रमात् ।
६.१४७ . दिनरात्रिविभागः स्यात्स्वस्वायुःशतमानतः ॥ १४७
६.१४८ . ब्रह्मणः प्रलयोल्लाससहस्रैस्तु रसाग्निभिः ।
६.१४८ . अव्यक्तस्थेषु रुद्रेषु दिनं रात्रिश्च तावती ॥ १४८
६.१४९ . तदा श्रीकण्ठ एव स्यात्साक्षात्संहारकृत्प्रभुः ।
६.१४९ . सर्वे रुद्रास्तथा मूले मायागर्भाधिकारिणः ॥ १४९
६.१५० . अव्यक्ताख्ये ह्याविरिञ्चाच्छ्रीकण्ठेन सहासते ।
६.१५० . निवृत्ताधःस्थकर्मा हि ब्रह्मा तत्राधरे धियः ॥ १५०
६.१५१ . न भोक्ता ज्ञोऽधिकारे तु वृत्त एव शिवीभवेत् ।
६.१५१ . स एषोऽवान्तरलयस्तत्क्षये सृष्टिरुच्यते ॥ १५१
६.१५२ . सांख्यवेदादिसंसिद्धाञ्छ्रीकण्ठस्तदहर्मुखे ।
६.१५२ . सृजत्येव पुनस्तेन न सम्यङ्मुक्तिरीदृशी ॥ १५२
६.१५३ . प्रधाने यदहोरात्रं तज्जं वर्षशतं विभोः ।
६.१५३ . श्रीकण्ठस्यायुरेतच्च दिनं कञ्चुकवासिनाम् ॥ १५३
६.१५४ . तत्क्रमान्नियतिः कालो रागो विद्या कलेत्यमी ।
६.१५४ . यान्त्यन्योन्यं लयं तेषामायुर्गाहनिकं दिनम् ॥ १५४
६.१५५ . तद्दिनप्रक्षये विश्वं मायायां प्रविलीयते ।
६.१५५ . क्षीणायां निशि तावत्यां गहनेशः सृजेत्पुनः ॥ १५५
६.१५६ . एवमव्यक्तकालं तु परार्धैर्दशभिर्जहि ।
६.१५६ . मायाहस्तावती रात्रिर्भवेत्प्रलय एष सः ॥ १५६
६.१५७ . मायाकालं परार्धानां गुणयित्वा शतेन तु ।
६.१५७ . ऐश्वरो दिवसो नादः प्राणात्मात्र सृजेज्जगत् ॥ १५७
६.१५८ . तावती चैश्वरी रात्रिर्यत्र प्राणः प्रशाम्यति ।
६.१५८ . प्राणगर्भस्थमप्यत्र विश्वं सौषुम्नवर्त्मना ॥ १५८
६.१५९ . प्राणे ब्रह्मविले शान्ते संविद्याप्यवशिष्यते ।
६.१५९ . अंशांशिकातोऽप्येतस्याः सूक्ष्मसूक्ष्मतरो लयः ॥ १५९
६.१६० . गुणयित्वैश्वरं कालं परार्धानां शतेन तु ।
६.१६० . सादाशिवं दिनं रात्रिर्महाप्रलय एव च ॥ १६०
६.१६१ . सदाशिवः स्वकालान्ते बिन्द्वर्धेन्दुनिरोधिकाः ।
६.१६१ . आक्रम्य नादे लीयेत गृहीत्वा सचराचरम् ॥ १६१
६.१६२ . नादो नादान्तवृत्त्या तु भित्त्वा ब्रह्मबिलं हठात् ।
६.१६२ . शक्तितत्त्वे लयं याति निजकालपरिक्षये ॥ १६२
६.१६३ . एतावच्छक्तितत्त्वे तु विज्ञेयं खल्वहर्निशम् ।
६.१६३ . शक्तिः स्वकालविलये व्यापिन्यां लीयते पुनः ॥ १६३
६.१६४ . व्यापिन्या तद्दिवारात्रं लीयते साप्यनाश्रिते ।
६.१६४ . परार्धकोट्या हत्वापि शक्तिकालमनाश्रिते ॥ १६४
६.१६५ . दिनं रात्रिश्च तत्काले परार्धगुणितेऽपि च ।
६.१६५ . सोऽपि याति लयं साम्यसंज्ञे सामनसे पदे ॥ १६५
६.१६६ . स कालः साम्यसंज्ञः स्यान्नित्योऽकल्यः कलात्मकः ।
६.१६६ . यत्तत्सामनसं रूपं तत्साम्यं ब्रह्म विश्वगम् ॥ १६६
६.१६७ . अतः सामनसात्कालान्निमेषोन्मेषमात्रतः ।
६.१६७ . तुट्यादिकं परार्धान्तं सूते सैवात्र निष्ठितम् ॥ १६७
६.१६८ . दशशतसहस्रमयुतं लक्षनियुतकोटि सार्बुदं वृन्दम् ।
६.१६८ . खर्वनिखर्वे शंखाब्जजलधिमध्यान्तमथ परार्धं च ॥ १६८
६.१६९ . इत्येकस्मात्प्रभृति हि दशधा दशधा क्रमेण कलयित्वा ।
६.१६९ . एकादिपरार्धान्तेष्वष्टादशसु स्थितिं ब्रूयात् ॥ १६९
६.१७० . चत्वार एते प्रलया मुख्याः सर्गाश्च तत्कलाः ।
६.१७० . भूमूलनैशशक्तिस्थास्तदेवाण्डचतुष्टयम् ॥ १७०
६.१७१ . कालाग्निर्भुवि संहर्ता मायान्ते कालतत्त्वराट् ।
६.१७१ . श्रीकण्ठो मूल एकत्र सृष्टिसंहारकारकः ॥ १७१
६.१७२ . तल्लयो वान्तरस्तस्मादेकः सृष्टिलयेशिता ।
६.१७२ . श्रीमानघोरः शक्त्यन्ते संहर्ता सृष्टिकृच्च सः ॥ १७२
६.१७३ . तत्सृष्टौ सृष्टिसंहारा निःसंख्या जगतां यतः ।
६.१७३ . अन्तर्भूतास्ततः शाक्ती महासृष्टिरुदाहृता ॥ १७३
६.१७४ . लये ब्रह्मा हरी रुद्रशतान्यष्टकपञ्चकम् ।
६.१७४ . इत्यन्योन्यं क्रमाद्यान्ति लयं मायान्तकेऽध्वनि ॥ १७४
६.१७५ . मायातत्त्वलये त्वेते प्रयान्ति परमं पदम् ।
६.१७५ . मायोर्ध्वे ये सिताध्वस्थास्तेषां परशिवे लयः ॥ १७५
६.१७६ . तत्राप्यौपाधिकाद्भेदाल्लये भेदं परे विदुः ।
६.१७६ . एवं तात्त्वेश्वरे वर्गे लीने सृष्टौ पुनः परे ॥ १७६
६.१७७ . तत्साधकाः शिवेष्टा वा तत्स्थानमधिशेरते ।
६.१७७ . ब्राह्मी नाम परस्यैव शक्तिस्तां यत्र पातयेत् ॥ १७७
६.१७८ . स ब्रह्मा विष्णुरुद्राद्या वैष्णव्यादेरतः क्रमात् ।
६.१७८ . शक्तिमन्तं विहायान्यं शक्तिः किं याति नेदृशम् ॥ १७८
६.१७९ . छादितप्रथिताशेष शक्तिरेकः शिवस्तथा ।
६.१७९ . एवं विसृष्टिप्रलयाः प्राण एकत्र निष्ठिताः ॥ १७९
६.१८० . सोऽपि संविदि संविच्च चिन्मात्रे ज्ञेयवर्जिते ।
६.१८० . चिन्मात्रमेव देवी च सा परा परमेश्वरी ॥ १८०
६.१८१ . अष्टात्रिंशं च तत्तत्त्वं हृदयं तत्परापरम् ।
६.१८१ . तेन संवित्त्वमेवैतत्स्पन्दमानं स्वभावतः ॥ १८१
६.१८२ . लयोदया इति प्राणे षष्ट्यब्दोदयकीर्तनम् ।
६.१८२ . इच्छामात्रप्रतिष्ठेयं क्रियावैचित्र्यचर्चना ॥ १८२
६.१८३ . कालशक्तिस्ततो बाह्ये नैतस्या नियतं वपुः ।
६.१८३ . स्वप्नस्वप्ने तथा स्वप्ने सुप्ते संकल्पगोचरे ॥ १८३
६.१८४ . समाधौ विश्वसंहारसृष्टिक्रमविवेचने ।
६.१८४ . मितोऽपि किल कालांशो विततत्वेन भासते ॥ १८४
६.१८५ . प्रमात्रभेदे भेदेऽथ चित्रो विततिमाप्यसौ ।
६.१८५ . एवं प्राणे यथा कालः क्रियावैचित्र्यशक्तिजः ॥ १८५
६.१८६ . तथापानेऽपि हृदयान्मूलपीठविसर्पिणि ।
६.१८६ . मूलाभिधमहापीठसङ्कोचप्रविकासयोः ॥ १८६
६.१८७ . ब्रह्माद्यनाश्रितान्तानां चिनुते सृष्टिसंहृती ।
६.१८७ . शश्वद्यद्यप्यपानोऽय मित्थं वहति किंत्वसौ ॥ १८७
६.१८८ . अवेद्ययत्नो यत्नेन योगिभिः समुपास्यते ।
६.१८८ . हृत्कन्दानन्दसंकोचविकासद्वादशान्तगाः ॥ १८८
६.१८९ . ब्रह्मादयोऽनाश्रितान्ताः सेव्यन्तेऽत्र सुयोगिभिः ।
६.१८९ . एते च परमेशानशक्तित्वाद्विश्ववर्तिनः ॥ १८९
६.१९० . देहमप्यश्नुवानास्तत्कारणानीति कामिके ।
६.१९० . बाल्ययौवनवृद्धत्वनिधनेषु पुनर्भवे ॥ १९०
६.१९१ . मुक्तौ च देहे ब्रह्माद्याः षडधिष्ठानकारिणः ।
६.१९१ . तस्यान्ते तु परा देवी यत्र युक्तो न जायते ॥ १९१
६.१९२ . अनेन ज्ञातमात्रेण दीक्षानुग्रहकृद्भवेत् ।
६.१९२ . समस्तकारणोल्लासपदे सुविदिते यतः ॥ १९२
६.१९३ . अकारणं शिवं विन्देद्यत्तद्विश्वस्य कारणम् ।
६.१९३ . अधोवक्त्रं त्विदं द्वैतकलङ्कैकान्तशातनम् ॥ १९३
६.१९४ . क्षीयते तदुपासायां येनोर्ध्वाधरडम्बरः ।
६.१९४ . अत्रापानोदये प्राग्वत्षष्ट्यब्दोदययोजनाम् ॥ १९४
६.१९५ . यावत्कुर्वीत तुट्यादेर्युक्ताङ्गुलविभागतः ।
६.१९५ . एवं समानेऽपि विधिः स हि हार्दीषु नाडिषु ॥ १९५
६.१९६ . संचरन्सर्वतोदिक्कं दशधैव विभाव्यते ।
६.१९६ . दश मुख्या महानाडीः पूरयन्नेष तद्गताः ॥ १९६
६.१९७ . नाड्यन्तरश्रिता नाडीः क्रामन्देहे समस्थितिः ।
६.१९७ . अष्टासु दिग्दलेष्वेष क्रामंस्तद्दिक्पतेः क्रमात् ॥ १९७
६.१९८ . चेष्टितान्यनुकुर्वाणो रौद्रः सौम्यश्च भासते ।
६.१९८ . स एव नाडीत्रितये वामदक्षिणमध्यगे ॥ १९८
६.१९९ . इन्द्वर्काग्निमये मुख्ये चरंस्तिष्ठत्यहर्निशम् ।
६.१९९ . सार्धनालीद्वयं प्राणशतानि नव यत्स्थितम् ॥ १९९
६.२०० . तावद्वहन्नहोरात्रं चतुर्विंशतिधा चरेत् ।
६.२०० . विषुवद्वासरे प्रातः सांशां नालीं स मध्यगः ॥ २००
६.२०१ . वामेतरोदक्सव्यान्यैर्यावत्संक्रान्तिपञ्चकम् ।
६.२०१ . एवं क्षीणासु पादोनचतुर्दशसु नालिषु ॥ २०१
६.२०२ . मध्याह्ने दक्षविषुवन्नवप्राणशतीं वहेत् ।
६.२०२ . दक्षोदगन्योदग्दक्षैः पुनः संक्रान्तिपञ्चकम् ॥ २०२
६.२०३ . नवासुशतमेकैकं ततो विषुवदुत्तरम् ।
६.२०३ . पञ्चके पञ्चकेऽतीते संक्रान्तेर्विषुवद्बहिः ॥ २०३
६.२०४ . यद्वत्तथान्तः सङ्क्रान्तिर्नवप्राणशतानि सा ।
६.२०४ . एवं रात्रावपीत्येवं विषुवद्दिवसात्समात् ॥ २०४
६.२०५ . आरभ्याहर्निशावृद्धिह्राससङ्क्रान्तिगोऽप्यसौ ।
६.२०५ . रात्र्यन्तदिनपूर्वांशौ मध्याह्नो दिवसक्षयः ॥ २०५
६.२०६ . स शर्वर्युदयो मध्यमुदक्तो विषुतेदृशी ।
६.२०६ . व्याप्तौ विषेर्यतो वृत्तिः साम्यं च व्याप्तिरुच्यते ॥ २०६
६.२०७ . तदर्हति च यः कालो विषुवत्तदिहोदितः ।
६.२०७ . विषुवत्प्रभृति ह्रासवृद्धी ये दिनरात्रिगे ॥ २०७
६.२०८ . तत्क्रमेणैव संक्रान्तिह्रासवृद्धी दिवानिशोः ।
६.२०८ . इत्थं समानमरुतो वर्षद्वयविकल्पनम् ॥ २०८
६.२०९ . चार एकत्र नह्यत्र श्वासप्रश्वासचर्चनम् ।
६.२०९ . समानेऽपि तुटेः पूर्वं यावत्षष्ट्यब्दगोचरम् ॥ २०९
६.२१० . कालसंख्या सुसूक्ष्मैकचारगा गण्यते बुधैः ।
६.२१० . संध्यापूर्वाह्णमध्याह्नमध्यरात्रादि यत्किल ॥ २१०
६.२११ . अन्तःसंक्रान्तिगं ग्राह्यं तन्मुख्यं तत्फलोदितेः ।
६.२११ . उक्तः समानगः काल उदाने तु निरूप्यते ॥ २११
६.२१२ . प्राणव्याप्तौ यदुक्तं तदुदानेऽप्यत्र केवलम् ।
६.२१२ . नासाशक्त्यन्तयोः स्थाने ब्रह्मरन्ध्रोर्ध्वधामनी ॥ २१२
६.२१३ . तेनोदानेऽत्र हृदयान्मूर्धन्यद्वादशान्तगम् ।
६.२१३ . तुट्यादिषष्टिवर्षान्तं विश्वं कालं विचारयेत् ॥ २१३
६.२१४ . व्याने तु विश्वात्ममये व्यापके क्रमवर्जिते ।
६.२१४ . सूक्ष्मसूक्ष्मोच्छलद्रूपमात्रः कालो व्यवस्थितः ॥ २१४
६.२१५ . सृष्टिः प्रविलयः स्थेमा संहारोऽनुग्रहो यतः ।
६.२१५ . क्रमात्प्राणादिके काले तं तं तत्राश्रयेत्ततः ॥ २१५
६.२१६ . प्राणचारेऽत्र यो वर्णपदमन्त्रोदयः स्थितः ।
६.२१६ . यत्नजोऽयत्नजः सूक्ष्मः परः स्थूलः स कथ्यते ॥ २१६
६.२१७ . एको नादात्मको वर्णः सर्ववर्णाविभागवान् ।
६.२१७ . सोऽनस्तमितरूपत्वादनाहत इहोदितः ॥ २१७
६.२१८ . स तु भैरवसद्भावो मातृसद्भाव एष सः ।
६.२१८ . परा सैकाक्षरा देवी यत्र लीनं चराचरम् ॥ २१८
६.२१९ . ह्रस्वार्णत्रयमेकैकं रव्यङ्गुलमथेतरत् ।
६.२१९ . प्रवेश इति षड्वर्णाः सूर्येन्दुपथगाः क्रमात् ॥ २१९
६.२२० . इकारोकारयोरादिसन्धौ संध्यक्षरद्वयम् ।
६.२२० . ए+ओ इति प्रवेशे तु ऐ+औ इति द्वयं विदुः ॥ २२०
६.२२१ . षण्ठार्णानि प्रवेशे तु द्वादशान्तललाटयोः ।
६.२२१ . गले हृदि च बिन्द्वर्णविसर्गौ परितःस्थितौ ॥ २२१
६.२२२ . कादिपञ्चकमाद्यस्य वर्णस्यान्तः सदोदितम् ।
६.२२२ . एवं सस्थानवर्णानामन्तः सा सार्णसन्ततिः ॥ २२२
६.२२३ . हृद्येष प्राणरूपस्तु सकारो जीवनात्मकः ।
६.२२३ . बिन्दुः प्रकाशो हार्णश्च पूरणात्मतया स्थितः ॥ २२३
६.२२४ . उक्तः परोऽयमुदयो वर्णानां सूक्ष्म उच्यते ।
६.२२४ . प्रवेशे षोडशौन्मुख्ये रवयः षण्ठवर्जिताः ॥ २२४
६.२२५ . तदेवेन्द्वर्कमत्रान्ये वर्णाः सूक्ष्मोदयस्त्वयम् ।
६.२२५ . कालोऽर्धमात्रः कादीनां त्रयस्त्रिंशत उच्यते ॥ २२५
६.२२६ . मात्रा ह्रस्वाः पञ्च दीर्घाष्टकं द्विस्त्रिः प्लुतं तु लॄ ।
६.२२६ . एकाशीतिमिमामर्धमात्राणामाह नो गुरुः ॥ २२६
६.२२७ . यद्वशाद्भगवानेकाशीतिकं मन्त्रमभ्यधात् ।
६.२२७ . एकाशीतिपदा देवी शक्तिः प्रोक्ता शिवात्मिका ॥ २२७
६.२२८ . श्रीमातङ्गे तथा धर्मसंघातात्मा शिवो यतः ।
६.२२८ . तथा तथा परामर्शशक्तिचक्रेश्वरः प्रभुः ॥ २२८
६.२२९ . स्थूलैकाशीतिपदजपरामर्शैर्विभाव्यते ।
६.२२९ . तत एव परामर्शो यावत्येकः समाप्यते ॥ २२९
६.२३० . तावत्तत्पदमुक्तं नो सुप्तिङ्नियमयान्त्रितम् ।
६.२३० . एकाशीतिपदोदारविमर्शक्तमबृंहितः ॥ २३०
६.२३१ . स्थूलोपायः परोपायस्त्वेष मात्राकृतो लयः ।
६.२३१ . अर्धमात्रा नव नव स्युश्चतुर्षु चतुर्षु यत् ॥ २३१
६.२३२ . अङ्गुलेष्विति षट्त्रिंशत्येकाशीतिपदोदयः ।
६.२३२ . अङ्गुले नवभागेन विभक्ते नवमाशकाः ॥ २३२
६.२३३ . वेदा मात्रार्धमन्यत्तु द्विचतुःषङ्गुणं त्रयम् ।
६.२३३ . एवमङ्गुलरन्ध्रांशचतुष्कद्वयगं लघु ॥ २३३
६.२३४ . दीर्घं प्लुतं क्रमाद्द्वित्रिगुणमर्धं ततोऽपि हल् ।
६.२३४ . क्षकारस्त्र्यर्धमात्रात्मा मात्रिकः सतथान्तरा ॥ २३४
६.२३५ . विश्रान्तावर्धमात्रास्य तस्मिंस्तु कलिते सति ।
६.२३५ . अङ्गुलार्धेऽद्रिभागेन त्वर्धमात्रा पुरा पुनः ॥ २३५
६.२३६ . क्षकारः सर्वसंयोगग्रहणात्मा तु सर्वगः ।
६.२३६ . सर्ववर्णोदयाद्यन्तसन्धिषूदयभाग्विभुः ॥ २३६
६.२३७ . इत्थं षट्त्रिंशके चारे वर्णानामुदयः फले ।
६.२३७ . क्रूरे सौम्ये विलोमेन हादि यावदपश्चिमम् ॥ २३७
६.२३८ . हृद्यकारो द्वादशान्ते हकारस्तदिदं विदुः ।
६.२३८ . अहमात्मकमद्वैतं यः प्रकाशात्मविश्रमः ॥ २३८
६.२३९ . शिवशक्त्यविभागेन मात्रैकाशीतिका त्वियम् ।
६.२३९ . द्वासप्ततावङ्गुलेषु द्विगुणत्वेन संसरेत् ॥ २३९
६.२४० . उक्तः सूक्ष्मोदयस्त्रैधं द्विधोक्तस्तु परोदयः ।
६.२४० . अथ स्थूलोदयोऽर्णानां भण्यते गुरुणोदितः ॥ २४०
६.२४१ . एकैकमर्धप्रहरं दिने वर्गाष्टकोदयः ।
६.२४१ . रात्रौ च ह्रासवृद्ध्यत्र केचिदाहुर्न केऽपि तु ॥ २४१
६.२४२ . एष वर्गोदयो रात्रौ दिवा चाप्यर्धयामगः ।
६.२४२ . प्राणत्रयोदशशती पञ्चाशदधिका च सा ॥ २४२
६.२४३ . अध्यर्धा किल संक्रान्तिर्वर्गे वर्गे दिवानिशोः ।
६.२४३ . तदैक्ये तूदयश्चारशतानां सप्तविंशतिः ॥ २४३
६.२४४ . नव वर्गांस्तु ये प्राहुस्तेषां प्राणशती स्वीन्[विः] ।
६.२४४ . सत्रिभागैव संक्रान्तिर्वर्गे प्रत्येकमुच्यते ॥ २४४
६.२४५ . अहर्निशं तदैक्ये तु शतानां श्रुतिचक्षुषी ।
६.२४५ . स्थूलो वर्गोदयः सोऽयमथार्णोदय उच्यते ॥ २४५
६.२४६ . एकैकवर्णे प्राणानां द्विशतं षोडशाधिकम् ।
६.२४६ . बहिश्चषकषट्त्रिंशद्दिन इत्थं तथानिशि ॥ २४६
६.२४७ . शतमष्टोत्तरं तत्र रौद्रं शाक्तमथोत्तरम् ।
६.२४७ . यामलस्थितियोगे तु रुद्रशक्त्यविभागिता ॥ २४७
६.२४८ . दिनरात्र्यविभागे तु दृग्वह्न्यब्ध्यसुचारणाः ।
६.२४८ . सपञ्चमांशा नाडी च बहिर्वर्णोदयः स्मृतः ॥ २४८
६.२४९ . इति पञ्चाशिका सेयं वर्णानां परिचर्चिता ।
६.२४९ . एकोनां ये तु तामाहुस्तन्मतं संप्रचक्ष्महे ॥ २४९
६.२५० . वेदाश्चाराः पञ्चमांशन्यूनं चारार्धमेकशः ।
६.२५० . वर्णेऽधिकं तद्द्विगुणमविभागे दिवानिशोः ॥ २५०
६.२५१ . स्थूलो वर्णोदयः सोऽयं पुरा सूक्ष्मो निगद्यते ॥ २५१
६.२५२ . इति कालतत्त्वमुदितं शास्त्रमुखागमनिजानुभवसिद्धम् ॥ २५२

च्७ अथ श्रीतन्त्रालोके

७.१ . अथ परमरहस्योऽयं चक्राणां भण्यतेऽभ्युदयः ॥ १
७.२ . इत्ययत्नजमाख्यातं यत्नजं तु निगद्यते ।
७.२ . बीजपिण्डात्मकं सर्वं संविदः स्पन्दनात्मताम् ॥ २
७.३ . विदधत्परसंवित्तावुपाय इति वर्णितम् ।
७.३ . यथारघट्टचक्राग्रघटीयन्त्रौघवाहनम् ॥ ३
७.४ . एकानुसंधियत्नेन चित्रं यन्त्रोदयं भजेत् ।
७.४ . एकानुसंधानबलाज्जाते मन्त्रोदयेऽनिशम् ॥ ४
७.५ . तन्मन्त्रदेवता यत्नात्तादात्म्येन प्रसीदति ।
७.५ . खे रसैकाक्षि नित्योत्थे तदर्धं द्विकपिण्डके ॥ ५
७.६ . त्रिके सप्त सहस्राणि द्विशतीत्युदयो मतः ।
७.६ . चतुष्के तु सहस्राणि पञ्च चैव चतुःशती ॥ ६
७.७ . पञ्चार्णेऽब्धिसहस्राणि त्रिशती विंशतिस्तथा ।
७.७ . षट्के सहस्रत्रितयं षट्शती चोदयो भवेत् ॥ ७
७.८ . सप्तके त्रिसहस्रं तु षडशीत्यधिकं स्मृतम् ।
७.८ . शतैस्तु सप्तविंशत्या वर्णाष्टकविकल्पिते ॥ ८
७.९ . चतुर्विंशतिशत्या तु नवार्णेषूदयो भवेत् ।
७.९ . अधिषष्ट्येकविंशत्या शतानां दशवर्णके ॥ ९
७.१० . एकान्नविंशतिशतं चतुःषष्टिः शिवार्णके ।
७.१० . अष्टादश शतानि स्युरुदयो द्वादशार्णके ॥ १०
७.११ . त्रयोदशार्णे द्वाषष्ट्या शतानि किल षोडश ।
७.११ . त्रिचत्वारिंशता पञ्चदशेति भुवनार्णके ॥ ११
७.१२ . चतुर्दशशती खाब्धिः स्यात्पञ्चदशवर्णके ।
७.१२ . त्रयोदशशती सार्धा षोडशार्णे तु कथ्यते ॥ १२
७.१३ . शतद्वादशिका सप्तदशार्णे सैकसप्ततिः ।
७.१३ . अष्टादशार्णे विज्ञेया शतद्वादशिका बुधैः ॥ १३
७.१४ . चतुर्विंशतिसंख्याके चक्रे नवशती भवेत् ।
७.१४ . सप्तविंशतिसंख्याते तूदयोऽष्टशतात्मकः ॥ १४
७.१५ . द्वात्रिंशके महाचक्रे षट्शती पञ्चसप्ततिः ।
७.१५ . द्विचतुर्विंशके चक्रे सार्धां शतचतुष्टयीम् ॥ १५
७.१६ . उदयं पिण्डयोगज्ञः पिण्डमन्त्रेषु लक्षयेत् ।
७.१६ . चतुष्पञ्चाशके चक्रे शतानां तु चतुष्टयम् ॥ १६
७.१७ . सप्तत्रिंशत्सहार्धेन त्रिशत्यष्टाष्टके भवेत् ।
७.१७ . अर्धमर्धत्रिभागश्च षट्षष्टिर्द्विशती भवेत् ॥ १७
७.१८ . एकाशीतिपदे चक्रे उदयः प्राणचारगः ।
७.१८ . चक्रे तु षण्णवत्याख्ये सपादा द्विशती भवेत् ॥ १८
७.१९ . अष्टोत्तरशते चक्रे द्विशतस्तूदयो भवेत् ।
७.१९ . क्रमेणेत्थमिदं चक्रं षट्कृत्वो द्विगुणं यदा ॥ १९
७.२० . ततोऽपि द्विगुणेऽष्टांशस्यार्धमध्यर्धमेककम् ।
७.२० . ततोऽपि सूक्ष्मकुशलैरर्धार्धादिप्रकल्पने ॥ २०
७.२१ . भागषोडशकस्थित्या सूक्ष्मश्चारोऽभिलक्ष्यते ।
७.२१ . एवं प्रयत्नसंरुद्धप्राणचारस्य योगिनः ॥ २१
७.२२ . क्रमेण प्राणचारस्य ग्रास एवोपजायते ।
७.२२ . प्राणग्रासक्रमावाप्तकालसंकर्षणस्थितिः ॥ २२
७.२३ . संविदेकैव पूर्णा स्याज्ज्ञानभेदव्यपोहनात् ।
७.२३ . तथा हि प्राणचारस्य नवस्यानुदये सति ॥ २३
७.२४ . न कालभेदजनितो ज्ञानभेदः प्रकल्पते ।
७.२४ . संवेद्यभेदान्न ज्ञानं भिन्नं शिखरिवृत्तवत् ॥ २४
७.२५ . कालस्तु भेदकस्तस्य स तु सूक्ष्मः क्षणो मतः ।
७.२५ . सौक्ष्म्यस्य चावधिर्ज्ञानं यावत्तिष्ठति स क्षणः ॥ २५
७.२६ . अन्यथा न स निर्वक्तुं निपुणैरपि पार्यते ।
७.२६ . ज्ञानं कियद्भवेत्तावत्तदभावो न भासते ॥ २६
७.२७ . तदभावश्च नो तावद्यावत्तत्राक्षवर्त्मनि ।
७.२७ . अर्थे वात्मप्रदेशे वा न संयोगविभागिता ॥ २७
७.२८ . सा चेदुदयते स्पन्दमयी तत्प्राणगा ध्रुवम् ।
७.२८ . भवेदेव ततः प्राणस्पन्दाभावे न सा भवेत् ॥ २८
७.२९ . तदभावान्न विज्ञानाभावः सैवं तु सैव धीः ।
७.२९ . न चासौ वस्तुतो दीर्घा कालभेदव्यपोहनात् ॥ २९
७.३० . वस्तुतो ह्यत एवेयं कालं संविन्न संस्पृशेत् ।
७.३० . अत एकैव संवित्तिर्नानारूपे तथातथा ॥ ३०
७.३१ . विन्दाना निर्विकल्पापि विकल्पो भावगोचरे ।
७.३१ . स्पन्दान्तरं न यावत्तदुदितं तावदेव सः ॥ ३१
७.३२ . तावानेको विकल्पः स्याद्विविधं वस्तु कल्पयन् ।
७.३२ . ये त्वित्थं न विदुस्तेषां विकल्पो नोपपद्यते ॥ ३२
७.३३ . स ह्येको न भवेत्कश्चित्त्रिजगत्यापि जातुचित् ।
७.३३ . शब्दारूषणया ज्ञानं विकल्पः किल कथ्यते ॥ ३३
७.३४ . सा च स्यात्क्रमिकैवेत्थं किं कथं को विकल्पयेत् ।
७.३४ . घट इत्यपि नेयान्स्याद्विकल्पः का कथा स्थितौ ॥ ३४
७.३५ . न विकल्पश्च कोऽप्यस्ति यो मात्रामात्रनिष्ठितः ।
७.३५ . न च ज्ञानसमूहोऽस्ति तेषामयुगपत्स्थितेः ॥ ३५
७.३६ . तेनास्तङ्गत एवैष व्यवहारो विकल्पजः ।
७.३६ . तस्मात्स्पन्दान्तरं यावन्नोदियात्तावदेककम् ॥ ३६
७.३७ . विज्ञानं तद्विकल्पात्मधर्मकोटीरपि स्पृशेत् ।
७.३७ . एकाशीतिपदोदारशक्त्यामर्शात्मकस्ततः ॥ ३७
७.३८ . विकल्पः शिवतादायी पूर्वमेव निरूपितः ।
७.३८ . यथा कर्णौ नर्तयामीत्येवं यत्नात्तथा भवेत् ॥ ३८
७.३९ . चक्रचारगताद्यत्नात्तद्वत्तच्चक्रगैव धीः ।
७.३९ . जपहोमार्चनादीनां प्राणसाम्यमतो विधिः ॥ ३९
७.४० . सिद्धामते कुण्डलिनीशक्तिः प्राणसमोन्मना ।
७.४० . उक्तं च योगिनीकौले तदेतत्परमेशिना ॥ ४०
७.४१ . पदमन्त्राक्षरे चक्रे विभागं शक्तितत्त्वगम् ।
७.४१ . पदेषु कृत्वा मन्त्रज्ञो जपादौ फलभाग्भवेत् ॥ ४१
७.४२ . द्वित्रिसप्ताष्टसंख्यातं लोपयेच्छतिकोदयम् ।
७.४२ . इति शक्तिस्थिता मन्त्रा विद्या वा चक्रनायकाः ॥ ४२
७.४३ . पदपिण्डस्वरूपेण ज्ञात्वा योज्याः सदा प्रिये ।
७.४३ . नित्योदये महातत्त्वे उदयस्थे सदाशिवे ॥ ४३
७.४४ . अयुक्ताः शक्तिमार्गे तु न जप्ताश्चोदयेन ये ।
७.४४ . ते न सिद्ध्यन्ति यत्नेन जप्ताः कोटिशतैरपि ॥ ४४
७.४५ . मालामन्त्रेषु सर्वेषु मानसो जप उच्यते ।
७.४५ . उपांशुर्वा शक्त्युदयं तेषां न परिकल्पयेत् ॥ ४५
७.४६ . पदमन्त्रेषु सर्वेषु यावत्तत्पदशक्तिगम् ।
७.४६ . शक्यते सततं युक्तैस्तावज्जप्यं तु साधकैः ॥ ४६
७.४७ . तावती तेषु वै संख्या पदेषु पदसंज्ञिता ।
७.४७ . तावन्तमुदयं कृत्वा त्रिपदोक्त्यादितः क्रमात् ॥ ४७
७.४८ . द्वादशाख्ये द्वादशिते चक्रे सार्धं शतं भवेत् ।
७.४८ . उदयस्तद्धि सचतुश्चत्वारिंशच्छतं भवेत् ॥ ४८
७.४९ . षोडशाख्ये द्वादशिते द्वानवत्यधिके शते ।
७.४९ . चारार्धेन समं प्रोक्तं शतं द्वादशकाधिकम् ॥ ४९
७.५० . षोडशाख्ये षोडशिते भवेच्चतुरशीतिगः ।
७.५० . उदयो द्विशतं तद्धि षट्पञ्चाशत्समुत्तरम् ॥ ५०
७.५१ . चाराष्टभागांस्त्रीनत्र कथयन्त्यधिकान्बुधाः ।
७.५१ . अष्टाष्टके द्वादशिते पादार्धं विंशतिं वसून् ॥ ५१
७.५२ . उदयः सप्तशतिका साष्टा षष्टिर्यतो हि सः ।
७.५२ . एष चक्रोदयः प्रोक्तः साधकानां हितावहः ॥ ५२
७.५३ . निरुद्ध्य मानसीर्वृत्तीश्चक्रे विश्रान्तिमागतः ।
७.५३ . व्युत्थाय यावद्विश्राम्येत्तावच्चारोदयो ह्ययम् ॥ ५३
७.५४ . पूर्णे समुदये त्वत्र प्रवेशैकात्म्यनिर्गमाः ।
७.५४ . त्रय इत्यत एवोक्तः सिद्धौ मध्योदयो वरः ॥ ५४
७.५५ . आद्यन्तोदयनिर्मुक्ता मध्यमोदयसंयुताः ।
७.५५ . मन्त्रविद्याचक्रगणाः सिद्धिभाजो भवन्ति हि ॥ ५५
७.५६ . मन्त्रचक्रोदयज्ञस्तु विद्याचक्रोदयार्थवित् ।
७.५६ . क्षिप्रं सिद्ध्येदिति प्रोक्तं श्रीमद्द्विंशतिके त्रिके ॥ ५६
७.५७ . द्विस्त्रिश्चतुर्वा मात्राभिर्विद्यां वा चक्रमेव वा ।
७.५७ . तत्त्वोदययुतं नित्यं पृथग्भूतं जपेत्सदा ॥ ५७
७.५८ . पिण्डाक्षरपदैर्मन्त्रमेकैकं शक्तितत्त्वगम् ।
७.५८ . बह्वक्षरस्तु यो मन्त्रो विद्या वा चक्रमेव वा ॥ ५८
७.५९ . शक्तिस्थं नैव तं तत्र विभागस्त्वोंनमोन्तगः ।
७.५९ . अस्मिंस्तत्त्वोदये तस्मादहोरात्रस्त्रिशस्त्रिशः ॥ ५९
७.६० . विभज्यते विभागश्च पुनरेव त्रिशस्त्रिशः ।
७.६० . पूर्वोदये तु विश्रम्य द्वितीयेनोल्लसेद्यदा ॥ ६०
७.६१ . विशेच्चार्धर्धिकायोगात्तदोक्तार्धोदयो भवेत् ।
७.६१ . यदा पूर्णोदयात्मा तु समः कालस्त्रिके स्फुरेत् ॥ ६१
७.६२ . प्रवेशविश्रान्त्युल्लासे स्यात्स्वत्र्यंशोदयस्तदा ।
७.६२ . एत्येष कालविभवः प्राण एव प्रतिष्ठितः ॥ ६२
७.६३ . स स्पदे खे स तच्चित्यां तेनास्यां विश्वनिष्ठिअतिः ।
७.६३ . अतः संवित्प्रतिष्ठानौ यतो विश्वलयोदयौ ॥ ६३
७.६४ . शक्त्यन्तेऽध्वनि तत्स्पन्दासंख्याता वास्तवी ततः ।
७.६४ . उक्तं श्रीमालिनीतन्त्रे गात्रे यत्रैव कुत्रचित् ॥ ६४
७.६५ . विकार उपजायेत तत्तत्त्वं तत्त्वमुत्तमम् ।
७.६५ . प्राणे प्रतिष्ठितः कालस्तदाविष्टा च यत्तनुः ॥ ६५
७.६६ . देहे प्रतिष्ठितस्यास्य ततो रूपं निरूप्यते ।
७.६६ . चित्स्पन्दप्राणवृत्तीनामन्त्या या स्थूलता सुषिः ॥ ६६
७.६७ . सा नाडीरूपतामेत्य देहं संतानयेदिमम् ।
७.६७ . श्रीस्वच्छन्देऽत एवोक्तं यथा पर्णं स्वतन्तुभिः ॥ ६७
७.६८ . व्याप्तं तद्वत्तनुर्द्वारद्वारिभावेन नाडिभिः ।
७.६८ . पादाङ्गुष्ठादिकोर्ध्वस्थब्रह्मकुण्डलिकान्तगः ॥ ६८
७.६९ . कालः समस्तश्चतुरशीतावेवाङ्गुलेष्वितः ।
७.६९ . द्वादशान्तावधिं किंचित्सूक्ष्मकालस्थितिं विदुः ॥ ६९
७.७० . षण्णवत्यामधः षड्द्विक्रमाच्चाष्टोत्तरं शतम् ।
७.७० . अत्र मध्यमसंचारिप्राणोदयलयान्तरे ॥ ७०
७.७१ . विश्वे सृष्टिलयास्ते तु चित्रा वाय्वन्तरक्रमात् ।
७.७१ . इत्येष सूक्ष्मपरिमर्शनशीलनीयश्चक्रोदयोऽनुभवशास्त्रदृशा मयोक्तः ॥ ७१


च्८ अथ शीतन्त्रालोके अष्टममाह्निकं

८.१ . देशाध्वनोऽप्यथ समासविकासयोगात्संगीयते विधिरयं शिवशास्त्रदृष्टः ॥ १
८.२ . विचारितोऽयं कालाध्वा क्रियाशक्तिमयः प्रभोः ।
८.२ . मूर्तिवैचित्र्यजस्तज्जो देशाध्वाथ निरूप्यते ॥ २
८.३ . अध्वा समस्त एवायं चिन्मात्रे संप्रतिष्ठितः ।
८.३ . यत्तत्र नहि विश्रान्तं तन्नभःकुसुमायते ॥ ३
८.४ . संविद्द्वारेण तत्सृष्टे शून्ये धियि मरुत्सु च ।
८.४ . नाडीचक्रानुचक्रेषु बर्हिर्देहेऽध्वसंस्थितिः ॥ ४
८.५ . तत्राध्वैवं निरूप्योऽयं यतस्तत्प्रक्रियाक्रमम् ।
८.५ . अनुसंदधदेव द्राग्योगी भैरवतां व्रजेत् ॥ ५
८.६ . दिदृक्षयैव सर्वार्थान् यदा व्याप्यावतिष्ठते ।
८.६ . तदा किं बहुनोक्तेन इत्युक्तं स्पन्दशासने ॥ ६
८.७ . ज्ञात्वा समस्तमध्वानं तदीशेषु विलापयेत् ।
८.७ . तान् देहप्राणधीचक्रे पूर्ववद्गालयेत्क्रमात् ॥ ७
८.८ . तत्समस्तं स्वसंवित्तौ सा संविद्भरितात्मिका ।
८.८ . उपास्यमाना संसारसागरप्रलयानलः ॥ ८
८.९ . श्रीमहीक्षोत्तरे चैतानध्वेशान् गुरुरब्रवीत् ।
८.९ . ब्रह्मानन्तात्प्रधानान्तं विष्णुः पुंसः कलान्तगम् ॥ ९
८.१० . रुद्रो ग्रन्थौ च मायायामीशः सादाख्यगोचरे ।
८.१० . अनाश्रितः शिवस्तस्माद्व्याप्ता तद्व्यापकः परः ॥ १०
८.११ . एवं शिवत्वमापन्नमिति मत्वा न्यरूप्यत ।
८.११ . न प्रक्रियापरं ज्ञानमिति स्वच्छन्दशासने ॥ ११
८.१२ . त्रिशिरःशासने बोधो मूलमध्याग्रकल्पितः ।
८.१२ . षट्त्रिंशत्तत्त्वसंरम्भः स्मृतिर्भेदविकल्पना ॥ १२
८.१३ . अव्याहतविभागोऽस्मिभावो मूलं तु बोधगम् ।
८.१३ . समस्ततत्त्वभावोऽयं स्वात्मन्येवाविभागकः ॥ १३
८.१४ . बोधमध्यं भवेत्किंचिदाधाराधेयलक्षणम् ।
८.१४ . तत्त्वभेदविभागेन स्वभावस्थितिलक्षणम् ॥ १४
८.१५ . बोधाग्रं तत्तु विद्बोधं निस्तरङ्गं बृहत्सुखम् ।
८.१५ . संविदेकात्मतानीतभूतभावपुरादिकः ॥ १५
८.१६ . अव्यवच्छिन्नसंवित्तिर्भैरवः परमेश्वरः ।
८.१६ . श्रीदेव्यायामले चोक्तं षट्त्रिंशत्तत्त्वसुन्दरम् ॥ १६
८.१७ . अध्वानं षड्विधं ध्यायन्सद्यः शिवमयो भवेत् ।
८.१७ . यद्यप्यमुष्य नाथस्य संवित्त्यनतिरेकिणः ॥ १७
८.१८ . पूर्णस्योर्ध्वादिमध्यान्तव्यवस्था नास्ति वास्तवी ।
८.१८ . तथापि प्रतिपत्तॄणां प्रतिपादयितुस्तथा ॥ १८
८.१९ . स्वस्वरूपानुसारेण मध्यादित्वादिकल्पनाः ।
८.१९ . ततः प्रमातृसंकल्पनियमात्पार्थिवं विदुः ॥ १९
८.२० . तत्त्वं सर्वान्तरालस्थं यत्सर्वावरणैर्वृतम् ।
८.२० . तदत्र पार्थिवे तत्त्वे कथ्यते भुवनस्थितिः ॥ २०
८.२१ . नेता कटाहरुद्राणामनन्तः कामसेविनाम् ।
८.२१ . पोतारूढो जलस्यान्तर्मद्यपानविघूर्णितः ॥ २१
८.२२ . स देवं भैरवं ध्यायन्नागैश्च परिवारितः ।
८.२२ . कालाग्रेर्भुवनं चोर्ध्वे कोटियोजनमुच्छ्रितम् ॥ २२
८.२३ . लोकानां भस्मसाद्भावभयान्नोर्ध्व स वीक्षते ।
८.२३ . स च व्याप्तापि विश्वस्य यस्मात्प्लुष्यन्निमां भुवम् ॥ २३
८.२४ . नरकेभ्यः पुरा व्यक्तस्तेनासौ तदधो मतः ।
८.२४ . दश कोट्यो विभोर्ज्वाला तदर्ध शून्यमूर्ध्वतः ॥ २४
८.२५ . तदूर्ध्वे नरकाधीशाः क्रमाद्दुःखैकवेदनाः ।
८.२५ . श्धो मध्ये तदूर्ध्वे च स्थिता भेदान्तरैर्वृताः ॥ २५
८.२६ . अवीचिकुम्भीपाकाख्यरौरवास्तेष्वनुक्रमात् ।
८.२६ . एकादशैकादश च दशेत्यन्तः शराग्नि तत् ॥ २६
८.२७ . प्रत्येकमेषामेकोना कोटिरुच्छ्रितिरन्तरम् ।
८.२७ . लक्षमत्र खवेदास्यसंख्यानामन्तरा स्थितिः ॥ २७
८.२८ . कूष्माण्ड ऊर्ध्वे लक्षोनकोटिस्थानस्तदीशिता ।
८.२८ . शास्त्रविरुद्धाचरणात्कृष्णं ये कर्म विदधते ॥ २८
८.२९ . तत्र भीमैर्लोकपुरुषैः पीड्यन्ते भोगपर्यन्तम् ।
८.२९ . ये सकृदपि परमेशं शिवमेकाग्रेण चेतसा शरणम् ॥ २९
८.३० . यान्ति न ते नरकयुजः कृष्णं तेषां सुखाल्पतादायि ।
८.३० . सहस्रनवकोत्सेधमेकान्तरमथ क्रमात् ॥ ३०
८.३१ . पातालाष्टकमेकैकमष्टमे हाटकः प्रभुः ।
८.३१ . प्रतिलोकं नियुक्तात्मा श्रीकण्ठो हठतो बहूः ॥ ३१
८.३२ . सिद्धीर्ददात्यसावेवं श्रीमद्रौरवशासने ।
८.३२ . व्रतिनो ये चिकर्मस्था निषिद्धाचारकारिणः ॥ ३२
८.३३ . दीक्षिता अपि ये लुप्तसमया नच कुर्वते ।
८.३३ . प्रायश्चित्तांस्तथा तत्स्था वामाचारस्य दूषकाः ॥ ३३
८.३४ . देवाग्निद्रव्यवृत्त्यंशजीविनश्चोत्तमस्थिताः ।
८.३४ . अधःस्थगारुडाद्यन्यमन्त्रसेवापरायणाः ॥ ३४
८.३५ . ते हाटकविभोरग्रे किङ्करा विविधात्मकाः ।
८.३५ . ते तु तत्रापि देवेशं भक्त्या चेत्पर्युपासते ॥ ३५
८.३६ . तदीशतत्त्वे लीयन्ते क्रमाच्च परमे शिवे ।
८.३६ . अन्यथा ये तु वर्तन्ते तद्भोगनिरतात्मकाः ॥ ३६
८.३७ . ते कालवह्निसंतापदीनाक्रन्दपरायणाः ।
८.३७ . गुणतत्त्वे निलीयन्ते ततः सृष्टिमुखे पुनः ॥ ३७
८.३८ . पात्यन्ते मातृभिर्घोरयातनौघपुरस्सरम् ।
८.३८ . अधमाधमदेहेषु निजकर्मानुरूपतः ॥ ३८
८.३९ . मानुषान्तेषु तत्रापि केचिन्मन्त्रविदः क्रमात् ।
८.३९ . मुच्यन्तेऽन्ये तु बध्यन्ते पूर्वकृत्यानुसारतः ॥ ३९
८.४० . इत्येष गणवृत्तान्तो नाम्ना हुलहुलादिना ।
८.४० . प्रोक्तं भगवता श्रीमदानन्दाधिकशासने ॥ ४०
८.४१ . पातालोर्ध्वे सहस्राणि विंशतिर्भूकटाहकः ।
८.४१ . सिद्धातन्त्रे तु पातालपृष्ठे यक्षीसमावृतम् ॥ ४१
८.४२ . भद्रकाल्याः पुरं यत्र ताभिः क्रीडन्ति साधकाः ।
८.४२ . ततस्तमस्तप्तभूमिस्ततःशून्यं ततोऽहयः ॥ ४२
८.४३ . एतानि यातनास्थानं गुरुमन्त्रादिदूषिणाम् ।
८.४३ . ततो भूम्यूर्ध्व [मध्य] तो मेरुः सहस्राणि स षोडश ॥ ४३
८.४४ . मग्नस्तन्मूलविस्तारस्तद्द्वयेनोर्ध्वविस्तृतिः ।
८.४४ . सहस्राब्धिवसूच्छ्रायो हैमः सर्वामरालयः ॥ ४४
८.४५ . मध्योर्ध्वाधः समुद्वृत्तशरावचतुरश्रकः ।
८.४५ . भैरवीयं च तल्लिङ्गं धरणी चास्य पीठिका ॥ ४५
८.४६ . सर्वे देवा निलीना हि तत्र तत्पूजितं सदा ।
८.४६ . मध्ये मेरुसभा धातुस्तदीशदिशि केतनम् ॥ ४६
८.४७ . ज्योतिष्कशिखरं शंभोः श्रीकण्ठांशश्च स प्रभुः ।
८.४७ . अवरुह्य सहस्राणि मनोवत्याश्चतुर्दश ॥ ४७
८.४८ . चक्रवाटश्चतुर्दिक्को मेरुरत्र तु लोकपाः ।
८.४८ . अमरावतिकेन्द्रस्य पूर्वस्यां दक्षिणेन ताम् ॥ ४८
८.४९ . अत्सरःसिद्धसाध्यास्तामुत्तरेण विनायकाः ।
८.४९ . तेजोवती स्वदिश्यग्नेः पुरी तां पश्चिमेन तु ॥ ४९
८.५० . विश्वेदेवा विश्वकर्मा क्रमात्तदनुगाश्च ये ।
८.५० . याम्यां संयमनी तां तु पश्चिमेन क्रमात्स्थिताः ॥ ५०
८.५१ . मातृनन्दा स्वसंख्याता रुद्रास्तत्साधकास्तथा ।
८.५१ . कृष्णाङ्गारा निरृतिश्च तां पूर्वेण पिशाचकाः ॥ ५१
८.५२ . रक्षांसि सिद्धगन्धर्वास्तूत्तरेणोत्तरेण ताम् ।
८.५२ . वारुणी शुद्धवत्याख्या भूतौघो दक्षिणेन ताम् ॥ ५२
८.५३ . उत्तरेणोत्तरेणैनां वसुविद्याधराः क्रमात् ।
८.५३ . वायोर्गन्धवती तस्या दक्षिणे किन्नराः पुनः ॥ ५३
८.५४ . वीणासरस्वती देवी नारदस्तुम्बुरुस्तथा ।
८.५४ . महोदयेन्दोर्गुह्याः स्युः पश्चिमेऽस्याः पुनः पुनः ॥ ५४
८.५५ . कुबेरः कर्मदेवाश्च तथा तत्साधका अपि ।
८.५५ . यशस्विनी महेशस्य तस्याः पश्चिमतो हरिः ॥ ५५
८.५६ . दक्षिणे दक्षिणे ब्रह्माश्विनौ धन्वन्तरिः क्रमात् ।
८.५६ . मैरवे चक्रवाटेऽस्मिन्नेवं मुख्याः पुरोऽष्टधा ॥ ५६
८.५७ . अन्तरालगतास्त्वन्याः पुनः षड्विंशतिः स्मृताः ।
८.५७ . इष्टापूर्तरताः पुण्ये वर्षेये भारते नराः ॥ ५७
८.५८ . ते मेरुगाः सकृच्छम्भुं ये वार्चन्ति यथोचितम् ।
८.५८ . मेरोः प्रदक्षिणाप्योदग्दिक्षु विष्कम्भपर्वताः ॥ ५८
८.५९ . मन्दरो गन्धमादश्च विपुलोऽथ सुपार्श्वकः ।
८.५९ . सितपीतनीलरक्तास्ते क्रमात्पादपर्वताः ॥ ५९
८.६० . एतैर्भुवमवष्टभ्य मेरुस्तिष्ठति निश्चलः ।
८.६० . चैत्ररथनन्दनाख्ये वैश्राजं पितृवनं वनान्याहुः ॥ ६०
८.६१ . रक्तोदमानससितं भद्रं चैतच्चतुष्टयं सरसाम् ।
८.६१ . वृक्षाः कदम्बजम्ब्वश्वत्थन्यग्रोधकाः क्रमशः ॥ ६१
८.६२ . एषु च चतुर्ष्वचलेषु त्रयं त्रयं क्रमश एतदाम्नातम् ।
८.६२ . मेर्वधो लवणाब्ध्यन्तं जम्बुद्वीपः समन्ततः ॥ ६२
८.६३ . लक्षमात्रः स नवधा जातो मर्यादपर्वतैः ।
८.६३ . निषधो हेमकूटश्च हिमवान्दक्षिणे त्रयः ॥ ६३
८.६४ . लक्षं सहस्रनवतिस्तदशीतिरिति क्रमात् ।
८.६४ . नीलः श्वेतस्त्रिशृङ्गश्च तावन्तः सव्यतः पुनः ॥ ६४
८.६५ . मेरोः षडेते मर्यादाचलाः पूर्वापरायताः ।
८.६५ . पूर्वतो माल्यवान्पश्चाद्गन्धमादनसंज्ञितः ॥ ६५
८.६६ . सव्योत्तरायतौ तौ तु चतुस्त्रिंशत्सहस्रकौ ।
८.६६ . अष्टावेते ततोऽप्यन्यौ द्वौ द्वौ पूर्वादिषु क्रमात् ॥ ६६
८.६७ . जाठरः कूटहिमवद्यात्रजारुधिशृङ्गिणः ।
८.६७ . एवं स्थितो विभागोऽत्र वर्षसिद्ध्यै निरूप्यते ॥ ६७
८.६८ . समन्ताच्चक्रवाटाधोऽनर्केन्दु चतुरश्रकम् ।
८.६८ . सहस्रनवविस्तीर्णमिलाख्यं त्रिमुखायुषम् ॥ ६८
८.६९ . मेरोः पश्चिमतो गन्धमादो यस्तस्य पश्चिमे ।
८.६९ . केतुमालं कुलाद्रीणां सप्तकेन विभूषितम् ॥ ६९
८.७० . मेरोः पूर्व माल्यवान्यो भद्राश्वस्तस्य पूर्वतः ।
८.७० . सहस्रदशकायुस्तत्सपञ्चकुलपर्वतम् ॥ ७०
८.७१ . पूर्वपश्चिमतः सव्योत्तरतश्च क्रमादिमे ।
८.७१ . द्वात्रिंशच्च चतुस्त्रिंशत्सहस्राणि निरूपिते ॥ ७१
८.७२ . मेरोरुदक्शृङ्गवान्यस्तद्बहिः कुरुवर्षकम् ।
८.७२ . चापवन्नवसाहस्रमायुस्तत्र त्रयोदश ॥ ७२
८.७३ . कुरुवर्षस्योत्तरेऽथ वायव्येऽब्धौ क्रमाच्छराः ।
८.७३ . दश चेति सहस्राणि द्वीपौ चन्द्रोऽथ भद्रकः ॥ ७३
८.७४ . यौ श्वेतशृङ्गिणौ मेरोर्वामे मध्ये हिरण्मयम् ।
८.७४ . तयोर्नवकविस्तीर्णमायुश्चार्धत्रयोदश ॥ ७४
८.७५ . तत्र वै वामतः श्वेतनीलयो रम्यकोऽन्तरे ।
८.७५ . सहस्रनवविस्तीर्णमायुर्द्वादश तानि च ॥ ७५
८.७६ . मेरोर्दक्षिणतो हेमनिषधौ यौ तदन्तरे ।
८.७६ . हर्याख्यं नवसाहस्रं तत्सहस्राधिकायुषम् ॥ ७६
८.७७ . तत्रैव दक्षिणे हेमहिमवद्द्वितयान्तरे ।
८.७७ . कैन्नरं नवसाहस्रं तत्सहस्राधिकायुषम् ॥ ७७
८.७८ . तत्रैव दक्षिणे मेरोर्हिमवान्यस्य दक्षिणे ।
८.७८ . भारतं नवसाहस्रं चापवत्कर्मभोगभूः ॥ ७८
८.७९ . इलावृतं केतुभद्रं कुरुहैरण्यरम्यकम् ।
८.७९ . हरिकिन्नरवर्षे च भोगभूर्न तु कर्मभूः ॥ ७९
८.८० . अत्र बाहुल्यतः कर्मभूभावोऽत्राप्यकर्मणाम् ।
८.८० . पशूनां कर्मसंस्कारः स्यात्तादृग्दृढसंस्कृतेः ॥ ८०
८.८१ . संभवन्त्यप्यसंस्कारा भारतेऽन्यत्र चापि हि ।
८.८१ . दृढप्राक्तनसंस्कारादीशेच्छातः शुभाशुभम् ॥ ८१
८.८२ . स्थानान्तरेऽपि कर्मास्ति दृष्टं तच्च पुरातने ।
८.८२ . तत्र त्रेता सदा कालो भारते तु चतुर्युगम् ॥ ८२
८.८३ . भारते नवखण्डं च सामुद्रेणाम्भसात्र च ।
८.८३ . स्थलं पञ्चशती तद्वज्जलं चेति विभज्यते ॥ ८३
८.८४ . इन्द्रः कशेरुस्ताम्राभो नागीयः प्राग्गभस्तिमान् ।
८.८४ . सौम्यगान्धर्ववाराहाः कन्याख्यं चासमुद्रतः ॥ ८४
८.८५ . कन्याद्वीपे च नवमे दक्षिणेनाब्धिमध्यगाः ।
८.८५ . उपद्वीपाः षट्कुलाद्रिसप्तकेन विभूषिते ॥ ८५
८.८६ . अङ्गयवमलयशङ्कुः कुमुदवराहौ च मलयगोऽगस्त्य ।
८.८६ . तत्रैव च त्रिकूटे लङ्का षडमी ह्युपद्वीपाः ॥ ८६
८.८७ . द्वीपोपद्वीपगाः प्रायो म्लेच्छा नानाविधा जनाः ।
८.८७ . मुक्ताकाञ्चनरत्नाढ्या इति श्रीरुरुशासने ॥ ८७
८.८८ . भारते यत्कृतं कर्म क्षपितं वाप्यवीचितः ।
८.८८ . शिवान्तं तेन मुक्तिर्वा कन्याख्ये तु विशेषतः ॥ ८८
८.८९ . महाकालादिका रुद्रकोटिरत्रैव भारते ।
८.८९ . गङ्गादिपञ्चशतिका जन्म तेनात्र दुर्लभम् ॥ ८९
८.९० . अन्यवर्षेषु पशुवद्भोगात्कर्मातिवाहनम् ।
८.९० . प्राप्यं मनोरथातीतमपि भारतजन्मनाम् ॥ ९०
८.९१ . नानावर्णाश्रमाचारसुखदुःखविचित्रता ।
८.९१ . कन्याद्वीपे यतस्तेन कर्मभूः सेयमुत्तमा ॥ ९१
८.९२ . पुंसा सितासितान्यत्र कुर्वतां किल सिद्ध्यतः ।
८.९२ . परापरौ स्वर्निरयाविति रौरववार्तिके ॥ ९२
८.९३ . एवं मेरोरधो जम्बूरभितो यः स विस्तरात् ।
८.९३ . स्यात्सप्तदशधा खण्डैर्नवभिस्तु समासतः ॥ ९३
८.९४ . मनोः स्वायंभुवस्यासन् सुता दश ततस्त्रयः ।
८.९४ . प्राव्रजन्नथ जम्ब्वाख्ये राजा योऽग्नीध्रनामकः ॥ ९४
८.९५ . तस्याभवन्नव सुतास्ततोऽयं नवखण्डकः ।
८.९५ . नाभिर्यो नवमस्तस्य नप्ता भरत आर्षभिः ॥ ९५
८.९६ . तस्याष्टौ तनयाः साकं कन्यया नवमोंऽशकः ।
८.९६ . भुक्तैस्तैर्नवधा तस्माल्लक्षयोजनमात्रकात् ॥ ९६
८.९७ . लक्षैकमात्रो लवणस्तद्बाह्येऽस्य पुरोऽद्रयः ।
८.९७ . ऋषभो दुन्दुभिर्धूम्रः कङ्कद्रोणेन्दवो ह्युदक् ॥ ९७
८.९८ . वराहनन्दनाशोकाः पश्चात्सहबलाहकौ ।
८.९८ . दक्षिण चक्रमैनाकौ वाडवोऽन्तस्तयोः स्थितः ॥ ९८
८.९९ . अब्धेर्दक्षिणतः खाक्षिसहस्रातिक्रमाद्गिरिः ।
८.९९ . विद्युत्वांस्त्रिसहस्रोच्छ्रिदायामोऽत्र फलाशिनः ॥ ९९
८.१०० . मलदिग्धा दीर्घकेशश्मश्रवो गोसधर्मकाः ।
८.१०० . नग्नाः संवत्सराशीतिजीविनस्तृणभोजिनः ॥ १००
८.१०१ . निर्यन्त्राणि सदा तत्र द्वाराणि बिलसिद्धये ।
८.१०१ . इत्येतद्गुरुभिर्गीतं श्रीमद्रौरवशासने ॥ १०१
८.१०२ . इत्थं य एष लवणसमुद्रः प्रतिपादितः ।
८.१०२ . तद्बहिः षडमी द्वीपाः प्रत्येकं स्वार्णवैर्वृताः ॥ १०२
८.१०३ . क्रमद्विगुणिताः षड्भिर्मनुपुत्रैरधिष्ठिताः ।
८.१०३ . शाककुशक्रौञ्चाः शल्मलिगोमेधाब्जमिति षड्द्वीपाः ।
८.१०३ . क्षीरदधिसर्पिरैक्षवमदिरामधुराम्बुकाः षडम्बुधयः ॥ १०३
८.१०४ . मेधातिथिर्वपुष्माञ्ज्योतिष्मान्द्युतिमता हवी राजा ।
८.१०४ . संवर इति शाकादिषु जम्बुद्वीपे न्यरूपि चाग्नीध्रः ॥ १०४
८.१०५ . गिरिसप्तकपरिकल्पिततावत्खण्डास्तु पञ्च शाकाद्याः ।
८.१०५ . पुष्करसंज्ञो द्विदलो हरियमवरुणेन्दवोऽत्र पूर्वादौ ॥ १०५
८.१०६ . त्रिपञ्चाशच्च लक्षाणि द्विकोट्ययुतपञ्चकम् ।
८.१०६ . स्वाद्वर्णवान्तं मेर्वर्धाद्योजननामियं प्रमा ॥ १०६
८.१०७ . सप्तमजलधेर्बाह्ये हैमी भूः कोटिदशकमथ लक्षम् ।
८.१०७ . उच्छ्रित्या विस्तारादयुतं लोकेतराचलः कथितः ॥ १०७
८.१०८ . लोकालोकदिगष्टक संस्थं रुद्राष्टकं सलोकेशम् ।
८.१०८ . केवलमित्यपि केचिल्लोकालोकान्तरे रविर्न बहिः ॥ १०८
८.१०९ . पितृदेवपथावस्योदग्दक्षिणगौ स्वजात्परे वीथ्यौ ।
८.१०९ . भानोरुत्तरदक्षिणमयनद्वयमेतदेव कथयन्ति ॥ १०९
ऽसर्वेषामुत्तरो मेरुर्लोकालोकश्च दक्षिणः.ऽ
८.११० . उदयास्तमयावित्थं सूर्यस्य परिभावयेत् ॥ ११०
८.१११ . अर्धरात्रोऽमरावत्यां याम्यायामस्तमेव च ।
८.१११ . मध्यन्दिनं तद्वारुण्यां सौम्ये सूर्योदयः स्मृतः ॥ १११
८.११२ . उदयो योऽमरावत्यां सोऽर्धरात्रो यमालये ।
८.११२ . केऽस्तं सौम्ये च मध्याह्न इत्थं सूर्यगतागते ॥ ११२
८.११३ . पञ्चत्रिं शत्कोटिसंख्या लक्षाण्येकोनविंशतिः ।
८.११३ . चत्वारिंशत्सहस्राणि ध्वान्तं लोकाचलाद्बहिः ॥ ११३
८.११४ . सप्तसागरमानस्तु गर्भोदाख्यः समुद्रराट् ।
८.११४ . लोकालोकस्य परतो यद्गर्भे निखिलैव भूः ॥ ११४
८.११५ . सिद्धातन्त्रेऽत्र गर्भाब्धेस्तीरे कौशेयसंज्ञितम् ।
८.११५ . मण्डलं गरुडस्तत्र सिद्धपक्षसमावृतः ॥ ११५
८.११६ . क्रीडन्तिं पर्वताग्रे ते नव चात्र कुलाद्रयः ।
८.११६ . तत उष्णोदकास्त्रिंशन्नद्यःपातालगास्ततः ॥ ११६
८.११७ . चतुर्दिङ्नैमिरोद्यानं योगिनीसेवितं सदा ।
८.११७ . ततो मेरुस्ततो नागा मेघा हेमाण्डकं ततः ॥ ११७
८.११८ . ब्रह्मणोऽण्डकटाहेन मेरोरर्धेन कोटयः ।
८.११८ . पञ्चाशदेवं दशसु दिचु भूर्लोकसंज्ञितम् ॥ ११८
८.११९ . पशुखगमृगतरुमानुषसरीसृपैः षड्भिरेष भूर्लोकः ।
८.११९ . व्याप्तः पिशाचरक्षोगन्धर्वाणां सयक्षाणाम् ॥ ११९
८.१२० . विद्याभृतां च किं वा बहुना सर्वस्य भूतसर्गस्य ।
८.१२० . अभिमानतो यथेष्टं भोगस्थानं निवासश्च ॥ १२०
८.१२१ . भुवर्लोकस्तथा त्वार्काल्लक्षमेकं तदन्तरे ।
८.१२१ . दश वायुपथास्ते च प्रत्येकमयुतान्तराः ॥ १२१
८.१२२ . आद्यो वायुपथस्तत्र विततः परिचर्च्यते ।
८.१२२ . पञ्चाशद्योजनोर्ध्वे स्यादृतर्द्धिर्नाम मारुतः ॥ १२२
८.१२३ . आप्यायकः स जन्तूनां ततः प्राचेतसो भवेत् ।
८.१२३ . पञ्चाशद्योजनादूर्ध्व तस्मादूर्ध्व शतेन तु ॥ १२३
८.१२४ . सेनानीवायुरत्रैते मूकमेघास्तडिन्मुचः ।
८.१२४ . ये मह्याः क्रोशमात्रेण तिष्ठन्ति जलवर्षिणः ॥ १२४
८.१२५ . तेभ्य ऊर्ध्व शतान्मेघा भेकादिप्राणिवर्षिणः ।
८.१२५ . पञ्चाशदूर्ध्वमोघोऽत्र विषवारिप्रवर्षिणः ॥ १२५
८.१२६ . मेघाः स्कन्दोद्भवाश्चान्ये पिशाचा ओघमारुते ।
८.१२६ . ततः पञ्चाशदूर्ध्वं स्युर्मेघा मारकसंज्ञकाः ॥ १२६
८.१२७ . तत्र स्थाने महादेवजन्मानस्ते विनायकाः ।
८.१२७ . ये हरन्ति कृतं कर्म नराणामकृतात्मनाम् ॥ १२७
८.१२८ . पञ्चाशदूर्ध्वं वज्राङ्को वायुरत्रोपलाम्बुदाः ।
८.१२८ . विद्याधराधमाश्चात्र वज्राङ्के संप्रतिष्ठिताः ॥ १२८
८.१२९ . ये विद्यापौरुषे ये च श्मशानादिप्रसाधने ।
८.१२९ . मृतास्तत्सिद्धिसिद्धास्ते वज्रांके मरुति स्थिताः ॥ १२९
८.१३० . पञ्चाशदूर्ध्वं वज्रांकाद्वैद्युतोऽशनिवर्षिणः ।
८.१३० . अब्दा अप्सरसश्चात्र ये च पुण्यकृतो नराः ॥ १३०
८.१३१ . भृगौ वह्नौ जले ये च संग्रामे चानिवर्तिनः ।
८.१३१ . गोग्रहे वध्यमोक्षे वा मृतास्ते वैद्युते स्थिताः ॥ १३१
८.१३२ . वैद्युताद्रैवतस्तावांस्तत्र पुष्टिवहाम्बुदाः ।
८.१३२ . ऊर्ध्वं च रोगाम्बुमुचः संवर्तास्तदनन्तरे ॥ १३२
८.१३३ . रोचनाञ्जनभस्मादिसिद्धास्तत्रैव रैवते ।
८.१३३ . क्रोधोदकमुचां स्थानं विषावर्तः स मारुतः ॥ १३३
८.१३४ . पञ्चाशदूर्ध्वं तत्रैव दुर्दिनाब्दा हुताशजाः ।
८.१३४ . विद्याधरविशेषाश्च तथा ये परमेश्वरम् ॥ १३४
८.१३५ . गान्धर्वेण सदार्चन्ति विषावर्तेऽथ ते स्थिताः ।
८.१३५ . विषावर्ताच्छतादूर्ध्व दुर्जयः श्वाससंभवः ॥ १३५
८.१३६ . ब्रह्मणोऽत्र स्थिता मेघाः प्रलये वातकारिणः ।
८.१३६ . पुष्कराब्दा वायुगमा गन्धर्वाश्च परावहे ॥ १३६
८.१३७ . जीमूतमेघास्तत्संज्ञास्तथा विद्याधरोत्तमाः ।
८.१३७ . ये च रूपव्रता लोका आवहे ते प्रतिष्ठिताः ॥ १३७
८.१३८ . महावहे त्वीशकृताः प्रजाहितकराम्बुदाः ।
८.१३८ . महापरिवहे मेघाः कपालोत्था महेशितुः ॥ १३८
८.१३९ . महापरिवहान्तोऽयमृतर्द्धेः प्राङ्मरुत्पथः ।
८.१३९ . अग्निकन्या मातरश्च रुद्रशक्त्या त्वधिष्ठिताः ॥ १३९
८.१४० . द्वितीये तत्परे सिद्धचारणा निजकर्मजाः ।
८.१४० . तुर्ये देवायुधान्यष्टौ दिग्गजाः पञ्चमे पुनः ॥ १४०
८.१४१ . षष्ठे गरुत्मानन्यस्मिङ्गङ्गान्यत्र वृषो विभुः ।
८.१४१ . दक्षस्तु नवमे ब्रह्मशक्त्या समधिति[नि]ष्ठितः ॥ १४१
८.१४२ . दशमे वसवो रुद्रा आदित्याश्च मरुत्पथे ।
८.१४२ . नवयोजनसाहस्रो विग्रहोऽर्कस्य मण्डलम् ॥ १४२
८.१४३ . त्रिगुणं ज्ञानशक्तिः सा तपत्यर्कतया प्रभोः ।
८.१४३ . स्वर्लोकस्तु भुवर्लोकाद्ध्रुवान्तं परिभाष्यते ॥ १४३
८.१४४ . सूर्याल्लक्षेण शीतांशुः क्रियाशक्तिः शिवस्य सा ।
८.१४४ . चन्द्राल्लक्षेण नाक्षत्रं ततो लक्षद्वयेन तु ॥ १४४
८.१४५ . प्रत्येकं भौमतः सूर्यसुतान्ते पञ्चकं विदुः ।
८.१४५ . सौराल्लक्षेण सप्तर्षिवर्गस्तस्माद्ध्रुवस्तथा ॥ १४५
८.१४६ . ब्रह्मैवापररूपेण ब्रह्मस्थाने ध्रुवोऽचलः ।
८.१४६ . मेधीभूतो विमानानां सर्वेषामुपरि ध्रुवः ॥ १४६
८.१४७ . अत्र बद्धानि सर्वाण्यप्यूह्यन्तेऽनिलमण्डले ।
८.१४७ . स्वस्सप्त मारुतस्कन्धा आमेघाद्याः प्रधानतः ॥ १४७
८.१४८ . इतश्च क्रतुहोत्रादि कृत्वा ज्ञानविवर्जिताः ।
८.१४८ . स्वर्यान्ति तत्क्षये लोकं मानुष्यं पुण्यशेषतः ॥ १४८
८.१४९ . एवं भूमेर्ध्रुवान्तं स्याल्लक्षाणि दश पञ्च च ।
८.१४९ . द्वे कोटी पञ्च चाशीतिर्लक्षाणि स्वर्गतो महान् ॥ १४९
८.१५० . मार्कण्डाद्या ऋषिमुनिसिद्धास्तत्र प्रतिष्ठिताः ।
८.१५० . निवर्तिताधिकाराश्च देवा महति संस्थिताः ॥ १५०
८.१५१ . महान्तराले तत्रान्ये त्वधिकारभुजो जनाः ।
८.१५१ . अष्टौ कोट्यो महल्लोकाज्जनोऽत्र कपिलादयः ॥ १५१
८.१५२ . तिष्ठन्ति साध्यास्तत्रैव बहवः सुखभागिनः ।
८.१५२ . जनात्तपोर्ककोट्योऽत्र सनकाद्या महाधियः ॥ १५२
८.१५३ . प्रजापतीनां तत्राधिकारो ब्रह्मात्मजन्मनाम् ।
८.१५३ . ब्रह्मालयस्तु तपसः सत्यः षोडश कोटयः ॥ १५३
८.१५४ . तत्र स्थितः स स्वयम्भूर्विश्वमाविष्करोत्यदः ।
८.१५४ . सत्ये वेदास्तथा चान्ये कर्मध्यानेन भाविताः ॥ १५४
८.१५५ . आनन्दनिष्ठास्तत्रोर्ध्वेकोटिर्वैरिञ्चमासनम् ।
८.१५५ . ब्रह्मासनात्कोटियुग्मं पुरं विष्णोर्निरूपितम् ॥ १५५
८.१५६ . ध्यानपूजाजपैर्विष्णोर्भक्ता गच्छन्ति तत्पदम् ।
८.१५६ . वैष्णवात्सप्तकोटीभिर्भुवनं परमेशितुः ॥ १५६
८.१५७ . रुद्रस्य सृष्टिसंहारकर्तुर्ब्रह्माण्डवर्त्मनि ।
८.१५७ . दीक्षाज्ञानविहीना ये लिङ्गाराधनतत्पराः ॥ १५७
८.१५८ . ते यान्त्यण्डान्तरे रौद्रं पुरं नाधः कदाचन ।
८.१५८ . तत्स्थाः सर्वे शिवं यान्ति रुद्राः श्रीकण्ठदीक्षिताः ॥ १५८
८.१५९ . अधिकारक्षये साकं रुद्रकन्यागणेन ते ।
८.१५९ . पुरं पुरं च रुद्रोर्ध्वमुत्तरोत्तरवृद्धितः ॥ १५९
८.१६० . ब्रह्माण्डाधश्च रुद्रोर्ध्व दण्डपाणेः पुरं स च ।
८.१६० . शिवेच्छया दृणात्यण्डं मोक्षमार्ग करोति च ॥ १६०
८.१६१ . शर्वरुद्रौ भीमभवावुग्रो देवो महानथ ।
८.१६१ . ईशान इति भूर्लोकात्सप्त लोकेश्वराः शिवाः ॥ १६१
८.१६२ . स्थूलैर्विशेषैरारब्धाः सप्त लोकाः परे पुनः ।
८.१६२ . सूक्ष्मैरिति गुरुश्चैव रुरौ सम्यङ्न्यरूपयत् ॥ १६२
८.१६३ . ये ब्रह्मणादिसर्गे स्वशरीरान्निर्मिताः प्रभूताख्याः ।
८.१६३ . स्थूलाः पञ्च विशेषाः सप्तामी तन्मया लोकाः ॥ १६३
८.१६४ . परतो लिङ्गाधारैः सूक्ष्मैस्तन्मात्रजैर्महाभूतैः ।
८.१६४ . लोकानामावरणैर्विष्टभ्य परस्पेरण गन्धाद्यैः ॥ १६४
८.१६५ . कालाग्नेर्दण्डपाण्यन्तमष्टानवतिकोटयः ।
८.१६५ . अत ऊर्ध्वं कटाहोऽण्डे स घनः कोटियोजनम् ॥ १६५
८.१६६ . पञ्चाशत्कोटयश्चोर्ध्वं भूपृष्ठादधरं तथा ।
८.१६६ . एवं कोटिशतं भूः स्यात्सौवर्णस्तण्डुलस्ततः ॥ १६६
८.१६७ . शतरुद्रावधिर्हुफट्भेदयेत्तत्तु दुःशमम् ।
८.१६७ . प्रतिदिक्कं दश दशेत्येवं रुद्रशतं बहिः ॥ १६७
८.१६८ . ब्रह्माण्डाधारकं तच्च स्वप्रभावेण सर्वतः ।
८.१६८ . अण्डस्वरूपं गुरुभिश्चोक्तं श्रीरौरवादिषु ॥ १६८
८.१६९ . व्यक्तेरभिमुखीभूतः प्रच्युतः शक्तिरूपतः ।
८.१६९ . आवापवाननिर्भक्तो वस्तुपिण्डोऽण्ड उच्यते ॥ १६९
८.१७० . तमोलेशानुविद्धस्य कपालं सत्त्वमुत्तरम् ।
८.१७० . रजोऽनुविद्धं निर्मृष्टं सत्त्वमस्याधरं तमः ॥ १७०
८.१७१ . वस्तुपिण्ड इति प्रोक्तं शिवशक्तिसमूहभाक् ।
८.१७१ . अण्डः स्यादिति तद्व्यक्तौ संमुखीभाव उच्यते ॥ १७१
८.१७२ . तथापि शिवमग्नानां शक्तीनामण्डता भवेत् ।
८.१७२ . तदर्थ वाक्यमपरं ता हि न च्युतशक्तितः ॥ १७२
८.१७३ . तन्वक्षादौ मा प्रसाङ्क्षीदण्डतेति पदान्तरम् ।
८.१७३ . तन्वक्षादिषु नैवास्ते कस्याप्यावापनं यतः ॥ १७३
८.१७४ . तन्वक्षसमुदायत्वे कथमेकत्वमित्यतः ।
८.१७४ . अनिर्भक्त इति प्रोक्तं साजात्यपरिदर्शकम् ॥ १७४
८.१७५ . विनापि वस्तुपिण्डाख्यपदेनैकैकशो भवेत् ।
८.१७५ . तत्त्वेष्वण्डस्वभावत्वं नन्वेवमपि किं न तत् ॥ १७५
८.१७६ . गुणतन्मात्रभूतौघमये तत्त्वे प्रसज्यते ।
८.१७६ . उच्यते वस्तुशब्देन तन्वक्षभुवनात्मकम् ॥ १७६
८.१७७ . रूपमुक्तं यतस्तेन तत्समूहोऽण्ड उच्यते ।
८.१७७ . भवेच्च तत्समूहत्वं पत्युर्विश्ववपुर्भृतः ॥ १७७
८.१७८ . तदर्थ भेदकान्यन्यान्युपात्तानीति दर्शितम् ।
८.१७८ . तावन्मात्रास्ववस्थासु मायाधीनेऽध्वमण्डले ॥ १७८
८.१७९ . मा भूदण्डत्वमित्याहुरन्ये भेदकयोजनम् ।
८.१७९ . इत्थमुक्तविरिञ्चाण्डमृतो रुद्राः शतं हि यत् ॥ १७९
८.१८० . तेषां स्वे पतयो रुद्रा एकादश महार्चिषः ।
८.१८० . अनन्तोऽथ कपाल्याग्निर्यमनैरृतकौ बलः ॥ १८०
८.१८१ . शीघ्रो निधीशो विद्येशः शम्भुः सवीरभद्रकः ।
८.१८१ . मधु मधुकृतः कदम्बं केसरजालानि यद्वदावृणते ॥ १८१
८.१८२ . तद्वत्ते शिवरुद्रा ब्रह्माण्डमसंख्यपरिवाराः ।
८.१८२ . शराष्टनियुतं कोटिरित्येषां सन्निवेशनम् ॥ १८२
८.१८३ . श्रीकण्ठाधिष्ठितास्ते च सृजन्ति संहरन्ति च ।
८.१८३ . ईश्वरत्वं दिविषदामिति रौरववार्तिके ॥ १८३
८.१८४ . सिद्धातन्त्रे तु हेमाण्डाच्छतकोटेर्बहिः शतम् ।
८.१८४ . अण्डानां क्रमशो द्विद्विगुणं रूप्यादियोजितम् ॥ १८४
८.१८५ . तेषु क्रमेण ब्रह्माणः संस्युर्द्विगुणजीविताः ।
८.१८५ . क्षीयन्ते क्रमशस्ते च तदन्ते तत्त्वमम्मयम् ॥ १८५
८.१८६ . धरातोऽत्र जलादि स्यादुत्तरोत्तरतः क्रमात् ।
८.१८६ . दशधाहङ्कृतान्तं धीस्तस्याः स्याच्छतधा ततः ॥ १८६
८.१८७ . सहस्रधा व्यक्तमतः पौंस्नं दशसहस्रधा ।
८.१८७ . नियतिर्लक्षधा तस्मात्तस्यास्तु दशलक्षधा ॥ १८७
८.१८८ . कलान्तं कोटिधा तस्मान्माया विद्दशकोटिधा ।
८.१८८ . ईश्वरः शतकोटिः स्यात्तस्मात्कोटिसहस्रधा ॥ १८८
८.१८९ . सादाख्यं व्यश्नुते तच्च शक्तिर्वृन्देन संख्यया ।
८.१८९ . व्यापिनी सर्वमध्वानं व्याप्यदेवी व्यवस्थिता ॥ १८९
८.१९० . अप्रमेयं ततः शुद्धं शिवतत्त्वं परं विदुः ।
८.१९० . जलादेः शिवतत्त्वान्तं न दृष्टं केनचिच्छिवात् ॥ १९०
८.१९१ . ऋते ततः शिवज्ञानं परमं मोक्षकारणम् ।
८.१९१ . तथा चाह महादेवः श्रीमत्स्वच्छन्दशासने ॥ १९१
८.१९२ . नान्यथा मोक्षमायाति पशुर्ज्ञानशतैरपि ।
८.१९२ . शिवज्ञानं न भवति दीक्षामप्राप्य शाङ्करीम् ॥ १९२
८.१९३ . प्राक्तनी पारमेशी सा पौरुषेयी च सा पुनः ।
८.१९३ . शतरुद्रोर्ध्वतो भद्रकाल्या नीलप्रभं जयम् ॥ १९३
८.१९४ . न यज्ञदानतपसा प्राप्यं काल्याः पुरं जयम् ।
८.१९४ . तद्भक्तास्तत्र गच्छन्ति तन्मण्डलसुदीक्षिताः ॥ १९४
८.१९५ . निर्बीजदीक्षया मोक्षं ददाति परमेश्वरी ।
८.१९५ . विद्येशावरणे दीक्षां यावतीं कुरुते नृणाम् ॥ १९५
८.१९६ . तावतीं गतिमायान्ति भुवनेऽत्र निवेशिताः ।
८.१९६ . ततः कोट्या वीरभद्रो युगान्ताग्निसमप्रभः ॥ १९६
८.१९७ . विजयाख्यं पुरं चास्य ये स्मरन्तो महेश्वरम् ।
८.१९७ . जलेषु मरुषु चाग्नौ शिरश्छेदेन वा मृताः ॥ १९७
८.१९८ . ते यान्ति बोधमैशानं वीरभद्रं महाद्युतिम् ।
८.१९८ . वैरभद्रोर्ध्वतः कोटिर्विष्कम्भाद्विस्तृतं त्रिधा ॥ १९८
८.१९९ . रुद्राण्डं सालिलं त्वण्डं शक्रचापाकृति स्थितम् ।
८.१९९ . आ वीरभद्रभुवनाद्भद्रकाल्यालयात्तथा ॥ १९९
८.२०० . त्रयोदशभिरन्यैश्च भुवनैरुपशोभितम् ।
८.२०० . ततो भुवः सहाद्रेः पूर्गन्धतन्मात्रधारणात् ॥ २००
८.२०१ . मृता गच्छन्ति तां भूमिं धरित्र्याः परमां बुधाः ।
८.२०१ . अब्धेः पुरं ततस्त्वाप्यं रसतन्मात्रधारणात् ॥ २०१
८.२०२ . ततः श्रियः पुरं रुद्रक्रीडावतरणेष्वथ ।
८.२०२ . प्रयागादौ श्रीगिरौ च विशेषान्मरणेन तत् ॥ २०२
८.२०३ . सारस्वतं पुरं तस्माच्छब्दब्रह्मविदां पदम् ।
८.२०३ . रुद्रोचितास्ता मुख्यत्वाद्रुद्रेभ्योऽन्यास्तथा स्थिताः ॥ २०३
८.२०४ . पुरेषु बहुधा गङ्गा देवादौ श्रीः सरस्वती ।
८.२०४ . लकुलाद्यमरेशान्ता अष्टावप्सु सुराधिपाः ॥ २०४
८.२०५ . ततस्तु तैजसं तत्त्वं शिवाग्नेरत्र संस्थितिः ।
८.२०५ . ते चैनं वह्निमायान्ति वाह्नीं ये धारणां श्रिताः ॥ २०५
८.२०६ . भैरवादिहरीन्द्वन्तं तैजसे नायकाष्टकम् ।
८.२०६ . प्राणस्य भुवनं वायोर्दशधा दशधा तु तत् ॥ २०६
८.२०७ . ध्यात्वा त्यक्त्वाथ वा प्राणान् कृत्वा तत्रैव धारणाम् ।
८.२०७ . तं विशन्ति महात्मानो वायुभूताः खमूर्तयः ॥ २०७
८.२०८ . भीमादिगयपर्यन्तमष्टकं वायुतत्त्वगम् ।
८.२०८ . खतत्त्वे भुवनं व्योम्नः प्राप्यं तद्व्योमधारणात् ॥ २०८
८.२०९ . वस्त्रापदान्तं स्थाण्वादि व्योमतत्त्वे सुराष्टकम् ।
८.२०९ . अदीक्षिता ये भूतेषु शिवतत्त्वाभिमानिनः ॥ २०९
८.२१० . ज्ञानहीना अपि प्रौढधारणास्तेऽण्डतो बहिः ।
८.२१० . धराब्धितेजोऽनिलखपुरगा दीक्षिताश्च वा ॥ २१०
८.२११ . तावत्संस्कारयोगार्थं न परं पदमीहितुम् ।
८.२११ . तथाविधावतारेषु मृताश्चायतनेषु ये ॥ २११
८.२१२ . तत्पदं ते समासाद्य क्रमाद्यान्ति शिवात्मताम् ।
८.२१२ . पुनः पुनरिदं चोक्तं श्रीमद्देव्याख्ययामले ॥ २१२
८.२१३ . श्रीकामिकायां कश्मीरवर्णने चोक्तवान्विभुः ।
८.२१३ . सुरेश्वरीमहाधाम्नि ये म्रियन्ते च तत्पुरे ॥ २१३
८.२१४ . ब्राह्मणाद्याः सङ्करान्ताः पशवः स्थावरान्तगाः ।
८.२१४ . रुद्रजातय एवैते इत्याह भगवाञ्छिवः ॥ २१४
८.२१५ . आकाशावरणादूर्ध्वमहङ्कारादधः प्रिये ।
८.२१५ . तन्मात्रादिमनोऽन्तानां पुराणि शिवशासने ॥ २१५
८.२१६ . पञ्चवर्णयुतं गन्धतन्मात्रमण्डलं महत् ।
८.२१६ . आच्छाद्य योजनानेककोटिभिः स्थितमन्तरा ॥ २१६
८.२१७ . एवं रसादिमात्राणां मण्डलानि स्ववर्णत ।
८.२१७ . शर्वो भवः पशुपतिरीशो भीम इति क्रमात् ॥ २१७
८.२१८ . तन्मात्रेशा यदिच्छातः शब्दाद्याः खादिकारिणः ।
८.२१८ . ततः सूर्येन्दुवेदानां मण्डलानि विभुर्महान् ॥ २१८
८.२१९ . उग्रश्चेत्येषु पतयस्तेभ्योऽर्केन्दू सयाजकौ ।
८.२१९ . इत्यष्टौ तनवः शंभोर्याः पराः परिकीर्तिताः ॥ २१९
८.२२० . अपरा ब्रह्मणोऽण्डे ता व्याप्य सर्वं व्यवस्थिताः ।
८.२२० . कल्पे कल्पे प्रसूयन्ते धराद्यास्ताभ्य एव तु ॥ २२०
८.२२१ . ततो वागादिकर्माक्षयुक्तं करणमण्डलम् ।
८.२२१ . अग्नीन्द्रविष्णुमित्राः सब्रह्माणस्तेषु नायकाः ॥ २२१
८.२२२ . प्रकाशमण्डलं तस्माच्छ्रुतं बुद्ध्यक्षपञ्चकम् ।
८.२२२ . दिग्विद्युदर्कवरुणभुवः श्रोत्रादिदेवताः ॥ २२२
८.२२३ . प्रकाशमण्डलादूर्ध्वं स्थितं पञ्चार्थमण्डलम् ।
८.२२३ . मनोमण्डलमेतस्मात्सोमेनाधिष्ठितं यतः ॥ २२३
८.२२४ . बाह्यदेवेष्वधिष्ठाता साम्यैश्वर्यसुखात्मकः ।
८.२२४ . मनोदेवस्ततो दिव्यः सोमो विभुरुदीरितः ॥ २२४
८.२२५ . ततोऽपि सकलाक्षाणां योनेर्बुद्ध्यक्षजन्मनः ।
८.२२५ . स्थूलादिच्छगलान्ताष्टयुक्तं चाहङ्कृतेः पुरम् ॥ २२५
८.२२६ . बुद्धितत्त्वं ततो देवयोन्यष्टकपुराधिपम् ।
८.२२६ . पैशाचप्रभृतिब्राह्मपर्यन्तं तच्च कीर्तितम् ॥ २२६
८.२२७ . एतानि देवयोनीनां स्थानान्येव पुराण्यतः ।
८.२२७ . अवतीर्यात्मजन्मानं ध्यायन्तः संभवन्ति ते ॥ २२७
८.२२८ . परमेशनियोगाच्च चोद्यमानाश्च मायया ।
८.२२८ . नियामिता नियत्या च ब्रह्मणोऽव्यक्तजन्मनः ॥ २२८
८.२२९ . व्यज्यन्ते तेन सर्गादौ नामरूपैरनेकधा ।
८.२२९ . स्वांशनैव महात्मानो न त्यजन्ति स्वकेतनम् ॥ २२९
८.२३० . उक्तं च शिवतनाविदमधिकारपदस्थितेन गुरुणा नः ।
८.२३० . अष्टानां देवानां शक्त्याविर्भावयोनयो ह्येताः ॥ २३०
८.२३१ . तनुभोगाः पुनरेषामधः प्रभूतात्मकाः प्रोक्ताः ।
८.२३१ . चत्वारिंशत्तुल्योपभोगदेशाधिकानि भुवनानि ॥ २३१
८.२३२ . साधनभेदात्केवलमष्टकपञ्चकतयोक्तानि ।
८.२३२ . एतानि भक्तियोगप्राणत्यागादिगम्यानि ॥ २३२
८.२३३ . तेषूमापतिरेव प्रभुः स्वतन्त्रेन्द्रियो विकरणात्मा ।
८.२३३ . तरतमयोगेन ततोऽपि देवयोन्यष्टकं लक्ष्यं तु ॥ २३३
८.२३४ . लोकानामक्षाणि च विषयपरिच्छित्तिकरणानि ।
८.२३४ . गन्धादेर्महदन्तादेकाधिक्येन जातमैश्वर्यम् ॥ २३४
८.२३५ . अणिमाद्यात्मकमस्मिन्पैशाचाद्ये विरिञ्चान्ते ।
८.२३५ . ज्ञात्वैवं शोधयेद्बुद्धिं सार्धं पुर्यष्टकेन्द्रियैः ॥ २३५
८.२३६ . क्रोधेशाष्टकमानीलं संवर्ताद्यं ततो विदुः ।
८.२३६ . तेजोष्टकं बलाध्यक्षप्रभृतिक्रोधनाष्तकात् ॥ २३६
८.२३७ . अकृतादि ततो बुद्धौ योगाष्टकमुदाहृतम् ।
८.२३७ . स्वच्छन्दशासने तत्तु मूले श्रीपूर्वशासने ॥ २३७
८.२३८ . योगाष्टकपदे यत्तु सोमे श्रैकण्ठमेव च ।
८.२३८ . ततो मायापुरं भूयः श्रीकण्ठस्य च कथ्यते ॥ २३८
८.२३९ . तेन द्वितीयं भुवनं तयोः प्रत्येकमुच्यते ।
८.२३९ . तत्र मायापुरं देव्या यया विश्वमधिष्ठितम् ॥ २३९
८.२४० . प्रतिकल्पं नामभेदैर्भण्यते सा महेश्वरी ।
८.२४० . उमापतेः पुरं पश्चान्मातृभिः परिवारितम् ॥ २४०
८.२४१ . श्रीकण्ठ एव परया मूर्त्योमापतिरुच्यते ।
८.२४१ . ब्राह्म्यैशी स्कन्दजा हारी वाराह्यैन्द्री सविच्चिका [चर्चिका] ॥ २४१
८.२४२ . पीता शुक्ला पीतनीले नीला शुक्लारुणा क्रमात् ।
८.२४२ . अग्नीशसौम्ययाम्याप्यपूर्वनैरृतगास्तु ताः ॥ २४२
८.२४३ . अंशेन मानुषे लोके धात्रा ता ह्यवतारिताः ।
८.२४३ . स्वच्छन्दास्ताः पराश्चान्याः परे व्योम्नि व्यवस्थिताः ॥ २४३
८.२४४ . स्वच्छन्दं ता निषेवन्ते सप्तधेयमुमा यतः ।
८.२४४ . उमापतिपुरस्योर्ध्व स्थितं मूर्त्यष्टकं परम् ॥ २४४
८.२४५ . शर्वादिकं यस्य सृष्टिर्धराद्या याजकान्ततः ।
८.२४५ . ताभ्य ईशानमूर्तिर्या सा मेरौ संप्रतिष्ठिता ॥ २४५
८.२४६ . श्रीकण्ठः स्फटिकाद्रौ सा व्याप्ता तन्वष्टकैर्जगत् ।
८.२४६ . ये योगं सगुणं शम्भोः संयताः पर्युपासते ॥ २४६
८.२४७ . तन्मण्डलं वा दृष्ट्वैव मुक्तद्वैता हृतत्रयाः ।
८.२४७ . गुणानामाधरौत्तर्याच्छुद्धाशुद्धत्वसंस्थितेः ॥ २४७
८.२४८ . तारतम्याच्च योगस्य भेदात्फलविचित्रता ।
८.२४८ . ततो भोगफलावाप्तिभेदाद्भेदोऽयमुच्यते ॥ २४८
८.२४९ . मूर्त्यष्टकोपरिष्टात्तु सुशिवा द्वादशोदिताः ।
८.२४९ . वामाद्येकशिवान्तास्ते कुङ्कुमाभाः सुतेजसः ॥ २४९
८.२५० . तदूर्ध्व वीरभद्राख्यो मण्डलाधिपतिः स्थितः ।
८.२५० . यत्त [स्त] त्सायुज्यमापन्नः स तेन सह मोदते ॥ २५०
८.२५१ . ततोऽप्यङ्गुष्ठमात्रान्तं महादेवाष्टकं भवेत् ।
८.२५१ . बुद्धितत्त्वमिदं प्रोक्तं देवयोन्यष्टकादितः ॥ २५१
८.२५२ . महादेवाष्टकान्ते तद्योगाष्टकमिहोदितम् ।
८.२५२ . तत्र श्रैकण्ठमुक्तं यत्तस्यैवोमापतिस्तथा ॥ २५२
८.२५३ . मूर्तयः सुशिवा वीरो महादेवाष्टकं वपुः ।
८.२५३ . उपरिष्टाद्धियोऽधश्च प्रकृतेर्गुणसंज्ञितम् ॥ २५३
८.२५४ . तत्त्वं तत्र तु संक्षुब्धा गुणाः प्रसुवते धियम् ।
८.२५४ . न वैषम्यमनापन्नं कारणं कार्यसूतये ॥ २५४
८.२५५ . गुणसाम्यत्मिका तेन प्रकृतिः कारणं भवेत् ।
८.२५५ . नन्वेवं सापि संक्षोभं विना तान्विषमान्गुणान् ॥ २५५
८.२५६ . कथं सुवीत तत्राद्ये क्षोभे स्यादनवस्थितिः ।
८.२५६ . सांख्यस्य दोष एवायं यदि वा तेन ते गुणाः ॥ २५६
८.२५७ . अव्यक्तमिष्टाः साम्यं तु सङ्गमात्रं न चेतरत् ।
८.२५७ . अस्माकं तु स्वतन्त्रेशतथेच्छाक्षोभसंगतम् ॥ २५७
८.२५८ . अव्यक्तं बुद्धितत्त्वस्य कारणं क्षोभिता गुणाः ।
८.२५८ . ननु तत्त्वेश्वरेच्छातो यः क्षोभः प्रकृतेः पुरा ॥ २५८
८.२५९ . तदेव बुद्धितत्त्वं स्यात्किमन्यैः कल्पितैर्गुणैः ।
८.२५९ . नैतत्कारणतारूपपरामर्शावरोधि यत् ॥ २५९
८.२६० . क्षोभान्तरं ततः कार्य बीजोच्छूनाङ्कुरादिवत् ।
८.२६० . क्रमात्तमोरजःसत्त्वे गुरूणां पङ्क्तयः स्थिताः ॥ २६०
८.२६१ . तिस्रो द्वात्रिंशदेकातस्त्रिंशदप्येकविंशतिः ।
८.२६१ . स्वज्ञनयोगबलतः क्रीडन्तो दैशिकोत्तमाः ॥ २६१
८.२६२ . त्रिनेत्राः पाशनिर्मुक्तास्तेऽत्रानुग्रहकारिणः ।
८.२६२ . बुद्धेश्च गुणपर्यन्तमुभे सप्ताधिके शते ॥ २६२
८.२६३ . रुद्राणां भुवनानां च मुख्यतोऽन्ये तदन्तरे ।
८.२६३ . योगाष्टकं गुणस्कन्धे प्रोक्तं शिवतनौ पुनः ॥ २६३
८.२६४ . योनीरतीत्य गौणे स्कन्धे स्युर्योगदातारः ।
८.२६४ . अकृतकृतविभुविरिञ्चा हरिर्गुहः क्रमवशात्ततो देवी ॥ २६४
८.२६५ . करणान्यणिमादिगुणाः कार्याणि प्रत्ययप्रपञ्चश्च ।
८.२६५ . अव्यक्तादुत्पन्ना गुणाश्च सत्त्वादयोऽमीषाम् ॥ २६५
८.२६६ . धर्मज्ञानविरागानैश्वर्यं तत्फलानि विविधानि ।
८.२६६ . यच्छन्ति गुणेभ्योऽमी पुरुषेभ्यो योगदातारः ॥ २६६
८.२६७ . तेभ्यः परतो भुवनं सत्त्वादिगुणासनस्य देवस्य ।
८.२६७ . सकलजगदेकमातुर्भर्तुः श्रीकण्ठनाथस्य ॥ २६७
८.२६८ . येनोमागुहनीलब्रह्मऋभुक्षकृताकृतादिभुवनेषु ।
८.२६८ . ग्रहरूपिण्या शक्त्या प्राभ्व्याधिष्ठानि भूतानि ॥ २६८
८.२६९ . उपसंजिहीर्षुरिह यश्चतुराननपङ्कजं समाविश्य ।
८.२६९ . दग्ध्वा चतुरो लोकाञ्जनलोकान्निर्मिणोति पुनः ॥ २६९
८.२७० . यस्येच्छातः सत्त्वादिगुणशरीरा विसृजति रुद्राणी ।
८.२७० . अनुकल्पो रुद्राण्या वेदी तत्रेज्यतेऽनुकल्पेन ॥ २७०
८.२७१ . पशुपतिरिन्द्रोपेन्द्रविरिञ्चैरथ तदुपलम्भतो देवैः ।
८.२७१ . गन्धर्वयक्षराक्षसपितृमुनिभिश्चित्रितास्तथा यागाः ॥ २७१
८.२७२ . गुणानां यत्परं साम्यं तदव्यक्तं गुणोर्ध्वतः ।
८.२७२ . क्रोधेशचण्डसंवर्ता ज्योतिःपिङ्गलसूरकौ ॥ २७२
८.२७३ . पञ्चान्तकैकवीरौ च शिखोदश्चाष्ट तत्र ते ।
८.२७३ . गहनं पुरुषनिधानं प्रकृतिर्मूलं प्रधानमव्यक्तम् ॥ २७३
८.२७४ . गुणकारणमित्येते मायाप्रभवस्य पर्यायाः ।
८.२७४ . यावन्तः क्षेत्रज्ञाः सहजागन्तुकमलोपदिग्धचितः ॥ २७४
८.२७५ . ते सर्वेऽत्र विनिहिता रुद्राश्च तदुत्थभोगभुजः ।
८.२७५ . मूढविवृत्तविलीनैः करणैः केचित्तु विकरणकाः ॥ २७५
८.२७६ . अकृताधिष्ठानतया कृत्याशक्तानि मूढानि ।
८.२७६ . प्रतिनियतविषयभाञ्जि स्फुटानि शास्त्रे विवृत्तानि ॥ २७६
८.२७७ . भग्नानि महाप्रलये सृष्टौ नोत्पादितानि लीनानि ।
८.२७७ . इच्छाधीनानि पुनर्विकरणसंज्ञानि कार्यमप्येवम् ॥ २७७
८.२७८ . पुंस्तत्त्वे तुष्टिनवकं सिद्धयोऽष्टौ च तत्पुरः ।
८.२७८ . तावत्य एवाणिमादिभुवनाष्टकमेव च ॥ २७८
८.२७९ . अतत्त्वे तत्त्वबुद्ध्या यः सन्तोषस्तुष्टिरत्र सा ।
८.२७९ . हेयेऽप्यादेयधीः सिद्धिः तथा चोक्तं हि कापिलैः ॥ २७९
८.२८० . आध्यात्मिकाश्चतस्रः प्रकृत्युपादानकालभाग्याख्याः ।
८.२८० . पञ्च विषयोपरमतोऽर्जनरक्षासङ्गसंक्षयविघातैः ॥ २८०
८.२८१ . ऊहः शब्दोऽध्ययनं दुःखविघातास्त्रयः सुहृत्प्राप्तिः ।
८.२८१ . दानं च सिद्धयोऽष्टौ सिद्धेः पूर्वोऽङ्कुशस्त्रिविधः ॥ २८१
८.२८२ . अणिमाद्यूर्ध्वतस्तिस्रः पङ्क्तयो गुरुशिष्यगाः ।
८.२८२ . तत्रापि त्रिगुणच्छायायोगात्त्रित्वमुदाहृतम् ॥ २८२
८.२८३ . नाडीविद्याष्टकं चोर्ध्वं पङ्क्तीनां स्यादिडादिकम् ।
८.२८३ . पुंसि नादमयी शक्तिः प्रसराख्या च यत्स्थिता ॥ २८३
८.२८४ . न ह्यकर्ता पुमान्कर्तुः कारणत्वं च संस्थितम् ।
८.२८४ . अकर्तर्यपि वा पुंसि सहकारितया स्थिते ॥ २८४
८.२८५ . शेषकार्यात्मतैष्टव्यान्यथा सत्कार्यहानितः ।
८.२८५ . तस्मात्तथाविधे कार्ये या शक्तिः पुरुषस्य सा ॥ २८५
८.२८६ . तावन्ति रूपाण्यादाय पूर्णतामधिगच्छति ।
८.२८६ . नाड्यष्टकोर्ध्वे कथितं विग्रहाष्टकमुच्यते ॥ २८६
८.२८७ . कार्यं हेतुर्दुःखं सुखं च विज्ञानसाध्यकरणानि ।
८.२८७ . साधनमिति विग्रहतायुगष्टकं भवति पुंस्तत्त्वे ॥ २८७
८.२८८ . भुवनं देहधर्माणां दशानां विग्रहाष्टकात् ।
८.२८८ . अहिंसा सत्यमस्तेयं ब्रह्माकल्काक्रुधो गुरोः ॥ २८८
८.२८९ . शुश्रूषाशौचसन्तोषा ऋजुतेति दशोदिताः ।
८.२८९ . पुंस्तत्त्व एव गन्धान्तं स्थितं षोडशकं पुनः ॥ २८९
८.२९० . आरभ्य देहपाशाख्यं पुरं बुद्धिगुणास्ततः ।
८.२९० . तत्रैवाष्टावहंकारस्त्रिधा कामादिकास्तथा ॥ २९०
८.२९१ . पाशा आगन्तुकगाणेशवैद्येश्वरभेदिताः ।
८.२९१ . त्रिविधास्ते स्थिताः पुंसि मोक्षमार्गोपरोधकाः ॥ २९१
८.२९२ . यत्किंचित्परमाद्वैतसंवित्स्वातन्त्र्यसुन्दरात् ।
८.२९२ . पराच्छिवादुक्तरूपादन्यत्तत्पाश उच्यते ॥ २९२
८.२९३ . तदेवं पुंस्त्वमापन्ने पूर्णेऽपि परमेश्वरे ।
८.२९३ . तत्स्वरूपापरिज्ञानं चित्रं हि पुरुषास्ततः ॥ २९३
८.२९४ . उक्तानुक्तास्तु ये पाशाः परतन्त्रोक्तलक्षणाः ।
८.२९४ . ते पुंसि सर्वे तांस्तत्र शोधयन्मुच्यते भवात् ॥ २९४
८.२९५ . पुंस ऊर्ध्व तु नियतिस्तत्रस्थाः शंकरा दश ।
८.२९५ . हेमाभाः सुसिताः कालतत्त्वे तु दश ते शिवाः ॥ २९५
८.२९६ . कोटिः षोडशसाहस्रं प्रत्येकं परिवारिणः ।
८.२९६ . रागे वीरेशभुवनं गुर्वन्तेवासिनां पुरम् ॥ २९६
८.२९७ . पुरं चाशुद्धविद्यायां स्याच्छक्तिनवकोज्ज्वलम् ।
८.२९७ . मनोन्मन्यन्तगास्ताश्च वामाद्याः परिकीर्तिताः ॥ २९७
८.२९८ . कलायां स्यान्महादेवत्रयस्य पुरमुत्तमम् ।
८.२९८ . ततो माया त्रिपुटिका मुख्यतोऽनन्तकोटिभिः ॥ २९८
८.२९९ . आक्रान्ता सा भगबिलैः प्रोक्तं शैव्यां तनौ पुनः ।
८.२९९ . अङ्गुष्ठमात्रपर्यन्तं महादेवाष्टकं निशि ॥ २९९
८.३०० . चक्राष्टकाधिपत्येन तथा श्रीमालिनीमते ।
८.३०० . वामाद्याः पुरुषादौ ये प्रोक्ताः श्रीपूर्वशासने ॥ ३००
८.३०१ . ते मायातत्त्व एवोक्तास्तनौ शैव्यामनन्ततः ।
८.३०१ . कपालव्रतिनः स्वाङ्गहोतारः कष्टतापसाः ॥ ३०१
८.३०२ . सर्वाभयाः खड्गधाराव्रतास्तत्तत्त्ववेदिनः ।
८.३०२ . क्रमात्तत्तत्त्वमायान्ति यत्रेशोऽनन्त उच्यते ॥ ३०२
८.३०३ . उक्तं च तस्य परतः स्थानमनन्ताधिपस्य देवस्य ।
८.३०३ . स्थितिविलयसर्गकर्तुर्गुहाभगद्वारपालस्य ॥ ३०३
८.३०४ . धर्मानणिमादिगुणाञ्ज्ञानानि तपःसुखानि योगांश्च ।
८.३०४ . मायाबिलात्प्रदत्ते पुंसां निष्कृष्य निष्कृष्य ॥ ३०४
८.३०५ . तच्छक्तीद्धस्वबला गुहाधिकारान्धकारगुणदीपाः ।
८.३०५ . सर्वेऽनन्तप्रमुखा दीप्यन्ते शतभवप्रमुखान्ताः ॥ ३०५
८.३०६ . सोऽव्यक्तमधिष्ठाय प्रकरोति जगन्नियोगतः शम्भोः ।
८.३०६ . शुद्धाशुद्धस्रोतोऽधिकारहेतुः शिवो यस्मात् ॥ ३०६
८.३०७ . शिवगुणयोगे तस्मिन्महति पदे ये प्रतिष्ठिताः प्रथमम् ।
८.३०७ . तेऽनन्तादेर्जगतः सर्गस्थितिविलयकर्तारः ॥ ३०७
८.३०८ . मायाबिलमिदमुक्तं परतस्तु गुहा जगद्योनिः ।
८.३०८ . उत्पत्त्या तेष्वस्याः पतिशक्तिक्षोभमनुविधीयमानेषु ॥ ३०८
८.३०९ . योनिविवरेषु नानाकामसमृद्धेषु भगसंज्ञा ।
८.३०९ . कामयते पतिरेनामिच्छानुविधायिनीं यदा देवीम् ॥ ३०९
८.३१० . प्रतिभगमव्यक्ताद्याः प्रजास्तदास्याः प्रजायन्ते ।
८.३१० . तेषामतिसूक्ष्माणामेतावत्त्वं न वर्ण्यते विधिषु ॥ ३१०
८.३११ . अववरकाण्येकस्मिन्यद्वत्साले बहूनि बद्धानि ।
८.३११ . योनिबिलान्येकस्मिंस्तद्वन्मायाशिरःसाले ॥ ३११
८.३१२ . मायापटलैः सूक्ष्मैः कुड्यैः पिहिताः परस्परमदृश्याः ।
८.३१२ . निवसन्ति तत्र रुद्राः सुखिनः प्रतिबिलमसंख्याताः ॥ ३१२
८.३१३ . स्थाने सायुज्यगताः सामीप्यगताः परे सलोकस्थाः ।
८.३१३ . प्रतिभुवनमेवमयं निवासिनां गुरुभिरुद्दिष्टः ॥ ३१३
८.३१४ . अपि सर्वसिद्धवाचः क्षीयेरन्दीर्घकालमुद्गीर्णाः ।
८.३१४ . न पुनर्योन्यानन्त्यादुच्यन्ते स्रोतसां संख्याः ॥ ३१४
८.३१५ . तस्मान्निरयाद्येकं यत्प्रोक्तं द्वारपालपर्यन्तम् ।
८.३१५ . स्रोतस्तेनान्यान्यपि तुल्यविधानानि वेद्यानि ॥ ३१५
८.३१६ . अव्यक्तकले गुहया प्रकृतिकलाभ्यां विकार आत्मीयः ।
८.३१६ . ओतः प्रोतो व्याप्तः कलितः पूर्णः परिक्षिप्तः ॥ ३१६
८.३१७ . मध्ये पुटत्रयं तस्या रुद्राः षडधरेऽन्तरे ।
८.३१७ . एक ऊर्ध्वे च पञ्चेति द्वादशैते निरूपिताः ॥ ३१७
८.३१८ . गहनासाध्यौ हरिहरदशेश्वरौ त्रिकलगोपती षडिमे ।
८.३१८ . मध्येऽनन्तः क्षेमो द्विजेशविद्येशविश्वशिवाः ॥ ३१८
८.३१९ . इति पञ्च तेषु पञ्चसु षट्सु च पुटगेषु तत्परावृत्त्या ।
८.३१९ . परिवर्त्तते स्थितिः किल देवोऽनन्तस्तु सर्वथा मध्ये ॥ ३१९
८.३२० . ऊर्ध्वाधरगकपालकपुटषट्कयुगेन तत्परावृत्त्या ।
८.३२० . मध्यतोऽष्टाभिर्दिक्स्थैर्व्याप्तो ग्रन्थिर्मतङ्गशास्त्रोक्तः ॥ ३२०
८.३२१ . श्रीसारशासने पुनरेषा षट्पुटतया विनिर्दिष्टा ।
८.३२१ . ग्रन्थ्याख्यमिदं तत्त्वं मायाकार्यं ततो माया ॥ ३२१
८.३२२ . मायातत्त्वं विभु किल गहनमरूपं समस्तविलयपदम् ।
८.३२२ . तत्र न भुवनविभागो युक्तो ग्रन्थावसौ तस्मात् ॥ ३२२
८.३२३ . मायातत्त्वाधिपतिः सोऽनन्तः समुदितान्विचार्याणून् ।
८.३२३ . युगपत्क्षोभयति निशां सा सूते संपुटैरनन्तैः स्वैः ॥ ३२३
८.३२४ . तेन कलादिधरान्तं यदुक्तमावरणजालमखिलं तत् ।
८.३२४ . निःसंख्यं च विचित्रं मायैवैका त्वभिन्नेयम् ॥ ३२४
८.३२५ . उक्तं श्रीपूर्वशास्त्रे च धराव्यक्तात्मकं द्वयम् ।
८.३२५ . असंख्यातं निशाशक्तिसंज्ञं त्वेकस्वरूपकम् ॥ ३२५
८.३२६ . पाशाः पुरोक्ताः प्रणवाः पञ्चमानाष्टकं मुनेः ।
८.३२६ . कुलं योनिश्च वागीशी यस्यां जातो न जायते ॥ ३२६
८.३२७ . दीक्षाकालेऽधराध्वस्थशुद्धौ यच्चाधराध्वगम् ।
८.३२७ . अनन्तस्य समीपे तु तत्सर्वं परिनिष्ठितम् ॥ ३२७
८.३२८ . साध्यो दाता दमनो ध्यानो भस्मेति बिन्दवः पञ्च ।
८.३२८ . पञ्चार्थगुह्यरुद्राङ्कुशहृदयलक्षणं च सव्यूहम् ॥ ३२८
८.३२९ . आकर्षादर्शौ चेत्यष्टकमेतत्प्रमाणानाम् ।
८.३२९ . अलुप्तविभवाः सर्वे मायातत्त्वाधिकारिणः ॥ ३२९
८.३३० . मायामयशरीरास्ते भोगं स्वं परिभुञ्जते ।
८.३३० . प्रलयान्ते ह्यनन्तेन संहृतास्ते त्वहर्मुखे ॥ ३३०
८.३३१ . अन्यानन्तप्रसादेन विबुधा अपि तं परम् ।
८.३३१ . सुप्तबुद्धं मन्यमानाः स्वतन्त्रम्मन्यताजडाः ॥ ३३१
८.३३२ . स्वात्मानमेव जानन्ति हेतुं मायान्तरालगाः ।
८.३३२ . अतः परं स्थिता माया देवी जन्तुविमोहिनी ॥ ३३२
८.३३३ . देवदेवस्य सा शक्तिरतिदुर्घटकारिता ।
८.३३३ . निर्वैरपरिपन्थिन्या तया भ्रमितबुद्धयः ॥ ३३३
८.३३४ . इदं तत्त्वमिदं नेति विवदन्तीह वादिनः ।
८.३३४ . गुरुदेवाग्निशास्त्रेषु ये न भक्ता नराधमाः ॥ ३३४
८.३३५ . सत्पथं तान्परित्याज्य सोत्पथं नयति ध्रुवम् ।
८.३३५ . असद्युक्तिविचारज्ञाञ्छुष्कतर्कावलम्बिनः ॥ ३३५
८.३३६ . भ्रमयत्येव तान्माया ह्यमोक्षे मोक्षलिप्सया ।
८.३३६ . शिवदीक्षासिना च्छिन्ना शिवज्ञानासिना तथा ॥ ३३६
८.३३७ . न प्ररोहेत्पुनर्नान्यो हेतुस्तच्छेदनं प्रति ।
८.३३७ . महामायोर्ध्वतः शुद्धा महाविद्याथ मातृका ॥ ३३७
८.३३८ . वागीश्वरी च तत्रस्थं वामादिनवसत्पुरम् ।
८.३३८ . वामा ज्येष्ठा रौद्री काली कलविकरणीबलविकारिके तथा ॥ ३३८
८.३३९ . मथनी दमनी मनोन्मनी च त्रिदृशः पीताः समस्तास्ताः ।
८.३३९ . सप्तकोट्यो मुख्यमन्त्रा विद्यातत्त्वेऽत्र संस्थिताः ॥ ३३९
८.३४० . एकैकार्बुदलक्षांशाः पद्माकारपुरा इह ।
८.३४० . विद्याराज्ञ्यस्त्रिगुण्याद्याः सप्त सप्तार्बुदेश्वराः ॥ ३४०
८.३४१ . विद्यातत्त्वोर्ध्वमैशं तु तत्त्वं तत्र क्रमोर्ध्वगम् ।
८.३४१ . शिखण्ड्याद्यमनन्तान्तं पुराष्टकयुतं पुरम् ॥ ३४१
८.३४२ . शिखण्डी श्रीगलो मूर्तिरेकनेत्रैकरुद्रकौ ।
८.३४२ . शिवोत्तमः सूक्ष्मरुद्रोऽनन्तो विद्येश्वराष्टकम् ॥ ३४२
८.३४३ . क्रमादूर्ध्वोर्ध्वसंस्थानं सप्तानां नायको विभुः ।
८.३४३ . अनन्त एव ध्येयश्च पूज्यश्चाप्युत्तरोत्तरः ॥ ३४३
८.३४४ . मुख्यमन्त्रेश्वराणां यत्सार्धं कोटित्रयं स्थितम् ।
८.३४४ . तन्नायका इमे तेन विद्येशाश्चक्रवर्तिनः ॥ ३४४
८.३४५ . उक्तं च गुरुभिरित्थं शिवतन्वाद्येषु शासनेष्वेतत् ।
८.३४५ . भगबिलशतकलितगुहामूर्धासनगोऽष्टशक्तियुग्देवः ॥ ३४५
८.३४६ . गहनाद्यं निरयान्तं सृजति च रुद्रांश्च विनियुङ्क्ते ।
८.३४६ . उद्धरति मनोन्मन्या पुंसस्तेष्वेव भवति मध्यस्थः ॥ ३४६
८.३४७ . ते तेनोदस्तचितः परतत्त्वालोचनेऽभिनिविशन्ते ।
८.३४७ . स पुनरधः पथवर्तिष्वधिकृत एवाणुषु शिवेन ॥ ३४७
८.३४८ . अवसितपतिविनियोगः सार्धमनेकात्ममन्त्रकोटीभिः ।
८.३४८ . निर्वात्यनन्तनाथस्तद्धामाविशति सूक्ष्मरुद्रस्तु ॥ ३४८
८.३४९ . अनुगृह्याणुमपूर्वं स्थापयति पतिः शिखण्डिनः स्थाने ।
८.३४९ . इत्यष्टौ परिपाट्या यावद्धामानि याति गुरुरेकः ॥ ३४९
८.३५० . तावदसंख्यातानां जन्तूनां निर्वृतिं कुरुते ।
८.३५० . तेऽष्टावपि शक्त्यष्टकयोगामलजलरुहासनासीनाः ॥ ३५०
८.३५१ . आलोकयन्ति देवं हृदयस्थं कारणं परमम् ।
८.३५१ . तं भगवन्तमनन्तं ध्यायन्तः स्वहृदि कारणं शान्तम् ॥ ३५१
८.३५२ . सप्तानुध्यायन्त्यपि मन्त्राणां कोटयः शुद्धाः ।
८.३५२ . मायादिरवीच्यन्तो भवस्त्वनन्तादिरुच्यतेऽप्यभवः ॥ ३५२
८.३५३ . शिवशुद्धगुणाधीकारान्तः सोऽप्येष हेयश्च ।
८.३५३ . अत्रापि यतो दृष्टानुग्राह्याणां नियोज्यता शैवी ॥ ३५३
८.३५४ . इष्टा च तन्निवृत्तिर्ह्यभवस्त्वधरे न भूयते यस्मात् ।
८.३५४ . पत्युरपसर्पति यतः कारणता कार्यता च सिद्धेभ्यः ॥ ३५४
८.३५५ . कञ्चुकवच्छिवसिद्धौ तावतिभवसंज्ञयातिमध्यस्थौ ।
८.३५५ . धर्मज्ञानविरागैश्यचतुष्टयपुरं तु यत् ॥ ३५५
८.३५६ . रूपावरणसंज्ञं तत्तत्त्वेऽस्मिन्नैश्वरे विदुः ।
८.३५६ . वामा ज्येष्ठा च रौद्रीति भुवनत्रयशोभितम् ॥ ३५६
८.३५७ . सूक्ष्मावरणमाख्यातमीशतत्त्वे गुरूत्तमैः ।
८.३५७ . ऐशात्सादाशिवं ज्ञानक्रियायुगलमण्डितम् ॥ ३५७
८.३५८ . शुद्धावरणमित्याहुरुक्ता शुद्धावृतेः परम् ।
८.३५८ . विद्यावृतिस्ततो भावाभावशक्तिद्वयोज्ज्वला ॥ ३५८
८.३५९ . शक्त्यावृतिः प्रमाणाख्या ततः शास्त्रे निरूपिता ।
८.३५९ . शक्त्यावृतेस्तु तेजस्विध्रुवेशाभ्यामलङ्कृतम् ॥ ३५९
८.३६० . तेजस्व्यावरणं वेदपुरा मानावृतिस्ततः ।
८.३६० . मानावृतेः सुशुद्धावृत्पुरत्रितयशोभिता ॥ ३६०
८.३६१ . सुशुद्धावरणादूर्ध्व शैवमेकपुरं भवेत् ।
८.३६१ . शिवावृतेरूर्ध्वमाहुर्मोक्षावरणसंज्ञितम् ॥ ३६१
८.३६२ . अस्यां मोक्षावृतौ रुद्रा एकादश निरूपिताः ।
८.३६२ . मोक्षावरणतस्त्वेकपुरमावरणं ध्रुवम् ॥ ३६२
८.३६३ . ऊर्ध्वे ध्रुवावृतेरिच्छावरणं तत्र ते शिवाः ।
८.३६३ . ईश्वरेच्छागृहान्तस्थास्तत्पुरं चैकमुच्यते ॥ ३६३
८.३६४ . इच्छावृतेः प्रबुद्धाख्यं दिग्रुद्राष्टकचर्चितम् ।
८.३६४ . प्रबुद्धावरणादूर्ध्व समयावरणं महत् ॥ ३६४
८.३६५ . भुवनैः पञ्चभिर्गर्भीकृतानन्तसमावृति ।
८.३६५ . सामयात्सौशिवं तत्र सादाख्यं भुवनं महत् ॥ ३६५
८.३६६ . तस्मिन्सदाशिवो देवस्तस्य सव्यापसव्ययोः ।
८.३६६ . ज्ञानक्रिये परेच्छा तु शक्तिरुत्सङ्गगामिनी ॥ ३६६
८.३६७ . सृष्ट्यादिपञ्चकृत्यानि कुरुते स तयेच्छया ।
८.३६७ . पञ्च ब्रह्माण्यङ्गषट्कं सकलाद्यष्टकं शिवाः ॥ ३६७
८.३६८ . दशाष्टादश रुद्राश्च तैरेव सुशिवो वृतः ।
८.३६८ . सद्यो वामाघोरौ पुरुषेशौ ब्रह्मपञ्चकं हृदयम् ॥ ३६८
८.३६९ . मूर्धशिखावर्मदृगस्त्रमङ्गानि षट्प्राहुः ।
८.३६९ . सकलाकलशून्यैः सह कलाढ्यखमलङ्कृते क्षपणमन्त्यम् ॥ ३६९
८.३७० . कण्ठ्यौष्ठ्यमष्टमं किल सकलाष्टकमेतदाम्नातम् ।
८.३७० . ओं कारशिवौ दीप्तो हेत्वीशदशेशकौ सुशिवकालौ ॥ ३७०
८.३७१ . सूक्ष्मसुतेजःशर्वाः शिवाः दशैतेऽत्र पूर्वादेः ।
८.३७१ . विजयो निःश्वासश्च स्वायम्भुवो वह्निवीररौरवकाः ॥ ३७१
८.३७२ . मुकुटविसरेन्दुविन्दुप्रोद्गीता ललितसिद्धरुद्रौ च ।
८.३७२ . सन्तानशिवौ परकिरणपारमेशा इति स्मृता रुद्राः ॥ ३७२
८.३७३ . सर्वेषामेतेषां ज्ञानानि विदुः स्वतुल्यनामानि ।
८.३७३ . मन्त्रमुनिकोटिपरिवृत मथ विभुवामादिरुद्रतच्छक्तियुतम् ॥ ३७३
८.३७४ . तारादिशक्तिजुष्टं सुशिवासनमतिसितकजमसंख्यदलम् ।
८.३७४ . यः शक्तिरुद्रवर्गः परिवारे विष्टरे च सुशिवस्य ॥ ३७४
८.३७५ . प्रत्येकमस्य निजनिजपरिवारे परार्धकोटयोऽसंख्याः ।
८.३७५ . मायामलनिर्मुक्ताः केवलमधिकारमात्रसंरूढाः ॥ ३७५
८.३७६ . सुशिवावरणे रुद्राः सर्वज्ञाः सर्वशक्तिसम्पूर्णाः ।
८.३७६ . अधिकारबन्धविलये शान्ताः शिवरूपिणो पुनर्भविनः ॥ ३७६
८.३७७ . ऊर्ध्वे बिन्द्वावृतिर्दीप्ता तत्र तत्र पद्मं शशिप्रभम् ।
८.३७७ . शान्त्यतीतः शिवस्तत्र तच्छक्त्युत्सङ्गभूषितः ॥ ३७७
८.३७८ . निवृत्त्यादिकलावर्गपरिवारसमावृतः ।
८.३७८ . असंख्यरुद्रतच्छक्तिपुरकोटिभिरावृतः ॥ ३७८
८.३७९ . श्रीमन्मतङ्गशास्त्रे च लयाख्यं तत्त्वमुत्तमम् ।
८.३७९ . पारिभाषिकमित्येतन्नाम्ना बिन्दुरिहोच्यते ॥ ३७९
८.३८० . चतुर्मूर्तिमयं शुभ्रं यत्तत्सकलनिष्कलम् ।
८.३८० . तस्मिन्भोगः समुद्दिष्ट इत्यत्रेदं च वर्णितम् ॥ ३८०
८.३८१ . निवृत्त्यादेः सुसूक्ष्मत्वाद्धराद्यारब्धदेहता ।
८.३८१ . मातुः स्फूर्जन्महाज्ञानलीनत्वान्न विभाव्यते ॥ ३८१
८.३८२ . उद्रिक्त तैजसत्वेन हेम्नो भूपरमाणवः ।
८.३८२ . यथा पृथङ्न भान्त्येवमूर्ध्वाधोरुद्रदेहगाः ॥ ३८२
८.३८३ . बिन्दूर्ध्वेऽर्धेन्दुरेतस्य कला ज्योत्स्ना च तद्वती ।
८.३८३ . कान्तिः प्रभा च विमला पञ्चैता रोधिकास्ततः ॥ ३८३
८.३८४ . रुन्धनी रोधनी रोद्ध्री ज्ञानबोधा तमोपहा ।
८.३८४ . एताः पञ्च कलाः प्राहुर्निरोधिन्यां गुरूत्तमाह् ॥ ३८४
८.३८५ . अर्धमात्रः स्मृतो बिन्दुर्व्योमरूपी चतुष्कलः ।
८.३८५ . तदर्धमर्धचन्द्रस्तदष्टांशेन निरोधिका ॥ ३८५
८.३८६ . हेतून्ब्रह्मादिकान् रुन्द्धे रोधिकां तां त्यजेत्ततः ।
८.३८६ . निरोधिकामिमां भित्त्वा सादाख्यं भुवनं परम् ॥ ३८६
८.३८७ . पररूपेण यत्रास्ते पञ्चमन्त्रमहातनुः ।
८.३८७ . इत्यर्धेन्दुनिरोध्यन्तबिन्द्वावृत्यूर्ध्वतो महान् ॥ ३८७
८.३८८ . नादः किञ्जल्कसदृशो महद्भिः पुरुषैर्वृतः ।
८.३८८ . चत्वारि भुवनान्यत्र दिक्षु मध्ये च पञ्चमम् ॥ ३८८
८.३८९ . इन्धिका दीपिका चैव रोधिका मोचिकोर्ध्वगा ।
८.३८९ . मध्येऽत्र पद्मं तत्रोर्ध्वगामी तच्छक्तिभिर्वृतः ॥ ३८९
८.३९० . नादोर्ध्वतस्तु सौषुम्नं तत्र तच्छक्तिभृत्प्रभुः ।
८.३९० . तदीशः पिङ्गलेलाभ्यां वृतः सव्यापसव्ययोः ॥ ३९०
८.३९१ . या प्रभोरङ्कगा देवी सुषुम्ना शशिसप्रभा ।
८.३९१ . ग्रथितोऽध्वा तया सर्व ऊर्ध्वश्चाधस्तनस्तथा ॥ ३९१
८.३९२ . नादःसुषुम्नाधारस्तु भित्त्वा विश्वमिदं जगत् ।
८.३९२ . अधःशक्त्या विनिर्गच्छेदूर्ध्वशक्त्या च मूर्धतः ॥ ३९२
८.३९३ . नाड्या ब्रह्मबिले लीनः सोऽव्यक्तध्वनिरक्षरः ।
८.३९३ . नदन्सर्वेषु भूतेषु शिवशक्त्या ह्यधिष्ठितः ॥ ३९३
८.३९४ . सुषुम्नोर्ध्वे ब्रह्मबिलसंज्ञयावरणं त्रिदृक् ।
८.३९४ . तत्र ब्रह्मा सितः शूली पञ्चास्यः शशिशेखरः ॥ ३९४
८.३९५ . तस्योत्सङ्गे परा देवी ब्रह्माणी मोक्षमार्गगा ।
८.३९५ . रोद्ध्री दात्री च मोक्षस्य तां भित्त्वा चोर्ध्वकुण्डली ॥ ३९५
८.३९६ . शक्तिः सुप्ताहिसदृशी सा विश्वाधार उच्यते ।
८.३९६ . तस्यां सूक्ष्मा सुसूक्ष्मा च तथान्ये अमृतामिते ॥ ३९६
८.३९७ . मध्यतो व्यापिनी तस्यां व्यापीशो व्यापिनीधरः ।
८.३९७ . शक्तितत्त्वमिदं यस्य प्रपञ्चोऽयं धरान्तकः ॥ ३९७
८.३९८ . शिवतत्त्वं ततस्तत्र चतुर्दिक्कं व्यवस्थिताः ।
८.३९८ . व्यापी व्योमात्मकोऽनन्तोऽनाथस्तच्छक्तिभागिनः ॥ ३९८
८.३९९ . मध्ये त्वनाश्रितं तत्र देवदेवो ह्यनाश्रितः ।
८.३९९ . तच्छक्त्युत्सङ्गभृत्सूर्यशतकोटिसमप्रभः ॥ ३९९
८.४०० . शिवतत्त्वोर्ध्वतः शक्तिः परा सा समनाह्वया ।
८.४०० . सर्वेषां कारणानां सा कर्तृभूता व्यवस्थिता ॥ ४००
८.४०१ . बिभर्त्यण्डान्यनेकानि शिवेन समधिष्ठिता ।
८.४०१ . तदारूढः शिवः कृत्यपञ्चकं कुरुते प्रभुः ॥ ४०१
८.४०२ . समना करणं तस्य हेतुकर्तुर्महोशितुः ।
८.४०२ . अनाश्रितं तु व्यापारे निमित्तं हेतुरुच्यते ॥ ४०२
८.४०३ . तयाधितिष्ठति विभुः कारणानां तु पञ्चकम् ।
८.४०३ . अनाश्रितोऽनाथमयमनन्तं खवपुः सदा ॥ ४०३
८.४०४ . स व्यापिनं प्रेरयति स्वशक्त्या करणेन तु ।
८.४०४ . कर्मरूपा स्थिता माया यदधः शक्तिकुण्डली ॥ ४०४
८.४०५ . नादबिन्द्वादिकं कार्यमित्यादिजगदुद्भवः ।
८.४०५ . यत्सदाशिवपर्यन्तं पार्थिवाद्यं च शासने ॥ ४०५
८.४०६ . तत्सर्व प्राकृतं प्रोक्तं विनाशोत्पत्तिसंयुतम् ।
८.४०६ . अथ सकलभुवनमानं यन्मह्यं निगदितं निजैर्गुरुभिः ॥ ४०६
८.४०७ . तद्वक्ष्यते समासाद्बुद्धौ येनाशु सङ्क्रामेत् ।
८.४०७ . अण्डस्यान्तरनन्तः कालः कूष्माण्डहाटकौ ब्रह्महरी ॥ ४०७
८.४०८ . रुद्राः शतं सवीरं बहिर्निवृत्तिस्तु साष्टशतभुवना स्यात् ।
८.४०८ . जलतेजःसमीरनभोऽहंकृद्धीमूलसप्तके प्रत्येकम् ॥ ४०८
८.४०९ . अष्टौ षट्पञ्चाशद्भुवना तेन प्रतिष्ठेति कला कथिता ।
८.४०९ . अत्र प्राहुः शोध्यानष्टौ केचिन्निजाष्टकाधिपतीन् ॥ ४०९
८.४१० . अन्ये तु समस्तानां शोध्यत्वं वर्णयन्ति भुवनानाम् ।
८.४१० . श्रीभूतिराजमिश्रा गुरवः प्राहुः पुनर्बही रुद्रशतम् ॥ ४१०
८.४११ . अष्टावन्तः साकं शर्वेणेतीदृशी निवृत्तिरियं स्यात् ।
८.४११ . रुद्राः काली वीरो धराब्धिलक्ष्म्यः सरस्वती गुह्यम् ॥ ४११
८.४१२ . इत्यष्टकं जलेऽनौ वह्न्यतिगुह्यद्वयं मरुति वायोः ।
८.४१२ . स्वपुरं गयादि खे च व्योम पवित्राष्टकं च भुवनयुगम् ॥ ४१२
८.४१३ . अभिमानेऽहङ्कारच्छगलाद्यष्टकमथान्तरा नभोऽहंकृत् ।
८.४१३ . तन्मात्रार्केन्दुश्रतिपुराष्टकं बुद्धिकर्मदेवानाम् ॥ ४१३
८.४१४ . दश तन्मात्रसमूहे भुवनं पुनरक्षवर्गविनिपतिते ।
८.४१४ . मनसश्चेत्यभिमाने द्वाविंशतिरेव भुवनानाम् ॥ ४१४
८.४१५ . धियि दैवीनामष्टौ क्रुत्तेजोयोगसंज्ञकं त्रयं तदुमा ।
८.४१५ . तत्पतिरथ मूर्त्यष्टकसुशिवद्वादशकवीरभद्राः स्युः ॥ ४१५
८.४१६ . तदथ महादेवाष्टकमिति बुद्धौ सप्तदश संख्या ।
८.४१६ . गुणतत्त्वे पङ्क्तित्रयमिति षट्पञ्चाशतं पुराणि विदुः ॥ ४१६
८.४१७ . यद्यपि गुणसाम्यात्मनि मूले क्रोधेश्वराष्टकं तथापि धियि ।
८.४१७ . तच्छोधितमिति गणनां न पुनः प्राप्तं प्रतिष्ठायाम् ॥ ४१७
८.४१८ . इति जलतत्त्वान्मूलं तत्त्वचतुर्विंशतिः प्रतिष्ठायाम् ।
८.४१८ . अम्बादितुष्टिवर्गस्ताराद्याः सिद्धयोऽणिमादिगणः ॥ ४१८
८.४१९ . गुरवो गुरुशिष्या ऋषिवर्ग इडादिश्च विग्रहाष्टकयुक् ।
८.४१९ . गन्धादिविकारपुरं बुद्धिगुणाष्टकमहंक्रिया विषयगुणाः ॥ ४१९
८.४२० . कामादिसप्तविंशकमागन्तु तथा गणेशविद्येशमयौ ।
८.४२० . इति पाशेषु पुरत्रयमित्थं पुरुषेऽत्र भुवनषोडशकम् ॥ ४२०
८.४२१ . नियतौ शङ्करदशकं काले शिवदशकमिति पुरद्वितयम् ।
८.४२१ . रागे सुहृष्टभुवनं गुरुशिष्यपुरं च वित्कलायुगले ॥ ४२१
८.४२२ . भुवनं भुवनं निशि पुटपुरत्रयं वाक्पुरं प्रमाणपुरम् ।
८.४२२ . इति सप्तविंशतिपुरा विद्या पुरुषादितत्त्वसप्तकयुक् ॥ ४२२
८.४२३ . वामेशरूपसूक्ष्मं शुद्धं विद्याथ शक्तितेजस्विमितिः ।
८.४२३ . सुविशुद्धिशिवौ मोक्ष धुवेषिसंबुद्धसमयसौशिवसंज्ञाः ॥ ४२३
८.४२४ . सप्तदशपुरा शान्ता विद्येशसदाशिवपुरत्रितययुक्ता ।
८.४२४ . बिन्द्वर्धेन्दुनिरोध्यः परसौशिवमिन्धिकादिपुरसौषुम्ने ॥ ४२४
८.४२५ . परनादो ब्रह्मबिलं सूक्ष्मादियुतोर्ध्वकुण्डली शक्तिः ।
८.४२५ . व्यापिव्योमानन्तानाथानाश्रितपुराणि पञ्च ततः ॥ ४२५
८.४२६ . षष्ठं च परममनाश्रितमथ समनाभुवनषोडशी यदि वा ।
८.४२६ . बिन्द्वावरणं परसौशिवं च पञ्चेन्धिकादिभुवनानि ॥ ४२६
८.४२७ . सौषुम्नं ब्रह्मबिलं कुण्डलिनी व्यापिपञ्चकं समना ।
८.४२७ . इति षोडशभुवनेयं तत्त्वयुगं शान्त्यतीता स्यात् ॥ ४२७
८.४२८ . श्रीमन्मतङ्गशास्त्रे च क्रमोऽयं पुरपूगगः ।
८.४२८ . कालाग्निर्नरकाः खाब्धियुतं मुख्यतया शतम् ॥ ४२८
८.४२९ . कूष्माण्डः सप्तपाताली सप्तलोकी महेश्वरः ।
८.४२९ . इत्यण्डमध्यं तद्बाह्ये शतं रुद्रा इति स्थिताः ॥ ४२९
८.४३० . स्थानानां द्विशती भूमिः सप्तपञ्चाशता युता ।
८.४३० . पञ्चाष्टकस्य मध्याद्द्वात्रिंशद्भूतचतुष्टये ॥ ४३०
८.४३१ . तन्मात्रेषु च पञ्च स्युर्विश्वेदेवास्ततोऽष्टकम् ।
८.४३१ . पञ्चमं सेन्द्रिये गर्वे बुद्धौ देवाष्टकं गुणे ॥ ४३१
८.४३२ . योगाष्टकं क्रोधसंज्ञं मूले काले सनैयते ।
८.४३२ . पतद्रुगाद्याश्चाङ्गुष्ठमात्राद्या रागतत्त्वगाः ॥ ४३२
८.४३३ . द्वादशैकशिवाद्याः स्युर्विद्यायां कलने दश ।
८.४३३ . वामाद्यास्त्रिशती सेयं त्रिपर्वण्यब्धिरस्ययुक् ॥ ४३३
८.४३४ . शैवाः केचिदिहानन्ताः श्रैकण्ठा इति संग्रहः ।
८.४३४ . यत्र यदा परभोगान् बुभुक्षते तत्र योजनं कार्यम् ॥ ४३४
८.४३५ . शोधनमथ तद्धानौ शेषं त्वन्तर्गतं कार्यम् ।
८.४३५ . इत्यागमं प्रथयितुं दर्शितमेतद्विकल्पितं तेन ॥ ४३५
८.४३६ . अन्येऽपि बहुविकल्पाः स्वधियाचार्यैः समभ्यूह्याः ।
८.४३६ . श्रीपूर्वशासने पुनरष्टादशाधिकं शतं कथितम् ॥ ४३६
८.४३७ . तदिह प्रधानमधिकं संक्षेपेणोच्यते शोध्यम् ।
८.४३७ . कालाग्निः कूष्माण्डो नरकेशो हाटकोऽथ भूतलपः ॥ ४३७
८.४३८ . ब्रह्मा मुनिलोकेशो रुद्राः पञ्चान्तरालस्थाः ।
८.४३८ . अधरेऽनन्तः प्राच्याः कपालिवह्न्यन्तनिरृतिबलाख्याः ॥ ४३८
८.४३९ . लघुनिधिपतिविद्याधिपशम्भूर्ध्वान्तं सवीरभद्रपति ।
८.४३९ . एकादशभिर्बाह्ये ब्रह्माण्डं पञ्चभिस्तथान्तरिकैः ॥ ४३९
८.४४० . इति षोडशपुरमेतन्निवृत्तिकलयेह कलनीयम् ।
८.४४० . लकुलीशभारभूती दिण्ड्याषाढी च पुष्करनिमेषौ ॥ ४४०
८.४४१ . प्रभाससुरेशाविति सलिले प्रत्यात्मकं सपरिवारे ।
८.४४१ . भैरवकेदारमहाकाला मध्याम्रजल्पाख्याः ॥ ४४१
८.४४२ . श्रीशैलहरिश्चन्द्राविति गुह्याष्टकमिदं महसि ।
८.४४२ . भीमेन्द्राट्टहासविमलकनखलनाखलकुरुस्थितिगयाख्याः ॥ ४४२
८.४४३ . अतिगुह्याष्टकमेतन्मरुति च सतन्मात्रके च साक्षे च ।
८.४४३ . स्थाणुसुवर्णाख्यौ किल भद्रो गोकर्णको महालयकः ॥ ४४३
८.४४४ . अविमुक्तरुद्रकोटी वस्त्रापद इत्यदः पवित्रं खे ।
८.४४४ . स्थूलस्थूलेशशङ्कुश्रुतिकालञ्जराश्च मण्डलभृत् ॥ ४४४
८.४४५ . माकोटाण्डद्वितयच्छगलाण्डा अष्टकं ह्यहङ्कारे ।
८.४४५ . अन्येऽहङ्कारान्तस्तन्मात्राणीन्द्रियाणि चाप्याहुः ॥ ४४५
८.४४६ . धियि योन्यष्टकमुक्तं प्रकृतौ योगाष्टकं किलाकृतप्रभृति ।
८.४४६ . इति सप्ताष्टकभुवना प्रतिष्ठितिः सलिलतो हि मूलान्ता ॥ ४४६
८.४४७ . नरि वामो भीमोग्रौ भवेशवीराः प्रचण्डगौरीशौ ।
८.४४७ . अजसानन्तैकशिवौ विद्यायां क्रोधचण्डयुग्मं स्यात् ॥ ४४७
८.४४८ . संवर्तो ज्योतिरथो कलानियत्यां च सूरपञ्चान्तौ ।
८.४४८ . वीरशिखीशश्रीकण्ठसंज्ञमेतत्त्रयं च काले स्यात् ॥ ४४८
८.४४९ . समहातेजा वामो भवोद्भवश्चैकपिङ्गलेशानौ ।
८.४४९ . भुवनेशपुरःसरकावङ्गुष्ठ इमे निशि स्थिता ह्यष्टौ ॥ ४४९
८.४५० . अष्टाविंशतिभुवना विद्या पुरुषान्निशान्तमियम् ।
८.४५० . हालाहलरुद्रक्रुदम्बिकाघोरिकाः सवामाः स्युः ॥ ४५०
८.४५१ . विद्यायां विद्येशास्त्वष्टावीशे सदाशिवे पञ्च ।
८.४५१ . वामा ज्येष्ठा रौद्री शक्तिः सकला च शोन्तयम् ॥ ४५१
८.४५२ . अष्टादश भुवना स्यात्शान्त्यतीता त्वभुवनैव ।
८.४५२ . इति देशाध्वविभागः कथितः श्रीशम्भुना समादिष्टः ॥ ४५२



च्९ श्रीतन्त्रालोकस्य नवममाह्निकम्

९.१ . अथ तत्त्वप्रविभागो विस्तरतः कथ्यते क्रमप्राप्तः ॥ १
९.२ . यान्युक्तानि पुराण्यमूनि विविधैभदैर्यदेष्वन्वितं रूपं भाति परं प्रकाशनिविडं देवः स एकः शिवः ।
९.२ . तत्स्वातन्त्र्यरसात्पुनः शिवपदाद्भेदे विभाते परं यद्रूपं बहुधानुगामि तदिदं तत्त्वं विभोः शासने ॥ २
९.३ . तथाहि कालसदनाद्वीरभद्रपुरान्तगम् ।
९.३ . धृतिकाठिन्यगरिमाद्यवभासाद्धरात्मता ॥ ३
९.४ . एवं जलादितत्त्वेषु वाच्यं यावत्सदाशिवे ।
९.४ . स्वस्मिन्कार्येऽथ धर्मौघे यद्वापि स्वसदृग्गुणे ॥ ४
९.५ . आस्ते सामान्यकल्पेन तननाद्व्याप्तृभावतः ।
९.५ . तत्तत्त्वं क्रमशः पृथ्वीप्रधानं पुंशिवादयः ॥ ५
९.६ . देहानां भुवनानां च न प्रसङ्गस्ततो भवेत् ।
९.६ . श्रीमन्मतङ्गशास्त्रादौ तदुक्तं परमेशिना ॥ ६
९.७ . तत्रैषां दर्श्यते दृष्टः सिद्धयोगीश्वरीमते ।
९.७ . कार्यकारणभावो यः शिवेच्छापरिकल्पितः ॥ ७
९.८ . वस्तुतः सर्वभावानां कर्तेशानः परः शिवः ।
९.८ . अस्वतन्त्रस्य कर्तृत्वं नहि जातूपपद्यते ॥ ८
९.९ . स्वतन्त्रता च चिन्मात्रवपुषः परमेशितुः ।
९.९ . स्वतन्त्रं च जडं चेति तदन्योन्यं विरुध्यते ॥ ९
९.१० . जाड्यं प्रमातृतन्त्रत्वं स्वात्मसिद्धिमपि प्रति ।
९.१० . न कर्तृत्वादृते चान्यत्कारणत्वं हि लभ्यते ॥ १०
९.११ . तस्मिन्सति हि तद्भाव इत्यपेक्षैकजीवितम् ।
९.११ . निरपेक्षेषु भावेषु स्वात्मनिष्ठतया कथम् ॥ ११
९.१२ . स पूर्वमथ पश्चात्स इति चेत्पूर्वपश्चिमौ ।
९.१२ . स्वभावेऽनतिरिक्तौ चेत्सम इत्यवशिष्यते ॥ १२
९.१३ . बीजमङ्कुर इत्यस्मिन् सतत्त्वे हेतुतद्वतोः ।
९.१३ . घटः पटश्चेति भवेत्कार्यकारणता न किम् ॥ १३
९.१४ . बीजमङ्कुरपत्रादितया परिणमेत चेत् ।
९.१४ . अतत्स्वभाववपुषः स स्वभावो न युज्यते ॥ १४
९.१५ . स तत्स्वभाव इति चेत्तर्हि बीजाङ्कुरा निजे ।
९.१५ . तावत्येव न विश्रान्तौ तदन्यात्यन्तसंभवात् ॥ १५
९.१६ . ततश्च चित्राकारोऽसौ तावान्कश्चित्प्रसज्यते ।
९.१६ . अस्तु चेत्न जडेऽन्योन्यविरुद्धाकारसंभवः ॥ १६
९.१७ . क्रमेण चित्राकारोऽस्तु जडः किं नु विरुद्ध्यते ।
९.१७ . क्रमोऽक्रमो वा भावस्य न स्वरूपाधिको भवेत् ॥ १७
९.१८ . तथोपलम्भमात्रं तौ उपलम्भश्च किं तथा ।
९.१८ . उपलब्धापि विज्ञानस्वभावो योऽस्य सोऽपि हि ॥ १८
९.१९ . क्रमोपलम्भरूपत्वात्क्रमेणोपलभेत चेत् ।
९.१९ . तस्य तर्हि क्रमः कोऽसौ तदन्यानुपलम्भतः ॥ १९
९.२० . स्वभाव इति चेन्नासौ स्वरूपादधिको भवेत् ।
९.२० . स्वरूपानधिकस्यापि क्रमस्य स्वस्वभावतः ॥ २०
९.२१ . स्वातन्त्र्याद्भासनं स्याच्चेत्किमन्यद्ब्रूमहे वयम् ।
९.२१ . इत्थं श्रीशिव एवैकः कर्तेति परिभाष्यते ॥ २१
९.२२ . कर्तृत्वं चैतदेतस्य तथामात्रावभासनम् ।
९.२२ . तथावभासनं चास्ति कार्यकारणभावगम् ॥ २२
९.२३ . यथा हि घटसाहित्यं पटस्याप्यवभासते ।
९.२३ . तथा घटानन्तरता किं तु सा नियमोज्झिता ॥ २३
९.२४ . अतो यन्नियमेनैव यस्मादाभात्यनन्तरम् ।
९.२४ . तत्तस्य कारणं ब्रूमः सति रूपान्वयेऽधिके ॥ २४
९.२५ . नियमश्च तथारूपभासनामात्रसारकः ।
९.२५ . बीजादङ्कुर इत्येवं भासनं नहि सर्वदा ॥ २५
९.२६ . योगीच्छानन्तरोद्भूततथाभूताङ्कुरो यतः ।
९.२६ . इष्टे तथाविधाकारे नियमो भासते यतः ॥ २६
९.२७ . स्वप्ने घटपटादीनां हेतुतद्वत्स्वभावता ।
९.२७ . भासते नियमेनैव बाधाशून्येन तावति ॥ २७
९.२८ . ततो यावति याद्रूप्यान्नियमो बाधवर्जितः ।
९.२८ . भाति तावति ताद्रूप्याद्दृढहेतुफलात्मता ॥ २८
९.२९ . तथाभूते च नियमे हेतुतद्वत्त्वकारिणि ।
९.२९ . वस्तुतश्चिन्मयस्यैव हेतुता तद्धि सर्वगम् ॥ २९
९.३० . अत एव घटोद्भूतौ सामग्री हेतुरुच्यते ।
९.३० . सामग्री च समग्राणां यद्येकं नेष्यते वपुः ॥ ३०
९.३१ . हेतुभेदान्न भेदः स्यात्फले तच्चासमञ्जसम् ।
९.३१ . यद्यस्यानुविधत्ते तामन्वयव्यतिरेकिताम् ॥ ३१
९.३२ . तत्तस्य हेतु चेत्सोऽयं कुण्ठतर्को न नः प्रियः ।
९.३२ . समग्राश्च यथा दण्डसूत्रचक्रकरादयः ॥ ३२
९.३३ . दूराश्च भाविनश्चेत्थं हेतुत्वेनेति मन्महे ।
९.३३ . यदि तत्र भवेन्मेरुर्भविष्यन्वापि कश्चन ॥ ३३
९.३४ . न जायेत घटो नूनं तत्प्रत्यूहव्यपोहितः ।
९.३४ . यथा च चक्रं नियते देशे काले च हेतुताम् ॥ ३४
९.३५ . याति कर्किसुमेर्वाद्यास्तद्वत्स्वस्थावधि स्थिताः ।
९.३५ . तथा च तेषां हेतुनां संयोजनवियोजने ॥ ३५
९.३६ . नियते शिव एवैकः स्वतन्त्रः कर्तृतामियात् ।
९.३६ . कुम्भकारस्य या संवित्चक्रदण्डादियोजने ॥ ३६
९.३७ . शिव एव हि सा यस्मात्संविदः का विशिष्टता ।
९.३७ . कौम्भकारी तु संवित्तिरवच्छेदावभासनात् ॥ ३७
९.३८ . भिन्नकल्पा यदि क्षेप्या दण्डचक्रादिमध्यतः ।
९.३८ . तस्मादेकैकनिर्माणे शिवो विश्वैकविग्रहः ॥ ३८
९.३९ . कर्तेति पुंसः कर्तृत्वाभिमानोऽपि विभोः कृतिः ।
९.३९ . अत एव तथाभानपरमार्थतया स्थितेः ॥ ३९
९.४० . कार्यकारणभावस्य लोके शास्त्रे च चित्रता ।
९.४० . मायातोऽव्यक्तकलयोरिति रौरवसंग्रहे ॥ ४०
९.४१ . श्रीपूर्वे तु कलातत्त्वादव्यक्तमिति कथ्यते ।
९.४१ . तत एव निशाख्यानात्कलीभूतादलिङ्गकम् ॥ ४१
९.४२ . इति व्याख्यास्मदुक्तेऽस्मिन्सति न्यायेऽतिनिष्फला ।
९.४२ . लोके च गोमयात्कीटात्संकल्पात्स्वप्नतः स्मृतेः ॥ ४२
९.४३ . योगीच्छातो द्रव्यमन्त्रप्रभावादेश्च वृश्चिकः ।
९.४३ . अन्य एव स चेत्कामं कुतश्चित्स्वविशेषतः ॥ ४३
९.४४ . स तु सर्वत्र तुल्यस्तत्परामर्शैक्यमस्ति तु ।
९.४४ . तत एव स्वरूपेऽपि क्रमेऽप्यन्यादृशी स्थितिः ॥ ४४
९.४५ . शास्त्रेषु युज्यते चित्रात्तथाभावस्वभावतः ।
९.४५ . पुंरागवित्कलाकालमाया ज्ञानोत्तरे क्रमात् ॥ ४५
९.४६ . नियतिर्नास्ति वैरिञ्चे कलोर्ध्वे नियतिः श्रता ।
९.४६ . पुंरागवित्त्रयादूर्ध्वं कलानियतिसंपुटम् ॥ ४६
९.४७ . कालो मायेति कथितः क्रमः किरणशास्त्रगः ।
९.४७ . पुमान्नियत्या कालश्च रागविद्याकलान्वितः ॥ ४७
९.४८ . इत्येष क्रम उद्दिष्टो मातङ्गे पारमेश्वरे ।
९.४८ . कार्यकारणभावीये तत्त्वे इत्थं व्यवस्थिते ॥ ४८
९.४९ . श्रीपूर्वशास्त्रे कथितां वच्मः कारणकल्पनाम् ।
९.४९ . शिवः स्वतन्त्रदृग्रूपः पञ्चशक्तिसुनिर्भरः ॥ ४९
९.५० . स्वातन्त्र्यभासितभिदा पञ्चधा प्रविभज्यते ।
९.५० . चिदानन्देषणाज्ञानक्रियाणां सुस्फुटत्वतः ॥ ५०
९.५१ . शिवशक्तिसदेशानविद्याख्यं तत्त्वपञ्चकम् ।
९.५१ . एकैकत्रापि तत्त्वेऽस्मिन् सर्वशक्तिसुनिर्भरे ॥ ५१
९.५२ . तत्तत्प्राधान्ययोगेन स स भेदो निरूप्यते ।
९.५२ . तथाहि स्वस्वतन्त्रत्वपरिपूर्णतया विभुः ॥ ५२
९.५३ . निःसंख्यैर्बहुभी रूपैर्भात्यवच्छेदवर्जनात् ।
९.५३ . शांभवाः शक्तिजा मन्त्रमहेशा मन्त्रनायकाह् ॥ ५३
९.५४ . मन्त्रा इति विशुद्धाः स्युरमी पञ्च गणाः क्रमात् ।
९.५४ . स्वस्मिन्स्वस्मिन् गणे भाति यद्यद्रूपं समन्वयि ॥ ५४
९.५५ . तदेषु तत्त्वमित्युक्तं कालाग्न्यादेर्धरादिवत् ।
९.५५ . तेन यत्प्राहुराख्यानसादृश्येन विडम्बिताः ॥ ५५
९.५६ . गुरूपासां विनैवात्तपुस्तकाभीष्टदृष्टयः ।
९.५६ . ब्रह्मा निवृत्त्यधिपतिः पृथक्तत्त्वं न गण्यते ॥ ५६
९.५७ . सदाशिवाद्यास्तु पृथग्गण्यन्त इति को नयः ।
९.५७ . ब्रह्मविष्णुहरेशानसुशिवानाश्रितात्मनि ॥ ५७
९.५८ . षट्के कारणसंज्ञेऽर्धजरतीयमियं कुतः ।
९.५८ . इति तन्मूलतो ध्वस्तं गणितं नहि कारणम् ॥ ५८
९.५९ . यथा पृथिव्यधिपतिर्नृपस्तत्त्वान्तरं नहि ।
९.५९ . तथा तत्तत्कलेशानः पृथक्तत्त्वान्तरं कथम् ॥ ५९
९.६० . तदेवं पञ्चकमिदं शुद्धोऽध्वा परिभाष्यते ।
९.६० . तत्र साक्षाच्छिवेच्छैव कर्त्र्याभासितभेदिका ॥ ६०
९.६१ . ईश्वरेच्छावशक्षुब्धभोगलोलिकचिद्गणान् ।
९.६१ . संविभक्तुमघोरेशः सृजतीह सितेतरम् ॥ ६१
९.६२ . अणूनां लोलिका नाम निष्कर्मा याभिलाषिता ।
९.६२ . अपूर्णंमन्यताज्ञानं मलं सावच्छिदोज्झिता ॥ ६२
९.६३ . योग्यतामात्रमेवैतद्भाव्यवच्छेदसंग्रहे ।
९.६३ . मलस्तेनास्य न पृथक्तत्त्वभावोऽस्ति रागवत् ॥ ६३
९.६४ . निरवच्छेदकर्मांशमात्रावच्छेदतस्तु सा ।
९.६४ . रागः पुंसि धियो धर्मः कर्मभेदविचित्रता ॥ ६४
९.६५ . अपूर्णमन्यता चेयं तथारूपावभासनम् ।
९.६५ . स्वतन्त्रस्य शिवस्येच्छा घटरूपो यथा घटः ॥ ६५
९.६६ . स्वात्मप्रच्छादनेच्छैव वस्तुभूतस्तथा मलः ।
९.६६ . यथैवाव्यतिरिक्तस्य धरादेर्भावितात्मता ॥ ६६
९.६७ . तथैवास्येति शास्त्रेषु व्यतिरिक्तः स्थितो मलः ।
९.६७ . व्यतिरिक्तः स्वतन्त्रस्तु न कोऽपि शकटादिवत् ॥ ६७
९.६८ . तत्सद्वितीया साशुद्धिः शिवमुक्ताणुगा न किम् ।
९.६८ . मलस्य रोद्ध्री काप्यस्ति शक्तिः स चाप्यमुक्तगा ॥ ६८
९.६९ . इति न्यायोज्झितो वादः श्रद्धामात्रैककल्पितः ।
९.६९ . रोद्ध्री शक्तिर्जडस्यासौ स्वयं नैव प्रवर्तते ॥ ६९
९.७० . स्वयं प्रवृत्तौ विश्वं स्यात्तथा चेशनिका प्रमा ।
९.७० . मलस्य रोद्ध्रीं तां शक्तिमीशश्चेत्संयुनक्ति तत् ॥ ७०
९.७१ . कीदृशं प्रत्यणुमिति प्रश्ने नास्त्युत्तरं वचः ।
९.७१ . मलश्चावरणं तच्च नावार्यस्य विशेषकम् ॥ ७१
९.७२ . उपलम्भं विहन्त्येतद्घटस्येव पटावृतिः ।
९.७२ . मलेनावृतरूपाणामणूनां यत्सतत्त्वकम् ॥ ७२
९.७३ . शिव एव च तत्पश्येत्तस्यैवासौ मलो भवेत् ।
९.७३ . विभोर्ज्ञानक्रियामात्रसारस्याणुगणस्य च ॥ ७३
९.७४ . तदभावो मलो रूपध्वंसायैव प्रकल्पते ।
९.७४ . धर्माद्धर्मिणि यो भेदः समवायेन चैकता ॥ ७४
९.७५ . न तद्भवद्भिरुदितं कणभोजनशिष्यवत् ।
९.७५ . नामूर्तेन न मूर्तेन प्रावरीतुं च शक्यते ॥ ७५
९.७६ . ज्ञानं चाक्षुषरश्मीनां तथाभावे सरत्यपि ।
९.७६ . स एव च मलो मूर्तः किं ज्ञानेन न वेद्यते ॥ ७६
९.७७ . सर्वगेण ततः सर्वः सर्वज्ञत्वं न किं भजेत् ।
९.७७ . यश्च ध्वान्तात्प्रकाशस्यावृतिस्तत्प्रतिघातिभिः ॥ ७७
९.७८ . मूर्तानां प्रतिघस्तेजोऽणूनां नामूर्त ईदृशम् ।
९.७८ . न च चेतनमात्मानमस्वतन्त्रो मलः क्षमः ॥ ७८
९.७९ . आवरीतुं न चाच्यं च मद्यावृतिनिदर्शनम् ।
९.७९ . उक्तं भवद्भिरेवेत्थं जडः कर्ता नहि स्वयम् ॥ ७९
९.८० . स्वतन्त्रस्येश्वरस्यैताः शक्तयः प्रेरिकाः किल ।
९.८० . अतः कर्मविपाकज्ञप्रभुशक्तिबलेरितम् ॥ ८०
९.८१ . मद्यं सूते मदं दुःखसुखमोहफलात्मकम् ।
९.८१ . न चेशप्रेरितः पुंसो मल आवृणुयाद्यतः ॥ ८१
९.८२ . निर्मले पुंसि नेशस्य प्रेरकत्वं तथोचितम् ।
९.८२ . तुल्ये निर्मलभावे च प्रेरयेयुर्न ते कथम् ॥ ८२
९.८३ . तमीशं प्रति युक्तं यद्भूयसां स्यात्सधर्मता ।
९.८३ . तेन स्वरूपस्वातन्त्र्यमात्रं मलविजृम्भितम् ॥ ८३
९.८४ . निर्णीतं विततं चैतन्मयान्यत्रेत्यलं पुनः ।
९.८४ . मलोऽभिलाषश्चाज्ञानमविद्या लोलिकाप्रथा ॥ ८४
९.८५ . भवदोषोऽनुप्लवश्च ग्लानिः शोषो विमूढता ।
९.८५ . अहंममात्मतातङ्को मायाशक्तिरथावृतिः ॥ ८५
९.८६ . दोषबीजं पशुत्वं च संसाराङ्कुरकारणम् ।
९.८६ . इत्याद्यन्वर्थसंज्ञाभिस्तत्र तत्रैष भण्यते ॥ ८६
९.८७ . अस्मिन् सति भवति भवो दुष्टो भेदात्मनेति भवदोषः ।
९.८७ . मञ्चवदस्मिन् दुःखस्रोतोऽणून् वहति यत्प्लवस्तेन ॥ ८७
९.८८ . शेषास्तु सुगमरूपाः शब्दास्तत्रार्थमूहयेदुचितम् ।
९.८८ . संसारकारणं कर्म संसाराङ्कुर उच्यते ॥ ८८
९.८९ . चतुर्दशविधं भूतवैचिअत्र्यं कर्मजं यतः ।
९.८९ . अत एव सांख्ययोगपाञ्चरात्रादिशासने ॥ ८९
९.९० . अहंममेति संत्यागो नैष्कर्म्यायोपदिश्यते ।
९.९० . निष्कर्मा हि स्थिते मूलमलेऽप्यज्ञाननामनि ॥ ९०
९.९१ . वैचित्र्यकारणाभावान्नोर्ध्व सरति नाप्यधः ।
९.९१ . केवलं पारिमित्येन शिवाभेदमसंस्पृशन् ॥ ९१
९.९२ . विज्ञानकेवली प्रोक्तः शुद्धचिन्मात्रसंस्थितः ।
९.९२ . स पुनः शांभवेच्छातः शिवाभेदं परामृशन् ॥ ९२
९.९३ . क्रमान्मन्त्रेशतन्नेतृरूपो याति शिवात्मताम् ।
९.९३ . ननु कारणमेतस्य कर्मणश्चेन्मलः कथम् ॥ ९३
९.९४ . स विज्ञानाकलस्यापि न सूते कर्मसंततिम् ।
९.९४ . मैवं स हि मलो ज्ञानाकले दिध्वंसिषुः कथम् ॥ ९४
९.९५ . हेतुः स्याद्ध्वंसमानत्वं स्वातन्त्र्यादेव चोद्भवेत् ।
९.९५ . दिध्वंसिषुध्वंसमानध्वस्ताख्यासु तिसृष्वथ ॥ ९५
९.९६ . दशास्वन्तः कृतावस्थान्तरासु स्वक्रमस्थितेः ।
९.९६ . विज्ञानाकलमन्त्रेशतदीशादित्वकल्पना ॥ ९६
९.९७ . ततश्च सुप्ते तुर्ये च वक्ष्यते बहुभेदता ।
९.९७ . अतः प्रध्वंसनौन्मुख्यखिलीभूतस्वशक्तिकः ॥ ९७
९.९८ . कर्मणो हेतुतामेतु मलः कथमिवोच्यताम् ।
९.९८ . किं च कर्मापि न मलाद्यतः कर्म क्रियात्मकम् ॥ ९८
९.९९ . क्रिया च कर्तृतारूपात्स्वातन्त्र्यान्न पुनर्मलात् ।
९.९९ . या त्वस्य कर्मणश्चित्रफलदत्वेन कर्मता ॥ ९९
९.१०० . प्रसिद्धा सा न संकोचं विनात्मनि मलश्च सः ।
९.१०० . विचित्रं हि फलं भिन्नं भोग्यत्वेनाभिमन्यते ॥ १००
९.१०१ . भोक्तर्यात्मनि तेनेयं भेदरूपा व्यवस्थितिः ।
९.१०१ . इति स्वकार्यप्रसवे सहकारित्वमाश्रयन् ॥ १०१
९.१०२ . सामर्थ्यव्यञ्जकत्वेन कर्मणः कारणं मलः ।
९.१०२ . नन्वेवं कर्मसद्भावान्मलस्यापि स्थितेः कथम् ॥ १०२
९.१०३ . विज्ञानाकलता तस्य संकोचो ह्यस्ति तादृशः ।
९.१०३ . मैवमध्वस्तसंकोचोऽप्यसौ भावनया दृढम् ॥ १०३
९.१०४ . नाहं कर्तेति मन्वानः कर्मसंस्कारमुज्झति ।
९.१०४ . फलिष्यतीदं कर्मेति या दृढा वृत्तिरात्मनि ॥ १०४
९.१०५ . स संस्कारः फलायेह न तु स्मरणकारणम् ।
९.१०५ . अप्रध्वस्तेऽपि संकोचे नाहं कर्तेति भावनात् ॥ १०५
९.१०६ . न फलं क्षीवमूढादेः प्रायश्चित्तेऽथ वा कृते ।
९.१०६ . यन्मयाद्य तपस्तप्तं तदस्मै स्यादिति स्फुटम् ॥ १०६
९.१०७ . अभिसंधिमतः कर्म न फलेदभिसन्धितः ।
९.१०७ . तथाभिसंधानाख्यां तु मानसे कर्म संस्क्रियाम् ॥ १०७
९.१०८ . फलोपरक्तां विदधत्कल्पते फलसम्पदे ।
९.१०८ . यस्तु तत्रापि दार्ढ्येन फलसंस्कारमुज्झति ॥ १०८
९.१०९ . स तत्फलत्यागकृतं विशिष्टं फलमश्नुते ।
९.१०९ . अनया परिपाट्या यः समस्तां कर्मसंततिम् ॥ १०९
९.११० . अनहंयुतया प्रोज्झेत्ससंकोचोऽपि सोऽकलः ।
९.११० . नन्वित्थं दुष्कृतं किंचिदात्मीयमभिसंधितः ॥ ११०
९.१११ . परस्मै स्यान्न विज्ञातं भवता तात्त्विकं वचः ।
९.१११ . तस्य भोक्तुस्तथा चेत्स्यादभिसंधिर्यथात्मनि ॥ १११
९.११२ . तदवश्यं परस्यापि सतस्तद्दुष्कृतं भवेत् ।
९.११२ . पराभिसंधिसंवित्तौ स्वाभिसंधिर्दृढीभवेत् ॥ ११२
९.११३ . अभिसंधानविरहे त्वस्य नो फलयोगिता ।
९.११३ . न मे दुष्कृतमित्येषा रूढिस्तस्याफलाय सा ॥ ११३
९.११४ . पराभिसन्धिविच्छेदे स्वात्मनानभिसंहितौ ।
९.११४ . द्वयोरपि फलं न स्यान्नाशहेतुव्यवस्थितेः ॥ ११४
९.११५ . सुखहेतौ सुखे चास्य सामान्यादभिसंधितः ।
९.११५ . निर्विशेषादपि न्याय्या धर्मादिफलभोक्तृता ॥ ११५
९.११६ . दुःखं मे दुःखहेतुर्वा स्तादित्येष पुनर्न तु ।
९.११६ . सामान्योऽप्यभिसंधिः स्यात्तदधर्मस्य नागमः ॥ ११६
९.११७ . प्रकृतं ब्रूमहे ज्ञानाकलस्योक्तचरस्य यत् ।
९.११७ . अनहंयुतया सर्वा विलीनाः कर्मसंस्क्रियाः ॥ ११७
९.११८ . तस्मादस्य न कर्मास्ति कस्यापि सहकारिताम् ।
९.११८ . मलः करोतु तेनायं ध्वंसमानत्वमश्नुते ॥ ११८
९.११९ . अपध्वस्तमलस्त्वन्तःशिवावेशवशीकृतः ।
९.११९ . अहंभावपरोऽप्येति न कर्माधीनवृत्तिताम् ॥ ११९
९.१२० . उक्तं श्रीपूर्वशास्त्रे च तदेतत्परमेशिना ।
९.१२० . मलमज्ञानमिच्छन्ति संसाराङ्कुरकारणम् ॥ १२०
९.१२१ . धर्माधर्मात्मकं कर्म सुखदुःखादिलक्षणम् ।
९.१२१ . लक्षयेत्सुखदुःखादि स्वं कार्य हेतुभावतः ॥ १२१
९.१२२ . नहि हेतुः कदाप्यास्ते विना कार्य निजं क्वचित् ।
९.१२२ . हेतुता योग्यतैवासौ फलानन्तर्यभाविता ॥ १२२
९.१२३ . पूर्वकस्य तु हेतुत्वं पारम्पर्येण किं च तत् ।
९.१२३ . लक्ष्यते सुखदुःखाद्यैः समाने दृष्टकारणे ॥ १२३
९.१२४ . चित्रैर्हेत्वन्तरं किंचित्तच्च कर्मेह दर्शनात् ।
९.१२४ . स्वाङ्गे प्रसादरौक्ष्यादि जायमानं स्वकर्मणा ॥ १२४
९.१२५ . दृष्टमित्यन्यदेहस्थं कारणं कर्म कल्प्याते ।
९.१२५ . इहाप्यन्यान्यदेहस्थे स्फुटं कर्मफले यतः ॥ १२५
९.१२६ . कृषिकर्म मधौ भोगः शरद्यन्या च सा तनुः ।
९.१२६ . अनुसंधातुरेकस्य संभवस्तु यतस्ततः ॥ १२६
९.१२७ . तस्यैव तत्फलं चित्रं कर्म यस्य पुरातनम् ।
९.१२७ . क्षीवोऽपि राजा सूदं चेदादिशेत्प्रातरीदृशम् ॥ १२७
९.१२८ . भोजयेत्यनुसंधानाद्विना प्राप्नोति तत्फलम् ।
९.१२८ . इत्थं जन्मान्तरोपात्तकर्माप्यद्यानुसंधिना ॥ १२८
९.१२९ . विना भुङ्क्ते फलं हेतुस्तत्र प्राच्या ह्यकम्पता ।
९.१२९ . अत एव कृतं कर्म कर्मणा तपसापि वा ॥ १२९
९.१३० . ज्ञानेन वा निरुध्येत फलपाकेष्वनुन्मुखम् ।
९.१३० . आरब्धकार्यं देहेऽस्मिन् यत्पुनः कर्म तत्कथम् ॥ १३०
९.१३१ . उच्छिद्यतामन्त्यदशं निरोद्धुं नहि शक्यते ।
९.१३१ . तत्रैव देहे यत्त्वन्यदद्यगं वा पुरातनम् ॥ १३१
९.१३२ . कर्म तज्ज्ञानदीक्षाद्यैः शण्ढीकर्तुं प्रसह्यते ।
९.१३२ . तथा संस्कारदार्ढ्य हि फलाय दृढता पुनः ॥ १३२
९.१३३ . यदा यदा विनश्येत कर्मध्वस्तं तदा तदा ।
९.१३३ . अतो मोहपराधीनो यद्यप्यकृत किंचन ॥ १३३
९.१३४ . तथापि ज्ञानकाले तत्सर्वमेव प्रदह्यते ।
९.१३४ . उक्तं च श्रीपरेऽहानादानः सर्वदृगुल्वणः ॥ १३४
९.१३५ . मुहूर्तान्निर्दहेत्सर्व देहस्थमकृतं कृतम् ।
९.१३५ . देहस्थमिति देहेन सह तादात्म्यमाश्रिता ॥ १३५
९.१३६ . स्वाच्छन्द्यात्संविदेवोक्ता तत्रस्थं कर्म दह्यते ।
९.१३६ . देहैक्यवासनात्यागात्स च विश्वात्मतास्थितेः ॥ १३६
९.१३७ . अकालकलिते व्यापिन्यभिन्ने या हि संस्क्रिया ।
९.१३७ . संकोच एव सानेन सोऽपि देहैकतामयः ॥ १३७
९.१३८ . एतत्कार्ममलं प्रोक्तं येन साकं लयाकलाः ।
९.१३८ . स्युर्गुहागहनान्तःस्थाः सुप्ता इव सरीसृपाः ॥ १३८
९.१३९ . ततः प्रबुद्धसंस्कारास्ते यथोचितभागिनः ।
९.१३९ . ब्रह्मादिस्थावरान्तेऽस्मिन् संस्रन्ति पुनः पुनः ॥ १३९
९.१४० . ये पुनः कर्मसंस्कारहान्यै प्रारब्धभावनाः ।
९.१४० . भावनापरिनिष्पत्तिमप्राप्य प्रलयं गताः ॥ १४०
९.१४१ . महान्तं ते तथान्तःस्थभावनापाकसौष्ठवात् ।
९.१४१ . मन्त्रत्वं प्रतिपद्यन्ते चित्राच्चित्रं च कर्मतः ॥ १४१
९.१४२ . अस्य कार्ममलस्येयन्मायान्ताध्वविसारिणः ।
९.१४२ . प्रधानं कारणं प्रोक्तमज्ञानात्माणवो मलः ॥ १४२
९.१४३ . क्षोभोऽस्य लोलिकाख्यस्य सहकारितया स्फुटम् ।
९.१४३ . तिष्ठासायोग्यतौन्मुख्यमीश्वरेच्छावशाच्च तत् ॥ १४३
९.१४४ . न जडश्चिदधिष्ठानं विना क्वापि क्षमो यतः ।
९.१४४ . अणवो नाम नैवान्यत्प्रकाशात्मा महेश्वरः ॥ १४४
९.१४५ . चिदचिद्रूपताभासी पुद्गलः क्षेत्रवित्पशुः ।
९.१४५ . चिद्रूपत्वाच्च स व्यापी निर्गुणो निष्क्रियस्ततः ॥ १४५
९.१४६ . योगोपायेप्सको नित्यो मूर्तिवन्ध्यः प्रभाष्यते ।
९.१४६ . अचित्त्वादज्ञता भेदो भोग्याद्भोक्त्रन्तरादथ ॥ १४६
९.१४७ . तेषामणूनां स मल ईश्वरेच्छावशाद्भृशम् ।
९.१४७ . प्रबुध्यते तथा चोक्तं शास्त्रे श्रीपूर्वनामनि ॥ १४७
९.१४८ . ईश्वरेच्छावशादस्य भोगेच्छा संप्रजायते ।
९.१४८ . भोगेच्छोरुपकारार्थमाद्यो मन्त्रमहेश्वरः ॥ १४८
९.१४९ . मायां विक्षोभ्य संसारं निर्मिमीते विचित्रकम् ।
९.१४९ . माया च नाम देवस्य शक्तिरव्यतिरेकिणी ॥ १४९
९.१५० . भेदावभासस्वातन्त्र्यं तथाहि स तया कृतः ।
९.१५० . आद्यो भेदावभासो यो विभागमनुपेयिवान् ॥ १५०
९.१५१ . गर्भीकृतानन्तभाविविभासा सा परा निशा ।
९.१५१ . सा जडा भेदरूपत्वात्कार्यं चास्या जडं यतः ॥ १५१
९.१५२ . व्यापिनी विश्वहेतुत्वात्सूक्ष्मा कार्यैककल्पनात् ।
९.१५२ . शिवशक्त्यविनाभावान्नित्यैका मूलकारणम् ॥ १५२
९.१५३ . अचेतनमनेकात्म सर्व कार्य यथा घटः ।
९.१५३ . प्रधानं च तथा तस्मात्कार्य नात्मा तु चेतनः ॥ १५३
९.१५४ . अत एवाध्वनि प्रोक्ता पूर्वं माया द्विधा स्थिता ।
९.१५४ . यथा च माया देवस्य शक्तिरभ्येति भेदिनम् ॥ १५४
९.१५५ . तत्त्वभावं तथान्योऽपि कलादिस्तत्त्वविस्तरः ।
९.१५५ . निरुद्धशक्तेर्या किंचित्कर्तृतोद्वलनात्मिका ॥ १५५
९.१५६ . नाथस्य शक्तिः साधस्तात्पुंसः क्षेप्त्री कलोच्यते ।
९.१५६ . एवं विद्यादयोऽप्येते धरान्ताः परमार्थतः ॥ १५६
९.१५७ . शिवशक्तिमया एव प्रोक्तन्यायानुसारतः ।
९.१५७ . तथापि यत्पृथग्भानं कलादेरीश्वरेच्छया ॥ १५७
९.१५८ . ततो जडत्वे कार्यत्वे पृथक्तत्त्वस्थितौ ध्रुवम् ।
९.१५८ . उपादानं स्मृता माया क्वचित्तत्कार्यमेव च ॥ १५८
९.१५९ . तथावभासचित्रं च रूपमन्योन्यवर्जितम् ।
९.१५९ . यद्भाति किल संकल्पे तदस्ति घटवद्वहिः ॥ १५९
९.१६० . खपुष्पाद्यस्तितां ब्रूमस्ततो न व्यभिचारिता ।
९.१६० . खपुष्पं कालदिङ्मातृसापेक्षं नास्तिशब्दतः ॥ १६०
९.१६१ . धरादिवत्तथात्यन्ताभावोऽप्येवं विविच्यताम् ।
९.१६१ . यत्संकल्प्यं तथा तस्य बहिर्देहोऽस्ति चेतनः ॥ १६१
९.१६२ . चैत्रवत्सौशिवान्तं तत्सर्व तादृशदेहवत् ।
९.१६२ . यस्य देहो यथा तस्य तज्जातीयं पुरं बहिः ॥ १६२
९.१६३ . अतः सुशिवपर्यन्ता सिद्धा भुवनपद्धतिः ।
९.१६३ . आत्मनां तत्पुरं प्राप्यं देशत्वादन्यदेशवत् ॥ १६३
९.१६४ . आत्मनामध्वभोक्तृत्वं ततोऽयत्नेन सिद्ध्यति ।
९.१६४ . सा माया क्षोभमापन्ना विश्वं सूते समन्ततः ॥ १६४
९.१६५ . दण्डाहतेवामलकी फलानि किल यद्यपि ।
९.१६५ . तथापि तु तथा चित्रपौर्वापर्यावभासनात् ॥ १६५
९.१६६ . मायाकार्येऽपि तत्त्वौघे कार्यकारणता मिथः ।
९.१६६ . सा यद्यप्यन्यशास्त्रेषु बहुधा दृश्यते स्फुटम् ॥ १६६
९.१६७ . तथापि मालिनीशास्त्रदृशा तां संप्रचक्ष्महे ।
९.१६७ . कलादिवसुधान्तं यन्मायान्तः संप्रचक्षते ॥ १६७
९.१६८ . प्रत्यात्मभिन्नमेवैतत्सुखदुःखादिभेदतः ।
९.१६८ . एकस्यामेव जगति भोगसाधनसंहतौ ॥ १६८
९.१६९ . सुखादीनां समं व्यक्तेर्भोगभेदः कुतो भवेत् ।
९.१६९ . न चासौ कर्मभेदेन तस्यैवानुपपत्तितः ॥ १६९
९.१७० . तस्मात्कलादिको वर्गो भिन्न एव कदाचन ।
९.१७० . ऐक्यमेतीश्वरेच्छातो नृत्तगीतादिवादने ॥ १७०
९.१७१ . एषां कलादितत्त्वानां सर्वेषामपि भाविनाम् ।
९.१७१ . शुद्धत्वमस्ति तेषां ये शक्तिपातपवित्रिताः ॥ १७१
९.१७२ . कला हि शुद्धा तत्तादृक्कर्मत्वं संप्रसूयते ।
९.१७२ . मितमप्याशु येनास्मात्संसारादेष मुच्यते ॥ १७२
९.१७३ . रागविद्याकालयतिप्रकृत्यक्षार्थसंचयः ।
९.१७३ . इत्थं शुद्ध इति प्रोच्य गुरुर्मानस्तुतौ विभुः ॥ १७३
९.१७४ . एवमेषा कलादीनामुत्पत्तिः प्रविविच्यते ।
९.१७४ . मायातत्त्वात्कला जाता किंचित्कर्तृत्वलक्षणा ॥ १७४
९.१७५ . माया हि चिन्मयाद्भेदं शिवाद्विदधती पशोः ।
९.१७५ . सुषुप्ततामिवाधत्ते तत एव ह्यदृक्क्रियः ॥ १७५
९.१७६ . कला हि किंचित्कर्तृत्वं सूते स्वालिङ्गनादणोः ।
९.१७६ . तस्याश्चाप्यणुनान्योन्यं ह्यञ्जने सा प्रसूयते ॥ १७६
९.१७७ . सद्योनिर्वाणदीक्षोत्थपुंविश्लेषे हि सा सती ।
९.१७७ . श्लिष्यन्त्यपि च नो सूते तथापि स्वफलं क्वचित् ॥ १७७
९.१७८ . उच्छूनतेव प्रथमा सूक्ष्माङ्कुरकलेव च ।
९.१७८ . बीजस्याम्ब्वग्निमृत्कम्बुतुषयोगात्प्रसूतिकृत् ॥ १७८
९.१७९ . कला मायाणुसंयोगजाप्येषा निर्विकारकम् ।
९.१७९ . नाणुं कुर्यादुपादानं किंतु मायां विकारिणीम् ॥ १७९
९.१८० . मलश्चावारको माया भावोपादानकारणम् ।
९.१८० . कर्म स्यात्सहकार्येव सुखदुःखोद्भवं प्रति ॥ १८०
९.१८१ . अतः संच्छन्नचैतन्यसमुद्बलनकार्यकृत् ।
९.१८१ . कलैवानन्तनाथस्य शक्त्या संप्रेरिता जडा ॥ १८१
९.१८२ . न चेशशक्तिरेवास्य चैतन्यं बलयिष्यति ।
९.१८२ . तदुपोद्बलितं तद्धि न किंचित्कर्तृतां व्रजेत् ॥ १८२
९.१८३ . सेयं कला न करणं मुख्यं विद्यादिकं यथा ।
९.१८३ . पुंसि कर्तरि सा कर्त्री प्रयोजकतया यतः ॥ १८३
९.१८४ . अलक्ष्यान्तरयोरित्थं यदा पुंस्कलयोर्भवेत् ।
९.१८४ . मायागर्भेशशक्त्यादेरन्तरज्ञानमान्तरम् ॥ १८४
९.१८५ . तदा मायापुंविवेकः सर्वकर्मक्षयाद्भवेत् ।
९.१८५ . विज्ञानाकलता मायाधस्तान्नो यात्यधः पुमान् ॥ १८५
९.१८६ . धीपुंविवेके विज्ञाते प्रधानपुरुषान्तरे ।
९.१८६ . अपि न क्षीणकर्मा स्यात्कलायां तद्धि संभवेत् ॥ १८६
९.१८७ . अतः सांख्यदृशा सिद्धः प्रधानाधो न संसरेत् ।
९.१८७ . कलापुंसोर्विवेके तु मायाधो नैव गच्छति ॥ १८७
९.१८८ . मलाद्विविक्तमात्मानं पश्यंस्तु शिवतां व्रजेत् ।
९.१८८ . सर्वत्र चैश्वरः शक्तिपातोऽत्र सहकारणम् ॥ १८८
९.१८९ . मायागर्भाधिकारीयो द्वयोरन्त्ये तु निर्मलः ।
९.१८९ . सेयं कला कार्यभेदादन्यैव ह्यनुमीयते ॥ १८९
९.१९० . अन्यथैकं भवेद्विश्वं कार्यायेत्यन्यनिह्नवः ।
९.१९० . इति मतङ्गशास्त्रादौ या प्रोक्ता सा कला स्वयम् ॥ १९०
९.१९१ . किंचिद्रूपतयाक्षिप्य कर्तृत्वमिति भङ्गितः ।
९.१९१ . किंचिद्रूपविशिष्टं यत्कर्तृत्वं तत्कथं भवेत् ॥ १९१
९.१९२ . अज्ञस्येति ततः सूते किंचिज्ज्ञत्वात्मिकां विदम् ।
९.१९२ . बुद्धिं पश्यति सा विद्या बुद्धिदर्पणचारिणः ॥ १९२
९.१९३ . सुखादीन् प्रत्ययान्मोहप्रभृतीन् कार्यकारणे ।
९.१९३ . कर्मजालं च तत्रस्थं विविनक्ति निजात्मना ॥ १९३
९.१९४ . बुद्धिस्तु गुणसंकीर्णा विवेकेन कथं सुखम् ।
९.१९४ . दुःखं मोहात्मकं वापि विषयं दर्शयेदपि ॥ १९४
९.१९५ . स्वच्छायां धियि संक्रामन्भावः संवेद्यतां कथम् ।
९.१९५ . तया विनैति साप्यन्यत्करणं पुंसि कर्तरि ॥ १९५
९.१९६ . ननु चोभयतः शुभ्रादर्शदशीयधीगतात् ।
९.१९६ . पुंस्प्रकाशाद्भाति भावः मैवं तत्प्रतिबिम्बनम् ॥ १९६
९.१९७ . जडमेव हि मुख्योऽथ पुंस्प्रकाशोऽस्य भासनम् ।
९.१९७ . बहिःस्थस्यैव तस्यास्तु बुद्धेः किंकल्पना कृता ॥ १९७
९.१९८ . अभेदभूमिरेषा च भेदश्चेह विचार्यते ।
९.१९८ . तस्माद्बुद्धिगतो भावो विद्याकरणगोचरः ॥ १९८
९.१९९ . भावानां प्रतिबिम्बं च वेद्यं धीकल्पना ततः ।
९.१९९ . किंचित्तु कुरुते तस्मान्नूनमस्त्यपरं तु तत् ॥ १९९
९.२०० . रागतत्त्वमिति प्रोक्तं यत्तत्रैवोपरञ्जकम् ।
९.२०० . न चावैराग्यमात्रं तत्तत्राप्यासक्तिवृत्तितः ॥ २००
९.२०१ . विरक्तावपि तृप्तस्य सूक्ष्मरागव्यवस्थितेः ।
९.२०१ . कालस्तुट्यादिभिश्चैतत्कर्तृत्वं कलयत्यतः ॥ २०१
९.२०२ . कार्यावच्छेदि कर्तृत्वं कालोऽवश्यं कलिष्यति ।
९.२०२ . नियतिर्योजनां धत्ते विशिष्टे कार्यमण्डले ॥ २०२
९.२०३ . विद्या रागोऽथ नियतिः कालश्चैतच्चतुष्टयम् ।
९.२०३ . कलाकार्यं भोक्तृभावे तिष्ठद्भोक्तृत्वपूरितम् ॥ २०३
९.२०४ . माया कला रागविद्ये कालो नियतिरेव च ।
९.२०४ . कञ्चुकानि षडुक्तानि संविदस्तत्स्थितौ पशुः ॥ २०४
९.२०५ . देहपुर्यष्टकाद्येषु वेद्येषु किल वेदनम् ।
९.२०५ . एतत्षट्कससंकोचं यदवेद्यमसावणुः ॥ २०५
९.२०६ . उक्तं शिवतनुशास्त्रे तदिदं भङ्ग्यन्तरेण पुनः ।
९.२०६ . आवरणं सर्वात्मगमशुद्धिरन्याप्यनन्यरूपेव ॥ २०६
९.२०७ . शिवदहनकिरणजालैर्दाह्यत्वात्सा यतोऽन्यरूपैव ।
९.२०७ . अनिदंपूर्वतया यद्रञ्जयति निजात्मना ततोऽनन्या ॥ २०७
९.२०८ . सहजाशुद्धिमतोऽणोरीशगुहाभ्यां हि कञ्चुकस्त्रिविधः ।
९.२०८ . तस्य द्वितीयचितिरिव स्वच्छस्य नियुज्यते कला श्लक्ष्णा ॥ २०८
९.२०९ . अनया विद्वस्य पशोरुपभोगसमर्थता भवति ।
९.२०९ . विद्या चास्य कलातः शरणान्तर्दीपकप्रभेवाभूत् ॥ २०९
९.२१० . सुखदुःखसंविदं या विविनक्ति पशोर्विभागेन ।
९.२१० . रागश्च कलातत्त्वाच्छुचिवस्त्रकषायवत्समुत्पन्नः ॥ २१०
९.२११ . त्यक्तुं वाञ्छति न यतः संसृतिसुखसंविदानन्दम् ।
९.२११ . एवमविद्यामलिनःसमर्थितस्त्रिगुणकञ्चुकबलेन ॥ २११
९.२१२ . गहनोपभोगगर्भे पशुरवशमधोमुखः पतति ।
९.२१२ . एतेन मलः कथितः कम्बुकवदणोः कलादिकं तुषवत् ॥ २१२
९.२१३ . एवं कलाख्यतत्त्वस्य किंचित्कर्तृत्वलक्षणे ।
९.२१३ . विशेषभागे कर्तृत्वं चर्चितं भोक्तृपूर्वकम् ॥ २१३
९.२१४ . विशेषणतया योऽत्र किञ्चिद्भागस्तदोत्थितम् ।
९.२१४ . वेद्यमात्रं स्फुटं भिन्नं प्रधानं सूयते कला ॥ २१४
९.२१५ . सममेव हि भोग्यं च भोक्तारं च प्रसूयते ।
९.२१५ . कला भेदाभिसंधानादवियुक्तं परस्परम् ॥ २१५
९.२१६ . भोक्तृभोग्यात्मता न स्याद्वियोगाच्च परस्परम् ।
९.२१६ . विलीनायां च तस्यां स्यान्मायास्यापि न किंचन ॥ २१६
९.२१७ . ननु श्रीमद्रौरवादौ रागविद्यात्मकं द्वयम् ।
९.२१७ . सूते कला हि युगपत्ततोऽव्यक्तमिति स्थितिः ॥ २१७
९.२१८ . उक्तमत्र विभात्येष क्रमः सत्यं तथा ह्यलम् ।
९.२१८ . रज्यमानो वेद सर्व विदंश्चाप्यत्र रज्यते ॥ २१८
९.२१९ . तथापि वस्तुसत्तेयमिहास्माभिर्निरूपिता ।
९.२१९ . तस्यां च न क्रमः कोऽपि स्याद्वा सोऽपि विपर्ययात् ॥ २१९
९.२२० . तस्माद्विप्रतिपत्तिं नो कुर्याच्छास्त्रोदिते विधौ ।
९.२२० . एवं संवेद्यमात्रं यत्सुखदुःखविमोहतः ॥ २२०
९.२२१ . भोत्स्यते यत्ततः प्रोक्तं तत्साम्यात्मकमादितः ।
९.२२१ . सुखं सत्त्वं प्रकाशत्वात्प्रकाशो ह्लाद उच्यते ॥ २२१
९.२२२ . दुःखं रजः क्रियात्मत्वाद्क्रिया हि तदतत्क्रमः ।
९.२२२ . मोहस्तमो वरणकः प्रकाशाभावयोगतः ॥ २२२
९.२२३ . त एते क्षोभमापन्ना गुणाः कार्य प्रतन्वते ।
९.२२३ . अक्षुब्धस्य विजातीयं न स्यात्कार्यमदः पुरा ॥ २२३
९.२२४ . उक्तमेवेति शास्त्रेऽस्मिन् गुणांस्तत्त्वान्तरं विदुः ।
९.२२४ . भुवनं पृथगेवात्र दर्शितं गुणभेदतः ॥ २२४
९.२२५ . ईश्वरेच्छावशक्षुब्धलोलिकं पुरुषं प्रति ।
९.२२५ . भोक्तृत्वाय स्वतन्त्रेशः प्रकृतिं क्षोभयेद्भृशम् ॥ २२५
९.२२६ . तेन यच्चोद्यते सांख्यं मुक्ताणुं प्रति किं न सा ।
९.२२६ . सूते पुंसो विकारित्वादिति तन्नात्र बाधकम् ॥ २२६
९.२२७ . गुणेभ्यो बुद्धितत्त्वं तत्सर्वतो निर्मलं ततः ।
९.२२७ . पुंस्प्रकाशः स वेद्योऽत्र प्रतिबिम्बत्वमार्छति ॥ २२७
९.२२८ . विषयप्रतिबिम्बं च तस्यामक्षकृतं बहिः ।
९.२२८ . अतद्द्वारं समुत्प्रेक्षाप्रतिभादिषु तादृशी ॥ २२८
९.२२९ . वृत्तिर्बोधो भवेद्बुद्धेः सा चाप्यालम्बनं ध्रुवम् ।
९.२२९ . आत्मसंवित्प्रकाशस्य बोधोऽसौ तज्जडोऽप्यलम् ॥ २२९
९.२३० . बुद्धेरहंकृत्तादृक्षे प्रतिबिम्बितपुंस्कृतेः ।
९.२३० . प्रकाशे वेद्यकलुषे यदहंमननात्मता ॥ २३०
९.२३१ . तया पञ्चविधश्चैष वायुः संरम्भरूपया ।
९.२३१ . प्रेरितो जीवनाय स्यादन्यथा मरणं पुनः ॥ २३१
९.२३२ . अत एव विशुद्धात्मस्वातन्त्र्याहंस्वभावतः ।
९.२३२ . अकृत्रिमादिदं त्वन्यदित्युक्तं कृतिशब्दतः ॥ २३२
९.२३३ . इत्ययं करणस्कन्धोऽहंकारस्य निरूपितः ।
९.२३३ . त्रिधास्य प्रकृतिस्कन्धः सात्त्वराजसतामसः ॥ २३३
९.२३४ . सत्त्वप्रधानाहंकाराद्भोक्त्रंशस्पर्शिनः स्फुटम् ।
९.२३४ . मनोबुद्ध्यक्षषट्कं तु जातं भेदस्तु कथ्यते ॥ २३४
९.२३५ . मनो यत्सर्वविषयं तेनात्र प्रविवक्षितम् ।
९.२३५ . सर्वतन्मात्रकर्तृत्वं विशेषणमहंकृतेः ॥ २३५
९.२३६ . बुद्ध्यहंकृन्मनः प्राहुर्बोधसंरभणैषणे ।
९.२३६ . करणं बाह्यदेवैर्यन्नैवाप्यन्तर्मुखैः कृतम् ॥ २३६
९.२३७ . प्राणश्च नान्तःकरणं जडत्वात्प्रेरणात्मनः ।
९.२३७ . प्रयत्नेच्छाविबोधांशहेतुत्वादिति निश्चितम् ॥ २३७
९.२३८ . अवसायोऽभिमानश्च कल्पना चेति न क्रिया ।
९.२३८ . एकरूपा ततस्त्रित्वं युक्तमन्तःकृतौ स्फुटम् ॥ २३८
९.२३९ . न च बुद्धिरसंवेद्या करणत्वान्मनो यथा ।
९.२३९ . प्रधानवदसंवेद्यबुद्धिवादस्तदुज्झितः ॥ २३९
९.२४० . शब्दतन्मात्रहेतुत्वविशिष्टा या त्वहंकृतिः ।
९.२४० . सा श्रोत्रे करणं यावद्घ्राणे गन्धत्वभोदिता ॥ २४०
९.२४१ . भौतिकत्वमतोऽप्यस्तु नियमाद्विषयेष्वलम् ।
९.२४१ . अहं शृणोमि पश्यामि जिघ्रामीत्यादिसंविदि ॥ २४१
९.२४२ . अहंतानुगमादाहंकारिकत्वं स्फुटं स्थितम् ।
९.२४२ . करणत्वमतो युक्तं कर्त्रशस्पृक्त्वयोगतः ॥ २४२
९.२४३ . कर्तुर्विभिन्नं करणं प्रेर्यत्वात्करणं कुतः ।
९.२४३ . करणान्तरवाञ्छायां भवेत्तत्रानवस्थितिः ॥ २४३
९.२४४ . तस्मात्स्वातन्त्र्ययोगेन कर्ता स्वं भेदयन् वपुः ।
९.२४४ . कर्माशस्पर्शिनं स्वांशं करणीकुरुते स्वयम् ॥ २४४
९.२४५ . करणीकृततत्स्वांशतन्मयीभावनावशात् ।
९.२४५ . करणीकुरुतेऽत्यन्तव्यतिरिक्तं कुठारवत् ॥ २४५
९.२४६ . तेनाशुद्धैव विद्यास्य सामान्यं करणं पुरा ।
९.२४६ . ज्ञप्तौ कृतौ तु सामान्यं कला करणमुच्यते ॥ २४६
९.२४७ . ननु श्रीमन्मतङ्गादौ कलायाः कर्तृतोदिता ।
९.२४७ . तस्यां सत्यां हि विद्याद्याः करणत्वार्हताजुषः ॥ २४७
९.२४८ . उच्यते कर्तृतैवोक्ता करणत्वे प्रयोजिका ।
९.२४८ . तया विना तु नान्येषां करणानां स्थितिर्यतः ॥ २४८
९.२४९ . अतोऽसामान्यकरणवर्गात्तत्र पृथक्कृता ।
९.२४९ . विद्यां विना हि नान्येषां करणानां निजा स्थितिः ॥ २४९
९.२५० . कलां विना न तस्याश्च कर्तृत्वे ज्ञातृता यतः ।
९.२५० . कलाविद्ये ततः पुंसो मुख्यं तत्करणं विदुः ॥ २५०
९.२५१ . अत एव विहीनेऽपि बुद्धिकर्मेन्द्रियैः क्वचित् ।
९.२५१ . अन्धे पङ्गौ रूपगतिप्रकाशो न न भासते ॥ २५१
९.२५२ . किंतु सामान्यकरणबलाद्वेद्येऽपि तादृशि ।
९.२५२ . रूपसामान्य एवान्धः प्रतिपत्तिं प्रपद्यते ॥ २५२
९.२५३ . तत एव त्वहंकारात्तन्मात्रस्पर्शिनोऽधिकम् ।
९.२५३ . कर्मेन्द्रियाणि वाक्पाणिपायूपस्थाङ्घ्रि जज्ञिरे ॥ २५३
९.२५४ . वच्म्याददे त्यजाम्याशु विसृजामि व्रजामि च ।
९.२५४ . इति याहंक्रिया कार्यक्षमा कर्मेन्द्रियं तु तत् ॥ २५४
९.२५५ . तेन च्छिन्नकरस्यास्ति हस्तः कर्मेन्द्रियात्मकः ।
९.२५५ . तस्य प्रधानाधिष्ठानं परं पञ्चाङ्गुलिः करः ॥ २५५
९.२५६ . मुखेनापि यदादानं तत्र यत्करणं स्थितम् ।
९.२५६ . स पाणिरेव करणं विना किं संभवेत्क्रिया ॥ २५६
९.२५७ . तथाभावे तु बुद्ध्यक्षैरपि किं स्यात्प्रयोजनम् ।
९.२५७ . दर्शनं करणापेक्षं क्रियात्वादिति चोच्यते ॥ २५७
९.२५८ . परैर्गमौ तु करणं नेष्यते चेति विस्मयः ।
९.२५८ . गमनोत्क्षेपणादीनि मुख्यं कर्मोपलम्भनम् ॥ २५८
९.२५९ . पुनर्गुणः क्रिया त्वेषा वैयाकरणदर्शने ।
९.२५९ . क्रिया करणपूर्वेति व्याप्त्या करणपूर्वकम् ॥ २५९
९.२६० . ज्ञानं नादानमित्येतत्स्फुटमान्ध्यविजृम्भितम् ।
९.२६० . तस्मात्कर्मेन्द्रियाण्याहुस्त्वग्वद्व्याप्तॄणि मुख्यतः ॥ २६०
९.२६१ . तत्स्थाने वृत्तिमन्तीति मतङ्गे गुरवो मम ।
९.२६१ . नन्वन्यान्यपि कर्माणि सन्ति भूयांसि तत्कृते ॥ २६१
९.२६२ . करणान्यपि वाच्यानि तथा चाक्षेष्वनिष्ठितिः ।
९.२६२ . नन्वेतत्खेटपालाद्यैर्निराकारि न कर्मणाम् ॥ २६२
९.२६३ . यत्साधनं तदक्षं स्यात्किंतु कस्यापि कर्मणः ।
९.२६३ . एतन्नास्मत्कृतप्रश्नतृष्णासंतापशान्तये ॥ २६३
९.२६४ . नह्यस्वच्छमितप्रायैर्जलैस्तृप्यन्ति बर्हिणः ।
९.२६४ . उच्यते श्रीमतादिष्टं शंभुनात्र ममोत्तरम् ॥ २६४
९.२६५ . स्वच्छसंवेदनोदारविकलाप्रबलीकृतम् ।
९.२६५ . इह कर्मानुसंधानभेदादेकं विभिद्यते ॥ २६५
९.२६६ . तत्रानुसंधिः पञ्चात्मा पञ्च कर्मेन्द्रियाण्यतः ।
९.२६६ . त्यागायादानसंपत्त्यै द्वयाय द्वितयं विना ॥ २६६
९.२६७ . स्वरूपविश्रान्तिकृते चतुर्धा कर्म यद्बहिः ।
९.२६७ . पायुपाण्यङ्घ्रिजननं करणं तच्चतुर्विधम् ॥ २६७
९.२६८ . अन्तं प्राणाश्रयं यत्तु कर्मात्र करणं हि वाक् ।
९.२६८ . उक्ताः समासतश्चैषां चित्राः कार्येषु वृत्तयः ॥ २६८
९.२६९ . तदेतद्व्यतिरिक्तं हि न कर्म क्वापि दृश्यते ।
९.२६९ . तत्कस्यार्थे प्रकल्प्येयमिन्द्रियाणामनिष्ठितिः ॥ २६९
९.२७० . एतत्कर्तव्यचक्रं तदसांकर्येण कुर्वते ।
९.२७० . अक्षाणि सहवृत्त्या तु बुद्ध्यन्ते संकरं जडाः ॥ २७०
९.२७१ . उक्त इन्द्रियवर्गोऽयमहंकारात्तु राजसात् ।
९.२७१ . तमःप्रधानाहंकाराद्भोक्त्रंशच्छादनात्मनः ॥ २७१
९.२७२ . भूतादिनाम्नस्तन्मात्रपञ्चकं भूतकारणम् ।
९.२७२ . मनोबुद्ध्यक्षकर्माक्षवर्गस्तन्मात्रवर्गकः ॥ २७२
९.२७३ . इत्यत्र राजसाहंकृद्योगः संश्लेषको द्वये ।
९.२७३ . अन्ये त्वाहुर्मनो जातं राजसाहंकृतेर्यतः ॥ २७३
९.२७४ . समस्तेन्द्रियसंचारचतुरं लघु वेगवत् ।
९.२७४ . अन्ये तु सात्त्विकात्स्वान्तं बुद्धिकर्मेन्द्रियाणि तु ॥ २७४
९.२७५ . राजसाद्ग्राहकग्राह्यभागस्पर्शीनि मन्वते ।
९.२७५ . खेटपालास्तु मन्यन्ते कर्मेन्द्रियगणः स्फुटम् ॥ २७५
९.२७६ . राजसाहंकृतेर्जातो रजसः कर्मता यतः ।
९.२७६ . श्रीपूर्वशास्त्रे तु मनो राजसात्सात्त्विकात्पुनः ॥ २७६
९.२७७ . इन्द्रियाणि समस्तानि युक्तं चैतद्विभाति नः ।
९.२७७ . तथाहि बाह्यवृत्तीनामक्षाणां वृत्तिभासने ॥ २७७
९.२७८ . आलोचने शक्तिरन्तर्योजने मनसः पुनः ।
९.२७८ . उक्तं च गुरुणा कुर्यान्मनोऽनुव्यवसायि सत् ॥ २७८
९.२७९ . तद्द्वयालम्बना मातृव्यापारात्मक्रिया इति ।
९.२७९ . तान्मात्रस्तु गणो ध्वान्तप्रधानाया अहंकृतेः ॥ २७९
९.२८० . अत्राविवादः सर्वस्य ग्राह्योपक्रम एव हि ।
९.२८० . पृथिव्यां सौरभान्यादिविचित्रे गन्धमण्डले ॥ २८०
९.२८१ . यत्सामान्यं हि गन्धत्वं गन्धतन्मात्रनाम तत् ।
९.२८१ . व्यापकं तत एवोक्तं सहेतुत्वात्तु न ध्रुवम् ॥ २८१
९.२८२ . स्वकारणे तिरोभूतिर्ध्वसो यत्तेन नाध्रुवम् ।
९.२८२ . एवं रसादिशब्दान्ततन्मात्रेष्वपि योजना ॥ २८२
९.२८३ . विशेषाणां यतोऽवश्यं दशा प्रागविशेषिणी ।
९.२८३ . क्षुभितं शब्दतन्मात्रं चित्राकाराः श्रतीर्दधत् ॥ २८३
९.२८४ . नभः शब्दोऽवकाशात्मा वाच्याध्याससहो यतः ।
९.२८४ . तदेतत्स्पर्शतन्मात्रयोगात्प्रक्षोभमागतम् ॥ २८४
९.२८५ . वायुतामेति तेनात्र शब्दस्पर्शोभयात्मता ।
९.२८५ . अन्ये त्वाहुर्ध्वनिः खैकगुणस्तदपि युज्यते ॥ २८५
९.२८६ . यतो वायुर्निजं रूपं लभते न विनाम्बरात् ।
९.२८६ . उत्तरोत्तरभूतेषु पूर्वपूर्वस्थितिर्यतः ॥ २८६
९.२८७ . तत एव मरुद्व्योम्नोरवियोगो मिथः स्मृतः ।
९.२८७ . शब्दस्पर्शौ तु रूपेण समं प्रक्षोभमागतौ ॥ २८७
९.२८८ . तेजस्तत्त्वं त्रिभिर्धर्मैः प्राहुः पूर्ववदेव तत् ।
९.२८८ . तैस्त्रिभिः सरसैरापः सगन्धैर्भूरिति क्रमः ॥ २८८
९.२८९ . तत्र प्रत्यक्षतः सिद्धो धरादिगुणसंचयः ।
९.२८९ . नहि गन्धादिधर्मौघव्यतिरिक्ता विभाति भूः ॥ २८९
९.२९० . यथा गुणगुणिद्वैतवादिनामेकमप्यदः ।
९.२९० . चित्रं रूपं पटे भाति क्रमाद्धर्मास्तथा भुवि ॥ २९०
९.२९१ . यथा च विस्तृते वस्त्रे युगपद्भाति चित्रता ।
९.२९१ . तथैव योगिनां धर्मसामस्त्येनावभाति भूः ॥ २९१
९.२९२ . गन्धादिशब्दपर्यन्तचित्ररूपा धरा ततः ।
९.२९२ . उपायभेदाद्भात्येषा क्रमाक्रमविभागतः ॥ २९२
९.२९३ . तत एव क्रमव्यक्तिकृतो धीभेद उच्यते ।
९.२९३ . षष्ठीप्रयोगो धीभेदाद्भेद्यभेदकता तथा ॥ २९३
९.२९४ . तेन धर्मातिरिक्तोऽत्र धर्मी नाम न कश्चन ।
९.२९४ . तत्रानेकप्रकाराः स्युर्गन्धरूपरसाः क्षितौ ॥ २९४
९.२९५ . संस्पर्शः पाकजोऽनुष्णाशीतः शब्दो विचित्रकः ।
९.२९५ . शौक्ल्यं माधुर्यशीतत्वे चित्राः शब्दाश्च वारिणि ॥ २९५
९.२९६ . शुक्लभास्वरतोष्णत्वं चित्राः शब्दाश्च पावके ।
९.२९६ . अपाकजश्चाशीतोष्णो ध्वनिश्चित्रश्च मारुते ॥ २९६
९.२९७ . वर्णात्मको ध्वनिः शब्दप्रतिबिम्बान्यथाम्बरे ।
९.२९७ . यत्तु न स्पर्शवद्धर्मः शब्द इत्यादि भण्यते ॥ २९७
९.२९८ . काणादैस्तत्स्वप्रतीतिविरुद्धं केन गृह्यताम् ।
९.२९८ . पटहे ध्वनिरित्येव भात्यबाधितमेव यत् ॥ २९८
९.२९९ . न च हेतुत्वमात्रेण तदादानत्ववेदनात् ।
९.२९९ . श्रोत्रं चास्मन्मतेऽहंकृत्कारणं तत्र तत्र तत् ॥ २९९
९.३०० . वृत्तिभागीति तद्देशं शब्दं गृह्णात्यलं तथा ।
९.३०० . यस्त्वाह श्रोत्रमाकाशं कर्णसंयोगभेदितम् ॥ ३००
९.३०१ . शब्दजः शब्द आगत्य शब्दबुद्धिं प्रसूयते ।
९.३०१ . तस्य मन्देऽपि मुरजध्वनावाकर्णके सति ॥ ३०१
९.३०२ . अमुत्र श्रुतिरेषेति दूरे संवेदनं कथम् ।
९.३०२ . नहि शब्दजशब्दस्य दूरादूररवोदितेः ॥ ३०२
९.३०३ . श्रोत्राकाशगतस्यास्ति दूरादूरस्वभावता ।
९.३०३ . न चासौ प्रथमः शब्दस्तावद्व्यापीति युज्यते ॥ ३०३
९.३०४ . तत्रस्थैः सह तीव्रात्मा श्रूयमाणस्त्वनेन तु ।
९.३०४ . कथं श्रूयेत मन्दःसन्नहि धर्मान्तराश्रयः ॥ ३०४
९.३०५ . एतच्चान्यैरपाकारि बहुधेति वृथा पुनः ।
९.३०५ . नायस्तं पतिताघातदाने को हि न पण्डितः ॥ ३०५
९.३०६ . अमीषां तु धरादीनां यावांस्तत्त्वगणः पुरा ।
९.३०६ . गुणाधिकतया तिष्ठन् व्याप्ता तावान् प्रकाशते ॥ ३०६
९.३०७ . व्याप्यव्यापकता यैषा तत्त्वानां दर्शिता किल ।
९.३०७ . सा गुणाधिक्यतः सिद्धा न हेतुत्वान्न लाघवात् ॥ ३०७
९.३०८ . अहेतुनापि रागो हि व्याप्तो विद्यादिना स्फुटम् ।
९.३०८ . तद्विना न भवेद्यत्तद्व्याप्तमित्युच्यते यतः ॥ ३०८
९.३०९ . न लाघवं च नामास्ति किंचिदत्र स्वदर्शने ।
९.३०९ . गुणाधिक्यादतो ज्ञेया व्याप्यव्यापकता स्फुटा ॥ ३०९
९.३१० . यो हि यस्माद्गुणोत्कृष्टः स तस्मादूर्ध्व उच्यते ।
९.३१० . ऊर्ध्वता व्याप्तृता श्रीमन्मालिनीविजये स्फुटा ॥ ३१०
९.३११ . अतः शिवत्वात्प्रभृति प्रकाशतास्वरूपमादाय निजात्मनि ध्रुवम् ।
९.३११ . समस्ततत्त्वावलिधर्मसंचयैर्विभाति भूर्व्याप्तृतया स्थितैरलम् ॥ ३११
९.३१२ . एवं जलादेरपि शक्तितत्त्वपर्यन्तधाम्नो वपुरस्ति तादृक् ।
९.३१२ . किं तूत्तरं शक्तितयैव तत्त्वं पूर्व तु तद्धर्मतयेति भेदः ॥ ३१२
९.३१३ . अनुत्तरप्रक्रियायां वैतत्येन प्रदर्शितम् ।
९.३१३ . एतत्तस्मात्ततः पश्येद्विस्तरार्थी विवेचकः ॥ ३१३
९.३१४ . इति तत्त्वस्यरूपस्य कृतं सम्यक्प्रकाशनम्  ॥ ३१४

च्१० अथ श्रीतन्त्रालोके दशममाह्निकम्

१०.१ . उच्यते त्रिकशास्त्रेकरहस्यं तत्त्वभेदनम् ॥ १
१०.२ . तेषाममीषां तत्त्वानां स्ववर्गेष्वनुगामिनाम् ।
१०.२ . भेदान्तरमपि प्रोक्तं शास्त्रेऽत्र श्रीत्रिकाभिधे ॥ २
१०.३ . शक्तिमच्छक्तिभेदेन धराद्यं मूलपश्चिमम् ।
१०.३ . भिद्यते पञ्चदशधा स्वरूपेण सहानरात् ॥ ३
१०.४ . कलान्तं भेदयुग्घीनं रुद्रवत्प्रलयाकलः ।
१०.४ . तद्वन्माया च नवधा ज्ञाकलाः सप्तधा पुनः ॥ ४
१०.५ . मन्त्रास्तदीशाः पाञ्चध्ये मन्त्रेशपतयस्त्रिधा ।
१०.५ . शिवो न भिद्यते स्वैकप्रकाशघनचिन्मयः ॥ ५
१०.६ . शिवो मन्त्रमहेशेशमन्त्रा अकलयुक्कली ।
१०.६ . शक्तिमन्तः सप्त तथा शक्तयस्तच्चतुर्दश ॥ ६
१०.७ . स्वं स्वरूपं पञ्चदशं तद्भूः पञ्चदशात्मिका ।
१०.७ . तथाहि तिस्रो देवस्य शक्तयो वर्णिताः पुरा ॥ ७
१०.८ . ता एव मातृमामेयत्रैरूप्येण व्यवस्थिताः ।
१०.८ . परांशो मातृरूपोऽत्र प्रमाणांशः परापरः ॥ ८
१०.९ . मेयोऽपरः शक्तिमांश्च शक्तिः स्वं रूपमित्यदः ।
१०.९ . तत्र स्वरूपं भूमेर्यत्पृथग्जडमवस्थितम् ॥ ९
१०.१० . मातृमानाद्युपधिभिरसंजातोपरागकम् ।
१०.१० . सकलादिशिवान्तैस्तु मातृभिर्वेद्यतास्य या ॥ १०
१०.११ . शक्तिमद्भिरनुद्भूतशक्तिभिः सप्त तद्भिदः ।
१०.११ . सकलादिशिवान्तानां शक्तिषूद्रेचितात्मसु ॥ ११
१०.१२ . वेद्यताजनिताः सप्त भेदा इति चतुर्दश ।
१०.१२ . सकलस्य प्रमाणांशो योऽसौ विद्याकलात्मकः ॥ १२
१०.१३ . सामान्यात्मा स शक्तित्वे गणितो नतु तद्भिदः ।
१०.१३ . लयाकलस्य मानांशः स एव परमस्फुटः ॥ १३
१०.१४ . ज्ञानाकलस्य मानं तु गलद्विद्याकलावृति ।
१०.१४ . अशुद्धविद्याकलनाध्वंससंस्कारसंगता ॥ १४
१०.१५ . प्रबुभुत्सुः शुद्धविद्या सन्त्राणां करणं भवेत् ।
१०.१५ . प्रबुद्धा शुद्धविद्या तु तत्संस्कारेण संगता ॥ १५
१०.१६ . मानं मन्त्रेश्वराणां स्यात्तत्संस्कारविवर्जिता ।
१०.१६ . मानं मन्त्रमहेशानां करणं शक्तिरुच्यते ॥ १६
१०.१७ . स्वातन्त्र्यमात्रसद्भावा या त्विच्छा शक्तिरैश्वरी ।
१०.१७ . शिवस्य सैव करणं तया वेत्ति करोति च ॥ १७
१०.१८ . आ शिवात्सकलान्तं ये मातारः सप्त ते द्विधा ।
१०.१८ . न्यग्भूतोद्रिक्तशक्तित्वात्तद्भेदो वेद्यभेदकः ॥ १८
१०.१९ . तथाहि वेद्यता नाम भावस्यैव निजं वपुः ।
१०.१९ . चैत्रेण वेद्यं वेद्मीति किंह्यत्र प्रतिभासताम् ॥ १९
१०.२० . ननु चैत्रीयविज्ञानमात्रमत्र प्रकाशते ।
१०.२० . वेद्यताख्यस्तु नो धर्मो भाति भावस्य नीलवत् ॥ २०
१०.२१ . वेद्यता च स्वभावेन धर्मो भावस्य चेत्ततः ।
१०.२१ . सर्वान्प्रत्येव वेद्यः स्याद्धटनीलादिधर्मवत् ॥ २१
१०.२२ . अथ वेदकसंवित्तिबलाद्वेद्यत्वधर्मभाक् ।
१०.२२ . भावस्तथापि दोषोऽसौ कुविन्दकृतवस्त्रवत् ॥ २२
१०.२३ . वेद्यताख्यस्तु यो धर्मः सोऽवेद्यश्चेत्खपुष्पवत् ।
१०.२३ . वेद्यश्चेदस्ति तत्रापि वेद्येतत्यनवस्थितिः ॥ २३
१०.२४ . ततो न किंचिद्वेद्यं स्यान्मूर्छितं तु जगद्भवेत् ।
१०.२४ . ननु विज्ञात्रुपाध्यं शो पस्कृतं वपुरुच्यताम् ॥ २४
१०.२५ . भावस्यार्थप्रकाशात्म यथा ज्ञानमिदं त्वसत् ।
१०.२५ . एकविज्ञातृवेद्यत्वे न ज्ञात्रन्तरवेद्यता ॥ २५
१०.२६ . समस्तज्ञातृवेद्यत्वे नैकविज्ञातृवेद्यता ।
१०.२६ . तस्मान्न वेद्यता नाम भावधर्मोऽस्ति कश्चन ॥ २६
१०.२७ . भावस्य वेद्यता सैव संविदो यः समुद्भवः ।
१०.२७ . अर्थग्रहणरूपं हि यत्र विज्ञानमात्मनि ॥ २७
१०.२८ . समवैति प्रकाश्योऽर्थस्तं प्रत्येषैव वेद्यता ।
१०.२८ . अत्र ब्रूमः पदार्थानां न धर्मो यदि वेद्यता ॥ २८
१०.२९ . अवेद्या एव ते संस्युर्ज्ञाने सत्यपि वर्णिते ।
१०.२९ . यथाहि पृथुबुध्नादिरूपे कुम्भस्य सत्यपि ॥ २९
१०.३० . अतदात्मा पटो नैति पृथुबुध्नादिरूपताम् ।
१०.३० . तथा सत्यपि विज्ञाने विज्ञातृसमवायिनि ॥ ३०
१०.३१ . अवेद्यधर्मका भावाः कथं वेद्यत्वमाप्नुयुः ।
१०.३१ . अनर्थः सुमहांश्चैष दृश्यतां वस्तु यत्स्वयम् ॥ ३१
१०.३२ . प्रकाशात्म न तत्संविच्चाप्रकाशा तदाश्रयः ।
१०.३२ . अप्रकाशो मनोदीपचक्षुरादि तथैव तत् ॥ ३२
१०.३३ . किं तत्प्रकाशतां नाम सुप्ते जगति सर्वतः ।
१०.३३ . ज्ञानस्यार्थप्रकाशत्वं ननु रूपं प्रदीपवत् ॥ ३३
१०.३४ . अपूर्वमत्र विदितं नरीनृत्यामहे ततः ।
१०.३४ . अर्थप्रकाशो ज्ञानस्य यद्रूपं तन्निरूप्यताम् ॥ ३४
१०.३५ . अर्थः प्रकाशश्चेद्रूपमर्थो वा ज्ञानमेव वा ।
१०.३५ . अथार्थस्य प्रकाशो यस्तद्रूपमिति भण्यते ॥ ३५
१०.३६ . षष्ठी कर्तरि चेदुक्तो दोष एव दुरुद्धरः ।
१०.३६ . अथ कर्मणि षष्ठ्येषा ण्यर्थस्तत्र हृदि स्थितः ॥ ३६
१०.३७ . तथा चेदं दर्शयामः किं प्रकाशः प्रकाशते ।
१०.३७ . अप्रकाशोऽपि नैवासौ तथापि च न किंचन ॥ ३७
१०.३८ . तर्हि लोके कथं ण्यर्थः उच्यते चेतनस्थितौ ।
१०.३८ . मुख्यो ण्यर्थस्य विषयो जडेषु त्वौपचारिकः ॥ ३८
१०.३९ . तथाहि गन्तुं शक्तोऽपि चैत्रोऽन्यायत्ततां गतेः ।
१०.३९ . मन्वान एव वक्त्यस्मि गमितः स्वामिनेति हि ॥ ३९
१०.४० . स्वाम्यप्यस्य गतौ शक्तिं बुद्ध्वा स्वाधीनतां स्फुटम् ।
१०.४० . पश्यन्निवृत्तिमाशंक्य गमयामीति भाषते ॥ ४०
१०.४१ . प्रेर्यप्रेरकयोरेवं मौलिकी ण्यर्थसंगतिः ।
१०.४१ . तदभिप्रायतोऽन्योऽपि लोके व्यवहरेत्तथा ॥ ४१
१०.४२ . शरं गमयतीत्यत्र पुनर्वेगाख्यसंस्क्रियाम् ।
१०.४२ . विदधत्प्रेरकम्मन्य उपचारेण जायते ॥ ४२
१०.४३ . वायुरद्रिं पातयतीत्यत्र द्वावपि तौ जडौ ।
१०.४३ . द्रष्टृभिः प्रेरकप्रेर्यवपुषा परिकल्पितौ ॥ ४३
१०.४४ . इत्थं जडेन संबन्धे न मुख्या ण्यर्थसंगतिः ।
१०.४४ . आस्तामन्यत्र विततमेतद्विस्तरतो मया ॥ ४४
१०.४५ . अर्थे प्रकाशना सेयमुपचारस्ततो भवेत् ।
१०.४५ . अस्तु चेद्भासते तर्हि स एव पतदद्रिवत् ॥ ४५
१०.४६ . उपचारे निमित्तेन केनापि किल भूयते ।
१०.४६ . वायुः पातयतीत्यत्र निमित्तं तत्कृता क्रिया ॥ ४६
१०.४७ . गिरौ येनैष संयोगनाशाद्भ्रंशं प्रपद्यते ।
१०.४७ . इह तु ज्ञानमर्थस्य न किंचित्करमेव तत् ॥ ४७
१०.४८ . उपचारः कथं नाम भवेत्सोऽपि ह्यवस्तुसन् ।
१०.४८ . अप्रकाशित एवार्थः प्रकाशत्वोपचारतः ॥ ४८
१०.४९ . तादृगेव शिशुः किं हि दहत्यग्न्युपचारतः ।
१०.४९ . शिशौ वह्न्युपचारे यद्बीजं तैक्ष्ण्यादि तच्च सत् ॥ ४९
१०.५० . प्रकाशत्वोपचारे तु किं बीजं यत्र सत्यता ।
१०.५० . सिद्धे हि चेतने युक्त उपचारः स हि स्फुटम् ॥ ५०
१०.५१ . अध्यारोपात्मकः सोऽपि प्रतिसंधानजीवितः ।
१०.५१ . न चाद्यापि किमप्यस्ति चेतनं ज्ञानमप्यदः ॥ ५१
१०.५२ . अप्रकाशं तदन्येन तत्प्रकाशेऽप्ययं विधिः ।
१०.५२ . ननु प्रदीपो रूपस्य प्रकाशः कथमीदृशम् ॥ ५२
१०.५३ . अत्रापि न वहन्त्येताः किं नु युक्तिविकल्पनाः ।
१०.५३ . यादृशा स्वेन रूपेण दीपो रूपं प्रकाशयेत् ॥ ५३
१०.५४ . तादृशा स्वयमप्येष भाति ज्ञानं तु नो तथा ।
१०.५४ . प्रदीपश्चैष भावानां प्रकाशत्वं ददा[धा]त्यलम् ॥ ५४
१०.५५ . अन्यथा न प्रकाशेरन्नभेदे चेदृशो विधिः ।
१०.५५ . तस्मात्प्रकाश एवायं पूर्वोक्तः परमः शिवः ॥ ५५
१०.५६ . यथा यथा प्रकाशेत तत्तद्भाववपुः स्फुटम् ।
१०.५६ . एवं च नीलता नाम यथा काचित्प्रकाशते ॥ ५६
१०.५७ . तद्वच्चकास्ति वेद्यत्वं तच्च भावांशपृष्ठगम् ।
१०.५७ . फलं प्रकटतार्थस्य संविद्वेति द्वयं ततः ॥ ५७
१०.५८ . विपक्षतो रक्षितं च संधानं चापि तन्मिथः ।
१०.५८ . तथाहि निभृतश्चौरश्चैत्रवेद्यमिति स्फुटम् ॥ ५८
१०.५९ . बुद्ध्वा नादत्त एवाशु परीप्साविवशोऽपि सन् ।
१०.५९ . सेयं पश्यति मां नेत्रत्रिभागेनेति सादरम् ॥ ५९
१०.६० . स्वं देहममृतेनेव सिक्तं पश्यति कामुकः ।
१०.६० . न चैतज्ज्ञानसंवित्तिमात्रं भावांशपृष्ठगम् ॥ ६०
१०.६१ . अर्थक्रियाकरं तच्चेन्न धर्मः कोन्वसौ भवेत् ।
१०.६१ . यच्चोक्तं वेद्यताधर्मा भावः सर्वानपि प्रति ॥ ६१
१०.६२ . स्यादित्येतत्स्वपक्षघ्नं दुष्प्रयोगास्त्रवत्तव ।
१०.६२ . अस्माकं तु स्वप्रकाशशिवतामात्रवादिनाम् ॥ ६२
१०.६३ . अन्यं प्रति चकास्तीति वच एव न विद्यते ।
१०.६३ . सर्वान्प्रति च तन्नीलं स घटश्चेति यद्वचः ॥ ६३
१०.६४ . तदप्यविदितप्रायं गृहीतं मुग्धबुद्धिभिः ।
१०.६४ . नहि कालाग्निरुद्रीयकायावगतनीलिमा ॥ ६४
१०.६५ . तव नीलः किं नु पीतो मैवं भून्नतु नीलकः ।
१०.६५ . न कंचित्प्रति नीलोऽसौ नीलो वा यं प्रति स्थितः ॥ ६५
१०.६६ . तं प्रत्येव स वेद्यः स्यात्संकल्पद्वारकोऽन्ततः ।
१०.६६ . यथा चार्थप्रकाशात्म ज्ञानं संगीर्यते त्वया ॥ ६६
१०.६७ . तथा तज्ज्ञातृवेद्यत्वं भावीयं रूपमुच्यताम् ।
१०.६७ . न च ज्ञातात्र नियतः कश्चिज्ज्ञाने यथा तव ॥ ६७
१०.६८ . अर्थे ज्ञाता यदा यो यस्तद्वेद्यं वपुरुच्यताम् ।
१०.६८ . तत्तद्विज्ञातृवेद्यत्वं सर्वान्प्रत्येव भासताम् ॥ ६८
१०.६९ . इत्येवं चोदयन्मन्ये व्रजेद्बधिरधुर्यताम् ।
१०.६९ . नह्यन्यं प्रति वै कंचिद्भाति सा वेद्यता तथा ॥ ६९
१०.७० . भावस्य रूपमित्युक्ते केयमस्थानवैधुरी ।
१०.७० . अनेन नीतिमार्गेण निर्मूलमपसारिता ॥ ७०
१०.७१ . अनवस्था तथा ह्यन्यैर्नीलाद्यैः सदृशी न सा ।
१०.७१ . वेद्यता किंतु धर्मोऽसौ यद्योगात्सर्वधर्मवान् ॥ ७१
१०.७२ . धर्मी वेद्यत्वमभ्येति स सत्तासमवायवत् ।
१०.७२ . ब्रूषे यथा हि कुरुते सत्ता सत्यसतः सतः ॥ ७२
१०.७३ . समवायोऽपि संश्लिष्टः श्लिष्टानश्लिष्टताजुषः ।
१०.७३ . अन्त्यो विशेषो व्यावृत्तिरूपो व्यावृत्तिवर्जितान् ॥ ७३
१०.७४ . व्यावृत्तान् श्वेतिमा शुक्लमशुक्लं गमनं तथा ।
१०.७४ . तद्वन्नीलादिधर्मांशयुक्तो धर्मी स्वयं स्थितः ॥ ७४
१०.७५ . अवेद्यो वेद्यतारूपाद्धर्माद्वेद्यत्वमागतः ।
१०.७५ . वेद्यता भासमाना च स्वयं नीलादिधर्मवत् ॥ ७५
१०.७६ . अप्रकाशा स्वप्रकाशाद्धर्मादेति प्रकाशताम् ।
१०.७६ . प्रकाशे खलु विश्रान्तिं विश्वं श्रयति चेत्ततः ॥ ७६
१०.७७ . नान्या काचिदपेक्षास्य कृतकृत्यस्य सर्वतः ।
१०.७७ . यथा च शिवनाथेन स्वातन्त्र्याद्भास्यते भिदा ॥ ७७
१०.७८ . नीलादिवत्तथैवायं वेद्यता धर्म उच्यते ।
१०.७८ . एवं सिद्धं हि वेद्यत्वं भावधर्मोऽस्तु का घृणा ॥ ७८
१०.७९ . इदं तु चिन्त्यं सकलपर्यन्तोक्तप्रमातृभिः ।
१०.७९ . वेद्यत्वमेकरूपं स्याच्चातुर्दश्यमतः कुतः ॥ ७९
१०.८० . उच्यते परिपूर्णं चेद्भावीयं रूपमुच्यते ।
१०.८० . तद्विभुर्भैरवो देवो भगवानेव भण्यते ॥ ८०
१०.८१ . अथ तन्निजमाहात्म्यकल्पितोंऽशांशिकाक्रमः ।
१०.८१ . सह्यते किं कृतं तर्हि प्रोक्तकल्पनयानया ॥ ८१
१०.८२ . अत एव यदा येन वपुषा भाति यद्यथा ।
१०.८२ . तदा तथा तत्तद्रूपमित्येषोपनिषत्परा ॥ ८२
१०.८३ . चैत्रेण वेद्यं जानामि द्वाभ्यां बहुभिरप्यथ ।
१०.८३ . मन्त्रेण तन्महेशेन शिवेनोद्रिक्तशक्तिना ॥ ८३
१०.८४ . अन्यादृशेन वेत्येवं भावो भाति यथा तथा ।
१०.८४ . अर्थक्रियादिवैचित्र्यमभ्येत्यपरिसंख्यया ॥ ८४
१०.८५ . तथा ह्येकाग्रसकलसामाजिकजनः खलु ।
१०.८५ . नृत्तं गीतं सुधासारसागरत्वेन मन्यते ॥ ८५
१०.८६ . तत एवोच्यते मल्लनटप्रेक्षोपदेशने ।
१०.८६ . सर्वप्रमातृतादात्म्यं पूर्णरूपानुभावकम् ॥ ८६
१०.८७ . तावन्मात्रार्थसंवित्तितुष्टाः प्रत्येकशो यदि ।
१०.८७ . कः संभूय गुणस्तेषां प्रमात्रैक्यं भवेच्च किम् ॥ ८७
१०.८८ . यदा तु तत्तद्वेद्यत्वधर्मसंदर्भगर्भितम् ।
१०.८८ . तद्वस्तु शुष्कात्प्राग्रूपादन्यद्युक्तमिदं तदा ॥ ८८
१०.८९ . शास्त्रेऽपि तत्तद्वेद्यत्वं विशिष्टार्थक्रियाकरम् ।
१०.८९ . भूयसैव तथाच श्रीमालिनीविजयोत्तरे ॥ ८९
१०.९० . तथा षड्विधमध्वानमनेनाधिष्ठितं स्मरेत् ।
१०.९० . अधिष्ठानं हि देवेन यद्विश्वस्य प्रवेदनम् ॥ ९०
१०.९१ . तदीशवेद्यत्वेनेत्थं ज्ञातं प्रकृतकार्यकृत् ।
१०.९१ . एवं सिद्धं वेद्यताख्यो धर्मो भावस्य भासते ॥ ९१
१०.९२ . तदनाभासयोगे तु स्वरूपमिति भण्यते ।
१०.९२ . उपाधियोगिताशङ्कामपहस्तयतोऽस्फुटम् ॥ ९२
१०.९३ . स्वात्मनो येन वपुषा भात्यर्थस्तत्स्वकं वपुः ।
१०.९३ . जानामि घटमित्यत्र वेद्यतानुपरागवान् ॥ ९३
१०.९४ . घट एव स्वरूपेण भात इत्यपदिश्यते ।
१०.९४ . ननु तत्र स्वयंवेद्यभावो मन्त्राद्यपेक्षया ॥ ९४
१०.९५ . अपि चास्त्येव नन्वस्तु नतु सन्प्रतिभासते ।
१०.९५ . अवेद्यमेव कालाग्निवपुर्मेरोः परा दिशः ॥ ९५
१०.९६ . ममेति संविदि परं शुद्धं वस्तु प्रकाशते ।
१०.९६ . भातत्वाद्वेद्यमपि तन्न वेद्यत्वेन भासनात् ॥ ९६
१०.९७ . अवेद्यमेव भानं हि तथा कमनुयुञ्ज्महे ।
१०.९७ . एवं पञ्चदशात्मेयं धरा तद्वज्जलादयः ॥ ९७
१०.९८ . अव्यक्तान्ता यतोऽस्त्येषां सकलं प्रति वेद्यता ।
१०.९८ . यत्तूच्यते कलाद्येन धरान्तेन समन्विताः ॥ ९८
१०.९९ . सकला इति तत्कोशषट्कोद्रेकोपलक्षणम् ।
१०.९९ . उद्भूताशुद्धचिद्रागकलादिरसकञ्चुकाः ॥ ९९
१०.१०० . सकलालयसंज्ञास्तु न्यग्भूताखिलकञ्चुकाः ।
१०.१०० . ज्ञानाकलास्तु ध्वस्तैतत्कञ्चुका इति निर्णयः ॥ १००
१०.१०१ . तेन प्रधाने वेद्येऽपि पुमानुद्भूतकञ्चुकः ।
१०.१०१ . प्रमातास्त्येव सकलः पाञ्चदश्यमतः स्थितम् ॥ १०१
१०.१०२ . पाञ्चदश्यं धराधन्तर्निविष्टे सकलेऽपि च ।
१०.१०२ . सकलान्तरमस्त्येव प्रमेयेऽत्रापि मातृ हि ॥ १०२
१०.१०३ . स्थूलावृतादिसंकोचतदन्यव्याप्तृताजुषः ।
१०.१०३ . पीताद्याः स्थिरकम्प्रत्वाच्चतुर्दश धरादिषु ॥ १०३
१०.१०४ . स्वरूपीभूतजडताः प्राणदेहपथे ततः ।
१०.१०४ . प्रमातृताजुषः प्रोक्ता धारणा विजयोत्तरे ॥ १०४
१०.१०५ . यदा तु मेयता पुंसः कलान्तस्य प्रकल्प्यते ।
१०.१०५ . तदुद्भूतः कञ्चुकांशो मेयो नास्य प्रमातृता ॥ १०५
१०.१०६ . अतः सकलसंज्ञस्य प्रमातृत्वं न विद्यते ।
१०.१०६ . त्रयोदशत्वं तच्छक्तिशक्तिमद्द्वयवर्जनात् ॥ १०६
१०.१०७ . न्यग्भूतकञ्चुको माता युक्त[यत]स्तत्र लयाकलः ।
१०.१०७ . मायानिविष्टो विज्ञानाकलाद्याः प्राग्वदेव तु ॥ १०७
१०.१०८ . मायातत्त्वे ज्ञेयरूपे कञ्चुकन्यग्भवोऽपि यः ।
१०.१०८ . सोऽपि मेयः कञ्चुकैक्यं यतो माया सुसूक्ष्मिका ॥ १०८
१०.१०९ . विज्ञानाकल एवात्र ततो मातापकञ्चुकः ।
१०.१०९ . मायानिविष्टेऽप्यकले तथेत्येकादशात्मता ॥ १०९
१०.११० . विज्ञानकेवले वेद्ये कञ्चुकध्वंससुस्थिते ।
१०.११० . उद्बुभूषुप्रबोधानां मन्त्राणामेव मातृता ॥ ११०
१०.१११ . तेऽपि मन्त्रा यदा मेयास्तदा माता तदीश्वरः ।
१०.१११ . स ह्युद्भवात्पूर्णबोधस्तस्मिन्प्राप्ते तु मेयताम् ॥ १११
१०.११२ . उद्भूतपूर्णरूपोऽसौ माता मन्त्रमहेश्वरः ।
१०.११२ . तस्मिन्विज्ञेयतां प्राप्ते स्वप्रकाशः परः शिवः ॥ ११२
१०.११३ . प्रमाता स्वकतादात्म्यभासिताखिलवेद्यकः ।
१०.११३ . शिवः प्रमाता नो मेयो ह्यन्याधीनप्रकाशता ॥ ११३
१०.११४ . मेयता सा न तत्रास्ति स्वप्रकाशो ह्यसौ प्रभुः ।
१०.११४ . स्वप्रकाशेऽत्र कस्मिंश्चिदनभ्युपगते सति ॥ ११४
१०.११५ . अप्रकाशात्प्रकाशत्वे ह्यनवस्था दुरुत्तरा ।
१०.११५ . ततश्च सुप्तं विश्वं स्यान्न चैवं भासते हि तत् ॥ ११५
१०.११६ . अन्याधीनप्रकाशं हि तद्भात्यन्यस्त्वसौ शिवः ।
१०.११६ . इत्यस्य स्वप्रकाशत्वे किमन्यैर्युक्तिडम्बरैः ॥ ११६
१०.११७ . मानानां हि परो जीवः स एवेत्युक्तमादितः ।
१०.११७ . नन्वस्ति स्वप्रकाशेऽपि शिवे वेद्यत्वमीदृशः ॥ ११७
१०.११८ . उपदेशो[श्यो]पदेष्टृत्वव्यवहारोऽन्यथा कथम् ।
१०.११८ . सत्यं स तु तथा सृष्टः परमेशेन वेद्यताम् ॥ ११८
१०.११९ . नीतो मन्त्रमहेशादिकक्ष्यां समधिशाय्यते ।
१०.११९ . तथाभूतश्च वेद्योऽसौ नानवच्छिन्नसंविदः ॥ ११९
१०.१२० . पूर्णस्य वेद्यता युक्ता परस्परविरोधतः ।
१०.१२० . तथा वेद्यस्वभावेऽपि वस्तुतो न शिवात्मताम् ॥ १२०
१०.१२१ . कोऽपि भावः प्रोज्झतीति सत्यं तद्भावना फलेत् ।
१०.१२१ . श्रीपूर्वशास्त्रे तेनोक्तं शिवः साक्षान्न भिद्यते ॥ १२१
१०.१२२ . साक्षात्पदेनायमर्थः समस्तः प्रस्फुटीकृतः ।
१०.१२२ . नन्वेकरूपतायुक्तः शिवस्तद्वशतो भवेत् ॥ १२२
१०.१२३ . त्रिवेदतामन्त्रमहानाथे कात्र विवादिता ।
१०.१२३ . महेश्वरेशमन्त्राणां तथा केवलिनोर्द्वयोः ॥ १२३
१०.१२४ . अनन्तभेदतैकैकं स्थिता सकलवत्किल ।
१०.१२४ . ततो लयाकले मेये प्रमातास्ति लयाकलः ॥ १२४
१०.१२५ . अतस्त्रयोदशत्वं स्यादित्थं नैकादशात्मता ।
१०.१२५ . विज्ञानाकलवेद्यत्वेऽप्यन्यो ज्ञानाकलो भवेत् ॥ १२५
१०.१२६ . माता तदेकादशता स्यान्नैव तु नवात्मता ।
१०.१२६ . एवं मन्त्रतदीशानां मन्त्रेशान्तरसंभवे ॥ १२६
१०.१२७ . वेद्यत्वान्नव सप्त स्युः सप्त पञ्च तु ते कथम् ।
१०.१२७ . उच्यते सत्यमस्त्येषा कलना किंतु सुस्फुटः ॥ १२७
१०.१२८ . यथात्र सकले भेदो न तथा त्वकलादिके ।
१०.१२८ . अनन्तावान्तरेदृक्षयोनिभेदवतः स्फुटम् ॥ १२८
१०.१२९ . चतुर्दशविधस्यास्य सकलस्यास्ति भेदिता ।
१०.१२९ . लयाकले तु संस्कारमात्रात्सत्यप्यसौ भिदा ॥ १२९
१०.१३० . अकलेन विशेषाय सकलस्यैव युज्यते ।
१०.१३० . विज्ञानकेवलादीनां तावत्यपि न वै भिदा ॥ १३०
१०.१३१ . शिवस्वाच्छन्द्यमात्रं तु भेदायैषां विजृम्भते ।
१०.१३१ . इत्याशयेन संपश्यन्विशेषं सकलादिह ॥ १३१
१०.१३२ . लयाकलादौ नोवाच त्रायोदश्यादिकं विभुः ।
१०.१३२ . नन्वस्तु वेद्यता भावधर्मः किंतु लयाकलौ ॥ १३२
१०.१३३ . मन्वाते नेह वै किंचित्तदपेक्षा त्वसौ कथम् ।
१०.१३३ . श्रूयतां संविदैकात्म्यतत्त्वेऽस्मिन्संव्यवस्थिते ॥ १३३
१०.१३४ . जडेऽपि चितिरस्त्येव भोत्स्यमाने तु का कथा ।
१०.१३४ . स्वबोधावसरे तावद्भोत्स्यते लयकेवली ॥ १३४
१०.१३५ . द्विविधश्च प्रबोधोऽस्य मन्त्रत्वाय भवाय च ।
१०.१३५ . भावनादिबलादन्यवैष्णवादिनयोदितात् ॥ १३५
१०.१३६ . यथास्वमाधरौत्तर्यविचित्रात्संस्कृतस्तथा ।
१०.१३६ . लीनः प्रबुद्धो मन्त्रत्वं तदीशत्वमथैति वा ॥ १३६
१०.१३७ . स्वातन्त्र्यवर्जिता ये तु बलान्मोहवशीकृताः ।
१०.१३७ . लयाकलात्स्वसंस्कारात्प्रबुद्ध्यन्ते भवाय ते ॥ १३७
१०.१३८ . ज्ञानाकलोऽपि मन्त्रेशमहेशत्वाय बुध्यते ।
१०.१३८ . मन्त्रादित्वाय वा जातु जातु संसृतयेऽपि वा ॥ १३८
१०.१३९ . अवतारो हि विज्ञानियोगिभावेऽस्य भिद्यते ।
१०.१३९ . उक्तं च बोधयामास स सिसृक्षुर्जगत्प्रभुः ॥ १३९
१०.१४० . विज्ञानकेवलानष्टाविति श्रीपूर्वशासने ।
१०.१४० . अतः प्रभोत्स्यमानत्वे यानयोर्बोधयोग्यता ॥ १४०
१०.१४१ . तद्बलाद्वेद्यतायोग्यभावेनैवात्र वेद्यता ।
१०.१४१ . तथाहि गाढनिद्रेऽपि प्रियेऽनाशङ्कितागताम् ॥ १४१
१०.१४२ . मां द्रक्ष्यतीति नाङ्गेषु स्वेषु मात्यभिसारिका ।
१०.१४२ . एवं शिवोऽपि मनुते एतस्यैतत्प्रवेद्यताम् ॥ १४२
१०.१४३ . यास्यतीति सृजामीति तदानीं योग्यतैव सा ।
१०.१४३ . वेद्यता तस्य भावस्य भोक्तृता तावती च सा ॥ १४३
१०.१४४ . लयाकलस्य चित्रो हि भोगः केन विकल्प्यते ।
१०.१४४ . यथा यथा हि सम्वित्तिः स हि भोगः स्फुटोऽस्फुटः ॥ १४४
१०.१४५ . स्मृतियोग्योऽप्यन्यथा वा भोग्यभावं न तूज्झति ।
१०.१४५ . गाढनिद्राविमूढोऽपि कान्तालिङ्गितविग्रहः ॥ १४५
१०.१४६ . भोक्तैव भण्यते सोऽपि मनुते भोक्तृतां पुरा ।
१०.१४६ . उत्प्रेक्षामात्रहीनोऽपि कांचित्कुलवधूं पुरः ॥ १४६
१०.१४७ . संभोक्ष्यमाणां दृष्ट्वैव रभसाद्याति संमदम् ।
१०.१४७ . तामेव दृष्ट्वा च तदा समानाशयभागपि ॥ १४७
१०.१४८ . अन्यस्तथा न संवित्ते कमत्रोपलभामहे ।
१०.१४८ . लोके रूढमिदं दृष्टिरस्मिन्कारणमन्तरा ॥ १४८
१०.१४९ . प्रसीदतीव मग्नेव निर्वातीवेतिवादिनि ।
१०.१४९ . इत्थं विस्तरतस्तत्त्वभेदोऽयं समुदाहृतः ॥ १४९
१०.१५० . शक्तिशक्तिमतां भेदादन्योन्यं तत्कृतेष्वपि ।
१०.१५० . भेदेष्वन्योन्यतो भेदात्तथा तत्त्वान्तरैः सह ॥ १५०
१०.१५१ . भेदोपभेदगणनां कर्वतो नावधिः क्वचित् ।
१०.१५१ . तत एव विचित्रोऽयं भुवनादिविधिः स्थितः ॥ १५१
१०.१५२ . पार्थिवत्वेऽपि नो साम्यं रुद्रवैष्णवलोकयोः ।
१०.१५२ . का कथान्यत्र तु भवेद्भोगे वापि स्वरूपके ॥ १५२
१०.१५३ . स च नो विस्तरः साक्षाच्छक्यो यद्यपि भाषितुम् ।
१०.१५३ . तथापि मार्गमात्रेण कथ्यमानो विविच्यताम् ॥ १५३
१०.१५४ . सप्तानां मातृशक्तीनामन्योन्यं भेदने सति ।
१०.१५४ . रूपमेकान्नपञ्चाशत्स्वरूपं चाधिकं ततः ॥ १५४
१०.१५५ . सर्वं सर्वात्मकं यस्मात्तस्मात्सकलमातरि ।
१०.१५५ . लयाकलादिशक्तीनां संभवोऽस्त्येव तत्त्वतः ॥ १५५
१०.१५६ . स त्वस्फुटोऽस्तु भेदांशं दातुं तावत्प्रभुर्भवेत् ।
१०.१५६ . तेषामपि च भेदानामन्योन्यं बहुभेदता ॥ १५६
१०.१५७ . मुख्यानां भेदभेदानां जलाद्यैर्भेदने सति ।
१०.१५७ . मुख्यभेदप्रकारेण विधेरानन्त्यमुच्यते ॥ १५७
१०.१५८ . सकलस्य समुद्भूताश्चक्षुरादिस्वशक्तयः ।
१०.१५८ . न्यग्भूताश्च प्रतन्वन्ति भेदान्तरमपि स्फुटम् ॥ १५८
१०.१५९ . एवं लयाकलादीनां तत्संस्कारपदोदितात् ।
१०.१५९ . पाटवात्प्रक्षयाद्वापि भेदान्तरमुदीयते ॥ १५९
१०.१६० . न्यक्कृतां शक्तिमास्थायाप्युदासीनतया स्थितिम् ।
१०.१६० . अनाविश्येव यद्वेत्ति तत्रान्या वेद्यता खलु ॥ १६०
१०.१६१ . आविश्येव निमज्ज्येव विकास्येव विघूर्ण्य च ।
१०.१६१ . विदतो वेद्यतान्यैव भेदोऽत्रार्थक्रियोचितः ॥ १६१
१०.१६२ . अन्यशक्तितिरोभावे कस्याश्चित्सुस्फुटोदये ।
१०.१६२ . भेदान्तरमपि ज्ञेयं वीणावादकदृष्टिवत् ॥ १६२
१०.१६३ . तिरोभावोद्भवौ शक्तेः स्वशक्त्यन्तरतोऽन्यतः ।
१०.१६३ . चेत्यमानादचेत्याद्वा तन्वाते बहुभेदताम् ॥ १६३
१०.१६४ . एवमेतद्धरादीनां तत्त्वानां यावती दशा ।
१०.१६४ . काचिदस्ति घटाख्यापि तत्र संदर्शिता भिदः ॥ १६४
१०.१६५ . अत्रापि वेद्यता नाम तादात्म्यं वेदकैः सह ।
१०.१६५ . ततः सकलवेद्योऽसौ घटः सकल एव हि ॥ १६५
१०.१६६ . यावच्छिवैकवेद्योऽसौ शिव एवावभासते ।
१०.१६६ . तावदेकशरीरो हि बोधो भात्येव यावता ॥ १६६
१०.१६७ . अधुनात्र समस्तस्य धरातत्त्वस्य दर्श्यते ।
१०.१६७ . सामस्त्य एवाभिहितं पाञ्चदश्यं पुरोदितम् ॥ १६७
१०.१६८ . धरातत्त्वाविभेदेन यः प्रकाशः प्रकाशते ।
१०.१६८ . स एव शिवनाथोऽत्र पृथिवी ब्रह्म तन्मतम् ॥ १६८
१०.१६९ . धरातत्त्वगताः सिद्धीर्वितरीतुं समुद्यतान् ।
१०.१६९ . प्रेरयन्ति शिवेच्छातो ये ते मन्त्रमहेश्वराः ॥ १६९
१०.१७० . प्रेर्यमाणास्तु मन्त्रेशा मन्त्रास्तद्वाचकाः स्फुटम् ।
१०.१७० . धरातत्त्वगतं योगमभ्यस्य शिवविद्यया ॥ १७०
१०.१७१ . न तु पाशवसांख्यीयवैष्णवादिद्वितादृशा ।
१०.१७१ . अप्राप्तध्रुवधामानो विज्ञानाकलताजुषः ॥ १७१
१०.१७२ . तावत्तत्त्वोपभोगेन ये कल्पान्ते लयं गताः ।
१०.१७२ . सौषुप्तावस्थयोपेतास्तेऽत्र प्रलयकेवलाः ॥ १७२
१०.१७३ . सौषुप्ते तत्त्वलीनत्वं स्फुटमेव हि लक्ष्यते ।
१०.१७३ . अन्यथा नियतस्वप्नसंदृष्टिर्जायते कुतः ॥ १७३
१०.१७४ . सौषुप्तमपि चित्रं च स्वच्छास्वच्छादि भासते ।
१०.१७४ . अस्वाप्सं सुखमित्यादिस्मृतिवैचित्र्यदर्शनात् ॥ १७४
१०.१७५ . यदैव स क्षणं सूक्ष्मं निद्रायैव प्रबुद्ध्यते ।
१०.१७५ . तदैव स्मृतिरेषेति नार्थजज्ञानजा स्मृतिः ॥ १७५
१०.१७६ . तेन मूढैर्यदुच्येत प्रबुद्धस्यान्तरान्तरा ।
१०.१७६ . तूलिकादिसुखस्पर्शस्मृतिरेषेति तत्कुतः ॥ १७६
१०.१७७ . माहाकर्मसमुल्लाससंमिश्रितमलाबिलाः ।
१०.१७७ . धराधिरोहिणो ज्ञेयाः सकला इह पुद्गलाः ॥ १७७
१०.१७८ . अस्यैव सप्तकस्य स्वस्वव्यापारप्रकल्पने ।
१०.१७८ . प्रक्षोभो यस्तदेवोक्तं शक्तीनां सप्तकं स्फुटम् ॥ १७८
१०.१७९ . शिवो ह्यच्युतचिद्रूपस्तिस्रस्तच्छक्तयस्तु याः ।
१०.१७९ . ताः स्वातन्त्र्यवशोपात्तग्रहीत्राकारतावशात् ॥ १७९
१०.१८० . त्रिधा मन्त्रावसानाः स्युरुदासीना इव स्थिताः ।
१०.१८० . ग्राह्याकारोपरागात्तु ग्रहीत्राकारतावशात् ॥ १८०
१०.१८१ . सकलान्तास्तु तास्तिस्र इच्छाज्ञानक्रिया मताः ।
१०.१८१ . सप्तधेत्थं प्रमातृत्वं तत्क्षोभो मानता तथा ॥ १८१
१०.१८२ . यत्तु ग्रहीतृतारूपसंवित्संस्पर्शवर्जितम् ।
१०.१८२ . शुद्धं जडं तत्स्वरूपमित्थं विश्वं त्रिकात्मकम् ॥ १८२
१०.१८३ . एवं जलाद्यपि वदेद्भेदैर्भिन्नं महामतिः ।
१०.१८३ . अनया तु दिशा प्रायः सर्वभेदेषु विद्यते ॥ १८३
१०.१८४ . भेदो मन्त्रमहेशान्तेष्वेष पञ्चदशात्मकः ।
१०.१८४ . तथापि स्फुटताभावात्सन्नप्येष न चर्चितः ॥ १८४
१०.१८५ . एतच्च सूत्रितं धात्रा श्रीपूर्वे यद्ब्रवीति हि ।
१०.१८५ . सव्यापाराधिपत्वेनेत्यादिना जाग्रदादिताम् ॥ १८५
१०.१८६ . अभिन्नेऽपि शिवेऽन्तःस्थसूक्ष्मबोधानुसारतः ।
१०.१८६ . अधुना प्राणशक्तिस्थे तत्त्वजाले विविच्यते ॥ १८६
१०.१८७ . भेदोऽयं पाञ्चदश्यादिर्यथा श्रीशंभुरादिशत् ।
१०.१८७ . समस्तेऽर्थेऽत्र निर्ग्राह्ये तुटयः षोडश क्षणाः ॥ १८७
१०.१८८ . षट्त्रिंशदङ्गुले चारे सांशद्व्यङ्गुलकल्पिताः ।
१०.१८८ . तत्राद्यः परमाद्वैतो निर्विभागरसात्मकः ॥ १८८
१०.१८९ . द्वितीयो ग्राहकोल्लासरूपः प्रतिविभाव्यते ।
१०.१८९ . अन्त्यस्तु ग्राह्यतादात्म्यात्स्वरूपीभावमागतः ॥ १८९
१०.१९० . प्रविभाव्यो न हि पृथगुपान्त्यो ग्राहकः क्षणः ।
१०.१९० . तृतीयं क्षणमारभ्य क्षणषट्कं तु यत्स्थितम् ॥ १९०
१०.१९१ . तन्निर्विकल्पं प्रोद्गच्छद्विकल्पाच्छादनात्मकम् ।
१०.१९१ . तदेव शिवरूपं हि परशक्त्यात्मकं विदुः ॥ १९१
१०.१९२ . द्वितीयं मध्यमं षट्कं परापरपदात्मकम् ।
१०.१९२ . विकल्परूढिरप्येषा क्रमात्प्रस्फुटतां गता ॥ १९२
१०.१९३ . षट्केऽत्र प्रथमे देव्यस्तिस्रः प्रोन्मेषवृत्तिताम् ।
१०.१९३ . निमेषवृत्तितां चाशु स्पृशन्त्यः षट्कतां गताः ॥ १९३
१०.१९४ . एवं द्वितीयषट्केऽपि किं त्वत्र ग्राह्यवर्त्मना ।
१०.१९४ . उपरागपदं प्राप्य परापरतया स्थिताः ॥ १९४
१०.१९५ . आद्येऽत्र षट्के ता देव्यः स्वातन्त्र्योल्लासमात्रतः ।
१०.१९५ . जिघृक्षितेऽप्युपाधौ स्युः पररूपादविच्युताः ॥ १९५
१०.१९६ . अस्ति चातिशयः कश्चित्तासामप्युत्तरोत्तरम् ।
१०.१९६ . यो विवेकधनैर्धीरैः स्फुटीकृत्यापि दर्श्यते ॥ १९६
१०.१९७ . केचित्त्वेकां तुटिं ग्राह्ये चैकामपि ग्रहीतरि ।
१०.१९७ . तादात्म्येन विनिक्षिप्य सप्तकं सप्तकं विदुः ॥ १९७
१०.१९८ . तदस्यां सूक्ष्मसंवित्तौ कलनाय समुद्यताः ।
१०.१९८ . संवेदयन्ते यद्रूपं तत्र किं वाग्विकत्थनैः ॥ १९८
१०.१९९ . एवं धरादिमूलान्तं प्रक्रिया प्राणगामिनी ।
१०.१९९ . गुरुपर्वक्रमात्प्रोक्ता भेदे पञ्चदशात्मके ॥ १९९
१०.२०० . क्रमात्तु भेदन्यूनत्वे न्यूनता स्यात्तुटिष्वपि ।
१०.२०० . तस्यां ह्रासो विकल्पस्य स्फुटता चाविकल्पिनः ॥ २००
१०.२०१ . यथा हि चिरदुःखार्तः पश्चादात्तसुखस्थितिः ।
१०.२०१ . विस्मरत्येव तद्दुःखं सुखविश्रान्तिवर्त्मना ॥ २०१
१०.२०२ . तथा गतविकल्पेऽपि रूढाः संवेदने जनाः ।
१०.२०२ . विकल्पविश्रान्तिबलात्तां सत्तां नाभिमन्वते ॥ २०२
१०.२०३ . विकल्पनिर्ह्रासवशेन याति विकल्पवन्ध्या परमार्थसत्या ।
१०.२०३ . संवित्स्वरूपप्रकटत्वमित्थं तत्रावधाने यततां सुबुद्धिः ॥ २०३
१०.२०४ . ग्राह्यग्राहकसंवित्तौ संबन्धे सावधानता ।
१०.२०४ . इयं सा तत्र तत्रोक्ता सर्वकामदुघा यतः ॥ २०४
१०.२०५ . एवं द्वयं द्वयं यावन्न्यूनीभवति भेदगम् ।
१०.२०५ . तावत्तुटिद्वयं याति न्यूनतां क्रमशः स्फुटम् ॥ २०५
१०.२०६ . अत एव शिवावेशे द्वितुटिः परिगीयते ।
१०.२०६ . एका तु सा तुटिस्तत्र पूर्णा शुद्धैव केवलम् ॥ २०६
१०.२०७ . द्वितीया शिव(शक्ति)रूपैव सर्वज्ञानक्रियात्मिका ।
१०.२०७ . तस्यामवहितो योगी किं न वेत्ति करोति वा ॥ २०७
१०.२०८ . तथा चोक्तं कल्लटेन श्रीमता तुटिपातगः ।
१०.२०८ . लाभः सर्वज्ञकर्तृत्वे तुटेः पातोऽपरा तुटिः ॥ २०८
१०.२०९ . आद्यायां तु तुटौ सर्वं सर्वतः पूर्णमेकताम् ।
१०.२०९ . गतं किं तत्र वेद्यं वा कार्यं वा व्यपदेशभाक् ॥ २०९
१०.२१० . अतो भेदसमुल्लासकलां प्राथमिकीं बुधाः ।
१०.२१० . चिन्वन्ति प्रतिभां देवीं सर्वज्ञत्वादिसिद्धये ॥ २१०
१०.२११ . सैव शक्तिः शिवस्योक्ता तृतीयादितुटिष्वथ ।
१०.२११ . मन्त्रादि(धि)नाथतच्छक्तिमन्त्रेशाद्याः क्रमोदिताः ॥ २११
१०.२१२ . तासु संदधतश्चित्तमवधानैकधर्मकम् ।
१०.२१२ . तत्तत्सिद्धिसमावेशः स्वयमेवोपजायते ॥ २१२
१०.२१३ . अत एव यथा भेदबहुत्वं दूरता तथा ।
१०.२१३ . संवित्तौ तुटिबाहुल्यादक्षार्थासंनिकर्षवत् ॥ २१३
१०.२१४ . यथा यथा हि न्यूनत्वं तुटीनां ह्रासतो भिदः ।
१०.२१४ . तथा तथातिनैकट्यं संविदः स्याच्छिवावधि ॥ २१४
१०.२१५ . शिवतत्त्वमतः प्रोक्तमन्तिकं सर्वतोऽमुतः ।
१०.२१५ . अत एव प्रयत्नोऽयं तत्प्रवेशे न विद्यते ॥ २१५
१०.२१६ . यथा यथा हि दूरत्वं यत्नयोगस्तथा तथा ।
१०.२१६ . भावनाकरणादीनां शिवे निरवकाशताम् ॥ २१६
१०.२१७ . अत एव हि मन्यन्ते संप्रदायधना जनाः ।
१०.२१७ . तथा हि दृश्यतां लोको घटादेर्वेदने यथा ॥ २१७
१०.२१८ . प्रयत्नवानिवाभाति तथा किं सुखवेदने ।
१०.२१८ . आन्तरत्वमिदं प्राहुः संविन्नैकट्यशालिताम् ॥ २१८
१०.२१९ . तां च चिद्रूपतोन्मेषं बाह्यत्वं तन्निमेषताम् ।
१०.२१९ . भविनां त्वन्तिकोऽप्येवं न भातीत्यतिदूरता ॥ २१९
१०.२२० . दूरेऽपि ह्यन्तिकीभूते भानं स्यात्त्वत्र तत्कथम् ।
१०.२२० . न च बीजाङ्कुरलतादलपुष्पफलादिवत् ॥ २२०
१०.२२१ . क्रमिकेयं भवेत्संवित्सूतस्तत्र किलाङ्कुरः ।
१०.२२१ . बीजाल्लता त्वङ्कुरान्नो बीजादिह सर्वतः ॥ २२१
१०.२२२ . संवित्तत्त्वं भासमानं परिपूर्णं हि सर्वतः ।
१०.२२२ . सर्वस्य कारणं प्रोक्तं सर्वत्रैवोदितं यतः ॥ २२२
१०.२२३ . तत एव घटेऽप्येषा प्राणवृत्तिर्यदि स्फुरेत् ।
१०.२२३ . विश्राम्येच्चाशु तत्रैव शिवबीजे लयं व्रजेत् ॥ २२३
१०.२२४ . न तु क्रमिकता काचिच्छिवात्मत्वे कदाचन ।
१०.२२४ . अन्यन्मन्त्रादि(धि)नाथादि कारणं तत्तु संनिधेः ॥ २२४
१०.२२५ . शिवाभेदाच्च किं चाथ द्वैते नैकट्यवेदनात् ।
१०.२२५ . अनया च दिशा सर्व सर्वदा प्रविवेचयन् ॥ २२५
१०.२२६ . भैरवायत एव द्राक्चिच्चक्रेश्वरतां गतः ।
१०.२२६ . स इत्थं प्राणगो भेदः खेचरीचक्रगोपितः ॥ २२६
१०.२२७ . मया प्रकटितः श्रीमच्छाम्भवाज्ञानुवर्तिना ।
१०.२२७ . अत्रैवाध्वनि वेद्यत्वं प्राप्ते या संविदुद्भवेत् ॥ २२७
१०.२२८ . तस्याः स्वकं यद्वैचित्र्यं तदवस्थापदाभिधम् ।
१०.२२८ . जाग्रत्स्वप्नः सुषुप्तं च तुर्यं च तदतीतकम् ॥ २२८
१०.२२९ . इति पञ्च पदान्याहुरेकस्मिन्वेदके सति ।
१०.२२९ . तत्र यैषा धरातत्त्वाच्छिवान्ता तत्त्वपद्धतिः ॥ २२९
१०.२३० . तस्यामेकः प्रमाता चेदवश्यं जाग्रदादिकम् ।
१०.२३० . तद्दर्श्यते शंभुनाथप्रसादाद्विदितं मया ॥ २३०
१०.२३१ . यदधिष्ठेयमेवेह नाधिष्ठातृ कदाचन ।
१०.२३१ . संवेदनगतं वेद्यं तज्जाग्रत्समुदाहृतम् ॥ २३१
१०.२३२ . चैत्रमैत्रादिभूतानि तत्त्वानि च धरादितः ।
१०.२३२ . अभिधाकरणीभूताः शब्दाः किं चाभिधा प्रमा ॥ २३२
१०.२३३ . प्रमातृमेयतन्मानप्रमारूपं चतुष्टयम् ।
१०.२३३ . विश्वमेतदधिष्ठेयं यदा जाग्रत्तदा स्मृतम् ॥ २३३
१०.२३४ . तथा हि भासते यत्तन्नीलमन्तः प्रवेदने ।
१०.२३४ . संकल्परूपे बाह्यस्य तदधिष्ठातृ बोधकम् ॥ २३४
१०.२३५ . यत्तु बाह्यतया नीलं चकास्त्यस्य न विद्यते ।
१०.२३५ . कथंचिदप्यधिष्ठातृभावस्तज्जाग्रदुच्यते ॥ २३५
१०.२३६ . तत्र चैत्रे भासमाने यो देहांशः स कथ्यते ।
१०.२३६ . अबुद्धो यस्तु मानांशः स बुद्धो मितिकारकः ॥ २३६
१०.२३७ . प्रबुद्धः सुप्रबुद्धश्च प्रमामात्रेति च क्रमः ।
१०.२३७ . चातुर्विध्यं हि पिण्डस्थनाम्नि जाग्रति कीर्तितम् ॥ २३७
१०.२३८ . जाग्रदादि चतुष्कं हि प्रत्येकमिह विद्यते ।
१०.२३८ . जाग्रज्जाग्रदबुद्धं तज्जाग्रत्स्वप्नस्तु बुद्धता ॥ २३८
१०.२३९ . इत्यादि तुर्यातीतं तु सर्वगत्वात्पृथक्कुतः ।
१०.२३९ . उक्तं च पिण्डगं जाग्रदबुद्धं बुद्धमेव च ॥ २३९
१०.२४० . प्रबुद्धं सुप्रबुद्धं च चतुर्विधमिदं स्मृतम् ।
१०.२४० . मेयभूमिरियं मुख्या जाग्रदाख्यान्यदन्तरा ॥ २४०
१०.२४१ . भूततत्त्वाभिधानानां योंऽशोऽधिष्ठेय उच्यते ।
१०.२४१ . पिण्डस्थमिति तं प्राहुरिति श्रीमालिनीमते ॥ २४१
१०.२४२ . लौकिकी जाग्रदित्येषा संज्ञा पिण्डस्थमित्यपि ।
१०.२४२ . योगिनां योगसिद्ध्यर्थं संज्ञेयं परिभाष्यते ॥ २४२
१०.२४३ . अधिष्ठेयसमापत्तिमध्यासीनस्य योगिनः ।
१०.२४३ . तादात्म्यं किल पिण्डस्थं मितं पिण्डं हि पिण्डितम् ॥ २४३
१०.२४४ . प्रसंख्यानैकरूढानां ज्ञानिनां तु तदुच्यते ।
१०.२४४ . सर्वतोभद्रमापूर्णं सर्वतो वेद्यसत्तया ॥ २४४
१०.२४५ . सर्वसत्तासमापूर्ण विश्वं पश्येद्यतो यतः ।
१०.२४५ . ज्ञानी ततस्ततः संवित्तत्वमस्य प्रकाशते ॥ २४५
१०.२४६ . लोकयोगप्रसंख्यानत्रैरूप्यवशतः किल ।
१०.२४६ . नामानि त्रीणि भण्यन्ते स्वप्नादिष्वप्ययं विधिः ॥ २४६
१०.२४७ . यत्त्वधिष्ठानकरणभावमध्यास्य वर्तते ।
१०.२४७ . वेद्यं सत्पूर्वकथितं भूततत्त्वाभिधामयम् ॥ २४७
१०.२४८ . तत्स्वप्नो मुख्यतो ज्ञेयं तच्च वैकल्पिके पथि ।
१०.२४८ . वैकल्पिकपथारूढवेद्यसाम्यावभासनात् ॥ २४८
१०.२४९ . लोकरूढोऽप्यसौ स्वप्नः साम्यं चाबाह्यरूपता ।
१०.२४९ . उत्प्रेक्षास्वप्नसंकल्पस्मृत्युन्मादादिदृष्टिषु ॥ २४९
१०.२५० . विस्पष्टं यद्वेद्यजातं जाग्रन्मुख्यतयैव तत् ।
१०.२५० . यत्तु तत्राप्यविस्पष्टं स्पष्टाधिष्ठातृ भासते ॥ २५०
१०.२५१ . विकल्पान्तरगं वेद्यं तत्स्वप्नपदमुच्यते ।
१०.२५१ . तदैव तस्य वेत्त्येव स्वयमेव ह्यबाह्यताम् ॥ २५१
१०.२५२ . प्रमात्रन्तरसाधारभावहान्यस्थिरात्मते ।
१०.२५२ . तत्रापि चातुर्विध्यं तत्प्राग्दिशैव प्रकल्पयेत् ॥ २५२
१०.२५३ . गतागतं सुविक्षिप्तं संगतं सुसमाहितम् ।
१०.२५३ . अत्रापि पूर्ववन्नाम लौकिकं स्वप्न इत्यदः ॥ २५३
१०.२५४ . बाह्याभिमतभावानां स्वापो ह्यग्रहणं मतम् ।
१०.२५४ . सर्वाध्वनः पदं प्राणः संकल्पोऽवगमात्मकः ॥ २५४
१०.२५५ . पदं च तत्समापत्ति पदस्थं योगिनो विदुः ।
१०.२५५ . वेद्यसत्तां बहिर्भूतामनपेक्ष्यैव सर्वतः ॥ २५५
१०.२५६ . वेद्ये स्वातन्त्र्यभाग्ज्ञानं स्वप्नं व्याप्तितया भजेत् ।
१०.२५६ . मानभूमिरियं मुख्या स्वप्नो ह्यामर्शनात्मकः ॥ २५६
१०.२५७ . वेद्यच्छायोऽवभासो हि मेयेऽधिष्ठानमुच्यते ।
१०.२५७ . यत्त्वधिष्ठातृभूतादेः पूर्वोक्तस्य वपुर्ध्रुवम् ॥ २५७
१०.२५८ . बीजं विश्वस्य तत्तूष्णींभूतं सौषुप्तमुच्यते ।
१०.२५८ . अनुभूतौ विकल्पे च योऽसौ द्रष्टा स एव हि ॥ २५८
१०.२५९ . न भावग्रहणं तेन सुष्ठु सुप्तत्वमुच्यते ।
१०.२५९ . तत्साम्याल्लौकिकीं निद्रां सुषुप्तं मन्वते बुधाः ॥ २५९
१०.२६० . बीजभावोऽथाग्रहणं साम्यं तूष्णींस्वभावता ।
१०.२६० . मुख्या मातृदशा सेयं सुषुप्ताख्या निगद्यते ॥ २६०
१०.२६१ . रूपकत्वाच्च रूपं तत्तादात्म्यं योगिनः पुनः ।
१०.२६१ . रूपस्थं तत्समापत्त्यौदासीन्यं रूपिणां विदुः ॥ २६१
१०.२६२ . प्रसंख्यानवतः कापि वेद्यसंकोचनात्र यत् ।
१०.२६२ . नास्ति तेन महाव्याप्तिरियं तदनुसारतः ॥ २६२
१०.२६३ . उदासीनस्य तस्यापि वेद्यं येन चतुर्विधम् ।
१०.२६३ . भूतादि तदुपाध्युत्थमत्र भेदचतुष्टयम् ॥ २६३
१०.२६४ . उदितं विपुलं शान्तं सुप्रसन्नमथापरम् ।
१०.२६४ . यत्तु प्रमात्मकं रूपं प्रमातुरुपरि स्थितम् ॥ २६४
१०.२६५ . पूर्णतागमनौन्मुख्यमौदासीन्यात्परिच्युतिः ।
१०.२६५ . तत्तुर्यमुच्यते शक्तिसमावेशो ह्यसौ मतः ॥ २६५
१०.२६६ . सा संवित्स्वप्रकाशा तु कैश्चिदुक्ता प्रमेयतः ।
१०.२६६ . मानान्मातुश्च भिन्नैव तदर्थं त्रितयं यतः ॥ २६६
१०.२६७ . मेयं माने मातरि तत्सोऽपि तस्यां मितौ स्फुटम् ।
१०.२६७ . विश्राम्यतीति सैवैषा देवी विश्वैकजीवितम् ॥ २६७
१०.२६८ . रूपं दृशाहमित्यंशत्रयमुत्तीर्य वर्तते ।
१०.२६८ . द्वारमात्राश्रितोपाया पश्यामीत्यनुपायिका ॥ २६८
१०.२६९ . प्रमातृता स्वतन्त्रत्वरूपा सेयं प्रकाशते ।
१०.२६९ . संवित्तुरीयरूपैवं प्रकाशात्मा स्वयं च सा ॥ २६९
१०.२७० . तत्समावेशतादात्म्ये मातृत्वं भवति स्फुटम् ।
१०.२७० . तत्समावेशोपरागान्मानत्वं मेयता पुनः ॥ २७०
१०.२७१ . तत्समावेशनैकट्यात्त्रयं तत्तदनुग्रहात् ।
१०.२७१ . वेद्यादिभेदगलनादुक्ता सेयमनामया ॥ २७१
१०.२७२ . मात्राद्यनुग्रहादा(धा)नात्सव्यापारेति भण्यते ।
१०.२७२ . जाग्रदाद्यपि देवस्य शक्तित्वेन व्यवस्थितम् ॥ २७२
१०.२७३ . अपरं परापरं च द्विधा तत्सा परा त्वियम् ।
१०.२७३ . रूपकत्वादुदासीनाच्च्युतेयं पूर्णतोन्मुखी ॥ २७३
१०.२७४ . दशा तस्यां समापत्ती रूपातीतं तु योगिनः ।
१०.२७४ . पूर्णतौन्मुख्ययोगित्वाद्विश्वं पश्यति तन्मयः ॥ २७४
१०.२७५ . प्रसंख्याता प्रचयतस्तेनेयं प्रचयो मता ।
१०.२७५ . नैतस्यामपरा तुर्यदशा संभाव्यते किल ॥ २७५
१०.२७६ . संविन्न किल वेद्या सा वित्त्वेनैव हि भासते ।
१०.२७६ . जाग्रदाद्यास्तु संभाव्यास्तिस्रोऽस्याः प्राग्दशा यतः ॥ २७६
१०.२७७ . त्रितयानुग्रहात्सेयं तेनोक्ता त्रिकशासने ।
१०.२७७ . मनोन्मनमनन्तं च सर्वार्थमिति भेदतः ॥ २७७
१०.२७८ . यत्तु पूर्णानवच्छिन्नवपुरानन्दनिर्भरम् ।
१०.२७८ . तुर्यातीतं तु तत्प्राहुस्तदेव परमं पदम् ॥ २७८
१०.२७९ . नात्र योगस्य सद्भावो भावनादेरभावतः ।
१०.२७९ . अप्रमेयेऽपरिच्छिन्ने स्वतन्त्रे भाव्यता कुतः ॥ २७९
१०.२८० . योगाद्यभावतस्तेन नामास्मिन्नादिशद्विभुः ।
१०.२८० . प्रसंख्यानबलात्त्वेतद्रूपं पूर्णत्वयोगतः ॥ २८०
१०.२८१ . अनुत्तरादिह प्रोक्तं महाप्रचयसंज्ञितम् ।
१०.२८१ . पूर्णत्वादेव भेदानामस्यां संभावना न हि ॥ २८१
१०.२८२ . तन्निरासाय नैतस्यां भेद उक्तो विशेषणम् ।
१०.२८२ . सततोदितमित्येतत्सर्वव्यापित्वसूचकम् ॥ २८२
१०.२८३ . न ह्येक एव भवति भेदः क्वचन कश्चन ।
१०.२८३ . तुर्यातीते भेद एकः सततोदित इत्ययम् ॥ २८३
१०.२८४ . मूढवादस्तेन सिद्धमविभेदित्वमस्य तु ।
१०.२८४ . श्रीपूर्वशास्त्रे तेनोक्तं पदस्थमपरं विदुः ॥ २८४
१०.२८५ . मन्त्रास्तत्पतयः सेशा रूपस्थमिति कीर्त्यते ।
१०.२८५ . रूपातीतं परा शक्तिः सव्यापाराप्यनामया ॥ २८५
१०.२८६ . निष्प्रपञ्चो निराभासः शुद्धः स्वात्मन्यवस्थितः ।
१०.२८६ . सर्वातीतः शिवो ज्ञेयो यं विदित्वा विमुच्यते ॥ २८६
१०.२८७ . इति श्रीसुमतिप्रज्ञाचन्द्रिकाशान्ततामसः ।
१०.२८७ . श्रीशंभुनाथः सद्भावं जाग्रदादौ न्यरूपयत् ॥ २८७
१०.२८८ . अन्ये तु कथयन्त्येषां भङ्गीमन्यादृशीं श्रिताः ।
१०.२८८ . यद्रूपं जाग्रदादीनां तदिदानीं निरूप्यते ॥ २८८
१०.२८९ . तत्राक्षवृत्तिमाश्रित्य बाह्याकारग्रहो हि यः ।
१०.२८९ . तज्जाग्रत्स्फुटमासीनमनुबन्धि पुनः पुनः ॥ २८९
१०.२९० . आत्मसंकल्पनिर्माणं स्वप्नो जाग्रद्विपर्ययः ।
१०.२९० . लयाकलस्य भोगोऽसौ मलकर्मवशान्नतु ॥ २९०
१०.२९१ . स्थिरीभवेन्निशाभावात्सुप्तं सौख्याद्यवेदने ।
१०.२९१ . ज्ञानाकलस्य मलतः केवलाद्भोगमात्रतः ॥ २९१
१०.२९२ . भेदवन्तः स्वतोऽभिन्नाश्चिकीर्ष्यन्ते जडाजडाः ।
१०.२९२ . तुर्ये तत्र स्थिता मन्त्रतन्नाथाधीश्वरास्त्रयः ॥ २९२
१०.२९३ . यावद्भैरवबोधान्तःप्रवेशनसहिष्णवः ।
१०.२९३ . भावा विगलदात्मीयसाराः स्वयमभेदिनः ॥ २९३
१०.२९४ . तुर्यातीतपदे संस्युरिति पञ्चदशात्मके ।
१०.२९४ . यस्य यद्यत्स्फुटं रूपं तज्जाग्रदिति मन्यताम् ॥ २९४
१०.२९५ . यदेवास्थिरमाभाति सपूर्वं स्वप्न ईदृशः ।
१०.२९५ . अस्फुटं तु यदाभाति सुप्तं तत्तत्पुरोऽपि यत् ॥ २९५
१०.२९६ . त्रयस्यास्यानुसंधिस्तु यद्वशादुपजायते ।
१०.२९६ . स्रक्सूत्रकल्पं तत्तुर्यं सर्वभेदेषु गृह्यताम् ॥ २९६
१०.२९७ . यत्त्वद्वैतभरोल्लासद्राविताशेषभेदकम् ।
१०.२९७ . तुर्यातीतं तु तत्प्राहुरित्थं सर्वत्र योजयेत् ॥ २९७
१०.२९८ . लयाकले तु स्वं रूपं जाग्रत्तत्पूर्ववृत्ति तु ।
१०.२९८ . स्वप्नादीति क्रमं सर्वं सर्वत्रानुसरेद्बुधः ॥ २९८
१०.२९९ . एकत्रापि प्रभौ पूर्णे चित्तुर्यातीतमुच्यते ।
१०.२९९ . आनन्दस्तुर्यमिच्छैव बीजभूमिः सुषुप्तता ॥ २९९
१०.३०० . ज्ञानशक्तिः स्वप्न उक्तः क्रियाशक्तिस्तु जागृतिः ।
१०.३०० . न चैवमुपचारः स्यात्सर्वं तत्रैव वस्तुतः ॥ ३००
१०.३०१ . न चेन्न क्वापि मुख्यत्वं नोपचारोऽपि तत्क्वचित् ।
१०.३०१ . एतच्छ्रीपूर्वशास्त्रे च स्फुटमुक्तं महेशिना ॥ ३०१
१०.३०२ . तत्र स्वरूपं शक्तिश्च सकलश्चेति तत्त्रयम् ।
१०.३०२ . इति जाग्रदवस्थेयं भेदे पञ्चदशात्मके ॥ ३०२
१०.३०३ . अकलौ स्वप्नसौषुप्ते तुर्यं मन्त्रादिवर्गभाक् ।
१०.३०३ . तुर्यातीतं शक्तिशंभू त्रयोदशाभिधे पुनः ॥ ३०३
१०.३०४ . स्वरूपं जाग्रदन्यत्तु प्राग्वत्प्रलयकेवले ।
१०.३०४ . स्वं जाग्रत्स्वप्नसुप्ते द्वे तुर्याद्यत्र च पूर्ववत् ॥ ३०४
१०.३०५ . विज्ञानाकलभेदेऽपि स्वं मन्त्रा मन्त्रनायकाः ।
१०.३०५ . तदीशाः शक्तिशंभ्वित्थं पञ्च स्युर्जाग्रदादयः ॥ ३०५
१०.३०६ . सप्तभेदे तु मन्त्राख्ये स्वं मन्त्रेशा महेश्वराः ।
१०.३०६ . शक्तिः शंभुश्च पञ्चोक्ता अवस्था जाग्रदादयः ॥ ३०६
१०.३०७ . स्वरूपं मन्त्रमाहेशी शक्तिर्मन्त्रमहेश्वरः ।
१०.३०७ . शक्तिः शंभुरिमाः पञ्च मन्त्रेशे पञ्चभेदके ॥ ३०७
१०.३०८ . स्वं क्रिया ज्ञानमिच्छा च शंभुरत्र च पञ्चमी ।
१०.३०८ . महेशभेदे त्रिविधे जाग्रदादि निरूपितम् ॥ ३०८
१०.३०९ . व्यापारादाधिपत्याच्च तद्धान्या प्रेरकत्वतः ।
१०.३०९ . इच्छानिवृत्तेः स्वस्थत्वाच्छिव एकोऽपि पञ्चधा ॥ ३०९
१०.३१० . इत्येष दर्शितोऽस्माभिस्तत्त्वाध्वा विस्तरादथ ।



च्११ अथ श्रीतन्त्रालोके एकादशमाह्निकम्

११.१ . कलाध्वा वक्ष्यते श्रीमच्छांभवाज्ञानुसारतः ॥ १
११.२ . यथा पूर्वोक्तभुवनमध्ये निजनिजं गणम् ।
११.२ . अनुयत्परतो भिन्नं तत्त्वं नामेति भण्यते ॥ २
११.३ . तथा तेष्वपि तत्त्वेषु स्ववर्गेऽनुगमात्मकम् ।
११.३ . व्यावृत्तं परवर्गाच्च कलेति शिवशासने ॥ ३
११.४ . केचिदाहुः पुनर्यासौ शक्तिरन्तः सुसूक्ष्मिका ।
११.४ . तत्त्वानां सा कलेत्युक्ता धरण्यां धारिका यथा ॥ ४
११.५ . अत्र पक्षद्वये वस्तु न भिन्नं भासते यतः ।
११.५ . अनुगामि न सामान्यमिष्टं नैयायिकादिवत् ॥ ५
११.६ . अन्ये वदन्ति दीक्षादौ सुखसंग्रहणार्थतः ।
११.६ . शिवेन कल्पितो वर्गः कलेति समयाश्रयः ॥ ६
११.७ . कृतश्च देवदेवेन समयोऽपरमार्थताम् ।
११.७ . न गच्छतीति नासत्यो न चान्यसमयोदयः ॥ ७
११.८ . निवृत्तिः पृथिवीतत्त्वे प्रतिष्ठाव्यक्तगोचरे ।
११.८ . विद्या निशान्ते शान्ता च शक्त्यन्तेऽण्डमिदं चतुः ॥ ८
११.९ . शान्तातीता शिवे तत्त्वे कलातीतः परः शिवः ।
११.९ . नह्यत्र वर्गीकरणं समयः कलनापि वा ॥ ९
११.१० . युज्यते सर्वतोदिक्कं स्वातन्त्र्योल्लासधामनि ।
११.१० . स्वातन्त्र्यात्तु निजं रूपं बोद्धृधर्मादविच्युतम् ॥ १०
११.११ . उपदेशतदावेशपरमार्थत्वसिद्धये ।
११.११ . बोध्यतामानयन्देवः स्फुटमेव विभाव्यते ॥ ११
११.१२ . यतोऽतः शिवतत्त्वेऽपि कलासंगतिरुच्यते ।
११.१२ . अण्डं च नाम भुवनविभागस्थितिकारणम् ॥ १२
११.१३ . प्राहुरावरणं तच्च शक्त्यन्तं यावदस्ति हि ।
११.१३ . यद्यपि प्राक्शिवाख्येऽपि तत्त्वे भुवनपद्धतिः ॥ १३
११.१४ . उक्ता तथाप्यप्रतिघे नास्मिन्नावृतिसंभवः ।
११.१४ . नन्वेवं धरणीं मुक्त्वा शक्तौ प्रकृतिमाययोः ॥ १४
११.१५ . अपि चाप्रतिघत्वेऽपि कथमण्डस्य संभवः ।
११.१५ . अत्रास्मद्गुरवः प्राहुर्यत्पृथिव्यादिपञ्चकम् ॥ १५
११.१६ . प्रत्यक्षमिदमाभाति ततोऽन्यन्नास्ति किंचन ।
११.१६ . मेयत्वे स्थूलसूक्ष्मत्वान्मानत्वे करणत्वतः ॥ १६
११.१७ . कर्तृतोल्लासतः कर्तृभावे स्फुटतयोदितम् ।
११.१७ . त्रिंशत्तत्त्वं विभेदात्म तदभेदो निशा मता ॥ १७
११.१८ . कार्यत्वकरणत्वादिविभागगलने सति ।
११.१८ . विकासोत्कस्वतन्त्रत्वे शिवान्तं पञ्चकं जगुः ॥ १८
११.१९ . श्रीमत्कालोत्तरादौ च कथितं भूयसा तथा ।
११.१९ . पञ्चैतानि तु तत्त्वानि यैर्व्याप्तमखिलं जगत् ॥ १९
११.२० . पञ्चमन्त्रतनौ तेन सद्योजातादि भण्यते ।
११.२० . ईशानान्तं तत्र तत्र धरादिगगनान्तकम् ॥ २०
११.२१ . शिवतत्त्वमतः शून्यातिशून्यं स्यादनाश्रि[वृ]तम् ।
११.२१ . यत्तु सर्वाविभागात्म स्वतन्त्रं बोधसुन्दरम् ॥ २१
११.२२ . सप्तत्रिंशं तु तत्प्राहुस्तत्त्वं परशिवाभिधम् ।
११.२२ . तस्याप्युक्तनयाद्वेद्यभावेऽत्र परिकल्पिते ॥ २२
११.२३ . यदास्ते ह्यनवच्छिन्नं तदष्टात्रिंशमुच्यते ।
११.२३ . न चानवस्था ह्येवं स्याद्दृश्यतां हि महात्मभिः ॥ २३
११.२४ . यद्वेद्यं किंचिदाभाति तत्क्षये यत्प्रकाशते ।
११.२४ . तत्तत्त्वमिति निर्णीतं षट्त्रिंशं हृदि भासते ॥ २४
११.२५ . तत्किं न किंचिद्वा किंचिदित्याकाङ्क्षावशे वपुः ।
११.२५ . चिदानन्दस्वतन्त्रैकरूपं तदिति देशने ॥ २५
११.२६ . सप्तत्रिंशं समाभाति तत्राकाङ्क्षा च नापरा ।
११.२६ . तच्चापि क्लृप्तवेद्यत्वं यत्र भाति स चिन्मयः ॥ २६
११.२७ . अष्टात्रिंशत्तमः सोऽपि भावनायोपदिश्यते ।
११.२७ . यदि नाम ततः सप्तत्रिंश एव पुनर्भवेत् ॥ २७
११.२८ . अविभागस्वतन्त्रत्वचिन्मयत्वादिधर्मता ।
११.२८ . समैव वेद्यीकरणं केवलं त्वधिकं यतः ॥ २८
११.२९ . धरायां गुणतत्त्वान्ते मायान्ते क्रमशः स्थिताः ।
११.२९ . गन्धो रसो रूपमन्तः सूक्ष्मभावक्रमेण तु ॥ २९
११.३० . इति स्थिते नये शक्तितत्त्वान्तेऽप्यस्ति सौक्ष्म्यभाक् ।
११.३० . स्पर्शः कोऽपि सदा यस्मै योगिनः स्पृहयालवः ॥ ३०
११.३१ . तत्स्पर्शान्ते तु संवित्तिः शुद्धचिद्व्योमरूपिणी ।
११.३१ . यस्यां रूढः समभ्येति स्वप्रकाशात्मिकां पराम् ॥ ३१
११.३२ . अतो विन्दुरतो नादो रूपमस्मादतो रसः ।
११.३२ . इत्युक्तं क्षोभकत्वेन स्पन्दे स्पर्शस्तु नो तथा ॥ ३२
११.३३ . मतं चैतन्महेशस्य श्रीपूर्वे यदभाषत ।
११.३३ . धारिकाप्यायिनी बोद्ध्री पवित्री चावकाशदा ॥ ३३
११.३४ . एभिः शब्दैर्व्यवहरन्निवृत्त्यादेर्निजं वपुः ।
११.३४ . पञ्चतत्त्वविधिः प्रोक्तस्त्रितत्त्वमधुनोच्यते ॥ ३४
११.३५ . विज्ञानाकलपर्यन्तमात्मा विद्येश्वरान्तकम् ।
११.३५ . शेषे शिवस्त्रितत्त्वे स्यादेकतत्त्वे शिवः परम् ॥ ३५
११.३६ . इमौ भेदावुभौ तत्त्वभेदमात्रकृताविति ।
११.३६ . तत्त्वाध्वैवायमित्थं च न षडध्वस्थितेः क्षतिः ॥ ३६
११.३७ . प्रकृत्पुमान्यतिः कालो माया विद्येशसौशिवौ ।
११.३७ . शिवश्च नवतत्त्वेऽपि विधौ तत्त्वाध्वरूपता ॥ ३७
११.३८ . एवमष्टादशाख्येऽपि विधौ न्यायं वदेत्सुधीः ।
११.३८ . यत्र यत्र हि भोगेच्छा तत्प्राधान्योपयोगतः ॥ ३८
११.३९ . अन्यान्तर्भावनातश्च दीक्षानन्तविभेदभाक् ।
११.३९ . तेन षट्त्रिंशतो यावदेकतत्त्वविधिर्भवेत् ॥ ३९
११.४० . तत्त्वाध्वैव स देवेन प्रोक्तो व्याससमासतः ।
११.४० . एकतत्त्वविधिश्चैष सुप्रबुद्धं गुरुं प्रति ॥ ४०
११.४१ . शिष्यं च गतभोगाशमुदितः शंभुना यतः ।
११.४१ . भेदं विस्फार्य विस्फार्य शक्त्या स्वच्छन्दरूपया ॥ ४१
११.४२ . स्वात्मन्यभिन्ने भगवान्नित्यं विश्रमयन् स्थितः ।
११.४२ . इत्थं त्र्यात्माध्वनो भेदः स्थूलसूक्ष्मपरत्वतः ॥ ४२
११.४३ . मेयभागगतः प्रोक्तः पुरतत्त्वकलात्मकः ।
११.४३ . अधुना मातृभागस्थं रूपं त्रेधा निरूप्यते ॥ ४३
११.४४ . यत्प्रमाणात्मकं रूपमध्वनो मातृभागगम् ।
११.४४ . पदं ह्यवगमात्मत्वसमावेशात्तदुच्यते ॥ ४४
११.४५ . तदेव च पदं मन्त्रः प्रक्षोभात्प्रच्युतं यदा ।
११.४५ . गुप्तभाषी यतो माता तूष्णींभूतो व्यवस्थितः ॥ ४५
११.४६ . तथापि न विमर्शात्म रूपं त्यजति तेन सः ।
११.४६ . प्रमाणात्मविमर्शात्मा मानवत्क्षोभभाङ्नतु ॥ ४६
११.४७ . मन्त्राणां च पदानां च तेनोक्तं त्रिकशासने ।
११.४७ . अभिन्नमेव स्वं रूपं निःस्पन्दक्षोभिते परम् ॥ ४७
११.४८ . औदासीन्यपरित्यागे प्रक्षोभानवरोहणे ।
११.४८ . वर्णाध्वा मातृभागे स्यात्पूर्वं या कथिता प्रमा ॥ ४८
११.४९ . सा तु पूर्णस्वरूपत्वादविभागमयी यतः ।
११.४९ . तत एकैकवर्णत्वं तत्त्वे तत्त्वे क्षमादितः ॥ ४९
११.५० . कृत्वा शैवे परे प्रोक्ताः षोडशार्णा विसर्गतः ।
११.५० . तत्र शक्तिपरिस्पन्दस्तावान् प्राक्च निरूपितः ॥ ५०
११.५१ . संकलय्योच्यते सर्वमधुना सुखसंविदे ।
११.५१ . पदमन्त्रवर्णमेकं पुरषोडशकं धरेति च निवृत्तिः ।
११.५१ . तत्त्वार्णमग्निनयनं रसशरपुरमस्त्रमन्त्रपदमन्या ॥ ५१
११.५२ . मुनितत्त्वार्णं द्विकपदमन्त्रं वस्वक्षिभुवनमपरकला ।
११.५२ . अग्न्यर्णतत्त्वमेककपदमन्त्रं सैन्यभुवनमिति तुर्या ॥ ५२
११.५३ . षोडश वर्णाः पदमन्त्रतत्त्वमेकं च शान्त्यतीतेयम् ।
११.५३ . अभिनवगुप्तेनार्यात्रयमुक्तं संग्रहाय शिष्येभ्यः ॥ ५३
११.५४ . सोऽयं समस्त एवाध्वा भैरवाभेदवृत्तिमान् ।
११.५४ . तत्स्वातन्त्र्यात्स्वतन्त्रत्वमश्नुवानोऽवभासते ॥ ५४
११.५५ . तथाहि मातृरूपस्थो मन्त्राध्वेति निरूपितः ।
११.५५ . तथाहि चिद्विमर्शेन ग्रस्ता वाच्यदशा यदा ॥ ५५
११.५६ . शिवज्ञानक्रियायत्तमननत्राणतत्परा ।
११.५६ . अशेषशक्तिपटलीलीलालाम्पट्यपाटवात् ॥ ५६
११.५७ . च्युता मानमयाद्रूपात्संविन्मन्त्राध्वतां गता ।
११.५७ . प्रमाणरूपतामेत्य प्रयात्यध्वा पदात्मताम् ॥ ५७
११.५८ . तथा हि मातुर्विश्रान्तिर्वर्णान्संघट्य तान्बहून् ।
११.५८ . संघट्टनं च क्रमिकं संजल्पात्मकमेव तत् ॥ ५८
११.५९ . विकल्पस्य स्वकं रूपं भोगावेशमयं स्फुटम् ।
११.५९ . अतः प्रमाणतारूपं पदमस्मद्गुरुर्जगौ ॥ ५९
११.६० . प्रमाणरूपतावेशमपरित्यज्य मेयताम् ॥ ६०
११.६१ . गच्छन्कलनया योगादध्वा प्रोक्तः कलात्मकः ।
११.६१ . शुद्धे प्रमेयतायोगे सूक्ष्मस्थूलत्वभागिनि ॥ ६१
११.६२ . तत्त्वाध्वभुवनाध्वत्वे क्रमेणानुसरेद्गुरुः ।
११.६२ . प्रमेयमानमातॄणां यद्रूपमुपरि स्थितम् ॥ ६२
११.६३ . प्रमात्मात्र स्थितोऽध्वायं वर्णात्मा दृश्यतां किल ।
११.६३ . उच्छलत्संविदामात्रविश्रान्त्यास्वादयोगिनः ॥ ६३
११.६४ . सर्वाभिधानसामर्थ्यादनियन्त्रितशक्तयः ।
११.६४ . सृष्टाः स्वात्मसहोत्थेऽर्थे धरापर्यन्तभागिनि ॥ ६४
११.६५ . आमृशन्तः स्वचिद्भूमौ तावतोऽर्थानभेदतः ।
११.६५ . वर्णौघास्ते प्रमारूपां सत्यां बिभ्रति संविदम् ॥ ६५
११.६६ . बालास्तिर्यक्प्रमातारो येऽप्यसंकेतभागिनः ।
११.६६ . तेऽप्यकृत्रिमसंस्कारसारामेनां स्वसंविदम् ॥ ६६
११.६७ . भिन्नभिन्नामुपाश्रित्य यान्ति चित्रां प्रमातृताम् ।
११.६७ . अस्या चाकृत्रिमानन्तवर्णसंविदि रूढताम् ॥ ६७
११.६८ . संकेता यान्ति चेत्तेऽपि यान्त्यसंकेतवृत्तिताम् ।
११.६८ . अनया तु विना सर्वे संकेता बहुशः कृताः ॥ ६८
११.६९ . अविश्रान्ततया कुर्युरनवस्थां दुरुत्तराम् ।
११.६९ . बालो व्युत्पाद्यते येन तत्र संकेतमार्गणात् ॥ ६९
११.७० . अङ्गुल्यादेशनेऽप्यस्य नाविकल्पा तथा मतिः ।
११.७० . विकल्पः शब्दमूलश्च शब्दः संकेतजीवितः ॥ ७०
११.७१ . तेनानन्तो ह्यमायीयो यो वर्णग्राम ईदृशः ।
११.७१ . संविद्विमर्शसचिवः सदैव स हि जृम्भते ॥ ७१
११.७२ . यत एव च मायीया वर्णाः सूतिं वितेनिरे ।
११.७२ . ये च मायीयवर्णेषु वीर्यत्वेन निरूपिताः ॥ ७२
११.७३ . संकेतनिरपेक्षास्ते प्रमेति परिगृह्यताम् ।
११.७३ . तथा हि परवाक्येषु श्रुतेष्वाव्रियते निजा ॥ ७३
११.७४ . प्रमा यस्य जडोऽसौ नो तत्रार्थेऽभ्येति मातृताम् ।
११.७४ . शुकवत्स पठत्येव परं तत्क्रमितैकभाक् ॥ ७४
११.७५ . स्वातन्त्र्यलाभतः स्वाक्यप्रमालाभे तु बोद्धृता ।
११.७५ . यस्य हि स्वप्रमाबोधो विपक्षोद्भेदनिग्रहात् ॥ ७५
११.७६ . वाक्यादिवर्णपुञ्जे स्वे स प्रमाता वशीभवेत् ।
११.७६ . यथा यथा चाकृतकं तद्रूपमतिरिच्यते ॥ ७६
११.७७ . तथा तथा चमत्कारतारतम्यं विभाव्यते ।
११.७७ . आद्यामायीयवर्णान्तर्निमग्ने चोत्तरोत्तरे ॥ ७७
११.७८ . सकेते पूर्वपूर्वांशमज्जने प्रतिभाभिदः ।
११.७८ . आद्योद्रेकमहत्त्वेऽपि प्रतिभात्मनि निष्ठिताः ॥ ७८
११.७९ . ध्रुवं कवित्ववक्तृत्वशालितां यान्ति सर्वतः ।
११.७९ . यावद्धामनि संकेतनिकारकलनोज्झिते ॥ ७९
११.८० . विश्रान्तश्चिन्मये किं किं न वेत्ति कुरुते न वा ।
११.८० . अत एव हि वाक्सिद्धौ वर्णानां समुपास्यता ॥ ८०
११.८१ . सर्वज्ञत्वादिसिद्धौ वा का सिद्धिर्या न तन्मयी ।
११.८१ . तदुक्तं वरदेन श्रीसिद्धयोगीश्वरीमते ॥ ८१
११.८२ . तेन गुप्तेन गुप्तास्ते शेषा वर्णास्त्विति स्फुटम् ।
११.८२ . एवं मामातृमानत्वमेयत्वैर्योऽवभासते ॥ ८२
११.८३ . षड्विधः स्ववपुःशुद्धौ शुद्धिं सोऽध्वाधिगच्छति ।
११.८३ . एकेन वपुषा शुद्धौ तत्रैवान्यप्रकारताम् ॥ ८३
११.८४ . अन्तर्भाव्याचरेच्छुद्धिमनुसंधानवान् गुरुः ।
११.८४ . अनन्तर्भावशक्तौ तु सूक्ष्मं सूक्ष्मं तु शोधयेत् ॥ ८४
११.८५ . तद्विशुद्धं बीजभावात्सूते नोत्तरसंततिम् ।
११.८५ . शोधनं बहुधा तत्तद्भोगप्राप्त्येकतानता ॥ ८५
११.८६ . तदाधिपत्यं तत्त्यागस्तच्छिवात्मत्ववेदनम् ।
११.८६ . तल्लीनता तन्निरासः सर्वं चैतत्क्रमाक्रमात् ॥ ८६
११.८७ . अत एव च ते मन्त्राः शोधकाश्चित्ररूपिणः ।
११.८७ . सिद्धान्तवामदक्षादौ चित्रां शुद्धिं वितन्वते ॥ ८७
११.८८ . अनुत्तरत्रिकानामक्रममन्त्रास्तु ये किल ।
११.८८ . ते सर्वे सर्वदाः किन्तु कस्याचित्क्वापि मुख्यता ॥ ८८
११.८९ . अतः शोधकभावेन शास्त्रे श्रीपूर्वसंज्ञिते ।
११.८९ . परापरादिमन्त्राणामध्वन्युक्ता व्यवस्थितिः ॥ ८९
११.९० . शोधकत्वं च मालिन्या देवीनां त्रितयस्य च ।
११.९० . देवत्रयस्य वक्त्राणामङ्गानामष्टकस्य च ॥ ९०
११.९१ . किं वातिबहुना द्वारवास्त्वाधारगुरुक्रमे ।
११.९१ . लोकपास्त्रविधौ मन्त्रान्मुक्त्वा सर्वं विशोधकम् ॥ ९१
११.९२ . यच्चैतदध्वनः प्रोक्तं शोध्यत्वं शोद्धृता च या ।
११.९२ . सा स्वातन्त्र्याच्छिवाभेदे युक्तेत्युक्तं च शासने ॥ ९२
११.९३ . सर्वमेतद्विभात्येव परमेशितरि ध्रुवे ।
११.९३ . प्रतिबिम्बस्वरूपेण न तु बाह्यतया यतः ॥ ९३
११.९४ . चिद्व्योम्न्येव शिवे तत्तद्देहादिमतिरीदृशी ।
११.९४ . भिन्ना संसारिणां रज्जौ सर्पस्रग्वीचिबुद्धिवत् ॥ ९४
११.९५ . यतः प्राग्देहमरणसिद्धान्तः स्वप्नगोचरः ।
११.९५ . देहान्तरादिर्मरणे कीदृग्वा देहसंभवः ॥ ९५
११.९६ . स्वप्नेऽपि प्रतिभामात्रसामान्यप्रथनाबलात् ।
११.९६ . विशेषाः प्रतिभासन्ते न भाव्यन्तेऽपि ते यथा ॥ ९६
११.९७ . शालग्रामोपलाः केचिच्चित्राकृतिभृतो यथा ।
११.९७ . तथा मायादिभूम्यन्तलेखाचित्रहृदश्चितः ॥ ९७
११.९८ . नगरार्णवशैलाद्यास्तदिच्छानुविधायिनः ।
११.९८ . न स्वयं सदसन्तो नो कारणाकारणात्मकाः ॥ ९८
११.९९ . नियतेश्चिररूढायाः समुच्छेदात्प्रवर्तनात् ।
११.९९ . अरूढायाः स्वतन्त्रोऽयं स्थितश्चिद्व्योमभैरवः ॥ ९९
११.१०० . एकचिन्मात्रसंपूर्णभैरवाभेदभागिनि ।
११.१०० . एवमस्मीत्यनामर्शो भेदको भावमण्डले ॥ १००
११.१०१ . सर्वप्रमाणैर्नो सिद्धं स्वप्ने कर्त्रन्तरं यथा ।
११.१०१ . स्वसंविदः स्वसिद्धायास्तथा सर्वत्र बुद्ध्यताम् ॥ १०१
११.१०२ . चित्तचित्रपुरोद्याने क्रीडेदेवं हि वेत्ति यः ।
११.१०२ . अहमेव स्थितो भूतभावतत्त्वपुरैरिति ॥ १०२
११.१०३ . एवं जातो मृतोऽस्मीति जन्ममृत्युविचित्रताः ।
११.१०३ . अजन्मन्यमृतौ भान्ति चित्तभित्तौ स्वनिर्मिताः ॥ १०३
११.१०४ . परेहसंविदामात्रं परलोकेहलोकते ।
११.१०४ . वस्तुतः संविदो देशः कालो वा नैव किंचन ॥ १०४
११.१०५ . अभविष्यदयं सर्गो मूर्तश्चेन्न तु चिन्मयः ।
११.१०५ . तदवेक्ष्यत तन्मध्यात्केनैकोऽपि धराधरः ॥ १०५
११.१०६ . भूततन्मात्रवर्गादेराधाराधेयताक्रमे ।
११.१०६ . अन्ते संविन्मयी शक्तिः शिवरूपैव धारिणी ॥ १०६
११.१०७ . तस्मात्प्रतीतिरेवेत्थं कर्त्री धर्त्री च सा शिवः ।
११.१०७ . ततो भावास्तत्र भावाः शक्तिराधारिका ततः ॥ १०७
११.१०८ . सांकल्पिकं निराधारमपि नैव पतत्यधः ।
११.१०८ . स्वाधारशक्तौ विश्रान्तं विश्वमित्थं विमृश्यताम् ॥ १०८
११.१०९ . अस्या घनाहमित्यादिरूढिरेव धरादिता ।
११.१०९ . यावदन्ते चिदस्मीति निर्वृत्ता भैरवात्मता ॥ १०९
११.११० . मणाविन्द्रायुधे भास इव नीलादयः शिवे ।
११.११० . परमार्थत एषां तु नोदयो न व्ययः क्वचित् ॥ ११०
११.१११ . देशे कालेऽत्र वा सृष्टिरित्येतदसमञ्जसम् ।
११.१११ . चिदात्मना हि देवेन सृष्टिर्दिक्कालयोरपि ॥ १११
११.११२ . जागराभिमते सार्धहस्तत्रितयगोचरे ।
११.११२ . प्रहरे च पृथक्स्वप्नाश्चित्रदिक्कालमानिनः ॥ ११२
११.११३ . अत एव क्षणं नाम न किंचिदपि मन्महे ।
११.११३ . क्रियाक्षणे वाप्येकस्मिन् बह्व्यः संस्युर्द्रुताः क्रियाः ॥ ११३
११.११४ . तेन ये भावसंकोचं क्षणान्तं प्रतिपेदिरे ।
११.११४ . ते नूनमेनया नाड्या शून्यदृष्ट्यवलम्बिनः ॥ ११४
११.११५ . तद्य एष सतो भावाञ्शून्यीकर्तुं तथासतः ।
११.११५ . स्फुटीकर्तुं स्वतन्त्रत्वादीशः सोऽस्मत्प्रभुः शिवः ॥ ११५
११.११६ . तदित्थं परमेशानो विश्वरूपः प्रगीयते ।
११.११६ . न तु भिन्नस्य कस्यापि धरादेरुपपन्नता ॥ ११६
११.११७ . उक्तं चैतत्पुरैवेति न भूयः प्रविविच्यते ।
११.११७ . भूयोभिश्चापि बाह्यार्थदूषणैः प्रव्यरम्यत ॥ ११७
११.११८ . तदित्थमेष निर्णीतः कलादेर्विस्तरोऽध्वनः ॥ ११८

च्१२ अथ श्रीतन्त्रालोके द्वादशमाह्निकम्

१२.१ . अथाध्वनोऽस्य प्रकृत उपयोगः प्रकाश्यते ॥ १
१२.२ . इत्थमध्वा समस्तोऽयं यथा संविदि संस्थितः ।
१२.२ . तद्द्वारा शून्यधीप्राणनाडीचक्रतनुष्वथो ॥ २
१२.३ . बहिश्च लिङ्गमूर्त्यग्निस्थण्डिलादिषु सर्वतः ।
१२.३ . तथा स्थितः समस्तश्च व्यस्तश्चैष क्रमाक्रमात् ॥ ३
१२.४ . आसंवित्तत्त्वमाबाह्यं योऽयमध्वा व्यवस्थितः ।
१२.४ . तत्र तत्रोचितं रूपं स्वं स्वातन्त्र्येण भासयेत् ॥ ४
१२.५ . सर्वं सर्वत्र रूपं च तस्यापि न न भासते ।
१२.५ . नह्यवच्छेदितां क्वापि स्वप्नेऽपि विषहामहे ॥ ५
१२.६ . एवं विश्वाध्वसंपूर्णं कालव्यापारचित्रितम् ।
१२.६ . देशकालमयस्पन्दसद्म देहं विलोकयेत् ॥ ६
१२.७ . तथा विलोक्यमानोऽसौ विश्वान्तर्देवतामयः ।
१२.७ . ध्येयः पूज्यश्च तर्प्यश्च तदाविष्टो विमुच्यते ॥ ७
१२.८ . इत्थं घटं पटं लिङ्गं स्थण्डिलं पुस्तकं जलम् ।
१२.८ . यद्वा किंचित्क्वचित्पश्येत्तत्र तन्मयतां व्रजेत् ॥ ८
१२.९ . तत्रार्पणं हि वस्तूनामभेदेनार्चनं मतम् ।
१२.९ . तथा संपूर्णरूपत्वानुसंधिर्ध्यानमुच्यते ॥ ९
१२.१० . संपूर्णत्वानुसंधानमकम्पं दार्ढ्यमानयन् ।
१२.१० . तथान्तर्जल्पयोगेन विमृशञ्जपभाजनम् ॥ १०
१२.११ . तत्रार्पितानां भावानां स्वकभेदविलापनम् ।
१२.११ . कुर्वंस्तद्रश्मिसद्भावं दद्याद्धोमक्रियापरः ॥ ११
१२.१२ . तथैवंकुर्वतः सर्वं समभावेन पश्यतः ।
१२.१२ . निष्कम्पता व्रतं शुद्धं साम्यं नन्दिशिखोदितम् ॥ १२
१२.१३ . तथार्चनजपध्यानहोमव्रतविधिक्रमात् ।
१२.१३ . परिपूर्णां स्थितिं प्राहुः समाधिं गुरवः पुरा ॥ १३
१२.१४ . अत्र पूजाजपाद्येषु बहिरन्तर्द्वयस्थितौ ।
१२.१४ . द्रव्यौघे न विधिः कोऽपि न कापि प्रतिषिद्धता ॥ १४
१२.१५ . कल्पनाशुद्धिसंध्यादेर्नोपयोगोऽत्र कश्चन ।
१२.१५ . उक्तं श्रीत्रिकसूत्रे च जायते यजनं प्रति ॥ १५
१२.१६ . अविधिज्ञो विधिज्ञश्चेत्येवमादि सुविस्तरम् ।
१२.१६ . यदा यथा येन यत्र स्वा सम्वित्तिः प्रसीदति ॥ १६
१२.१७ . तदा तथा तेन तत्र तत्तद्भोग्यं विधिश्च सः ।
१२.१७ . लौकिकालौकिकं सर्वं तेनात्र विनियोजयेत् ॥ १७
१२.१८ . निष्कम्पत्वे सकम्पस्तु कम्पं निर्ह्रासयेद्बलात् ।
१२.१८ . यथा येनाभ्युपायेन क्रमादक्रमतोऽपि वा ॥ १८
१२.१९ . विचिकित्सा गलत्यन्तस्तथासौ यत्नवान्भवेत् ।
१२.१९ . धीकर्माक्षगता देवीर्निषिद्धैरेव तर्पयेत् ॥ १९
१२.२० . वीरव्रतं चाभिनन्देदिति भर्गशिखावचः ।
१२.२० . तथाहि शङ्का मालिन्यं ग्लानिः संकोच इत्यदः ॥ २०
१२.२१ . संसारकारागारान्तः स्थूलस्थूणाघटायते ।
१२.२१ . मन्त्रा वर्णस्वभावा ये द्रव्यं यत्पाञ्चभौतिकम् ॥ २१
१२.२२ . यच्चिदात्म प्राणिजातं तत्र कः संकरः कथम् ।
१२.२२ . संकराभावतः केयं शङ्का तस्यामपि स्फुटम् ॥ २२
१२.२३ . न शङ्केत तथा शङ्का विलीयेतावहेलया ।
१२.२३ . श्रीसर्वाचारवीरालीनिशाचरक्रमादिषु ॥ २३
१२.२४ . शास्त्रेषु विततं चैतत्तत्र तत्रोच्यते यतः ।
१२.२४ . शङ्कया जायते ग्लानिः शङ्कया विघ्नभाजनम् ॥ २४
१२.२५ . उवाचोत्पलदेवश्च श्रीमानस्मद्गुरोर्गुरुः ।
१२.२५ . सर्वाशङ्काशनिं मार्गं नुमो माहेश्वरं त्विति ॥ २५
१२.२६ . अनुत्तरपदाप्तये तदिदमाणवं दर्शिताभ्युपायमतिविस्तरान्ननु विदांकुरुध्वं बुधाः ।

च्१३ अथ श्रीतन्त्रालोके त्रयोदशमाह्निकम्

१३.१ . अथाधिकृतिभाहनं क इह वा कथं वेत्यलं विवेचयितुमुच्यते विविधशक्तिपातक्रमः ॥ १
१३.२ . तत्र केचिदिह प्राहुः शक्तिपात इमं विधिम् ।
१३.२ . तं प्रदर्श्य निराकृत्य स्वमतं दर्शयिष्यते ॥ २
१३.३ . तत्रेदं दृश्यमानं सत्सुखदुःखविमोहभाक् ।
१३.३ . विषमं सत्तथाभूतं समं हेतुं प्रकल्पयेत् ॥ ३
१३.४ . सोऽव्यक्तं तच्च सत्त्वादिनानारूपमचेतनम् ।
१३.४ . घटादिवत्कार्यमिति हेतुरेकोऽस्य सा निशा ॥ ४
१३.५ . सा जडा कार्यताद्रूप्यात्कार्यं चास्यां सदेव हि ।
१३.५ . कलादिधरणीप्रान्तं जाड्यात्सा सूतयेऽक्षमा ॥ ५
१३.६ . तेनेशः क्षोभयेदेनां क्षोभोऽस्याः सूतियोग्यता ।
१३.६ . पुंसः प्रति च सा भोग्यं सूतेऽनादीन् पृथग्विधान् ॥ ६
१३.७ . पुंसश्च निर्विशेषत्वे मुक्ताणून् प्रति किं न तत् ।
१३.७ . निमित्तं कर्मसंस्कारः स च तेषु न विद्यते ॥ ७
१३.८ . इति चेत्कर्मसंस्काराभावस्तेषां कुतः किल ।
१३.८ . न भोगादन्यकर्मांशप्रसङ्गो हि दुरत्ययः ॥ ८
१३.९ . युगपत्कर्मणां भोगो नच युक्तः क्रमेण हि ।
१३.९ . फलेद्यत्कर्म तत्कस्मात्स्वं रूपं संत्यजेत्क्वचित् ॥ ९
१३.१० . ज्ञानात्कर्मक्षयश्चेत्तत्कुत ईश्वरचोदितात् ।
१३.१० . धर्माद्यदि कुतः सोऽपि कर्मतश्चेत्तदुच्यताम् ॥ १०
१३.११ . नहि कर्मास्ति तादृक्षं येन ज्ञानं प्रवर्तते ।
१३.११ . कर्मजत्वे च तज्ज्ञानं फलराशौ पतेद्ध्रुवम् ॥ ११
१३.१२ . अन्यकर्मफलं प्राच्यं कर्मराशिं च किं दहेत् ।
१३.१२ . ईशस्य द्वेषरागादिशून्यस्यापि कथं क्वचित् ॥ १२
१३.१३ . तथाभिसंधिर्नान्यत्र भेदहेतोरभावतः ।
१३.१३ . नन्वित्थं प्रदहेज्ज्ञानं कर्मजालानि कर्म हि ॥ १३
१३.१४ . अज्ञानसहकारीदं सूते स्वर्गादिकं फलम् ।
१३.१४ . अज्ञानं ज्ञानतो नश्येदन्यकर्मफलादपि ॥ १४
१३.१५ . उपवासादिकं चान्यद्दुष्टकर्मफलं भवेत् ।
१३.१५ . निष्फलीकुरुते दुष्टं कर्मेत्यङ्गीकृतं किल ॥ १५
१३.१६ . अज्ञानमिति यत्प्रोक्तं ज्ञानाभावः स चेत्स किम् ।
१३.१६ . प्रागभावोऽथवा ध्वंस आद्ये किं सर्वसंविदाम् ॥ १६
१३.१७ . कस्यापि वाथ ज्ञानस्य प्राच्यः पक्षस्त्वसंभवी ।
१३.१७ . न किंचिद्यस्य विज्ञानमुदपादि तथाविधः ॥ १७
१३.१८ . नाणुरस्ति भवे ह्यस्मिन्ननादौ कोऽन्वयं क्रमः ।
१३.१८ . भाविनः प्रागभावश्च ज्ञानस्येति स्थिते सति ॥ १८
१३.१९ . मुक्ताणोरपि सोऽस्त्येव जन्मतः प्रागसौ नच ।
१३.१९ . ज्ञानं भावि विमुक्तेऽस्मिन्निति चेच्चर्च्यतामिदम् ॥ १९
१३.२० . कस्माज्ज्ञानं न भाव्यत्र ननु देहाद्यजन्मतः ।
१३.२० . तत्कस्मात्कर्मणः क्षैण्यात्तत्कुतोऽज्ञानहानितः ॥ २०
१३.२१ . अज्ञानस्य कथं हानिः प्रागभावे हि संविदः ।
१३.२१ . अज्ञानं प्रागभावोऽसौ न भाव्युत्पत्त्यसंभवात् ॥ २१
१३.२२ . कस्मान्न भावि तज्ज्ञानं ननु देहाद्यजन्मतः ।
१३.२२ . इत्येष सर्वपक्षघ्नो निशितश्चक्रकभ्रमः ॥ २२
१३.२३ . अथ प्रध्वंस एवेदमज्ञानं तत्सदा स्थितम् ।
१३.२३ . मुक्ताणुष्विति तेष्वस्तु मायाकार्यविजृम्भितम् ॥ २३
१३.२४ . अथाज्ञानं नह्यभावो मिथ्याज्ञानं तु तन्मतम् ।
१३.२४ . तदेव कर्मणां स्वस्मिन्कर्तव्ये सहकारणम् ॥ २४
१३.२५ . वक्तव्यं तर्हि किं कर्म यदा सूते स्वकं फलम् ।
१३.२५ . तदैव मिथ्याज्ञानेन सता हेतुत्वमाप्यते ॥ २५
१३.२६ . अथ यस्मिन्क्षणे कर्म कृतं तत्र स्वरूपसत् ।
१३.२६ . मिथ्याज्ञानं यदि ततस्तादृशात्कमर्णः फलम् ॥ २६
१३.२७ . प्राक्पक्षे प्रलये वृत्ते प्राच्यसृष्टिप्रवर्तने ।
१३.२७ . देहाद्यभावान्नो मिथ्याज्ञानस्य क्वापि संभवः ॥ २७
१३.२८ . उत्तरस्मिन्पुनः पक्षे यदा यद्येन यत्र वा ।
१३.२८ . क्रियते कर्म तत्सर्वमज्ञानसचिवं तदा ॥ २८
१३.२९ . अवश्यमिति कस्यापि न कर्मप्रक्षयो भवेत् ।
१३.२९ . यद्यपि ज्ञानवान्भूत्वा विधत्ते कर्म किंचन ॥ २९
१३.३० . विफलं स्यात्तु तत्पूर्वकर्मराशौ तु का गतिः ।
१३.३० . अथ प्रलयकाले ऽपि चित्स्वभावत्वयोगतः ॥ ३०
१३.३१ . अणूना संभवत्येव ज्ञानं मिथ्येति तत्कुतः ।
१३.३१ . स्वभावादिति चेन्मुक्ते शिवे वा किं तथा नहि ॥ ३१
१३.३२ . यच्चादर्शनमाख्यातं निमित्तं परिणामिनि ।
१३.३२ . प्रधाने तद्धि संकीर्णवैवित्तयोभययोगतः ॥ ३२
१३.३३ . दर्शनाय पुमर्थैकयोग्यतासचिवं धियः ।
१३.३३ . आरभ्य सते धरणीपर्यन्तं तत्र यच्चितः ॥ ३३
१३.३४ . बुद्धिवृत्त्यविशिष्टत्वं पुंस्प्रयाशर्प्रसादतः ।
१३.३४ . प्रकाशनाद्धियोऽर्थेन सह भोगः स भण्यते ॥ ३४
१३.३५ . बुद्धिरेवास्मि विकृतिधर्मिकान्यस्तु कोऽप्यसौ ।
१३.३५ . मद्विलक्षण एकात्मेत्येवं वैवि यसंविदि ॥ ३५
१३.३६ . पुमर्थस्य कृतत्वेन सहकारिवियोगतः ।
१३.३६ . तं पुमांसं प्रति नैव सूते किंत्वन्यमेव हि ॥ ३६
१३.३७ . अत्र पुंसोऽथ मूलस्य धर्मोऽदर्शनता द्वयोः ।
१३.३७ . अथवेति विकल्पोऽयमास्तामेतत्तु भण्यताम् ॥ ३७
१३.३८ . भोगो विवेकपर्यन्त इति यत्तत्र कोऽवधिः ।
१३.३८ . विवेकलाभे निखिलसूतिदृग्यदि सापि किम् ॥ ३८
१३.३९ . सामान्येन विशेषैर्वा प्राच्ये स्यादेकजन्मतः ।
१३.३९ . उत्तरे न कदाचित्स्याद्भाविकालस्य योगतः ॥ ३९
१३.४० . कैश्चिदेव विशेषैश्चेत्सर्वेषां युगपद्भवेत् ।
१३.४० . विवेकोऽनादिसंयोगात्का ह्यन्योन्यं विचित्रता ॥ ४०
१३.४१ . तस्मात्सांख्यदृशापीदमज्ञानं नैव युज्यते ।
१३.४१ . अज्ञानेन विना बन्धमोक्षौ नैव व्यवस्थया ॥ ४१
१३.४२ . युज्येते तच्च कथितयुक्तिभिर्नोपपद्यते ।
१३.४२ . भायाकर्माणुदेवेच्छासद्भावेऽपि स्थिते ततः ॥ ४२
१३.४३ . न बन्धमोक्षयोर्योगो भेदहेतोरसंभवात् ।
१३.४३ . तस्मादज्ञानशब्देन ज्ञत्वकर्तृत्वधर्मणाम् ॥ ४३
१३.४४ . चिदणूनामावरणं किंचिद्वाच्यं विपश्चिता ।
१३.४४ . आवारणात्मना सिद्धं तत्स्वरूपादभेदवत् ॥ ४४
१३.४५ . भेदे प्रमाणाभावाच्च तदेकं निखिलात्मसु ।
१३.४५ . तच्च कस्मात्प्रसूतं स्यान्मायातश्चेत्कथं नु सा ॥ ४५
१३.४६ . क्वचिदेव सुवीतैतन्न तु मुक्तात्मनीत्ययम् ।
१३.४६ . प्राच्यः पर्यनुयोगः स्यान्निमित्तं चेन्न लभ्यते ॥ ४६
१३.४७ . उत्पत्त्यभावतस्तेन नित्यं नच विनश्यति ।
१३.४७ . तत एवैकतायां चान्यात्मसाधारणत्वतः ॥ ४७
१३.४८ . न वावस्त्वर्थकारित्वान्न चित्तत्संवृतित्वतः ।
१३.४८ . न चैतेनात्मनां योगो हेतुमांस्तदसंभवात् ॥ ४८
१३.४९ . तेनैकं वस्तु सन्नित्यं नित्यसंबद्धमात्मभिः ।
१३.४९ . जडं मलं तदज्ञानं संसाराङ्कुरकारणम् ॥ ४९
१३.५० . तस्य रोद्ध्री यदा शक्तिरुदास्ते शिवरश्मिभिः ।
१३.५० . तदाणुः स्पृश्यते स्पृष्टः स्वके ज्ञानक्रिये स्फुटे ॥ ५०
१३.५१ . समाविशेदयं सूर्यकान्तोऽर्केणेव चोदितः ।
१३.५१ . रोद्ध्र्याश्च शक्तेर्माध्यस्थ्यतारतम्यवशक्रमाअत् ॥ ५१
१३.५२ . विचित्रत्वमतः प्राहुरभिव्यक्तौ स्वसंविदः ।
१३.५२ . स एष शक्तिपाताख्यः शास्त्रेषु परिभाष्यते ॥ ५२
१३.५३ . अत्रोच्यते मलस्तावदित्थमेष न युज्यते ।
१३.५३ . इति पूर्वाह्णिके प्रोक्तं पुनरुक्तौ तु किं फलम् ॥ ५३
१३.५४ . मलस्य पाकः को ऽयं स्यान्नाशश्चेदितरात्मनाम् ।
१३.५४ . स एको मल इत्युक्तेर्नैर्मल्यमनुषज्यते ॥ ५४
१३.५५ . अथ प्रत्यात्मनियतोऽनादिश्च प्रागभाववत् ।
१३.५५ . मलो नश्येत्तथाप्येष नाशो यदि सहेतुकः ॥ ५५
१३.५६ . हेतुः कर्मेश्वरेच्छा वा कर्म तावन्न तादृशम् ।
१३.५६ . ईश्वरेच्छा स्वतन्त्रा च क्वचिदेव तथैव किम् ॥ ५६
१३.५७ . अहेतुकोऽस्य नाशश्चेत्प्रागेवैष विनश्यतु ।
१३.५७ . क्षणान्तरं सदृक्सूते इति चेत्स्थिरतैव सा ॥ ५७
१३.५८ . न च नित्यस्य भावस्य हेत्वनायत्तजन्मनः ।
१३.५८ . नाशो दृष्टः प्रागभावस्त्ववस्त्विति तथास्तु सः ॥ ५८
१३.५९ . अथास्य पाको नामैष स्वशक्तिप्रतिबद्धता ।
१३.५९ . सर्वान्प्रति तथैष स्याद्रुद्धशक्तिर्विषाग्निवत् ॥ ५९
१३.६० . पुनरुद्भूतशक्तौ च स्वकार्यं स्याद्विषाग्निवत् ।
१३.६० . मुक्ता अपि न मुक्ताः स्युः शक्तिं चास्य न मन्महे ॥ ६०
१३.६१ . रोद्ध्रीति चेत्कस्य नृणां ज्ञत्वकर्तृत्वयोर्यदि ।
१३.६१ . सद्भावमात्राद्रोद्धृत्वे शिवमुक्ताण्वसंभवः ॥ ६१
१३.६२ . संनिधानातिरिक्तं च न किंचित्कुरुते मलः ।
१३.६२ . आत्मना परिणामित्वादनित्यत्वप्रसङ्गतः ॥ ६२
१३.६३ . ज्ञत्वकर्तृत्वमात्रं च पुद्गला न तदाश्रयाः ।
१३.६३ . तच्चेदावारितं हन्त रूपनाशः प्रसज्यते ॥ ६३
१३.६४ . आवारणं चादृश्यत्वं न च तद्वस्तुनोऽन्यताम् ।
१३.६४ . करोति घटवज्ज्ञानं नावरीतुं च शक्यते ॥ ६४
१३.६५ . ज्ञानेनावरणीयेन तदेवावरणं कथम् ।
१३.६५ . न ज्ञायते तथा च स्यादावृतिर्नाममात्रतः ॥ ६५
१३.६६ . रोद्ध्र्याश्च शक्तेः कस्तस्य प्रतिबन्धक ईश्वरः ।
१३.६६ . यद्यपेक्षाविरहितस्तत्र प्राग्दत्तमुत्तरम् ॥ ६६
१३.६७ . कर्मसाम्यमपेक्ष्याथ तस्येच्छा संप्रवर्तते ।
१३.६७ . तस्यापि रूपं वक्तव्यं समता कर्मणां हि का ॥ ६७
१३.६८ . भोगपर्यायमाहात्म्यात्काले क्वापि फलं प्रति ।
१३.६८ . विरोधात्कर्मणी रुद्धे तिष्ठतः साम्यमीदृशम् ॥ ६८
१३.६९ . तं च कालांशकं देवः सर्वज्ञो वीक्ष्य तं मलम् ।
१३.६९ . रुन्द्धे लक्ष्यः स कालश्च सुखदुःखादिवर्जनैः ॥ ६९
१३.७० . नैतत्क्रमिकसंशुद्धव्यामिश्राकारकर्मभिः ।
१३.७० . तथैव देये स्वफले केयमन्योन्यरोद्धृता ॥ ७०
१३.७१ . रोधे तयोश्च जात्यायुरपि न स्यादतः पतेत् ।
१३.७१ . देहो भोगदयोरेव निरोध इति चेन्ननु ॥ ७१
१३.७२ . जात्यायुष्प्रदकर्मांशसंनिधौ यदि शंकरः ।
१३.७२ . मलं रुन्द्धे भोगदातुः कर्मणः किं बिभेति सः ॥ ७२
१३.७३ . शतशोऽपि ह्लादतापशून्यां संचिन्वते दशाम् ।
१३.७३ . न च भक्तिरसावेशमिति भूम्ना विलोकितम् ॥ ७३
१३.७४ . अथापि कालमाहात्म्यमपेक्ष्य परमेश्वरः ।
१३.७४ . तथा करोति वक्तव्यं कालोऽसौ कीदृशस्त्विति ॥ ७४
१३.७५ . किं चानादिरयं भोगः कर्मानादि सपुद्गलम् ।
१३.७५ . ततश्च भोगपर्यायकालः सर्वस्य निःसमः ॥ ७५
१३.७६ . आदिमत्त्वे हि कस्यापि वर्गादस्माद्भवेदियम् ।
१३.७६ . वैचित्री भुक्तमेतेन कल्पमेतेन तु द्वयम् ॥ ७६
१३.७७ . इयतो भोगपर्यायात्स्यात्साम्यं कर्मणामिति ।
१३.७७ . अनेन नयबीजेन मन्ये वैचित्र्यकारणम् ॥ ७७
१३.७८ . जगतः कर्म यत्क्लप्तं तत्तथा नावकल्पते ।
१३.७८ . अनादिमलसंच्छन्ना अणवो दृक्क्रियात्मना ॥ ७८
१३.७९ . सर्वे तुल्याः कथं चित्रां श्रिताः कर्मपरम्पराम् ।
१३.७९ . भोगलोलिकया चेत्सा विचित्रेति कुतो ननु ॥ ७९
१३.८० . अनादि कर्मसंस्कारवैचित्र्यादिति चेत्पुनः ।
१३.८० . वाच्यं तदेव वैचित्र्यं कुतो नियतिरागयोः ॥ ८०
१३.८१ . महिमा चेदयं तौ किं नासमञ्जस्यभागिनौ ।
१३.८१ . ईश्वरेच्छानपेक्षा तु भेदहेतुर्न कल्पते ॥ ८१
१३.८२ . अथानादित्वमात्रेण युक्तिहीनेन साध्यते ।
१३.८२ . व्यवस्थेयमलं तर्हि मलेनास्तु वृथामुना ॥ ८२
१३.८३ . तथाहि कर्म तावन्नो यावन्माया न पुद्गले ।
१३.८३ . व्याप्रियेत न चाहेतुस्तद्वृत्तिस्तन्मितो मलः ॥ ८३
१३.८४ . इत्थं च कल्पिते मायाकार्ये कर्मणि हेतुताम् ।
१३.८४ . अनादि कर्म चेद्गच्छेत्किं मलस्योपकल्पनम् ॥ ८४
१३.८५ . ननु माभून्मलस्तर्हि चित्राकारेषु कर्मसु ।
१३.८५ . सन्तत्यावर्तमानेषु व्यवस्था न प्रकल्पते ॥ ८५
१३.८६ . आदौ मध्ये च चित्रत्वात्कर्मणां न यथा समः ।
१३.८६ . आत्माकारोऽपि कोऽप्येष भाविकाले तथा भवेत् ॥ ८६
१३.८७ . इत्थमुच्छिन्न एवायं बन्धमोक्षादिकः क्रमः ।
१३.८७ . अज्ञानाद्बन्धनं मोक्षो ज्ञानादिति परीक्षितम् ॥ ८७
१३.८८ . विरोधे स्वफले चैते कर्मणी समये क्वचित् ।
१३.८८ . उदासाते यदि ततः कर्मैतत्प्रतिबुध्यताम् ॥ ८८
१३.८९ . शिवशक्तिनिपातस्य कोऽवकाशस्तु तावता ।
१३.८९ . क्वापि काले तयोरेतदौदासीन्यं यदा ततः ॥ ८९
१३.९० . कालान्तरे तयोस्तद्वद्विरोधस्यानिवृत्तितः ।
१३.९० . अतश्च न फलेतान्ते ताभ्यां कर्मान्तरणि च ॥ ९०
१३.९१ . रुद्धानि प्राप्तकालत्वाद्गताभ्यामुपभोग्यताम् ।
१३.९१ . एवं सदैव वार्तायां देहपाते तथैव च ॥ ९१
१३.९२ . जाते विमोक्ष इत्यास्तां शक्तिपातादिकल्पना ।
१३.९२ . अथोदासीनतत्कर्मद्वययोगक्षणान्तरे ॥ ९२
१३.९३ . कर्मान्तरं फलं सूते तत्क्षणेऽपि तथा न किम् ।
१३.९३ . क्षणान्तरेऽथ ते एव प्रतिबन्धविवर्जिते ॥ ९३
१३.९४ . फलतः प्रतिबन्धस्य वर्जनं किंकृतं तयोः ।
१३.९४ . कर्मसाम्यं स्वरूपेण न च तत्तारतम्यभाक् ॥ ९४
१३.९५ . न शिवेच्छेति तत्कार्ये शक्तिपाते न तद्भवेत् ।
१३.९५ . तिरोभावश्च नामायं स कस्मादुद्भवेत्पुनः ॥ ९५
१३.९६ . कर्मसाम्येन यत्कृत्यं प्रागेवैतत्कृतं किल ।
१३.९६ . हेतुत्वे चेश्वरेच्छाया वाच्यं पूर्ववदेव तु ॥ ९६
१३.९७ . एतेनान्येऽपि येऽपेक्ष्या ईशेच्छायां प्रकल्पिताः ।
१३.९७ . ध्वस्तास्तेऽपि हि नित्यान्यहेत्वहेत्वादिदूषणात् ॥ ९७
१३.९८ . वैराग्यं भोगवैरस्यं धर्मः कोऽपि विवेकिता ।
१३.९८ . सत्सङ्गः परमेशानपूजाद्यभ्यासनित्यता ॥ ९८
१३.९९ . आपत्प्राप्तिस्तन्निरीक्षा देहे किंचिच्च लक्षणम् ।
१३.९९ . शास्त्रसेवा भोगसंघपूर्णता ज्ञानमैश्वरम् ॥ ९९
१३.१०० . इत्यपेक्ष्यं यदीशस्य दूष्यमेतच्च पूर्ववत् ।
१३.१०० . व्यभिचारश्च सामस्त्यव्यस्तत्वाभ्यां स्वरूपतः ॥ १००
१३.१०१ . अन्योन्यानुप्रवेशश्चानुपपत्तिश्च भूयसी ।
१३.१०१ . तस्मान्न मन्महे कोऽयं शक्तिपातविधेः क्रमः ॥ १०१
१३.१०२ . इत्थं भ्रान्तिविषावेशमूर्च्छानिर्मोकदायिनीम् ।
१३.१०२ . श्रीशंभुवदनोद्गीर्णां वच्म्यागममहौषधीम् ॥ १०२
१३.१०३ . देवः स्वतन्त्रश्चिद्रूपः प्रकाशात्मा स्वभावतः ।
१३.१०३ . रूपप्रच्छादनक्रीडायोगादणुरनेककः ॥ १०३
१३.१०४ . स स्वयं कल्पिताकारविकल्पात्मककर्मभिः ।
१३.१०४ . बध्नात्यात्मानमेवेह स्वातन्त्र्यादिति वर्णितम् ॥ १०४
१३.१०५ . स्वातन्त्र्यमहिमैवायं देवस्य यदसौ पुनः ।
१३.१०५ . स्वं रूपं परिशुद्धं सत्स्पृशत्यप्यणुतामयः ॥ १०५
१३.१०६ . न वाच्यं तु कथं नाम कस्मिंश्चित्पुंस्यसौ तथा ।
१३.१०६ . नहि नाम पुमान्कश्चिद्यस्मिन्पर्यनुयुज्यते ॥ १०६
१३.१०७ . देव एव तथासौ चेत्स्वरूपं चास्य तादृशम् ।
१३.१०७ . तादृक्प्रथास्वभावस्य स्वभावे कानुयोज्यता ॥ १०७
१३.१०८ . आहास्मत्परमेष्ठी च शिवदृष्टौ गुरूत्तमः ।
१३.१०८ . पञ्चप्रकारकृत्योक्तिशिवत्वान्निजकर्मणे ॥ १०८
१३.१०९ . प्रवृत्तस्य निमित्तानामपरेषां क्व मार्गणम् ।
१३.१०९ . छन्नस्वरूपताभासे पुंसि यद्यादृशं फलम् ॥ १०९
१३.११० . तत्राणोः सत एवास्ति स्वातन्त्र्यं कर्मतोहि तत् ।
१३.११० . ईश्वरस्य च या स्वात्मतिरोधित्सा निमित्तताम् ॥ ११०
१३.१११ . साभ्येति कर्ममलयोरतोऽनादिव्यवस्थितिः ।
१३.१११ . तिरोधिः पूर्णरूपस्यापूर्णत्वं तच्च पूरणम् ॥ १११
१३.११२ . प्रति भिन्नेन भावेन स्पृहातो लोलिका मलः ।
१३.११२ . विशुद्धस्वप्रकाशात्मशिवरूपतया विना ॥ ११२
१३.११३ . न किंचिद्युज्यते तेन हेतुरत्र महेश्वरः ।
१३.११३ . इत्थं सृष्टिस्थितिध्वंसत्रये मायामपेक्षते ॥ ११३
१३.११४ . कृत्यै मलं तथा कर्म शिवेच्छैवेति सुस्थितम् ।
१३.११४ . यत्तु कस्मिंश्चन शिवः स्वेन रूपेण भासते ॥ ११४
१३.११५ . तत्रास्य नाणुगे तावदपेक्ष्ये मलकर्मणी ।
१३.११५ . अणुस्वरूपताहानौ तद्गतं हेतुतां कथम् ॥ ११५
१३.११६ . व्रजेन्मायानपेक्षत्वमत एवोपपादयेत् ।
१३.११६ . तेन शुद्धः स्वप्रकाशः शिव एवात्र कारणम् ॥ ११६
१३.११७ . स च स्वाच्छन्द्यमात्रेण तारतम्यप्रकाशकः ।
१३.११७ . कुलजातिवपुष्कर्मवयोनुष्ठानसंपदः ॥ ११७
१३.११८ . अनपेक्ष्य शिवे भक्तिः शक्तिपातोऽफलार्थिनाम् ।
१३.११८ . या फलार्थितया भक्तिः सा कर्माद्यमपेक्षते ॥ ११८
१३.११९ . ततोऽत्र स्यात्फले भेदो नापवर्गे त्वसौ तथा ।
१३.११९ . भोगापवर्गद्वितयाभिसंधातुरपि स्फुटम् ॥ ११९
१३.१२० . प्राग्भागेऽपेक्षते कर्म चित्रत्वान्नोत्तरे पुनः ।
१३.१२० . अनाभासितरूपोऽपि तदाभासितयेव यत् ॥ १२०
१३.१२१ . स्थित्वा मन्त्रादि संगृह्य त्यजेत्सोऽस्य तिरोभवः ।
१३.१२१ . श्रीसारशास्त्रे भगवान्वस्त्वेतत्समभाषत ॥ १२१
१३.१२२ . धर्माधर्मात्मकैर्भावैरनेकैर्वेष्टयेत्स्वयम् ।
१३.१२२ . असन्देहं स्वमात्मानमवीच्यादिशिवान्तके ॥ १२२
१३.१२३ . तद्वच्छक्तिसमूहेन स एव तु विवेष्टयेत् ।
१३.१२३ . स्वयं बध्नाति देवेशः स्वयं चैव विमुञ्चति ॥ १२३
१३.१२४ . स्वयं भोक्ता स्वयं ज्ञाता स्वयं चैवोपलक्षयेत् ।
१३.१२४ . स्वयं भुक्तिश्च मुक्तिश्च स्वयं देवी स्वयं प्रभुः ॥ १२४
१३.१२५ . स्वयमेकाक्षरा चैव यथोष्मा कृष्णवर्त्मनः ।
१३.१२५ . वस्तूक्तमत्र स्वातन्त्र्यात्स्वात्मरूपप्रकाशनम् ॥ १२५
१३.१२६ . श्रीमन्निशाकुलेऽप्युक्तं मिथ्याभावितचेतसः ।
१३.१२६ . मलमायाविचारेण क्लिश्यन्ते स्वल्पबुद्धयः ॥ १२६
१३.१२७ . स्फटिकोपलगो रेणुः किं तस्य कुरुतां प्रिये ।
१३.१२७ . व्योम्नीव नीलं हि मलं मलशंकां ततस्त्यजेत् ॥ १२७
१३.१२८ . श्रीमान्विद्यागुरुश्चाह प्रमाणस्तुतिदर्शने ।
१३.१२८ . धर्माधर्मव्याप्तिविनाशान्तरकाले शक्तेः पातो गाहनिकैर्यः प्रतिपन्नः ॥ १२८
१३.१२९ . तं स्वेच्छातः संगिरमाणाः स्तवकाद्याः स्वातन्त्र्यं तत्त्वय्यनपेक्षं कथयेयुः ।
१३.१२९ . तारतम्यप्रकाशो यस्तीव्रमध्यममन्दताः ॥ १२९
१३.१३० . ता एव शक्तिपातस्य प्रत्येकं त्रैधमास्थिताः ।
१३.१३० . तीव्रतीव्रः शक्तिपातो देहपातवशात्स्वयम् ॥ १३०
१३.१३१ . मोक्षप्रदस्तदैवान्यकाले वा तारतम्यतः ।
१३.१३१ . मध्यतीव्रात्पुनः सर्वमज्ञानं विनिवर्तते ॥ १३१
१३.१३२ . स्वयमेव यतो वेत्ति बन्धमोक्षतयात्मताम् ।
१३.१३२ . तत्प्रातिभं महाज्ञानं शास्त्राचार्यानपेक्षि यत्. ॥ १३२
१३.१३३ . प्रतिभाचन्द्रिकाशान्तध्वान्तश्चाचार्यचन्द्रमाः ।
१३.१३३ . तमस्तापौ हन्ति दृशं विस्फार्यानन्दनिर्भराम् ॥ १३३
१३.१३४ . स शिष्टः कर्मकर्तृत्वाच्छिष्योऽन्यः कर्मभावतः ।
१३.१३४ . शिष्टः सर्वत्र च स्मार्तपदकालकुलादिषु ॥ १३४
१३.१३५ . उक्तः स्वयंभूः शास्त्रार्थप्रतिभापरिनिष्ठितः ।
१३.१३५ . यन्मूलं शासनं तेन न रिक्तः कोऽपि जन्तुकः ॥ १३५
१३.१३६ . तत्रापि तारतम्योत्थमानन्त्यं दार्ढ्यकम्प्रते ।
१३.१३६ . युक्तिः शास्त्रं गुरुर्वादोऽभ्यास इत्याद्यपेक्षते ॥ १३६
१३.१३७ . कम्पमानं हि विज्ञानं स्वयमेव पुनर्व्रजेत् ।
१३.१३७ . कस्यापि दार्ढ्यमन्यस्य युक्त्याद्यैः केवलेतरैः ॥ १३७
१३.१३८ . यथा यथा परापेक्षातानवं प्रातिभे भवेत् ।
१३.१३८ . तथा तथा गुरुरसौ श्रेष्ठो विज्ञानपारगः ॥ १३८
१३.१३९ . अन्यतः शिक्षितानन्तज्ञानोऽपि प्रतिभाबलात् ।
१३.१३९ . यद्वेत्ति तत्र तत्रास्य शिवता ज्यायसी च सा ॥ १३९
१३.१४० . न चास्य समयित्वादिक्रमो नाप्यभिषेचनम् ।
१३.१४० . न सन्तानादि नो विद्याव्रतं प्रातिभवर्त्मनः ॥ १४०
१३.१४१ . आदिविद्वान्महादेवस्तेनैषोऽधिष्ठितो यतः ।
१३.१४१ . संस्कारास्तदधिष्ठानसिद्ध्यै तत्तस्य तु स्वतः ॥ १४१
१३.१४२ . देवीभिर्दीक्षितस्तेन सभक्तिः शिवशासने ।
१३.१४२ . दृढताकम्प्रताभेदैः सोऽपि स्वयमथ व्रतात् ॥ १४२
१३.१४३ . तपोजपादेर्गुरुतः स्वसंस्कारं प्रकल्पयेत् ।
१३.१४३ . यतो वाजसिनेयाख्य उक्तं सिञ्चेत्स्वयं तनुम् ॥ १४३
१३.१४४ . इत्याद्युपक्रमं यावदन्ते तत्परिनिष्ठितम् ।
१३.१४४ . अभिषिक्तो भवेदेवं न बाह्यकलशाम्बुभिः ॥ १४४
१३.१४५ . श्रीसर्ववीरश्रीब्रह्मयामलादौ च तत्तथा ।
१३.१४५ . निरूपितं महेशेन कियद्वा लिख्यतामिदम् ॥ १४५
१३.१४६ . इत्थं प्रातिभविज्ञानं किं किं कस्य न साधयेत् ।
१३.१४६ . यत्प्रातिभाद्वा सर्वं चेत्यूचे शेषमहामुनिः ॥ १४६
१३.१४७ . अन्ये त्वाहुरकामस्य प्रातिभो गुरुरीदृशः ।
१३.१४७ . सामग्रीजन्यता काम्ये तेनारिमन्संस्कृतो गुरुः ॥ १४७
१३.१४८ . नियतेर्महिमा नैव फले साध्ये निवर्तते ।
१३.१४८ . अभिषिक्तश्चीर्णविद्याव्रतस्तेन फलप्रदः ॥ १४८
१३.१४९ . असदेतदिति प्राहुर्गुरवस्तत्त्वदर्शिनः ।
१३.१४९ . श्रीसोमानन्दकल्याणभवभूतिपुरोगमाः ॥ १४९
१३.१५० . तथाहि त्रीशिकाशास्त्रविवृतौ तेऽभ्यधुर्बुधाः ।
१३.१५० . सांसिद्धिकं यद्विज्ञानं तच्चिन्तारत्नमुच्यते ॥ १५०
१३.१५१ . तदभावे तदर्थं तदाहृतं ज्ञानमादृतम् ।
१३.१५१ . एवं यो वेद तत्त्वेन तस्य निर्वाणगामिनी ॥ १५१
१३.१५२ . दीक्षा भवत्यसन्दिग्धा तिलाज्याहुतिवर्जिता ।
१३.१५२ . अदृष्टमण्डलोऽप्येवं यः कश्चिद्वेत्ति तत्त्वतः ॥ १५२
१३.१५३ . स सिद्धिभाग्भवेन्नित्यं स योगी स च दीक्षितः ।
१३.१५३ . अविधिज्ञो विधानज्ञो जायते यजनं प्रति ॥ १५३
१३.१५४ . इत्यादिभिस्त्रीशिकोक्तैर्वाक्यैर्माहेश्वरैः स्फुटम् ।
१३.१५४ . ज्ञानं दीक्षादिसंस्कारसतत्त्वमिति वर्णितम् ॥ १५४
१३.१५५ . ज्ञानोपायस्तु दीक्षादिक्रिया ज्ञानवियोगिनाम् ।
१३.१५५ . इत्येतदधुनैवास्ता स्वप्रस्तावे भविष्यति ॥ १५५
१३.१५६ . गुरुशास्त्रप्रमाणादेरप्युपायत्वमंजसा ।
१३.१५६ . प्रतिभा परमेवैषा सर्वकामदुघा यतः ॥ १५६
१३.१५७ . उपाययोगक्रमतो निरुपायमथाक्रमम् ।
१३.१५७ . यद्रूपं तत्परं तत्त्वं तत्र तत्र सुनिश्चितम् ॥ १५७
१३.१५८ . यस्तु प्रातिभबाह्यात्मसंस्कारद्वयसुन्दरः ।
१३.१५८ . उक्तोऽनन्योपकार्यत्वात्स साक्षाद्वरदो गुरुः ॥ १५८
१३.१५९ . स्वमुक्तिमात्रे कस्यापि यावद्विश्वविमोचने ।
१३.१५९ . प्रतिभोदेति खद्योतरत्नतारेन्दुसूर्यवत् ॥ १५९
१३.१६० . ततः प्रातिभसंवित्त्यै शास्त्रमस्मत्कृतं त्विदम् ।
१३.१६० . योऽभ्यस्येत्स गुरुर्नैव वस्त्वर्था हि विडम्बकाः ॥ १६०
१३.१६१ . परोपजीविताबुद्ध्या सर्व इत्थं न भासते ।
१३.१६१ . तदुक्त्या न विना वेत्ति शक्तिपातस्य मान्द्यतः ॥ १६१
१३.१६२ . स्फुटमेतच्च शास्त्रेषु तेषु तेषु निरूप्यते ।
१३.१६२ . किरणायां तथोक्तं च गुरुतः शास्त्रतः स्वतः ॥ १६२
१३.१६३ . ज्ञानयोग्यास्तथा केचिच्चर्यायोग्यास्तथापरे ।
१३.१६३ . श्रीमन्नन्दिशिखातन्त्रे वितत्यैतन्निरूपितम् ॥ १६३
१३.१६४ . प्रश्नोत्तरमुखेनेति तदभग्नं निरूप्यते ।
१३.१६४ . अनिर्देश्यः शिवस्तत्र कोऽभ्युपायो निरूप्यताम् ॥ १६४
१३.१६५ . इति प्रश्ने कृते देव्या श्रीमाञ्छंभुर्न्यरूपयम् ।
१३.१६५ . उपायोऽत्र विवेकैकः स हि हेयं विहापयन् ॥ १६५
१३.१६६ . ददात्यस्य च सुश्रोणि प्रातिभं ज्ञानमुत्तमम् ।
१३.१६६ . यदा प्रतिभया युक्तस्तदा मुक्तश्च मोचयेत् ॥ १६६
१३.१६७ . परशक्तिनिपातेन ध्वस्तमायामलः पुमान् ।
१३.१६७ . ननु प्राग्दीक्षया मोक्षोऽधुना तु प्रातिभात्कथम् ॥ १६७
१३.१६८ . इति देव्या कृते प्रश्ने प्रावर्तत विभोर्वचः ।
१३.१६८ . दीक्षया मुच्यते जन्तुः प्रातिभेन तथा प्रिये ॥ १६८
१३.१६९ . गुर्वायत्ता तु सा दीक्षा बध्यबन्धनमोक्षणे ।
१३.१६९ . प्रातिभोऽस्य स्वभावस्तु केवलीभावसिद्धिदः ॥ १६९
१३.१७० . केवलस्य ध्रुवं मुक्तिः परतत्त्वेन सा ननु ।
१३.१७० . नृशक्तिशिवमुक्तं हि तत्त्वत्रयमिदं त्वया ॥ १७०
१३.१७१ . ना बध्यो बन्धने शक्तिः करणं कर्तृतां स्पृशत् ।
१३.१७१ . शिवः कर्तेति तत्प्रोक्तं सर्वं गुर्वागमादणोः ॥ १७१
१३.१७२ . पुनर्विवेकादुक्तं तदुत्तरोत्तरमुच्यताम् ।
१३.१७२ . कथं विवेकः किं वास्य देवदेव विविच्यते ॥ १७२
१३.१७३ . इत्युक्ते परमेशान्या जगादादिगुरुः शिवः ।
१३.१७३ . शिवादितत्त्वत्रितयं तदागमवशाद्गुरोः ॥ १७३
१३.१७४ . अध्रोत्तरगैर्वाक्यैः सिद्धं प्रातिभतां व्रजेत् ।
१३.१७४ . दीक्षासिच्छिन्नपाशत्वाद्भावनाभावितस्य हि ॥ १७४
१३.१७५ . विकासं तत्त्वमायाति प्रातिभं तदुदाहृतम् ।
१३.१७५ . भस्मच्छन्नाग्निवत्स्फौट्यं प्रातिभे गौरवागमात् ॥ १७५
१३.१७६ . बीजं कालोप्तसंसिक्तं यथा वर्धेत तत्तथा ।
१३.१७६ . योगयागजपैरुक्तैर्गुरुणा प्रातिभं स्फुटेत् ॥ १७६
१३.१७७ . विवेकोऽतीन्द्रियस्त्वेष यदायाति विवेचनम् ।
१३.१७७ . पशुपाशपतिज्ञानं स्वयं निर्भासते तदा ॥ १७७
१३.१७८ . प्रातिभे तु समायाते ज्ञानमन्यत्तु सेन्द्रियम् ।
१३.१७८ . वागक्षिश्रुतिगम्यं चाप्यन्यापेक्षं वरानने ॥ १७८
१३.१७९ . तत्त्यजेद्बुद्धिमास्थाय प्रदीपं तु यथा दिवा ।
१३.१७९ . प्रादुर्भूतविवेकस्य स्याच्चिदिन्द्रियगोचरे ॥ १७९
१३.१८० . दूराच्छ्रुत्यादिवेधादिवृद्धिक्रीडाविचित्रिता ।
१३.१८० . सर्वभावविवेकात्तु सर्वभावपराङ्मुखः ॥ १८०
१३.१८१ . क्रीडासु सुविरक्तात्मा शिवभावैकभावितः ।
१३.१८१ . माहात्म्यमेतत्सुश्रोणि प्रातिभस्य विधीयते ॥ १८१
१३.१८२ . स्वच्छायादर्शवत्पश्येद्बहिरन्तर्गतं शिवम् ।
१३.१८२ . हेयोपादेयतत्त्वज्ञस्तदा ध्यायेन्निजां चितिम् ॥ १८२
१३.१८३ . सिद्धिजालं हि कथितं परप्रत्ययकारणम् ।
१३.१८३ . इहैव सिद्धाः कायान्ते मुच्येरन्निति भावनात् ॥ १८३
१३.१८४ . परभावनदार्ढ्यात्तु जीवन्मुक्तो निगद्यते ।
१३.१८४ . एतत्ते प्रातिभे भेदे लक्षणं समुदाहृतम् ॥ १८४
१३.१८५ . शापानुग्रहकार्येषु तथाभ्यासेन शक्तया ।
१३.१८५ . तेषूदासीनतायां तु मुच्यते मोचयेत्परान् ॥ १८५
१३.१८६ . भूतेन्द्रियादियोगेन बद्धोऽणुः संसरेद्ध्रुवम् ।
१३.१८६ . स एव प्रतिभायुक्तः शक्तितत्त्वं निगद्यते ॥ १८६
१३.१८७ . तत्पातावेशतो मुक्तः शिव एव भवार्णवात् ।
१३.१८७ . नन्वाचार्यात्सेन्द्रियं तज्ज्ञानमुक्तमतीन्द्रियम् ॥ १८७
१३.१८८ . विवेकजं च तद्बुद्ध्या तत्कथं स्यान्निरिन्द्रियम् ।
१३.१८८ . इति पृष्टोऽभ्यधात्स्वान्तधियोर्जाड्यैकवासनात् ॥ १८८
१३.१८९ . अक्षत्वं प्रविवेकेन तच्छित्तौ भासकः शिवः ।
१३.१८९ . संस्कारः सर्वभावानां परता परिकीर्तिता ॥ १८९
१३.१९० . मनोबुद्धी न भिन्ने तु कस्मिंश्चित्कारणान्तरे ।
१३.१९० . विवेके कारणे ह्येते प्रभुशक्त्युपवृंहिते ॥ १९०
१३.१९१ . न मनोबुद्धिहीनस्तु ज्ञानस्याधिगमः प्रिये ।
१३.१९१ . परभावात्तु तत्सूक्ष्मं शक्तितत्त्वं निगद्यते ॥ १९१
१३.१९२ . विवेकः सर्वभावानां शुद्धभावान्महाशयः ।
१३.१९२ . बुद्धितत्त्वं तु त्रिगुणमुत्तमाधममध्यमम् ॥ १९२
१३.१९३ . अणिमादिगतं चापि बन्धकं जडमिन्द्रियम् ।
१३.१९३ . ननु प्रातिभतो मुक्तौ दीक्षया किं शिवाध्वरे ॥ १९३
१३.१९४ . ऊचेऽज्ञाना हि दीक्षायां बालवालिशयोषितः ।
१३.१९४ . पाशच्छेदाद्विमुच्यन्ते प्रबुद्ध्यन्ते शिवाध्वरे ॥ १९४
१३.१९५ . तस्माद्दीक्षा भवत्येषु कारणत्वेन सुन्दरि ।
१३.१९५ . दीक्षया पाशमोक्षे तु शुद्धभावाद्विवेकजम् ॥ १९५
१३.१९६ . इत्येष पठितो ग्रन्थः स्वयं ये बोद्धुमक्षमाः ।
१३.१९६ . तेषां शिवोक्तिसंवादाद्बोधो दार्ढ्यं व्रजेदिति ॥ १९६
१३.१९७ . श्रीमन्निशाटने चात्मगुरुशास्त्रवशात्त्रिधा ।
१३.१९७ . ज्ञानं मुख्यं स्वोपलब्धि विकल्पार्णवतारणम् ॥ १९७
१३.१९८ . मन्त्रात्मभूतद्रव्याशदिव्यतत्त्वादिगोचरा ।
१३.१९८ . शंका विकल्पमूला हि शाम्येत्स्वप्रत्ययादिति ॥ १९८
१३.१९९ . एनमेवार्थमन्तःस्थं गृहीत्वा मालिनीमते ।
१३.१९९ . एवमस्यात्मनः काले कस्मिंश्चिद्योग्यतावशात् ॥ १९९
१३.२०० . शैवी संबध्यते शक्तिः शान्ता मुक्तिफलप्रदा ।
१३.२०० . तत्संबन्धात्ततः कश्चित्तत्क्षणादपवृज्यते ॥ २००
१३.२०१ . इत्युक्त्वा तीव्रतीव्राख्यविषयं भाषते पुनः ।
१३.२०१ . अज्ञानेन सहैकत्वं कस्यचिद्विनिवर्तते ॥ २०१
१३.२०२ . रुद्रशक्तिसमाविष्टः स यियासुः शिवेच्छया ।
१३.२०२ . भुक्तिमुक्तिप्रसिद्ध्यर्थं नीयते सद्गुरुं प्रति ॥ २०२
१३.२०३ . तमाराध्य ततस्तुष्टाद्दीक्षामासाद्य शाङ्करीम् ।
१३.२०३ . तत्क्षणाद्वोपभोगाद्वा देहपाताच्छिवं व्रजेत् ॥ २०३
१३.२०४ . अस्यार्था आत्मनः काचित्कलनामर्शनात्मिका ।
१३.२०४ . स्वं रूपं प्रति या सैव कोऽपि काल इहोदितः ॥ २०४
१३.२०५ . योग्यता शिवतादात्म्ययोगार्हत्वमिहोच्यते ।
१३.२०५ . पूर्वं किं न तथा कस्मात्तदैवेति न संगतम् ॥ २०५
१३.२०६ . तथाभासनमुज्झित्वा न हि कालोऽस्ति कश्चन ।
१३.२०६ . स्वातन्त्र्यात्तु तथाभासे कालशक्तिर्विजृम्भताम् ॥ २०६
१३.२०७ . नतु पर्यनुयुक्त्यै सा शिवे तन्महिमोदिता ।
१३.२०७ . ननु शैवी महाशक्तिः संबद्धैवात्मभिः स्थिता ।
१३.२०७ . सत्यं साच्छादनात्मा तु शान्ता त्वेषा स्वरूपदृक् ॥ २०७
१३.२०८ . क्षोभो हि भेद एवैक्यं प्रशमस्तन्मयी ततः ॥ २०८
१३.२०९ . तया शान्त्या तु संबद्धः स्थितः शक्तिस्वरूपभाक् ।
१३.२०९ . त्यक्ताणुभावो भवति शिवस्तच्छक्तिदार्ढ्यतः ॥ २०९
१३.२१० . तत्रापि तारतम्यादिवशाच्छीघ्रचिरादितः ।
१३.२१० . देहपातो भवेदस्य यद्वा काष्ठादितुल्यता ॥ २१०
१३.२११ . समस्तव्यवहारेषु पराचीनितचेतनः ।
१३.२११ . तीव्रतीव्रमहाशक्तिसमाविष्टः स सिध्यति ॥ २११
१३.२१२ . एवं प्राग्विषयो ग्रन्थ इयानन्यत्र तु स्फुटम् ।
१३.२१२ . ग्रन्थान्तरं मध्यतीव्रशक्तिपातांशसूचकम् ॥ २१२
१३.२१३ . अज्ञानरूपता पुंसि बोधः संकोचिते हृदि ।
१३.२१३ . संकोचे विनिवृत्ते तु स्वस्वभावः प्रकाशते ॥ २१३
१३.२१४ . रुद्रशक्तिसमाविष्ट इत्यनेनास्य वर्ण्यते ।
१३.२१४ . चिह्नवर्गो य उक्तोऽत्र रुद्रे भक्तिः सुनिश्चला ॥ २१४
१३.२१५ . मन्त्रसिद्धिः सर्वतत्त्ववशित्वं कृत्यसंपदः ।
१३.२१५ . कवित्वं सर्वशास्त्रार्थबोद्धृत्वमिति तत्क्रमात् ॥ २१५
१३.२१६ . स्वतारतम्ययोगात्स्यादेषां व्यस्तसमस्तता ।
१३.२१६ . तत्रापि भुक्तौ मुक्तौ च प्राधान्यं चर्चयेद्बुधः ॥ २१६
१३.२१७ . स इत्यन्तो ग्रन्थ एष द्वितीयविषयः स्फुटः ।
१३.२१७ . अन्यस्तु मन्दतीव्राख्यशक्तिपातविधिं प्रति ॥ २१७
१३.२१८ . मन्दतीव्राच्छक्तिबलाद्यियासास्योपजायते ।
१३.२१८ . शिवेच्छावशयोगेन सद्गुरुं प्रति सोऽपि च ॥ २१८
१३.२१९ . अत्रैव लक्षितः शास्त्रे यदुक्तं परमेष्ठिना ।
१३.२१९ . यः पुनः सर्वतत्त्वानि वेत्त्येतानि यथार्थतः ॥ २१९
१३.२२० . स गुरुर्मत्समः प्रोक्तो मन्त्रवीर्यप्रकाशकः ।
१३.२२० . दृष्टाः संभावितास्तेन स्पृष्टाश्च प्रीतचेतसा ॥ २२०
१३.२२१ . नराः पापैः प्रमुच्यन्ते सप्तजन्मकृतैरपि ।
१३.२२१ . ये पुनर्दीक्षितास्तेन प्राणिनः शिवचोदिताः ॥ २२१
१३.२२२ . ते यथेष्टं फलं प्राप्य पदं गच्छन्त्यनामयम् ।
१३.२२२ . किं तत्त्वं तत्त्ववेदी क इत्यामर्शनयोगतः ॥ २२२
१३.२२३ . प्रतिभानात्सुःृत्सङ्गाद्गुरौ जिगमिषुर्भवेत् ।
१३.२२३ . एवं जिगमिषायोगादाचार्यः प्राप्यते स च ॥ २२३
१३.२२४ . तारतम्यादियोगेन संसिद्धः संस्कृतोऽपि च ।
१३.२२४ . प्राग्भेदभागी झटिति क्रमात्सामस्त्यतोंशतः ॥ २२४
१३.२२५ . इत्यादिभेदभिन्नो हि गुरोर्लाभ इहोदितः ।
१३.२२५ . तस्माद्दीक्षां स लभते सद्य एव शिवप्रदाम् ॥ २२५
१३.२२६ . ज्ञानरूपां यथा वेत्ति सर्वमेव यथार्थतः ।
१३.२२६ . जीवन्मुक्तः शिवीभूतस्तदैवासौ निगद्यते ॥ २२६
१३.२२७ . देहसंबन्धिताप्यस्य शिवतायै यतः स्फुटा ।
१३.२२७ . अस्यां भेदो हि कथनात्सङ्गमादवलोकनात् ॥ २२७
१३.२२८ . शास्त्रात्संक्रमणात्साम्यचर्यासंदर्शनाच्चरोः ।
१३.२२८ . मन्त्रमुद्रादिमाहात्म्यात्समस्तव्यस्तभेदतः ॥ २२८
१३.२२९ . क्रियया वान्तराकाररूपप्राणप्रवेशतः ।
१३.२२९ . तदा च देहसंस्थोऽपि स मुक्त इति भण्यते ॥ २२९
१३.२३० . उक्तं च शास्त्रयोः श्रीमद्रत्नमालागमाख्ययोः ।
१३.२३० . यस्मिन्काले तु गुरुणा निर्विकल्पं प्रकाशितम् ॥ २३०
१३.२३१ . तदैव किल मुक्तोऽसौ यन्त्रं तिष्ठति केवलम् ।
१३.२३१ . प्रारब्धृकर्मसंबन्धाद्देहस्य सुखिदुःखिते ॥ २३१
१३.२३२ . न विशङ्केत तच्च श्रीगमशास्त्रे निरूपितम् ।
१३.२३२ . अविद्योपासितो देहो ह्यन्यजन्मसमुद्भुवा ॥ २३२
१३.२३३ . कर्मणा तेन बाध्यन्ते ज्ञानिनोऽपि कलेवरे ।
१३.२३३ . जात्यायुर्भोगदस्यैकप्रघट्टकतया स्थितिः ॥ २३३
१३.२३४ . उक्तैकवचनाद्धिश्च यतस्तेनेतिसंगतिः ।
१३.२३४ . अभ्यासयुक्तिसंक्रान्तिवेधघट्टनरोधतः ॥ २३४
१३.२३५ . हुतेर्वा मन्त्रसामर्थ्यात्पाशच्छेदप्रयोगतः ।
१३.२३५ . सद्योनिर्वाणदां कुर्यात्सद्यःप्राणवियोजिकाम् ॥ २३५
१३.२३६ . तत्र त्वेषोऽस्ति नियम आसन्ने मरणक्षणे ।
१३.२३६ . तां कुर्यान्नान्यथारब्धृ कर्म यस्मान्न शुद्ध्यति ॥ २३६
१३.२३७ . उक्तं च पूर्वमेवैतन्मंत्रसामर्थ्ययोगतः ।
१३.२३७ . प्राणैर्वियोजितोऽप्येष भुङ्क्ते शेषफलं यतः ॥ २३७
१३.२३८ . तज्जन्मशेषं विविधमतिवाह्य ततः स्फुटम् ।
१३.२३८ . कर्मान्तरनिरोधेन शीघ्रमेवापवृज्यते ॥ २३८
१३.२३९ . तस्मात्प्राणहरीं दीक्षां नाज्ञात्वा मरणक्षणम् ।
१३.२३९ . विदध्यात्परमेशाज्ञालङ्घनैकफला हि सा ॥ २३९
१३.२४० . एकस्त्रिकोऽयं निर्णीतः शक्तिपातेऽप्यथापरः ।
१३.२४० . तीव्रमध्ये तु दीक्षायां कृतायां न तथा दृढाम् ॥ २४०
१३.२४१ . स्वात्मनो वेत्ति शिवतां देहान्ते तु शिवो भवेत् ।
१३.२४१ . उक्तं च निशिसंचारयोगसंचारशास्त्रयोः ॥ २४१
१३.२४२ . विकल्पात्तु तनौ स्थित्वा दहान्ते शिवतां व्रजेत् ।
१३.२४२ . मध्यमध्ये शक्तिपाते शिवलाभोत्सुकोऽपि सन् ॥ २४२
१३.२४३ . बुभुक्षुर्यत्र युक्तस्तद्भुक्त्वा देहक्षये शिवः ।
१३.२४३ . मन्दमध्ये तु तत्रैव तत्त्वे क्वापि नियोजितः ॥ २४३
१३.२४४ . देहान्ते तत्त्वगं भोगं भुक्त्वा पश्चाच्छिवं व्रजेत् ।
१३.२४४ . तत्रापि तारतम्यस्य संभवाच्चिरशीघ्रता ॥ २४४
१३.२४५ . बह्वल्पभोगयोगश्च देहभूमाल्पताक्रमः ।
१३.२४५ . तीव्रमन्दे मध्यमन्दे मन्दमन्दे बुभुक्षुता ॥ २४५
१३.२४६ . क्रमान्मुख्यातिमात्रेण विधिनैत्यन्ततः शिवम् ।
१३.२४६ . अन्ये यियासुरित्यादिग्रन्थं प्राग्ग्रन्थसंगतम् ॥ २४६
१३.२४७ . कुर्वन्ति मध्यतीव्राख्यशक्तिसंपातगोचरम् ।
१३.२४७ . यदा प्रतिभयाविष्टोऽप्येष संवादयोजनाम् ॥ २४७
१३.२४८ . इच्छन्यियासुर्भवति तदा नीयेत सद्गुरुम् ।
१३.२४८ . न सर्वः प्रतिभाविष्टः शक्त्या नीयेत सद्गुरुम् ॥ २४८
१३.२४९ . इति ब्रूते यियासुत्वं वक्तव्यं नान्यथा ध्रुवम् ।
१३.२४९ . रुद्रशक्तिसमाविष्टो नीयते सद्गुरुं प्रति ॥ २४९
१३.२५० . तेन प्राप्तविवेकोत्थज्ञानसंपूर्णमानसः ।
१३.२५० . दार्ढ्यसंवादरूढ्यादेर्यियासुर्भवति स्फुटम् ॥ २५०
१३.२५१ . उक्तं नन्दिशिखातन्त्रे प्राच्यषट्के महेशिना ।
१३.२५१ . अभिलाषः शिवे देवे पशूनां भवते तदा ॥ २५१
१३.२५२ . यदा शैवाभिमानेन युक्ता वै परमाणवः ।
१३.२५२ . तदैव ते विमुक्तास्तु दीक्षिता गुरुणा यतः ॥ २५२
१३.२५३ . प्राप्तिमात्राच्च ते सिद्धसाध्या इति हि गम्यते ।
१३.२५३ . तमाराध्येति तु ग्रन्थो मन्दतीव्रैकगोचरः ॥ २५३
१३.२५४ . नवधा शक्तिपातोऽयं शंभुनाथेन वर्णितः ।
१३.२५४ . इदं सारमिह ज्ञेयं परिपूर्णचिदात्मनः ॥ २५४
१३.२५५ . प्रकाशः परमः शक्तिपातोऽवच्छेदवर्जितः ।
१३.२५५ . तथाविधोऽपि भोगांशावच्छेदेनोपलक्षितः ॥ २५५
१३.२५६ . अपरः शक्तिपातोऽसौ पर्यन्ते शिवताप्रदः ।
१३.२५६ . उभयत्रापि कर्मादेर्मायान्तर्वर्तिनो यतः ॥ २५६
१३.२५७ . नास्ति व्यापार इत्येवं निरपेक्षः स सर्वतः ।
१३.२५७ . तेन मायान्तराले ये रुद्रा ये च तदूर्ध्वतः ॥ २५७
१३.२५८ . स्वाधिकारक्षये तैस्तैर्भैरवीभूयते हठात् ।
१३.२५८ . ये मायया ह्यनाक्रान्तास्ते कर्माद्यनपेक्षिणः ॥ २५८
१३.२५९ . शक्तिपातवशादेव तां तां सिद्धिमुपाश्रिताः ।
१३.२५९ . ननु पूजाजपध्यानशंकरासेवनादिभिः ॥ २५९
१३.२६० . ते मन्त्रादित्वमापन्नाः कथं कर्मानपेक्षिणः ।
१३.२६० . मैवं तथाविधोत्तीर्णशिवध्यानजपादिषु ॥ २६०
१३.२६१ . प्रवृत्तिरेव प्रथममेषां कस्माद्विविच्यताम् ।
१३.२६१ . कर्मतत्साम्यवैराग्यमलपाकादि दूषितम् ॥ २६१
१३.२६२ . ईश्वरेच्छा निमित्तं चेच्छक्तिपातैकहेतुता ।
१३.२६२ . जपादिका क्रियाशक्तिरेवेत्थं नतु कर्म तत् ॥ २६२
१३.२६३ . कर्म तल्लोकरूढं हि यद्भोगमवरं ददत् ।
१३.२६३ . तिरोधत्ते भोक्तृरूपं संज्ञाया तु न नो भरः ॥ २६३
१३.२६४ . तेषां भोगोत्कता कस्मादिति चेद्दत्तमुत्तरम् ।
१३.२६४ . चित्राकारप्रकाशोऽयं स्वतन्त्रः परमेश्वरः ॥ २६४
१३.२६५ . स्वातन्त्र्यात्तु तिरोभावबन्धो भोगेऽस्य भोक्तृताम् ।
१३.२६५ . पुष्णन्स्वं रूपमेव स्यान्मलकर्मादिवर्जितम् ॥ २६५
१३.२६६ . उक्तं सेयं क्रियाशक्तिः शिवस्य पशुवर्तिनी ।
१३.२६६ . बन्धयित्रीति तत्कर्म कथ्यते रूपलोपकृत् ॥ २६६
१३.२६७ . ज्ञाता सा च क्रियाशक्तिः सद्यः सिद्ध्युपपादिका ।
१३.२६७ . अविच्छिन्नस्वात्मसंवित्प्रथा सिद्धिरिहोच्यते ॥ २६७
१३.२६८ . सा भोगमोक्षस्वातन्त्र्यमहालक्ष्मीरिहाक्षया ।
१३.२६८ . विष्ण्वादिरूपता देवे या काचित्सा निजात्मना ॥ २६८
१३.२६९ . भेदयोगवशान्मायापदमध्यव्यवस्थिता ।
१३.२६९ . तेन तद्रूपतायोगाच्छक्तिपातः स्थितोऽपि सन् ॥ २६९
१३.२७० . तावन्तं भोगमाधत्ते पर्यन्ते शिवतां नतु ।
१३.२७० . यथा स्वातन्त्र्यतो राजाप्यनुगृह्णाति कंचन ॥ २७०
१३.२७१ . ईशशक्तिसमावेशात्तथा विष्ण्वादयोऽप्यलम् ।
१३.२७१ . मायागर्भाधिकारीयशक्तिपातवशात्ततः ॥ २७१
१३.२७२ . कोऽपि प्रधानपुरुषविवेकी प्रकृतेर्गतः ।
१३.२७२ . उत्कृष्टात्तत एवाशु कोऽपि बुद्धा विवेकिताम् ॥ २७२
१३.२७३ . क्षणात्पुंसः कलायाश्च पुंमायान्तरवेदकः ।
१३.२७३ . कलाश्रयस्याप्यत्यन्तं कर्मणो विनिवर्तनात् ॥ २७३
१३.२७४ . ज्ञानाकलः प्राक्तनस्तु कर्मी तस्याश्रयस्थितेः ।
१३.२७४ . स परं प्रकृतेर्बुध्ने सृष्टिं नायाति जातुचित् ॥ २७४
१३.२७५ . मायाधरे तु सृज्येतानन्तेशेन प्रचोदनात् ।
१३.२७५ . विज्ञानाकलतां प्राप्तः केवलादधिकारतः ॥ २७५
१३.२७६ . मलान्मन्त्रतदीशादिभावमेति सदा शिवात् ।
१३.२७६ . पत्युः परस्माद्यस्त्वेष शक्तिपातः स वै मलात् ॥ २७६
१३.२७७ . अज्ञानाख्याद्वियोक्तेति शिवभावप्रकाशकः ।
१३.२७७ . नान्येन शिवभावो हि केनचित्संप्रकाशते ॥ २७७
१३.२७८ . स्वच्छन्दशास्त्रे तेनोक्तं वादिनां तु शतत्रयम् ।
१३.२७८ . त्रिषष्ट्यभ्यधिकं भ्रान्तं वैष्णवाद्यं निशान्तरे ॥ २७८
१३.२७९ . शिवज्ञानं केवलं च शिवतापत्तिदायकम् ।
१३.२७९ . शिवतापत्तिपर्यन्तः शक्तिपातश्च चर्च्यते ॥ २७९
१३.२८० . अन्यथा किं हि तत्स्याद्यच्छैव्या शक्त्यानधिष्ठितम् ।
१३.२८० . तेनेह वैष्णवादीनां नाधिकारः कथंचन ॥ २८०
१३.२८१ . ते हि भेदैकवृत्तित्वादभेदे दूरवर्जिताः ।
१३.२८१ . स्वातन्त्र्यात्तु महेशस्य तेऽपि चेच्छिवतोन्मुखाः ॥ २८१
१३.२८२ . द्विगुणा संस्क्रियास्त्येषां लिङ्गोद्धृत्याथ दीक्षया ।
१३.२८२ . दुष्टाधिवासविगमे पुष्पैः कुम्भोऽधिवास्यते ॥ २८२
१३.२८३ . द्विगुणोऽस्य स संस्कारो नेत्थं शुद्धे घटे विधिः ।
१३.२८३ . इत्थं श्रीशक्तिपातोऽयं निरपेक्ष इहोदितः ॥ २८३
१३.२८४ . अनयैव दिशा नेयं मतङ्गकिरणादिकम् ।
१३.२८४ . ग्रन्थगौरवभीत्या तु तल्लिखित्वा न योजितम् ॥ २८४
१३.२८५ . पुराणेऽपि च तस्यैव प्रसादाद्भक्तिरिष्यते ।
१३.२८५ . यया यान्ति परां सिद्धिं तद्भावगतमानसाः ॥ २८५
१३.२८६ . एवकारेण कर्मादिसापेक्षत्वं निषिध्यते ।
१३.२८६ . प्रसादो निर्मलीभावस्तेन संपूर्णरूपता ॥ २८६
१३.२८७ . आत्मना तेन हि शिवः स्वयं पूर्णः प्रकाशते ।
१३.२८७ . शिवीभावमहासिद्धिस्पर्शवन्ध्ये तु कुत्रचित् ॥ २८७
१३.२८८ . वैष्णवादौ हि या भक्तिर्नासौ केवलतः शिवात् ।
१३.२८८ . शिवो भवति तत्रैष कारणं न तु केवलः ॥ २८८
१३.२८९ . निर्मलश्चापि तु प्राप्तावच्छित्कर्माद्यपेक्षकः ।
१३.२८९ . यया यान्ति परां सिद्धिमित्यस्येदं तु जीवितम् ॥ २८९
१३.२९० . श्रीमानुत्पलदेवश्चाप्यस्माकं परमो गुरुः ।
१३.२९० . शक्तिपातसमये विचारणं प्राप्तमीश न करोषि कर्हिचित् ॥ २९०
१३.२९१ . अद्य मां प्रति किमागतं यतः स्वप्रकाशनविधौ विलम्बसे ।
१३.२९१ . कर्हिचित्प्राप्तशब्दाभ्यामनपेक्षित्वमूचिवान् ॥ २९१
१३.२९२ . दुर्लभत्वमरागित्वं शक्तिपातविधौ विभोः ।
१३.२९२ . अपरार्धेन तस्यैव शक्तिपातस्य चित्रताम् ॥ २९२
१३.२९३ . व्यवधानचिरक्षिप्रभेदाद्यैरुपवर्णितैः ।
१३.२९३ . श्रीमताप्यनिरुद्धेन शक्तिमुन्मीलिनीं विभोः ॥ २९३
१३.२९४ . व्याचक्षाणेन मातङ्गे वर्णिता निरपेक्षता ।
१३.२९४ . स्थावरान्तेऽपि देवस्य स्वरूपोन्मीलनात्मिका ॥ २९४
१३.२९५ . शक्तिः पतन्ती सापेक्षा न क्वापीति सुविस्तरात् ।
१३.२९५ . एवं विचित्रेऽप्येतस्मिञ्छक्तिपाते स्थिते सति ॥ २९५
१३.२९६ . तारतम्यादिभिर्भेदैः समय्यादिविचित्रता ।
१३.२९६ . कश्चिद्रुद्राशतामात्रापादनात्तत्प्रसादतः ॥ २९६
१३.२९७ . शिवत्वं क्रमशो गच्छेत्समयी यो निरूप्यते ।
१३.२९७ . कश्चिच्छुद्धाध्वबन्धः सन् पुत्रकः शीघ्रमक्रमात् ॥ २९७
१३.२९८ . भोगव्यवधिना कोऽपि साधकश्चिरशीघ्रतः ।
१३.२९८ . कश्चित्संपूर्णकर्तव्यः कृत्यपञ्चकभागिनि ॥ २९८
१३.२९९ . रूपे स्थितो गुरुः सोऽपि भोगमोक्षादिभेदभाक् ।
१३.२९९ . समय्यादिचतुष्कस्य समासव्यासयोगतः ॥ २९९
१३.३०० . क्रमाक्रमादिभिर्भेदैः शक्तिपातस्य चित्रता ।
१३.३०० . क्रमिकः शक्तिपातश्च सिद्धान्ते वामके ततः ॥ ३००
१३.३०१ . दक्षे मते कुले कौले षडर्धे हृदये ततः ।
१३.३०१ . उल्लङ्घनवशाद्वापि झटित्यक्रममेव वा ॥ ३०१
१३.३०२ . उक्तं श्रीभैरवकुले पञ्चदीक्षासुसंस्कृतः ।
१३.३०२ . गुरुरुल्लङ्घिताधःस्थस्रोता वै त्रिकशास्त्रगः ॥ ३०२
१३.३०३ . ज्ञानाचारादिभेदेन ह्युत्तराधरता विभुः ।
१३.३०३ . शास्त्रेष्वदीदृशच्छ्रीमत्सर्वाचारहृदादिषु ॥ ३०३
१३.३०४ . वाममार्गाभिषिक्तस्तु दैशिकः परतत्त्ववित् ।
१३.३०४ . तथापि भैरवे तन्त्रे पुनः संस्कारमर्हति ॥ ३०४
१३.३०५ . शैववैमलसिद्धान्ता आर्हताः कारुकाश्च ये ।
१३.३०५ . सर्वे ते पशवो ज्ञेया भैरवे मातृमण्डले ॥ ३०५
१३.३०६ . कुलकालीविधौ चोक्तं वैष्णवाना विशेषतः ।
१३.३०६ . भस्मनिष्ठाप्रपन्नानामित्यादौ नैव योग्यता ॥ ३०६
१३.३०७ . स्वच्छन्दशास्त्रे संक्षेपादुक्तं च श्रीमहेशिना ।
१३.३०७ . अन्यशास्त्ररतो यस्तु नासौ सिद्धिफलप्रदः ॥ ३०७
१३.३०८ . समय्यादिक्रमाल्लब्धाभिषेको हि गुरुर्मतः ।
१३.३०८ . स च शक्तिवशादित्थं वैष्णवादिषु कोऽन्वयः ॥ ३०८
१३.३०९ . छद्मापश्रवणाद्यैस्तु तज्ज्ञानं गृह्णतो भवेत् ।
१३.३०९ . प्रायश्चित्तमतस्तादृगधिकार्यत्र किं भवेत् ॥ ३०९
१३.३१० . फलाकाङ्क्षायुतः शिष्यस्तदेकायत्तसिद्धिकः ।
१३.३१० . ध्रुवं पच्येत नरके प्रायश्चित्त्युपसेवनात् ॥ ३१०
१३.३११ . तिरोभावप्रकारोऽयं यत्तादृशि नियोजितः ।
१३.३११ . गुरौ शिवेन तद्भक्तिः शक्तिपातोऽस्य नोच्यते ॥ ३११
१३.३१२ . यदातु वैचित्र्यवशाज्जानीयात्तस्य तादृशम् ।
१३.३१२ . विपरीतप्रवृत्तत्वं ज्ञानं तस्मादुपाहरेत् ॥ ३१२
१३.३१३ . तं च त्यजेत्पापवृत्तिं भवेत्तु ज्ञानतत्परः ।
१३.३१३ . यथा चौराद्गृहीत्वार्थं तं निगृह्णाति भूपतिः ॥ ३१३
१३.३१४ . वैष्णवादेस्तथा शैवं ज्ञानमाहृत्य सन्मतिः ।
१३.३१४ . स हि भेदैकवृत्तित्वं शिवज्ञाने श्रुतेऽप्यलम् ॥ ३१४
१३.३१५ . नोज्झतीति दृढं वामाधिष्ठितस्तत्पशूत्तमः ।
१३.३१५ . शिवेनैव तिरोभाव्य स्थापितो नियतेर्बलात् ॥ ३१५
१३.३१६ . कथङ्कारं पतिपदं प्रयातु परतन्त्रितः ।
१३.३१६ . स्वच्छन्दशास्त्रे प्रोक्तं च वैष्णवादिषु ये रताः ॥ ३१६
१३.३१७ . भ्रमयत्येव तान्माया ह्यमोक्षे मोक्षलिप्सया ।
१३.३१७ . वैष्णवादिः शैवशास्त्रं मेलयन्निजशासने ॥ ३१७
१३.३१८ . ध्रुवं संशयमापन्न उभयभ्रष्टतां व्रजेत् ।
१३.३१८ . स्वदृष्टौ परदृष्टौ च समयोल्लङ्घनादसौ ॥ ३१८
१३.३१९ . प्रत्यवायं यतोऽभ्येति चरेत्तन्नेदृशं क्रमम् ।
१३.३१९ . उक्तं श्रीमद्गह्वरे च परमेशेन तादृशम् ॥ ३१९
१३.३२० . नान्यशास्त्राभियुक्तषु शिवज्ञानं प्रकाशते ।
१३.३२० . तन्न सैद्धान्तिको वामे नासौ दक्षे स नो मते ॥ ३२०
१३.३२१ . कुलकौले त्रिके नासौ पूर्वः पूर्वः परत्र तु ।
१३.३२१ . अवच्छिन्नोऽनवच्छेदं नो वेत्त्यानन्त्यसंस्थितः ॥ ३२१
१३.३२२ . सर्वंसहस्ततोऽधःस्थ ऊर्ध्वस्थोऽधिकृतो गुरुः ।
१३.३२२ . स्वात्मीयाधरसंस्पर्शात्प्राणयन्नधराः क्रियाः ॥ ३२२
१३.३२३ . सफलीकुरुते यत्तदूर्ध्वस्थो गुरुरुत्तमः ।
१३.३२३ . अधःस्थदृक्स्थोऽप्येतादृग्गुरुसेवी भवेत्स यः ॥ ३२३
१३.३२४ . तादृक्शक्तिनिपातेद्धो यो द्रागूर्ध्वमिमं नयेत् ।
१३.३२४ . तत्तद्गिरिनदीप्रायावच्छिन्ने क्षेत्रपीठके ॥ ३२४
१३.३२५ . उत्तरोत्तरविज्ञाने नाधिकार्यधरोऽधरः ।
१३.३२५ . उत्तरोत्तरमाचार्यं विदन्नप्यधरोऽधरः ॥ ३२५
१३.३२६ . कुर्वन्नधिक्रियां शास्त्रलङ्घी निग्रहभाजनम् ।
१३.३२६ . शक्तिपातबलादेव ज्ञानयोग्यविचित्रता ॥ ३२६
१३.३२७ . श्रौतं चिन्तामयं द्व्यात्म भावनामयमेव च ।
१३.३२७ . ज्ञानं तदुत्तरं ज्यायो यतो मोक्षैककारणम् ॥ ३२७
१३.३२८ . तत्त्वेभ्य उद्धृतिं क्वापि योजनं सकलेऽकले ।
१३.३२८ . कथं कुर्याद्विना ज्ञानं भावनामयमुत्तमम् ॥ ३२८
१३.३२९ . योगी तु प्राप्ततत्तत्त्वसिद्धिरप्युत्तमे पदे ।
१३.३२९ . सदाशिवाद्ये स्वभ्यस्तज्ञानित्वादेव योजकः ॥ ३२९
१३.३३० . अधरेषु च तत्त्वेषु या सिद्धिर्योगजास्य सा ।
१३.३३० . विमोचनायां नोपायः स्थितापि धनदारवत् ॥ ३३०
१३.३३१ . यस्तूत्पन्नसमस्ताध्वसिद्धिः सहि सदाशिवः ।
१३.३३१ . साक्षादेष कथं मर्त्यान्मोचयेद्गुरुतां व्रजन् ॥ ३३१
१३.३३२ . तेनोक्तं मालिनीतन्त्रे विचार्य ज्ञानयोगिते ।
१३.३३२ . यतश्च मोक्षदः प्रोक्तः स्वभ्यस्तज्ञानवान्बुधैः ॥ ३३२
१३.३३३ . तस्मात्स्वभ्यस्तविज्ञानतैवैकं गुरुलक्षणम् ।
१३.३३३ . विभागस्त्वेष मे प्रोक्तः शंभुनाथेन दर्श्यते ॥ ३३३
१३.३३४ . मोक्षज्ञानपरः कुर्याद्गुरुं स्वभ्यस्तवेदनम् ।
१३.३३४ . अन्यं त्यजेत्प्राप्तमपि तथाचोक्तं शिवेन तत् ॥ ३३४
१३.३३५ . आमोदार्थी यथा भृङ्गः पुष्पात्पुष्पान्तरं व्रजेत् ।
१३.३३५ . विज्ञानार्थी तथा शिष्यो गुरोर्गुर्वन्तरं व्रजेत् ॥ ३३५
१३.३३६ . शक्तिहीनं गुरुं प्राप्य मोक्षज्ञाने कथं श्रयेत् ।
१३.३३६ . नष्टमूले द्रुमे देवि कुतः पुष्पफलादिकम् ॥ ३३६
१३.३३७ . उत्तरोत्तरमुत्कर्षलक्ष्मीं पश्यन्नपि स्थितः ।
१३.३३७ . अधमे यः पदे तस्मात्कोऽन्यः स्याद्दैवदग्धकः ॥ ३३७
१३.३३८ . यस्तु भोगं च मोक्षं च वाञ्छेद्विज्ञानमेव च ।
१३.३३८ . स्वभ्यस्तज्ञानिनं योगसिद्धं स गुरुमाश्रयेत् ॥ ३३८
१३.३३९ . तदभावे तु विज्ञानमोक्षयोर्ज्ञानिनं श्रयेत् ।
१३.३३९ . भुक्त्यंशे योगिनं यस्तत्फलं दातुं भवेत्क्षमः ॥ ३३९
१३.३४० . फलदानाक्षमे योगिन्यपायैकोपदेशिनि ।
१३.३४० . वरं ज्ञानी योऽभ्युपायं दिशेदपिच मोचयेत् ॥ ३४०
१३.३४१ . ज्ञानी न पूर्ण एवैको यदि ह्यंशांशिकाक्रमात् ।
१३.३४१ . ज्ञानान्यादाय विज्ञानं कुर्वीताखण्डमण्डलम् ॥ ३४१
१३.३४२ . तेनासंख्यान्गुरून्कुर्यात्पूरणाय स्वसंविदः ।
१३.३४२ . धन्यस्तु पूर्णविज्ञानं ज्ञानार्थी लभते गुरुम् ॥ ३४२
१३.३४३ . नानागुर्वागमस्रोतःप्रतिभामात्रमिश्रितम् ।
१३.३४३ . कृत्वा ज्ञानार्णवं स्वाभिर्विप्रुङ्गिः प्लावयेन्न किम् ॥ ३४३
१३.३४४ . आ तपनान्मोटकान्तं यस्य मेऽस्ति गुरुक्रमः ।
१३.३४४ . तस्य मे सर्वशिष्यस्य नोपदेशदरिद्रता ॥ ३४४
१३.३४५ . श्रीमता कल्लटेनेत्थं गुरुणा तु न्यरूप्यत ।
१३.३४५ . अहमप्यत एवाधःशास्त्रदृष्टिकुतूहलात् ॥ ३४५
१३.३४६ . तार्किकश्रौतबौद्धार्हद्वैष्णवादीन्नसेविषि ।
१३.३४६ . लोकाध्यात्मातिमार्गादिकर्मयोगविधानतः ॥ ३४६
१३.३४७ . संबोधोत्कर्षबाहुल्यात्क्रमोत्कृष्टान्विभावयेत् ।
१३.३४७ . श्रीपूर्वशास्त्रे प्रष्टारो मुनयो नारदादयः ॥ ३४७
१३.३४८ . प्राग्वैष्णवाः सौगताश्च सिद्धान्तादिविदस्ततः ।
१३.३४८ . क्रमात्त्रिकार्थविज्ञानचन्द्रोत्सुकितदृष्टयः ॥ ३४८
१३.३४९ . तस्मान्न गुरुभूयस्त्वे विशङ्केत कदाचन ।
१३.३४९ . गुर्वन्तररते मूढे आगमान्तरसेवके ॥ ३४९
१३.३५० . प्रत्यवायो य आम्नातः स इत्थमिति गृह्यताम् ।
१३.३५० . यो यत्र शास्त्रेऽधिकृतः स तत्र गुरुरुच्यते ॥ ३५०
१३.३५१ . तत्रानधिकृतो यस्तु तद्गुर्वन्तरमुच्यते ।
१३.३५१ . यथा तन्मण्डलासीनो मण्डलान्तरभूपतिम् ॥ ३५१
१३.३५२ . स्वमण्डलजिगीषुः सन्सेवमानो विनश्यति ।
१३.३५२ . तथोत्तरोत्तरज्ञानसिद्धिप्रेप्सुः समाश्रयन् ॥ ३५२
१३.३५३ . अधराधरमाचार्यं विनाशमधिगच्छति ।
१३.३५३ . एवमेवोर्ध्ववर्तिष्णोरागमात्सिद्धिवाञ्छकः ॥ ३५३
१३.३५४ . मायीयशास्त्रनिरतो विनाशं प्रतिपद्यते ।
१३.३५४ . उक्तं च श्रीमदानन्दे कर्म संश्रित्य भावतः ॥ ३५४
१३.३५५ . जुगुप्सते तत्तस्मिंश्च विफलेऽन्यत्समाश्रयेत् ।
१३.३५५ . दिनाद्दिनं ह्रसंस्त्वेवं पच्यते रौरवादिषु ॥ ३५५
१३.३५६ . यस्तूर्ध्वोर्ध्वपथप्रेप्सुरधरं गुरुमागमम् ।
१३.३५६ . जिहासेच्छक्तिपातेन स धन्यः प्रोन्मुखीकृतः ॥ ३५६
१३.३५७ . अत एवेह शास्त्रेषु शैवेष्वेव निरूप्यते ।
१३.३५७ . शास्त्रान्तरार्थानाश्वस्तान्प्रति संस्कारको विधिः ॥ ३५७
१३.३५८ . अतश्चाप्युत्तमं शैवं योऽन्यत्र पतितः सहि ।
१३.३५८ . इहानुग्राह्य ऊर्ध्वोर्ध्वं नेतस्तु पतितः क्वचित् ॥ ३५८
१३.३५९ . अत एव हि सर्वज्ञैर्ब्रह्मविष्ण्वादिभिर्निजे ।
१३.३५९ . न शासने समाम्नातं लिङ्गोद्धारादि किंचन ॥ ३५९
१३.३६० . इत्थं विष्ण्वादयः शैवपरमार्थैकवेदिनः ।
१३.३६० . कांश्चित्प्रति तथादिक्षुस्ते मोहाद्विमतिं श्रिताः ॥ ३६०
१३.३६१ . तथाविधामेव मतिं सत्यसंस्पर्शनाक्षमाम् ।
१३.३६१ . दृष्ट्वैषां ब्रह्मविष्ण्वाद्यैर्बुद्धैरपि तथोदितम् ॥ ३६१
१३.३६२ . इत्येष युक्त्यागमतः शक्तिपातो विवेचितः ।

च्१४ अथ श्रीतन्त्रालोके चतुर्दशमाह्निकम्

१४.१ . तिरोभावस्वरूपं तु कथ्यमानं विविच्यताम् ।
१४.१ . स्वभावात्परमेशानो नियत्यनियतिक्रमम् ॥ १
१४.२ . स्पृशन्प्रकाशते येन ततः स्वच्छन्द उच्यते ।
१४.२ . नियतिं कर्मफलयोराश्रित्यैष महेश्वरः ॥ २
१४.३ . सृष्टिसंस्थितिसंहारान्विधत्तेऽवान्तरस्थितीन् ।
१४.३ . महासर्गे पुनः सृष्टिसंहारानन्त्यशालिनि ॥ ३
१४.४ . एकः स देवो विश्वात्मा नियतित्यागतः प्रभुः ।
१४.४ . अवान्तरे या च सृष्टिः स्थितिश्चात्राप्ययन्त्रितम् ॥ ४
१४.५ . नोज्झत्येष वपुस्त्यक्तनियतिश्च स्थितोऽत्र तत् ।
१४.५ . नियत्यैव यदा चैष स्वरूपाच्छादनक्रमात् ॥ ५
१४.६ . भुङ्क्ते दुःखविमोहादि तदा कर्मफलक्रमः ।
१४.६ . त्यक्त्वा तु नियमं कार्मं दुःखमोहपरीतताम् ॥ ६
१४.७ . बिभासयिषुरास्तेऽयं तिरोधानेऽनपेक्षकः ।
१४.७ . यथा प्रकाशस्वातन्त्र्यात्प्रतिबुद्धोऽप्यबुद्धवत् ॥ ७
१४.८ . आस्ते तद्वदनुत्तीर्णोऽप्युत्तीर्ण इव चेष्टते ।
१४.८ . यथा च बुद्धस्तां मूढचेष्टां कुर्वन्नपि द्विषन् ॥ ८
१४.९ . हृद्यास्ते मूढ एवं हि प्रबुद्धानां विचेष्टितम् ।
१४.९ . श्रीविद्याधिपतिश्चाह मानस्तोत्रे तदीदृशम् ॥ ९
१४.१० . ये यौष्माके शासनमार्गे कृतदीक्षाः संगच्छन्तो मोहवशाद्विप्रतिपत्तिम् ।
१४.१० . नूनं तेषा नास्ति भवद्भानुनियोगः सङ्कोचः किं सूर्यकरैस्तामरसानाम् ॥ १०
१४.११ . ज्ञातज्ञेया धातृपदस्था अपि सन्तो ये त्वन्मार्गात्कापथगास्तेऽपि न सम्यक ।
१४.११ . प्रायस्तेषां लैङ्गिकबुद्ध्यादिसमुत्थो मिथ्याबोधः सर्पवसादीपजकल्पः ॥ ११
१४.१२ . यस्माद्विद्धं सूतकमुख्येन नु ताम्रं तद्यद्भूयः स्वां प्रकृतिं नो समुपेयात् ।
१४.१२ . नो तैः पीतं भूतलसंस्थैरमृतं तद्येषां तृट्क्षुद्दुःखविबाधाः पुनरस्मिन् ॥ १२
१४.१३ . ततः प्रबुद्धचेष्टासौ मन्त्रचर्यार्चनादिका ।
१४.१३ . द्वेषेद्धान्तर्दहत्येनं दाहः शङ्कैव सा यतः ॥ १३
१४.१४ . न चास्य कर्ममहिमा तादृग्येनेत्थमास्त सः ।
१४.१४ . किं हि तत्कर्म कस्माद्वा पूर्वेणात्र समो विधिः ॥ १४
१४.१५ . तस्मात्सा परमेशेच्छा ययायं मोहितस्तथा ।
१४.१५ . अनन्तकालसंवेद्यदुःखपात्रत्वमीहते ॥ १५
१४.१६ . तत्रापि चेच्छावैचित्र्यादिहामुत्रोभयात्मकः ।
१४.१६ . दुःखस्यापि विभेदोऽस्ति चिरशैघ्र्यकृतस्तथा ॥ १६
१४.१७ . कालकामान्धकादीनां पौलस्त्यपुरवासिनाम् ।
१४.१७ . तथान्येषां तिरोभावस्तावद्दुःखो ह्यमुत्र च ॥ १७
१४.१८ . अन्योऽपि च तिरोभावः समयोल्लङ्घनात्मकः ।
१४.१८ . यदुक्तं परमेशेन श्रीमदानन्दगह्वरे ॥ १८
१४.१९ . समयोल्लङ्घनाद्देवि क्रव्यादत्वं शतं समाः ।
१४.१९ . तत्रापि मन्दतीव्रादिभेदाद्बहुविधः क्रमः ॥ १९
१४.२० . स्वातन्त्र्याच्च महेशस्य तिरोभूतोऽप्यसौ स्वयम् ।
१४.२० . परद्वारेण वाभ्येति भूयोऽनुग्रहमप्यलम् ॥ २०
१४.२१ . भूयोऽनुग्रहतः प्रायश्चित्ताद्याचरणे सति ।
१४.२१ . अनुसारेण दीक्षादौ कृते स्याच्छिवतामयः ॥ २१
१४.२२ . तिरोभूतः परेतासुरपि बन्धुसुहृद्गुरून् ।
१४.२२ . आलम्ब्य शक्तिपातेन दीक्षाद्यैरनुगृह्यते ॥ २२
१४.२३ . तत्रापि कालशीघ्रत्वचिरत्वादिविभेदताम् ।
१४.२३ . तथैति शक्तिपातोऽसौ येनायाति शिवात्मताम् ॥ २३
१४.२४ . इत्थं सृष्टिस्थितिध्वंसतिरोभावमनुग्रहः ।
१४.२४ . इति पञ्चसु कर्तृत्वं शिवत्वं संविदात्मनः ॥ २४
१४.२५ . पञ्चकृत्यस्वतन्त्रत्वसंपूर्णस्वात्ममानिनः ।
१४.२५ . योगिनोऽर्चाजपध्यानयोगाः संस्युः सदोदिताः ॥ २५
१४.२६ . ऐन्द्रजालिकवृत्तान्ते न रज्येत कदाचन ।
१४.२६ . सादाशिवोऽपि यो भोगो बन्धः सोऽप्युचितात्मनाम् ॥ २६
१४.२७ . ज्ञातृत्वमेव शिवता स्वातन्त्र्यं तदिहोच्यते ।
१४.२७ . कुलालवत्तु कर्तृत्वं न मुख्यं तदधिष्ठितेः ॥ २७
१४.२८ . इति ज्ञात्वा ग्रहीतव्या नैव जात्वपि खण्डना ।
१४.२८ . शिवोऽहं चेन्मदिच्छानुवर्ति किं न जगत्त्विति ॥ २८
१४.२९ . ममेच्छामनुवर्तन्तामित्यत्राहंविदि स्फुरेत् ।
१४.२९ . शिवो वा परमेशानो देहादिरथ निर्मितः ॥ २९
१४.३० . शिवस्य तावदस्त्येतद्देहस्त्वेष तथा त्वया ।
१४.३० . कृतः कान्या देहतास्य तत्किं स्याद्वाच्यतापदम् ॥ ३०
१४.३१ . उक्तं च सिद्धसन्तानश्रीमदूर्मिमहाकुले ।
१४.३१ . पवनभ्रमणप्राणविक्षेपादिकृतश्रमाः ॥ ३१
१४.३२ . कुहकादिषु ये भ्रान्तास्ते भ्रान्ताः परमे पदे ।
१४.३२ . सर्वत्र बहुमानेन याप्युत्क्रान्तिर्विमुक्तये ॥ ३२
१४.३३ . प्रोक्ता सा सारशास्त्रेषु भोगोपायतयोदिता ।
१४.३३ . यदि सर्वगता देवो वदोत्क्रम्य क्व यास्यति ॥ ३३
१४.३४ . अथासर्वगतस्तर्हि घटतुल्यस्तदा भवेत् ।
१४.३४ . उत्क्रान्तिविधियोगोऽयमेकदेशेन कथ्यते ॥ ३४
१४.३५ . निरंशे शिवतत्त्वे तु कथमुत्क्रान्तिसंगतिः ।
१४.३५ . यथा धरादौ वाय्वन्ते भृग्वम्ब्वग्न्युपवासकैः ॥ ३५
१४.३६ . आत्मनो योजनं व्योम्नि तद्वदुत्क्रान्तिवर्तना ।
१४.३६ . तस्मान्नोत्क्रमयेज्जीवं परतत्त्वसमीहया ॥ ३६
१४.३७ . श्रीपूर्वशास्त्रे तूक्तं यदुत्क्रान्तेर्लक्षणं न तत् ।
१४.३७ . मुक्त्युपायतया किंतु भोगहान्यै तथैषणात् ॥ ३७
१४.३८ . जपध्यानादिसंसिद्धः स्वातन्त्र्याच्छक्तिपाततः ।
१४.३८ . भोगं प्रति विरक्तश्चेदित्थं देहं त्यजेदिति ॥ ३८
१४.३९ . स्वच्छन्दमृत्योरपि यद्भीष्मादेः श्रूयते किल ।
१४.३९ . भोगवैरस्यसंप्राप्तौ जीवितान्तोपसर्पणम् ॥ ३९
१४.४० . योगमन्त्रामृतद्रव्यवराद्यैः सिद्धिभाक्तनुः ।
१४.४० . हातुं नह्यन्यथा शक्या विनोक्तक्रमयोगतः ॥ ४०
१४.४१ . उक्तं च मालिनीतन्त्रे परमेशेन तादृशम् ।
१४.४१ . सर्वमप्यथवा भोगं मन्यमानो विरूपकम् ॥ ४१
१४.४२ . इत्यादि वदता सर्वैरलक्ष्यान्तःसतत्त्वकम् ।
१४.४२ . एवं सृष्ट्यादिकर्तव्यस्वस्वातन्त्र्योपदेशनम् ॥ ४२
१४.४३ . यत्सैव मुख्यदीक्षा स्याच्छिष्यस्य शिवदायिनी ।
१४.४३ . उक्तं श्रीनिशिचारे च भैरवीयेण तेजसा ॥ ४३
१४.४४ . व्याप्तं विश्वं प्रपश्यन्ति विकल्पोज्झितचेतसः ।
१४.४४ . विकल्पयुक्तचित्तस्तु पिण्डपाताच्छिवं व्रजेत् ॥ ४४
१४.४५ . बाह्यदीक्षादियोगेन चर्यासमयकल्पनैः ।
१४.४५ . अविकल्पस्तथाद्यैव जीवन्मुक्तो न संशयः ॥ ४५
१४.४६ . संसारजीर्णतरुमूलकलापकल्पसंकल्पसान्तरतया परमार्थवह्नेः ।
१४.४६ . स्युर्विस्फुलिङ्गकणिका अपि चेत्तदन्ते देदीप्यते विमलबोधहुताशराशिः ॥ ४६
१४.४७ . इत्थं दीक्षोपक्रमोऽयं दर्शितः शास्त्रसंमतः ।


च्१५ अथ श्रीतन्त्रालोके पञ्चदशमाह्निकम्

१५.१ . अथैतदुपयोगाय यागस्तावन्निरूप्यते ।
१५.१ . तत्र दीक्षैव भोगे च मुक्तौ चायात्युपायताम् ॥ १
१५.२ . स्वयं संस्कारयोगाद्वा तदङ्गं तत्प्रदर्श्यते ।
१५.२ . यो यत्राभिलषेद्भोगान् स तत्रैव नियोजितः ॥ २
१५.३ . सिद्धिभाङ्मन्त्रशक्त्येति श्रीमत्स्वायंभुवे विभुः ।
१५.३ . योग्यतावशतो यत्र वासना यस्य तत्र सः ॥ ३
१५.४ . योज्यो न च्यवते तस्मादिति श्रीमालिनीमते ।
१५.४ . वदन्भोगाद्युपायत्वं दीक्षायाः प्राह नो गुरुः ॥ ४
१५.५ . न चाधिकारिता दीक्षां विना योगेऽस्ति शाङ्करे ।
१५.५ . न च योगाधिकारित्वमेकमेवानया भवेत् ॥ ५
१५.६ . अपि मन्त्राधिकारित्वं मुक्तिश्च शिवदीक्षया ।
१५.६ . इत्यस्मिन्मालिनीवाक्ये साक्षान्मोक्षाभ्युपायता ॥ ६
१५.७ . दीक्षायाः कथिता प्राच्यग्रन्थेन पुनरुच्यते ।
१५.७ . पारम्पर्येण संस्कृत्या मोक्षभोगाभ्युपायता ॥ ७
१५.८ . येषामध्यवसायोऽस्ति न विद्यां प्रत्यशक्तितः ।
१५.८ . सुखोपायमिदं तेषां विधानमुदितं गुरोः ॥ ८
१५.९ . इति श्रीमन्मतङ्गाख्ये ह्युक्ता मोक्षाभ्युपायता ।
१५.९ . सम्यग्ज्ञानस्वभावा हि विद्या साक्षाद्विमोचिका ॥ ९
१५.१० . उक्तं तत्रैव तत्त्वानां कार्यकारणभावतः ।
१५.१० . हेयादेयत्वकथने विद्यापाद इति स्फुटम् ॥ १०
१५.११ . तत्राशक्तास्तु ये तेषां दीक्षाचर्यासमाधयः ।
१५.११ . ते विद्यापूर्वका यस्मात्तस्माज्ज्ञान्युत्तमोत्तमः ॥ ११
१५.१२ . ज्ञानं च शास्त्रात्तच्चापि श्राव्यो नादीक्षितो यतः ।
१५.१२ . अतोऽस्य संस्क्रियामात्रोपयोगो दीक्षया कृतः ॥ १२
१५.१३ . यत्र तत्रास्तु गुरुणा योजितोऽसौ फलं पुनः ।
१५.१३ . स्वविज्ञानोचितं याति ज्ञानीत्युक्तं पुरा किल ॥ १३
१५.१४ . यस्य त्वीशप्रसादेन दिव्या काचन योग्यता ।
१५.१४ . गुरोः शिशोश्च तौ नैव प्रति दीक्षोपयोगिता ॥ १४
१५.१५ . ज्ञानमेव तदा दीक्षा श्रीत्रैशिकनिरूपणात् ।
१५.१५ . सर्वशास्त्रार्थवेत्तृत्वमकस्माच्चास्य जायते ॥ १५
१५.१६ . इति श्रीमालिनीनीत्या यः सांसिद्धिकसंविदः ।
१५.१६ . स उत्तमाधिकारी स्याज्ज्ञानवान्हि गुरुर्मतः ॥ १६
१५.१७ . आत्मने वा परेभ्यो वा हितार्थी चेतयेदिदम् ।
१५.१७ . इत्युक्त्या मालिनीशास्त्रे तत्सर्वं प्रकटीकृतम् ॥ १७
१५.१८ . ज्ञानयोग्यास्तथा केचिच्चर्यायोग्यास्तथापरे ।
१५.१८ . दीक्षायोग्या योगयोग्या इति श्रीकैरणे विधौ ॥ १८
१५.१९ . तत्रोक्तलक्षणः कर्मयोगज्ञानविशारदः ।
१५.१९ . उत्तरोत्तरताभूम्युत्कृष्टो गुरुरुदीरितः ॥ १९
१५.२० . स च प्रागुक्तशक्त्यन्यतमपातपवित्रितम् ।
१५.२० . परीक्ष्य पृष्ट्वा वा शिष्यं दीक्षाकर्म समाचरेत् ॥ २०
१५.२१ . उक्तं स्वच्छन्दशास्त्रे च शिष्यं पृच्छेद्गुरुः स्वयम् ।
१५.२१ . फलं प्रार्थयसे यादृक्तादृक्साधनमारभे ॥ २१
१५.२२ . वासनाभेदतः साध्यप्राप्तिर्मन्त्रप्रचोदिता ।
१५.२२ . मन्त्रमुद्राध्वद्रव्याणां होमे साधारणा स्थितिः ॥ २२
१५.२३ . वासनाभेदतो भिन्नं शिष्याणां च गुरोः फलम् ।
१५.२३ . साधको द्विविधः शैवधर्मा लोकोज्झितस्थितिः ॥ २३
१५.२४ . लोकधर्मी फलाकांक्षी शुभस्थश्चाशुभोज्झितः ।
१५.२४ . द्विधा मुमुक्षुर्निर्बीजः समयादिविवर्जितः ॥ २४
१५.२५ . बालबालिशवृद्धस्त्रीभोगभुग्व्याधितादिकः ।
१५.२५ . अन्यः सबीजो यस्येत्थं दीक्षोक्ता शिवशासने ॥ २५
१५.२६ . विद्वद्द्वन्द्वसहानां तु सबीजा समयात्मिका ।
१५.२६ . दीक्षानुग्राहिका पाल्या विशेषसमयास्तु तैः ॥ २६
१५.२७ . अभावं भावयेत्सम्यक्कर्मणां प्राच्यभाविनाम् ।
१५.२७ . मुमुक्षोर्निरपेक्षस्य प्रारब्ध्रेकं न शाधयेत् ॥ २७
१५.२८ . साधकस्य तु भूत्यर्थमित्थमेव विशोधयेत् ।
१५.२८ . शिवधर्मिण्यसौ दीक्षा लोकधर्मापहारिणी ॥ २८
१५.२९ . अधर्मरूपिणामेव न शुभानां तु शोधनम् ।
१५.२९ . लोकधर्मिण्यसौ दीक्षा मन्त्राराधनवर्जिता ॥ २९
१५.३० . प्रारब्धदेहभेदे तु भुङ्क्तेऽसावणिमादिकम् ।
१५.३० . भुक्त्वोर्ध्वं याति यत्रैष युक्तोऽथ सकलेऽकले ॥ ३०
१५.३१ . समयाचारपाशं तु निर्बीजायां विशोधयेत् ।
१५.३१ . दीक्षामात्रेण मुक्तिः स्याद्भक्त्या देवे गुरौ सदा ॥ ३१
१५.३२ . सद्योनिर्वाणदा सेयं निर्बीजा येति भण्यते ।
१५.३२ . अतीतानागतारब्धपाशत्रयवियोजिका ॥ ३२
१५.३३ . दीक्षावसाने शुद्धस्य देहत्यागे परं पदम् ।
१५.३३ . देहत्यागे सबीजायां कर्माभावाद्विपद्यते ॥ ३३
१५.३४ . समयाचारपाशं तु दीक्षितः पालयेत्सदा ।
१५.३४ . एवं पृष्ट्वा परिज्ञाय विचार्य च गुरुः स्वयम् ॥ ३४
१५.३५ . उचितां संविधित्सुस्तां वासनां तादृशीं श्रयेत् ।
१५.३५ . आयातशक्तिपातस्य दीक्षां प्रति न दैशिकः ॥ ३५
१५.३६ . अवज्ञां विदधीतेति शंभुनाज्ञा निरूपिता ।
१५.३६ . स्वधनेन दरिद्रस्य कुर्याद्दीक्षां गुरुः स्वयम् ॥ ३६
१५.३७ . अपि दूर्वाम्बुभिर्यद्वा दीक्षायै भिक्षते शिशुः ।
१५.३७ . भिक्षोपात्तं निजं वाथ धनं प्राग्गुरवे शिशुः ॥ ३७
१५.३८ . दद्याद्येन विशुद्धं तद्यागयोग्यत्वमश्नुते ।
१५.३८ . तत्रादौ शिवतापत्तिस्वातन्त्र्यावेश एव यः ॥ ३८
१५.३९ . स एव हि गुरुः कार्यस्ततोऽसौ दीक्षणे क्षमः ।
१५.३९ . शिवतावेशिता चास्य बहूपाया प्रदर्शिता ॥ ३९
१५.४० . क्रमिका बाह्यरूपा तु स्नानन्यासार्चनादिभिः ।
१५.४० . बह्वीषु तासु तास्वेष क्रियासु शिवतां हृदि ॥ ४०
१५.४१ . संदधद्दृढमभ्येति शिवभावं प्रसन्नधीः ।
१५.४१ . शिवीभूतो यद्यदिच्छेत्तत्तत्कर्तुं समीहते ॥ ४१
१५.४२ . शिवाभिमानितोपायो बाह्यो हेतुर्न मोक्षदः ।
१५.४२ . शिवोऽयं शिव एवास्मीत्येवमाचार्यशिष्ययोः ॥ ४२
१५.४३ . हेतुतद्वत्तया दार्ढ्याभिमानो मोचको ह्यणोः ।
१५.४३ . नाध्यात्मेन विना बाह्यं नाध्यात्मं बाह्यवर्जितम् ॥ ४३
१५.४४ . सिद्ध्येज्ज्ञानक्रियाभ्यां तद्द्वितीयं संप्रकाशते ।
१५.४४ . श्रीब्रह्मयामले देव इति तेन न्यरूपयत् ॥ ४४
१५.४५ . श्रीमदानन्दशास्त्रे च नाशुद्धिः स्याद्विपश्चितः ।
१५.४५ . किन्तु स्नानं सुवस्त्रत्वं तुष्टिसंजननं भवेत् ॥ ४५
१५.४६ . तत्र प्रसिद्धदेहादिमातृनिर्मलताक्रमात् ।
१५.४६ . अयत्नतोऽन्तरन्तः स्यान्नैर्मल्य स्नायतां ततः ॥ ४६
१५.४७ . स्नानं च देवदेवस्य यन्मूर्त्यष्टकमुच्यते ।
१५.४७ . तत्रैवं मन्त्रदीप्तेऽन्तर्मलदाहे निमज्जनम् ॥ ४७
१५.४८ . तत्रेष्टमन्त्रहृदयो गोरजोऽन्तः पदत्रयम् ।
१५.४८ . गत्वागत्य भजेत्स्नानं पार्थिवं धृतिदायकम् ॥ ४८
१५.४९ . अस्त्रमन्त्रितमृद्धूतमलः पञ्चाङ्गमन्त्रितैः ।
१५.४९ . जलैर्मूर्धादिपादान्तं क्रमादाक्षालयेत्ततः ॥ ४९
१५.५० . निमज्जेत्साङ्गमूलाख्यं जपन्ना तन्मयत्वतः ।
१५.५० . उत्थायाशेषसज्ज्योतिर्देवतागर्भमम्बरे ॥ ५०
१५.५१ . सूर्यं जलेन मालिन्या तर्पयेद्विश्वतर्पकम् ।
१५.५१ . देवान्पितॄन्मुनीन्यक्षान् रक्षांस्यन्यच्च भौतिकम् ॥ ५१
१५.५२ . सर्वं संतर्पयेत्प्राणो वीर्यात्मा स च भास्करः ।
१५.५२ . ततो जपेत्परामेकां प्रागुक्तोच्चारयोगतः ॥ ५२
१५.५३ . आ तन्मयत्वसंवित्तेर्जलस्नानमिदं मतम् ।
१५.५३ . अग्न्युत्थं भस्म शस्त्रेण जप्त्वा मलनिवर्हणम् ॥ ५३
१५.५४ . कवक्त्रहृद्गुह्यपदे पञ्चाङ्गैर्भस्म मन्त्रितम् ।
१५.५४ . भस्ममुष्टिं साङ्गमूलजप्तां मूर्ध्नि क्षिपेत्ततः ॥ ५४
१५.५५ . हस्तपादौ जलेनैव प्रक्षाल्याचमनादिकम् ।
१५.५५ . तर्पणं जप इत्येवं भस्मस्नानं हि तैजसम् ॥ ५५
१५.५६ . गोरजोवत्यनुद्रिक्ते वायौ ह्लादिनि मन्त्रवाक् ।
१५.५६ . गत्यागतिप्रयोगे वा वायव्यं स्नानमाचरेत् ॥ ५६
१५.५७ . अमले गगने व्यापिन्येकाग्रीभूतदृष्टिकः ।
१५.५७ . स्मरन्मन्त्रं यदासीत कान्या निर्मलता ततः ॥ ५७
१५.५८ . यदि वा निर्मलाद्व्योम्नः पतता वारिणा तनुम् ।
१५.५८ . स्पर्शयेन्मन्त्रजपयुङ्नाभसं स्नानमीदृशम् ॥ ५८
१५.५९ . एवं सोमार्कतेजःसु शिवभावेन भावनात् ।
१५.५९ . निमज्जन्धौतमालिन्यः क्व वा योग्यो न जायते ॥ ५९
१५.६० . आत्मैव परमेशानो निराचारमहाह्रदः ।
१५.६० . विश्वं निमज्ज्य तत्रैव तिष्ठेच्छुद्धश्च शोधकः ॥ ६०
१५.६१ . इति स्नानाष्टकं शुद्धावुत्तरोत्तरमुत्तमम् ।
१५.६१ . सर्वत्र पश्चात्तं मन्त्रमेकीभूतमुपाहरेत् ॥ ६१
१५.६२ . घृत्याप्यायमलप्लोषवीर्यव्याप्तिमृजिस्थितीः ।
१५.६२ . अभेदं च क्रमादेति स्नानाष्टकपरो मुनिः ॥ ६२
१५.६३ . एता ह्यनुग्रहात्मानो मूर्तयोऽष्टौ शिवात्मिकाः ।
१५.६३ . स्वरूपशिवरूपाभ्यां ध्यानात्तत्तत्फलप्रदाः ॥ ६३
१५.६४ . अनेन विधिनार्चायां कन्दाधारादियोजनाम् ।
१५.६४ . कुर्वन्व्याससमासाभ्यां धरादेस्तत्फलं भजेत् ॥ ६४
१५.६५ . तथाहि योगसंचारे मन्त्राः स्युर्भुवि पार्थिवाः ।
१५.६५ . आप्ये आप्या यावदमी शिवे शिवमया इति ॥ ६५
१५.६६ . श्रीनिर्मर्यादशास्त्रेऽपि तदित्थं सुनिरूपितम् ।
१५.६६ . धरादेश्च विशेषोऽस्ति वीरसाधकसंमतः ॥ ६६
१५.६७ . रणरेणुर्वीरजलं वीरभस्म महामरुत् ।
१५.६७ . श्मशानारण्यगगनं चन्द्रार्कौ तदुपाहितौ ॥ ६७
१५.६८ . आत्मा निर्धूतनिःशेषविकल्पातङ्कसुस्थितः ।
१५.६८ . स्नानार्चादावित्युपास्यं वीराणां विग्रहाष्टकम् ॥ ६८
१५.६९ . श्रीमन्त्रिशिरसि प्रोक्तं मद्यशीधुसुरादिना ।
१५.६९ . सुस्वादुना प्रसन्नेन तनुना सुसुगन्धिना ॥ ६९
१५.७० . कन्दलादिगतेनान्तर्बहिः संस्कारपञ्चकम् ।
१५.७० . कृत्वा निरीक्षणं प्रोक्ष्य ताडनाप्यायगुण्ठनम् ॥ ७०
१५.७१ . मन्त्रचक्रस्य तन्मध्ये पूजां विप्रुट्प्रतर्पणम् ।
१५.७१ . तेनात्मसेकः कलशमुद्रया चाभिषेचनम् ॥ ७१
१५.७२ . देवतातर्पणं देहप्राणोभयपथाश्रितम् ।
१५.७२ . सर्वतीर्थतपोयज्ञदानादि फलमश्नुते ॥ ७२
१५.७३ . मद्यस्नाने साधकेन्द्रो मुमुक्षुः केवलीभवेत् ।
१५.७३ . यतः शिवमयं मद्यं सर्वे मन्त्राः शिवोद्भवाः ॥ ७३
१५.७४ . शिवशक्त्योर्न भेदोऽस्ति शक्त्युत्थास्तु मरीचयः ।
१५.७४ . तासामानन्दजनकं मद्यं शिवमयं ततः ॥ ७४
१५.७५ . प्रबुद्धे संविदः पूर्णे रूपेऽधिकृतिभाजनम् ।
१५.७५ . मन्त्रध्यानसमाधानभेदात्स्नानं तु यन्न तत् ॥ ७५
१५.७६ . युक्तं स्नानं यतो न्यासकर्मादौ योग्यतावहम् ।
१५.७६ . अस्य स्नानाष्टकस्यास्ति बाह्यान्तरतया द्विता ॥ ७६
१५.७७ . आन्तरं तद्यथोर्ध्वेन्दुधारामृतपरिप्लवः ।
१५.७७ . यतो रन्ध्रोर्ध्वगाः सार्धमङ्गुलं व्याप्य संस्थिताः ॥ ७७
१५.७८ . मूर्तयोऽष्टावपि प्रोक्ताः प्रत्येकं द्वादशान्ततः ।
१५.७८ . एषामेकतमं स्नानं कुर्याद्द्वित्र्यादिशोऽपिवा ॥ ७८
१५.७९ . इति स्नानविधिः प्रोक्तो भैरवेणामलीकृतौ ।
१५.७९ . स्नानानन्तरकर्तव्यमथेदमुपदिश्यते ॥ ७९
१५.८० . भावं प्रसन्नमालोच्य व्रजेद्यागगृहं ततः ।
१५.८० . पर्वताग्रनदीतीरैकलिङ्गादि यदुच्यते ॥ ८०
१५.८१ . तद्बाह्यमिह तत्सिद्धिविशेषाय न मुक्तये ।
१५.८१ . आभ्यन्तरं नगाग्रादि देहान्तः प्राणयोजनम् ॥ ८१
१५.८२ . साधकानामुपायः स्यात्सिद्धये नतु मुक्तये ।
१५.८२ . पीठस्थानं सदा यागयोग्यं शास्त्रेषु भण्यते ॥ ८२
१५.८३ . तच्च बाह्यान्तराद्रूपाद्बहिर्देहे च सुस्फुटम् ।
१५.८३ . यतः श्रीनैशसञ्चारे परमेशो न्यरूपयत् ॥ ८३
१५.८४ . तस्येच्छा पीठमाधारो यत्रस्थं सचराचरम् ।
१५.८४ . अग्र्यं तत्कामरूपं स्याद्बिन्दुनादद्वयं ततः ॥ ८४
१५.८५ . नादपीठं पूर्णगिरिर्दक्षिणे वामतः पुनः ।
१५.८५ . पीठमुड्डयनं बिन्दुर्मुख्यं पीठत्रयं त्विदम् ॥ ८५
१५.८६ . ज्ञेयं संकल्पनारूपमर्धपीठमतः परम् ।
१५.८६ . शाक्तं कुण्डलिनी वेदकलं च त्र्युपपीठकम् ॥ ८६
१५.८७ . देवीकोट्टोज्जयिन्यौ द्वे तथा कुलगिरिः परः ।
१५.८७ . लालनं बैन्दवं व्याप्तिरिति संदोहकत्रयम् ॥ ८७
१५.८८ . पुण्ड्रवर्धनवारेन्द्रे तथैकाम्रमिदं बहिः ।
१५.८८ . नवधा कथितं पीठमन्तर्बाह्यक्रमेण तत् ॥ ८८
१५.८९ . क्षेत्राष्टकं क्षेत्रविदो हृदम्भोजदलाष्टकम् ।
१५.८९ . प्रयागो वरणा पश्चादट्टहासो जयन्तिका ॥ ८९
१५.९० . वाराणसी च कालिङ्गं कुलूता लाहुला तथा ।
१५.९० . उपक्षेत्राष्टकं प्राहुर्हृत्पद्माग्रदलाष्टकम् ॥ ९०
१५.९१ . विरजैरुडिका हाला एला पूः क्षीरिका पुरी ।
१५.९१ . मायाख्या मरुदेशश्च बाह्याभ्यन्तररूपतः ॥ ९१
१५.९२ . हृत्पद्मदलसन्धीनामुपसंदोहकाष्टता ।
१५.९२ . जालन्धरं च नैपालं कश्मीरा गर्गिका हरः ॥ ९२
१५.९३ . म्लेच्छदिग्द्वारवृत्तिश्च कुरुक्षेत्रं च खेटकम् ।
१५.९३ . द्विपथं द्वयसंघट्टात्त्रिपथं त्रयमेलकात् ॥ ९३
१५.९४ . चतुष्पथं शक्तिमतो लयात्तत्रैव मन्वते ।
१५.९४ . नासान्ततालुरन्ध्रान्तमेतद्देहे व्यवस्थितम् ॥ ९४
१५.९५ . भ्रूमध्यकण्ठहृत्संज्ञं मध्यमं तदुदाहृतम् ।
१५.९५ . नाभिकन्दमहानन्दधाम तत्कौलिकं त्रयम् ॥ ९५
१५.९६ . पर्वताग्रं नदीतीरमेकलिङ्गं तदेव च ।
१५.९६ . किं वातिबहुना सर्वं संवित्तौ प्राणगं ततः ॥ ९६
१५.९७ . ततो देहस्थितं तस्माद्देहायतनगो भवेत् ।
१५.९७ . बाह्ये तु तादृशान्तःस्थयोगमार्गविशारदाः ॥ ९७
१५.९८ . देव्यः स्वभावाज्जायन्ते पीठं तद्वाह्यमुच्यते ।
१५.९८ . यथा स्वभावतो म्लेच्छा अधर्मपथवर्तिनः ॥ ९८
१५.९९ . तत्र देशे नियत्येत्थं ज्ञानयोगौ स्थितौ क्वचित् ।
१५.९९ . यथाचातन्मयोऽप्येति पापितां तैः समागमात् ॥ ९९
१५.१०० . तथा पीठस्थितोऽप्येति ज्ञानयोगादिपात्रताम् ।
१५.१०० . मुख्यत्वेन शरीरेऽन्तः प्राणे संविदि पश्यतः ॥ १००
१५.१०१ . विश्वमेतत्किमन्यैः स्याद्बहिर्भ्रमणडम्बरैः ।
१५.१०१ . इत्येवमन्तर्बाह्ये च तत्तच्चक्रफलार्थिनाम् ॥ १०१
१५.१०२ . स्थानभेदो विचित्रश्च स शास्त्रे संख्ययोज्झितः ।
१५.१०२ . श्रीवीरावलिहृदये सप्त स्थानानि शक्तिकमलयुगम् ॥ १०२
१५.१०३ . सुरपथचतुष्पथाख्यश्मशानमेकान्तशून्यवृक्षौ च ।
१५.१०३ . इति निर्वचनगुणस्थित्युपचारदृशा विबोध एवोक्तः ॥ १०३
१५.१०४ . तदधिष्ठिते च चक्रे शारीरे बहिरथो भवेद्यागः ।
१५.१०४ . मुक्तये तन्न यागस्य स्थानभेदः प्रकल्प्यते ॥ १०४
१५.१०५ . देशोपाया न सा यस्मात्सा हि भावप्रसादतः ।
१५.१०५ . उक्तं च श्रीनिशाचारे सिद्धिसाधनकाङ्क्षिणाम् ॥ १०५
१५.१०६ . स्थानं मुमुक्षुणा त्याज्यं सर्पकञ्चुकवत्त्विदम् ।
१५.१०६ . मुक्तिर्न स्थानजनिता यदा श्रोत्रपथं गतम् ॥ १०६
१५.१०७ . गुरोस्तत्त्वं तदा मुक्तिस्तद्दार्ढ्याय तु पूजनम् ।
१५.१०७ . यत्र यत्र हृदम्भोजं विकासं प्रतिपद्यते ॥ १०७
१५.१०८ . तत्रैव धाम्नि बाह्येऽन्तर्यागश्रीः प्रतितिष्ठति ।
१५.१०८ . नान्यत्रगत्या मोक्षोऽस्ति सोऽज्ञानग्रन्थिकर्तनात् ॥ १०८
१५.१०९ . तच्च संविद्विकासेन श्रीमद्वीरावलीपदे ।
१५.१०९ . गुरवस्तु विमुक्तौ वा सिद्धौ वा विमला मतिः ॥ १०९
१५.११० . हेतुरित्युभयत्रापि यागौको यन्मनोरमम् ।
१५.११० . नियतिप्राणतायोगात्सामग्रीतस्तु यद्यपि ॥ ११०
१५.१११ . सिद्धयो भाववैमल्यं तथापि निखिलोत्तमम् ।
१५.१११ . विमलीभूतहृदयो यत्तत्र प्रतिबिम्बयेत् ॥ १११
१५.११२ . साध्यं तदस्य दार्ढ्येन सफलत्वाय कल्पते ।
१५.११२ . उक्तं श्रीसारशास्त्रे च निर्विकल्पो हि सिध्यति ॥ ११२
१५.११३ . क्लिश्यन्ते सविकल्पास्तु कल्पोक्तेऽपि कृते सति ।
१५.११३ . तदाक्रम्य बलं मन्त्रा अयमेवोदयः स्फुटः ॥ ११३
१५.११४ . इत्यादिभिः स्पन्दवाक्यैरेतदेव निरूपितम् ।
१५.११४ . तस्मात्सिद्ध्यै विमुक्त्यै वा पूजाजपसमाधिषु ॥ ११४
१५.११५ . तत्स्थानं यत्र विश्रान्तिसुन्दरं हृदयं भवेत् ।
१५.११५ . यागौकः प्राप्य शुद्धात्मा बहिरेव व्यवस्थितः ॥ ११५
१५.११६ . न्यासं सामान्यतः कुर्याद्बहिर्यागप्रसिद्धये ।
१५.११६ . मातृकां मालिनीं वाथ द्वितयं वा क्रमाक्रमात् ॥ ११६
१५.११७ . सृष्ट्यप्ययद्वयैः कुर्यादेकैकं संघशो द्विशः ।
१५.११७ . ललाटवक्त्रे दृक्कर्णनासागण्डरदौष्ठगे ॥ ११७
१५.११८ . द्वये द्वये शिखाजिह्वे विसर्गान्तास्तु षोडश ।
१५.११८ . दक्षान्ययोः स्कन्धबाहुकराङ्गुलिनखे कचौ ॥ ११८
१५.११९ . वर्गौ टतौ क्रमात्कट्यामूर्वादिषु नियोजयेत् ।
१५.११९ . पवर्गं पार्श्वयोः पृष्ठे जठरे हृद्यथो नव ॥ ११९
१५.१२० . त्वग्रक्तमांससूत्रास्थिवसाशुक्रपुरोगमान् ।
१५.१२० . इत्येष मातृकान्यासो मालिन्यास्तु निरूप्यते ॥ १२०
१५.१२१ . न शिखा ऋ ॠ ळ ळॢ च शिरोमाला थ मस्तकम् ।
१५.१२१ . नेत्राणि चोर्ध्वे धोऽन्ये ई घ्राणं मुद्रे णु णू श्रुती ॥ १२१
१५.१२२ . बकवर्ग+इ+आ वक्त्रदन्तजिह्वागिरि क्रमात् ।
१५.१२२ . वभयाः कण्ठदक्षादिस्कन्धयोर्भुजयोर्डढौ ॥ १२२
१५.१२३ . ठो हस्तयोर्झञौ शाखा ज्रटौ शूलकपालके ।
१५.१२३ . प हृच्छलौ स्तनौ क्षीरमा स जीवो विसर्गयुक् ॥ १२३
१५.१२४ . प्राणो हवर्णः कथितः षक्षावुदरनाभिगौ ।
१५.१२४ . मशान्ता कटिगुह्योरुयुग्मगा जानुनी तथा ॥ १२४
१५.१२५ . एऐकारौ तत्परौ तु जङ्घे चरणगौ दफौ ।
१५.१२५ . इत्येषा मालिनी देवी शक्तिमत्क्षोभिता यतः ॥ १२५
१५.१२६ . कृत्यावेशात्ततः शाक्ती तनुः सा परमार्थतः ।
१५.१२६ . अन्योन्यं बीजयोनीनां क्षोभाद्वैसर्गिकोदयात् ॥ १२६
१५.१२७ . कां कां सिद्धिं न वितरेत्किं वा न्यूनं न पूरयेत् ।
१५.१२७ . योनिबीजार्णसांकर्यं बहुधा यद्यपि स्थितम् ॥ १२७
१५.१२८ . तथापि नादिफान्तोऽयं क्रमो मुख्यः प्रकीर्तितः ।
१५.१२८ . फकारादिसमुच्चारान्नकारान्तेऽध्वमण्डलम् ॥ १२८
१५.१२९ . संहृत्य संविद्या पूर्णा सा शब्दैर्वर्ण्यते कथम् ।
१५.१२९ . अतः शास्त्रेषु बहुधा कुलपुत्तलिकादिभिः ॥ १२९
१५.१३० . भेदैर्गीता हि मुख्येयं नादिफान्तेति मालिनी ।
१५.१३० . शब्दराशेर्भैरवस्य यानुच्छूनतयान्तरी ॥ १३०
१५.१३१ . सा मातेव भविष्यत्त्वात्तेनासौ मातृकोदिता ।
१५.१३१ . मालिनी मालिता रुद्रैर्धारिका सिद्धिमोक्षयोः ॥ १३१
१५.१३२ . फलेषु पुष्पिता पूज्या संहारध्वनिषट्पदी ।
१५.१३२ . संहारदानादानादिशक्तियुक्ता यतो रलौ ॥ १३२
१५.१३३ . एकत्वेन स्मरन्तीति शंभुनाथो निरूचिवान् ।
१५.१३३ . शब्दराशिर्मालिनी च शिवशक्त्यात्मकं त्विदम् ॥ १३३
१५.१३४ . एकैकत्रापि पूर्णत्वाच्छिवशक्तिस्वभावता ।
१५.१३४ . तेन भ्रष्टे विधौ वीर्ये स्वरूपे वानया परम् ॥ १३४
१५.१३५ . मन्त्रा न्यस्ताः पुनर्न्यासात्पूर्यन्ते तत्फलप्रदाः ।
१५.१३५ . उक्तं श्रीपूर्वतन्त्रे च विशेषविधिहीनिते ॥ १३५
१५.१३६ . न्यस्येच्छाक्तशरीरार्थं भिन्नयोनि तु मालिनीम् ।
१५.१३६ . विशेषणमिदं हेतौ हेत्वर्थश्च निरूपितः ॥ १३६
१५.१३७ . यथेष्टफलसिद्ध्यै चेत्यत्रैवेदमभाषत ।
१५.१३७ . साञ्जना अपि ये मन्त्रा गारुडाद्या न ते परम् ॥ १३७
१५.१३८ . मालिन्या पूरिताः सिध्द्यै बलादेव तु मुक्तये ।
१५.१३८ . तस्मात्फलेप्सुरप्यन्य मन्त्रं न्यस्यात्र मालिनीम् ॥ १३८
१५.१३९ . न्यस्येज्जप्त्वापिच जपेदयत्नादपवृक्तये ।
१५.१३९ . इत्येवं मातृकां न्यस्येन्मालिनीं वा क्रमाद्द्वयम् ॥ १३९
१५.१४० . सिद्धिमुक्त्यनुसाराद्वा वर्णान्वा युगपद्द्वयोः ।
१५.१४० . अक्षह्रीं नफह्रीमेतौ पिण्डौ संघाविहानयोः ॥ १४०
१५.१४१ . वाचकौ न्यास एताभ्यां कृते न्यासेऽथवैककः ।
१५.१४१ . एष चाङ्गतनुब्रह्मयुक्तो वा तद्विपर्ययः ॥ १४१
१५.१४२ . सामुदायिकविन्यासे पृथक्पिण्डाविमौ क्रमात् ।
१५.१४२ . अक्रमादथवा न्यस्येदेकमेवाथ योजयेत् ॥ १४२
१५.१४३ . क्रियया सिद्धिकामो यः स क्रियां भूयसीं चरेत् ।
१५.१४३ . अनीप्सुरपि यस्तस्मै भूयसे स्वफलाय सा ॥ १४३
१५.१४४ . यस्तु ध्यानजपाभ्यासैः सिद्धीप्सुः स क्रियां परम् ।
१५.१४४ . संस्कृत्यै स्वेच्छया कुर्यात्प्राङ्नयेनाथ भूयसीम् ॥ १४४
१५.१४५ . मुमुक्षुरथ तस्मै वा यथाभीष्टं समाचरेत् ।
१५.१४५ . शिवतापत्तिरेवार्थो ह्येषां न्यासादिकर्मणाम् ॥ १४५
१५.१४६ . एवं न्यासं विधायार्घपात्रे विधिमुपाचरेत् ।
१५.१४६ . उक्तनीत्यैव तत्पश्चात्पूजयेन्न्यस्तवाचकैः ॥ १४६
१५.१४७ . यतः समस्तभावानां शिवात्सिद्धिमयादथो ।
१५.१४७ . पूर्णादव्यतिरेकित्वं कारकाणामिहार्चया ॥ १४७
१५.१४८ . समस्तं कारकव्रातं शिवाभिन्नं प्रदर्शितम् ।
१५.१४८ . पूजोदाहरणे सर्वं व्यश्नुते गमनाद्यपि ॥ १४८
१५.१४९ . यथाहि वाहकटकभ्रमस्वातन्त्र्यमागतः ।
१५.१४९ . अश्वः संग्रामरूढोऽपि तां शिक्षां नातिवर्तते ॥ १४९
१५.१५० . तथार्चनक्रियाभ्यासशिवीभावितकारकः ।
१५.१५० . गच्छंस्तिष्ठन्नपि द्वैतं कारकाणां व्यपोज्झति ॥ १५०
१५.१५१ . तथैक्याभ्यासनिष्ठस्याक्रमाद्विश्वमिदं हठात् ।
१५.१५१ . संपूर्णशिवताक्षोभनरीनर्तदिव स्फुरेत् ॥ १५१
१५.१५२ . उवाच पूजनस्तोत्रे ह्यस्माकं परमो गुरुः ।
१५.१५२ . अहो स्वादुरसः कोऽपि शिवपूजामयोत्सवः ॥ १५२
१५.१५३ . षट्त्रिंशतोऽपि तत्त्वानां क्षोभो यत्रोल्लसत्यलम् ।
१५.१५३ . तदेतादृक्पूर्णशिवविश्वावेशाय येऽर्चनम् ॥ १५३
१५.१५४ . कुर्वन्ति ते शिवा एव तान्पूर्णान्प्रति किं फलम् ।
१५.१५४ . विनापि ज्ञानयोगाभ्यां क्रिया न्यासार्चनादिका ॥ १५४
१५.१५५ . इत्थमैक्यसमापत्तिदानात्परफलप्रदा ।
१५.१५५ . साधकस्यापि तत्सद्विप्रदमन्त्रैकतां गतम् ॥ १५५
१५.१५६ . विश्वं व्रजदविघ्नत्वं स्वां सिद्धिं शीघ्रमावहेत् ।
१५.१५६ . उक्तं च परमेशेन न विधिर्नार्चनक्रमः ॥ १५६
१५.१५७ . केवलं स्मरणात्सिद्धिर्वाञ्छितेति मतादिषु ।
१५.१५७ . तदेवं तन्मयीभावदायिन्यर्चाक्रिया यतः ॥ १५७
१५.१५८ . समस्तकारकैकात्म्यं तेनास्याः परमं वपुः ।
१५.१५८ . यष्ट्राधारस्य तादात्म्यं स्थानशुद्धिविधिक्रमात् ॥ १५८
१५.१५९ . यष्टृयाज्यतदाधारकरणादानसंप्रदाः ।
१५.१५९ . न्यासक्रमेण शिवतातादात्म्यमधिशेरते ॥ १५९
१५.१६० . अर्घपात्रमपादानं तस्मादादीयते यतः ।
१५.१६० . यच्च तत्स्थं जलाद्येतत्करणं शोधनेऽर्चने ॥ १६०
१५.१६१ . अर्घपात्राम्बुविप्रुड्भिः स्पृष्टं सर्वं हि शुध्यति ।
१५.१६१ . शिवार्ककरसंस्पर्शात्कान्या शुद्धिर्भविष्यति ॥ १६१
१५.१६२ . ऊचे श्रीपूर्वशास्त्रे तदर्घपात्रविधौ विभुः ।
१५.१६२ . न चासंशोधितं वस्तु किंचिदप्युपकल्पयेत् ॥ १६२
१५.१६३ . तेन शुद्धं तु सर्वं यदशुद्धमपि तच्छुचि ।
१५.१६३ . अशुद्धता च विज्ञेया पशुतच्छासनाशयात् ॥ १६३
१५.१६४ . स्वतादवस्थ्यात्पूर्वस्मादथवाप्युपकल्पितात् ।
१५.१६४ . तेन यद्यदिहासन्नं संविदश्चिदनुग्रहात् ॥ १६४
१५.१६५ . कियतोऽपि तदत्यन्तं योग्यं यागेऽत्र जीववत् ।
१५.१६५ . अनेन नययोगेन यदासत्तिविदूरते ॥ १६५
१५.१६६ . संविदेति तदा तत्र योग्यायोग्यत्वमादिशेत् ।
१५.१६६ . वीराणामत एवेह मिथः स्वप्रतिमामृतम् ॥ १६६
१५.१६७ . तत्तद्यागविधाविष्टं गुरुभिर्भावितात्मभिः ।
१५.१६७ . उन्मज्जयति निर्मग्नां संविदं यत्तु सुष्ठु तत् ॥ १६७
१५.१६८ . अर्चायै योग्यमानन्दो यस्मादुन्मग्नता चितः ।
१५.१६८ . तेनाचिद्रूपदेहादिप्राधान्यविनिमज्जकम् ॥ १६८
१५.१६९ . आनन्दजननं पूजायोग्यं हृदयहारि यत् ।
१५.१६९ . अतः कुलक्रमोत्तीर्णत्रिकसारमतादिषु ॥ १६९
१५.१७० . मद्यकादम्बरीशीधुद्रव्यादेर्महिमा परम् ।
१५.१७० . लोकस्थितिं रचयितुं मद्यादेः पशुशासने ॥ १७०
१५.१७१ . प्रोक्ता ह्यशुद्धिस्तत्रैव तस्य क्वापि विशुद्धता ।
१५.१७१ . पञ्चगव्ये पवित्रत्वं सोमचर्णनपात्रयोः ॥ १७१
१५.१७२ . विधिश्चावभृथस्नानं हस्ते कृष्णविषाणिता ।
१५.१७२ . न पत्न्या च विना यागः सर्वदैवततुल्यता ॥ १७२
१५.१७३ . सुराहुतिर्ब्रह्मसत्रे वपान्त्रहृदयाहुतिः ।
१५.१७३ . पाशवेष्वपि शास्त्रेषु तददर्शि महेशिना ॥ १७३
१५.१७४ . घोरान्ध्यहैमननिशामध्यगाचिरदीप्तिवत् ।
१५.१७४ . भक्ष्यो हंसो न भक्ष्योऽसाविति रिप्रतिपत्तिषु ॥ १७४
१५.१७५ . स्मार्तीषु विजयत्येको यः शिवाभेदशुद्धिकः ।
१५.१७५ . अज्ञत्ववेदादर्शित्वरागद्वेषादयो ह्यमी ॥ १७५
१५.१७६ . मुनीनां वचसि स्वस्मिन्प्रामाण्योन्मूलनक्षमाः ।
१५.१७६ . वेदेऽपि यदभक्ष्यं तद्भक्ष्यमित्युपदिश्यते ॥ १७६
१५.१७७ . न विधिप्रतिषेधाख्यधर्मयोरेकमास्पदम् ।
१५.१७७ . अथ तत्र न तद्भक्ष्यं तदा तेन तथा ततः ॥ १७७
१५.१७८ . एवं विषयभेदान्नो शिवोक्तेर्बाधिका श्रुतिः ।
१५.१७८ . क्वचिद्विषयतुल्यत्वाद्बाध्यबाधकता यदि ॥ १७८
१५.१७९ . तद्बाध्या श्रुतिरेवेति प्रागेवैतन्निरूपितम् ।
१५.१७९ . प्रकृतं ब्रूमहे कृत्वा न्यासं देहार्घपात्रयोः ॥ १७९
१५.१८० . सामान्यमर्घपात्राम्भोविप्रुड्भिः प्रोक्ष्य चाखिलम् ।
१५.१८० . यागोपकरणं पश्चाद्बाह्ययागं समाचरेत् ॥ १८०
१५.१८१ . प्रभामण्डलके खे वा सुलिप्तायां च वा भुवि ।
१५.१८१ . त्रिशूलार्कवृषान्दिकस्था मातरः क्षेत्रपं यजेत् ॥ १८१
१५.१८२ . योगिनीश्च पृथङ्मन्त्रैरोंनमोनामयोजितैः ।
१५.१८२ . एकोच्चारेण वा बाह्यपरिवारेतिशब्दिताः ॥ १८२
१५.१८३ . तारो नाम चतुर्थ्यन्तं नमश्चेत्यर्चने मनुः ।
१५.१८३ . एवं बहिः पूजयित्वा द्वारं प्रोक्ष्य प्रपूजयेत् ॥ १८३
१५.१८४ . त्रिशिरःशासनादौ च स दृष्टो विधिरुच्यते ।
१५.१८४ . गणेशलक्ष्म्यौ द्वारोर्ध्वे दक्षे वामे तयोः पुनः ॥ १८४
१५.१८५ . मध्ये वागीश्वरीं दिण्डिमहोदरयुगं तथा ।
१५.१८५ . क्रमात्स्वदक्षवामस्थं तथैतेन क्रमेण च ॥ १८५
१५.१८६ . एकैकं पूजयेत्सम्यङ्नन्दिकालौ त्रिमार्गगाम् ।
१५.१८६ . कालिन्दीं छागमेषास्यौ स्वदक्षाद्द्वाःस्थशाखयोः ॥ १८६
१५.१८७ . अधोदेहल्यनन्तेशाधारशक्तीश्च पूजयेत् ।
१५.१८७ . द्वारमध्ये सरस्वत्या महास्त्रं पूजयेदमी ॥ १८७
१५.१८८ . पद्माधारगताः सर्वेऽप्युदिता विघ्ननाशकाः ।
१५.१८८ . पूजने पूर्ववन्मन्त्रो दीपकद्वयकल्पितः ॥ १८८
१५.१८९ . अर्घपुष्पसमालम्भधूपनैवेद्यवन्दनैः ।
१५.१८९ . पूजां कुर्यादिहार्घश्चाप्युत्तमद्रव्ययोजितः ॥ १८९
१५.१९० . एकोच्चारेण वा कुर्याद्द्वाःस्थदैवतपूजनम् ।
१५.१९० . रहस्यपूजां चेत्कुर्यात्तद्बाह्यपरिवारकम् ॥ १९०
१५.१९१ . द्वाःस्थांश्च पूजयेदन्तर्देवाग्रे कल्पनाक्रमात् ।
१५.१९१ . क्षिप्त्वास्त्रजप्तं कुसुमं ज्वलद्वेश्मनि व्घ्ननुत् ॥ १९१
१५.१९२ . प्रविश्य शिवरश्मीद्धदृशा वेश्मावलोकयेत् ।
१५.१९२ . दिशोऽस्त्रेण च बध्नीयाच्छादयेद्वर्मणाखिलाः ॥ १९२
१५.१९३ . तत्रोत्तराशाभिमुखो मुमुक्षुस्तादृशाय वा ।
१५.१९३ . विशेत्तथा ह्यघोराग्निः पाशान्प्लुष्यति बन्धकान् ॥ १९३
१५.१९४ . यद्यप्यस्ति न दिङ्नाम काचित्पूर्वापरादिका ।
१५.१९४ . प्रत्ययो हि न तस्याः स्यादेकस्या अनुपाहितेः ॥ १९४
१५.१९५ . उपाधिः पूर्वतादिष्ट इति चेत्तत्कृतं दिशा ।
१५.१९५ . उपाधिमात्रं तु तथा वैचित्र्याय कथं भवेत् ॥ १९५
१५.१९६ . तस्मात्संवित्प्रकाशोऽयं मूर्त्याभासनभागतः ।
१५.१९६ . पूर्वादिदिग्विभागाख्यवैचित्र्योल्लेखदुर्मदः ॥ १९६
१५.१९७ . तत्र यद्यत्प्रकाशेन सदा स्वीकरणे क्षमम् ।
१५.१९७ . तदेवोर्ध्वं प्रकाशात्म स्पर्शायोग्यमधः पुनः ॥ १९७
१५.१९८ . किंचित्प्रकाशता मध्यं ततो वै दिक्समुद्भवः ।
१५.१९८ . किंचित्प्रकाशयोग्यस्य संमुखं प्रसरत्पुरः ॥ १९८
१५.१९९ . पराङ्मुखं तु तत्पश्चादिति दिग्द्वयमागतम् ।
१५.१९९ . प्रकाशः संमुखं वस्तु गृहीत्वोद्रिक्तरश्मिकः ॥ १९९
१५.२०० . यत्र तिष्ठोद्दक्षिणं तत्प्रकाशस्यानुकूल्यतः ।
१५.२०० . दक्षिणस्य पुरःसंस्थं वाममित्युपदिश्यते ॥ २००
१५.२०१ . तत्प्रकाशितमेयेन्दुस्पर्शसौम्यं तदेव हि ।
१५.२०१ . एवमाशाचतुष्केऽस्मिन्मध्यविश्रान्तियोगतः ॥ २०१
१५.२०२ . चतुष्कमन्यत्तेनाष्टौ दिशस्तत्तदधिष्ठिताः ।
१५.२०२ . एवं प्रकाशमात्रेऽस्मिन्वरदे परमे शिवे ॥ २०२
१५.२०३ . दिग्विभागः स्थितो लोके शास्त्रेऽपिच तथोच्यते ।
१५.२०३ . क्रमात्सदाशिवाधीशः पञ्चमन्त्रतनुर्यतः ॥ २०३
१५.२०४ . ईशन्रघोरवामाख्यसद्योऽधोभेदतो दिशः ।
१५.२०४ . ईश ऊर्ध्वं प्रकाशत्वात्पूर्वं वक्त्रं प्रसारि यत् ॥ २०४
१५.२०५ . पुरुषो दक्षिणाचण्डो वामा वामस्तु सौम्यकः ।
१५.२०५ . पराङ्मुखतया सद्यः पश्चिमा परिभाष्यते ॥ २०५
१५.२०६ . पातालवक्त्रमधरमप्रकाशतया स्थितेः ।
१५.२०६ . खमरुद्वह्निजलभूखानि वक्त्राण्यमुष्य हि ॥ २०६
१५.२०७ . मुख्यत्वेन खमेवोर्ध्वं प्रकाशमयमुच्यते ।
१५.२०७ . तदेव मुख्यतोऽधस्तादप्रकाशं यतः स्फुटम् ॥ २०७
१५.२०८ . मध्ये तु यत्प्रकाशं तन्न प्रकाश्यं न चेतरत् ।
१५.२०८ . प्रकाशत्वाद्दिश्यमानमतोऽस्मिन्दिक्चतुष्टयम् ॥ २०८
१५.२०९ . पञ्चमन्त्रतनुर्नाथ इत्थं विश्वदिगीश्वरः ।
१५.२०९ . ततोऽपीशस्तथा रुद्रो विष्णुर्ब्रह्मा तथा स्थितः ॥ २०९
१५.२१० . ऊर्ध्वाभिव्यक्त्ययोग्यत्वाद्विष्णोर्धातुश्च पञ्चमम् ।
१५.२१० . न वक्त्रं तौ भेदमयौ सृष्टिस्थितिप्रभू यतः ॥ २१०
१५.२११ . दिग्विभागस्तु तज्जोऽस्ति वदनानां चतुष्टयात् ।
१५.२११ . पञ्चमस्य युजित्वे तौ परित्यक्तनिजात्मकौ ॥ २११
१५.२१२ . ततो ब्रह्माण्डमध्येऽपि ज्ञानशक्तिर्विभो रविः ।
१५.२१२ . दिशां विभागं कुरुते प्रकाशघनवृत्तिमान् ॥ २१२
१५.२१३ . तथाहि विषुवद्योगे यतः पूर्वं प्रदृश्यते ।
१५.२१३ . तत्पूर्व यत्र तच्छाया तत्पश्चिममुदाहृतम् ॥ २१३
१५.२१४ . तस्मिञ्जिगमिषोरस्य यत्सव्यं तत्तु दक्षिणम् ।
१५.२१४ . तत्रैष चण्डतेजोभिर्भाति जाज्वल्यमानवत् ॥ २१४
१५.२१५ . तत्पुरोवर्ति वामं तु तद्भासा खचितं मनाक् ।
१५.२१५ . तत एव हि सोम्यं तन्नचापि ह्यप्रकाशकम् ॥ २१५
१५.२१६ . यत्रासावस्तमभ्येति तत्पश्चिममिति स्थितिः ।
१५.२१६ . तत्रैव पश्चिमे येषां प्राक्प्रकाशावलोकनम् ॥ २१६
१५.२१७ . तदेव पूर्वमेतेषां यथाध्वनि निरूपितम् ।
१५.२१७ . सा सा दिक्च तथा तस्य फलदापि विपर्यये ॥ २१७
१५.२१८ . विचित्रे फलसंपत्तिः प्रकाशाधीनिका यतः ।
१५.२१८ . इत्थं सूर्याश्रया दिक्स्यात्सा विचित्रापि तादृशी ॥ २१८
१५.२१९ . अधिष्ठिता महेशेन चित्रतद्रूपधारिणा ।
१५.२१९ . किं वातिबहुना योऽसौ यष्टा तत्संमुखादितः ॥ २१९
१५.२२० . दिशोऽपि प्रविभज्यन्ते प्राक्सव्योत्तरपश्चिमाः ।
१५.२२० . स्वानुसारकृतं तं च दिग्विभागं सदा शिवः ॥ २२०
१५.२२१ . अधितिष्ठत्यर्कमिव स विचित्रवपुर्यतः ।
१५.२२१ . स्वोत्था अपि दिशः स्वेशाः शक्राद्या ह्यधिशेरते ॥ २२१
१५.२२२ . ते हि प्रकाशशक्त्यंशाः प्रकाशानुविधायिनः ।
१५.२२२ . प्रकाशस्य यदैश्वर्यं स इन्द्रो यत्तु तन्महः ॥ २२२
१५.२२३ . सोऽग्निर्यन्तृत्वभीमत्वे यमो रक्षस्तदूनिमा ।
१५.२२३ . प्रकाश्यं वरुणस्तच्च चाञ्चल्याद्वायुरुच्यते ॥ २२३
१५.२२४ . भावसञ्चययोगेन वित्तेशस्तत्क्षये विभुः ।
१५.२२४ . अदृष्टविग्रहोऽनन्तो ब्रह्मोर्ध्वे वृंहको विभुः ॥ २२४
१५.२२५ . प्रकाशस्यैव शक्त्यंशा लोकपास्तेन कीर्तिताः ।
१५.२२५ . इत्थं स्वाधीनरूपापि दिक्सौरी तूपदिश्यते ॥ २२५
१५.२२६ . तत्र सर्वो हि निष्कम्पं प्रकाशत्वं प्रपद्यते ।
१५.२२६ . सर्वगोऽप्यनिलो यद्वद्व्यजनेनोपवीजितः ॥ २२६
१५.२२७ . प्रबुद्धः स्वां क्रियां कुर्याद्धर्मनिर्णोदनादिकाम् ।
१५.२२७ . तद्वत्सर्वगताः सर्वा ऐन्द्याद्याः शक्तयः स्फुटम् ॥ २२७
१५.२२८ . साधकाश्वाससंबुद्धास्तत्तत्स्वेष्टफलप्रदाः ।
१५.२२८ . एवं सौरी दिगीशानब्रह्मविष्ण्वीशसौशिवैः ॥ २२८
१५.२२९ . अधिष्ठिता समाश्वासदार्ढ्यात्तत्तत्फलप्रदा ।
१५.२२९ . साधको यच्च वा क्षेत्रं मण्डलं वेश्म वा भजेत् ॥ २२९
१५.२३० . स्थितस्तदनुसारेण मध्यीभवति शंकरः ।
१५.२३० . स हि सर्वमधिष्ठाता माध्यस्थ्येनेति तस्य यः ॥ २३०
१५.२३१ . सौरः प्रकाशस्तत्पूर्वमित्थं स्याद्दिग्व्यवस्थितिः ।
१५.२३१ . तन्मध्यस्थितनाथस्य ग्रहीतुं दक्षिणं महः ॥ २३१
१५.२३२ . उदङ्मुखः स्यात्पाश्चात्यं ग्रहीतुं पूर्वतोमुखः ।
१५.२३२ . उपविश्य निजस्थाने देहशुद्धिं समाचरेत् ॥ २३२
१५.२३३ . अङ्गुष्ठाग्रात्कालवह्निज्वालाभास्वरमुत्थितम् ।
१५.२३३ . अस्त्रं ध्यात्वा तच्छिखाभिर्बहिरन्तर्दहेत्तनुम् ॥ २३३
१५.२३४ . दाहश्च ध्वंस एवोक्तो ध्वंसकं मन्त्रसंज्ञितम् ।
१५.२३४ . तेजस्तथाभिलापाख्यस्वविकल्परसोम्भितम् ॥ २३४
१५.२३५ . तेन मन्त्राग्निना दाहो देहे पुर्यष्टके तथा ।
१५.२३५ . देहपुर्यष्टकाहन्ताविध्वंसादेव जायते ॥ २३५
१५.२३६ . नहि सद्भावमात्रेण देहोऽसावन्यदेहवत् ।
१५.२३६ . अहन्तायां हि देहत्वं सा ध्वस्ता तद्दहेद्ध्रुवम् ॥ २३६
१५.२३७ . तद्देहसंस्कारभरो भस्मत्वेनाथ यः स्थितः ।
१५.२३७ . तं वर्मवायुनाधूय तिष्ठेच्छुद्धचिदात्मनि ॥ २३७
१५.२३८ . तस्मिन्ध्रुवे निस्तरङ्गे समापत्तिमुपागतः ।
१५.२३८ . संविदः सृष्टिधर्मित्वादाद्यामेति तरङ्गिताम् ॥ २३८
१५.२३९ . सैव मूर्तिरिति ख्याता तारसद्बिन्दुहात्मिका ।
१५.२३९ . ततो नवात्मदेवेन न्यासस्तत्त्वोदयात्मकः ॥ २३९
१५.२४० . अङ्गवक्त्राणि तस्यैव स्वस्थानेषु नियोजयेत् ।
१५.२४० . अथ मातृकया प्राग्वत्तत्तत्त्वस्फुटतात्मकः ॥ २४०
१५.२४१ . त्रितत्त्वन्यासता चास्य पृष्ठे कक्ष्यात्रयागते ।
१५.२४१ . ततोऽघोराष्टकन्यासः शिरस्तच्चरणात्मकम् ॥ २४१
१५.२४२ . ततोऽपि शिवसद्भावन्यासः स्वांगस्य संयुतः ।
१५.२४२ . इत्थ कृते पञ्चकेऽस्मिन्यत्तन्मुख्यतया भवेत् ॥ २४२
१५.२४३ . उपास्यमर्च्यं तत्साङ्गं षष्ठे न्यासे नियोजयेत् ।
१५.२४३ . तेनात्र न्यासयोग्योऽसौ भगवान्रतिशेखरः ॥ २४३
१५.२४४ . ऊर्ध्वे न्यास्यो नवाख्यस्य मुख्यत्वेऽन्योन्यधामता ।
१५.२४४ . एवं भैरवसद्भावनाथे मुख्यतया यदि ॥ २४४
१५.२४५ . उपास्यता तत्तत्स्थान प्राङ्न्यास्यो रतिशेखरः ।
१५.२४५ . इत्थं श्रीपूर्वशास्त्रे मे संप्रदायं न्यरूपयत् ॥ २४५
१५.२४६ . शंभुनाथो न्यासविधौ देवो हि कथमन्यथा ।
१५.२४६ . न्यास विवर्ज्यतेऽमुष्मिन्नङ्गान्यप्यस्य सन्ति हि ॥ २४६
१५.२४७ . मूर्तिः सृष्टिस्त्रितत्त्वं चेत्यष्टौ मूर्त्यङ्गसंयुताः ।
१५.२४७ . शिवः साङ्गश्च विज्ञेयो न्यासः षोढा प्रकीर्तितः ॥ २४७
१५.२४८ . अस्योपरि ततः शाक्तं न्यासं कुर्याच्च षड्विधम् ।
१५.२४८ . परापरां सवक्त्रां प्राक्ततः प्रागिति मालिनीम् ॥ २४८
१५.२४९ . पश्चात्परादित्रितयं शिखाहृत्पादगं क्रमात् ।
१५.२४९ . ततः कवक्त्रकण्ठेषु हृन्नाभीगुह्य+ऊरुतः ॥ २४९
१५.२५० . जानुपादेऽप्यघोर्याद्यं ततो विद्याङ्गपञ्चकम् ।
१५.२५० . ततस्त्वावाहयेच्छक्तिं मातृसद्भावरूपिणीम् ॥ २५०
१५.२५१ . योगेश्वरीं परां पूर्णां कालसंकर्षिणीं ध्रुवाम् ।
१५.२५१ . अङ्गवक्त्रपरीवारशक्तिद्वादशकाधिकाम् ॥ २५१
१५.२५२ . साध्यानुष्ठानभेदेन न्यासकाले स्मरेद्गुरुः ।
१५.२५२ . परैव देवीत्रितयमध्ये याभेदिनी स्थिता ॥ २५२
१५.२५३ . सानवच्छेदचिन्मात्रसद्भावेयं प्रकीर्तिता ।
१५.२५३ . सारशास्त्रे यामले च देव्यास्तेन प्रकीर्तितः ॥ २५३
१५.२५४ . मूर्तिः सवक्त्रा शक्तिश्च शक्तित्रयमथाष्टकम् ।
१५.२५४ . पञ्चाङ्गानि परा शक्तिर्न्यासः शाक्तोऽपि षड्विधः ॥ २५४
१५.२५५ . यामलोऽयं महान्यासः सिद्धिमुक्तिफलप्रदः ।
१५.२५५ . मुक्त्येकार्थी पुनः पूर्वं शाक्तं न्यासं समाचरेत् ॥ २५५
१५.२५६ . गुरवस्त्वाहुरित्थं यन्न्यासद्वयमुदाहृतम् ।
१५.२५६ . मुमुक्षुणा तु पादादि तत्कार्यं संहृतिक्रमात् ॥ २५६
१५.२५७ . यावन्तः कीर्तिता भेदाः शंभुशक्त्यणुवाचकाः ।
१५.२५७ . तावत्स्वप्येषु मन्त्रेषु न्यासः षोढैव कीर्तितः ॥ २५७
१५.२५८ . किंत्वावाह्यस्तु यो मन्त्रः स तत्राङ्गसमन्वितः ।
१५.२५८ . षष्ठः स्यादिति सर्वत्र षोढैवायमुदाहृतः ॥ २५८
१५.२५९ . मुद्राप्रदर्शनं पश्चात्कायेन मनसा गिरा ।
१५.२५९ . पञ्चावस्था जाग्रदाद्याः षष्ठ्यनुत्तरनामिका ॥ २५९
१५.२६० . षट्कारणषडात्मत्वात्षट्त्रिंशत्तत्त्वयोजनम् ।
१५.२६० . एवं षोढामहान्यासे कृते विश्वमिदं हठात् ॥ २६०
१५.२६१ . देहे तादात्म्यमापन्नं शुद्धां सृष्टिं प्रकाशयेत् ।
१५.२६१ . मूर्तिन्यासात्समारभ्य या सृष्टिः प्रसृतात्र सा ॥ २६१
१५.२६२ . अभेदमानीय कृता शुद्धा न्यासबलक्रमात् ।
१५.२६२ . तेन येऽचोदयन्मूढाः पाशदाहविधूनने ॥ २६२
१५.२६३ . कृते शान्ते शिवे रूढः पुनः किमवरोहति ।
१५.२६३ . इति ते दूरतो ध्वस्ताः परमार्थं हि शांभवम् ॥ २६३
१५.२६४ . न विदुस्त स्वसंवित्तिस्फुरत्तासारवर्जिताः ।
१५.२६४ . न खल्वेष शिवः शान्तो नाम कश्चिद्विभेदवान् ॥ २६४
१५.२६५ . सर्वेतराध्वव्यावृत्तो घटतुल्योऽस्ति कुत्रचित् ।
१५.२६५ . महाप्रकाशरूपा हि येयं संविद्विजृम्भते ॥ २६५
१५.२६६ . स शिवः शिवतैवास्य वैश्वरूप्यावभासिता ।
१५.२६६ . तथाभासनयोगोऽतः स्वरसेनास्य जृम्भते ॥ २६६
१५.२६७ . भास्यमानोऽत्र चाभेदः स्वात्मनो भेद एव च ।
१५.२६७ . भेदे विजृम्भिते माया मायामातुर्विजृम्भते ॥ २६७
१५.२६८ . अभेदे जृम्भतेऽस्यैव मायामातुः शिवात्मता ।
१५.२६८ . मायाप्रमाता तद्रूपविकल्पाभ्यासपाटवात् ॥ २६८
१५.२६९ . शिव एव तदभ्यासफलं न्यासादि कीर्तितम् ।
१५.२६९ . यथाहि दुष्टकर्मास्मीत्येवं भावयतस्तथा ॥ २६९
१५.२७० . तथा शिवोऽहं नान्योऽस्मीत्येवं भावयतस्तथा ।
१५.२७० . एतदेवोच्यते दार्ढ्यं विमर्शहृदयङ्गमम् ॥ २७०
१५.२७१ . शिवैकात्म्यविकल्पौघद्वारिका निर्विकल्पता ।
१५.२७१ . अन्यथा तस्य शुद्धस्य विमर्शप्राणवर्तिनः ॥ २७१
१५.२७२ . कथं नामाविमृष्टं स्याद्रूपं भासनधर्मणः ।
१५.२७२ . तेनातिदुर्घटघटास्वतन्त्रेच्छावशादयम् ॥ २७२
१५.२७३ . भानपि प्राणबुद्ध्यादिः स्वं तथा न विकल्पयेत् ।
१५.२७३ . प्रत्युतातिस्वतन्त्रात्मविपरीतस्वधर्मताम् ॥ २७३
१५.२७४ . विनाश्यनीशायत्तत्वरूपां निश्चित्य मज्जति ।
१५.२७४ . ततः संसारभागीयतथानिश्चयशातिनीम् ॥ २७४
१५.२७५ . नित्यादिनिश्चयद्वारामविकल्पां स्थितिं श्रयेत् ।
१५.२७५ . ये तु तीव्रतमोद्रिक्तशक्तिनिर्मलताजुषः ॥ २७५
१५.२७६ . न ते दीक्षामनुन्यासकारिणश्चेति वर्णितम् ।
१५.२७६ . एवं विश्वशरीरः सन्विश्वात्मत्वं गतः स्फुटम् ॥ २७६
१५.२७७ . न्यासमात्रात्तथाभूतं देहं पुष्पादिनार्चयेत् ।
१५.२७७ . पृथङ्मन्त्रैर्विस्तरेण संक्षेपान्मूलमन्त्रतः ॥ २७७
१५.२७८ . धूपनैवेद्यतृप्त्याद्यैस्तथा व्याससमासतः ।
१५.२७८ . संसारवामाचारत्वात्सर्वं वामकरेण तु ॥ २७८
१५.२७९ . कुर्यात्तर्पणयोगं च दैशिकस्तदनामया ।
१५.२७९ . वामशब्देन गुह्यं श्रीमतङ्गादावपीरितम् ॥ २७९
१५.२८० . वामाचारपरो मन्त्री यागं कुर्यादिति स्फुटम् ।
१५.२८० . श्रीमद्भर्गशिखाशास्त्रे तथा श्रीगमशासने ॥ २८०
१५.२८१ . सर्वतीर्थेषु यत्पुण्यं सर्वयज्ञेषु यत्फलम् ।
१५.२८१ . तत्फलं कोटिगुणितमनामातर्पणात्प्रिये ॥ २८१
१५.२८२ . श्रीमन्नन्दिशिखायां च श्रीमदानन्दशासने ।
१५.२८२ . तदुक्तं स्रुक्च पूर्णायां स्रुवश्वाज्याहुतौ भवेत् ॥ २८२
१५.२८३ . शेषं वामकरेणैव पूजाहोमजपादिकम् ।
१५.२८३ . एवमानन्दसंपूर्णं सर्वौन्मुख्यविवर्जितम् ॥ २८३
१५.२८४ . यागेन देहं मिष्पाद्य भावयेत शिवात्मकम् ।
१५.२८४ . गलिते विषयौन्मुख्ये पारिमित्ये विलापिते ॥ २८४
१५.२८५ . देहे किमवशिष्येत शिवानन्दरसादृते ।
१५.२८५ . शिवानन्दरसापूर्णं षट्त्रिंशत्तत्त्वनिर्भरम् ॥ २८५
१५.२८६ . देहं दिवानिशं पश्यन्नर्चयन्स्याच्छिवात्मकः ।
१५.२८६ . विश्वात्मदेहविश्रान्तितृप्तस्तल्लिङ्गनिष्ठितः ॥ २८६
१५.२८७ . बाह्यं लिङ्गव्रतक्षेत्रचर्यादि नहि वाञ्छति ।
१५.२८७ . तावन्मात्रात्त्वविश्रान्तेः संविदः कथिताः क्रियाः ॥ २८७
१५.२८८ . उत्तरा बाह्ययागान्ताः साध्या त्वत्र शिवात्मता ।
१५.२८८ . ततोऽर्घपात्रं कर्तव्यं शिवाभेदमयं परम् ॥ २८८
१५.२८९ . आनन्दरससंपूर्णं विश्वदैवततर्पणम् ।
१५.२८९ . यथैव देहे दाहादिपूजान्तं तद्वदेव हि ॥ २८९
१५.२९० . अर्घपात्रेऽपि कर्तव्यं समासव्यासयोगतः ।
१५.२९० . कानि द्रव्याणि यागाय को न्वर्घ इति नोदितम् ॥ २९०
१५.२९१ . सिद्धिकामस्य तत्सिद्धौ साधनैव हि कारणम् ।
१५.२९१ . मुक्तिकामस्य नो किंचिन्निषिद्धं विहितं च नो ॥ २९१
१५.२९२ . यदेव हृद्यं तद्योग्यं शिवसंविदभेदने ।
१५.२९२ . कृत्वार्घपात्रं तद्विप्रुट्प्रोक्षितं कुसुमादिकम् ॥ २९२
१५.२९३ . कृत्वा च तेन स्वात्मानं पूजयेत्परमं शिवम् ।
१५.२९३ . अर्घपात्रार्चनादत्तपुष्पसंकीर्णताभयात् ॥ २९३
१५.२९४ . नार्घपात्रेऽत्र कुसुमं कुर्याद्देवार्चनाकृते ।
१५.२९४ . अर्घपात्रे तदमृतीभूतमम्ब्वेव पूजितम् ॥ २९४
१५.२९५ . मन्त्राणां तृप्तये यागद्रव्यशुद्ध्यै च केवलम् ।
१५.२९५ . एवं देहं पूजयित्वा प्राणधीशून्यविग्रहान् ॥ २९५
१५.२९६ . अन्योन्यतन्मयीभूतान् पूजयेच्छिवतादृशे ।
१५.२९६ . तत्र प्राणाश्रये नयासे बुद्ध्या विरचिते सति ॥ २९६
१५.२९७ . शून्याधिष्ठानतः सर्वमेकयत्नेन पूज्यते ।
१५.२९७ . न्यस्येदाधारशक्तिं तु नाभ्यधश्चतुरङ्गुलाम् ॥ २९७
१५.२९८ . धरां सुरोदं तेजश्च मेयपारप्रतिष्ठितेः ।
१५.२९८ . पोतरूपं मरुत्कन्दस्वभावं विश्वसूत्रणात् ॥ २९८
१५.२९९ . प्रत्येकमङ्गुलं न्यस्येच्चतुष्कं व्योमगर्भकम् ।
१५.२९९ . ईषत्समन्तादमलमिदमामलसारकम् ॥ २९९
१५.३०० . ततो दण्डमनन्ताख्यं कल्पयेल्लम्बिकावधि ।
१५.३०० . तन्मात्रादिकलान्तं तदूर्ध्वे ग्रन्थिर्निशात्मकः ॥ ३००
१५.३०१ . तत्र मायामये ग्रन्थौ धर्माधर्माद्यमष्टकम् ।
१५.३०१ . वह्निप्रागादि माया हि तत्सूतिर्विभवस्तु धीः ॥ ३०१
१५.३०२ . मायाग्रन्थेरूर्ध्वभूमौ त्रिशूलाधश्चतुष्किकाम् ।
१५.३०२ . शुद्धविद्यात्मिकां ध्यायेच्छदनद्वयसंयुताम् ॥ ३०२
१५.३०३ . तच्च तत्त्वं स्थितं भाव्यं लम्बिकाब्रह्मरन्ध्रयोः ।
१५.३०३ . प्रकाशयोगो ह्यत्रैवं दृक्श्रोत्ररसनादिकः ॥ ३०३
१५.३०४ . दक्षान्यावर्ततो न्यस्येच्छक्तीनां नवकद्वयम् ।
१५.३०४ . विद्यापद्मेऽत्र तच्चोक्तमपि प्राग्दर्श्यते पुनः ॥ ३०४
१५.३०५ . वामा ज्येष्ठा रौद्री काली कलबलविकरिके बलमथनी ।
१५.३०५ . भूतदमनी च मनोन्मनिका शान्ता शक्रचापरुचिरत्र स्यात् ॥ ३०५
१५.३०६ . विभ्वी ज्ञप्तिकृतीच्छा वागीशी ज्वालिनी तथा वामा ।
१५.३०६ . ज्येष्ठा रौद्रीत्येताः प्राग्दलतः कालदहनवत्सर्वाः ॥ ३०६
१५.३०७ . दलकेसरमध्येषु सूर्येन्दुदहनत्रयम् ।
१५.३०७ . निजाधिपैर्ब्रह्मविष्णुहरैश्चाधिष्ठितं स्मरेत् ॥ ३०७
१५.३०८ . मायोत्तीर्णं हि यद्रूपं ब्रह्मादीनां पुरोदितम् ।
१५.३०८ . आसनं त्वेतदेव स्यान्नतु मायाञ्जनाञ्जितम् ॥ ३०८
१५.३०९ . रुद्रोर्ध्वे चेश्वरं देवं तदूर्ध्वे च सदाशिवम् ।
१५.३०९ . न्यस्येत्स च महाप्रेत इति शास्त्रेषु भण्यते ॥ ३०९
१५.३१० . समस्ततत्त्वव्याप्तृत्वान्महाप्रेतः प्रबोधतः ।
१५.३१० . प्रकर्षगमनाच्चैष लीनो यन्नाधरं व्रजेत् ॥ ३१०
१५.३११ . विद्याविद्येशिनः सर्वे ह्युत्तरोत्तरतां गताः ।
१५.३११ . सदाशिवीभूय ततः परं शिवमुपाश्रिताः ॥ ३११
१५.३१२ . अतः सदाशिवो नित्यमूर्ध्वदृग्भास्वरात्मकः ।
१५.३१२ . कृशो मेयत्वदौर्बल्यात्प्रेतोऽट्टहसनादितः ॥ ३१२
१५.३१३ . तस्य नाभ्युत्थितं मूर्धरन्ध्रत्रयविनिर्गतम् ।
१५.३१३ . नादान्तात्म स्मरेच्छक्तिव्यापिनीसमनोज्ज्वलम् ॥ ३१३
१५.३१४ . अरात्रयं द्विषट्कान्तं तत्राप्यौन्मनसं त्रयम् ।
१५.३१४ . पङ्कजानां सितं सप्तत्रिंशदात्मेदमासनम् ॥ ३१४
१५.३१५ . अत्र सर्वाणि तत्त्वानि भेदप्राणानि यत्ततः ।
१५.३१५ . आसनत्वेन भिन्नं हि संविदो विषयः स्मृतः ॥ ३१५
१५.३१६ . एतान्येव तु तत्त्वानि लीनानि परभैरवे ।
१५.३१६ . तादात्म्येनाथ सृष्टानि भिदेवार्च्यत्वयोजने ॥ ३१६
१५.३१७ . श्रीमद्भैरवबोधैक्यलाभस्वातन्त्र्यवन्ति तु ।
१५.३१७ . एतान्येव तु तत्त्वानि पूजकत्वं प्रयान्त्यलम् ॥ ३१७
१५.३१८ . पूजकः परतत्त्वात्मा पूज्यं तत्त्वं परापरम् ।
१५.३१८ . सृष्टत्वादपरं तत्त्वजालमासनतास्पदम् ॥ ३१८
१५.३१९ . विद्याकलान्तं सिद्धान्ते वामदक्षिणशास्त्रयोः ।
१५.३१९ . सदाशिवान्तं समनापर्यन्तं मतयामले ॥ ३१९
१५.३२० . उन्मनान्तमिहाख्यातमित्येतत्परमासनम् ।
१५.३२० . अर्चयित्वासनं पूज्या गुरुपङ्क्तिस्तु भाविवत् ॥ ३२०
१५.३२१ . तत्रासने पुरा मूर्तिभूतां सार्धाक्षरां द्वयीम् ।
१५.३२१ . न्यस्येद्व्याप्तृतयेत्युक्तं सिद्धयोगीश्वरीमते ॥ ३२१
१५.३२२ . सदाशिवं महाप्रेतं मूर्तिं सार्धाक्षरां यजेत् ।
१५.३२२ . परत्वेन परामूर्ध्वे गन्धपुष्पादिभिस्त्विति ॥ ३२२
१५.३२३ . विद्यामूर्तिमथात्माख्यां द्वितीयां परिकल्पयेत् ।
१५.३२३ . मध्ये भैरवसद्भावं दक्षिणे रतिशेखरम् ॥ ३२३
१५.३२४ . नवात्मानं वामतस्तद्देवीवद्भैरवत्रयम् ।
१५.३२४ . मध्ये परां पूर्णचन्द्रप्रतिमां दक्षिणे पुनः ॥ ३२४
१५.३२५ . परापरां रक्तवर्णां किंचिदग्रां न भीषणाम् ।
१५.३२५ . अपरां वामशृङ्गे तु भीषणां कृष्णपिङ्गलाम् ॥ ३२५
१५.३२६ . प्राग्वद्द्विधात्र षोढैव न्यासो देहे यथा कृतः ।
१५.३२६ . ततः सांकल्पिकं युक्तं वपुरासां विचिन्तयेत् ॥ ३२६
१५.३२७ . कृत्यभेदानुसारेण द्विचतुःषड्भुजादिकम् ।
१५.३२७ . कपालशूलखट्वाङ्गवराभयघटादिकम् ॥ ३२७
१५.३२८ . वामदक्षिणसंस्थानचित्रत्वात्परिकल्पयेत् ।
१५.३२८ . वस्तुतो विश्वरूपास्ता देव्यो बोधात्मिका यतः ॥ ३२८
१५.३२९ . अनवच्छिन्नचिन्मात्रसाराः स्युरपवृक्तये ।
१५.३२९ . सर्वं ततोऽङ्गवक्त्रादि लोकपालास्त्रपश्चिमम् ॥ ३२९
१५.३३० . मध्ये देव्यभिधा पूज्या त्रयं भवति पूजितम् ।
१५.३३० . ततो मध्यगतात्तस्माद्बोधराशेः सदैवतात् ॥ ३३०
१५.३३१ . अङ्गादि निःसृतं पूज्यं विस्फुलिङ्गात्मकं पृथक् ।
१५.३३१ . मध्यगा किल या देवी सैव सद्भावरूपिणी ॥ ३३१
१५.३३२ . कालसंकर्षिणी घोरा शान्ता मिश्रा च सर्वतः ।
१५.३३२ . सिद्धातन्त्रे च सैकार्णा परा देवीति कीर्तिता ॥ ३३२
१५.३३३ . परा तु मातृका देवी मालिनी मध्यगोदिता ।
१५.३३३ . मध्ये न्यस्येत्सूर्यरुचिं सर्वाक्षरमयीं पराम् ॥ ३३३
१५.३३४ . तस्याः शिखाग्रे त्वैकार्णां तस्याश्चाङ्गादिकं त्विति ।
१५.३३४ . ततो विश्वं विनिष्क्रान्तं पूजितं दक्षिणोत्तरे ॥ ३३४
१५.३३५ . स्यादेव पूजितं तेन सकृन्मध्ये प्रपूजयेत् ।
१५.३३५ . श्रीदेव्यायामले चोक्तं यागे डामरसंज्ञिते ॥ ३३५
१५.३३६ . नासाग्रे त्रिविधं कालं कालसंकर्षिणी सदा ।
१५.३३६ . मुखस्था श्वासनिःश्वासकलनी हृदि कर्षति ॥ ३३६
१५.३३७ . पूरकैः कुम्भकैर्धत्ते ग्रसते रेचकेन तु ।
१५.३३७ . कालं संग्रसते सर्वं रेचकेनोत्थिता क्षणात् ॥ ३३७
१५.३३८ . इच्छाशक्तिः परा नाम्ना शक्तित्रितयबोधिनी ।
१५.३३८ . याज्या कर्षति यत्सर्वं कालाधारप्रभञ्जनम् ॥ ३३८
१५.३३९ . इह किल दृक्कर्मेच्छाः शिव उक्तास्तास्तु वेद्यखण्डनके ।
१५.३३९ . स्थूले सूक्ष्मे क्रमशः सकलप्रलयाकलौ भवतः ॥ ३३९
१५.३४० . शुद्धा एव तु सुप्ता ज्ञानाकलतां गताः प्रबुद्धास्तु ।
१५.३४० . प्रविभिन्नकतिपयात्मकवेद्यविदो मन्त्र उच्यन्ते ॥ ३४०
१५.३४१ . भिन्ने त्वखिले वेद्ये मन्त्रेशास्तन्महेशास्तु ।
१५.३४१ . भिन्नाभिन्ने तदियान् सुशिवान्तोऽध्वोदितः प्रेते ॥ ३४१
१५.३४२ . ता एव गलति भेदप्रसरे क्रमशो विकासमायान्त्यः ।
१५.३४२ . अन्योन्यासंकीर्णास्त्वरात्रयं गलितभेदिकास्तु ततः ॥ ३४२
१५.३४३ . पद्मत्रय्यौन्मनसी तदिदं स्यादासनत्वेन ।
१५.३४३ . ता एवान्योन्यात्मकभेदावच्छेदनाजिहासुतया ॥ ३४३
१५.३४४ . किल शक्तितद्वदादिप्रभिदा पूज्यत्वमायाताः ।
१५.३४४ . भेदगलनाद्यकोटेरारभ्य यतो निजं निजं रूपम् ॥ ३४४
१५.३४५ . बिभ्रति तास्तु त्रित्वं तासां स्फुटमेव लक्ष्येत ।
१५.३४५ . संभाव्यवेद्यकालुष्ययोगतोऽन्योन्यलब्धसंकरतः ॥ ३४५
१५.३४६ . प्राक्प्रस्फुटं त्रिभावं नागच्छन्नत्र तु तथा न ।
१५.३४६ . अन्योन्यात्मकभेदावच्छेदनकलनसंग्रसिष्णुतया ।
१५.३४६ . स्वातन्त्र्यमात्रसारा संवित्सा कालकर्षिणी कथिता ॥ ३४६
१५.३४७ . सैव च भूयः स्वस्मात्संकर्षति कालमिह बहिष्कुरुते ।
१५.३४७ . संकर्षिणीति कथिता मातृष्वेतेषु सद्भावः ॥ ३४७
१५.३४८ . तत्त्वं सत्ता प्राप्तिर्मातृषु मेयोऽनया संश्च ।
१५.३४८ . विश्वजननीषु शक्तिषु परमार्थो हि स्वतन्त्रतामात्रम् ॥ ३४८
१५.३४९ . एषणविदिक्रियात्मकमेतत्पूज्यं यतोऽनवच्छिन्नम् ।
१५.३४९ . यस्मिन्सर्वावच्छेददिशोऽपि स्युः समाक्षिप्ताः ॥ ३४९
१५.३५० . अविकल्पमिह न याति हि पूज्यत्वं नच विकल्प एकत्र ।
१५.३५० . बहवो धर्मास्तस्माद्यो धर्मस्तावतो धर्मान् ॥ ३५०
१५.३५१ . आक्षिपति तत्र रूढः सर्वोत्कृष्टोऽधरस्थितास्त्वन्ये ।
१५.३५१ . इति भैरवपरपूजातत्त्वं श्रीडामरे महायागे ॥ ३५१
१५.३५२ . स्वयमेव सुप्रसन्नः श्रीमान् शंभुर्ममादिक्षत् ।
१५.३५२ . बाह्ययागे तु पद्मानां त्रितयेऽपि प्रपूजयेत् ॥ ३५२
१५.३५३ . अस्त्रान्तं परिवारौघमिति नो दैशिकागमः ।
१५.३५३ . अग्नीशरक्षोवाय्वन्तदिक्षु विद्याङ्गपञ्चकम् ॥ ३५३
१५.३५४ . शक्त्यङ्गानि शिवाङ्गानि तथैवात्र पुनर्द्वये ।
१५.३५४ . अस्त्रं न्यस्येच्चतुर्दिक्कं मध्ये लोचनसंज्ञकम् ॥ ३५४
१५.३५५ . पत्राष्टकेऽष्टकयुगमघोरादेः स्वयामलम् ।
१५.३५५ . तथा द्वादशकं षट्कं चतुष्कं मिश्रितं द्विशः ॥ ३५५
१५.३५६ . सर्वशो द्विगुणादीत्थमावृतित्वेन पूजयेत् ।
१५.३५६ . लोकपालांस्ततः सास्त्रान्स्वदिक्षु दशसु क्रमात् ॥ ३५६
१५.३५७ . इत्थं त्रिशूलपर्यन्तदेवीतादात्म्यवृत्तितः ।
१५.३५७ . तिष्ठन्नत्रार्पयन्विश्वं तर्पयेद्देवतागणम् ॥ ३५७
१५.३५८ . ततो जपं प्रकुर्वीत प्रतिमन्त्रं द्विपञ्चधा ।
१५.३५८ . एकैकस्य त्र्यात्मकत्वादभेदाच्चापि सर्वशः ॥ ३५८
१५.३५९ . नाभिहृत्कण्ठतालूर्ध्वकुण्डे ज्वलनवत्स्मरन् ।
१५.३५९ . मन्त्रचक्रं तत्र विश्वं ज्वह्वन्संपादयेद्धुतिम् ॥ ३५९
१५.३६० . दीक्षाकर्मणि कर्तव्ये दीक्षां येनाध्वना गुरुः ।
१५.३६० . चिकीर्षुर्देह एवादौ भूयस्तं मुख्यतोऽर्पयेत् ॥ ३६०
१५.३६१ . द्वादशान्तमिदं प्राग्रं त्रिशूलं मूलतः स्मरन् ।
१५.३६१ . देवीचक्राग्रगं त्यक्तक्रमः खेचरतां व्रजेत् ॥ ३६१
१५.३६२ . मूलाधाराद्द्विषट्कान्तव्योमाग्रापूरणात्मिका ।
१५.३६२ . खेचरीयं खसंचारस्थितिभ्यां खामृताशनात् ॥ ३६२
१५.३६३ . अमुष्माच्छाम्भवाच्छूलाद्ध्रासयेच्चतुरङ्गुलम् ।
१५.३६३ . शाक्ते ततोऽप्याणवे तत्त्रिशूलत्रितयं स्थितम् ॥ ३६३
१५.३६४ . तत्त्रिशूलत्रयोर्ध्वोर्ध्वदेवीचक्रार्पितात्मकः ।
१५.३६४ . किं किं न जायते किं वा न वेत्ति न करोति वा ॥ ३६४
१५.३६५ . एकैकामथवा देवीं मन्त्रं वा पद्मगं यजेत् ।
१५.३६५ . यामलैक्याङ्गवक्त्रादिसदसत्ताविकल्पतः ॥ ३६५
१५.३६६ . इत्थं प्राणाद्व्योमपदपर्यन्तं चेतनं निजम् ।
१५.३६६ . शिवीभाव्यार्चनायोगात्ततो बाह्यं विधिं चरेत् ॥ ३६६
१५.३६७ . बहिर्यागस्य मुख्यत्वे सिद्ध्यादिपरिकल्पिते ।
१५.३६७ . अन्तर्यागः संस्क्रियायै ह्यन्यथार्चयिता पशुः ॥ ३६७
१५.३६८ . यस्तु सिद्ध्यादिविमुखः स बहिर्यजति प्रभुम् ।
१५.३६८ . अन्तर्महायागरूढ्यै तयैवासौ कृतार्थकः ॥ ३६८
१५.३६९ . कृत्वान्तर्यागमादाय धान्याद्यस्त्रेण मन्त्रितम् ।
१५.३६९ . दिक्षु क्षिपेद्विघ्ननुदे संहृत्यैशीं दिशं नयेत् ॥ ३६९
१५.३७० . निरीक्षणं प्रोक्षणं च ताडनाप्यायने तथा ।
१५.३७० . विगुण्ठनं च संस्काराः साधारास्त्रिशिरोमते ॥ ३७०
१५.३७१ . गोमूत्रगोमयदधिक्षीराज्यं मन्त्रयेन्मुखैः ।
१५.३७१ . ऊर्ध्वान्तैरङ्गषट्केन कुशाम्ब्वेतेन चोक्षयेत् ॥ ३७१
१५.३७२ . भूमिं शेषं च शिष्यार्थं स्थापयेत्पञ्चगव्यकम् ।
१५.३७२ . पञ्च गव्यानि यत्रास्मिन्कुशाम्बुनि तदुच्यते ॥ ३७२
१५.३७३ . पञ्चगव्यं जलं शास्त्रे बाह्याशुद्धिविमर्दकम् ।
१५.३७३ . लौकिक्यामविशुद्धौ हि मृदितायामथान्तरीम् ॥ ३७३
१५.३७४ . अशुद्धिं दग्धुमास्थेयं मन्त्रादि यदलौकिकम् ।
१५.३७४ . फादिनान्तां स्मरेद्देवीं पृथिव्यादिशिवान्तगाम् ॥ ३७४
१५.३७५ . पुष्पाञ्जलिं क्षिपेन्मध्ये धूपगन्धासवादि च ।
१५.३७५ . तथैव दद्याद्यागौकोमध्ये तेनाशु विग्रहम् ॥ ३७५
१५.३७६ . समस्तं देवताचक्रमधिष्ठातृ प्रकल्प्यते ।
१५.३७६ . अनन्तनाले धर्मादिपत्रे सद्वैद्यकर्णिके ॥ ३७६
१५.३७७ . षडुत्थे गन्धपुष्पाद्यैर्गणेशं ह्यैशगं यजेत् ।
१५.३७७ . अत्थितं विघ्नसंशान्त्यै पूजयित्वा विसर्जयेत् ॥ ३७७
१५.३७८ . ................................................. ।
१५.३७८ . ................................................. ।
१५.३७८ .                                                  ।
१५.३७८ . ततः कुम्भं परामोदिद्रवद्रव्यप्रपूरितम् ॥ ३७८
१५.३७९ . पूजितं चर्चितं मूलमनुना मन्त्रयेच्छतम् ।
१५.३७९ . असिना कर्करीं पूर्वमस्त्रयागो न चेत्कृतः ॥ ३७९
१५.३८० . तमैशान्यां यजेत्कुम्भं वामस्थकलशान्वितम् ।
१५.३८० . ततः सौरदिगाश्रित्या सास्त्रांल्लोकेश्वरान्यजेत् ॥ ३८०
१५.३८१ . गन्धपुष्पोपहाराद्यैर्विधिना मन्त्रपूर्वकम् ।
१५.३८१ . ततः शिष्योऽसिकलशीहस्तो धारां प्रपातयन् ॥ ३८१
१५.३८२ . गुरुणा कुम्भहस्तेनानुव्रज्यो वदता त्विदम् ।
१५.३८२ . भो भोः शक्र त्वया स्वस्यां दिशि विघ्नप्रशान्तये ॥ ३८२
१५.३८३ . सावधानेन कर्मान्तं भवितव्यं शिवाज्ञया ।
१५.३८३ . त्र्यक्षरे निरृतिप्राये नाम्नि भोःशब्दमेककम् ॥ ३८३
१५.३८४ . अपासयेद्यतो मन्त्रश्छन्दोबद्धोऽयमीरितः ।
१५.३८४ . तत ऐश्यां दिशि स्थाप्यः स कुम्भो विकिरोपरि ॥ ३८४
१५.३८५ . दक्षिणे चास्त्रवार्धानी स्थाप्या कुम्भस्य सांप्रतम् ।
१५.३८५ . कुम्भस्थाम्बुसमापत्तिवृंहितं मन्त्रवृन्दकम् ॥ ३८५
१५.३८६ . तेजोमात्रात्मना ध्यातं सर्वमाप्याययेद्विधिम् ।
१५.३८६ . अतः कुम्भे मन्त्रगणं सर्वं संपूजयेद्गुरुः ॥ ३८६
१५.३८७ . पूर्वेण विधिनास्त्रं च कर्कर्यां विघ्ननुद्यजेत् ।
१५.३८७ . मध्येगृहं ततो गन्धमण्डले पूजयेद्गुरुः ॥ ३८७
१५.३८८ . त्रिकं यामलतैक्याभ्यामेकं वा मन्त्रदैवतम् ।
१५.३८८ . अग्निकार्यविधानाय ततः कुण्डं प्रकल्पयेत् ॥ ३८८
१५.३८९ . शुद्धमन्त्रादिसंजल्पसंकल्पोत्थमपूर्वकम् ।
१५.३८९ . शिवस्य या क्रियाशक्तिस्तत्कुण्डमिति भावनात् ॥ ३८९
१५.३९० . परमः खलु संस्कारो विनाप्यन्यैः क्रियाक्रमैः ।
१५.३९० . एवं देहे स्थण्डिले वा लिङ्गे पात्रे जलेऽनले ॥ ३९०
१५.३९१ . पुष्पादिषु शिशौ मुख्यः संस्कारः शिवतादृशे ।
१५.३९१ . उक्तं श्रीयोगसंचारे तथाहि परमेशिना ॥ ३९१
१५.३९२ . चतुर्दशविधे भूते पुष्पे धूपे निवेदने ।
१५.३९२ . दीपे जपे तथा होमे सर्वत्रैवात्र चण्डिका ॥ ३९२
१५.३९३ . जुहोति जपति प्रेद्धे पूजयेद्विहसेद्व्रजेत् ।
१५.३९३ . आहारे मैथुने सैव देहस्था कर्मकारिणी ॥ ३९३
१५.३९४ . तादृशीं ये तु नो रूढां संवित्तिमधिशेरते ।
१५.३९४ . अक्रमात्तत्प्रसिद्ध्यर्थं क्रमिको विधिरुच्यते ॥ ३९४
१५.३९५ . अहं शिवो मन्त्रमयः संकल्पा मे तदात्मकाः ।
१५.३९५ . तज्जं च कुण्डवह्न्यादि शिवात्मेति स्फुटं स्मरेत् ॥ ३९५
१५.३९६ . अत एव हि तत्रापि दार्ढ्यादार्ढ्यावलोकनात् ।
१५.३९६ . क्रियमाणे कृते वापि संस्क्रियाल्पेतरापिवा ॥ ३९६
१५.३९७ . यथाहि कश्चित्प्रतिभादरिद्रोऽभ्यासपाटवात् ।
१५.३९७ . वाक्यं गृह्णाति कोऽप्यादौ तथात्राप्यवबुध्यताम् ॥ ३९७
१५.३९८ . उल्लेखसेककुट्टनलेपचतुर्मार्गमक्षवृतिपरिकलनम् ।
१५.३९८ . स्तरपरिधिविष्टरस्थितिसंस्कारा दशास्त्रतः कुण्डगताः ॥ ३९८
१५.३९९ . मध्यग्रहणं दर्भद्वयेन कुशसंवृतिश्च भित्तीनाम् ।
१५.३९९ . प्राङ्मुखरेखात्रितयोर्ध्वरेखिकाः कुशसमावृतिश्च बहिः ॥ ३९९
१५.४०० . शस्तलताश्चतुरश्रं दशलोकेशार्चनासनविधिश्च ।
१५.४०० . सद्मासादनमस्त्राग्नितेजसा रक्षणं च कुण्डस्य ॥ ४००
१५.४०१ . भूमेः शिवाग्निधृत्यै शक्तिर्विघ्नापसारणं चार्थाः ।
१५.४०१ . ततस्तु पूजिते कुण्डे क्रियाशक्तितया स्फुटम् ॥ ४०१
१५.४०२ . मातृकां मालिनीं वापि न्यस्येत्संकल्परूपिणीम् ।
१५.४०२ . संकल्पदेव्या यत्सृष्टिधाम त्र्यश्रं क्रियात्मकम् ॥ ४०२
१५.४०३ . ज्ञानशुक्रकणं तत्र त्रिः प्रक्षोभ्य विनिक्षिपेत् ।
१५.४०३ . इच्छातः क्षुभितं ज्ञानं विमर्शात्मक्रियापदे ॥ ४०३
१५.४०४ . रूढं ज्ञत्वादिपञ्चाङ्गविस्पष्टं जाज्वलीत्यलम् ।
१५.४०४ . तेनाङ्गपञ्चकैरेव हुतिं दद्यात्सकृत्सकृत् ॥ ४०४
१५.४०५ . जन्माद्यखिलसंस्कारशुद्धोऽग्निस्तावता भवेत् ।
१५.४०५ . पञ्चाङ्गमेव पृथ्व्यादिरूपं कठिनतादिकाः ॥ ४०५
१५.४०६ . शक्तीर्दधद्वह्निगताः कुर्याद्गर्भादिकाः क्रियाः ।
१५.४०६ . ततोऽखिलाध्वसद्देवीचक्रगर्भां परापराम् ॥ ४०६
१५.४०७ . स्मरन्पूर्णाहुतिवशात्पूरयेदग्निसंस्क्रियाः ।
१५.४०७ . तथा मन्त्रेशयुक्सत्यसंकल्पमहसा ज्वलन् ॥ ४०७
१५.४०८ . वह्निस्तच्छिवसंकल्पतादात्म्याच्छिवतात्मकः ।
१५.४०८ . इत्येतत्संस्क्रियातत्त्वं श्रीशंभुर्मे न्यरूपयत् ॥ ४०८
१५.४०९ . मयापि दर्शितं शुद्धबुद्धयः प्रविविञ्चताम् ।
१५.४०९ . तेनात्र ये चोदयन्ति यथा बालस्य संस्क्रिया ॥ ४०९
१५.४१० . बह्नौ वह्नेस्तथान्यत्रेत्यनवस्थैव संस्कृतेः ।
१५.४१० . ते निरुत्थानविहता नयेऽस्मिन्गुरुदर्शने ॥ ४१०
१५.४११ . जातेऽग्नौ संस्कृते शैवे शब्दराशिं च मालिनीम् ।
१५.४११ . पितरौ पूजयित्वा स्वं शुद्धं धाम विसर्जयेत् ॥ ४११
१५.४१२ . शुद्धाग्नेर्भागमादाय चर्वर्थं स्थापयेत्पृथक् ।
१५.४१२ . अथवाग्नेः शिखां वामप्राणेनादाय हृज्जुषा ॥ ४१२
१५.४१३ . चिदग्निनैक्यमानीय क्षिपेद्दक्षेण संस्कृताम् ।
१५.४१३ . शिव इत्यभिमानेन दृढेन हि विलोकनम् ॥ ४१३
१५.४१४ . सर्वस्य संस्क्रिया तत्त्वं तत्तस्मै यद्यतोऽमलम् ।
१५.४१४ . नवाहुतीरथो दद्यान्नवात्मसहितेन तु ॥ ४१४
१५.४१५ . शिवाग्नये तारपूर्वं स्वाहान्तं संस्क्रिया भवेत् ।
१५.४१५ . शिवचैतन्यसामान्यव्योपरूपेऽनले ततः ॥ ४१५
१५.४१६ . प्राग्वदाधारमाधेयं देवीचक्रं च योजयेत् ।
१५.४१६ . स्रुवं स्रुचं च संपश्येदधोवक्त्रौ क्रमाद्गुरुः ॥ ४१६
१५.४१७ . शिवशक्तितयाभ्यर्च्यौ तथेत्थं संस्क्रियानयोः ।
१५.४१७ . तत्त्वसंदर्शनान्नान्यत्संस्कारस्यास्ति जीवितम् ॥ ४१७
१५.४१८ . इति वक्तुं स्रुवादीशः श्रीपूर्वे न समस्करोत् ।
१५.४१८ . ततस्तिलैर्मृगीं मध्यानामाङ्गुष्ठवशाद्गुरुः ॥ ४१८
१५.४१९ . कृत्वा मूलं तर्पयेत्शतेनाज्यस्रुवैस्तथा ।
१५.४१९ . अङ्गवक्त्रं षडंशेन शेषांश्चापि दशांशतः ॥ ४१९
१५.४२० . सहस्रादिकहोमोऽपि तृप्त्यै वित्तानुसारतः ।
१५.४२० . सति वित्तेऽपि लोभादिग्रस्तो बाह्यप्रधानताम् ॥ ४२०
१५.४२१ . प्रथयंश्चिद्गुणीभावाच्छक्तिपातं न विन्दति ।
१५.४२१ . उक्तं स्वच्छन्दतन्त्रे तद्दीक्षितोऽपि न मोक्षभाक् ॥ ४२१
१५.४२२ . ननु यत्तस्य दीक्षायां कृतं कर्मास्य किं फलम् ।
१५.४२२ . तत्राहुर्गमशास्त्रज्ञा वामाशक्तिमयास्तदा ॥ ४२२
१५.४२३ . मन्त्रा बध्नन्ति तं सम्यग्भवकारामहागृहे ।
१५.४२३ . या त्वनुग्राहिका शक्तिस्तेषां सा गुरुदीपिता ॥ ४२३
१५.४२४ . शोधयेत स्वशास्त्रस्थनिष्कामोल्लङ्घनक्रियाम् ।
१५.४२४ . तत ऊर्ध्वाधरन्यासादन्योन्यौन्मुख्यसुन्दरम् ॥ ४२४
१५.४२५ . स्रुक्स्रुवं शिवशक्त्यात्मादायाज्यामृतपूरितम् ।
१५.४२५ . समचित्तप्राणतनुरैकात्म्यविधियोगतः ॥ ४२५
१५.४२६ . वामं स्रुग्दण्डगं हस्तं दक्षिणं सोपयामकम् ।
१५.४२६ . कण्ठाधोगं विनिक्षिप्य दृढमापीड्य यत्नवान् ॥ ४२६
१५.४२७ . अधः कुर्यात्स्रुचं प्राणमूर्ध्वोर्ध्वं संनियोजयन् ।
१५.४२७ . यावद्द्विषट्कपर्यन्ते बोधाग्नौ चन्द्रचक्रतः ॥ ४२७
१५.४२८ . स्रुगग्रात्परमं ह्लादि पतेदमृतमुत्तमम् ।
१५.४२८ . तावद्वह्नौ मन्त्रमुखे वौषडन्तां हुतिं क्षिपेत् ॥ ४२८
१५.४२९ . य ऊर्ध्वे किल संबोधः कुण्डे स प्रतिबिम्बितः ।
१५.४२९ . वह्निः प्राणः स्रुक्स्रुवौ च स्नेहः संकल्पचिद्रसः ॥ ४२९
१५.४३० . इत्थं ज्ञात्वादितः कुण्डस्रुक्स्रुवाज्यमनून्भृशम् ।
१५.४३० . द्वादशान्तविबोधाग्नौ रुद्ध्वा पूर्णाहुतिं क्षिपेत् ॥ ४३०
१५.४३१ . यथा यथा हि गगनमुत्पतेत्कलहंसकः ।
१५.४३१ . जले बिन्बं ब्रुडत्यस्य तथेत्यत्राप्ययं विधिः ॥ ४३१
१५.४३२ . स्वाभाविकं स्थिरं चैव द्रवं दीप्तं चलं नभः ।
१५.४३२ . माया बिन्दुस्तथैवात्मा नादः शक्तिः शिवस्तथा ॥ ४३२
१५.४३३ . इत्थं व्याप्यव्यापकतो विभेद्याभ्यन्तरान्तम् ।
१५.४३३ . तदधःस्थानि पृथ्व्यादिमूलान्तानि तथा पुमान् ॥ ४३३
१५.४३४ . अविद्यारागनियतिकालमायाकलास्तथा ।
१५.४३४ . अणुर्विद्या तदीशेशौ सादाख्यं शक्तिकुण्डली ॥ ४३४
१५.४३५ . व्यापिनी समनौन्मन्यं ततोऽनामनि योजयेत् ।
१५.४३५ . रेचकस्थो मध्यनाडीसन्धिविद्गुरुरित्यदः ॥ ४३५
१५.४३६ . प्रोक्तं त्रैशिरसे तन्त्रे परयोजनवर्णने ।
१५.४३६ . ततः प्राक्स्थापितान्यस्तमन्त्रसंस्कृतवह्निना ॥ ४३६
१५.४३७ . चरुः साध्योऽथवा शिष्यैर्होमेन समकालकः ।
१५.४३७ . चरौ च वीरद्रव्याणि लौकिकान्यथवेच्छया ॥ ४३७
१५.४३८ . चरुसिद्धौ समस्ताश्च क्रिया हृन्मन्त्रयोगतः ।
१५.४३८ . ततश्चरुं समादाय गुरुराज्येन पूरिताम् ॥ ४३८
१५.४३९ . स्रुचं स्रुवं वा कृत्वैव भुक्तिमुक्त्यनुसारतः ।
१५.४३९ . देवानामथ शक्तीनां यन्त्राणां तु त्रयं त्रयम् ॥ ४३९
१५.४४० . सप्तमं मातृसद्भावं क्रमादेकैकशः पठन् ।
१५.४४० . स्वा इत्यमृतवर्णेन वह्नौ हुत्वाज्यशेषकम् ॥ ४४०
१५.४४१ . चरौ हेत्यग्निरूपेण जुहुयात्तत्पुनः पुनः ।
१५.४४१ . भोज्यभोजकचर्वग्न्योरित्थमेकानुसन्धितः ॥ ४४१
१५.४४२ . स्वाहाप्रत्यवमर्शात्स्यात्समन्त्रादद्वयं परम् ।
१५.४४२ . एष संपातसंस्कारश्चरोर्भोक्ता ह्यधिष्ठितः ॥ ४४२
१५.४४३ . भोग्यस्य परमं सारं भोग्यं नर्नर्ति यत्नतः ।
१५.४४३ . सममेकानुसन्धानात्पाततो भोक्तृभोग्ययोः ॥ ४४३
१५.४४४ . अन्योऽन्यत्र च संपातात्संगमाच्चेत्थमुच्यते ।
१५.४४४ . स्थण्डिले कुभ्भकर्कर्योर्भागं भागं निवेदयेत् ॥ ४४४
१५.४४५ . भागेनाग्नौ मन्त्रतृप्तिर्द्वयं शिष्यात्मनोरथ ।
१५.४४५ . इत्थं विहितकर्तव्यो विज्ञाप्येशं तदीरितः ॥ ४४५
१५.४४६ . शक्तिपातक्रमाच्छिष्यान्संस्कर्तुं निःसरेद्बहिः ।
१५.४४६ . तत्रैषां पञ्चगव्यं च चरुं दशनमार्जनम् ॥ ४४६
१५.४४७ . तस्य पातः शुभः प्राचीसौम्यैशाप्योर्ध्वदिग्गतः ।
१५.४४७ . अशुभोऽन्यत्र तत्रास्त्रहोमोऽप्यष्टशतं भवेत् ॥ ४४७
१५.४४८ . नेत्रमन्त्रितसद्वस्त्रबद्धनेत्रानचञ्चलान् ।
१५.४४८ . अनन्यहृदयीभूतान्बलादित्थं निरोधतः ॥ ४४८
१५.४४९ . मुक्तारत्नादिकुसुमसंपूर्णाञ्जलिकान्गुरुः ।
१५.४४९ . प्रवेश्य स्थण्डिलोपाग्र उपवेश्यैव जानुभिः ॥ ४४९
१५.४५० . प्रक्षेपयेदञ्जलिं तं तैः शिष्यैर्भावितात्मभिः ।
१५.४५० . अञ्जलि पुनरापूर्य तेषां लाघवतः पटम् ॥ ४५०
१५.४५१ . दृशोर्निवारयेत्सोऽपि शिष्यो झटिति पश्यति ।
१५.४५१ . झटित्यालोकिते मान्त्रप्रभावोल्लासिते स्थले ॥ ४५१
१५.४५२ . तदावेशवशाच्छिष्यस्तन्मयत्वं प्रपद्यते ।
१५.४५२ . यथा हि रक्तहृदयस्तांस्तान्कान्तागुणान्स्वयम् ॥ ४५२
१५.४५३ . पश्यत्येवं शक्तिपातसंस्कृतो मन्त्रसन्निधिम् ।
१५.४५३ . चक्षुरादीन्द्रियाणां हि सहकारिणि तादृशे ॥ ४५३
१५.४५४ . सत्यत्यन्तमदृष्टे प्रागपि जायेत योग्यता ।
१५.४५४ . कृतप्रज्ञा हि विन्यस्तमन्त्रं देहं जलं स्थलम् ॥ ४५४
१५.४५५ . प्रतिमादि च पश्यन्तो विदुः संनिध्यसंनिधी ।
१५.४५५ . न्यस्तमन्त्रांशुसुभगात्किंचिद्भूतादिमुद्रिताः ॥ ४५५
१५.४५६ . त्रस्यन्तीवेति तत्तच्चिदक्षैस्तत्सहकारिभिः ।
१५.४५६ . ततः स दक्षिणे हस्ते दीप्तं सर्वाध्वपूरितम् ॥ ४५६
१५.४५७ . मन्त्रचक्रं यजेद्वामपाणिना पाशदाहकम् ।
१५.४५७ . तं शिष्यस्य करं मूर्ध्नि देहन्यस्ताध्वसंततेः ॥ ४५७
१५.४५८ . न्यस्येत्क्रमेण सर्वांङ्गं तेनैवास्य च संस्पृशेत् ।
१५.४५८ . उक्तं दीक्षोत्तरे चैतज्ज्वालासंपातशोभिना ॥ ४५८
१५.४५९ . दत्तेन शिवहस्तेन समयी स विधीयते ।
१५.४५९ . सायुज्यमीश्वरे तत्त्वे जीवतोऽधीतियोग्यता ॥ ४५९
१५.४६० . श्रीदेव्याथामले तूक्तमष्टारान्तस्त्रिशूलके ।
१५.४६० . चक्रे भैरवसन्नाभावघोराद्यष्टकारके ॥ ४६०
१५.४६१ . बाह्यापरे परानेमौ मध्यशूलपरापरे ।
१५.४६१ . ज्वालाकुलेऽरुणे भ्राम्यन्मातृप्रणवभीषणे ॥ ४६१
१५.४६२ . चिन्तिते तु बहिर्हस्ते संदृष्टे समयी भवेत् ।
१५.४६२ . पाशस्तोभाद्यस्तु सद्य उच्चिक्रमिषुरस्य तम् ॥ ४६२
१५.४६३ . प्राणैर्वियोजकं मूर्ध्नि क्षिपेत्संपूज्य तद्बहिः ।
१५.४६३ . अनेन शिवहस्तेन समयी भवति स्फुटम् ॥ ४६३
१५.४६४ . तस्यैव भाविविधिवत्तत्त्वपाशवियोजने ।
१५.४६४ . पुत्रकत्वं स च परे तत्त्वे योज्यस्तु दैशिकैः ॥ ४६४
१५.४६५ . स एव मन्त्रजातिज्ञो जपहोमादितत्त्ववित् ।
१५.४६५ . निर्वाणकलशेनादौ तत ईश्वरसंज्ञिना ॥ ४६५
१५.४६६ . अभिषिक्तः साधकः स्याद्भोगान्तेऽस्य परे लयः ।
१५.४६६ . एतैर्गुणैः समायुक्तो दीक्षितः शिवशासने ॥ ४६६
१५.४६७ . चतुष्पात्संहिताभिज्ञस्तन्त्राष्टादशतत्परः ।
१५.४६७ . दशतन्त्रातिमार्गज्ञ आचार्यः स विधीयते ॥ ४६७
१५.४६८ . पृथिवीमादितः कृत्वा निर्वाणान्तेऽस्य योजनाम् ।
१५.४६८ . अभिषेकविधौ कुर्यादाचार्यस्य गुरूत्तमः ॥ ४६८
१५.४६९ . एतैर्वाक्यैरिदं चोक्तं समयी राजपुत्रवत् ।
१५.४६९ . सर्वत्रैवाधिकारी स्यात्पुत्रकादिपदत्रये ॥ ४६९
१५.४७० . पुत्रको दैशिकत्वे तु तुल्ययोजनिको भवेत् ।
१५.४७० . अधिकारी स न पुनः साधने भिन्नयोजने ॥ ४७०
१५.४७१ . एतत्तन्त्रे समय्यादिक्रमादाप्तोत्तरक्रियः ।
१५.४७१ . आचार्यो न पुनर्बौद्धवैष्णवादिः कदाचन ॥ ४७१
१५.४७२ . एवं प्रसङ्गान्निर्णीतं प्रकृतं तु निरूप्यते ।
१५.४७२ . शिवहस्तविधिं कृत्वा तेन संप्लुष्टपाशकम् ॥ ४७२
१५.४७३ . शिष्यं विधाय विश्रान्तिपर्यन्तं ध्यानयोगतः ।
१५.४७३ . ततः कुम्भेऽस्त्रकलशे वह्नौ स्वात्मनि तं शिशुम् ॥ ४७३
१५.४७४ . प्रणामं कारयेत्पश्चाद्भूतमातृबलिं क्षिपेत् ।
१५.४७४ . ततः शंकरमभ्यर्च्य शय्यामस्त्राभिमन्त्रिताम् ॥ ४७४
१५.४७५ . कृत्वास्यां शिष्यमारोप्य न्यस्तमन्त्रं विधाय च ।
१५.४७५ . शिष्यहृच्चक्रविश्रान्तिं कृत्वा तद्द्वादशान्तगः ॥ ४७५
१५.४७६ . भवेत्क्षीणकलाजालः स्वरद्वादशकोदयात् ।
१५.४७६ . ततः प्रवेशप्रचितकलाषोडशकोज्ज्वलः ॥ ४७६
१५.४७७ . संपूर्णस्वात्मचिच्चन्द्रो विश्राम्येद्धृदये शिशोः ।
१५.४७७ . स्वयं व्युत्थानपर्यन्तं द्वादशान्तं ततो व्रजेत् ॥ ४७७
१५.४७८ . पुनर्विशेच्च हृच्चक्रमित्थं निद्राविधिक्रमः ।
१५.४७८ . आयातनिद्रः शिष्योऽसौ निर्मलौ शशिभास्करौ ॥ ४७८
१५.४७९ . हृच्चक्रे प्रतिसंधत्ते बलात्पूर्णकृशात्मकौ ।
१५.४७९ . हठनिर्मलचन्द्रार्कप्रकाशः सत्यमीक्षते ॥ ४७९
१५.४८० . स्वप्नं भाविशुभान्यत्वस्फुटीभावनकोविदम् ।
१५.४८० . उक्तं च पूर्णां च कृशां ध्यात्वा द्वादशगोचरे ॥ ४८०
१५.४८१ . प्रविश्य हृदये ध्याये त्सुप्तः स्वाच्छन्द्यमाप्नुयात् ।
१५.४८१ . आयातनिद्रे च शिशौ गुरुरभ्यर्च्य शङ्करम् ॥ ४८१
१५.४८२ . चरुं भुञ्जीत ससखा ततोऽद्याद्दन्तधावनम् ।
१५.४८२ . स्वप्याच्च मन्त्ररश्मीद्धहृच्चक्रार्पितमानसः ॥ ४८२
१५.४८३ . प्रातर्गुरुः कृताशेषनित्योऽभ्यर्चितशंकरः ।
१५.४८३ . शिष्यात्मनोः स्वप्नदृष्टावर्थौ वित्ते बलाबलात् ॥ ४८३
१५.४८४ . स्वदृष्टं बलवन्नान्यत्संबोधोद्रेकयोगतः ।
१५.४८४ . बोधसाम्ये पुनः स्वप्नसाम्यं स्याद्गुरुशिष्ययोः ॥ ४८४
१५.४८५ . देवाग्निगुरुतत्पूजाकारणोपस्करादिकम् ।
१५.४८५ . हृद्या स्त्री मद्यपानं चाप्याममांसस्य भक्षणम् ॥ ४८५
१५.४८६ . रक्तपानं शिरश्छेदो रक्तविण्मूत्रलेपनम् ।
१५.४८६ . पर्वताश्वगजप्रायहृद्ययुग्याधिरोहणम् ॥ ४८६
१५.४८७ . यत्प्रीत्यै स्यादपि प्रायस्तत्तच्छुभमुदाहृतम् ।
१५.४८७ . तं ख्यापयेत्तुष्टिवृद्ध्यै ह्लादो हि परमं फलम् ॥ ४८७
१५.४८८ . अतोऽन्यदशुभं तत्र होमोऽष्टशतकोऽस्त्रतः ।
१५.४८८ . अशुभं नाशुभमिति शिष्येभ्यो कथयेद्गुरुः ॥ ४८८
१५.४८९ . रूढां हि शङ्कां विच्छेत्तुं यत्नः संघटते महान् ।
१५.४८९ . येषां तु शङ्काविलयस्तेषां स्वप्नवशोत्थितम् ॥ ४८९
१५.४९० . शुभाशुभं न किंचित्स्यात्स्युश्चेत्थं चित्रतावशात् ।
१५.४९० . स्फुटं पश्यति सत्त्वात्मा राजसो लिङ्गमात्रतः ॥ ४९०
१५.४९१ . न किंचित्तामसस्तस्य सुखदुःखाच्छुभाशुभम् ।
१५.४९१ . नन्वत्र तामसो नाम कथं योग्यो विधौ भवेत् ॥ ४९१
१५.४९२ . मैव मा विग्रहं कश्चित्क्वचित्कस्यापि वै गुणः ।
१५.४९२ . सर्वसात्त्विकचेष्टोऽपि भोजने यदि तामसः ॥ ४९२
१५.४९३ . किं ततः सोऽधमः किवाप्युत्कृष्टस्तद्विपर्ययः ।
१५.४९३ . आयातशक्तिपातोऽपि दीक्षितोऽपि गुणस्थितेः ॥ ४९३
१५.४९४ . विचित्रात्मा भवेदेव मुख्ये त्वर्थे समाहितः ।
१५.४९४ . ततो गुरुः शिशोर्मन्त्रपूर्वकं देवतार्चनम् ॥ ४९४
१५.४९५ . देशयेत्स च तत्कुर्यात्संस्कुर्यात्तं ततो गुरुः ।
१५.४९५ . हृदादिचक्रषट्कस्थान्ब्रह्मादीन् षट्समाहितः ॥ ४९५
१५.४९६ . स्पृशेच्छिशोः प्राणवृत्त्या प्रत्येकं चाष्ट संस्क्रियाः ।
१५.४९६ . हृदयादिद्विषट्कान्तं बोधस्पर्शपवित्रितः ॥ ४९६
१५.४९७ . आहारबीजभावादिदोषध्वंसाद्भवेद्द्विजः ।
१५.४९७ . वसुवेदाख्यसंस्कारपूर्ण इत्थं द्विजः स्थितः ॥ ४९७
१५.४९८ . गर्भाधानं पुंसवनं सीमन्तो जातकर्म च ।
१५.४९८ . नाम निष्क्रामणं चान्नप्रशश्चूडा तथाष्टमी ॥ ४९८
१५.४९९ . व्रतबन्धैष्टिके मौज्जीभौतिके सौमिकं क्रमात् ।
१५.४९९ . गोदानमिति वेदेन्दुसंस्क्रिया ब्रह्मचर्यतः ॥ ४९९
१५.५०० . प्रत्युद्वाहः पञ्चदशः सप्त पाकमखास्त्वतः ।
१५.५०० . अष्टकाः पार्वणी श्राद्धं श्रावण्याग्रायणीद्वयम् ॥ ५००
१५.५०१ . चैत्री चाश्वयुजी पश्चात्सप्तैव तु हविर्मखाः ।
१५.५०१ . आधेयमग्निहोत्रं च पौर्णमासः सदर्शकः ॥ ५०१
१५.५०२ . चातुर्मास्यं पशूद्बन्धः सौत्रामण्या सह त्वमी ।
१५.५०२ . अग्निष्टोमोऽतिपूर्वोऽथ सोक्य्यः षोडशिवाजपौ ॥ ५०२
१५.५०३ . आप्तोर्यामातिरात्रौ च सप्तैताः सोमसंस्थिताः ।
१५.५०३ . हिरण्यपादादिमखः सहस्रेण समावृतः ॥ ५०३
१५.५०४ . अष्टत्रिंशस्त्वश्वमेधो गार्हस्थ्यमियता भवेत् ।
१५.५०४ . वानस्थ्यपारिव्राज्ये च चत्वारिंशदमी मताः ॥ ५०४
१५.५०५ . दया क्षमानसूया च शुद्धिः सत्कृतिमङ्गले ।
१५.५०५ . अकार्पण्यास्पृहे चात्मगुणाष्टकमिदं स्मृतम् ॥ ५०५
१५.५०६ . मेखला दण्डमजिनत्र्यायुषे वह्न्युपासनम् ।
१५.५०६ . संध्या भिक्षेति संस्काराः सप्त सप्त व्रतानि च ॥ ५०६
१५.५०७ . भौतेशपाशुपत्ये द्वे गाणेशं गाणपत्यकम् ।
१५.५०७ . उन्मत्तकासिधाराख्यघृतेशानि चतुर्दश ॥ ५०७
१५.५०८ . एते तु व्रतबन्धस्य संस्कारा अङ्गिनः स्मृताः ।
१५.५०८ . पारिव्राज्यस्य गर्भे स्यादन्त्येष्टिरिति संस्कृतः ॥ ५०८
१५.५०९ . द्विजो भवेत्ततो योग्यो रुद्रांशापादनाय सः ।
१५.५०९ . एतान्प्राणक्रमेणैव संस्कारान्योजयेद्गुरुः ॥ ५०९
१५.५१० . अथवाहुतियोगेन तिलाद्यैर्मन्त्रपूर्वकैः ।
१५.५१० . प्रणवो हृदयं नाम शोधयाम्यग्निवल्लभा ॥ ५१०
१५.५११ . एवं क्रमेण मूर्धाद्यैरङ्गैरतत्पुनः पुनः ।
१५.५११ . यतश्चिद्धर्म एवासौ शान्त्याद्यात्मा द्विजन्मता ॥ ५११
१५.५१२ . तेन रुद्रतया संवित्तत्क्रमेणैव जायते ।
१५.५१२ . यथा हेमादिधातूनां पाके क्रमवशाद्भवेत् ॥ ५१२
१५.५१३ . रजतादि तथा संवित्संस्कारे द्विजतान्तरे ।
१५.५१३ . योनिर्न कारणं तत्र शान्तात्मा द्विज उच्यते ॥ ५१३
१५.५१४ . मुनिना मोक्षधर्मादावेतच्च प्रविवेचितम् ।
१५.५१४ . मुकुटादिषु शास्त्रेषु देवेनापि निरूपितम् ॥ ५१४
१५.५१५ . संविदो देहसंभेदात्सदृशात्सदृशोदयात् ।
१५.५१५ . भूमाभिप्रायतः स्मार्ते द्विजन्मा द्विजयोः सुतः ॥ ५१५
१५.५१६ . अन्त्यजातीयधीवादिजननीजन्मलाभतः ।
१५.५१६ . उत्कृष्टचित्ता ऋषयः किं ब्राह्मण्येन भाजनम् ॥ ५१६
१५.५१७ . अत एवार्थसत्तत्त्वदेशिन्यस्मिन्न दिश्यते ।
१५.५१७ . रहस्यशास्त्रे जात्यादिसमाचारो हि शाम्भवे ॥ ५१७
१५.५१८ . पाशवानि तु शास्त्राणि वामशक्त्यात्मकान्यलम् ।
१५.५१८ . सृष्ट्यांचिसिद्धये शंभोः शङ्कातत्फलकॢप्तये ॥ ५१८
१५.५१९ . आपादितद्विजत्वस्य द्वादशान्ते निजैक्यतः ।
१५.५१९ . स्पर्शमात्रान्न विश्रान्त्या झटित्येवावरोहतः ॥ ५१९
१५.५२० . रुद्रांशापादनं येन समयी संस्कृतो भवेत् ।
१५.५२० . अधीतौ श्रवणे नित्यं पूजायां गुरुसेवने ॥ ५२०
१५.५२१ . समय्यधिकृतोऽन्यत्र गुरुणा विभुमर्चयेत् ।
१५.५२१ . तमापादितरुद्रांशं समयान् श्रावयेद्गुरुः ॥ ५२१
१५.५२२ . अष्टाष्टकात्मकान्देव्यायामलादौ निरूपितान् ।
१५.५२२ . अवादोऽकरणं गूढिः पूजा तर्पणभावने ॥ ५२२
१५.५२३ . हननं मोहनं चेति समयाष्टकमष्टधा ।
१५.५२३ . स्वभावं मन्त्रतन्त्राणां समयाचारमेलकम् ॥ ५२३
१५.५२४ . असत्प्रलापं परुषमनृतं नाष्टधा वदेत् ।
१५.५२४ . अफलं चेष्टितं हिंसां परदाराभिमर्शनम् ॥ ५२४
१५.५२५ . गर्वं दम्भं भूतविषव्याधितन्त्रं नचाचरेत् ।
१५.५२५ . स्वं मन्त्रमक्षसूत्रं च विद्यां ज्ञानस्वरूपकम् ॥ ५२५
१५.५२६ . समाचारान्गुणान्क्लेशान्सिद्धिलिङ्गानि गूहयेत् ।
१५.५२६ . गुरुं शास्त्रं देववह्नी ज्ञानवृद्धांस्त्रियो व्रतम् ॥ ५२६
१५.५२७ . गुरुवर्गं यथाशक्त्या पूजयेदष्टकं त्विदम् ।
१५.५२७ . दीनान्क्लिष्टान्पितॄन्क्षेत्रपालान्प्राणिगणान् खगान् ॥ ५२७
१५.५२८ . श्माशानिकं भूतगणं देहदेवीश्च तर्पयेत् ।
१५.५२८ . शिवं शक्तिं तथात्मानं मुद्रां मन्त्रस्वरूपकम् ॥ ५२८
१५.५२९ . संसारभुक्तिमुक्तीश्च गुरुवक्त्रात्तु भावयेत् ।
१५.५२९ . रागं द्वेषमसूयां च संकोचेर्ष्याभिमानिताः ॥ ५२९
१५.५३० . समयप्रतिभेत्तॄंस्तदनाचारांश्च घातयेत् ।
१५.५३० . पशुमार्गस्थितान्क्रूरान्द्वेषिणः पिशुनाञ्जडान् ॥ ५३०
१५.५३१ . राज्ञश्चानुचरान्पापान्विघ्नकर्तॄंश्च मोहयेत् ।
१५.५३१ . शाकिन्यः पूजनीयाश्च ताश्चेत्थं श्रीगमोदिताः ॥ ५३१
१५.५३२ . साहसं द्विगुणं यासां कामश्चैव चतुर्गुणः ।
१५.५३२ . लोभश्चाष्टगुणस्तासां शङ्क्यं शाकिन्य इत्यलम् ॥ ५३२
१५.५३३ . कुलाम्नायस्थिता वीरद्रव्यबाह्यास्तु ये न तैः ।
१५.५३३ . पशुभिः सह वस्तव्यमिति श्रीमाधवे कुले ॥ ५३३
१५.५३४ . देवताचक्रगुर्वग्निशास्त्रं साम्यात्सदार्चयेत् ।
१५.५३४ . अनिवेदितमेतेभ्यो न किंचिदपि भक्षयेत् ॥ ५३४
१५.५३५ . एतद्द्रव्यं नापहरेद्गुरुवर्गं प्रपूजयेत् ।
१५.५३५ . स च तद्भ्रातृभार्यातुक्प्रायो विद्याकृतो भवेत् ॥ ५३५
१५.५३६ . न योनिसंबन्धकृतो लौकिकः स पशुर्यतः ।
१५.५३६ . तस्याभिष्वङ्गभूमिस्तु गुर्वाराधनसिद्धये ॥ ५३६
१५.५३७ . अर्च्यो न स्वमहिम्ना तु तद्वर्गो गुरुवत्पुनः ।
१५.५३७ . गुरोर्निन्दां न कुर्वीत तस्यै हेतुं नचाचरेत् ॥ ५३७
१५.५३८ . नच तां शृणुयान्नैनं कोपयेन्नाग्रतोऽस्य च ।
१५.५३८ . विनाज्ञया प्रकुर्वीत किंचित्तत्सेवनादृते ॥ ५३८
१५.५३९ . लौकिकालौकिकं कृत्यं क्रोधं क्रीडां तपो जपम् ।
१५.५३९ . गुरूपभुक्तं यत्किंचिच्छय्यावस्त्रासनादिकम् ॥ ५३९
१५.५४० . नोपभुञ्जीत तत्पद्भ्यां न स्पृशेत्किंतु वन्दयेत् ।
१५.५४० . श्रीमत्त्रैशिरसेऽप्युक्तं कृच्छ्रचान्द्रायणादिभिः ॥ ५४०
१५.५४१ . अरण्ये काष्ठवत्तिष्ठेदसिधाराव्रतोऽपि सन् ।
१५.५४१ . नियमस्थो यमस्थोऽपि तत्पदं नाश्नुते परम् ॥ ५४१
१५.५४२ . गुर्वाराधनसक्तस्तु मनसा कर्मणा गिरा ।
१५.५४२ . प्राप्नोति गुरुतस्तुष्टात्पूर्णं श्रेयो महाद्भुतम् ॥ ५४२
१५.५४३ . हिमपातैर्यथा भूमिश्छादिता सा समन्ततः ।
१५.५४३ . मारुतश्लेषसंयोगादश्मवत्तिष्ठते सदा ॥ ५४३
१५.५४४ . यमादौ निश्चले तद्वद्भाव एकस्तु गृह्यते ।
१५.५४४ . गुरोस्त्वाराधितात्पूर्णं प्रसरज्ज्ञानमाप्यते ॥ ५४४
१५.५४५ . सर्वतोऽवस्थितं चित्त्वं ज्ञेयस्थं यस्य तत्कथा ।
१५.५४५ . सद्य एव नयेदूर्ध्वं तस्मादाराधयेद्गुरुम् ॥ ५४५
१५.५४६ . श्रीसारेऽप्यस्य संभाषात्पातकं नश्यति क्षणात् ।
१५.५४६ . तस्मात्परीक्ष्य यत्नेन शास्त्रोक्त्या ज्ञानलक्षणैः ॥ ५४६
१५.५४७ . शास्त्राचारेण वर्तेत तेन सङ्गं तथा कुरु ।
१५.५४७ . स्नेहाज्जातु वदेज्ज्ञानं लोभान्न ह्रियते हि सः ॥ ५४७
१५.५४८ . तेन तुष्टेन तृप्यन्ति देवाः पितर एवच ।
१५.५४८ . उत्तीर्य नरकाद्यान्ति सद्यः शिवपुरं महत् ॥ ५४८
१५.५४९ . भुङ्क्ते तिष्ठेद्यत्र गृहे व्रजेच्छिवपुरं तु सः ।
१५.५४९ . इति ज्ञात्वा सदा पित्र्ये श्राद्धे स्वं गुरुमर्चयेत् ॥ ५४९
१५.५५० . भुञ्जीत स स्वयं चान्यानादिशेत्तत्कृते गुरुः ।
१५.५५० . यो दीक्षितस्तु श्राद्धादौ स्वतन्त्रं विधिमाचरेत् ॥ ५५०
१५.५५१ . तस्य तन्निष्फलं सर्वं समयेन च लङ्घ्यते ।
१५.५५१ . सैद्धान्तिकार्पितं चण्डीयोग्यं द्रव्यं विवर्जयेत् ॥ ५५१
१५.५५२ . शाकिनीवाचकं शब्दं न कदाचित्समुच्चरेत् ।
१५.५५२ . स्त्रियः पूज्या विरूपास्तु वृद्धाः शिल्पोपजीविकाः ॥ ५५२
१५.५५३ . अन्त्या विकारिताङ्ग्यश्च वेश्याः स्वच्छन्दचेष्टिताः ।
१५.५५३ . तथाच श्रीगमे प्रोक्तं पूजनीयाः प्रयत्नतः ॥ ५५३
१५.५५४ . निराचाराः सर्वभक्ष्या धर्माधर्मविवर्जिताः ।
१५.५५४ . स्वच्छन्दगाः पलाशिन्यो लम्पटा देवता इव ॥ ५५४
१५.५५५ . वेश्याः पूज्यास्तद्गृहं च प्रयागोऽत्र यजेत्क्रमम् ।
१५.५५५ . स्त्रीषु तन्नाचरेत्किचिद्येन ताभ्यो जुगुप्सते ॥ ५५५
१५.५५६ . अतो न नग्नास्ताः पश्येन्नचापि प्रकटस्तनीः ।
१५.५५६ . वृद्धायाः संस्थिताया वा न जुगुप्सेत मुद्रिकाम् ॥ ५५६
१५.५५७ . वैकृत्यं तत्र सौरूप्यं मेलकं न प्रकाशयेत् ।
१५.५५७ . देवमूर्तिं शून्यतनुं पूजयेत्त्रिपथादिषु ॥ ५५७
१५.५५८ . सर्वपर्वसु सामान्यविशेषेषु विशेषतः ।
१५.५५८ . पूजा गुरोरनध्यायो मेलके लोभवर्जनम् ॥ ५५८
१५.५५९ . न जुगुप्सेत मद्यादि वीरद्रव्यं कदाचन ।
१५.५५९ . न निन्देदथ वन्देत नित्यं तज्जोषिणस्तथा ॥ ५५९
१५.५६० . उपदेशाय न दोषा हृदयं चेन्न विद्विषेत् ।
१५.५६० . विजातीयविकल्पांशोत्पुंसनाय यतेत च ॥ ५६०
१५.५६१ . गुरोः शास्त्रस्य देवीनां नाम मन्त्रे यतस्ततः ।
१५.५६१ . अर्चातोऽन्यत्र नोच्चार्यमाहूतं तर्पयेत्ततः ॥ ५६१
१५.५६२ . आगतस्य च मन्त्रस्य न कुर्यात्तर्पणं यदि ।
१५.५६२ . हरत्यर्धशरीरं तदित्यूचे भगवान्यतः ॥ ५६२
१५.५६३ . श्रीमदूर्मौ च देवीनां वीराणां चेष्टितं न वै ।
१५.५६३ . प्रथयेन्न जुगुप्सेत वदेन्नाद्रव्यपाणिकः ॥ ५६३
१५.५६४ . श्रीपूर्वं नाम वक्तव्यं गुरोर्द्रव्यकरेण च ।
१५.५६४ . गुर्वादीनां न लङ्घ्या च छाया न तैर्थिकैः सह ॥ ५६४
१५.५६५ . जल्पं कुर्वन्स्वशास्त्रार्थं वदेन्नापिच सूचयेत् ।
१५.५६५ . नित्याद्विशेषपूजां च कुर्यान्नैमित्तिके विधौ ॥ ५६५
१५.५६६ . ततोऽपि मध्ये वर्षस्य ततोऽपि हि पवित्रके ।
१५.५६६ . अन्यस्तमन्त्रो नासीत सेव्यं शास्त्रान्तरं च नो ॥ ५६६
१५.५६७ . अप्ररूढं हि विज्ञानं कम्पेतेतरभावनात् ।
१५.५६७ . गृहोपस्करणास्त्राणि दवतायागयोगतः ॥ ५६७
१५.५६८ . अर्च्यानीति न पद्भ्यां वै स्पृशेन्नापि विलङ्घ्येत् ।
१५.५६८ . गुरुवर्गे गृहायाते विशेषं कंचिदाचरेत् ॥ ५६८
१५.५६९ . दीक्षितानां न निन्दादि कुर्याद्विद्वेषपूर्वकम् ।
१५.५६९ . उपदेशाय नो दोषः स ह्यविद्वेषपूर्वकः ॥ ५६९
१५.५७० . न वष्णवादिकाधःस्थदृष्टिभिः संवसेदलम् ।
१५.५७० . सहभोजनशय्याद्यर्नैषां प्रकटयेत्स्थितिम् ॥ ५७०
१५.५७१ . उक्तं श्रींमाधवकुले शासनान्तरसंस्थितान् ।
१५.५७१ . वेदोक्तिं वैष्णवोक्तिं च तैरुक्तं वर्जयेत्सदा ॥ ५७१
१५.५७२ . अकुलीनेषु संपर्कात्तत्कुलात्पतनाद्भयम् ।
१५.५७२ . एकपात्रे कुलाम्नाये तस्मात्तान्परिवर्जयेत् ॥ ५७२
१५.५७३ . प्रमादाच्च कृते सख्ये गोष्ठ्यां चक्रं तु पूजयेत् ।
१५.५७३ . श्रीमदूर्मौ च कथितमागमान्तरसेवके ॥ ५७३
१५.५७४ . गुर्वन्तररते मूढे देवद्रव्योपजीवके ।
१५.५७४ . शक्तिहिंसाकरे दुष्टे संपर्कं नैव कारयेत् ॥ ५७४
१५.५७५ . न विकल्पेन दीक्षादौ व्रजेदायतनादिकम् ।
१५.५७५ . उक्तास्थाशिथिलत्वे यन्निमित्तं नैव तच्चरेत् ॥ ५७५
१५.५७६ . शासनस्थान्पुराजात्या न पश्येन्नाप्युदीरयेत् ।
१५.५७६ . नच व्यवहरेत्सर्वाञ्छिवाभेदेन केवलम् ॥ ५७६
१५.५७७ . सद्विद्यैः साकमासीत ज्ञानदीप्त्यै यतेत च ।
१५.५७७ . नासंस्कृतां व्रजेत्तज्जं विफलत्वं नचानयेत् ॥ ५७७
१५.५७८ . मेलकार्धनिशाचर्या जनवर्जं च तन्नहि ।
१५.५७८ . मांसादिदाहगन्धं च जिघ्रेद्देवीप्रियो ह्यसौ ॥ ५७८
१५.५७९ . गुर्वाज्ञां पालयन्सर्वं त्यजेन्मन्त्रमयो भवेत् ।
१५.५७९ . शास्त्रपूजाजपध्यानविवेकतदुपक्रियाः ॥ ५७९
१५.५८० . अकुर्वन्निष्फलां नैव चेष्टेत त्रिविधां क्रियाम् ।
१५.५८० . मन्त्रतन्त्रैर्न वादं च कुर्यान्नो भक्षयेद्विषम् ॥ ५८०
१५.५८१ . समयानां विलोपे च गुरुं पृच्छेदसन्निधौ ।
१५.५८१ . तद्वर्गं निजसन्तानमन्यं तस्याप्यसंनिधौ ॥ ५८१
१५.५८२ . तेनोक्तमनुतिष्ठेच्च निर्विकल्पं प्रयत्नतः ।
१५.५८२ . यतः शास्त्रादिसंबोधतन्मयीकृतमानसः ॥ ५८२
१५.५८३ . शिव एव गुरुर्नास्य वागसत्या विनिःसरेत् ।
१५.५८३ . शिवस्य स्वात्मसंस्कृत्यै प्रह्वीभावो गुरोः पुनः ॥ ५८३
१५.५८४ . ह्लादायेत्युभयार्थाय तत्तुष्टिः फलदा शिशोः ।
१५.५८४ . गुर्वायत्तैकसिद्धिर्हिसमय्यपि विबोधभाक् ॥ ५८४
१५.५८५ . तद्बोधबहुमानेन विद्याद्गुरुतमं गुरुम् ।
१५.५८५ . अतः संप्राप्य विज्ञानं यो गुरौ बाह्यमानवान् ॥ ५८५
१५.५८६ . नासौ विज्ञानविश्वस्तो नासत्यं भ्रष्ट एव सः ।
१५.५८६ . ज्ञानानाश्वस्तचित्तं तं वचोमात्रेण शास्त्रितम् ॥ ५८६
१५.५८७ . भक्तं च नार्चयेज्जातु हृदा विज्ञानदूषकम् ।
१५.५८७ . तादृक्च न गुरुः कार्यस्तं कृत्वापि परित्यजेत् ॥ ५८७
१५.५८८ . मुख्यबुद्ध्या न संपश्येद्वैष्णवादिगतान्गुरून् ।
१५.५८८ . तथाच श्रीमदूर्म्याख्ये गुरोरुक्तं विशेषणम् ॥ ५८८
१५.५८९ . गुर्वाज्ञा प्राणसंदेहे नोपेक्ष्या नो विकल्प्यते ।
१५.५८९ . कौलदीक्षा कौलशास्त्रं तत्त्वज्ञानं प्रकाशितम् ॥ ५८९
१५.५९० . येनासौ गुरुरित्युक्तो ह्यन्ये वै नामधारिणः ।
१५.५९० . श्रीमदानन्दशास्त्रे च तथैवोक्तं विशेषणम् ॥ ५९०
१५.५९१ . यस्माद्दीक्षा मन्त्रशास्त्रं तत्त्वज्ञानं स वै गुरुः ।
१५.५९१ . तिष्ठेदव्यक्तलिङ्गश्च न लिङ्गं धारयेत्क्वचित् ॥ ५९१
१५.५९२ . न लिङ्गिभिः समं कैश्चित्कुर्यादाचारमेलनम् ।
१५.५९२ . केवलं लिङ्गिनः पाल्या न बीभत्स्या विरूपकाः ॥ ५९२
१५.५९३ . श्रीमद्रात्रिकुले चोक्तं मोक्षः शङ्कापहानितः ।
१५.५९३ . अशुद्धवासस्नयैषा मोक्षवार्तापि दुर्लभा ॥ ५९३
१५.५९४ . न लिखेन्मन्त्रहृदयं श्रीमन्मालोदितं किल ।
१५.५९४ . तदङ्गादुद्धरेन्मन्त्रं नतु लेखे विलेखयेत् ॥ ५९४
१५.५९५ . अतत्त्वेऽभिनिवेशं च न कुर्यात्पक्षपाततः ।
१५.५९५ . जातिविद्याकुलाचारदेहदेशगुणार्थजान् ॥ ५९५
१५.५९६ . ग्रहान्ग्रहानिवाष्टौ द्राक्त्यजेद्गह्वरर्शितान् ।
१५.५९६ . तथा श्रीनिशिचारादौ हयत्वेनोपदर्शितान् ॥ ५९६
१५.५९७ . ब्राह्मणोऽहं मया वेदशास्त्रोक्तादपरं कथम् ।
१५.५९७ . अनुष्ठेयमयं जातिग्रहः परनिरोधकः ॥ ५९७
१५.५९८ . एवमन्येऽप्युदाहार्याः कुलगह्वरवर्त्मना ।
१५.५९८ . अतत्स्वभावे ताद्रूप्यं दर्शयन्नवशेऽपि यः ॥ ५९८
१५.५९९ . स्वरूपाच्छादकः सोऽत्र ग्रहो ग्रह इवोदितः ।
१५.५९९ . संवित्स्वभावे नो जातिप्रभृतिः कापि कल्पना ॥ ५९९
१५.६०० . रूपं सा त्वस्वरूपेण तद्रूपं छादयत्यलम् ।
१५.६०० . या काचित्कल्पना संवित्तत्त्वस्याखण्डितात्मनः ॥ ६००
१५.६०१ . संकोचकारिणी सर्वः स ग्रहस्तां परित्यजेत् ।
१५.६०१ . श्रीमदानन्दशास्त्रे च कथितं परमेष्ठिना ॥ ६०१
१५.६०२ . निरपेक्षः प्रभुर्वामो न शुद्ध्या तत्र कारणम् ।
१५.६०२ . देवीतृप्तिर्मखे रक्तमांसैर्नो शौचयोजनात् ॥ ६०२
१५.६०३ . द्विजान्त्यजैः समं कार्या चर्चान्तेऽपि मरीचयः ।
१५.६०३ . अविकारकृतस्तेन विकल्पान्निरयो भवेत् ॥ ६०३
१५.६०४ . सर्वदेवमयः कायः सर्वप्राणिष्विति स्फुटम् ।
१५.६०४ . श्रीमद्भिर्नकुलेशाद्यैरप्येतत्सुनिरूपितम् ॥ ६०४
१५.६०५ . शरीरमेवायतनं नान्यदायतनं व्रजेत् ।
१५.६०५ . तीर्थमेकं स्मरेन्मन्त्रमन्यतीर्थानि वर्जयेत् ॥ ६०५
१५.६०६ . विधिमेनं सुखं ज्ञात्वा विधिजालं परित्यजेत् ।
१५.६०६ . समाधिर्निश्चयं मुक्त्वा न चान्येनोपलभ्यते ॥ ६०६
१५.६०७ . इति मत्वा विधानज्ञः संमोहं परिवर्जयेत् ।
१५.६०७ . मन्त्रस्य हृदयं मुक्त्वा न चान्यत्परमं क्वचित् ॥ ६०७
१५.६०८ . इति मत्वा विधानज्ञो मन्त्रजालं परित्यजेत् ।
१५.६०८ . नैवेद्यं प्राशयेन्नद्यास्तच्छेषं च जले क्षिपेत् ॥ ६०८
१५.६०९ . तैर्भुक्ते न भवेद्दोषो जलजैः पूर्वदीक्षितैः ।
१५.६०९ . अवयश्पालनीयत्वात्परत्त्वेन संगमात् ॥ ६०९
१५.६१० . ज्ञानप्राप्त्यभ्युपायत्वात्समयास्ते प्रकीर्तिताः ।
१५.६१० . एवं संश्राव्य समयान्देवं संपूज्य दैशिकः ॥ ६१०
१५.६११ . विसर्जयेत्स्वचिद्व्योम्नि शान्ते मूर्तिविलापनात् ।
१५.६११ . यदि पुत्रकदीक्षास्य न कार्या समनन्तरम् ॥ ६११
१५.६१२ . तदाभिषिञ्चेत्सास्त्रेण शिवकुम्भेन तं शिशुम् ।
१५.६१२ . आत्मानं च ततो यस्माज्जलमूर्तिर्महेश्वरः ॥ ६१२
१५.६१३ . मन्त्रयुङ्निखिलाप्यायी कार्यं तदभिषेचनम् ।
१५.६१३ . इति समयदीक्षणमिदं प्रकाशितं विस्तराच्च संक्षेपात् ॥



च्१६ अथ श्रीतन्त्रालोके षोडशमाह्निकम्

१६.१ . अथ पुत्रकत्वसिद्ध्यै निरूप्यते शिवनिरूपितो ऽत्र विधिः ।
१६.१ . यदा तु समयस्थस्य पुत्रकत्वे नियोजनम् ।
१६.१ . गुरुत्वे साधकत्वे वा कर्तुमिच्छति दैशिकः ॥ १
१६.२ . तदाधिवासं कृत्वाह्नि द्वितीये मण्डलं लिखेत् ।
१६.२ . सामुदायिकयागेऽथ तथान्यत्र यथोदितम् ॥ २
१६.३ . षडष्टतद्द्विगुणितचतुर्विंशतिसंख्यया ।
१६.३ . चक्रपञ्चकमाख्यातं शास्त्रे श्रीपूर्वसंज्ञिते ॥ ३
१६.४ . द्वात्रिंशत्तद्द्विगुणितं श्रीमत्त्रैशिरसे मते ।
१६.४ . असंख्यचक्रसंबन्धः श्रीसिद्धादौ निरूपितः ॥ ४
१६.५ . तस्माद्यथातथा यागं यावच्चक्रेण संमितम् ।
१६.५ . पूजयेद्येन तेनात्र त्रिशूलत्रयमालिखेत् ॥ ५
१६.६ . त्रिशूलत्रितये देवीत्रयं पर्यायवृत्तितः ।
१६.६ . मध्यसव्यान्यभेदेन पूर्णं संपूजितं भवेत् ॥ ६
१६.७ . वर्तना मण्डलस्याग्रे संक्षेपादुपदेक्ष्यते ।
१६.७ . आलिख्य मण्डलं गन्धवस्त्रेणैवास्य मार्जनम् ॥ ७
१६.८ . कृत्वा स्नातो गुरुः प्राग्वन्मण्डलाग्रेऽत्र देवताः ।
१६.८ . बाह्यगाः पूजयेद्द्वारदेशे च द्वारदेवताः ॥ ८
१६.९ . मण्डलस्य पुरोभागे तदैशानदिशः क्रमात् ।
१६.९ . आग्नेय्यन्तं गणेशादीन् क्षेत्रपान्तान्प्रपूजयेत् ॥ ९
१६.१० . गणपतिगुरुपरमाख्याः परमेष्ठी पूर्वसिद्धवाक्क्षेत्रपतिः ।
१६.१० . इति सप्तकमाख्यातं गुरुपङ्क्तिविधौ प्रपूज्यमस्मद्गुरुभिः ॥ १०
१६.११ . तत आज्ञां गृहीत्वा तु पुष्पधूपादिपूजितम् ।
१६.११ . पूज्यमाधारशक्त्यादि शूलमूलात्प्रभृत्यलम् ॥ ११
१६.१२ . शिवान्तं सितपद्मान्ते त्रिशूलानां त्रये क्रमात् ।
१६.१२ . मध्यशूले मध्यगः स्यात्सद्भावः परया सह ॥ १२
१६.१३ . वामे चापरया साकं नवात्मा दक्षगं परम् ।
१६.१३ . त्रिशूले दक्षिणे मध्यशृङ्गस्थो रतिशेखरः ॥ १३
१६.१४ . स्यात्परापरया साकं दक्षे भैरवसत्परे ।
१६.१४ . वामे त्रिशूले मध्यस्थो नवात्मापरया सह ॥ १४
१६.१५ . स्यात्परे परया साकं वामारे संश्च भैरवः ।
१६.१५ . इत्थं सर्वगतत्वे श्रीपरादेव्याः स्थिते सति ॥ १५
१६.१६ . यागो भवेत्सुसंपूर्णस्तदधिष्ठानमात्रतः ।
१६.१६ . एकशूलेऽप्यतो यागे चिन्तयेत्तदधिष्ठितम् ॥ १६
१६.१७ . अविधिज्ञो विधानज्ञ इत्येवं त्रीशिकोदितम् ।
१६.१७ . ततो मध्ये तथा दक्षे वामे शृङ्गे च सर्वतः ॥ १७
१६.१८ . लोकपालास्त्रपर्यन्तमेकात्मत्वेन पूजयेत् ।
१६.१८ . परत्वेन च सर्वासां देवतानां प्रपूजयेत् ॥ १८
१६.१९ . श्रीमन्तं मातृसद्भावभट्टारकमनामयम् ।
१६.१९ . ततोऽपि भोगयागेन विद्याङ्गं भैरवाष्टकम् ॥ १९
१६.२० . यामलं चक्रदेवीश्च स्वस्थाने पूजयेद्बहिः ।
१६.२० . लोकपालानस्त्रयुतान्गन्धपुष्पासवादिभिः ॥ २०
१६.२१ . पूजयेत्परया भक्त्या वित्तशाठ्यविवर्जितः ।
१६.२१ . ततः कुम्भास्त्रकलशीमण्डलस्थानलात्मनाम् ॥ २१
१६.२२ . पञ्चानामनुसन्धानं कुर्यादद्वयभावनात् ।
१६.२२ . ये तु तामद्वयव्याप्तिं न विन्दन्ति शिवात्मिकाम् ॥ २२
१६.२३ . मन्त्रनाडीप्रयोगेण ते विशन्त्यद्वये पथि ।
१६.२३ . स्वदक्षिणेन निःसृत्य मण्डलस्थस्य वामतः ॥ २३
१६.२४ . प्रविश्यान्येन निःसृत्य कुम्भस्थे कर्करीगते ।
१६.२४ . वह्निस्थे च क्रमेणेत्थं यावत्स्वस्मिन्स्ववामतः ॥ २४
१६.२५ . मूलानुसन्धानबलात्प्राणतन्तूम्भने सति ।
१६.२५ . इत्थमैक्यस्फुरत्तात्मा व्याप्तिसंवित्प्रकाशते ॥ २५
१६.२६ . ततो विशेषपूजां च कुर्यादद्वयभाविताम् ।
१६.२६ . यच्छिवाद्वयपीयूषसंसिक्तं परमं हि तत् ॥ २६
१६.२७ . तेनार्घपुष्पगन्धादेरासवस्य पशोरथ ।
१६.२७ . या शिवाद्वयतादृष्टिः सा शुद्धिः परमीकृतिः ॥ २७
१६.२८ . निवेदयेद्विभोरग्रे जीवान्धातूंस्तदुत्थितान् ।
१६.२८ . सिद्धानसिद्धान्व्यामिश्रान्यद्वा किंचिच्चराचरम् ॥ २८
१६.२९ . दृष्टप्रोक्षितसंद्रष्टृप्रालब्धोपात्तयोजितः ।
१६.२९ . निर्वापितो वीरपशुः सोऽष्टधोत्तरतोत्तमः ॥ २९
१६.३० . यथोत्तरं न दातव्यमयोग्येभ्यः कदाचन ।
१६.३० . शिवोपयुक्तं हि हविर्न सर्वो भोक्तुमर्हति ॥ ३०
१६.३१ . यस्तु दीक्षाविहीनोऽपि शिवेच्छाविधिचोदितः ।
१६.३१ . भक्त्याश्नाति स संपूर्णः समयी स्यात्सुभावितः ॥ ३१
१६.३२ . दृष्टोऽवलोकितश्चैव किरणेद्धदृगर्पणात् ।
१६.३२ . प्रोक्षितः केवलं ह्यर्घपात्रविप्रुड्भिरुक्षितः ॥ ३२
१६.३३ . संद्रष्टा दर्शिताशेषसम्यक्पूजितमण्डलः ।
१६.३३ . प्रालब्ध उक्तत्रितयसंस्कृतः सोऽपि धूनयेत् ॥ ३३
१६.३४ . कम्पेत प्रस्रवेत्स्तब्धः प्रलीनो वा यथोत्तरम् ।
१६.३४ . उपात्तो यागसान्निध्ये शमितः शस्त्रमारुतैः ॥ ३४
१६.३५ . योजितः कारणत्यागक्रमेण शिवयोजनात् ।
१६.३५ . निर्वापितः कृताभ्यासगुरुप्राणमनोर्पणात् ॥ ३५
१६.३६ . दक्षिणेनाग्निना सौम्यकलाजालविलापनात् ।
१६.३६ . तथाह्यादौ परं रूपमेकीभावेन संश्रयेत् ॥ ३६
१६.३७ . तस्मादाग्नेयचारेण ज्वालामालामुचाविशेत् ।
१६.३७ . पशोर्वामेन चन्द्रांशुजालं तापेन गालयेत् ॥ ३७
१६.३८ . नाभिचक्रेऽथ विश्राम्येत्प्राणरश्मिगणैः सह ।
१६.३८ . परो भूत्वा स्वशक्त्यात्र जीवं जीवेन वेष्टयेत् ॥ ३८
१६.३९ . स्वचित्सूर्येण संताप्य द्रावयेत्कलां कलाम् ।
१६.३९ . ततो द्रुतं कलाजालं प्रापय्यैकत्वमात्मनि ॥ ३९
१६.४० . समस्ततत्त्वसंपूर्णमाप्यायनविधायिनम् ।
१६.४० . उन्मूलयेत संरम्भात्कर्मबद्धममुं रसात् ॥ ४०
१६.४१ . तत उन्मूलनोद्वेष्टयोगाद्वामं परिभ्रमन् ।
१६.४१ . कुण्डल्यमृतसंपूर्णस्वकप्राणप्रसेवकः ॥ ४१
१६.४२ . वामावर्तक्रमोपात्तहृत्पद्मामृतकेसरः ।
१६.४२ . हृत्कर्णिकारूढिलाभादोजोधातुं विलापितम् ॥ ४२
१६.४३ . शुद्धसोमात्मकं सारमीषल्लोहितपीतलम् ।
१६.४३ . आदाय करिहस्ताग्रसदृशे प्राणविग्रहे ॥ ४३
१६.४४ . निःसृत्य झटिति स्वात्मवाममार्गेण संविशेत् ।
१६.४४ . आप्याययन्नपानाख्यचन्द्रचक्रहृदम्बुजे ॥ ४४
१६.४५ . स्थितं तद्देवताचक्रं तेन सारेण तर्पयेत् ।
१६.४५ . अनेन विधिना सर्वान्रसरक्तादिकांस्तथा ॥ ४५
१६.४६ . धातून्समाहरेत्संघक्रमादेकैकशोऽथवा ।
१६.४६ . केवलं त्वथवाग्नीन्दुरविसंघट्टमध्यगम् ॥ ४६
१६.४७ . ज्योतीरूपमथ प्राणशक्त्याख्यं जीवमाहरेत् ।
१६.४७ . जीवं समरसीकुर्याद्देवीचक्रेण भावनात् ॥ ४७
१६.४८ . तदेव तर्पणं मुख्यं भोग्यभोक्त्रात्मतैव सा ।
१६.४८ . अग्निसंपुटफुल्लार्णत्र्यश्रकालात्मको महान् ॥ ४८
१६.४९ . पिण्डो रक्तादिसारौघचालनाकर्षणादिषु ।
१६.४९ . इत्थं विश्रान्तियोगेन घटिकार्धक्रमे सति ॥ ४९
१६.५० . आवृत्तिशतयोगेन पशोर्निर्वापणं भवेत् ।
१६.५० . कृत्वा कतिपयं कालं तत्राभ्यासमनन्यधीः ॥ ५०
१६.५१ . यथा चिन्तामणौ प्रोक्तं तेन रूपेण योगवित् ।
१६.५१ . निःशङ्कः सिद्धिमाप्नोति गोप्यं तत्प्राणवत्स्फुटम् ॥ ५१
१६.५२ . परोक्षेऽपि पशावेवं विधिः स्याद्योजनं प्रति ।
१६.५२ . प्रवेशितो यागभुवि हतस्तत्रैव साधितः ॥ ५२
१६.५३ . चक्रजुष्टश्च तत्रैव स वीरपशुरुच्यते ।
१६.५३ . यस्त्वन्यत्रापि निहतः सामस्त्येनांशतोऽपिवा ॥ ५३
१६.५४ . देवाय विनिवेद्येत स वै बाह्यपशुर्मतः ।
१६.५४ . राज्यं लाभोऽथ तत्स्थैर्यं शिवे भक्तिस्तदात्मता ॥ ५४
१६.५५ . शिवज्ञानं मन्त्रलोकप्राप्तिस्तत्परिवारता ।
१६.५५ . तत्सायुज्यं पशोः साम्याद्बाह्यादेर्वीरधर्मणः ॥ ५५
१६.५६ . पुष्पादयोऽपि तल्लाभभागिनः शिवपूजया ।
१६.५६ . एकोपायेन देवेशो विश्वानुग्रहणात्मकः ॥ ५६
१६.५७ . यागेनैवानुगृह्णाति किं किं यन्न चराचरम् ।
१६.५७ . तेनावीरोऽपि शङ्कादियुक्तः कारुणिकोऽपिच ॥ ५७
१६.५८ . न हिंसाबुद्धिमादध्यात्पशुकर्मणि जातुचित् ।
१६.५८ . पशोर्महोपकारोऽयं तदात्वेऽप्यप्रियं भवेत् ॥ ५८
१६.५९ . व्याधिच्छेदौषधतपोयोजनात्र निदर्शनम् ।
१६.५९ . श्रीमन्मृत्युञ्जये प्रोक्तं पाशच्छेदे कृते पशोः ॥ ५९
१६.६० . मलत्रयवियोगेन शरीरं न प्ररोहति ।
१६.६० . धर्माधर्मौघविच्छेदाच्छरीरं च्यचते किल ॥ ६०
१६.६१ . तेनैतन्मारणं नोक्तं दीक्षेयं चित्ररूपिणी ।
१६.६१ . रूढपाशस्य यः प्राणैर्वियोगो मारणं हि तत् ॥ ६१
१६.६२ . इयं तु योजनैव स्यात्पशोर्देवाय तर्पणे ।
१६.६२ . तस्माद्देवोक्तिमाश्रित्य पशून्दद्याद्बहूनिति ॥ ६२
१६.६३ . निवेदितः पुनःप्राप्तदेहो भूयोनिवेदितः ।
१६.६३ . षट्कृत्व इत्थं यः सोऽत्र षड्जन्मा पशुरुत्तमः ॥ ६३
१६.६४ . यथा पाकक्रमाच्छुद्धं हेम तद्वत्स कीर्तितः ।
१६.६४ . कां सिद्धिं नैव वितरेत्स्वयं किंवा न मुच्यते ॥ ६४
१६.६५ . उक्तं त्वानन्दशास्त्रे यो मन्त्रसंस्कारवांस्त्यजेत् ।
१६.६५ . समयान्कुत्सयेद्देवीर्दद्यान्मन्त्रान्विना नयात् ॥ ६५
१६.६६ . दीक्षामन्त्रादिकं प्राप्य त्यजेत्पुत्रादिमोहितः ।
१६.६६ . ततो मनुष्यतामेत्य पुनरेवं करोत्यपि ॥ ६६
१६.६७ . इत्थमेकादिसप्तान्तजन्मासौ द्विविधो द्विपात् ।
१६.६७ . चतुष्पाद्वा पशुर्देवीचरुकार्थं प्रजायते ॥ ६७
१६.६८ . दात्रर्पितोऽसौ तद्द्वारा याति सायुज्यतः शिवम् ।
१६.६८ . इति संभाव्य चित्रं तत्पशूनां प्रविचेष्टितम् ॥ ६८
१६.६९ . भोग्यीचिकीर्षितं नैव कुर्यादन्यत्र तं पशुम् ।
१६.६९ . नापि नैष भवेद्योग्य इति बुद्ध्वापसारयेत् ॥ ६९
१६.७० . तं पशुं किंतु काङ्क्षा चेद्विशेषे तं तु ढौकयेत् ।
१६.७० . तावतस्तान्पशून्दद्यात्तथाचोक्तं महेशिना ॥ ७०
१६.७१ . पशोर्वपामेदसी च गालिते वह्निमध्यतः ।
१६.७१ . अर्पयेच्छक्तिचक्राय परमं तर्पणं मतम् ॥ ७१
१६.७२ . हृदन्त्रमुण्डांसयकृत्प्रधानं विनिवेदयेत् ।
१६.७२ . कर्णिकाकुण्डलीमज्जपर्शु मुख्यतरं च वा ॥ ७२
१६.७३ . ततोऽग्नौ तर्पणं कुर्यान्मन्त्रचक्रस्य दैशिकः ।
१६.७३ . तन्निवेद्य च देवाय ततो विज्ञापयेत्प्रभुम् ॥ ७३
१६.७४ . गुरुत्वेन त्वयैवाहमाज्ञातः परमेश्वर ।
१६.७४ . साक्षात्स्वप्नोपदेशाद्यैर्जपैर्गुरुमुखेन वा ॥ ७४
१६.७५ . अनुग्राह्यास्त्वया शिष्याः शिवशक्तिप्रचोदिताः ।
१६.७५ . तदेते तद्विधाः प्राप्तास्त्वमेभ्यः कुर्वनुग्रहम् ॥ ७५
१६.७६ . समावेशय मां स्वात्मरश्मिभिर्यदहं शिवः ।
१६.७६ . एवं भवत्विति ततः शिवोक्तिमभिनन्दयेत् ॥ ७६
१६.७७ . शिवाभिन्नमथात्मानं पञ्चकृत्यकरं स्मरेत् ।
१६.७७ . स्वात्मनः करणं मन्त्रान्मूर्तिं चानुजिघृक्षया ॥ ७७
१६.७८ . ततो बद्ध्वा सितोष्णीषं हस्तयोरर्चयेत्क्रमात् ।
१६.७८ . अन्योन्यं पाशदाहाय शुद्धतत्त्वविसृष्टये ॥ ७८
१६.७९ . तेजोरूपेण मन्त्रांश्च शिवहस्ते समर्चयेत् ।
१६.७९ . गर्भावरणगानङ्गपरिवारासनोज्झितान् ॥ ७९
१६.८० . आत्मानं भावयेत्पश्चादेककं जलचन्द्रवत् ।
१६.८० . कृत्योपाधिवशाद्भिन्नं षोढाभिन्नं तु वस्तुतः ॥ ८०
१६.८१ . मण्डलस्थोऽहमेवायं साक्षी चाखिलकर्मणाम् ।
१६.८१ . शुद्धा हि द्रष्टृता शम्भोर्मण्डले कल्पिता मया ॥ ८१
१६.८२ . होमाधिकरणत्वेन वह्नावहमवस्थितः ।
१६.८२ . यदात्मतेद्धा मन्त्राः स्युः पाशप्लोषविधावलम् ॥ ८२
१६.८३ . सामान्यतेजोरूपान्तराहूता भुवनेश्वराः ।
१६.८३ . तर्पिताः श्राविताश्चाणोर्नाधिकारं प्रतन्वते ॥ ८३
१६.८४ . आ यागान्तमहं कुम्भे संस्थितो विघ्नशान्तये ।
१६.८४ . सामान्यरूपता येन विशेषाप्यायकारिणी ॥ ८४
१६.८५ . शिष्यदेहे च तत्पाशशिथिलत्वप्रसिद्धये ।
१६.८५ . स हि स्वेच्छावशात्पाशान्विधुन्वन्निव वर्तते ॥ ८५
१६.८६ . साक्षात्स्वदेहसंस्थोऽहं कर्तानुग्रहकर्मणाम् ।
१६.८६ . ज्ञानक्रियास्वतन्त्रत्वाद्दीक्षाकर्मणि पेशलः ॥ ८६
१६.८७ . भिन्नकार्याकृतिव्रातेन्द्रियचक्रानुसन्धिमान् ।
१६.८७ . एको यथाहं वह्न्यादिषड्रूपोऽस्मि तथा स्फुटम् ॥ ८७
१६.८८ . एवमालोच्य येनैषोऽध्वना दीक्षां चिकीर्षति ।
१६.८८ . अनुसंहितये शिष्यवर्जं पञ्चसु तं यजेत् ॥ ८८
१६.८९ . अनुसन्धिबलान्ते च समासव्यासभेदतः ।
१६.८९ . कुर्यादत्यन्तमभ्यस्तमन्यान्तर्भावपूरितम् ॥ ८९
१६.९० . ततोऽपि चिन्तया भूयोऽनुसन्दध्याच्छिवात्मताम् ।
१६.९० . अहमेव परं तत्त्वं नच पद्धटवत्क्वचित् ॥ ९०
१६.९१ . महाप्रकाशस्तत्तेन मयि सर्वमिदं जगत् ।
१६.९१ . नच तत्केनचिद्बाह्यप्रतिबिम्बवदर्पितम् ॥ ९१
१६.९२ . कर्ताहमस्य तन्नान्याधीनं च मदधिष्ठितम् ।
१६.९२ . इत्थंभूतमहाव्याप्तिसंवेदनपवित्रितः ॥ ९२
१६.९३ . मत्समत्वं गतो जन्तुर्मुक्त इत्यभिधीयते ।
१६.९३ . तापनिर्घर्षसेकादिपारम्पर्येण वह्निताम् ॥ ९३
१६.९४ . यथायोगोलको याति गुरुरेवं शिवात्मताम् ।
१६.९४ . ततः पुरःस्थितं यद्वा पुरोभावितविग्रहम् ॥ ९४
१६.९५ . परोक्षदीक्षणे यद्वा दर्भाद्यैः कल्पिते मृते ।
१६.९५ . शिष्ये वीक्ष्यार्च्य पुष्पाद्यैर्न्यसेदध्वानमस्य तम् ॥ ९५
१६.९६ . येनाध्वना मुख्यतया दीक्षामिच्छति दैशिकः ।
१६.९६ . तं देहे न्यस्य तत्रान्तर्भाव्यमन्यदिति स्थितिः ॥ ९६
१६.९७ . शोध्याध्वनि च विन्यस्ते तत्रैव परिशोधकम् ।
१६.९७ . न्यसेद्यथेप्सितं मन्त्रं शोध्यौचित्यानुसारतः ॥ ९७
१६.९८ . क्वचिच्छोध्यं त्वविन्यस्य शोधकन्यासमात्रतः ।
१६.९८ . स्वयं शुद्ध्यति संशोध्यं शोधकस्य प्रभावतः ॥ ९८
१६.९९ . अपरं परापरं च परं च विधिमिच्छया ।
१६.९९ . तद्योजनानुसारेण श्रित्वा न्यासः षडध्वनः ॥ ९९
१६.१०० . ललाटान्तं वेदवसौ रन्ध्रान्तं रसरन्ध्रके ।
१६.१०० . वसुखेन्दौ द्वादशान्तमित्येष त्रिविधो विधिः ॥ १००
१६.१०१ . क्रमेण कथ्यते दृष्टः शास्त्रे श्रीपूर्वसंज्ञिते ।
१६.१०१ . तत्र तत्त्वेषु विन्यासो गुल्फान्ते चतुरङ्गुले ॥ १०१
१६.१०२ . धरा जलादिमूलान्तं प्रत्येकं द्व्यङ्गुलं क्रमात् ।
१६.१०२ . रसश्रुत्यङ्गुलं नाभेरूर्ध्वमित्थं षडङ्गुले ॥ १०२
१६.१०३ . पुंसः कलान्तं षट्तत्त्वीं प्रत्येकं त्र्यङ्गुले क्षिपेत् ।
१६.१०३ . अष्टादशाङ्गुलं त्वेवं कण्ठकूपावसानकम् ॥ १०३
१६.१०४ . सदाशिवान्तं मायादिचतुष्कं चतुरङ्गुले ।
१६.१०४ . प्रत्येकमित्यब्धिवसुसंख्यमालिकदेशतः ॥ १०४
१६.१०५ . शिवतत्त्वं ततः पश्चात्तेजोरूपमनाकुलम् ।
१६.१०५ . सर्वेषां व्यापकत्वेन सबाह्याभ्यन्तरं स्मरेत् ॥ १०५
१६.१०६ . जलाद्ध्यन्तं सार्धयुग्मं मूलं त्र्यङ्गुलमित्यतः ।
१६.१०६ . द्वादशाङ्गुलताधिक्याद्विधिरेष परापरः ॥ १०६
१६.१०७ . जलाद्ध्यन्तं त्र्यङ्गुले चेदव्यक्तं तु चतुष्टये ।
१६.१०७ . तच्चतुर्विंशत्याधिक्यात्परोऽप्यष्टशते विधिः ॥ १०७
१६.१०८ . त्रिविधोन्मानकं व्यक्तं वसुदिग्भ्यो रविक्षयात् ।
१६.१०८ . मयतन्त्रे तथाचोक्तं तत्तत्स्वफलवाञ्छया ॥ १०८
१६.१०९ . नवपञ्चचतुस्त्र्येकतत्त्वन्यासे स्वयं धिया ।
१६.१०९ . न्यासं प्रकल्पयेत्तावत्तत्त्वान्तर्भावचिन्तनात् ॥ १०९
१६.११० . कलापञ्चकवेदाण्डन्यासोऽनेनैव लक्षितः ।
१६.११० . उक्तं च त्रिशिरस्तन्त्रे स्वाधारस्थं यथास्थितम् ॥ ११०
१६.१११ . द्वादशाङ्गुलमुत्थानं देहातीतं समं ततः ।
१६.१११ . द्वासप्ततिर्दश द्वे च देहस्थं शिरसोऽन्ततः ॥ १११
१६.११२ . पादादारभ्य सुश्रोणि अनाहतपदावधि ।
१६.११२ . देहातीतेऽपि विश्रान्त्या संवित्तेः कल्पनावशात् ॥ ११२
१६.११३ . देहत्वमिति तस्मात्स्यादुत्थानं द्वादशाङ्गुलम् ।
१६.११३ . इति निर्णेतुमत्रैतदुक्तमष्टोत्तरं शतम् ॥ ११३
१६.११४ . पुरन्यासोऽथ गुल्फान्तं भूः पुराण्यत्र षोडश ।
१६.११४ . तस्मादेकाङ्गुलव्याप्त्या प्रत्येकं लकुलादितः ॥ ११४
१६.११५ . द्विरण्डान्तं त्र्यङ्गुलं तु च्छगलाण्डमथाब्धिषु ।
१६.११५ . देवयोगाष्टके द्वे हि प्रत्येकाङ्गुलपादतः ॥ ११५
१६.११६ . इति प्रधानपर्यन्तं षट्चत्वारिंशदङ्गुलम् ।
१६.११६ . षट्पञ्चाशत्पुराणीत्थं प्राग्धरायां तु षोडश ॥ ११६
१६.११७ . ततोऽप्यर्धाङ्गुलव्याप्त्या षट्पुराण्यङ्गुलत्रये ।
१६.११७ . चत्वारि युग्म एकस्मिन्नेकं च पुरमङ्गुले ॥ ११७
१६.११८ . सरागे पुंस्पुराणीशसंख्यानीत्थं षडङ्गुले ।
१६.११८ . क्रोधेशपुरमेकस्मिन्द्वये चाण्डमियं च वित् ॥ ११८
१६.११९ . संवर्तज्योतिषोरेवं कलातत्त्वगयोः क्रमात् ।
१६.११९ . शूरपञ्चान्तपुरयोर्नियतौ चैकयुग्मता ॥ ११९
१६.१२० . श्रीपूर्वशास्त्रे तच्चोक्तं परमेशेन शंभुना ।
१६.१२० . उत्तरादिक्रमादद्व्येकभेदो विद्यादिके त्रये ॥ १२०
१६.१२१ . असारत्वात्क्रमस्यादौ नियतिः परतः कला ।
१६.१२१ . अथवान्योन्यसंज्ञाभ्यां तत्त्वयोर्व्यपदेश्यता ॥ १२१
१६.१२२ . एकवीरशिखेशश्रीकण्ठाः काले त्रयस्त्रये ।
१६.१२२ . कालस्य पूर्वं विन्यासो नियतेरभिधीयते ॥ १२२
१६.१२३ . अथवान्योन्यसंज्ञाभिर्व्यपदेशो हि दृश्यते ।
१६.१२३ . एवं पुमादिषट्तत्त्वी विन्यस्ताष्टादशाङ्गुले ॥ १२३
१६.१२४ . ततोऽप्यङ्गुष्ठमात्रान्तं मायातत्त्वस्थमष्टकम् ।
१६.१२४ . प्रत्येकमर्धाङ्गुलतः स्यादङ्गुलचतुष्टये ॥ १२४
१६.१२५ . इत्थं द्व्यक्ष्णि पुराण्यष्टाविंशतिः पुरुषान्निशि ।
१६.१२५ . पुरत्रयं द्वयोस्त्र्यंशन्यूनाङ्गुलमिति क्रमात् ॥ १२५
१६.१२६ . द्वयोर्द्वयं पञ्चपुरी वैद्यीये चतुरङ्गुले ।
१६.१२६ . तत ऐशपुराण्यष्टौ चतुष्केऽर्धाङ्गुलक्रमात् ॥ १२६
१६.१२७ . ततस्त्रीणि द्वये द्वे च द्वयोरित्थं चतुष्टये ।
१६.१२७ . सादाशिवं पञ्चकं स्यादित्थं वस्वेककं रवौ ॥ १२७
१६.१२८ . षोडशकं रसविशिखं वसुद्विकं वसुशशीति पुरवर्गाः ।
१६.१२८ . वेदा रसाब्धि युग्माक्षि च रवयस्तत्र चाङ्गुलाः क्रमशः ॥ १२८
१६.१२९ . अष्टादशाधिकशतं पुराणि देहेऽत्र चतुरशीतिमिते ।
१६.१२९ . विन्यस्तानि तदित्थं शेषे तु व्यापकं शिवं तत्त्वम् ॥ १२९
१६.१३० . इति विधिरपरः कथितः परापराख्यो रसश्रुतिस्थाने ।
१६.१३० . अष्टशरं संख्यानं खमुनिकृतं तत्परे विधौ ज्ञेयम् ॥ १३०
१६.१३१ . लकुलादेर्योगाष्टकपर्यन्तस्यात्र भुवनपूगस्य ।
१६.१३१ . अधिकीकुर्याद्गणनावशेन भागं विधिद्वये क्रमशः ॥ १३१
१६.१३२ . अपरादिविधित्रैतादथ न्यासः पदाध्वनः ।
१६.१३२ . पूर्वं दशपदी चोक्ता स्वतन्त्रा न्यस्यते यदा ॥ १३२
१६.१३३ . तयैव दीक्षा कार्या चेत्तदेयं न्यासकल्पना ।
१६.१३३ . तत्त्वादिमुख्यतायोगाद्दीक्षायां तु पदावली ॥ १३३
१६.१३४ . तत्तत्त्वाद्यनुसारेण तत्रान्तर्भाव्यते तथा ।
१६.१३४ . स्वप्रधानत्वयोगे तु दीक्षायां पदपद्धतिम् ॥ १३४
१६.१३५ . न्यस्येत्क्रमेण तत्त्वादिवदनानवलोकिनीम् ।
१६.१३५ . चतुर्ष्वष्टासु चाष्टासु दशस्वथ दशस्वथ ॥ १३५
१६.१३६ . दशस्वथो पञ्चदशस्वथ वेदशरेन्दुषु ।
१६.१३६ . धरापदान्नवपदीं मातृकामालिनीगताम् ॥ १३६
१६.१३७ . योजयेद्व्याप्तृ दशमं पदं तु शिवसंज्ञितम् ।
१६.१३७ . धरापदं वर्जयित्वा पञ्च यानि पदानि तु ॥ १३७
१६.१३८ . विधिद्वयं स्यान्निक्षिप्य द्वादश द्वादशाङ्गुलान् ।
१६.१३८ . मन्त्राध्वनोऽप्येष एव विधिर्विन्यासयोजने ॥ १३८
१६.१३९ . व्याप्तिमात्रं हि भिद्येतेत्युक्तं प्रागेव तत्तथा ।
१६.१३९ . वर्णाध्वनोऽथ विन्यासः कथ्यतेऽत्र विधित्रये ॥ १३९
१६.१४० . एकं चतुर्षु प्रत्येकं द्वयोरङ्गुलयोः क्रमात् ।
१६.१४० . त्रयोविंशतिवर्णी स्यात्षड्वर्ण्येकैकशस्त्रिषु ॥ १४०
१६.१४१ . प्रत्येकमथ चत्वारश्चतुर्ष्विति विलोमतः ।
१६.१४१ . मालिनीमातृकार्णाः स्युर्व्याप्तृ शैवं रसेन्दुतः ॥ १४१
१६.१४२ . वर्जयित्वाद्यवर्णं तु तत्त्ववत्स्याद्रवीन्नवीन् ।
१६.१४२ . तां त्रयोविंशतौ वर्णेष्वप्यन्यत्स्याद्विधिद्वयम् ॥ १४२
१६.१४३ . श्रीपूर्वशास्त्रे तेनादौ तत्त्वेषूक्तं विधित्रयम् ।
१६.१४३ . अतिदिष्टं तु तद्भिन्नाभिन्नवर्णद्वये समम् ॥ १४३
१६.१४४ . द्विविधोऽपि हि वर्णानां षड्विधो भेद उच्यते ।
१६.१४४ . तत्त्वमार्गविधानेन ज्ञातव्यः परमार्थतः ॥ १४४
१६.१४५ . उपदेशातिदेशाभ्यां यदुक्तं तत्पदादिषु ।
१६.१४५ . भूयोऽतिदिष्टं तत्रैव शास्त्रेऽस्मद्धृदयेश्वरे ॥ १४५
१६.१४६ . पदमन्त्रकलादीनां पूर्वसूत्रानुसारतः ।
१६.१४६ . त्रितयत्वं प्रकुर्वीत तत्त्ववर्णोक्तवर्त्मना ॥ १४६
१६.१४७ . उक्तं तत्पदमन्त्रेषु कलास्वथ निरूप्यते ।
१६.१४७ . चतुर्षु रसवेदे द्वाविंशतौ द्वादशस्वथ ॥ १४७
१६.१४८ . निवृत्त्याद्याश्चतस्रः स्युर्व्याप्त्री स्याच्छान्त्यतीतिका ।
१६.१४८ . द्वितीयस्यां कलायां तु द्वादश द्वादशाङ्गुलान् ॥ १४८
१६.१४९ . क्रमात्क्षिप्त्वा विधिद्वैतं परापरपरात्मकम् ।
१६.१४९ . चतुरण्डविधिस्त्वादिशब्देनेह प्रगृह्यते ॥ १४९
१६.१५० . कलाचतुष्कवत्तेन तस्मिन्वाच्यं विधित्रयम् ।
१६.१५० . एवं षड्विधमध्वानं शोध्यशिष्यतनौ पुरा ॥ १५०
१६.१५१ . न्यस्यैकतममुख्यत्वान्न्यस्येच्छोधकसंमतम् ।
१६.१५१ . अध्वन्यासनमन्त्रौघः शोधको ह्येक आदितः ॥ १५१
१६.१५२ . शब्दराशिर्मालिनी च समस्तव्यस्ततो द्विधा ।
१६.१५२ . एकवीरतया यद्वा षट्कं यामलयोगतः ॥ १५२
१६.१५३ . पञ्चवक्त्री शक्तितद्वद्भेदात्षोढा पुनर्द्विधा ।
१६.१५३ . एकाकियामलत्वेनेत्येवं सा द्वादशात्मिका ॥ १५३
१६.१५४ . षडङ्गी सकलान्यत्वाद्द्विविधा वक्त्रवत्पुनः ।
१६.१५४ . द्वादशत्वेन गुणिता चतुर्विंशतिभेदिका ॥ १५४
१६.१५५ . अघोराद्यष्टके द्वे च तृतीयं यामलोदयात् ।
१६.१५५ . मातृसद्भावमन्त्रश्च केवलः श्रुतिचक्रगः ॥ १५५
१६.१५६ . एकद्वित्रिचतुर्भेदात्त्रयोदशभिदात्मकः ।
१६.१५६ . एकवीरतया सोऽयं चतुर्दशतया स्थितः ॥ १५६
१६.१५७ . अनामसंहृतिस्थैर्यसृष्टिचक्रं चतुर्विधम् ।
१६.१५७ . देवताभिर्निजाभिस्तन्मातृसद्भाववृंहितम् ॥ १५७
१६.१५८ . इत्थं शोधकवर्गोऽयं मन्त्राणां सप्ततिः स्मृता ।
१६.१५८ . षडर्धशास्त्रेषु श्रीमत्सारशास्त्रे च कथ्यते ॥ १५८
१६.१५९ . अघोराद्यष्टकेनेह शोधनीयं विपश्चिता ।
१६.१५९ . अथवैकाक्षरामन्त्रैरथवा मातृकाक्रमात् ॥ १५९
१६.१६० . भैरवीयहृदा वापि खेचरीहृदयेन वा ।
१६.१६० . भैरवेण महादेवि त्वथ वक्त्राङ्गपञ्चकैः ॥ १६०
१६.१६१ . येन येन हि मन्त्रेण तन्त्रेऽस्मिन्नुद्भवः कृतः ।
१६.१६१ . तेनैव दीक्षयेन्मन्त्री इत्याज्ञा पारमेश्वरी ॥ १६१
१६.१६२ . एवं शोधकभेदेन सप्ततिः कीर्तिता भिदः ।
१६.१६२ . शोध्यन्यासं विना मन्त्रैरेतैर्दीक्षा यदा भवेत् ॥ १६२
१६.१६३ . तदा सप्ततिधा ज्ञेया जननादिविवर्जिता ।
१६.१६३ . शोध्यभेदोऽथ वक्तव्यः संक्षेपात्सोऽपि कथ्यते ॥ १६३
१६.१६४ . एकत्रिपञ्चषट्त्रिंशद्भेदात्तात्त्वश्चतुर्विधः ।
१६.१६४ . पञ्चैकभेदाच्चाध्वानस्तथैवाण्डचतुष्टयम् ॥ १६४
१६.१६५ . एवं दशविधं शोध्यं त्रिंशद्धा तद्विधित्रयात् ।
१६.१६५ . शोध्यशोधकभेदेन शतानि त्वेकविंशतिः ॥ १६५
१६.१६६ . अत्रापि न्यासयोगेन शोध्येऽध्वनि तथाकृतेः ।
१६.१६६ . शतैकविंशतिभिदा जननाद्युज्झिता भवेत् ॥ १६६
१६.१६७ . जननादिमयी तावत्येवं शतदृशि श्रुतिः ।
१६.१६७ . स्यात्सप्तत्यधिका सापि द्रव्यविज्ञानभेदतः ॥ १६७
१६.१६८ . द्विधेति पञ्चाशीतिः स्याच्छतान्यधिकखाब्धिका ।
१६.१६८ . भोगमोक्षानुसन्धानाद्द्विविधा सा प्रकीर्तिता ॥ १६८
१६.१६९ . अशुभस्यैव संशुद्ध्या शुभस्याप्यथ शोधनात् ।
१६.१६९ . द्विधा भोगः शुभे शुद्धिः कालत्रयविभेदिनि ॥ १६९
१६.१७० . एकद्विसामस्त्यवशात्सप्तधेत्यष्टधा भुजिः ।
१६.१७० . गुरुशिष्यक्रमात्सोऽपि द्विधेत्येवं विभिद्यते ॥ १७०
१६.१७१ . प्रत्यक्षदीक्षणे यस्माद्द्वयोरेकानुसन्धितः ।
१६.१७१ . तादृग्दीक्षाफलं पूर्णं विसंवादे तु विप्लवः ॥ १७१
१६.१७२ . परोक्षमृतदीक्षादौ गुरुरेवानुसन्धिमान् ।
१६.१७२ . क्रियाज्ञानमहिम्ना तं शिष्यं धाम्नीप्सिते नयेत् ॥ १७२
१६.१७३ . अविभिन्ने क्रियाज्ञाने कर्मशुद्धौ तथैव ते ।
१६.१७३ . अनुसन्धिः पुनर्भिन्नः कर्म यस्मात्तदात्मकम् ॥ १७३
१६.१७४ . श्रीमत्स्वच्छन्दशास्त्रे च वासनाभेदतः फलम् ।
१६.१७४ . शिष्याणां च गुरोश्चोक्तमभिन्नेऽपि क्रियादिके ॥ १७४
१६.१७५ . भोगस्य शोधकाच्छोध्यादनुसन्धेश्च तादृशात् ।
१६.१७५ . वैचित्र्यमस्ति भेदस्य वैचित्र्यप्राणता यतः ॥ १७५
१६.१७६ . तथाहि वक्त्रैर्यस्याध्वा शुद्धस्तैरेव योजितः ।
१६.१७६ . भोक्तुमिष्टे क्वचित्तत्त्वे स भोक्ता तद्बलान्वितः ॥ १७६
१६.१७७ . शुभानां कर्मणां चात्र सद्भावे भोगचित्रता ।
१६.१७७ . तादृगेव भवेत्कर्मशुद्धौ त्वन्यैव चित्रता ॥ १७७
१६.१७८ . भोगश्च सद्य+उत्क्रान्त्या देहेनैवाथ संगतः ।
१६.१७८ . तदैवाभ्यासतो वापि देहान्ते वेत्यसौ चतुः ॥ १७८
१६.१७९ . प्राक्तनाष्टभिदा योगाद्द्वात्रिंशद्भेद उच्यते ।
१६.१७९ . मोक्ष एकोऽपि बीजस्य समयाख्यस्य तादृशम् ॥ १७९
१६.१८० . बालादिकं ज्ञातशीघ्रमरणं शक्तिवर्जितम् ।
१६.१८० . वृद्धं वोद्दिश्य शक्तं वा शोधनाशोधनाद्द्विधा ॥ १८०
१६.१८१ . सद्य+उत्क्रान्तितस्त्रैधं सा चासन्नमृतौ गुरोः ।
१६.१८१ . कार्येत्याज्ञा महेशस्य श्रीमद्गह्वरभाषिता ॥ १८१
१६.१८२ . दृष्ट्वा शिष्यं जराग्रस्तं व्याधिना परिपीडितम् ।
१६.१८२ . उत्क्रमय्य ततस्त्वेनं परतत्त्वे नियोजयेत् ॥ १८२
१६.१८३ . पञ्चत्रिंशदमी भेदा गुरोर्वा गुरुशिष्ययोः ।
१६.१८३ . उक्तद्वैविध्यकलनात्सप्ततिः परिकीर्तिताः ॥ १८३
१६.१८४ . एतैर्भेदैः पुरोक्तांस्तान्भेदान्दीक्षागतान्गुरुः ।
१६.१८४ . हत्वा वदेत्प्रसंख्यानं स्वभ्यस्तज्ञानसिद्धये ॥ १८४
१६.१८५ . पञ्चाशीतिशती या चत्वारिंशत्समुत्तरा कथिता ।
१६.१८५ . तां सप्तत्या भित्त्वा दीक्षाभेदान्स्वयं कलयेत् ॥ १८५
१६.१८६ . पञ्चकमिह लक्षाणां च सप्तनवतिः सहस्रपरिसंख्या ।
१६.१८६ . अष्टौ शतानि दीक्षाभेदोऽयं मालिनीतन्त्रे ॥ १८६
१६.१८७ . सप्ततिधा शोद्धृगणस्त्रिंशद्धा शोध्य एकतत्त्वादिः ।
१६.१८७ . साण्डः षडध्वरूपस्तथेतिकर्तव्यता चतुर्भेदा ॥ १८७
१६.१८८ . द्रव्यज्ञानमयी सा जननादिविवर्जिताथ तद्युक्ता ।
१६.१८८ . पञ्चत्रिंशद्धा पुनरेषा भोगापवर्गसन्धानात् ॥ १८८
१६.१८९ . यस्माद्द्वात्रिंशद्धा भोगः शुभशुद्ध्यशुद्धिकालभिदा ।
१६.१८९ . मोक्षस्त्रेधा द्विगुणा सप्ततिरितिकार्यताभेदाः ॥ १८९
१६.१९० . शोधनशोध्यविभेदादितिकर्तव्यत्वभेदतश्चैषा ।
१६.१९० . दीक्षा बहुधा भिन्ना शोध्यविहीना तु सप्ततिधा ॥ १९०
१६.१९१ . मन्त्राणां सकलेतरसाङ्गनिरङ्गादिभेदसंकलनात् ।
१६.१९१ . श्योध्यस्य च तत्त्वादेः पञ्चदशाद्युक्तभेदपरिगणनात् ॥ १९१
१६.१९२ . भेदानां परिगणना न शक्यते कर्तुमित्यसंकीर्णाः ।
१६.१९२ . भेदाः संकीर्णाः पुनरन्ये भूयस्त्वकारिणो बहुधा ॥ १९२
१६.१९३ . शोधकशोध्यादीनां द्वित्रादिविभेदसद्भावात् ।
१६.१९३ . भोगे साध्ये यद्यद्बहु कर्तव्यं तदाश्रयेन्मतिमान् ॥ १९३
१६.१९४ . कारणभूयस्त्वं किल फलभूयस्त्वाय किं चित्रम् ।
१६.१९४ . अपवर्गे नतु भेदस्तेनास्मिन्वासनादृढत्वजुषा ॥ १९४
१६.१९५ . अल्पाप्याश्रयणीया क्रियाथ विज्ञानमात्रे वा ।
१६.१९५ . अभिनवगुप्तगुरुः पुनराह हि सति वित्तदेशकालादौ ॥ १९५
१६.१९६ . अपवर्गेऽपि हि विस्तीर्णकर्मविज्ञानसंग्रहः कार्यः ।
१६.१९६ . चिद्वृत्तेर्वैचित्र्याच्चाञ्चल्येऽपि क्रमेण सन्धानात् ॥ १९६
१६.१९७ . तस्मिंस्तस्मिन्वस्तुनि रूढिरवश्यं शिवात्मिका भवति ।
१६.१९७ . तत्त्वमिदमेतदात्मकमेतस्मात्प्रोद्धृतो मया शिष्यः ॥ १९७
१६.१९८ . इत्थं क्रमसंवित्तौ मूढोऽपि शिवात्मको भवति ।
१६.१९८ . क्रमिकतथाविधशिवतानुग्रहसुभगं च दैशिकं पश्यन् ॥ १९८
१६.१९९ . शिशुरपि तदभेददृशा भक्तिबलाच्चाभ्युपैति शिवभावम् ।
१६.१९९ . यद्यपि विकल्पवृत्तेरपि मोक्षं दीक्षयैव देहान्ते ॥ १९९
१६.२०० . शास्त्रे प्रोवाच विभुस्तथापि दृढवासना युक्ता ।
१६.२०० . मोक्षेऽप्यस्ति विशेषः क्रियाल्पभूयस्त्वजः सलोकादिः ॥ २००
१६.२०१ . इति केचित्तदयुक्तं स विचित्रो भोग एव कथितः स्यात् ।
१६.२०१ . संस्कारशेषवर्तनजीवितमध्येऽस्य समयलोपाद्यम् ॥ २०१
१६.२०२ . नायाति विघ्नजालं क्रियाबहुत्वं मुमुक्षोस्तत् ।
१६.२०२ . यस्मात्सबीजदीक्षासंस्कृतपुरुषस्य समयलोपाद्ये ॥ २०२
१६.२०३ . भुक्ते भोगान्मोक्षो नैवं निर्बीजदीक्षायाम् ।
१६.२०३ . इति केचिन्मन्यन्ते युक्तं तच्चापि यत्स्मृतं शास्त्रे ॥ २०३
१६.२०४ . समयोल्लङ्घनाद्देवि क्रव्यादत्वं शतं समाः ॥ २०४
१६.२०५ . तस्मादुरुशिष्यमतौ शिवभावनिरूढिवितरणसमर्थम् ।
१६.२०५ . क्रमिकं तत्त्वोद्धरणादि कर्म मोक्षेऽपि युक्तमतिविततम् ॥ २०५
१६.२०६ . यस्तु सदा भावनया स्वभ्यस्तज्ञानवान्गुरुः स शिशोः ।
१६.२०६ . अपवर्गाय यथेच्छं यं कंचिदुपायमनुतिष्ठेत् ॥ २०६
१६.२०७ . एवं शिष्यतनौ शोध्यं न्यस्याध्वानं यथेप्सितम् ।
१६.२०७ . शोधकं मन्त्रमुपरि न्यस्येत्तत्त्वानुसारतः ॥ २०७
१६.२०८ . द्वयोर्मातृकयोस्तत्त्वस्थित्या वर्णक्रमः पुरा ।
१६.२०८ . कथितस्तं तथा न्यस्येत्तत्तत्तत्त्वविशुद्धये ॥ २०८
१६.२०९ . वर्णाध्वा यद्यपि प्रोक्तः शोध्यः पाशात्मकस्तु सः ।
१६.२०९ . मायीयः शोधकस्त्वन्यः शिवात्मा परवाङ्मयः ॥ २०९
१६.२१० . उवाच सद्योज्योतिश्च वृत्तौ स्वायम्भुवस्य तत् ।
१६.२१० . बाढमेको हि पाशात्मा शब्दोऽन्यश्च शिवात्मकः ॥ २१०
१६.२११ . तस्मात्तस्यैव वर्णस्य युक्ता शोधकशोध्यता ।
१६.२११ . श्रीपूर्वशास्त्रे चाप्युक्तं ते तैरालिङ्गिता इति ॥ २११
१६.२१२ . सद्योजातादिवक्त्राणि हृदाद्यङ्गानि पञ्च च ।
१६.२१२ . षट्कृत्वो न्यस्य षट्त्रिंशन्न्यासं कुर्याद्धरादितः ॥ २१२
१६.२१३ . परापराया वैलोम्याद्धरायां स्यात्पदत्रयम् ।
१६.२१३ . ततो जलादहङ्कारे पञ्चाष्टकसमाश्रयात् ॥ २१३
१६.२१४ . पदानि पञ्च धीमूलपुंरागाख्ये त्रये त्रयम् ।
१६.२१४ . एकं त्वशुद्धवित्कालद्वये चैकं नियामके ॥ २१४
१६.२१५ . कलामायाद्वये चैकं पदमुक्तमिह क्रमात् ।
१६.२१५ . विद्येश्वरसदाशक्तिशिवेषु पदपञ्चकम् ॥ २१५
१६.२१६ . एकोनविंशतिः सेयं पदानां स्यात्परापरा ।
१६.२१६ . सार्धं चैकं चैकं सार्धं द्वे द्वे शशी दृगथ युग्मम् ॥ २१६
१६.२१७ . त्राणि दृगब्धिश्चन्द्रः श्रुतिः शशी पञ्च विधुमहश्चन्द्राः ।
१६.२१७ . एकान्नविंशतौ स्यादक्षरसंख्या पदेष्वियं देव्याः ॥ २१७
१६.२१८ . हल्द्वययुतवसुचित्रगुपरिसंख्यातस्ववर्णायाः ।
१६.२१८ . मूलान्तं सार्धवर्णं स्यान्मायान्तं वर्णमेककम् ॥ २१८
१६.२१९ . शक्त्यन्तमेकमपरान्यासे विधिरुदीरितः ।
१६.२१९ . मायान्तं हल्ततः शक्तिपर्यन्ते स्वर उच्यते ॥ २१९
१६.२२० . निष्कले शिवतत्त्वे वै परो न्यासः परोदितः ।
१६.२२० . परापरापदान्येव ह्यघोर्याद्यष्टकद्वये ॥ २२०
१६.२२१ . मन्त्रास्तदनुसारेण तत्त्वेष्वेतद्द्वयं क्षिपेत् ।
१६.२२१ . पिण्डाक्षराणां सर्वेषां वर्णसंख्या विभेदतः ॥ २२१
१६.२२२ . अव्यक्तान्तं स्वरे न्यस्या शेषं शेषेषु योजयेत् ।
१६.२२२ . बीजानि सर्वतत्त्वेषु व्याप्तृत्वेन प्रकल्पयेत् ॥ २२२
१६.२२३ . पिण्डानां बीजवन्न्यासमन्ये तु प्रतिपेदिरे ।
१६.२२३ . अकृते वाथ शोध्यस्य न्यासे वस्तुबलात्स्थितेः ॥ २२३
१६.२२४ . शोधकन्यासमात्रेण सर्वं शोध्यं विशुध्यति ।
१६.२२४ . श्रीमन्मृत्युञ्जयादौ च कथितं परमेष्ठिना ॥ २२४
१६.२२५ . अधुना न्यासमात्रेण भूतशुद्धिः प्रजायते ।
१६.२२५ . देहशुद्ध्यर्थमप्येतत्तुल्यमेतेन वस्तुतः ॥ २२५
१६.२२६ . अन्यप्रकरणोक्तं यद्युक्तं प्रकरणान्तरे ।
१६.२२६ . ज्ञापकत्वेन साक्षाद्वा तत्किं नान्यत्र गृह्यते ॥ २२६
१६.२२७ . मालिनीमातृकाङ्गस्य न्यासो योऽर्चाविधौ पुरा ।
१६.२२७ . प्रोक्तः केवलसंशोद्धृमन्त्रन्यासे स एव तु ॥ २२७
१६.२२८ . त्रिपदी द्वयोर्द्वयोः स्यात्प्रत्येकमथाष्टसु श्रुतिपदानि ।
१६.२२८ . दिक्चन्द्रचन्द्ररसरविशरशरदृग्दृङ्मृगाङ्कशशिगणने ॥ २२८
१६.२२९ . अङ्गुलमाने देव्या अष्टादश वैभवेन पदमन्यत् ।
१६.२२९ . अपरं मानमिदं स्यात्केवलशोधकमनुन्यासे ॥ २२९
१६.२३० . तुर्यपदात्पदषट्के मानद्वितयं परापरपराख्यम् ।
१६.२३० . द्वादशकं द्वादशकं तत्त्वोपरि पूर्ववत्त्वन्यत् ॥ २३०
१६.२३१ . केवलशोधकमन्त्रन्यासाभिप्रायतो महादेवः ।
१६.२३१ . तत्त्वक्रमोदितमपि न्यासं पुनराह तद्विरुद्धमपि ॥ २३१
१६.२३२ . निष्कले पदमेकार्णं यावत्त्रीणि तु पार्थिवे ।
१६.२३२ . इत्यादिना तत्त्वगतक्रमन्यास उदीरितः ॥ २३२
१६.२३३ . पुनश्च मालिनीतन्त्रे वर्गविद्याविभेदतः ।
१६.२३३ . द्विधा पदानीत्युक्त्वाख्यन्न्यासमन्यादृशं विभुः ॥ २३३
१६.२३४ . एकैकं द्व्यङ्गुलं ज्ञेयं तत्र पूर्वं पदत्रयम् ।
१६.२३४ . अष्टाङ्गुलानि चत्वारि दशाङ्गुलमतः परम् ॥ २३४
१६.२३५ . द्व्यङ्गुले द्वे पदे चान्ये षडङ्गुलमतः परम् ।
१६.२३५ . द्वादशाङ्गुलमन्यच्च द्वेऽन्ये पञ्चाङ्गुले पृथक् ॥ २३५
१६.२३६ . पदद्वयं चतुष्पर्व तथान्ये द्वे द्विपर्वणी ।
१६.२३६ . एवं परापरादेव्याः स्वतन्त्रो न्यास उच्यते ॥ २३६
१६.२३७ . विद्याद्वयं शिष्यतनौ व्याप्तृत्वेनैव योजयेत् ।
१६.२३७ . इति दर्शयितुं नास्य पृथङ्न्यासं न्यरूपयत् ॥ २३७
१६.२३८ . एवं शोधकमन्त्रस्य न्यासे तद्रश्मियोगतः ।
१६.२३८ . पाशजालं विलीयेत तद्ध्यानबलतो गुरोः ॥ २३८
१६.२३९ . शोध्यतत्त्वे समस्तानां योनीनां तुल्यकालतः ।
१६.२३९ . जननाद्भोगतः कर्मक्षये स्यादपवृक्तता ॥ २३९
१६.२४० . देहैस्तावद्भिरस्याणोश्चित्रं भोक्तुरपि स्फुटम् ।
१६.२४० . मनोऽनुसन्धिर्नो विश्वसंयोगप्रविभागवत् ॥ २४०
१६.२४१ . नियत्या मनसो देहमात्रे वृत्तिस्ततः परम् ।
१६.२४१ . नानुसन्धा यतः सैकस्वान्तयुक्ताक्षकल्पिता ॥ २४१
१६.२४२ . प्रदेशवृत्ति च ज्ञानमात्मनस्तत्र तत्र तत् ।
१६.२४२ . भोग्यज्ञानं नान्यदेहेष्वनुसन्धानमर्हति ॥ २४२
१६.२४३ . यदा तु मनसस्तस्य देहवृत्तेरपि ध्रुवम् ।
१६.२४३ . योगमन्त्रक्रियादेः स्याद्वैमल्यं तद्विदा तदा ॥ २४३
१६.२४४ . यथामलं मनो दूरस्थितमप्याशु पश्यति ।
१६.२४४ . तथा प्रत्ययदीक्षायां तत्तद्भुवनदर्शनम् ॥ २४४
१६.२४५ . जननादिवियुक्तां तु यदा दीक्षां चिकीर्षति ।
१६.२४५ . तदास्मादुद्धरामीति युक्तमूहप्रकल्पनम् ॥ २४५
१६.२४६ . यदा शोध्यं विना शोद्धृन्यासस्तत्रापि मन्त्रतः ।
१६.२४६ . जननादिक्रमं कुर्यात्तत्त्वसंश्लेषवर्जितम् ॥ २४६
१६.२४७ . एकाकिशोद्धृन्यासे च जननादिविवर्जने ।
१६.२४७ . तच्छोद्धृसंपुटं नाम केवलं परिकल्पयेत् ॥ २४७
१६.२४८ . द्रव्ययोगेन दीक्षायां तिलाज्याक्षततण्डुलम् ।
१६.२४८ . तत्तन्मन्त्रेण जुहुयाज्जन्मयोगवियोगयोः ॥ २४८
१६.२४९ . यदा विज्ञानदीक्षां तु कुर्याच्छिष्यं तदा भृशम् ।
१६.२४९ . तन्मन्त्रसंजल्पबलात्पश्येदा चाविकल्पकात् ॥ २४९
१६.२५० . विकल्पः किल संजल्पमयो यत्स विमर्शकः ।
१६.२५० . मन्त्रात्मासौ विमर्शश्च शुद्धोऽपाशवतात्मकः ॥ २५०
१६.२५१ . नित्यश्चानादिवरदशिवाभेदोपकल्पितः ।
१६.२५१ . तद्योगाद्दैशिकस्यापि विकल्पः शिवतां व्रजेत् ॥ २५१
१६.२५२ . श्रीसारशास्त्रे तदिदं परमेशेन भाषितम् ।
१६.२५२ . अर्थस्य प्रतिपत्तिर्या ग्राह्यग्राहकरूपिणी ॥ २५२
१६.२५३ . सा एव मन्त्रशक्तिस्तु वितता मन्त्रसन्ततौ ।
१६.२५३ . परामर्शस्वभावेत्थं मन्त्रशक्तिरुदाहृता ॥ २५३
१६.२५४ . परामर्शो द्विधा शुद्धाशुद्धत्वान्मन्त्रभेदकः ।
१६.२५४ . उक्तं श्रीपौष्करेऽन्ये च ब्रह्मविष्ण्वादयोऽण्डगाः ॥ २५४
१६.२५५ . प्राधानिकाः साञ्जनास्ते सात्त्वराजसतामसाः ।
१६.२५५ . तैरशुद्धपरामर्शात्तन्मयीभावितो गुरुः ॥ २५५
१६.२५६ . वैष्णवादिः पशुः प्रोक्तो न योग्यः पतिशासने ।
१६.२५६ . ये मन्त्राः शुद्धमार्गस्थाः शिवभट्टारकादयः ॥ २५६
१६.२५७ . श्रीमन्मतङ्गादिदृशा तन्मयो हि गुरुः शिवः ।
१६.२५७ . ननु स्वतन्त्रसंजल्पयोगादस्तु विमर्शिता ॥ २५७
१६.२५८ . प्राक्कुतः स विमर्शाच्चेत्कुतः सोऽपि निरूपणे ।
१६.२५८ . आद्यस्तथाविकल्पत्वप्रदः स्यादुपदेष्टृतः ॥ २५८
१६.२५९ . यः संक्रान्तोऽभिजल्पः स्यात्तस्याप्यन्योपदेष्टृतः ।
१६.२५९ . पूर्वपूर्वक्रमादित्थं य एवादिगुरोः पुरा ॥ २५९
१६.२६० . संजल्पो ह्यभिसंक्रान्तः सोऽद्याप्यस्तीति गृह्यताम् ।
१६.२६० . यस्तथाविधसंजल्पबलात्कोऽपि स्वतन्त्रकः ॥ २६०
१६.२६१ . विमर्शः कल्प्यते सोऽपि तदात्मैव सुनिश्चितः ।
१६.२६१ . घटकुम्भ इतीत्थं वा यदि भेदो निरूप्यते ॥ २६१
१६.२६२ . सोऽप्यन्यकल्पनादायी ह्यनादृत्यः प्रयत्नतः ।
१६.२६२ . पणायते करोतीति विकल्पस्योचितौ स्फुटम् ॥ २६२
१६.२६३ . करपाण्यभिजल्पौ तौ संकीर्येतां कथं किल ।
१६.२६३ . शब्दाच्छब्दान्तरे तेन व्युत्पत्तिर्व्यवधानतः ॥ २६३
१६.२६४ . व्यवहारात्तु सा साक्षाच्चित्रोपाख्याविमर्शिनी ।
१६.२६४ . तद्विमर्शोदयः प्राच्यस्वविमर्शमयः स्फुरेत् ॥ २६४
१६.२६५ . यावद्बालस्य संवित्तिरकृत्रिमविमर्शने ।
१६.२६५ . तेन तन्मन्त्रशब्दार्थविशेषोत्थं विकल्पनम् ॥ २६५
१६.२६६ . शब्दान्तरोत्थाद्भेदेन पश्यता मन्त्र आदृतः ।
१६.२६६ . यच्चापि बीजपिण्डादेरुक्तं प्राग्बोधरूपकम् ॥ २६६
१६.२६७ . तत्तस्यैव कुतोऽन्यस्य तत्कस्मादन्यकल्पना ।
१६.२६७ . एतदर्थं गुरोर्यत्नाल्लक्षणे तत्र तत्र तत् ॥ २६७
१६.२६८ . लक्षणं कथितं ह्येष मन्त्रतन्त्रविशारदः ।
१६.२६८ . तेन मन्त्रार्थसंबोधे मन्त्रवार्तिकमादरात् ॥ २६८
१६.२६९ . ऊहापोहप्रयोगं वा सर्वथा गुरुराचरेत् ।
१६.२६९ . मन्त्रार्थविदभावे तु सर्वथा मन्त्रतन्मयम् ॥ २६९
१६.२७० . गुरुं कुर्यात्तदभ्यासात्तत्संकल्पमयो ह्यसौ ।
१६.२७० . तत्समानाभिसंजल्पो यदा मन्त्रार्थभावनात् ॥ २७०
१६.२७१ . गुरोर्भवेत्तदा सर्वसाम्ये को भेद उच्यताम् ।
१६.२७१ . अंशेनाप्यथ वैषम्ये न ततोऽर्थक्रिया हि सा ॥ २७१
१६.२७२ . गोमयात्कीटतः कीट इत्येवं न्यायतो यदा ।
१६.२७२ . संजल्पान्तरतोऽप्यर्थक्रियां तामेव पश्यति ॥ २७२
१६.२७३ . तदैष सत्यसंजल्पः शिव एवेति कथ्यते ।
१६.२७३ . स यद्वक्ति तदेव स्यान्मन्त्रो भोगापवर्गदः ॥ २७३
१६.२७४ . नैषोऽभिनवगुप्तस्य पक्षो मन्त्रार्पितात्मनः ।
१६.२७४ . योऽर्थक्रियामाह भिन्नां कीटयोरपि तादृशोः ॥ २७४
१६.२७५ . मन्त्रार्पितमनाः किंचिद्वदन्यत्तु विषं हरेत् ।
१६.२७५ . तन्मन्त्र एव शब्दः स परं तत्र घटादिवत् ॥ २७५
१६.२७६ . कान्तासंभोगसंजल्पसुन्दरः कामुकः सदा ।
१६.२७६ . तत्संस्कृतोऽप्यन्यदेष कुर्वन्स्वात्मनि तृप्यति ॥ २७६
१६.२७७ . तथा तन्मन्त्रसंजल्पभावितोऽन्यदपि ब्रुवन् ।
१६.२७७ . अनिच्छुरपि तद्रूपस्तथा कार्यकरो ध्रुवम् ॥ २७७
१६.२७८ . विकल्पयन्नप्येकार्थं यतोऽन्यदपि पश्यति ।
१६.२७८ . विषापहारिमन्त्रादीत्युक्तं श्रीपूर्वशासने ॥ २७८
१६.२७९ . यदि वा विषनाशेऽपि हेतुभेदाद्विचित्रता ।
१६.२७९ . धात्वाप्यायादिकानन्तकार्यभेदाद्भविष्यति ॥ २७९
१६.२८० . तदेवं मन्त्रसंजल्पविकल्पाभ्यासयोगतः ।
१६.२८० . भाव्यवस्तुस्फुटीभावः संजल्पह्रासयोगतः ॥ २८०
१६.२८१ . वस्त्वेव भावयत्येष न संजल्पमिमं पुनः ।
१६.२८१ . गृह्णाति भासनोपायं भाते तत्र तु तेन किम् ॥ २८१
१६.२८२ . एवं संजल्पनिर्ह्रासे सुपरिस्फुटतात्मकम् ।
१६.२८२ . अकृत्त्रिमविमर्शात्म स्फुरेद्वस्त्वविकल्पकम् ॥ २८२
१६.२८३ . निर्विकल्पा च सा संविद्यद्यथा पश्यति स्फुटम् ।
१६.२८३ . तत्तथैव तथात्मत्वाद्वस्तुनोऽपि बहिःस्थितेः ॥ २८३
१६.२८४ . विशेषतस्त्वमायीयशिवताभेदशालिनः ।
१६.२८४ . मोक्षेऽभ्युपायः संजल्पो बन्धमोक्षौ ततः किल ॥ २८४
१६.२८५ . विकल्पेऽपि गुरोः सम्यगभिन्नशिवताजुषः ।
१६.२८५ . अविकल्पकपर्यन्तप्रतीक्षा नोपयुज्यते ॥ २८५
१६.२८६ . तद्विमर्शस्वभावा हि सा वाच्या मन्त्रदेवता ।
१६.२८६ . महासंवित्समासन्नेत्युक्तं श्रीगमशासने ॥ २८६
१६.२८७ . निकटस्था यथा राज्ञामन्येषां साधयन्त्यलम् ।
१६.२८७ . सिद्धिं राजोपगां शीघ्रमेवं मन्त्रादयः पराम् ॥ २८७
१६.२८८ . उक्ताभिप्रायगर्भं तदुक्तं श्रीमालिनीमते ।
१६.२८८ . मन्त्राणां लक्षणं कस्मादित्युक्ते मुनिभिः किल ॥ २८८
१६.२८९ . योगमेकत्वमिच्छन्ति वस्तुनोऽन्येन वस्तुना ।
१६.२८९ . तद्वस्तु ज्ञेयमित्युक्तं हेयत्वादिप्रसिद्धये ॥ २८९
१६.२९० . तत्प्रसिद्ध्यै शिवेनोक्तं ज्ञानं यदुपवर्णितम् ।
१६.२९० . सबीजयोगसंसिद्ध्यै मन्त्रलक्षणमप्यलम् ॥ २९०
१६.२९१ . न चाधिकारिता दीक्षां विना योगेऽस्ति शाङ्करे ।
१६.२९१ . क्रियाज्ञानविभेदेन सा च द्वेधा निगद्यते ॥ २९१
१६.२९२ . द्विविधा सा प्रकर्तव्या तेन चैतदुदाहृतम् ।
१६.२९२ . नच योगाधिकारित्वमेकमेवानया भवेत् ॥ २९२
१६.२९३ . अपि मन्त्राधिकारित्वं मुक्तिश्च शिवदीक्षया ।
१६.२९३ . अनेनैतदपि प्रोक्तं योगी तत्त्वैक्यसिद्धये ॥ २९३
१६.२९४ . मन्त्रमेवाश्रयेन्मूलं निर्विकल्पान्तमादृतः ।
१६.२९४ . मन्त्राभ्यासेन भोगं वा मोक्षं वापि प्रसाधयन् ॥ २९४
१६.२९५ . तत्राधिकारितालब्ध्यै दीक्षां गृह्णीत दैशिकात् ।
१६.२९५ . तेन मन्त्रज्ञानयोगबलाद्यद्यत्प्रसाधयेत् ॥ २९५
१६.२९६ . तत्स्यादस्यान्यतत्त्वेऽपि युक्तस्य गुरुणा शिशोः ।
१६.२९६ . दीक्षा ह्यस्योपयुज्येत संस्क्रियायां स संस्कृतः ॥ २९६
१६.२९७ . स्वबलेनैव भोगं वा मोक्षं वा लभते बुधः ।
१६.२९७ . तेन विज्ञानयोगादिबली प्राक्समयी भवन् ॥ २९७
१६.२९८ . पुत्रको वा न तावान्स्यादपितु स्वबलोचितः ।
१६.२९८ . यस्तु विज्ञानयोगादिवन्ध्यः सोऽन्धो यथा पथि ॥ २९८
१६.२९९ . दैशिकायत्त एव स्याद्भोगे मुक्तौ च सर्वथा ।
१६.२९९ . दीक्षा च केवला ज्ञानं विनापि निजमान्तरम् ॥ २९९
१६.३०० . मोचिकैवेति कथितं युक्त्या चागमतः पुरा ।
१६.३०० . यस्तु दीक्षाकृतामेवापेक्ष्य योजनिकां शिशुः ॥ ३००
१६.३०१ . स्फुटीभूत्यै तदुचितं ज्ञानं योगमथाश्रितः ।
१६.३०१ . सोऽपि यत्रैव युक्तः स्यात्तन्मयत्वं प्रपद्यते ॥ ३०१
१६.३०२ . गुरुदीक्षामन्त्रशास्त्राधीनसर्वस्थितिस्ततः ।
१६.३०२ . दुष्टानामेव सर्वेषां भूतभव्यभविष्यताम् ॥ ३०२
१६.३०३ . कर्मणां शोधनं कार्यं बुभुक्षोर्न शुभात्मनाम् ।
१६.३०३ . यः पुनर्लौकिकं भोगं राज्यस्वर्गादिकं शिशुः ॥ ३०३
१६.३०४ . त्यक्त्वा लोकोत्तरं भोगमीप्सुस्तस्य शुभेष्वपि ।
१६.३०४ . तत्र द्रव्यमयीं दीक्षां कुर्वन्नाज्यतिलादिकैः ॥ ३०४
१६.३०५ . कर्मास्य शोधयामीति जुहुयाद्दैशिकोत्तमः ।
१६.३०५ . ज्ञानमय्यां तु दीक्षायां तद्विशुद्ध्यति सन्धितः ॥ ३०५
१६.३०६ . गुरोः स्वसंविद्रूढस्य बलात्तत्प्रक्षयो भवेत् ।
१६.३०६ . यदास्याशुभकर्माणि शुद्धानि स्युस्तदा शुभम् ॥ ३०६
१६.३०७ . स्वतारतम्याश्रयणादध्वमध्ये प्रसूतिदम् ।
१६.३०७ . शुभपाकक्रमोपात्तफलभोगसमाप्तितः ॥ ३०७
१६.३०८ . यत्रैष योजितस्तत्स्थो भाविकर्मक्षये कृते ।
१६.३०८ . भाविनां चाद्यदेहस्थदेहान्तरविभेदिनाम् ॥ ३०८
१६.३०९ . अशुभांशविशुद्धौ स्याद्भोगस्यैवानुपक्षयः ।
१६.३०९ . भुञ्जानस्यास्य सततं भोगान्मायालयान्ततः ॥ ३०९
१६.३१० . न दुःखफलदं देहाद्यध्वमध्येऽपि किंचन ।
१६.३१० . ततो मायालये भुक्तसमस्तसुखभोगकः ॥ ३१०
१६.३११ . निष्कले सकले वैति लयं योजनिकाबलात् ।
१६.३११ . इति प्रमेयं कथितं दीक्षा काले गुरोर्यथा ॥ ३११

च्१७ अथ श्रीतन्त्रालोके सप्तदशमाह्निकम्

१७.१ . अथ भैरवतादात्म्यदायिनीं प्रक्रियां ब्रुवे ।
१७.१ . एवं मण्डलकुम्भाग्निशिष्यस्वात्मसु पञ्चसु ॥ १
१७.२ . गृहीत्वा व्याप्तिमैक्येन न्यस्याध्वानं च शिष्यगम् ।
१७.२ . कर्ममायाणुमलिनत्रयं बाहौ गले तथा ॥ २
१७.३ . शिखायां च क्षिपेत्सूत्रग्रन्थियोगेन दैशिकः ।
१७.३ . तस्यातद्रूपताभानं मलो ग्रन्थिः स कीर्त्यते ॥ ३
१७.४ . इतिप्रतीतिदार्ढ्यार्थं बहिर्ग्रन्थ्युपकल्पनम् ।
१७.४ . बाहू कर्मास्पदं विष्णुर्मायात्मा गलसंश्रितः ॥ ४
१७.५ . अधोवहा शिखाणुत्वं तेनेत्थं कल्पना कृता ।
१७.५ . नरशक्तिशिवाख्यस्य त्रयस्य बहुभेदताम् ॥ ५
१७.६ . वक्तुं त्रिस्त्रिगुणं सूत्रं ग्रन्थये परिकल्पयेत् ।
१७.६ . तेजोजलान्नत्रितयं त्रेधा प्रत्येकमप्यदः ॥ ६
१७.७ . श्रुत्यन्ते केऽप्यतः शुक्लकृष्णरक्तं प्रपेदिरे ।
१७.७ . ततोऽग्नौ तर्पिताशेषमन्त्रे चिद्व्योममात्रके ॥ ७
१७.८ . सामान्यरूपे तत्त्वानां क्रमाच्छुद्धिं समाचरेत् ।
१७.८ . तत्र स्वमन्त्रयोगेन धरामावाहयेत्पुरा ॥ ८
१७.९ . इष्ट्वा पुष्पादिभिः सर्पिस्तिलाद्यैरथ तर्पयेत् ।
१७.९ . तत्तत्त्वव्यापिकां पश्चान्मायातत्त्वाधिदेवताम् ॥ ९
१७.१० . मायाशक्तिं स्वमन्त्रेणावाह्याभ्यर्च्य प्रतर्पयेत् ।
१७.१० . आवाहने मातृकार्णं मालिन्यर्णं च पूजने ॥ १०
१७.११ . कुर्यादिति गुरुः प्राह स्वरूपाप्यायनद्वयात् ।
१७.११ . तारो वर्णोऽथ संबुद्धिपदं त्वामित्यतः परम् ॥ ११
१७.१२ . उत्तमैकयुतं कर्मपदं दीपकमप्यतः ।
१७.१२ . तभ्यं नाम चतुर्थ्यन्तं ततोऽप्युचितदीपकम् ॥ १२
१७.१३ . इत्यूहमन्त्रयोगेन तत्तत्कर्म प्रवर्तयेत् ।
१७.१३ . आवाहनानन्तरं हि कर्म सर्वं निगद्यते ॥ १३
१७.१४ . आवाहनं च संबोधः स्वस्वभावव्यवस्थितेः ।
१७.१४ . भावस्याहंमयस्वात्मतादात्म्यावेश्यमानता ॥ १४
१७.१५ . शाक्ती भूमिश्च सैवोक्ता यस्यां मुख्यास्ति पूज्यता ।
१७.१५ . अभातत्वादभेदाच्च नह्यसौ नृशिवात्मनोः ॥ १५
१७.१६ . जडाभासेषु तत्त्वेषु संवित्स्थित्यै ततो गुरुः ।
१७.१६ . आवाहनविभक्तिं प्राक्कृत्वा तुर्यविभक्तितः ॥ १६
१७.१७ . नमस्कारान्ततायोगात्पूर्णां सत्तां प्रकल्पयेत् ।
१७.१७ . ततः पूर्णस्वभावत्वं तद्रूपोद्रेकयोगतः ॥ १७
१७.१८ . ध्येयोद्रेको भवेद्ध्यातृप्रह्वीभाववशाद्यतः ।
१७.१८ . आवाह्येष्ट्वा प्रतर्प्येति श्रीस्वच्छन्दे निरूपितम् ॥ १८
१७.१९ . अनेनैव पथानेयमित्यस्मद्गुरवो जगुः ।
१७.१९ . परत्वेन तु यत्पूज्यं तत्स्वतन्त्रचिदात्मकम् ॥ १९
१७.२० . अनवच्छित्प्रकाशत्वान्न प्रकाश्यं तु कुत्रचित् ।
१७.२० . तस्य ह्येतत्प्रपूज्यत्वध्येयत्वादि यदुल्लसेत् ॥ २०
१७.२१ . तस्यैव तत्स्वतन्त्रत्वं यातिदुर्घटकारिता ।
१७.२१ . संबोधरूपे तत्तस्मिन् कथं संबोधना भवेत् ॥ २१
१७.२२ . प्रकाशनायां न स्यात्प्रकाशस्य प्रकाशता ।
१७.२२ . संबोधनविभक्त्यैव विना कर्मादिशक्तिताम् ॥ २२
१७.२३ . स्वातन्त्र्यात्तं दर्शयितुं तत्रोहमिममाचरेत् ।
१७.२३ . देवमावाहयामीति ततो देवाय दीपकम् ॥ २३
१७.२४ . प्राग्युक्त्या पूर्णतादायि नमःस्वाहादिकं भवेत् ।
१७.२४ . नुतिः पूर्णत्वमग्नीन्दुसंघट्टाप्यायता परम् ॥ २४
१७.२५ . आप्यायकं च प्रोच्छालं वौषडादि प्रदीपयेत् ।
१७.२५ . तत्र बाह्येऽपि तादात्म्यप्रसिद्धं कर्म चोद्यते ॥ २५
१७.२६ . यदि कर्मपदं तन्नो गुरुरभ्यूहयेत्क्वचित् ।
१७.२६ . अनाभासिततद्वस्तुभासनाय नियुज्यते ॥ २६
१७.२७ . मन्त्रः किं तेन तत्र स्यात्स्फुटं यत्रावभासि तत् ।
१७.२७ . तेन प्रोक्षणसंसेकजपादिविधिषु ध्रुवम् ॥ २७
१७.२८ . तत्कर्माभ्यूहनं कुर्यात्प्रत्युत व्यवधातृताम् ।
१७.२८ . बहिस्तथात्मताभावे कार्यं कर्मपदोहनम् ॥ २८
१७.२९ . तृप्तावाहुतिहुतभुक्पाशप्लोषच्छिदादिषु ।
१७.२९ . यत्रोद्दिष्टे विधौ पश्चात्तदनन्तैः क्रियात्मकैः ॥ २९
१७.३० . अंशैः साध्यं न तत्रोहो दीक्षणादिविधिष्विव ।
१७.३० . ततः शिष्यस्य तत्तत्त्वस्थानेऽस्त्रेण प्रताडनम् ॥ ३०
१७.३१ . कृत्वाथ शिवहस्तेन हृदयं परिमर्शयेत् ।
१७.३१ . ततः स्वनाडीमार्गेण हृदयं प्राप्य वै शिशोः ॥ ३१
१७.३२ . शिष्यात्मना सहैकत्वं गत्वादाय च तं हृदा ।
१७.३२ . पुटितं हंसरूपाख्यं तत्र संहारमुद्रया ॥ ३२
१७.३३ . कुर्यादात्मीयहृदयस्थितमप्यवभासकम् ।
१७.३३ . शिष्यदेहस्य तेजोभी रश्मिमात्रावियोगतः ॥ ३३
१७.३४ . स्वबन्धस्थानचलनात्स्वतन्त्रस्थानलाभतः ।
१७.३४ . स्वकर्मापरतन्त्रत्वात्सर्वत्रोत्पत्तिमर्हति ॥ ३४
१७.३५ . तेनात्महृदयानीतं प्राक्कृत्वा पुद्गलं ततः ।
१७.३५ . मायायां तद्धरातत्त्वशरीराण्यस्य संसृजेत् ॥ ३५
१७.३६ . तत्रास्य गर्भाधानं च युक्तं पुंसवनादिभिः ।
१७.३६ . गर्भनिष्क्रामपर्यन्तैरेकां कुर्वीत संस्क्रियाम् ॥ ३६
१७.३७ . जननं भोगभोक्तृत्वं मिलित्वैकाथ संस्क्रिया ।
१७.३७ . ततोऽस्य तेषु भोगेषु कुर्यात्तन्मयतां लयम् ॥ ३७
१७.३८ . ततस्तत्तत्त्वपाशानां विच्छेदं समुपाचरेत् ।
१७.३८ . संस्काराणां चतुष्केऽस्मिन्नपरां च परापराम् ॥ ३८
१७.३९ . मन्त्राणां पञ्चदशकं परां वा योजयेत्क्रमात् ।
१७.३९ . पिवन्याद्यष्टकं शस्त्रादिकं षट्कं परा तथा ॥ ३९
१७.४० . इति पञ्चदशैते स्युः क्रमाल्लीनत्वसंस्कृतौ ।
१७.४० . अपरामन्त्रमुक्त्वा प्रागमुकात्मन इत्यथ ॥ ४०
१७.४१ . गर्भाधानं करोमीति पुनर्मन्त्रं तमेव च ।
१७.४१ . स्वाहान्तमुच्चरन्दद्यादाहुतित्रितयं गुरुः ॥ ४१
१७.४२ . परं परापरामन्त्रममुकात्मन इत्यथ ।
१७.४२ . जातस्य भोगभोक्तृत्वं करोम्यथ परापराम् ॥ ४२
१७.४३ . अन्ते स्वाहेति प्रोच्चार्य वितरेत्तिस्र आहुतीः ।
१७.४३ . उच्चार्य पिवनीमन्त्रममुकात्मन इत्यथ ॥ ४३
१७.४४ . भोगे लयं करोमीति पुनर्मन्त्रं तमेव च ।
१७.४४ . स्वाहान्तमाहुतीस्तिस्रो दद्यादाज्यतिलादिभिः ॥ ४४
१७.४५ . एष एव वमन्यादौ विधिः पञ्चदशान्तके ।
१७.४५ . पूर्वं परात्मकं मन्त्रममुकात्मन इत्यथ ॥ ४५
१७.४६ . पाशाच्छेदं करोमीति परामन्त्रः पुनस्ततः ।
१७.४६ . हुं स्वाहा फट्समुच्चार्य दद्यात्तिस्रोऽप्यथाहुतीः ॥ ४६
१७.४७ . संस्काराणां चतुष्केऽस्मिन्ये मन्त्राः कथिता मया ।
१७.४७ . तेषु कर्मपदात्पूर्वं धरातत्त्वपदं वदेत् ॥ ४७
१७.४८ . ततो धरातत्त्वपतिमामन्त्र्येष्ट्वा प्रतर्प्य च ।
१७.४८ . शिवाभिमानसंरब्धो गुरुरेवं समादिशेत् ॥ ४८
१७.४९ . तत्त्वेश्वर त्वया नास्य पुत्रकस्य शिवाज्ञया ।
१७.४९ . प्रतिबन्धः प्रकर्तव्यो यातुः पदमनामयम् ॥ ४९
१७.५० . ततो यदि समीहेत धरातत्त्वान्तरालगम् ।
१७.५० . पृथक्शोधयितुं मन्त्री भुवनाद्यध्वपञ्चकम् ॥ ५०
१७.५१ . अपरामन्त्रतः प्राग्वत्तिस्रस्तिस्रस्तदाहुतीः ।
१७.५१ . दद्यात्पुरं शोधयामीत्यूहयुक्तं प्रसन्नधीः ॥ ५१
१७.५२ . एवं कलामन्त्रपदवर्णेष्वपि विचक्षणः ।
१७.५२ . तिस्रस्तिस्रो हुतीर्दद्यात्पृथक्सामस्त्यतोऽपिवा ॥ ५२
१७.५३ . ततः पूर्णाहुतिं दत्त्वा परया वौषडन्तया ।
१७.५३ . अपरामन्त्रतः शिष्यमुद्धृत्यात्महृदं नयेत् ॥ ५३
१७.५४ . यदा त्वेकेन शुद्धेन तदन्तर्भावचिन्तनात् ।
१७.५४ . न पृथक्शोधयेत्तत्त्वनाथसंश्रवणात्परम् ॥ ५४
१७.५५ . तदा पूर्णां वितीर्याणुमुत्क्षिप्यात्मनि योजयेत् ।
१७.५५ . तात्स्थ्यात्मसंस्थ्ययोगाय तयैवापरयाहुतीः ॥ ५५
१७.५६ . सकर्मपदया दद्यादिति केचित्तु मन्वते ।
१७.५६ . अन्ये तु गुरवः प्राहुर्भावनामयमीदृशम् ॥ ५६
१७.५७ . नात्र बाह्याहुतिर्देया दैशिकस्य पृथक्पुनः ।
१७.५७ . दद्याद्वा यदि नो दोषः स्यादुपायः स भावने ॥ ५७
१७.५८ . एवं प्राक्तनतात्स्थ्यात्मसंस्थत्वे योजयेद्गुरुः ।
१७.५८ . ततः शिष्यहृदं नेयः स आत्मा तावतोऽध्वनः ॥ ५८
१७.५९ . शुद्धस्तद्दार्ढ्यसिद्ध्यै च पूर्णा स्यात्परया पुनः ।
१७.५९ . महापाशुपतं पूर्वं विलोमस्य विशुद्धये ॥ ५९
१७.६० . जुहोमि पुनरस्त्रेण वौषडन्त इति क्षिपेत् ।
१७.६० . पुनः पूर्णां ततो मायामभ्यर्च्याथ विसर्जयेत् ॥ ६०
१७.६१ . धरातत्त्वं विशुद्धं सज्जलेन शुद्धरूपिणा ।
१७.६१ . भावयेन्मिश्रितं वारि शुद्धियोग्यं ततो भवेत् ॥ ६१
१७.६२ . तथा तत्तत्पुरातत्त्वमिश्रणादुत्तरोत्तरम् ।
१७.६२ . सर्वा शिवीभवेत्तत्त्वावली शुद्धान्यथा पृथक् ॥ ६२
१७.६३ . पृथक्त्वं च मलो मायाभिधानस्तस्य संभवे ।
१७.६३ . कर्मक्षयेऽपि नो मुक्तिर्भवेद्विद्येश्वरादिवत् ॥ ६३
१७.६४ . ततोऽपि जलतत्त्वस्य वह्नौ व्योम्नि चिदात्मके ।
१७.६४ . आह्वानाद्यखिलं यावत्तेजस्यस्य विमश्रणम् ॥ ६४
१७.६५ . एवं क्रमात्कलातत्त्वे शुद्धे पाशं भुजाश्रितम् ।
१७.६५ . छिन्द्यात्कला हि सा किंचित्कर्तृत्वोन्मीलनात्मिका ॥ ६५
१७.६६ . कर्माख्यमलजृम्भात्मा तं च ग्रन्थिं स्रुगग्रगम् ।
१७.६६ . पूर्णाहुत्या समं वह्निमन्त्रतेजसि निर्दहेत् ॥ ६६
१७.६७ . मन्त्रो हि विश्वरूपः सन्नुपाश्रयवशात्तथा ।
१७.६७ . व्यक्तरूपस्ततो वह्नौ पाशप्लोषविधायकः ॥ ६७
१७.६८ . प्लुष्टो लीनस्वभावोऽसौ पाशस्तं प्रति शम्भुवत् ।
१७.६८ . परमेशमहातेजःशेषमात्रत्वमश्नुते ॥ ६८
१७.६९ . कर्मपाशेऽत्र होतव्ये पूर्णयास्य शुभाशुभम् ।
१७.६९ . अशुभं वा भवद्भूतं भावि वाथ समस्तकम् ॥ ६९
१७.७० . दहामि फट्त्रयं वौषडिति पूर्णां विनिक्षिपेत् ।
१७.७० . एवं मायान्तसंशुद्धौ कण्ठपाशं च होमयेत् ॥ ७०
१७.७१ . पूर्णस्य तस्य मायाख्यं पाशभेदप्रथात्मकम् ।
१७.७१ . दहामि फट्त्रयं वौषडिति पूर्णां क्षिपेद्गुरुः ॥ ७१
१७.७२ . निर्बीजा यदि कार्या तु तदात्रैवापरां क्षिपेत् ।
१७.७२ . पूर्णां समयपाशाख्यबीजदाहपदान्विताम् ॥ ७२
१७.७३ . गुरौ देवे तथा शास्त्रे भक्तिः कार्यास्य नह्यसौ ।
१७.७३ . समयः शक्तिपातस्य स्वभावो ह्येष नो पृथक् ॥ ७३
१७.७४ . मायान्ते शुद्धिमायाते वागीशी या पुराभवत् ।
१७.७४ . माया शक्तिमयी सैव विद्याशक्तित्वमश्नुते ॥ ७४
१७.७५ . तच्छुद्धविद्यामाहूय विद्याशक्तिं नियोजयेत् ।
१७.७५ . एवं क्रमेण संशुद्धे सदाशिवपदेऽप्यलम् ॥ ७५
१७.७६ . शिखां ग्रन्थियुतां छित्त्वा मलमाणवकं दहेत् ।
१७.७६ . यतोऽधिकारभोगाख्यौ द्वौ पाशौ तु सदाशिवे ॥ ७६
१७.७७ . इत्युक्त्याणवपाशोऽत्र मायीयस्तु निशावधिः ।
१७.७७ . शिष्यो यथोचितं स्नायादाचामेद्दैशिकः स्वयम् ॥ ७७
१७.७८ . आणवाख्ये विनिर्दग्धे ह्यधोवाहिशिखामले ।
१७.७८ . ततः प्रागुक्तसकलप्रमेयं परिचिन्तयन् ॥ ७८
१७.७९ . शिष्यदेहादिमात्मीयदेहप्राणादियोजितम् ।
१७.७९ . कृत्वात्मदेहप्राणादेर्विश्वमन्तरनुस्मरेत् ॥ ७९
१७.८० . उक्तप्रक्रियया चैवं दृढबुद्धिरनन्यधीः ।
१७.८० . प्राणस्थं देशकालाध्वयुगं प्राणं च शक्तिगम् ॥ ८०
१७.८१ . तां च संविद्गतां शुद्धां संविदं शिवरूपिणीम् ।
१७.८१ . शिष्यसंविदभिन्नां च मन्त्रवह्न्याद्यभेदिनीम् ॥ ८१
१७.८२ . ध्यायन् प्राग्वत्प्रयोगेण शिवं सकलनिष्कलम् ।
१७.८२ . द्व्यात्मकं वा क्षिपेत्पूर्णां प्रशान्तकरणेन तु ॥ ८२
१७.८३ . उक्तं त्रैशिरसे तन्त्रे सर्वसंपूरणात्मकम् ।
१७.८३ . मूलादुदयगत्या तु शिवेन्दुपरिसंप्लुतम् ॥ ८३
१७.८४ . जन्मान्तमध्यकुहरमूलस्रोतःसमुत्थितम् ।
१७.८४ . शिवार्करश्मिभिस्तीव्रैः क्षुब्धं ज्ञानामृतं तु यत् ॥ ८४
१७.८५ . तेन संतर्पयेत्सम्यक्प्रशान्तकरणेन तु ।
१७.८५ . शून्यधामाब्जमध्यस्थप्रभाकिरणभास्वरः ॥ ८५
१७.८६ . आधेयाधारनिःस्पन्दबोधशास्त्रपरिग्रहः ।
१७.८६ . जन्माधेयप्रपञ्चैकस्फोटसंघट्टघट्टनः ॥ ८६
१७.८७ . मूलस्थानात्समारभ्य कृत्वा सोमेशमन्तगम् ।
१७.८७ . खमिवातिष्ठते यावत्प्रशान्तं तावदुच्यते ॥ ८७
१७.८८ . उक्तं श्रीपूर्वशास्त्रे च स्रुचमापूर्य सर्पिषा ।
१७.८८ . कृत्वा शिष्यं तथात्मस्थं मूलमन्त्रमनुस्मरन् ॥ ८८
१७.८९ . शिवं शक्तिं तथात्मानं शिष्यं सर्पिस्तथानलम् ।
१७.८९ . एकीकुर्वञ्छनैर्गच्छेद्द्वादशान्तमनन्यधीः ॥ ८९
१७.९० . तत्र कुम्भकमास्थाय ध्यायन्सकलनिष्कलम् ।
१७.९० . तिष्ठेत्तावदनुद्विग्नो यावदाज्यक्षयो भ्वेत् ॥ ९०
१७.९१ . एवं युक्तः परे तत्त्वे गुरुणा शिवमूर्तिना ।
१७.९१ . न भूयः पशुतामेति दग्धमायानिबन्धनः ॥ ९१
१७.९२ . देहपाते पुनः प्रेप्सेद्यदि तत्त्वेषु कुत्रचित् ।
१७.९२ . भोगान् समस्तव्यस्तत्वभेदैरन्ते परं पदम् ॥ ९२
१७.९३ . तदा तत्तत्त्वभूमौ तु तत्संख्यायामनन्यधीः ।
१७.९३ . पुनर्योजनिकां कुर्यात्पूर्णाहुत्यन्तरेण तु ॥ ९३
१७.९४ . मुक्तिप्रदा भोगमोक्षप्रदा वा या प्रकीर्तिता ।
१७.९४ . दीक्षा सा स्यात्सबीजत्वनिर्बीजात्मतया द्विधा ॥ ९४
१७.९५ . बाले निर्ज्ञातमरणे त्वशक्ते वा जरादिभिः ।
१७.९५ . कार्या निर्बीजिका दीक्षा शक्तिपातबलोदये ॥ ९५
१७.९६ . निर्बीजायां सामयांस्तु पाशानपि विशोधयेत् ।
१७.९६ . कृतनिर्बीजदीक्षस्तु देवाग्निगुरुभक्तिभाक् ॥ ९६
१७.९७ . इयतैव शिवं यायात्सद्यो भोगान् विभुज्य वा ।
१७.९७ . श्रीमद्दीक्षोत्तरे चोक्तं चारे षट्त्रिंशदङ्गुले ॥ ९७
१७.९८ . तत्त्वान्यापादमूर्धान्तं भुवनानि त्यजेत्क्रमात् ।
१७.९८ . तुटिमात्रं निष्कलं तददेहं तदहंपरम् ॥ ९८
१७.९९ . शक्त्या तत्र क्षिपाम्येनमिति ध्यायंस्तु दीक्षयेत् ।
१७.९९ . सबीजायां तु दीक्षायां समयान्न विशोधयेत् ॥ ९९
१७.१०० . विशेषस्त्वयमेतस्यां यावज्जीवं शिशोर्गुरुः ।
१७.१०० . शेषवृत्त्यै शुद्धतत्त्वसृष्टिं कुर्वीत पूर्णया ॥ १००
१७.१०१ . अभिन्नाच्छिवसंबोधजलधेर्युगपत्स्फुरत् ।
१७.१०१ . पूर्णां क्षिपंस्तत्त्वजालं ध्यायेद्भारूपकं सृतम् ॥ १०१
१७.१०२ . विशुद्धतत्त्वसृष्टिं वा कुर्यात्कुम्भाभिषेचनात् ।
१७.१०२ . तथा ध्यानबलादेव यद्वा पूर्णाभिषेचनैः ॥ १०२
१७.१०३ . पृथिवी स्थिररूपास्य शिवरूपेण भाविता ।
१७.१०३ . स्थिरीकरोति तामेव भावनामिति शुद्ध्यति ॥ १०३
१७.१०४ . जलमाप्याययत्येनां तेजो भास्वरतां नयेत् ।
१७.१०४ . मरुदानन्दसंस्पर्शं व्योम वैतत्यमावहेत् ॥ १०४
१७.१०५ . एवं तन्मात्रवर्गोऽपि शिवतामय इष्यते ।
१७.१०५ . परानन्दमहाव्याप्तिरशेषमलविच्युतिः ॥ १०५
१७.१०६ . शिवे गन्तृत्वमादानमुपादेयशिवस्तुतिः ।
१७.१०६ . शिवामोदभरास्वाददर्शनस्पर्शनान्यलम् ॥ १०६
१७.१०७ . तदाकर्णनमित्येवमिन्द्रियाणां विशुद्धता ।
१७.१०७ . संकल्पाध्यवसामानाः प्रकाशो रक्तिसंस्थिती ॥ १०७
१७.१०८ . शिवात्मत्वेन यत्सेयं शुद्धता मानसादिके ।
१७.१०८ . नियमो रञ्जनं कर्तृभावः कलनया सह ॥ १०८
१७.१०९ . वेदनं हेयवस्त्वंशविषये सुप्तकल्पता ।
१७.१०९ . इत्थं शिवैक्यरूढस्य षट्कञ्चुकगणोऽप्ययम् ॥ १०९
१७.११० . शुद्ध एव पुमान् प्राप्तशिवभावो विशुद्ध्यति ।
१७.११० . विद्येशादिषु तत्त्वेषु नैव काचिदशुद्धता ॥ ११०
१७.१११ . इत्येवं शुद्धतत्त्वानां सृष्ट्या शिष्योऽपि तन्मयः ।
१७.१११ . भवेद्ध्येतत्सूचितं श्रीमालिनीविजयोत्तरे ॥ १११
१७.११२ . बन्धमोक्षावुभावेताविन्द्रियाणि जगुर्बुधाः ।
१७.११२ . निगृहीतानि बन्धाय विमुक्तानि विमुक्तये ॥ ११२
१७.११३ . एतानि व्यापके भावे यदा स्युर्मनसा सह ।
१७.११३ . मुक्तानि क्वापि विषये रोधाद्बन्धाय तानि तु ॥ ११३
१७.११४ . इत्येवं द्विविधो भावः शुद्धाशुद्धप्रभेदतः ।
१७.११४ . इन्द्रियाणां समाख्यातः सिद्धयोगीश्वरे मते ॥ ११४
१७.११५ . श्रीमान् विद्यागुरुस्त्वाह प्रमाणस्तुतिदर्शने ।
१७.११५ . समस्तमन्त्रैर्दीक्षायां नियमस्त्वेष कथ्यते ॥ ११५
१७.११६ . मायान्तशुद्धौ सर्वाः स्युः क्रिया ह्यपरया सदा ।
१७.११६ . द्व्यात्मया सकलान्ते तु निष्कले परयैव तु ॥ ११६
१७.११७ . ईशान्ते च पिवन्यादि सकलान्तेऽङ्गपञ्चकम् ।
१७.११७ . इत्येवंविधिमालोच्य कर्म कुर्याद्गुरूत्तमः ॥ ११७
१७.११८ . पुराध्वनि हुतीनां या संख्येयं तत्त्ववर्णयोः ।
१७.११८ . तामेव द्विगुणीकुर्यात्पदाध्वनि चतुर्गुणाम् ॥ ११८
१७.११९ . क्रमान्मन्त्रकलामार्गे द्विगुणा द्विगुणा क्रमात् ।
१७.११९ . यावत्त्रितत्त्वसंशुद्धौ स्याद्विंशतिगुणा ततः ॥ ११९
१७.१२० . प्रतिकर्म भवेत्षष्टिराहुतीनां त्रितत्त्वके ।
१७.१२० . एकतत्त्वे शतं प्राहुराहुतीनां तु साष्टकम् ॥ १२०
१७.१२१ . विलोमकर्मणा साकं याः पूर्णाहुतयः स्मृताः ।
१७.१२१ . तासां सर्वाध्वसंशुद्धौ संख्यान्यत्वं न किंचन ॥ १२१
१७.१२२ . इत्येषा कथिता दीक्षा जननादिसमन्विता ॥ १२२

च्१८ अथ श्रीतन्त्रालोके अष्टादशमाह्निकम्

१८.१ . अथ संक्षिप्तदीक्षेयं शिवतापत्तिदोच्यते ।
१८.१ . न रजो नाधिवासोऽत्र न भूक्षेत्रपरिग्रहः ।
१८.१ . यत्र तत्र प्रदेशे तु पूजयित्वा गुरुः शिवम् ॥ १
१८.२ . अध्वानं मनसा ध्यात्वा दीक्षयेत्तत्त्वपारगः ।
१८.२ . जननादिविहीनां तु येन येनाध्वना गुरुः ॥ २
१८.३ . कुर्यात्स एकतत्त्वान्तां शिवभावैकभावितः ।
१८.३ . परामन्त्रस्ततोऽस्येति तत्त्वं संशोधयाम्यथ ॥ ३
१८.४ . स्वाहेति प्रतितत्त्वं स्याच्छुद्धे पूर्णाहुतिं क्षिपेत् ।
१८.४ . एवं मन्त्रान्तरैः कुर्यात्समस्तैरथवोक्तवत् ॥ ४
१८.५ . परासंपुटितं नाम स्वाहान्तं प्रथमान्तकम् ।
१८.५ . शतं सहस्रं साष्टं वा तेन शक्त्यैव होमयेत् ॥ ५
१८.६ . ततः पूर्णेति संशोध्यहीनमुत्तममीदृशम् ।
१८.६ . दीक्षाकर्मोदितं तत्र तत्र शास्त्रे महेशिना ॥ ६
१८.७ . प्रत्येकं मातृकायुग्मवर्णैस्तत्त्वानि शोधयेत् ।
१८.७ . यदि वा पिण्डमन्त्रेण सर्वमन्त्रेष्वयं विधिः ॥ ७
१८.८ . यथा यथा च स्वभ्यस्तज्ञानस्तन्मयतात्मकः ।
१८.८ . गुरुस्तथा तथा कुर्यात्संक्षिप्तं कर्म नान्यथा ॥ ८
१८.९ . श्रीब्रह्मयामले चोक्तं संक्षिप्तेऽपि हि भावयेत् ।
१८.९ . व्याप्तिं सर्वाध्वसामान्यां किंतु यागे न विस्तरः ॥ ९
१८.१० . अतन्मयीभूतमिति विक्षिप्तं कर्म सन्दधत् ।
१८.१० . क्रमात्तादात्म्यमेतीति विक्षिप्तं विधिमाचरेत् ॥ १०
१८.११ . संक्षिप्तो विधिरुक्तोऽयं कृपया यः शिवोदितः ।
१८.११ . दीक्षोत्तरे कैरणे च तत्र तत्रापि शासने ॥ ११

च्१९ अथ श्रीतन्त्रालोके एकान्नविंशमाह्निकम्

१९.१ . अथ सद्यःसमुत्क्रान्तिप्रदा दीक्षा निरूप्यते ।
१९.१ . तत्क्षणाच्चोपभोगाद्वा देहपाते शिवं व्रजेत् ।
१९.१ . इत्युक्त्या मालिनीशास्त्रे सूचितासौ महेशिना ॥ १
१९.२ . देहपाते समीपस्थे शक्तिपातस्फुटत्वतः ।
१९.२ . आसाद्य शांकरीं दीक्षां तस्माद्दीक्षाक्षणात्परम् ॥ २
१९.३ . शिवं व्रजेदित्यर्थोऽत्र पूर्वापरविवेचनात् ।
१९.३ . व्याख्यातः श्रीमतास्माकं गुरुणा शम्भुमूर्तिना ॥ ३
१९.४ . यदा ह्यासन्नमरणे शक्तिपातः प्रजायते ।
१९.४ . तत्र मन्देऽथ गुर्वादिसेवयायुः क्षयं व्रजेत् ॥ ४
१९.५ . अथवा बन्धुमित्रादिद्वारा सास्य विभोः पतेत् ।
१९.५ . पूर्वं वा समयी नैव परां दीक्षामवाप्तवान् ॥ ५
१९.६ . आप्तदीक्षोऽपि वा प्राणाञ्जिहासुः क्लेशवर्जितम् ।
१९.६ . अन्त्यान्गुरुस्तदा कुर्यात्सद्य+उत्क्रान्तिदीक्षणम् ॥ ६
१९.७ . नत्वपक्वमले नापि शेषकार्मिकविग्रहे ।
१९.७ . कुर्यादुत्क्रमणं श्रीमद्गह्वरे च निरूपितम् ॥ ७
१९.८ . दृष्ट्वा शिष्यं जराग्रस्तं व्याधिना परिपीडितम् ।
१९.८ . उत्क्रमय्य ततस्त्वेनं परतत्त्वे नियोजयेत् ॥ ८
१९.९ . विशेषणविशेष्यत्वे कामचारविधानतः ।
१९.९ . पूर्वोक्तमर्थजातं श्रीशम्भुनात्र निरूपितम् ॥ ९
१९.१० . विधिं पूर्वोदितं सर्वं कृत्वा समयशुद्धितः ।
१९.१० . क्षुरिकामस्य विन्यस्येज्ज्वलन्तीं मर्मकर्तरीम् ॥ १०
१९.११ . कृत्वा पूर्वोदितं न्यासं कालानलसमप्रभम् ।
१९.११ . संहृतिक्रमतः सार्धं सृक्छिन्दियुगलेन तु ॥ ११
१९.१२ . आग्नेयीं धारणां कृत्वा सर्वमर्मप्रतापनीम् ।
१९.१२ . पूरयेद्वायुना देहमङ्गुष्ठान्मस्तकान्तकम् ॥ १२
१९.१३ . तमुत्कृष्य ततोऽङ्गुष्ठादूर्ध्वान्तं वक्ष्यमाणया ।
१९.१३ . कृन्तेन्मर्माणि रन्ध्रान्तात्कालरात्र्या विसर्जयेत् ॥ १३
१९.१४ . अनेन क्रमयोगेन योजितो हुतिवर्जितः ।
१९.१४ . समय्यप्येति तां दीक्षामिति श्रीमालिनीमते ॥ १४
१९.१५ . षोडशाधारषट्चक्रलक्ष्यत्रयखपञ्चकात् ।
१९.१५ . क्वचिदन्यतरत्राथ प्रागुक्तपशुकर्मवत् ॥ १५
१९.१६ . प्रविश्य मूलं कन्दादेश्छिन्दन्नैक्यविभावनात् ।
१९.१६ . पूर्णाहुतिप्रयोगेण स्वेष्टे धाम्नि नियोजयेत् ॥ १६
१९.१७ . ज्ञानत्रिशूलं संदीप्तं दीप्तचक्रत्रयोज्ज्वलम् ।
१९.१७ . चिन्तयित्वामुना तस्य वेदनं बोधनं भ्रमम् ॥ १७
१९.१८ . दीपनं ताडनं तोदं चलनं च पुनः पुनः ।
१९.१८ . कन्दादिचक्रगं कुर्याद्विशेषेण हृदम्बुजे ॥ १८
१९.१९ . द्वादशान्ते ततः कृत्वा बिन्दुयुग्मगते क्षिपेत् ।
१९.१९ . निर्लक्ष्ये वा परे धाम्नि संयुक्तः परमेश्वरः ॥ १९
१९.२० . न तस्य कुर्यात्संस्कारं कंचिदित्याह गह्वरे ।
१९.२० . देवः किमस्य पूर्णस्य श्राद्धाद्यैरिति भावितः ॥ २०
१९.२१ . श्रीमद्दीक्षोत्तरे त्वेष विधिर्वह्निपुटीकृतः ।
१९.२१ . हंसः पुमानधस्तस्य रुद्रबिन्दुसमन्वितः ॥ २१
१९.२२ . शिष्यदेहे नियोज्यैतदनुद्वग्नः शतं जपेत् ।
१९.२२ . उत्क्रम्योर्ध्वनिमेषेण शिष्य इत्थं परं व्रजेत् ॥ २२
१९.२३ . एष एव विधिः श्रीमत्सिद्धयोगीश्वरीमते ।
१९.२३ . इयमुत्क्रामणी दीक्षा कर्तव्या योगिनो गुरोः ॥ २३
१९.२४ . अनभ्यस्तप्राणचारः कथमेनां करिष्यति ।
१९.२४ . वक्ष्यमाणां ब्रह्मविद्यां सकलां निष्कलोम्भिताम् ॥ २४
१९.२५ . कर्णेऽस्य वा पठेद्भूयो भूयो वाप्यथ पाठयेत् ।
१९.२५ . स्वयं च कर्म कुर्वीत तत्त्वशुद्ध्यादिकं गुरुः ॥ २५
१९.२६ . मन्त्रक्रियाबलात्पूर्णाहुत्येत्थं योजयेत्परे ।
१९.२६ . योगाभ्यासमकृत्वापि सद्य+उत्क्रान्तिदां गुरुः ॥ २६
१९.२७ . ज्ञानमन्त्रक्रियाध्यानबलात्कर्तुं भवेत्प्रभुः ।
१९.२७ . अनयोत्क्रम्यते शिष्यो बलादेवैककं क्षणम् ॥ २७
१९.२८ . कालस्योल्लङ्घ्य भोगो हि क्षणिकोऽस्यास्तु किं ततः ।
१९.२८ . सद्य+उत्क्रान्तिदा चान्या यस्यां पूर्णाहुतिं तदा ॥ २८
१९.२९ . दद्याद्यदास्य प्राणाः स्युर्ध्रुवं निष्क्रमणेच्छवः ।
१९.२९ . विनापि क्रियया भाविब्रह्मविद्याबलाद्गुरुः ॥ २९
१९.३० . कर्णजापप्रयोगेण तत्त्वकञ्चुकजालतः ।
१९.३० . निःसारयन्यथाभीष्टे सकले निष्कले द्वये ॥ ३०
१९.३१ . तत्त्वे वा यत्र कुत्रापि योजयेत्पुद्गलं क्रमात् ।
१९.३१ . समयी पुत्रको वापि पठेद्विद्यामिमां तथा ॥ ३१
१९.३२ . तत्पाठात्तु समय्युक्तां रुद्रांशापत्तिमश्नुते ।
१९.३२ . एतौ जपे चाध्ययने यस्मादधिकृतावुभौ ॥ ३२
१९.३३ . नाध्यापनोपदेशे वा स एषोऽध्ययनादृते ।
१९.३३ . पठतोस्त्वनयोर्वस्तुस्वभावात्तस्य सा गतिः ॥ ३३
१९.३४ . यथा निषिद्धभूतादिकर्मा मन्त्रं स्मरन्स्वयम् ।
१९.३४ . आविष्टेऽपि क्वचिन्नैति लोपं कर्तृत्ववर्जनात् ॥ ३४
१९.३५ . यथा च वाचयञ्शास्त्रं समयी शून्यवेश्मनि ।
१९.३५ . न लुप्यते तदन्तःस्थप्राणिवर्गोपकारतः ॥ ३५
१९.३६ . तथा स्वयं पठन्नेष विद्यां वस्तुस्वभावतः ।
१९.३६ . तस्मिन्मुक्ते न लुप्येत यतो किंचित्करोऽत्र सः ॥ ३६
१९.३७ . ननु चादीक्षिताग्रे स नोच्चरेच्छास्त्रपद्धतिम् ॥ ३७
१९.३८ . हन्त कुड्याग्रतोऽप्यस्य निषेधस्त्वथ कथ्यते ।
१९.३८ . पर्युदासेन यः श्रोतुमवधारयितुं क्षमः ॥ ३८
१९.३९ . स एवात्र निषिद्धो नो कुड्यकीटपतत्रिणः ।
१९.३९ . तर्हि पाषाणतुल्योऽसौ विलीनेन्द्रियवृत्तिकः ॥ ३९
१९.४० . तस्याग्रे पठतस्तस्य निषेधोल्लङ्घना कथम् ।
१९.४० . स तु वस्तुस्वभावेन गलिताक्षोऽपि बुध्यते ॥ ४०
१९.४१ . अक्षानपेक्षयैवान्तश्चिच्छक्त्या स्वप्रकाशया ।
१९.४१ . प्राग्देहं किल तित्यक्षुर्नोत्तरं चाधितष्ठिवान् ॥ ४१
१९.४२ . मध्ये प्रबोधकबलात्प्रतिबुध्येत्पुद्गलः ।
१९.४२ . मन्त्राः शब्दमयाः शुद्धविमर्शात्मतया स्वयम् ॥ ४२
१९.४३ . अर्थात्मना चावभान्तस्तदर्थप्रतिबोधकाः ।
१९.४३ . तेनास्य गलिताक्षस्य प्रबोधो जायते स्वयम् ॥ ४३
१९.४४ . स्वचित्समानजातीयमन्त्रामर्शनसंनिधेः ।
१९.४४ . यथा ह्यल्पजवो वायुः सजातीयविमिश्रितः ॥ ४४
१९.४५ . जवी तथात्मा संसुप्तामर्शोऽप्येवं प्रबुध्यते ।
१९.४५ . प्रबुद्धः स च संजातो न चादीक्षित उच्यते ॥ ४५
१९.४६ . दीक्षा हि नाम संस्कारो न त्वन्यत्सोऽस्ति चास्य हि ।
१९.४६ . अत एव निजं शास्त्रं पठति क्वापि सामये ॥ ४६
१९.४७ . तच्छ्रुत्वा कोऽपि धन्यश्चेन्मुच्यते नास्य सा क्षतिः ।
१९.४७ . शास्त्रनिन्दां मैष कार्षीद्द्वयोः पातित्यदायिनीम् ॥ ४७
१९.४८ . इत्येवंपरमेतन्नादीक्षिताग्रे पठेदिति ।
१९.४८ . यथा च समयी काष्ठे लोष्टे वा मन्त्रयोजनाम् ॥ ४८
१९.४९ . कुर्वंस्तस्मिंश्चलत्येति न लोपं तद्वदत्र हि ।
१९.४९ . यतोऽस्य प्रत्ययप्राप्तिप्रेप्सोः समयिनस्तथा ॥ ४९
१९.५० . प्रवृत्तस्य स्वभावेन तस्मिन्मुक्ते न वै क्षतिः ।
१९.५० . साधकस्तु सदा साध्ये फले नियतियन्त्रणात् ॥ ५०
१९.५१ . मक्षिकाश्रुतमन्त्रोऽपि प्रायश्चित्तौचितीं चरेत् ।
१९.५१ . इत्थं सद्यःसमुत्क्रान्तिर्योक्ता तामाज्ञया गुरोः ॥ ५१
१९.५२ . समय्यादिरपि प्रोक्तकाले प्रोक्तार्थसिद्धये ।
१९.५२ . स्वयं कुर्यात्समभ्यस्तप्राणचारगमागमः ॥ ५२
१९.५३ . अकृताधिकृतिर्वापि गुरुः समयशुद्धये ।
१९.५३ . अधस्तनपदावस्थो नतु ज्ञानेद्धचेतनः ॥ ५३
१९.५४ . इतीयं सद्य+उत्क्रान्तिः सूचिता मालिनीमते ।
१९.५४ . स्वयं वा गुरुणा वाथ कार्यत्वेन महेशिना ॥ ५४
१९.५५ . सर्वं भोगं विरूपं तु मत्वा देहं त्यजेद्यदि ।
१९.५५ . तदा तेन क्रमेणाशु योजितः समयी शिवः ॥ ५५
१९.५६ . उक्तेयं सद्य+उत्क्रान्तिर्या गोप्या प्राणवद्बुधैः ॥ ५६

च्२० अथ श्रीतन्त्रालोके विंशतितममाह्निकम्

२०.१ . अथ दीक्षां ब्रुवे मूढजनाश्वासप्रदायिनीम् ॥ १
२०.२ . त्रिकोणे वह्निसदने वह्निवर्णोज्ज्वलेऽभितः ।
२०.२ . वायव्यपुरनिर्धूते करे सव्ये सुजाज्वले ॥ २
२०.३ . बीजं किंचिद्गृहीत्वैतत्तथैव हृदयान्तरे ।
२०.३ . करे च दह्यमानं सच्चिन्तयेत्तज्जपैकयुक् ॥ ३
२०.४ . वह्निदीपितफट्कारधोरणीदाहपीडितम् ।
२०.४ . बीजं निर्बीजतामेति स्वसूतिकरणाक्षमम् ॥ ४
२०.५ . तप्तं नैतत्प्ररोहाय तेनैव प्रत्ययेन तु ।
२०.५ . मलमायाख्यकर्माणि मन्त्रध्यानक्रियाबलात् ॥ ५
२०.६ . दग्धानि न स्वकार्याय निर्बीजप्रत्ययं त्विमम् ।
२०.६ . स श्रीमान्सुप्रसन्नो मे शंभुनाथो न्यरूपयत् ॥ ६
२०.७ . बीजस्याप्यत्र कार्या च योजना कृपया गुरोः ।
२०.७ . यतो दीक्षा सुदीप्तत्वात्स्थावराण्यपि मोचयेत् ॥ ७
२०.८ . यो गुरुर्जपहोमार्चाध्यानसिद्धत्वमात्मनि ।
२०.८ . ज्ञात्वा दीक्षां चरेत्तस्य दीक्षा सप्रत्यया स्मृता ॥ ८
२०.९ . अवधूते निराचारे तत्त्वज्ञे नत्वयं विधिः ।
२०.९ . साचारैः क्रियते दीक्षा या दृष्टप्रत्ययान्विता ॥ ९
२०.१० . निराचारेण दीक्षायां प्रत्ययस्तु न गद्यते ।
२०.१० . ज्ञानं स्वप्रत्ययं यस्मान्न फलान्तरमर्हति ॥ १०
२०.११ . ध्यानादि तु फलात्साध्यमिति सिद्धामतोदितम् ।
२०.११ . तुलाशुद्धिपरीक्षां वा कुर्यात्प्रत्यययोगिनीम् ॥ ११
२०.१२ . यथा श्रीतन्त्रसद्भावे कथिता परमेशिना ।
२०.१२ . श्रीपूर्वशास्त्रेऽप्येषा च सूचिता परमेशिना ॥ १२
२०.१३ . आनन्द उद्भवः कम्पो निद्रा घूर्णिश्च पञ्चमी ।
२०.१३ . इत्येवंवदता शक्तितारतम्याभिधायिना ॥ १३
२०.१४ . उद्भवो लघुभावेन देहग्रहतिरोहितेः ।
२०.१४ . देहो हि पार्थिवो मुख्यस्तदा मुख्यत्वमुज्झति ॥ १४
२०.१५ . भाविलाघवमन्त्रेण शिष्यं ध्यात्वा समुत्प्लुतम् ।
२०.१५ . कर्माणि तत्राशेषाणि पूर्वोक्तान्याचरेद्गुरुः ॥ १५
२०.१६ . उक्ता सेयं तुलाशुद्धिदीक्षा प्रत्ययदायिनी ।



च्२१ अथ श्रीतन्त्रालोके एकविंशतितममाह्निकम्

२१.१ . परोक्षसंस्थितस्याथ दीक्षाकर्म निगद्यते ॥ १
२१.२ . भुक्तिमुक्तिप्रसिद्ध्यर्थं नीयते सद्गुरुं प्रति ।
२१.२ . इत्यस्मिन्मालिनीवाक्ये प्रतिः सांमुख्यावाचकः ॥ २
२१.३ . सांमुख्यं चास्य शिष्यस्य तत्कृपास्पदतात्मकम् ।
२१.३ . तमाराध्येति वचनं कृपाहेतूपलक्षणम् ॥ ३
२१.४ . तत्संबन्धात्ततः कश्चित्तत्क्षणादपवृज्यते ।
२१.४ . इत्यस्यायमपि ह्यर्थो मालिनीवाक्यसन्मणेः ॥ ४
२१.५ . तत्क्षणादिति नास्यास्ति यियासादिक्षणान्तरम् ।
२१.५ . किंत्वेवमेव करुणानिघ्नस्तं गुरुरुद्धरेत् ॥ ५
२१.६ . गुरुसेवाक्षीणतनोर्दीक्षामप्राप्य पञ्चताम् ।
२१.६ . गतस्याथ स्वयं मृत्युक्षणोदिततथारुचेः ॥ ६
२१.७ . अथवाधरतन्त्रादिदीक्षासंस्कारभागिनः ।
२१.७ . प्राप्तसामयिकस्याथ परां दीक्षामविन्दतः ॥ ७
२१.८ . डिम्बाहतस्य योगेशीभक्षितस्याभिचारतः ।
२१.८ . मृतस्य गुरुणा यन्त्रतन्त्रादिनिहतस्य वा ॥ ८
२१.९ . भ्रष्टस्वसमयस्याथ दीक्षां प्राप्तवतोऽप्यलम् ।
२१.९ . बन्धुभार्यासुहृत्पुत्रगाढाभ्यर्थनयोगतः ॥ ९
२१.१० . स्वयं तद्विषयोत्पन्नकरुणाबलतोऽपि वा ।
२१.१० . विज्ञाततन्मुखायातशक्तिपातांशधर्मणः ॥ १०
२१.११ . गुरुर्दीक्षां मृतोद्धारीं कुर्वीत शिवदायिनीम् ।
२१.११ . श्रीमृत्युञ्जयसिद्धादौ तदुक्तं परमेशिना ॥ ११
२१.१२ . अदीक्षिते नृपत्यादावलसे पतिते मृते ।
२१.१२ . बालातुरस्त्रीवृद्धे च मृतोद्धारं प्रकल्पयेत् ॥ १२
२१.१३ . विधिः सर्वः पूर्वमुक्तः स तु संक्षिप्त इष्यते ।
२१.१३ . गुर्वादिपूजारहितो बाह्ये भोगाय सा यतः ॥ १३
२१.१४ . अधिवासचरुक्षेत्रं शय्यामण्डलकल्पने ।
२१.१४ . नोपयोग्यत्र तच्छिष्यसंस्क्रियास्वप्नदृष्टये ॥ १४
२१.१५ . मन्त्रसंनिधिसंतृप्तियोगायात्र तु मण्डलम् ।
२१.१५ . भूयोदिने च देवार्चा साक्षान्नास्योपकारि तत् ॥ १५
२१.१६ . क्रियोपकरणस्थानमण्डलाकृतिमन्त्रतः ।
२१.१६ . ध्यानयोगैकतद्भक्तिज्ञानतन्मयभावतः ॥ १६
२१.१७ . तत्प्रविष्टस्य कस्यापि शिष्याणां च गुरोस्तथा ।
२१.१७ . एकादशैते कथिताः संनिधानाय हेतवः ॥ १७
२१.१८ . उत्तरोत्तरमुत्कृष्टास्तथा व्यामिश्रणावशात् ।
२१.१८ . क्रियातिभूयसी पुष्पाद्युत्तमं लक्षणान्वितम् ॥ १८
२१.१९ . एकलिङ्गादि च स्थानं यत्रात्मा संप्रसीदति ।
२१.१९ . मण्डलं त्रित्रिशूलाब्जचक्रं यन्मन्त्रमण्डले ॥ १९
२१.२० . अनाहूतेऽपि दृष्टं सत्समयित्वप्रसाधनम् ।
२१.२० . तदुक्तं मालिनीतन्त्रे सिद्धं समयमण्डलम् ॥ २०
२१.२१ . येन संदृष्टमात्रेति सिद्धमात्रपदद्वयात् ।
२१.२१ . आकृतिर्दीप्तरूपा या मन्त्रस्तद्वत्सुदीप्तिकः ॥ २१
२१.२२ . शिष्टं स्पष्टमतो नेह कथितं विस्तरात्पुनः ।
२१.२२ . कृत्वा मण्डलमभ्यर्च्य तत्र देवं कुशैरथ ॥ २२
२१.२३ . गोमयेनाकृतिं कुर्याच्छिष्यवत्तां निधापयेत् ।
२१.२३ . ततस्तस्यां शोध्यमेकमध्वानं व्याप्तिभावनात् ॥ २३
२१.२४ . प्रकृत्यन्तं विनिक्षिप्य पुनरेनं विधिं चरेत् ।
२१.२४ . महाजालप्रयोगेण सर्वस्मादध्वमध्यतः ॥ २४
२१.२५ . चित्तमाकृष्य तत्रस्थं कुर्यात्तद्विधिरुच्यते ।
२१.२५ . मूलाधारादुदेत्य प्रसृतसुविततानन्तनाड्यध्वदण्डं वीर्येणाक्रम्य नासागगनपरिगतं विक्षिपन् व्याप्तुमीष्टे ।
२१.२५ . यावद्धूमाभिरामप्रचिततरशिखाजालकेनाध्वचक्रं संछाद्याभीष्टजीवानयनमिति महाजालनामा प्रयोगः ॥ २५
२१.२६ . एतेनाच्छादनीयं व्रजति परवशं संमुखीनत्वमादौ पञ्चादानीयते चेत्सकलमथ ततोऽप्यध्वमध्याद्यथेष्टम् ।
२१.२६ . आकृष्टावुद्धृतौ वा मृतजनविषये कर्षणीयेऽथ जीवे योगः श्रीशंभुनाथागमपरिगमितो जालनामा मयोक्तः ॥ २६
२१.२७ . चिरविघटिते सेनायुग्मेयथामिलिते पुनर्हयगजनरं स्वां स्वां जातिं रसादभिधावति ।
२१.२७ . करणपवनैर्नाडीचक्रैस्तथैव समागतैर्निजनिजरसादेकीभाव्यं स्वजालवशीकृतैः ॥ २७
२१.२८ . महाजालसमाकृष्टो जीवो विज्ञानशालिना ।
२१.२८ . स्वःप्रेततिर्यङ्निरयांस्तदैवैष विमुञ्चति ॥ २८
२१.२९ . तज्ज्ञानमन्त्रयोगाप्तः पुरुषश्चैष कृत्रिमम् ।
२१.२९ . योगीव साध्यहृदयात्तदा तादात्म्यमुज्झति ॥ २९
२१.३० . स्थावरादिदशाश्चित्रास्तत्सलोकसमीपताः ।
२१.३० . त्यजेच्चेति न चित्रं स एवं यः कर्मणापि वा ॥ ३०
२१.३१ . अधिकारिशरीरत्वान्मानुष्ये तु शरीरगः ।
२१.३१ . न तदा मुच्यते देहाद्देहान्ते तु शिवं व्रजेत् ॥ ३१
२१.३२ . तस्मिन्देहे तु काप्यस्य जायते शाङ्करी परा ।
२१.३२ . भक्तिरूहाच्च विज्ञानादाचार्याद्वाप्यसेवितात् ॥ ३२
२१.३३ . तद्देहसंस्थितोऽप्येष जीवो जालबलादिमम् ।
२१.३३ . दार्भादिदेहं व्याप्नोति स्वाधिष्ठित्याप्यचेतयन् ॥ ३३
२१.३४ . योगमन्त्रक्रियाज्ञानभूयोबलवशात्पुनः ।
२१.३४ . मनुष्यदेहमप्येष तदैवाशु विमुञ्चति ॥ ३४
२१.३५ . सुप्तकल्पोऽप्यदेहोऽपि यो जीवः सोऽपि जालतः ।
२१.३५ . आकृष्टो दार्भमायाति देहं फलमयं च वा ॥ ३५
२१.३६ . जातीफलादि यत्किंचित्तेन वा देहकल्पना ।
२१.३६ . अन्तर्बहिर्द्वयौचित्यात्तदत्रोत्कृष्टमुच्यते ॥ ३६
२१.३७ . ततो जालक्रमानीतः स जीवः सुप्तवत्स्थितः ।
२१.३७ . मनोविशिष्टदेहादिसामग्रीप्राप्त्यभावतः ॥ ३७
२१.३८ . न स्पन्दते न जानाति न वक्ति न किलेच्छति ।
२१.३८ . तादृशस्यैव संस्कारान् सर्वान् प्राग्वत्प्रकल्पयेत् ॥ ३८
२१.३९ . निर्बीजदीक्षायोगेन सर्वं कृत्वा पुरोदितम् ।
२१.३९ . विधिं योजनिकां पूर्णाहुत्या साकं क्षिपेच्च तम् ॥ ३९
२१.४० . दार्भादिदेहे मन्त्राग्नावर्पिते पूर्णया सह ।
२१.४० . मुक्तपाशः शिवं याति पुनरावृत्तिवर्जितः ॥ ४०
२१.४१ . सप्रत्यया त्वियं यत्र स्पन्दते दर्भजा तनुः ।
२१.४१ . तत्र प्राणमनोमन्त्रार्पणयोगात्तथा भवेत् ॥ ४१
२१.४२ . साभ्यासस्य तदप्युक्तं बलाश्वासि न तत्कृते ।
२१.४२ . मृतोद्धारोदितैरेव यथासंभूति हेतुभिः ॥ ४२
२१.४३ . जीवत्परोक्षदीक्षापि कार्या निर्बीजिका तु सा ।
२१.४३ . तस्यां दर्भाकृतिप्रायकल्पने जालयोगतः ॥ ४३
२१.४४ . संकल्पमात्रेणाकर्षो जीवस्य मृतिभीतितः ।
२१.४४ . शिष्टं प्राग्वत्कुशाद्युत्थाकारविप्लोषवर्जितम् ॥ ४४
२१.४५ . पारिमित्यादनैश्वर्यात्साध्ये नियतियन्त्रणात् ।
२१.४५ . जालाकृष्टिर्विनाभ्यासं रागद्वेषान्न जायते ॥ ४५
२१.४६ . परोक्ष एवातुल्याभिर्दीक्षाभिर्यदि दीक्षितः ।
२१.४६ . तत्रोत्तरं स्याद्बलवत्संस्काराय त्वधस्तनम् ॥ ४६
२१.४७ . भुक्तियोजनिकायां तु भूयोभिर्गुरुभिस्तथा ।
२१.४७ . कृतायां भोगवैचित्र्यं हेतुवैचित्र्ययोगतः ॥ ४७
२१.४८ . परोक्षदीक्षणे मायोत्तीर्णे भोगाय योजयेत् ।
२१.४८ . भोगानीप्सा दुर्लभा हि सती वा भोगहानये ॥ ४८
२१.४९ . उक्तं हि स्वान्यसंवित्त्योः स्वसंविद्बलवत्तरा ।
२१.४९ . बाधकत्वे बाधिकासौ साम्यौदासीन्ययोस्तथा ॥ ४९
२१.५० . श्रीमान् धर्मशिवोऽप्याह पारोक्ष्यां कर्मपद्धतौ ।
२१.५० . परोक्षदीक्षणे सम्यक्पूर्णाहुतिविधौ यदि ॥ ५०
२१.५१ . अग्निश्चिटिचिटाशब्दं सधूमं प्रतिमुञ्चति ।
२१.५१ . धत्ते नीलाम्बुदच्छायां मुहुर्ज्वलति शाम्यति ॥ ५१
२१.५२ . विस्तरो घोररूपश्च महीं धावति चाप्यधः ।
२१.५२ . ध्वांक्षाद्यश्रव्यशब्दो वा तदा तं लक्षयेद्गुरुः ॥ ५२
२१.५३ . ब्रह्महत्यादिभिः पापैस्तत्सङ्गैश्चोपपातकैः ।
२१.५३ . तदा तस्य न कर्तव्या दीक्षास्मिन्नकृते विधौ ॥ ५३
२१.५४ . नवात्मा फट्पुटान्तःस्थः पुनः पञ्चफडन्वितः ।
२१.५४ . अमुकस्येति पापानि दहाम्यनु फडष्टकम् ॥ ५४
२१.५५ . इति साहस्रिको होमः कर्तव्यस्तिलतण्डुलैः ।
२१.५५ . अन्ते पूर्णा च दातव्या ततोऽस्मै दीक्षया गुरुः ॥ ५५
२१.५६ . परयोजनपर्यन्तं कुर्यात्तत्त्वविशोधनम् ।
२१.५६ . प्रत्यक्षेऽपि स्थितस्याणोः पापिनो भगवन्मयीम् ॥ ५६
२१.५७ . शक्तिं प्राप्तवतो ज्येष्ठामेवमेव विधिं चरेत् ।
२१.५७ . यदि वा दैशिकः सम्यङ्न दीप्तस्तस्य तत्पुरा ॥ ५७
२१.५८ . प्रायश्चित्तैस्तथा दानैः प्राणायामैश्च शोधनम् ।
२१.५८ . कृत्वा विधिमिमां चापि दीक्षां कुर्यादशङ्कितः ॥ ५८
२१.५९ . सर्वथा वर्तमानोऽपि तत्त्वविन्मोचयेत्पशून् ।
२१.५९ . इच्छयैव शिवः साक्षात्तस्मात्तं पूजयेत्सदा ॥ ५९
२१.६० . शाठ्यं तत्र न कार्यं च तत्कृत्वाधो व्रजेच्छिशुः ।
२१.६० . न पुनः कीर्तयेत्तस्य पापं कीर्तयिता व्रजेत् ॥ ६०
२१.६१ . निरयं वर्जयेत्तस्मादिति दीक्षोत्तरे विधिः ।
२१.६१ . एषा परोक्षदीक्षा द्विधोदिता जीवदितरभेदेन ॥ ६१

च्२२ अथ श्रीतन्त्रालोके द्वाविंशतितममाह्निकम्

२२.१ . लिङ्गोद्धाराख्यामथ वच्मः शिवशासनैकनिर्दिष्टाम् ॥ १
२२.२ . उक्तं श्रीमालिनीतन्त्रे किल पार्थिवधारणाम् ।
२२.२ . उक्त्वा यो योजितो यत्र स तस्मान्न निवर्तते ॥ २
२२.३ . योग्यतावशसंजाता यस्य यत्रैव शासना ।
२२.३ . स तत्रैव नियोक्तव्यो दीक्षाकाले ततस्त्वसौ ॥ ३
२२.४ . फलं सर्वं समासाद्य शिवे युक्तोऽपवृज्यते ।
२२.४ . अयुक्तोऽप्यूर्ध्वसंशुद्धिं संप्राप्य भुवनेशतः ॥ ४
२२.५ . शुद्धः शिवत्वमायाति दग्धसंसारबन्धनः ।
२२.५ . उक्त्वा पुंधारणां चोक्तमेतद्वैदान्तिकं मया ॥ ५
२२.६ . कपिलाय पुरा प्रोक्तं प्रथमे पटले तथा ।
२२.६ . अनेन क्रमयोगेन संप्राप्तः परमं पदम् ॥ ६
२२.७ . न भूयः पशुतामेति शुद्धे स्वात्मनि तिष्ठति ।
२२.७ . अतो हि ध्वन्यतेऽर्थोऽयं शिवतत्त्वाधरेष्वपि ॥ ७
२२.८ . तत्त्वेषु योजितस्यास्ति पुनरुद्धरणीयता ।
२२.८ . समस्तशास्त्रकथितवस्तुवैविक्त्यदायिनः ॥ ८
२२.९ . शिवागमस्य सर्वेभ्योऽप्यागमेभ्यो विशिष्टता ।
२२.९ . शिवज्ञानेन च विना भूयोऽपि पशुतोद्भवः ॥ ९
२२.१० . क्रमश्च शक्तिसंपातो मलहानिर्यियासुता ।
२२.१० . दीक्षा बोधो हेयहानिरुपादेयलयात्मता ॥ १०
२२.११ . भोग्यत्वपाशवत्यागः पतिकर्तृत्वसंक्षयः ।
२२.११ . स्वात्मस्थितिश्चेत्येवं हि दर्शनान्तरसंस्थितेः ॥ ११
२२.१२ . प्रोक्तमुद्धरणीयत्वं शिवशक्तीरितस्य हि ।
२२.१२ . अथ वैष्णवबौद्धादितन्त्रान्ताधरवर्तिनाम् ॥ १२
२२.१३ . यदा शिवार्करश्म्योघैर्विकासि हृदयाम्बुजम् ।
२२.१३ . लिङ्गोद्धृतिस्तदा पूर्वं दीक्षाकर्म ततः परम् ॥ १३
२२.१४ . प्राग्लिङ्गान्तरसंस्थोऽपि दीक्षातः शिवतां व्रजेत् ।
२२.१४ . तत्रोपवास्य तं चान्यदिने साधारमन्त्रतः ॥ १४
२२.१५ . स्थण्डिले पूजयित्वेशं श्रावयेत्तस्य वर्तनीम् ।
२२.१५ . एष प्रागभवल्लिङ्गी चोदितस्त्वधुना त्वया ॥ १५
२२.१६ . प्रसन्नेन तदेतस्मै कुरु सम्यगनुग्रहम् ।
२२.१६ . स्वलिङ्गत्यागशङ्कोत्थं प्रायश्चित्तं च मास्य भूत् ॥ १६
२२.१७ . अचिरात्त्वन्मयीभूय भोगं मोक्षं प्रपद्यताम् ।
२२.१७ . एवमस्त्वित्यथाज्ञां च गृहीर्वा व्रतमस्य तत् ॥ १७
२२.१८ . अपास्याम्भसि निक्षिप्य स्नपयेदनुरूपतः ।
२२.१८ . स्नातं संप्रोक्षयेदर्घपात्राम्भोभिरनन्तरम् ॥ १८
२२.१९ . पञ्चगव्यं दन्तकाष्ठं ततस्तस्मै समर्पयेत् ।
२२.१९ . ततस्तं बद्धनेत्रं च प्रवेश्य प्रणिपातयेत् ॥ १९
२२.२० . प्रणवो मातृका माया व्योमव्यापी षडक्षरः ।
२२.२० . बहुरूपोऽथ नेत्राख्यः सप्त साधारणा अमी ॥ २०
२२.२१ . तेषां मध्यादेकतमं मन्त्रमस्मै समर्पयेत् ।
२२.२१ . सोऽप्यहोरात्रमेवैनं जपेदल्पभुगप्यभुक् ॥ २१
२२.२२ . मन्त्रमस्मै समर्प्याथ साधारविधिसंस्कृते ।
२२.२२ . वह्नौ तर्पिततन्मन्त्रे व्रतशुद्धिं समाचरेत् ॥ २२
२२.२३ . पूजितेनैव मन्त्रेण कृत्वा नामास्य संपुटम् ।
२२.२३ . प्रायश्चित्तं शोधयामि फट्स्वाहेत्यूहयोगतः ॥ २३
२२.२४ . शतं सहस्रं वा हुत्वा पुनः पूर्णाहुतिं तथा ।
२२.२४ . प्रयोगाद्वौषडन्तां च क्षिप्त्वाहूय व्रतेश्वरम् ॥ २४
२२.२५ . तारो व्रतेश्वरायेति नमश्चेत्येनमर्चयेत् ।
२२.२५ . श्रावयेच्च त्वया नास्य कार्यं किंचिच्छिवाज्ञया ॥ २५
२२.२६ . ततो व्रतेश्वरस्तर्प्यः स्वाहान्तेन ततश्च सः ।
२२.२६ . क्षमयित्वा विसृज्यः स्यात्ततोऽग्नेश्च विसर्जनम् ॥ २६
२२.२७ . तच्छ्रावणं च देवाय क्षमस्वेति विसर्जनम् ।
२२.२७ . ततस्तृतीयदिवसे प्राग्वत्सर्वो विधिः स्मृतः ॥ २७
२२.२८ . अधिवासादिकः स्वेष्टदीक्षाकर्मावसानकः ।
२२.२८ . प्राग्लिङ्गिनां मोक्षदीक्षा साधिकारविवर्जिता ॥ २८
२२.२९ . साधकाचार्यतामार्गे न योग्यास्ते पुनर्भुवः ।
२२.२९ . पुनर्भुवोऽपि ज्ञानेद्धा भवन्ति गुरुतास्पदम् ॥ २९
२२.३० . मोक्षायैव न भोगाय भोगायाप्यभ्युपायतः ।
२२.३० . इत्युक्तवान्स्वपद्धत्यामीशानशिवदैशिकः ॥ ३०
२२.३१ . श्रीदेव्या यामलीयोक्तितत्त्वसम्यक्प्रवेदकः ।
२२.३१ . गुर्वन्तस्याप्यधोदृष्टिशायिनः संस्क्रियामिमाम् ॥ ३१
२२.३२ . कृत्वा रहस्यं कथयेन्नान्यथा कामिके किल ।
२२.३२ . अन्यतन्त्राभिषिक्तेऽपि रहस्यं न प्रकाशयेत् ॥ ३२
२२.३३ . स्वतन्त्रस्थोऽपि गुर्वन्तो गुरुमज्ञमुपाश्रितः ।
२२.३३ . तत्र पश्चादनाश्वस्तस्तत्रापि विधिमाचरेत् ॥ ३३
२२.३४ . अज्ञाचार्यमुखायातं निर्वीर्यं मन्त्रमेष यत् ।
२२.३४ . जप्तवान्स गुरुश्चात्र नाधिकार्युक्तदूषणात् ॥ ३४
२२.३५ . ततोऽस्य शुद्धिं प्राक्कृत्वा ततो दीक्षां समाचरेत् ।
२२.३५ . अधोदर्शनसंस्थेन गुरुणा दीक्षितः पुरा ॥ ३५
२२.३६ . तीव्रशक्तिवशात्पश्चाद्यदा गच्छेत्स सद्गुरुम् ।
२२.३६ . तदाप्यस्य शिशोरेवं शुद्धिं कृत्वा स सद्गुरुः ॥ ३६
२२.३७ . दीक्षादिकर्म निखिलं कुर्यादुक्तविधानतः ।
२२.३७ . प्राप्तोऽपि सद्गुरुर्योग्यभावमस्य न वेत्ति चेत् ॥ ३७
२२.३८ . विज्ञानदाने तच्छिष्यो योग्यतां दर्शयेन्निजाम् ।
२२.३८ . सर्वथा त्वब्रुवन्नेष ब्रुवाणो वा विपर्ययम् ॥ ३८
२२.३९ . अज्ञो वस्तुत एवेति तत्त्यक्त्वेत्थं विधिं चरेत् ।
२२.३९ . न तिरोभावशङ्कात्र कर्तव्या बुद्धिशालिना ॥ ३९
२२.४० . अधःस्पृक्त्वं तिरोभूतिर्नोर्ध्वोपायविवेचनम् ।
२२.४० . सिद्धान्ते दीक्षितास्तन्त्रे दशाष्टादशभेदिनि ॥ ४०
२२.४१ . भैरवीये चतुःषष्टौ तान्पशून्दीक्षयेत्त्रिके ।
२२.४१ . सिद्धवीरावलीसारे भैरवीये कुलेऽपि च ॥ ४१
२२.४२ . पञ्चदीक्षाक्रमोपात्ता दीक्षानुत्तरसंज्ञिता ।
२२.४२ . तेन सर्वोऽधरस्थोऽपि लिङ्गोद्धृत्यानुगृह्यते ॥ ४२
२२.४३ . योऽपि हृत्स्थमहेशानचोदनातः सुविस्तृतम् ।
२२.४३ . शास्त्रज्ञानं समन्विच्छेत्सोऽपि यायाद्बहून्गुरून् ॥ ४३
२२.४४ . तद्दीक्षाश्चापि गृह्णीयादभिषेचनपश्चिमाः ।
२२.४४ . ज्ञानोपोद्बलिकास्ता हि तत्तज्ज्ञानवता कृताः ॥ ४४
२२.४५ . उक्तं च श्रीमते शास्त्रे तत्र तत्र च भूयसा ।
२२.४५ . आमोदार्थी यथा भृङ्गः पुष्पात्पुष्पान्तरं व्रजेत् ॥ ४५
२२.४६ . विज्ञानार्थी तथा शिष्यो गुरोर्गुर्वन्तरं त्विति ।
२२.४६ . गुरूणां भूयसां मध्ये यतो विज्ञानमुत्तमम् ॥ ४६
२२.४७ . प्राप्तं सोऽस्य गुरुर्दीक्षा नात्र मुख्या हि संविदि ।
२२.४७ . सर्वज्ञाननिधानं तु गुरुं संप्राप्य सुस्थितः ॥ ४७
२२.४८ . तमेवाराधयेद्धीमांस्तत्तज्जिज्ञासनोन्मुखः ।
२२.४८ . इति दीक्षाविधिः प्रोक्तो लिङ्गोद्धरणपश्चिमः ॥ ४८

च्२३ अथ श्रीतन्त्रालोके त्रयोविंशतितममाह्निकम्

२३.१ . अथाभिषेकस्य विधिः कथ्यते पारमेश्वरः ॥ १
२३.२ . यैषा पुत्रकदीक्षोक्ता गुरुसाधकयोरपि ।
२३.२ . सैवाधिकारिणी भोग्यतत्त्वयुक्तिमती क्रमात् ॥ २
२३.३ . स्वभ्यस्तज्ञानिनं सन्तं बुभूषुमथ भाविनम् ।
२३.३ . योग्यं ज्ञात्वा स्वाधिकारं गुरुस्तस्मै समर्पयेत् ॥ ३
२३.४ . यो नैवं वेद नैवासावभिषिक्तोऽपि दैशिकः ।
२३.४ . समय्यादिक्रमेणेति श्रीमत्कामिक उच्यते ॥ ४
२३.५ . यो न वेदाध्वसन्धानं षोढा बाह्यान्तरस्थितम् ।
२३.५ . स गुरुर्मोचयेन्नेति सिद्धयोगीश्वरीमते ॥ ५
२३.६ . सर्वलक्षणहीनोऽपि ज्ञानवान् गुरुरिष्यते ।
२३.६ . ज्ञानप्राधान्यमेवोक्तमिति श्रीकचभार्गवे ॥ ६
२३.७ . पदवाक्यप्रमाणज्ञः शिवभक्त्येकतत्परः ।
२३.७ . समस्तशिवशास्त्रार्थबोद्धा कारुणिको गुरुः ॥ ७
२३.८ . न स्वयंभूस्तस्य चोक्तं लक्षणं परमेशिना ।
२३.८ . अभक्तो जीवितधिया कुर्वन्नीशानधिष्ठितः ॥ ८
२३.९ . पश्चात्मना स्वयंभूष्णुर्नाधिकारी स कुत्रचित् ।
२३.९ . भस्माङ्कुरो व्रतिसुतो दुःशीलातनयस्तथा ॥ ९
२३.१० . कुण्डो गोलश्च ते दुष्टा उक्तं देव्याख्ययामले ।
२३.१० . पुनर्भूश्चान्यलिङ्गो यः पुनः शैवे प्रतिष्ठितः ॥ १०
२३.११ . श्रीपूर्वशास्त्रे न त्वेष नियमः कोऽपि चोदितः ।
२३.११ . यथार्थतत्त्वसंघज्ञस्तथा शिष्ये प्रकाशकः ॥ ११
२३.१२ . यः पुनः सर्वतत्त्वानि वेत्तीत्यादि च लक्षणम् ।
२३.१२ . योगचारे च यद्यत्र तन्त्रे चोदितमाचरेत् ॥ १२
२३.१३ . तथैव सिद्धये सेयमाज्ञेति किल वर्णितम् ।
२३.१३ . यस्तु कर्मितयाचार्यस्तत्र काणादिवर्जनम् ॥ १३
२३.१४ . यतः कारकसामग्र्यात्कर्मणो नाधिकः क्वचित् ।
२३.१४ . देव्या यामलशास्त्रे च काञ्च्यादिपरिवर्जनम् ॥ १४
२३.१५ . तद्दृष्टदोषात्क्रोधादेः सम्यक्ज्ञातर्यसौ कुतः ।
२३.१५ . गुरवस्तु स्वयंभ्वादि वर्ज्यं यद्यामलादिषु ॥ १५
२३.१६ . कर्म्यभिप्रायतः सर्वं तदिति व्याचचक्षिरे ।
२३.१६ . अतो देशकुलाचारदेहलक्षणकल्पनाम् ॥ १६
२३.१७ . अनादृत्यैव संपूर्णज्ञानं कुर्याद्गुरुर्गुरुम् ।
२३.१७ . प्राग्वत्संपूज्य हुत्वा च श्रावयित्वा चिकीर्षितम् ॥ १७
२३.१८ . ततोऽभिषिञ्चेत्तं शिष्यं चतुःषष्ट्या ततः सकृत् ।
२३.१८ . तन्मन्त्ररसतोयेन पूर्वोक्तविधिना गुरुः ॥ १८
२३.१९ . विभवेन सुविस्तीर्णं ततस्तस्मै वदेत्स्वकम् ।
२३.१९ . सर्वं कर्तव्यसारं यच्छास्त्राणां परमं रहः ॥ १९
२३.२० . अनुग्राह्यास्त्वया शिष्याः शिवशक्तिप्रचोदिताः ।
२३.२० . उक्तं ज्ञानोत्तरे चैतद्ब्राह्मणाः क्षत्रिया विशः ॥ २०
२३.२१ . नपुंसकाः स्त्रियः शूद्रा ये चान्येऽपि तदर्थिनः ।
२३.२१ . ते दीक्षायां न मीमांस्या ज्ञानकाले विचारयेत् ॥ २१
२३.२२ . ज्ञानमूलो गुरुः प्रोक्तः सप्तसत्रीं प्रवर्तयेत् ।
२३.२२ . दीक्षा व्याख्या कृपा मैत्री शास्त्रचिन्ता शिवैकता ॥ २२
२३.२३ . अन्नादिदानमित्येतत्पालयेत्सप्तसत्रकम् ।
२३.२३ . अभिषेकविधौ चास्मै करणीखटिकादिकम् ॥ २३
२३.२४ . सर्वोपकरणव्रातमर्पणीयं विपश्चिते ।
२३.२४ . सोऽभिषिक्तो गुरुं पश्चाद्दक्षिणाभिः प्रपूजयेत् ॥ २४
२३.२५ . ज्ञानहीनो गुरुः कर्मी स्वाधिकारं समर्प्य नो ।
२३.२५ . दीक्षाद्यधिकृतिं कुर्याद्विना तस्याज्ञया पुनः ॥ २५
२३.२६ . इत्येवं श्रावयेत्सोऽपि नमस्कृत्याभिनन्दयेत् ।
२३.२६ . ततः प्रभृत्यसौ पूर्वो गुरुस्त्यक्ताधिकारकः ॥ २६
२३.२७ . यथेच्छं विचरेद्व्याख्यादीक्षादौ यन्त्रणोज्झितः ।
२३.२७ . कुर्वन्न बाध्यते यस्माद्दीपाद्दीपवदीदृशः ॥ २७
२३.२८ . सन्तानो नाधिकारस्य च्यवोऽकुर्वन्न बाध्यते ।
२३.२८ . प्राक्च कुर्वन्विहन्येत सिद्धातन्त्रे तदुच्यते ॥ २८
२३.२९ . यथार्थमुपदेशं तु कुर्वन्नाचार्य उच्यते ।
२३.२९ . न चावज्ञा क्रियाकाले संसारोद्धरणं प्रति ॥ २९
२३.३० . न दीक्षेत गुरुः शिष्यं तत्त्वयुक्तस्तु गर्वतः ।
२३.३० . योऽस्य स्यान्नरके वास इह च व्याधितो भवेत् ॥ ३०
२३.३१ . प्राप्ताभिषेकः स गुरुः षण्मासान्मन्त्रपद्धतिम् ।
२३.३१ . सर्वां तन्त्रोदितां ध्यायेज्जपेच्चातन्मयत्वतः ॥ ३१
२३.३२ . यदैव तन्मयीभूतस्तदा वीर्यमुपागतः ।
२३.३२ . छिन्द्यात्पाशांस्ततो यत्नं कुर्यात्तन्मयतास्थितौ ॥ ३२
२३.३३ . हृच्चक्रादुत्थिता सूक्ष्मा शशिस्फटिकसंनिभा ।
२३.३३ . लेखाकारा नादरूपा प्रशान्ता चक्रपङ्क्तिगा ॥ ३३
२३.३४ . द्वादशान्ते निरूढा सा सौषुम्ने त्रिपथान्तरे ।
२३.३४ . तत्र हृच्चक्रमापूर्य जपेन्मन्त्रं ज्वलत्प्रभम् ॥ ३४
२३.३५ . चक्षुर्लोमादिरन्ध्रौघवहज्ज्वालौर्वसंनिभम् ।
२३.३५ . यावच्छान्तशिखाकीर्णं विश्वाज्यप्रविलापकम् ॥ ३५
२३.३६ . तदाज्यधारासंतृप्तमानाभिकुहरान्तरम् ।
२३.३६ . एवं मन्त्रा मोक्षदाः स्युर्दीप्ता बुद्धाः सुनिर्मलाः ॥ ३६
२३.३७ . मूलकन्दनभोनाभिहृत्कण्ठालिकतालुगम् ।
२३.३७ . अर्धेन्दुरोधिकानादतदन्तव्यापिशक्तिगम् ॥ ३७
२३.३८ . समनोन्मनशुद्धात्मपरचक्रसमाश्रितम् ।
२३.३८ . यत्र यत्र जपेच्चक्रे समस्तव्यस्तभेदनात् ॥ ३८
२३.३९ . तत्र तत्र महामन्त्र इति देव्याख्ययामले ।
२३.३९ . विद्याव्रतमिदं प्रोक्तं मन्त्रवीर्यप्रसिद्धये ॥ ३९
२३.४० . तच्च तादात्म्यमेवेति यदुक्तं स्पन्दशासने ।
२३.४० . तदाक्रम्य बलं मन्त्राः सर्वज्ञबलशालिनः ॥ ४०
२३.४१ . प्रवर्तन्तेऽधिकाराय करणानीव देहिनाम् ।
२३.४१ . कृतविद्याव्रतः पश्चाद्दीक्षाव्याख्यादि सर्वतः ॥ ४१
२३.४२ . कुर्याद्योग्येषु शिष्येषु नायोग्येषु कदाचन ।
२३.४२ . रहस्ये योजयेद्विप्रं परीक्ष्य विपरीततः ॥ ४२
२३.४३ . आचाराच्छक्तिमप्येव नान्यथेत्यूर्मिशासने ।
२३.४३ . नित्याद्यल्पाल्पकं कुर्याद्यदुक्तं ब्रह्मयामले ॥ ४३
२३.४४ . चीर्णविद्याव्रतः सर्वं मनसा वा स्मरेत्प्रिये ।
२३.४४ . देहसंबन्धसंछन्नसार्वज्ञ्यो दम्भभाजनम् ॥ ४४
२३.४५ . अविदन्दीक्षमाणोऽपि न दुष्येद्दैशिकः क्वचित् ।
२३.४५ . ज्ञात्वा त्वयोग्यतां नैनं दीक्षेत प्रत्यवायिताम् ॥ ४५
२३.४६ . बुद्ध्वा ज्ञाने शास्त्रसिद्धिगुरुत्वादौ च तं पुनः ।
२३.४६ . भूय एव परीक्षेत तत्तदौचित्यशालिनम् ॥ ४६
२३.४७ . तत्र तत्र नियुञ्जीत नतु जातु विपर्ययात् ।
२३.४७ . ननु तद्वस्त्वयोग्यस्य तत्रेच्छा जायते कुतः ॥ ४७
२३.४८ . तदीशाधिष्ठितेच्छैव योग्यतामस्य सूचयेत् ।
२३.४८ . सत्यं कापि प्रबुद्धासाविच्छा रूढिं न गच्छति ॥ ४८
२३.४९ . विद्युद्वत्पापशीलस्य यथा पापापवर्जने ।
२३.४९ . रूढ्यरूढी तदिच्छाया अपि शंभुप्रसादतः ॥ ४९
२३.५० . अप्ररूढतथेच्छाकस्तत एव न भाजनम् ।
२३.५० . यः सम्यग्ज्ञानमादाय गुरुविश्वासवर्जितः ॥ ५०
२३.५१ . लोकं विप्लावयेन्नास्मिञ्ज्ञाते विज्ञानमर्पयेत् ।
२३.५१ . अज्ञातेऽपि पुनर्ज्ञाते विज्ञानहरणं चरेत् ॥ ५१
२३.५२ . पुनःपुनर्यदा ज्ञातो विश्वासपरिवर्जितः ।
२३.५२ . तदा तमग्रतो ध्यायेत्स्फुरन्तं चन्द्रसूर्यवत् ॥ ५२
२३.५३ . ततो निजहृदम्भोजबोधाम्बरतलोदिताम् ।
२३.५३ . स्वर्भानुमलिनां ध्यायेद्वामां शक्तिं विमोहनीम् ॥ ५३
२३.५४ . वामाचारक्रमेणैनां निःसृतां साध्यगामिनीम् ।
२३.५४ . चिन्तयित्वा तया ग्रस्तप्रकाशं तं विचिन्तयेत् ॥ ५४
२३.५५ . अनेन क्रमयोगेन मूढबुद्धेर्दुरात्मनः ।
२३.५५ . विज्ञानमन्त्रविद्याद्याः प्रकुर्वन्त्यपकारिताम् ॥ ५५
२३.५६ . ननु विज्ञानमात्मस्थं कथं हर्तुं क्षमं भवेत् ।
२३.५६ . अतो विज्ञानहरणं कथं श्रीपूर्व उच्यते ॥ ५६
२३.५७ . उच्यते नास्य शिष्यस्य विज्ञानं रूढिमागतम् ।
२३.५७ . तथात्वे हरणं कस्मात्पूर्णयोग्यत्वशालिनः ॥ ५७
२३.५८ . किंत्वेष वामया शक्त्या मूढो गाढं विभोः कृतः ।
२३.५८ . स्वभावादेव तेनास्य विद्याद्यमपकारकम् ॥ ५८
२३.५९ . गुरुः पुनः शिवाभिन्नः सन्यः पञ्चविधां कृतिम् ।
२३.५९ . कुर्याद्यदि ततः पूर्णमधिकारित्वमस्य तत् ॥ ५९
२३.६० . अतो यथा शुद्धतत्त्वसृष्टिस्थित्योर्मलात्यये ।
२३.६० . योजनानुग्रहे कार्यचतुष्केऽधिकृतो गुरुः ॥ ६०
२३.६१ . शिवाभेदेन तत्कुर्यात्तद्वत्पञ्चममप्ययम् ।
२३.६१ . तिरोभावाभिधं कृत्यं तथासौ शिवतात्मकः ॥ ६१
२३.६२ . अत एव शिवे शास्त्रे ज्ञाने चाश्वासभाजनम् ।
२३.६२ . गुरोर्मूढतया कोपधामापि न तिरोहितः ॥ ६२
२३.६३ . गुरुर्हि कुपितो यस्य स तिरोहित उच्यते ।
२३.६३ . संसारी सतु देवो हि गुरुर्न च मृषाविदः ॥ ६३
२३.६४ . तत एव च शास्त्रादिदूषको यद्यपि क्रुधा ।
२३.६४ . न दह्यतेऽसौ गुरुणा तथाप्येष तिरोहितः ॥ ६४
२३.६५ . अस्मद्गुर्वागमस्त्वेष तिरोभूते स्वयं शिशौ ।
२३.६५ . न कुप्येन्न शपेद्धीमान् स ह्यनुग्राहकः सदा ॥ ६५
२३.६६ . ईशेच्छाचोदितः पाशं यदि कण्ठे निपीडयेत् ।
२३.६६ . किमाचार्येण तत्रास्य कार्या स्यात्सहकारिता ॥ ६६
२३.६७ . शिवाभिन्नोऽपि हि गुरुरनुग्रहमयीं विभोः ।
२३.६७ . मुख्यां शक्तिमुपासीनोऽनुगृह्णीयात्स सर्वथा ॥ ६७
२३.६८ . स्वातन्त्र्यमात्रज्ञप्त्यै तु कथितं शास्त्र ईदृशम् ।
२३.६८ . न कार्यं पततां हस्तालम्बः सह्यो न पातनम् ॥ ६८
२३.६९ . अत एव स्वतन्त्रत्वादिच्छायाः पुनरुन्मुखम् ।
२३.६९ . प्रायश्चित्तैर्विशोध्यैनं दीक्षेत कृपया गुरुः ॥ ६९
२३.७० . ऊर्ध्वदृष्टौ प्रपन्नः सन्ननाश्वस्तस्ततः परम् ।
२३.७० . अधःशास्त्रं प्रपद्यापि न श्रेयःपात्रतामियात् ॥ ७०
२३.७१ . अधोदृष्टौ प्रपन्नस्तु तदनाश्वस्तमानसः ।
२३.७१ . ऊर्ध्वशासनभाक्पापं तच्चोज्झेच्च शिवीभवेत् ॥ ७१
२३.७२ . राज्ञे द्रुह्यन्नमात्याङ्गभूतोऽपि हि विहन्यते ।
२३.७२ . विपर्ययस्तु नेत्येवमूर्ध्वां दृष्टिं समाश्रयेत् ॥ ७२
२३.७३ . श्रीपूर्वशास्त्रे तेनोक्तं यावत्तेनैव नोद्धृतः ।
२३.७३ . अत्र ह्यर्थोऽयमेतावत्पूर्वोक्तज्ञानवृंहितः ॥ ७३
२३.७४ . गुरुस्तावत्स एवात्र तच्छब्देनावमृश्यते ।
२३.७४ . तादृक्स्वभ्यस्तविज्ञानभाजोर्ध्वपदशालिना ॥ ७४
२३.७५ . अनुद्धृतस्य न श्रेय एतदन्यगुरूद्धृतेः ।
२३.७५ . अत एवाम्बुजन्मार्कदृष्टान्तोऽत्र निरूपितः ॥ ७५
२३.७६ . त्रिजगज्ज्योतिषो ह्यन्यत्तेजोऽन्यच्च निशाकृतः ।
२३.७६ . ज्ञानमन्यत्त्रिकगुरोरन्यत्त्वधरवर्तिनाम् ॥ ७६
२३.७७ . अत एव पुराभूतगुर्वभावो यदा तदा ।
२३.७७ . तदन्यं लक्षणोपेतमाश्रयेत्पुनरुन्मुखः ॥ ७७
२३.७८ . सति तस्मिंस्तून्मुखः सन्कस्माज्जह्याद्यदि स्फुटम् ।
२३.७८ . स्यादन्यतरगो दोषो योऽधिकारापघातकः ॥ ७८
२३.७९ . दोषश्चेह न लोकस्थो दोषत्वेन निरूप्यते ।
२३.७९ . अज्ञानख्यापनायुक्तख्यापनात्मा त्वसौ मतः ॥ ७९
२३.८० . शिष्यस्यापि तथाभूतज्ञानानाश्वस्तरूपता ।
२३.८० . मुख्यो दोषस्तदन्ये हि दोषास्तत्प्रभवा यतः ॥ ८०
२३.८१ . न ध्वस्तव्याधिकः को हि भिषजं बहु मन्यते ।
२३.८१ . असूयुर्नूनमध्वस्तव्याधिः स्वस्थायते बलात् ॥ ८१
२३.८२ . एवं ज्ञानसमाश्वस्तः किं किं न गुरवे चरेत् ।
२३.८२ . नो चेन्नूनमविश्वस्तो विश्वस्त इव तिष्ठति ॥ ८२
२३.८३ . अज्ञानादय एवैते दोषा न लौकिका गुरोः ।
२३.८३ . इति ख्यापयितुं प्रोक्तं मालिनीविजयोत्तरे ॥ ८३
२३.८४ . न तस्यान्वेषयेद्वृत्तं शुभं वा यदि वाशुभम् ।
२३.८४ . स एव तद्विजानाति युक्तं चायुक्तमेव वा ॥ ८४
२३.८५ . अकार्येषु यदा सक्तः प्राणद्रव्यापहारिषु ।
२३.८५ . तदा निवारणीयोऽसौ प्रणतेन विपश्चिता ॥ ८५
२३.८६ . विशेषणमकार्याणामुक्ताभिप्रायमेव यत् ।
२३.८६ . तेनातिवार्यमाणोऽपि यद्यसौ न निवर्तते ॥ ८६
२३.८७ . तदान्यत्र क्वचिद्गत्वा शिवमेवानुचिन्तयेत् ।
२३.८७ . न ह्यस्य स गुरुत्वे स्याद्दोषो येनोषरे कृषिम् ॥ ८७
२३.८८ . कुर्याद्व्रजेन्निशायां वा स त्वर्थप्राणहारकः ।
२३.८८ . तदीयाप्रियभीरुस्तु परं तादृशमाचरेत् ॥ ८८
२३.८९ . यतस्तदप्रियं नैष शृणुयादिति भाषितम् ।
२३.८९ . श्रीमातङ्गे तदुक्तं च नाधीतं भूमभीतितः ॥ ८९
२३.९० . यच्चैतदुक्तमेतावत्कर्तव्यमिति तद्ध्रुवम् ।
२३.९० . तीव्रशक्तिगृहीतानां स्वयमेव हृदि स्फुरेत् ॥ ९०
२३.९१ . उपदेशस्त्वयं मन्दमध्यशक्तेर्निजां क्रमात् ।
२३.९१ . शक्तिं ज्वलयितुं प्रोक्तः सा ह्येवं जाज्वलीत्यलम् ॥ ९१
२३.९२ . दृढानुरागसुभगसंरम्भाभोगभागिनः ।
२३.९२ . स्वोल्लासि स्मरसर्वस्यं दार्ढ्यायान्यत्र दृश्यते ॥ ९२
२३.९३ . नन्वेष कस्माद्दृष्टान्तः किमेतेनाशुभं कृतम् ।
२३.९३ . चित्स्पन्दः सर्वगो भिन्नादुपाधेः स तथा तथा ॥ ९३
२३.९४ . भवेत्कोऽपि तिरोभूतः पुनरुन्मुखितोऽपि सन् ।
२३.९४ . विनापि दैशिकात्प्राग्वत्स्वयमेव विमुच्यते ॥ ९४
२३.९५ . प्रकारस्त्वेष नात्रोक्तः शक्तिपातबलाद्गतः ।
२३.९५ . असंभाव्यतया चात्र दृढकोपप्रसादवत् ॥ ९५
२३.९६ . इत्येष यो गुरोः प्रोक्तो विधिस्तं पालयेद्गुरुः ।
२३.९६ . अन्यथा न शिवं यायाच्छ्रीमत्सारे च वर्णितम् ॥ ९६
२३.९७ . अन्यायं ये प्रकुर्वन्ति शास्त्रार्थं वर्जयन्त्यलम् ।
२३.९७ . तेऽर्धनारीशपुरगा गुरवः समयच्युताः ॥ ९७
२३.९८ . अन्यत्राप्यधिकारं च नेयाद्विद्येशतां व्रजेत् ।
२३.९८ . अन्यत्र समयत्यागात्क्रव्यादत्वं शतं समाः ॥ ९८
२३.९९ . इयत्तत्रत्यतात्पर्यं सिद्धान्तगुरुरुन्नयः ।
२३.९९ . भवेत्पिशाचविद्येशः शुद्ध एव तु तान्त्रिकः ॥ ९९
२३.१०० . षडर्धदैशिकश्चार्धनारीशभुवनस्थितिः ।
२३.१०० . एषा कर्मप्रधानानां गुरूणां गतिरुच्यते ॥ १००
२३.१०१ . ज्ञानिनां चैष नो बन्ध इति सर्वत्र वर्णितम् ।
२३.१०१ . साधकस्याभिषेकेऽपि सर्वोऽयं कथ्यते विधिः ॥ १०१
२३.१०२ . अधिकारार्पणं नात्र नच विद्याव्रतं किल ।
२३.१०२ . साध्यमन्त्रार्पणं त्वत्र स्वोपयोगिक्रियाक्रमे ॥ १०२
२३.१०३ . समस्तेऽप्युपदेशः स्यान्निजोपकरणार्पणम् ।
२३.१०३ . अभिषेकविधिर्निरूपितः परमेशेन यथा निरूपितः ॥ १०३

च्२४ अथ श्रीतन्त्रालोके चतुर्विंशतितममाह्निकम्

२४.१ . अथ शाम्भवशासनोदितां सरहस्यां शृणुतान्त्यसंस्क्रियाम् ॥ १
२४.२ . सर्वेषामधरस्थानां गुर्वन्तानामपि स्फुटम् ।
२४.२ . शक्तिपातात्पुराप्रोक्तात्कुर्यादन्त्येष्टिदीक्षणम् ॥ २
२४.३ . ऊर्ध्वशासनगानां च समयोपहतात्मनाम् ।
२४.३ . अन्त्येष्टिदीक्षा कर्तव्या गुरुणा तत्त्ववेदिना ॥ ३
२४.४ . समयाचारदोषेषु प्रमादात्स्खलितस्य हि ।
२४.४ . अन्त्येष्टिदीक्षा कार्येति श्रीदीक्षोत्तरशासने ॥ ४
२४.५ . यत्किंचित्कथितं पूर्वं मृतोद्धाराभिधे विधौ ।
२४.५ . प्रतिमायां तदेवात्र सर्वं शवतनौ चरेत् ॥ ५
२४.६ . श्रीसिद्धातन्त्रकथितो विधिरेष निरूप्यते ।
२४.६ . अन्तिमं यद्भवेत्पूर्वं तत्कृत्वान्तिममादिमम् ॥ ६
२४.७ . संहृत्यैकैकमिष्टिर्या सान्त्येष्टिर्द्वितयी मता ।
२४.७ . पूजाध्यानजपाप्लुष्टसमये नतु साधके ॥ ७
२४.८ . पिण्डपातादयं मुक्तः खेचरो वा भवेत्प्रिये ।
२४.८ . आचार्ये तत्त्वसंपन्ने यत्र तत्र मृते सति ॥ ८
२४.९ . अन्त्येष्टिर्नैव विद्येत शुद्धचेतस्यमूर्धनि ।
२४.९ . मन्त्रयोगादिभिर्ये च मारिता नरके तु ते ॥ ९
२४.१० . कार्या तेषामिहान्त्येष्टिर्गुरुणातिकृपालुना ।
२४.१० . न मण्डलादिकं त्वत्र भवेच्छमाशानिके विधौ ॥ १०
२४.११ . केचित्तदपि कर्तव्यमूचिरे प्रेतसद्मनि ।
२४.११ . पूजयित्वा विभुं सर्वं न्यासं पूर्ववदाचरेत् ॥ ११
२४.१२ . संहारक्रमयोगेन चरणान्मूर्धपश्चिमम् ।
२४.१२ . तथैव बोधयेदेनं क्रियाज्ञानसमाधिभिः ॥ १२
२४.१३ . बिन्दुना रोधयेत्तत्त्वं शक्तिबीजेन वेधयेत् ।
२४.१३ . घट्टयेन्नाददेशे तु त्रिशूलेन तु ताडयेत् ॥ १३
२४.१४ . सुषुम्नान्तर्गतेनैव विसर्गेण पुनः पुनः ।
२४.१४ . ताडयेत कलाः सर्वाः कम्पतेऽसौ ततः पशुः ॥ १४
२४.१५ . उत्क्षिपेद्वामहस्तं वा ततस्तं योजयेत्परे ।
२४.१५ . प्रत्ययेन विना मोक्षो ह्यश्रद्धेयो विमोहितैः ॥ १५
२४.१६ . तदर्थमेतदुदितं नतु मोक्षोपयोग्यदः ।
२४.१६ . इत्यूचे परमेशः श्रीकुलगह्वरशासने ॥ १६
२४.१७ . साध्योऽनुमेयो मोक्षादिः प्रत्ययैर्यदतीन्द्रियः ।
२४.१७ . दीक्षोत्तरे च पुर्यष्टवर्गार्पणमिहोदितम् ॥ १७
२४.१८ . तद्विधिः श्रुतिपत्रेऽब्जे मध्ये देवं सदाशिवम् ।
२४.१८ . ईशरुद्रहरिब्रह्मचतुष्कं प्राग्दिगादितः ॥ १८
२४.१९ . पूजयित्वा श्रुतिस्पर्शौ रसं गन्धं वपुर्द्वयम् ।
२४.१९ . ध्यहंकृती मनश्चेति ब्रह्मादिष्वर्पयेत्क्रमात् ॥ १९
२४.२० . एतेषां तर्पणं कृत्वा शतहोमेन दैशिकः ।
२४.२० . एषा सांन्यासिकी दीक्षा पुर्यष्टकविशोधनी ॥ २०
२४.२१ . पुर्यष्टकस्याभावे च न स्वर्गनरकादयः ।
२४.२१ . तथा कृत्वा न कर्तव्यं लौकिकं किंचनापि हि ॥ २१
२४.२२ . उक्तं श्रीमाधवकुले शासनस्थो मृतेष्वपि ।
२४.२२ . पिण्डपातोदकास्र्वादि लौकिकं परिवर्जयेत् ॥ २२
२४.२३ . शिवं संपूज्य चक्रार्चां यथाशक्ति समाचरेत् ।
२४.२३ . क्रमात्त्रिदशमत्रिंशत्रिंशवत्सरवासरे ॥ २३
२४.२४ . इत्युक्तोऽन्त्येष्टियागोऽयं परमेश्वरभाषितः ॥ २४

च्२५ अथ श्रीतन्त्रालोके पञ्चविंशतितममाह्निकम्

२५.१ . अथ श्राद्धविधिः श्रीमत्षडर्धोक्तो निगद्यते ॥ १
२५.२ . सिद्धातन्त्रे सूचितोऽसौ मूर्तियागनिरूपणे ।
२५.२ . अन्त्येष्ट्या सुविशुद्धानामशुद्धानां च तद्विधिः ॥ २
२५.३ . त्र्यहे तुर्येऽह्नि दशमे मासि मास्याद्यवत्सरे ।
२५.३ . वर्षे वर्षे सर्वकालं कार्यस्तत्स्वैः स पूर्ववत् ॥ ३
२५.४ . तत्र प्राग्वद्यजेद्देवं होमयेदनले तथा ।
२५.४ . ततो नैवेद्यमेव प्राग्गृहीत्वा हस्तगोचरे ॥ ४
२५.५ . गुरुरन्नमयीं शक्तिं वृंहिकां वीर्यरूपिणीम् ।
२५.५ . ध्यात्वा तया समाविष्टं तं साध्यं चिन्तयेत्सुधीः ॥ ५
२५.६ . ततोऽस्य यः पाशवोंऽशो भोग्यरूपस्तमर्पयेत् ।
२५.६ . भोक्तर्येकात्मभावेन शिष्य इत्थं शिवीभवेत् ॥ ६
२५.७ . भोग्यतान्या तनुर्देह इति पाशात्मका मताः ।
२५.७ . श्राद्धे मृतोद्धृतावन्तयागे तेषां शिवीकृतिः ॥ ७
२५.८ . एकेनैव विधानेन यद्यपि स्यात्कृतार्थता ।
२५.८ . तथापि तन्मयीभावसिद्ध्यै सर्वं विधिं चरेत् ॥ ८
२५.९ . बुभुक्षोस्तु क्रियाभ्यासभूमानौ फलभूमनि ।
२५.९ . हेतु ततो मृतोद्धारश्राद्धाद्यस्मै समाचरेत् ॥ ९
२५.१० . तत्त्वज्ञानार्कविध्वस्तध्वान्तस्य तु न कोऽप्ययम् ।
२५.१० . अन्त्येष्टिश्राद्धविध्यादिरुपयोगी कदाचन ॥ १०
२५.११ . तेषां तु गुरु तद्वर्गवर्ग्यसब्रह्मचारिणाम् ।
२५.११ . तत्सन्तानजुषामैक्यदिनं पर्वदिनं भवेत् ॥ ११
२५.१२ . यदाहि बोधस्योद्रेकस्तदा पर्वाह पूरणात् ।
२५.१२ . जन्मैक्यदिवसौ तेन पर्वणी बोधसिद्धितः ॥ १२
२५.१३ . पुत्रकोऽपि यदा कस्मैचन स्यादुपकारकः ।
२५.१३ . तदा मातुः पितुः शक्तेर्वामदक्षान्तरालगाः ॥ १३
२५.१४ . नाडीः प्रवाहयेद्देवायार्पयेत निवेदितम् ।
२५.१४ . श्रीमद्भरुणतन्त्रे च तच्छिवेन निरूपितम् ॥ १४
२५.१५ . तद्वाहकालापेक्षा च कार्या तद्रूपसिद्धये ।
२५.१५ . स्वाच्छन्द्येनाथ तत्सिद्धिं विधिना भाविना चरेत् ॥ १५
२५.१६ . यस्य कस्यापि वा श्राद्धे गुरुदेवाग्नितर्पणम् ।
२५.१६ . सचक्रेष्टि भवेच्छ्रौतो नतु स्यात्पाशवो विधिः ॥ १६
२५.१७ . श्रीमौकुटे तथा चोक्तं शिवशास्त्रे स्थितोऽपि यः ।
२५.१७ . प्रत्येति वैदिके भग्नघण्टावन्न स किंचन ॥ १७
२५.१८ . तथोक्तदेवपूजादिचक्रयागान्तकर्मणा ।
२५.१८ . रुद्रत्वमेत्यसौ जन्तुर्भोगान्दिव्यान्समश्नुते ॥ १८
२५.१९ . अथ वच्मः स्फुटं श्रीमत्सिद्धये नाडिचारणम् ।
२५.१९ . या वाहयितुमिष्येत नाडी तामेव भावयेत् ॥ १९
२५.२० . भावनातन्मयीभावे सा नाडी वहति स्फुटम् ।
२५.२० . यद्वा वाहयितुं येष्टा तदङ्गं तेन पाणिना ॥ २०
२५.२१ . आपीड्य कुक्षिं नमयेत्सा वहेन्नाडिका क्षणात् ।
२५.२१ . एवं श्राद्धमुखेनापि भोगमोक्षोभयस्थितिम् ॥ २१
२५.२२ . कुर्यादिति शिवेनोक्तं तत्र तत्र कृपालुना ।
२५.२२ . शक्तिपातोदये जन्तोर्येनोपायेन दैशिकः ॥ २२
२५.२३ . करोत्युद्धरणं तत्तन्निर्वाणायास्य कल्पते ।
२५.२३ . उद्धर्ता देवदेवो हि स चाचिन्त्यप्रभावकः ॥ २३
२५.२४ . उपायं गुरुदीक्षादिद्वारमात्रेण संश्रयेत् ।
२५.२४ . उक्तं श्रीमन्मतङ्गाख्ये मुनिप्रश्नादनन्तरम् ॥ २४
२५.२५ . मुक्तिर्विवेकात्तत्त्वानां दीक्षातो योगतो यदि ।
२५.२५ . चर्यामात्रात्कथं सा स्यादित्यतः सममुत्तरम् ॥ २५
२५.२६ . प्रहस्योचे विभुः कस्माद्भ्रान्तिस्ते परमेशितुः ।
२५.२६ . सर्वानुग्राहकत्वं हि संसिद्धं दृश्यतां किल ॥ २६
२५.२७ . प्राप्तमृत्योर्विषव्याधिशस्त्रादि किल कारणम् ।
२५.२७ . अल्पं वा बहु वा तद्वदनुध्या मुक्तिकारणम् ॥ २७
२५.२८ . मुक्त्यर्थमुपचर्यन्ते बाह्यलिङ्गान्यमूनि तु ।
२५.२८ . इति ज्ञात्वा न सन्देह इत्थं कार्यो विपश्चिता ॥ २८
२५.२९ . इयतैव कथं मुक्तिरिति भक्तिं परां श्रयेत् ।
२५.२९ . उक्तः श्राद्धविधिर्भ्रान्तिगरातङ्कविमर्दनः ॥ २९

च्२६ अथ श्रीतन्त्रालोके षड्विंशमाह्निकम्

२६.१ . अथोच्यते शेषवृत्तिर्जीवतामुपयोगिनी ॥ १
२६.२ . दीक्षा बहुप्रकारेयं श्राद्धान्ता या प्रकीर्तिता ।
२६.२ . सा संस्क्रियायै मोक्षाय भोगायापि द्वयाय वा ॥ २
२६.३ . तत्र संस्कारसिद्ध्यै या दीक्षा साक्षान्न मोचनी ।
२६.३ . अनुसंधिवशाद्या च साक्षान्मोक्त्री सबीजिका ॥ ३
२६.४ . तयोभय्या दीक्षिता ये तेषामाजीववर्तनम् ।
२६.४ . वक्तव्यं पुत्रकादीनां तन्मयत्वप्रसिद्धये ॥ ४
२६.५ . बुभुक्षोर्वा मुमुक्षोर्वा स्वसंविद्गुरुशास्त्रतः ।
२६.५ . प्रमाणाद्या संस्क्रियायै दीक्षा हि गुरुणा कृता ॥ ५
२६.६ . ततः स संस्कृतं योग्यं ज्ञात्वात्मानं स्वशासने ।
२६.६ . तदुक्तवस्त्वनुष्ठानं भुक्त्यै मुक्त्यै च सेवते ॥ ६
२६.७ . आचार्यप्रत्ययादेव योऽपि स्याद्भुक्तिमुक्तिभाक् ।
२६.७ . तत्प्रत्यूहोदयध्वस्त्यै ब्रूयात्तस्यापि वर्तनम् ॥ ७
२६.८ . स्वसंविद्गुरुसंवित्त्योस्तुल्यप्रत्ययभागपि ।
२६.८ . शेषवृत्त्या समादेश्यस्तद्विघ्नादिप्रशान्तये ॥ ८
२६.९ . यः सर्वथा परापेक्षामुज्झित्वा तु स्थितो निजात् ।
२६.९ . प्रत्ययाद्योऽपि चाचार्यप्रत्ययादेव केवलात् ॥ ९
२६.१० . तौ सांसिद्धिकनिर्बीजौ को वदेच्छेषवृत्तये ।
२६.१० . क्रमात्तन्मयतोपायगुर्वर्चनरतौ तु तौ ॥ १०
२६.११ . तत्रैषां शेषवृत्त्यर्थं नित्यनैमित्तिके ध्रुवे ।
२६.११ . काम्यवर्जं यतः कामाश्चित्राश्चित्राभ्युपायकाः ॥ ११
२६.१२ . तत्र नित्यो विधिः सन्ध्यानुष्ठानं देवताव्रजे ।
२६.१२ . गुर्वग्निशास्त्रसहिते पूजा भूतदयेत्ययम् ॥ १२
२६.१३ . नैमित्तिकस्तु सर्वेषां पर्वणां पूजनं जपः ।
२६.१३ . विशेषवशतः किंच पवित्रकविधिक्रमः ॥ १३
२६.१४ . आचार्यस्य च दीक्षेयं बहुभेदा विवेचिता ।
२६.१४ . व्याख्यादिकं च तत्तस्याधिकं नैमित्तिकं ध्रुवम् ॥ १४
२६.१५ . तत्रादौ शिशवे व्रूयाद्गुरुर्नित्यविधिं स्फुटम् ।
२६.१५ . तद्योग्यतां समालोक्य वितताविततात्मनाम् ॥ १५
२६.१६ . मुख्येतरादिमन्त्राणां वीर्यव्याप्त्यादियोग्यताम् ।
२६.१६ . दृष्ट्वा शिष्ये तमेवास्मै मूलमन्त्रं समर्पयेत् ॥ १६
२६.१७ . तच्छास्त्रदीक्षितो ह्येष निर्यन्त्राचारशङ्कितः ।
२६.१७ . न मुख्ये योग्य इत्यन्यसेवातः स्यात्तु योग्यता ॥ १७
२६.१८ . साधकस्य बुभुक्षोस्तु साधकीभाविनोऽपिवा ।
२६.१८ . पुष्पपातवशात्सिद्धो मन्त्रोऽर्प्यः साध्यसिद्धये ॥ १८
२६.१९ . वितते गुणभूते वा विधौ दिष्टे पुनर्गुरुः ।
२६.१९ . ज्ञात्वास्मै योग्यतां सारं संक्षिप्तं विधिमाचरेत् ॥ १९
२६.२० . तत्रैष नियमो यद्यन्मान्त्रं रूपं न तद्गुरुः ।
२६.२० . लिखित्वा प्रथयेच्छिष्ये विशेषादूर्ध्वशासने ॥ २०
२६.२१ . मन्त्रा वर्णात्मकास्ते च परामर्शात्मकाः सच ।
२६.२१ . गुरुसंविदभिन्नश्वेत्संक्रामेत्सा ततः शिशौ ॥ २१
२६.२२ . लिपिस्थितस्तु यो मन्त्रो निर्वीर्यः सोऽत्र कल्पितः ।
२६.२२ . संकेतबलतो नास्य पुस्तकात्प्रथते महः ॥ २२
२६.२३ . पुस्तकाधीतविद्याश्चेत्युक्तं सिद्धामते ततः ।
२६.२३ . ये तु पुस्तकलब्धेऽपि मन्त्रे वीर्यं प्रजानते ॥ २३
२६.२४ . ते भैरवीयसंस्काराः प्रोक्ताः सांसिद्धिका इति ।
२६.२४ . इति ज्ञात्वा गुरुः सम्यक्परमानन्दघूर्णितः ॥ २४
२६.२५ . तादृशे तादृशे धाम्नि पूजयित्वा विधिं चरेत् ।
२६.२५ . यथान्यशिष्यानुष्ठानं नान्यशिष्येण बुध्यते ॥ २५
२६.२६ . तथा कुर्याद्गुरुर्गुप्तिहानिर्दोषवती यतः ।
२६.२६ . देवीनां त्रितयं शुद्धं यद्वा यामलयोगतः ॥ २६
२६.२७ . देवीमेकामथो शुद्धां वदेद्वा यामलात्मिकाम् ।
२६.२७ . तत्र मन्त्रं स्फुटं वक्त्राद्गुरुणोपांशु चोदितम् ॥ २७
२६.२८ . अवधार्या प्रवृत्तेस्तमभ्यस्येन्मनसा स्वयम् ।
२६.२८ . ततः सुशिक्षितां स्थानदेहान्तःशोधनत्रयीम् ॥ २८
२६.२९ . न्यासं ध्यानं जपं मुद्रां पूजां कुर्यात्प्रयत्नतः ।
२६.२९ . तत्र प्रभाते संबुध्य स्वेष्टां प्राग्देवतां स्मरेत् ॥ २९
२६.३० . कृतावश्यककर्तव्यः शुद्धो भूत्वा ततो गृहम् ।
२६.३० . आश्रित्योत्तरदिग्वक्त्रः स्थानदेहान्तरत्रये ॥ ३०
२६.३१ . शुद्धिं विधाय मन्त्राणां यथास्थानं निवेशनम् ।
२६.३१ . मुद्राप्रदर्शनं ध्यानं भेदाभेदस्वरूपतः ॥ ३१
२६.३२ . देहासुधीव्योमभूषु मनसा तत्र चार्चनम् ।
२६.३२ . जपं चात्र यथाशक्ति देवायैतन्निवेदनम् ॥ ३२
२६.३३ . तन्मयीभावसिद्ध्यर्थं प्रतिसन्ध्यं समाचरेत् ।
२६.३३ . अन्ये तु प्रागुदक्पश्चाद्दशदिक्षु चतुष्टयीम् ॥ ३३
२६.३४ . सन्ध्यानामाहुरेतच्च तान्त्रिकीयं न नो मतम् ।
२६.३४ . यासौ कालाधिकारे प्राक्सन्ध्या प्रोक्ता चतुष्टयी ॥ ३४
२६.३५ . तामेवान्तः समाधाय सान्ध्यं विधिमुपाचरेत् ।
२६.३५ . सन्ध्याचतुष्टयीकृत्यमेकस्यामथवा शिशुः ॥ ३५
२६.३६ . कुर्यात्स्वाध्यायविज्ञानगुरुकृत्यादितत्परः ।
२६.३६ . सन्ध्याध्यानोदितानन्ततन्मयीभावयुक्तितः ॥ ३६
२६.३७ . तत्संस्कारवशात्सर्वं कालं स्यात्तन्मयो ह्यसौ ।
२६.३७ . ततो यथेष्टकालेऽसौ पूजां पुष्पासवादिभिः ॥ ३७
२६.३८ . स्थण्डिलादौ शिशुः कुर्याद्विभवाद्यनुरूपतः ।
२६.३८ . सुशुद्धः सन्विधिं सर्वं कृत्वान्तरजपान्तकम् ॥ ३८
२६.३९ . अर्घपात्रं पुरा यद्वद्विधाय स्वेष्टमन्त्रतः ।
२६.३९ . तेन स्थण्डिलपुष्पादि सर्वं संप्रोक्षयेद्बुधः ॥ ३९
२६.४० . ततस्तत्रैव संकल्प्य द्वारासनगुरुक्रमम् ।
२६.४० . पूजयेच्छिवताविष्टः स्वदेहार्चापुरःसरम् ॥ ४०
२६.४१ . ततस्तत्स्थण्डिलं वीध्रव्योमस्फटिकनिर्मलम् ।
२६.४१ . बोधात्मकं समालोक्य तत्र स्वं देवतागणम् ॥ ४१
२६.४२ . प्रतिबिम्बतया पश्येद्बिम्बत्वेन च बोधतः ।
२६.४२ . एतदावाहनं मुख्यं व्यजनान्मरुतामिव ॥ ४२
२६.४३ . सर्वगोऽपि मरुद्यद्वद्व्यजनेनोपजीवितः ।
२६.४३ . अर्थकृत्सर्वगं मन्त्रचक्रं रूढेस्तथा भवेत् ॥ ४३
२६.४४ . चतुष्कपञ्चाशिकया तदेतत्तत्त्वमुच्यते ।
२६.४४ . श्रीनिर्मर्यादशास्त्रे च तदेतद्विभुनोदितम् ॥ ४४
२६.४५ . देवः सर्वगतो देव निर्मर्यादः कथं शिवः ।
२६.४५ . आवाह्यते क्षम्यते वेत्येवंपृष्टोऽब्रवीद्विभुः ॥ ४५
२६.४६ . वासनावाह्यते देवि वासना च विसृज्यते ।
२६.४६ . परमार्थेन देवस्य नावाहनविसर्जने ॥ ४६
२६.४७ . आवाहितो मया देवः स्थण्डिले च प्रतिष्ठितः ।
२६.४७ . पूजितः स्तुत इत्येवं हृष्ट्वा देवं विसर्जयेत् ॥ ४७
२६.४८ . प्राणिनामप्रबुद्धानां सन्तोषजननाय वै ।
२६.४८ . आवाहनादिकं तेषां प्रवृत्तिः कथमन्यथा ॥ ४८
२६.४९ . कालेन तु विजानन्ति प्रवृत्ताः पतिशासने ।
२६.४९ . अनुक्रमेण देवस्य प्राप्तिं भुवनपूर्विकाम् ॥ ४९
२६.५० . ज्ञानदीपद्युतिध्वस्तसमस्ताज्ञानसञ्चयाः ।
२६.५० . कुतो वानीयते देवः कुत्र वा नीयतेऽपि सः ॥ ५०
२६.५१ . स्थूलसूक्ष्मादिभेदेन स हि सर्वत्र संस्थितः ।
२६.५१ . आवाहिते मन्त्रगणे पुष्पासवनिवेदनैः ॥ ५१
२६.५२ . धूपैश्च तर्पणं कार्यं श्रद्धाभक्तिबलोचितैः ।
२६.५२ . दीप्तानां शक्तिनादादिमन्त्राणामासवैः पलैः ॥ ५२
२६.५३ . रक्तैः प्राक्तर्पण पश्चात्पुष्पधूपादिविस्तरैः ।
२६.५३ . आगतस्य तु मन्त्रस्य न कुर्यात्तर्पणं यदि ॥ ५३
२६.५४ . हरत्यर्धशरीरं स इत्युक्तं किल शम्भुना ।
२६.५४ . यद्यदेवास्य मनसि विकासित्वं प्रयच्छति ॥ ५४
२६.५५ . तेनैव कुर्यात्पूजां स इति शम्भोर्विनिश्चयः ।
२६.५५ . साधकानां बुभुक्षूणां विधिर्नियतियन्त्रितः ॥ ५५
२६.५६ . मुमुक्षूणां तत्त्वविदां स एव तु निरर्गलः ।
२६.५६ . कार्ये विशेषमाधित्सुर्विशिष्टं कारणं स्पृशेत् ॥ ५६
२६.५७ . रक्तकर्पासतूलेच्छुस्तुल्यतद्बीजपुञ्जवत् ।
२६.५७ . सन्ति भोगे विशेषाश्च विचित्राः कारणेरिताः ॥ ५७
२६.५८ . देशकालानुसन्धानगुणद्रव्यक्रियादिभिः ।
२६.५८ . स्वल्पा क्रिया भूयसी वा हृदयाह्लाददायिभिः ॥ ५८
२६.५९ . बाह्यैः संकल्पजैर्वापि कारकैः परिकल्पिता ।
२६.५९ . मुमुक्षोर्न विशेषाय नैःश्रेयसविधिं प्रति ॥ ५९
२६.६० . नहि ब्रह्मणि शंसन्ति बाहुल्याल्पत्वदुर्दशाः ।
२६.६० . चितः स्वातन्त्र्यसारत्वात्तस्यानन्दघनत्वतः ॥ ६०
२६.६१ . क्रिया स्यात्तन्मयीभूत्यै हृदयाह्लाददायिभिः ।
२६.६१ . शिवाभेदभराद्भाववर्गः श्च्योतति यं रसम् ॥ ६१
२६.६२ . तमेव परमे धाम्नि पूजनायार्पयेद्बुधः ।
२६.६२ . स्तोत्रेषु बहुधा चैतन्मया प्रोक्तं निजाह्निके ॥ ६२
२६.६३ . अधिशय्य पारमार्थिकभावप्रसरप्रकाशमुल्लसति ।
२६.६३ . या परमामृतदृक्त्वां तयार्चयन्ते रहस्यविदः ॥ ६३
२६.६४ . कृत्वाधारधरां चमत्कृतिरसप्रोक्षाक्षणक्षालितामात्तैर्मानसतः स्वभावकुसुमैः स्वामोदसन्दोहिभिः ।
२६.६४ . आनन्दामृतनिर्भरस्वहृदयानर्घार्घपात्रक्रमात्त्वां देव्या सह देहदेवसदने देवार्चयेऽहर्निशम् ॥ ६४
२६.६५ . नानास्वादरसामिमां त्रिजगतीं हृच्चक्रयन्त्रार्पितामूर्ध्वाध्यस्तविवेकगौरवभरान्निष्पीड्य निःष्यन्दितम् ।
२६.६५ . यत्संवित्परमामृतं मृतिजराजन्मापहं जृम्भते तेन त्वां हविषा परेण परमे संतर्पयेऽहर्निशम् ॥ ६५
२६.६६ . इति श्लोकत्रयोपात्तमर्थमन्तर्विभावयन् ।
२६.६६ . येन केनापि भावेन तर्पयेद्देवतागणम् ॥ ६६
२६.६७ . मुद्रां प्रदर्शयेत्पश्चान्मनसा वापि योगतः ।
२६.६७ . वचसा मन्त्रयोगेन वपुषा संनिवेशतः ॥ ६७
२६.६८ . कृत्वा जपं ततः सर्वं देवतायै समर्पयेत् ।
२६.६८ . तच्चोक्तं कर्तृतातत्त्वनिरूपणविधौ पुरा ॥ ६८
२६.६९ . ततो विसर्जनं कार्यं बोधैकात्म्यप्रयोगतः ।
२६.६९ . कृत्वा वा वह्निगां मन्त्रतृप्तिं प्रोक्तविधानतः ॥ ६९
२६.७० . द्वारपीठगुरुव्रातसमर्पितनिवेदनात् ।
२६.७० . ऋतेऽन्यत्स्वयमश्नीयादगाधेऽम्भस्यथ क्षिपेत् ॥ ७०
२६.७१ . प्राणिनो जलजाः पूर्वदीक्षिताः शम्भुना स्वयम् ।
२६.७१ . विधिना भाविना श्रीमन्मीननाथावतारिणा ॥ ७१
२६.७२ . मार्जारमूषिकाद्यैर्यददीक्षैश्चापि भक्षितम् ।
२६.७२ . तच्छङ्कातङ्कदानेन व्याधये नरकाय च ॥ ७२
२६.७३ . अतस्तत्त्वविदा ध्वस्तशङ्कातङ्कोऽपि पण्डितः ।
२६.७३ . प्रकटं नेदृशं कुर्याल्लोकानुग्रहवाञ्छया ॥ ७३
२६.७४ . श्रीमन्मतमहाशास्त्रे तदुक्तं विभुना स्वयम् ।
२६.७४ . स्वयं तु शङ्कासङ्कोचनिष्कासनपरायणः ॥ ७४
२६.७५ . भवेत्तथा यथान्येषां शङ्का नो मनसि स्फुरेत् ।
२६.७५ . मार्जयित्वा ततः स्नानं पुष्पेणाथ प्रपूजयेत् ॥ ७५
२६.७६ . पुष्पादि सर्वं तत्स्थं तदगाधाम्भसि निक्षिपेत् ।
२६.७६ . उक्तः स्थण्डिलयागोऽयं नित्यकर्मणि शम्भुना ॥ ७६

च्२७ अथ श्रीतन्त्रालोके सप्तविंशतितममाह्निकम्

२७.१ . अथोच्यते लिङ्गपूजा सूचिता मालिनीमते ॥ १
२७.२ . एतेषामूर्ध्वशास्त्रोक्तमन्त्राणां न प्रतिष्ठितम् ।
२७.२ . बहिष्कुर्यात्ततो ह्येते रहस्यत्वेन सिद्धिदाः ॥ २
२७.३ . स्ववीर्यानन्दमाहात्म्यप्रवेशवशशालिनीम् ।
२७.३ . ये सिद्धिं ददते तेषां बाह्यत्वं रूपविच्युतिः ॥ ३
२७.४ . किंच चोक्तं समावेशपूर्णो भोक्त्रात्मकः शिवः ।
२७.४ . भोगलाम्पट्यभाग्भोगविच्छेदे निग्रहात्मकः ॥ ४
२७.५ . शान्तत्वन्यक्क्रियोद्भूतजिघत्सावृंहितं वपुः ।
२७.५ . स्वयं प्रतिष्ठितं येन सोऽस्याभोगे विनश्यति ॥ ५
२७.६ . उक्तं ज्ञानोत्तरायां च तदेतत्परमेशिना ।
२७.६ . शिवो यागप्रियो यस्माद्विशेषान्मातृमध्यगः ॥ ६
२७.७ . तस्माद्रहस्यशास्त्रेषु ये मन्त्रास्तान्बुधो बहिः ।
२७.७ . न प्रतिष्ठापयेज्जातु विशेषाद्व्यक्तरूपिणः ॥ ७
२७.८ . अत एव मृतस्यार्थे प्रतिष्ठान्यत्र योदिता ।
२७.८ . सात्र शास्त्रेषु नो कार्या कार्या साधारणी पुनः ॥ ८
२७.९ . आ तन्मयत्वसंसिद्धेरा चाभीष्टफलोदयात् ।
२७.९ . पुत्रकः साधको व्यक्तमव्यक्तं वा समाश्रयेत् ॥ ९
२७.१० . पुत्रकैर्गुरुरभ्यर्थ्यः साधकस्तु स्वयं विदन् ।
२७.१० . यदि तत्स्थापयेन्नो चेत्तेनाप्यर्थ्यो गुरुर्भवेत् ॥ १०
२७.११ . गुरुश्चात्र निरोधाख्ये काल इत्थं विभौ वदेत् ।
२७.११ . जीवत्यस्मिन्फलान्तं त्वं तिष्ठेर्जीवावधीति वा ॥ ११
२७.१२ . लिङ्गं च बाणलिङ्गं वा रत्नजं वाथ मौक्तिकम् ।
२७.१२ . पौष्पमान्नमथो वास्त्रं गन्धद्रव्यकृतं च वा ॥ १२
२७.१३ . नतु पाषाणजं लिङ्गं शिल्प्युत्थं परिकल्पयेत् ।
२७.१३ . धातूत्थं च सुवर्णोत्थवर्जमन्यद्विवर्जयेत् ॥ १३
२७.१४ . न चात्र लिङ्गमानादि क्वचिदप्युपयुज्यते ।
२७.१४ . उदारवीर्यैर्मन्त्रैर्यद्भासितं फलदं हि तत् ॥ १४
२७.१५ . तस्यापि स्थण्डिलाद्युक्तविधिना शुद्धिमाचरेत् ।
२७.१५ . मन्त्रार्पणं तथैव स्यान्निरोधस्तूक्तयुक्तितः ॥ १५
२७.१६ . अग्नौ च तर्पणं भूरिविशेषाद्दक्षिणा गुरोः ।
२७.१६ . दीनादितृप्तिर्विभवाद्याग इत्यधिको विधिः ॥ १६
२७.१७ . सर्वेष्वव्यक्तलिङ्गेषु प्रधानं स्यादकल्पितम् ।
२७.१७ . तथा च तत्र तत्रोक्तं लक्षणे पारमेश्वरे ॥ १७
२७.१८ . सूत्रे पात्रे ध्वजे वस्त्रे स्वयम्भूबाणपूजिते ।
२७.१८ . नदीप्रस्रवणोत्थे च नाह्वानं नापि कल्पना ॥ १८
२७.१९ . पीठप्रसादमन्त्रांशवेलादिनियमो नच ।
२७.१९ . व्यक्तं वा चित्रपुस्तादौ देवदारुसुवर्णजम् ॥ १९
२७.२० . अथ दीक्षितसच्छिल्पिकृतं स्थापयते गुरुः ।
२७.२० . अथवा लक्षणोपेतमूर्धतत्कर्पराश्रितम् ॥ २०
२७.२१ . पङ्क्तिचक्रकशूलाब्जविधिना तूरमाश्रयेत् ।
२७.२१ . तल्लक्षणं ब्रुवे श्रीमत्पिचुशास्त्रे निरूपितम् ॥ २१
२७.२२ . तूरे योगः सदा शस्तः सिद्धिदो दोषवर्जिते ।
२७.२२ . जालकैर्जर्जरै रन्ध्रैर्दन्तैरूनाधिकै रुजा ॥ २२
२७.२३ . युक्ते च तूरे हानिः स्यात्तद्धीने याग उत्तमः ।
२७.२३ . काम्य एव भवेत्तूरमिति केचित्प्रपेदिरे ॥ २३
२७.२४ . गुरवस्तु विधौ काम्ये यत्नाद्दोषांस्त्यजेदिति ।
२७.२४ . व्याचक्षते पिचुप्रोक्तं न नित्ये कर्मणीत्यदः ॥ २४
२७.२५ . श्रीसिद्धातन्त्र उक्तं च तूरलक्षणमुत्तमम् ।
२७.२५ . एकादिकचतुष्खण्डे गोमुखे पूर्णचन्द्रके ॥ २५
२७.२६ . पद्मगोरोचनामुक्तानीरस्फटिकसंनिभे ।
२७.२६ . एकादिपञ्चसद्रन्ध्रविद्यारेखान्विते शुभे ॥ २६
२७.२७ . न रूक्षवक्रशकलदीर्घनिम्नसबिन्दुके ।
२७.२७ . श्लक्ष्णया वज्रसूच्यात्र स्फुटं देवीगणान्वितम् ॥ २७
२७.२८ . सर्वं समालिखेत्पूज्यं सर्वावयवसुन्दरम् ।
२७.२८ . एतदेवानुसर्तव्यमर्घपात्रेऽपि लक्षणम् ॥ २८
२७.२९ . श्रीब्रह्मयामलेऽप्युक्तं पात्रं गोमुखमुत्तमम् ।
२७.२९ . गजकूर्मतलं कुम्भवृत्तशक्तिकजाकृति ॥ २९
२७.३० . अक्षसूत्रमथो कुर्यात्तत्रैवाभ्यर्चयेत्क्रमम् ।
२७.३० . वीरधातुजलोद्भूतमुक्तारत्नसुवर्णजम् ॥ ३०
२७.३१ . अक्षसूत्रं क्रमोत्कृष्टं रौद्राक्षं वा विशेषतः ।
२७.३१ . शतं तिथ्युत्तरं यद्वा साष्टं यद्वा तदर्धकम् ॥ ३१
२७.३२ . तदर्धं वाथ पञ्चाशद्युक्तं तत्परिकल्पयेत् ।
२७.३२ . वक्त्राणि पञ्च चित्स्पन्दज्ञानेच्छाकृतिसंगतेः ॥ ३२
२७.३३ . पञ्चधाद्यन्तगं चैक्यमित्युपान्त्याक्षगो विधिः ।
२७.३३ . शक्तितद्वत्प्रभेदेन तत्र द्वैरूप्यमुच्यते ॥ ३३
२७.३४ . ततो द्विगुणमाने तु द्विरूपं न्यासमाचरेत् ।
२७.३४ . ततोऽपि द्विगुणे सृष्टिसंहृतिद्वितयेन तम् ॥ ३४
२७.३५ . मातृकां मालिनीं वाथ न्यस्येत्खशरसंमिते ।
२७.३५ . उत्तमे तु द्वयीं न्यस्येन्न्यस्य पूर्वं प्रचोदितान् ॥ ३५
२७.३६ . दीक्षायां मुख्यतो मन्त्रांस्तान्पञ्चदश दैशिकः ।
२७.३६ . यदि वा तत्त्वभुवनकलामन्त्रपदार्णजैः ॥ ३६
२७.३७ . संख्याभेदैः कृते सूत्रे तं तं न्यासं गुरुश्चरेत् ।
२७.३७ . कृत्वाक्षसूत्रं तस्यापि सर्वं स्थण्डिलवद्भवेत् ॥ ३७
२७.३८ . पूजितेन च तेनैव जपं कुर्यादतन्द्रितः ।
२७.३८ . विधिरुक्तस्त्वयं श्रीमन्मालिनीविजयोत्तरे ॥ ३८
२७.३९ . चक्रवद्भ्रमयन्नेतद्यद्वक्ति स जपो भवेत् ।
२७.३९ . यदीक्षते जुहोत्येतद्बोधाग्नौ संप्रवेशनात् ॥ ३९
२७.४० . अथवार्घमहापात्रं कुर्यात्तच्चोत्तरं परम् ।
२७.४० . नारिकेलमथो बैल्वं सौवर्णं राजतं च वा ॥ ४०
२७.४१ . तस्याप्येष विधिः सर्वः प्रतिष्ठादौ प्रकीर्तितः ।
२७.४१ . तन्निष्कम्परसैः पूर्णं कृत्वास्मिन्पूजयेत्क्रमम् ॥ ४१
२७.४२ . अधोमुखं सदा स्थाप्यं पूजितं पूजने पुनः ।
२७.४२ . तत्पात्रमुन्मुखं तच्च रिक्तं कुर्यान्न तादृशम् ॥ ४२
२७.४३ . पूजान्ते तद्रसापूर्णमात्मानं प्रविधाय तत् ।
२७.४३ . अधोमुखं च संपूज्य स्थापयेत्विचक्षणः ॥ ४३
२७.४४ . खङ्गं कृपाणिकां यद्वा कर्तरीं मकुरं च वा ।
२७.४४ . विमलं तत्तथा कुर्याच्छ्रीमत्कालीमुखोदितम् ॥ ४४
२७.४५ . श्रीभैरवकुलेऽप्युक्तं कुलपर्वप्रपूजने ।
२७.४५ . स्थण्डिलेऽग्नौ पटे लिङ्गे पात्रे पद्मेऽथ मण्डले ॥ ४५
२७.४६ . मूर्तौ घटेऽस्त्रसंघाते धटे सूत्रेऽथ पूजयेत् ।
२७.४६ . स्वेन स्वेनोपचारेण सङ्करं वर्जयेदिति ॥ ४६
२७.४७ . यथाप्सु शान्तये मन्त्रास्तद्वदस्त्रादिषु ध्रुवम् ।
२७.४७ . शत्रुच्छेदादिकर्तारः काम्योऽतः सङ्करोज्झितः ॥ ४७
२७.४८ . अकामस्य तु ते तत्तत्स्थानोपाधिवशाद्ध्रुवम् ।
२७.४८ . पाशकर्तनसंशुद्धतत्त्वाप्यायादिकारिणः ॥ ४८
२७.४९ . अथवा पुस्तकं तादृग्रहःशास्त्रक्रमोम्भितम् ।
२७.४९ . सुशुद्धं दीक्षितकृतं तत्राप्येष विधिः स्मृतः ॥ ४९
२७.५० . इत्थं स्वयंप्रतिष्ठेषु यावद्यावत्स्थितिर्भवेत् ।
२७.५० . विभवैस्तर्पणं शुद्धिस्तावद्विच्छेदवर्जनम् ॥ ५०
२७.५१ . अत एव यदा भूरिदिनं मण्डलकल्पनम् ।
२७.५१ . तदा दिने दिने कुर्याद्विभवैस्तर्पणं बहु ॥ ५१
२७.५२ . प्रतिष्ठायां च सर्वत्र गुरुः पूर्वोदितं परम् ।
२७.५२ . सतत्त्वमनुसन्धाय संनिधिं स्फुटमाचरेत् ॥ ५२
२७.५३ . सिद्धे तु तन्मयीभावे फले पुत्रकसाधकैः ।
२७.५३ . अन्यस्मै तद्द्वयादन्यतरस्मै तत्समर्प्यते ॥ ५३
२७.५४ . तस्याप्येष विधिः सर्वस्तदलाभे तु सर्वथा ।
२७.५४ . अगाधेऽम्भसि तत्क्षेप्यं क्षमयित्वा विसृज्य च ॥ ५४
२७.५५ . इत्येष स्वप्रतिष्ठानविधिः शिवनिरूपितः ।
२७.५५ . परप्रतिष्ठिते लिङ्गे बाणीयेऽथ स्वयंभुवि ॥ ५५
२७.५६ . सर्वमासनपक्षे प्राङ्न्यस्य संपूजयेत्क्रमम् ।
२७.५६ . शुद्धाशुद्धाध्वजाः सर्वे मन्त्राः सर्वः शिवान्तकः ॥ ५६
२७.५७ . अध्वा चेहासने प्रोक्तस्तत्सर्वत्रार्चयेदिदम् ।
२७.५७ . आवाहनविसृष्टी तु तत्र प्राग्वत्समाचरेत् ॥ ५७
२७.५८ . उक्तं तन्त्रेऽप्यघोरेशे स्वच्छन्दे विभुना तथा ।
२७.५८ . अथवा प्रत्यहं प्रोक्तमानार्धार्धनियोगतः ॥ ५८
२७.५९ . कृत्वेष्टं मण्डलं तत्र समस्तं क्रममर्चयेत् ।
२७.५९ . बहुप्रकारभिन्नस्य लिङ्गस्यार्चा निरूपिता ॥ ५९



च्२८ अथ श्रीतन्त्रालोके अष्टाविंशमाह्निकम्

२८.१ . इति नित्यविधिः प्रोक्तो नैमित्तिकमथोच्यते ॥ १
२८.२ . नियतं भावि यन्नित्यं तदित्यस्मिन्विधौ स्थिते ।
२८.२ . मुख्यत्वं तन्मयीभूतिः सर्वं नैमित्तिकं ततः ॥ २
२८.३ . दिनादिकल्पनोत्थे तु नैयत्ये सर्वनित्यता ।
२८.३ . दिनमासर्क्षवर्षादिनैयत्यादुच्यते तदा ॥ ३
२८.४ . अशङ्कितव्यावश्यन्तासत्ताकं जातुचिद्भवम् ।
२८.४ . प्रमात्रनियतं प्राहुर्नैमित्तिकमिदं बुधाः ॥ ४
२८.५ . सन्ध्यादि पर्वसंपूजा पवित्रकमिदं सदा ।
२८.५ . नित्यं नियतरूपत्वात्सर्वस्मिन् शासनाश्रिते ॥ ५
२८.६ . ज्ञानशास्त्रगुरुभ्रातृतद्वर्गप्राप्तयस्तथा ।
२८.६ . तज्जन्मसंस्क्रियाभेदाः स्वजन्मोत्सवसंगतिः ॥ ६
२८.७ . श्राद्धं विपत्प्रतीकारः प्रमोदोऽद्भुतदर्शनम् ।
२८.७ . योगिनीमेलकः स्वांशसन्तानाद्यैश्च मेलनम् ॥ ७
२८.८ . शास्त्रव्याख्यापुरामध्यावसानानि क्रमोदयः ।
२८.८ . देवतादर्शनं स्वाप्नमाज्ञा समयनिष्कृतिः ॥ ८
२८.९ . इति नैमित्तिकं श्रीमत्तन्त्रसारे निरूपितम् ।
२८.९ . त्रयोविंशतिभेदेन विशेषार्चानिबन्धनम् ॥ ९
२८.१० . तत्र पर्वविधिं ब्रूमो द्विधा पर्व कुलाकुलम् ।
२८.१० . कुलाष्टककृतं पूर्वं प्रोक्तं श्रीयोगसंचरे ॥ १०
२८.११ . अब्धीन्दु मुनिरित्येतन्माहेश्या ब्रह्मसन्ततेः ।
२८.११ . प्रतिपत्पञ्चदश्यौ द्वे कौमार्या रसवह्नियुक् ॥ ११
२८.१२ . अब्धिरक्षीन्दु वैष्णव्या ऐन्द्र्यास्त्वस्त्रं त्रयोदशी ।
२८.१२ . वाराह्या रन्ध्ररुद्रौ द्वे चण्ड्या वस्वक्षियुग्मकम् ॥ १२
२८.१३ . द्वे द्वे तिथी तु सर्वासां योगेश्या दशमी पुनः ।
२८.१३ . तस्या अप्यष्टमी यस्माद्द्वितिथिः सा प्रकीर्तिता ॥ १३
२८.१४ . अन्याश्चाकुलपर्वापि वैपरीत्येन लक्षितम् ।
२८.१४ . कुलपर्वेति तद्ब्रूमो यथोक्तं भैरवे कुले ॥ १४
२८.१५ . हैडरे त्रिकसद्भावे त्रिककालीकुलादिके ।
२८.१५ . योऽयं प्राणाश्रितः पूर्वं कालः प्रोक्तः सुविस्तरात् ॥ १५
२८.१६ . स चक्रभेदसंचारे कांचित्सूते स्वसंविदम् ।
२८.१६ . स्वसंवित्पूर्णतालाभसमयः पर्व भण्यते ॥ १६
२८.१७ . पर्व पूरण इत्येव यद्वा पॄ पूरणार्थकः ।
२८.१७ . पर्वशब्दो निरुक्तश्च पर्व तत्पूरणादिति ॥ १७
२८.१८ . हैडरेऽत्र च शब्दोऽयं द्विधा नान्तेतरः श्रुतः ।
२८.१८ . तच्चक्रचारनिष्णाता ये केचित्पूर्णसंविदः ॥ १८
२८.१९ . तन्मेलकसमायुक्तास्ते तत्पूजापराः सदा ।
२८.१९ . योऽप्यतन्मय एषोऽपि तत्काले स्वक्रमार्चनात् ॥ १९
२८.२० . तद्योगिनीसिद्धसङ्घमेलकात्तन्मयीभवेत् ।
२८.२० . यथा प्रेक्षणके तत्तद्द्रष्टृसंविदभेदिताम् ॥ २०
२८.२१ . क्रमोदितां सद्य एव लभते तत्प्रवेशनात् ।
२८.२१ . योगाभ्यासक्रमोपात्तां तथा पूर्णां स्वसंविदम् ॥ २१
२८.२२ . लभन्ते सद्य एवैतत्संविदैक्यप्रवेशनात् ।
२८.२२ . तत्कालं चापि संवित्तेः पूर्णत्वात्कामदोग्धृता ॥ २२
२८.२३ . तेन तत्तत्फलं तत्र काले संपूजयाचिरात् ।
२८.२३ . यथा चिरोपात्तधनः कुर्वन्नुत्सवमादरात् ॥ २३
२८.२४ . अतिथिं सोऽनुगृह्णाति तत्कालाभिज्ञमागतम् ।
२८.२४ . तथा सुफलसंसिद्ध्यै योगिनीसिद्धनायकाः ॥ २४
२८.२५ . यत्नवन्तोऽपि तत्कालाभिज्ञं तमनुगृह्णते ।
२८.२५ . उक्तं च तत्र तेनेह कुले सामान्यतेत्यलम् ॥ २५
२८.२६ . यस्य यद्धृदये देवि वर्तते दैशिकाज्ञया ।
२८.२६ . मन्त्रो योगः क्रमश्चैव पूजनात्सिद्धिदो भवेत् ॥ २६
२८.२७ . कुलाचारेण देवेशि पूज्यं सिद्धिविमुक्तये ।
२८.२७ . ये पर्वस्वेषु देवेशि तर्पणं तु विशेषतः ॥ २७
२८.२८ . गुरूणां देवतानां च न कुर्वन्ति प्रमादतः ।
२८.२८ . दुराचारा हि ते दुष्टाः पशुतुल्या वरानने ॥ २८
२८.२९ . अभावान्नित्यपूजाया अवश्यं ह्येषु पूजयेत् ।
२८.२९ . अटनं ज्ञानशक्त्यादिलाभार्थं यत्प्रकीर्तितम् ॥ २९
२८.३० . शक्तियागश्च यः प्रोक्तो वश्याकर्षणमारणम् ।
२८.३० . तत्सर्वं पर्वदिवसेष्वयत्नेनैव सिद्ध्यति ॥ ३०
२८.३१ . तत्सामान्यविशेषाभ्यां षोढा पर्व निरूपितम् ।
२८.३१ . मासस्याद्यं पञ्चमं च श्रीदिनं परिभाष्यते ॥ ३१
२८.३२ . उत्कृष्टत्वात्पर्वदिनं श्रीपूर्वत्वेन भाष्यते ।
२८.३२ . समयो ह्येष यद्गुप्तं तन्नानुपपदं वदेत् ॥ ३२
२८.३३ . तुर्याष्टमान्यभुवनचरमाणि द्वयोरपि ।
२८.३३ . पक्षयोरिह सामान्यसामान्यं पर्व कीर्तितम् ॥ ३३
२८.३४ . यदेतेषु दिनेष्वेव भविष्यद्ग्रहभात्मकः ।
२८.३४ . उभयात्मा विशेषः स्यात्तत्सामान्यविशेषता ॥ ३४
२८.३५ . सा चैकादशधैकस्मिन्नेकस्मिन्विभुनोदिता ।
२८.३५ . सजातीया तु सोत्कृष्टेत्येवं शम्भुर्न्यरूपयत् ॥ ३५
२८.३६ . कृष्णयुगं वह्निसितं श्रुतिकृष्णं वह्निसितमिति पक्षाः ।
२८.३६ . अर्केन्दुजीवचन्द्रा बुधयुग्मेन्द्वर्ककविगुरुविधु स्यात् ॥ ३६
२८.३७ . परफल्गुश्चैत्रमघे तिष्यः प्राक्फल्गुकर्णशतभिषजः ।
२८.३७ . मूलप्राजापत्ये विशाखिका श्रवणसंज्ञया भानि ॥ ३७
२८.३८ . रन्ध्रे तिथ्यर्कपरे वसुरन्ध्रे शशिवृषाङ्करसरन्ध्रयुगम् ।
२८.३८ . प्रथमनिशामध्यनिशे मध्याह्नशरा दिनोदयो मध्यदिनम् ॥ ३८
२८.३९ . प्रथमनिशेति च समयो मार्गशिरःप्रभृतिमासेषु ।
२८.३९ . कन्यान्त्यजाथ वेश्या रागवती तत्त्ववेदिनी दूती ॥ ३९
२८.४० . व्याससमासात्क्रमशः पूज्याश्चक्रेऽनुयागाख्ये ।
२८.४० . सर्वत्र च पर्वदिने कुर्यादनुयागचक्रमतिशयतः ॥ ४०
२८.४१ . गुप्तागुप्तविधानादियागचर्याक्रमेण सम्पूर्णम् ।
२८.४१ . अनुयागः किल मुख्यः सर्वस्मिन्नेव कर्मविनियोगे ॥ ४१
२८.४२ . अनुयागकाललाभे तस्मात्प्रयतेत तत्परमः ।
२८.४२ . भग्रहसमयविशेषो नाश्वयुजे कोऽपि तेन तद्वर्जम् ॥ ४२
२८.४३ . वेलाभग्रहकलना कथितैकादशसु मासेषु ।
२८.४३ . फाल्गुनमासे शुक्लं यत्प्रोक्तं द्वादशीदिनं पर्व ॥ ४३
२८.४४ . अग्रतिथिवेधयोगो मुख्यतमोऽसौ विशेषोऽत्र ।
२८.४४ . दिवसनिशे किल कृत्वा त्रिभागशः प्रथममध्यमापरविभागः ॥ ४४
२८.४५ . पूजाकालस्तत्र त्रिभागिते मुख्यतमः कालः ।
२८.४५ . यदि संघटेत वेला मुख्यतमा भग्रहौ तथा चक्रम् ॥ ४५
२८.४६ . तद्याग आदियागस्तत्काम्यं पूजयैव पर्वसु सिद्ध्येत् ।
२८.४६ . दिनवेलाभग्रहकल्पनेन तत्रापि सौम्यरौद्रत्वम् ॥ ४६
२८.४७ . ज्ञात्वा साधकमुख्यस्तत्तत्कार्यं तदा तदा कुर्यात् ।
२८.४७ . उक्तो योऽर्चाकालस्तं चेदुल्लङ्घ्य भग्रहतिथिः स्यात् ॥ ४७
२८.४८ . तमनादृत्य विशेषं प्रधानयेत्सामयमिति केचित् ।
२८.४८ . नेति त्वस्मद्गुरवो विशेषरूपा हि तिथिरिह न वेला ॥ ४८
२८.४९ . संवेद्यरूपशशधरभागः संवेदकार्ककरनिकरैः ।
२८.४९ . यावान्यावति पूर्णः सा हि तिथिर्भग्रहैः स्फुटीभवति ॥ ४९
२८.५० . तस्मान्मुख्यात्र तिथिः सा च विशेष्या ग्रहर्क्षयोगेन ।
२८.५० . वेलात्र न प्रधानं युक्तं चैतत्तथाहि परमेशः ॥ ५०
२८.५१ . श्रीत्रिकभैरवकुलशास्त्रेषूचे न पर्वदिवसेषु ।
२८.५१ . वेलायोगं कंचन तिथिभग्रहयोगतो ह्यन्यम् ॥ ५१
२८.५२ . तिथिस्तु पूज्या प्रधानरूपत्वात् ।
२८.५२ . श्वेताभावे कृष्णच्छागालम्भं हि कथयन्ति ॥ ५२
२८.५३ . यत्पुनरूर्मिप्रभृतिनि शास्त्रे वेलोदितापि तत्काम्यम् ।
२८.५३ . मुख्यतयोद्दिश्य विधिं तथाच तत्र पौषपर्वदिने ॥ ५३
२८.५४ . कृत्वार्चनमर्धनिशि ध्यात्वा जप्त्वा बहिर्गतस्य यथा ।
२८.५४ . आदेशः फलति तथा माघे चक्राद्वचः फलति ॥ ५४
२८.५५ . अचिरादभीष्टसिद्धिः पञ्चसु मैत्री धनं च मेलापः ।
२८.५५ . चक्रस्थाने क्रोधात्पाषाणस्फोटनेन रिपुनाशः ॥ ५५
२८.५६ . सिद्धादेशप्राप्तिर्मार्गान्तं कथ्यते विभुना ।
२८.५६ . भग्रहयोगाभावे वेलां तु तिथेरवश्यमीक्षेत ॥ ५६
२८.५७ . सा हि तथा स्फुटरूपा तिथेः स्वभावोदयं दद्यात् ।
२८.५७ . भग्रहतिथिवेलांशानुयायि सर्वाङ्गसुन्दरं तु दिनम् ॥ ५७
२८.५८ . यदि लभ्येत तदास्मिन्विशेषतमपूजनं रचयेत् ।
२८.५८ . नच काम्यमेव केवलमेतत्परिवर्जने यतः कथितः ॥ ५८
२८.५९ . समयविलोपः श्रीमद्भैरवकुल ऊर्मिशास्त्रे च ।
२८.५९ . दुष्टा हि दुराचाराः पशुतुल्याः पर्व ये न विदुः ॥ ५९
२८.६० . नच काम्यस्याकरणे स्याज्जातु प्रत्यवायित्वम् ।
२८.६० . तत्रानुयागसिद्ध्यर्थं चक्रयागो निरूप्यते ॥ ६०
२८.६१ . मूर्तियाग इति प्रोक्तो यः श्रीयोगीश्वरीमते ।
२८.६१ . नित्यं नैमित्तिकं कर्म यदत्रोक्तं महेशिना ॥ ६१
२८.६२ . सर्वत्र चक्रयागोऽत्र मुख्यः काम्ये विशेषतः ।
२८.६२ . ज्ञानी योगी च पुरुषः स्त्री वास्मिन्मूर्तिसंज्ञके ॥ ६२
२८.६३ . योगे प्रयत्नतो योज्यस्तद्धि पात्रमनुत्तरम् ।
२८.६३ . तत्संपर्कात्पूर्णता स्यादिति त्रैशिरसादिषु ॥ ६३
२८.६४ . तेन सर्वं हुतं चेष्टं त्रैलोक्यं सचराचरम् ।
२८.६४ . ज्ञानिने योगिने वापि यो ददाति करोति वा ॥ ६४
२८.६५ . दीक्षोत्तरेऽपि च प्रोक्तमन्नं ब्रह्मा रसो हरिः ।
२८.६५ . भोक्ता शिव इति ज्ञानी श्वपचानप्यथोद्धरेअत् ॥ ६५
२८.६६ . सर्वतत्त्वमयो भूत्वा यदि भुङ्क्ते स साधकः ।
२८.६६ . तेन भोजितमात्रेण सकृत्कोटिस्तु भोजिता ॥ ६६
२८.६७ . अथ तत्त्वविदेतस्मिन्यदि भुञ्जीत तत्प्रिये ।
२८.६७ . परिसंख्या न विद्येत तदाह भगवाञ्छिवः ॥ ६७
२८.६८ . भोज्यं मायात्मकं सर्वं शिवो भोक्ता स चाप्यहम् ।
२८.६८ . एवं यो वै विजानाति दैशिकस्तत्त्वपारगः ॥ ६८
२८.६९ . तं दृष्ट्वा देवमायान्तं क्रीडन्त्योषधयो गृहे ।
२८.६९ . निवृत्तमद्यैवास्माभिः संसारगहनार्णवात् ॥ ६९
२८.७० . यदस्य वक्त्रं संप्राप्ता यास्यामः परमं पदम् ।
२८.७० . अन्येऽपानभुजो ह्यूर्ध्वे प्राणोऽपानस्त्वधोमुखः ॥ ७०
२८.७१ . तस्मिन्भोक्तरि देवेशि दातुः कुलशतान्यपि ।
२८.७१ . आश्वेव परिमुच्यन्ते नरकाद्यातनार्णवात् ॥ ७१
२८.७२ . श्रीमन्निशाटनेऽप्युक्तं कथनान्वेषणादपि ।
२८.७२ . श्रोत्राभ्यन्तरसंप्राप्ते गुरुवक्त्राद्विनिर्गते ॥ ७२
२८.७३ . मुक्तस्तदैव काले तु यन्त्रं तिष्ठति केवलम् ।
२८.७३ . सुरापः स्तेयहारी च ब्रह्महा गुरुतल्पगः ॥ ७३
२८.७४ . अन्त्यजो वा द्विजो वाथ बालो वृद्धो युवापि वा ।
२८.७४ . पर्यन्तवासी यो ज्ञानी देशस्यापि पवित्रकः ॥ ७४
२८.७५ . तत्र संनिहितो देवः सदेवीकः सकिङ्करः ।
२८.७५ . तस्मात्प्राधान्यतः कृत्वा गुरुं ज्ञानविशारदम् ॥ ७५
२८.७६ . मूर्तियागं चरेत्तस्य विधिर्योगीश्वरीमते ।
२८.७६ . पवित्रारोहणे श्राद्धे तथा पर्वदिनेष्वलम् ॥ ७६
२८.७७ . सूर्यचन्द्रोपरागादौ लौकिकेष्वपि पर्वसु ।
२८.७७ . उत्सवे च विवाहादौ विप्राणां यज्ञकर्मणि ॥ ७७
२८.७८ . दीक्षायां च प्रतिष्ठायां समयानां विशोधने ।
२८.७८ . कामनार्थं च कर्तव्यो मूर्तियागः स पञ्चधा ॥ ७८
२८.७९ . केवलो यामलो मिश्रश्चक्रयुग्वीरसङ्करः ।
२८.७९ . केवलः केवलैरेव गुरुभिर्मिश्रितः पुनः ॥ ७९
२८.८० . साधकाद्यैः सपत्नीकैर्यामलः स द्विधा पुनः ।
२८.८० . पत्नीयोगात्क्रयानीतवेश्यासंयोगतोऽथवा ॥ ८०
२८.८१ . चक्रिण्याद्याश्च वक्ष्यन्ते शक्तियोगाद्यथोचिताः ।
२८.८१ . तत्संयोगाच्चक्रयुक्तो यागः सर्वफलप्रदः ॥ ८१
२८.८२ . सर्वैस्तु सहितो यागो वीरसङ्कर उच्यते ।
२८.८२ . मध्ये गुरुर्भवेत्तेषां गुरुवर्गस्तदावृतिः ॥ ८२
२८.८३ . तिस्र आवृतयो बाह्ये समय्यन्ता यथाक्रमम् ।
२८.८३ . पङ्क्तिक्रमेण वा सर्वे मध्ये तेषां गुरुः सदा ॥ ८३
२८.८४ . तदा तद्गन्धधूपस्रक्समालम्भनवाससा ।
२८.८४ . पूज्यं चक्रानुसारेण तत्तच्चक्रमिदं त्विति ॥ ८४
२८.८५ . एकारके यथा चक्रे एकवीरविधिं स्मरेत् ।
२८.८५ . द्व्यरे यामलमन्यत्र त्रिकमेवं षडस्रके ॥ ८५
२८.८६ . षड्योगिनीः सप्तकं च सप्तारेऽष्टाष्टके च वा ।
२८.८६ . अन्यद्वा तादृशं तत्र चक्रे तादृक्स्वरूपिणि ॥ ८६
२८.८७ . ततः पात्रेऽलिसंपूर्णे पूर्वं चक्रं यजेत्सुधीः ।
२८.८७ . आधारयुक्ते नाधाररहितं तर्पणं क्वचित् ॥ ८७
२८.८८ . आधारेण विना भ्रंशो नच तुष्यन्ति रश्मयः ।
२८.८८ . प्रेतरूपं भवेत्पात्रं शाक्तामृतमथासवः ॥ ८८
२८.८९ . भोक्त्री तत्र तु या शक्तिः स शम्भुः परमेश्वरः ।
२८.८९ . अणुशक्तिशिवात्मेत्थं ध्यात्वा संमिलितं त्रयम् ॥ ८९
२८.९० . ततस्तु तर्पणं कार्यमावृतेरावृतेः क्रमात् ।
२८.९० . प्रतिसंचरयोगेन पुनरन्तः प्रवेशयेत् ॥ ९०
२८.९१ . यावद्गुर्वन्तिकं तद्धि पूर्णं भ्रमणमुच्यते ।
२८.९१ . तत्रादौ देवतास्तर्प्यास्ततो वीरा इति क्रमः ॥ ९१
२८.९२ . वीरश्च वीरशक्तिश्चेत्येवमस्मद्गुरुक्रमः ।
२८.९२ . ततोऽवदंशान्विविधान्मांसमत्स्यादिसंयुतान् ॥ ९२
२८.९३ . अग्रे तत्र प्रविकिरेत्तृप्त्यन्तं साधकोत्तमः ।
२८.९३ . पात्राभावे पुनर्भद्रं वेल्लिताशुक्तिमेव च ॥ ९३
२८.९४ . पात्रे कुर्वीत मतिमानिति सिद्धामते क्रमः ।
२८.९४ . दक्षहस्तेन भद्रं स्याद्वेल्लिता शुक्तिरुच्यते ॥ ९४
२८.९५ . दक्षहस्तस्य कुर्वीत वामोपरि कनीयसीम् ।
२८.९५ . तर्जन्यङ्गुष्ठयोगेन दक्षाधो वामकाङ्गुलीः ॥ ९५
२८.९६ . निःसन्धिबन्धौ द्वावित्थं वेल्लिता शुक्तिरुच्यते ।
२८.९६ . ये तत्र पानकाले तु बिन्दवो यान्ति मेदिनीम् ॥ ९६
२८.९७ . तैस्तुष्यन्ति हि वेतालगुह्यकाद्या गभस्तयः ।
२८.९७ . धारया भैरवस्तुष्येत्करपानं परं ततः ॥ ९७
२८.९८ . प्रवेशोऽत्र न दातव्यः पूर्वमेव हि कस्यचित् ।
२८.९८ . प्रमादात्तु प्रविष्टस्य विचारं नैव चर्चयेत् ॥ ९८
२८.९९ . एवं कृत्वा क्रमाद्यागमन्ते दक्षिणया युतम् ।
२८.९९ . समालम्भनताम्बूलवस्त्राद्यं वितरेद्बुधः ॥ ९९
२८.१०० . रूपकार्धात्परं हीनां न दद्याद्दक्षिणां सुधीः ।
२८.१०० . समयिभ्यः क्रमाद्द्विद्विगुणा गुर्वन्तकं भवेत् ॥ १००
२८.१०१ . एष स्यान्मूर्तियागस्तु सर्वयागप्रधानकः ।
२८.१०१ . काम्ये तु संविधौ सप्तकृत्वः कार्यस्तथाविधः ॥ १०१
२८.१०२ . जानन्ति प्रथमं गेहं ततस्तस्य समर्थताम् ।
२८.१०२ . बलाबलं ततः पश्चाद्विस्मयन्तेऽत्र मातरः ॥ १०२
२८.१०३ . ततोऽपि संनिधीयन्ते प्रीयन्ते वरदास्ततः ।
२८.१०३ . देवीनामथ नाथस्य परिवारयुजोऽप्यलम् ॥ १०३
२८.१०४ . वल्लभो मूर्तियागोऽयमतः कार्यो विपश्चिता ।
२८.१०४ . राक्तौ गुप्ते गृहे वीराः शक्तयोऽन्योन्यमप्यलम् ॥ १०४
२८.१०५ . असंकेतयुजो योज्या देवताशब्दकीर्तनात् ।
२८.१०५ . अलाभे मूर्तिचक्रस्य कुमारीरेव पूजयेत् ॥ १०५
२८.१०६ . काम्यार्थे तु न तां व्यङ्गां स्तनपुष्पवतीं तथा ।
२८.१०६ . प्रतिपच्छ्रुतिसंज्ञे च चतुर्थी चोत्तरात्रये ॥ १०६
२८.१०७ . हस्ते च पञ्चमी षष्ठी पूर्वास्वथ पुनर्वसौ ।
२८.१०७ . सप्तमी तत्परा पित्र्ये रोहिण्यां नवमी तथा ॥ १०७
२८.१०८ . मूले तु द्वादशी ब्राह्मे भूताश्विन्यां च पूर्णिमा ।
२८.१०८ . धनिष्ठायाममावस्या सोऽयमेकादशात्मकः ॥ १०८
२८.१०९ . अर्कादित्रयशुक्रान्यतमयुक्तोऽप्यहर्गणः ।
२८.१०९ . योगपर्वेति विख्यातो रात्रौ वा दिन एव वा ॥ १०९
२८.११० . योगपर्वणि कर्तव्यो मूर्तियागस्तु सर्वथा ।
२८.११० . यः सर्वान्योगपर्वाख्यान् वासरान् पूजयेत्सुधीः ॥ ११०
२८.१११ . मूर्तियागेन सोऽपि स्यात्समयी मण्डलं विना ।
२८.१११ . इत्येष मूर्तियागः श्रीसिद्धयोगीश्वरीमते ॥ १११
२८.११२ . अथोच्यते शिवेनोक्तः पवित्रकविधिः स्फुटः ।
२८.११२ . श्रीरत्नमालात्रिशिरःशास्त्रयोः सूचितः पुनः ॥ ११२
२८.११३ . श्रीसिद्धाटनसद्भावमालिनीसारशासने ।
२८.११३ . तत्र प्राधान्यतः श्रीमन्मालोक्तो विधिरुच्यते ॥ ११३
२८.११४ . क्षीराब्धिमथनोद्भूतविषनिद्राविमूर्च्छितः ।
२८.११४ . नागराजः स्वभुवने मेघकाले स्म नावसत् ॥ ११४
२८.११५ . केवलं तु पवित्रोऽयं वायुभक्षः समाः शतम् ।
२८.११५ . दिव्यं दशगुणं नाथं भैरवं पर्यपूजयत् ॥ ११५
२८.११६ . व्यजिज्ञपच्च तं तुष्टं नाथं वर्षास्वहं निजे ।
२८.११६ . पाताले नासितुं शक्तः सोऽप्येनं परमेश्वरः ॥ ११६
२८.११७ . नागं निजजटाजूटपीठगं पर्यकल्पयत् ।
२८.११७ . ततः समस्तदेवौघैर्धारितोऽसौ स्वमूर्धनि ॥ ११७
२८.११८ . महतां महितानां हि नाद्भुत विश्वपूज्यता ।
२८.११८ . तस्मान्महेशितुर्मूर्ध्नि देवतानां च सर्वशः ॥ ११८
२८.११९ . आत्मनश्च पवित्रं तं कुर्याद्यागपुरःसरम् ।
२८.११९ . दश कोट्यो न पूजानां पवित्रारोहणे समाः ॥ ११९
२८.१२० . वृथा दीक्षा वृथा ज्ञानं गुर्वाराधनमेव च ।
२८.१२० . विना पवित्राद्येनैतद्धरेन्नागः शिवाज्ञया ॥ १२०
२८.१२१ . तस्मात्सर्वप्रयत्नेन स कार्यः कुलवेदिभिः ।
२८.१२१ . आषाढशुक्लान्मिथुनकर्कटस्थे रवौ विधिः ॥ १२१
२८.१२२ . कर्तव्यः सोऽनिरोधेन यावत्सा तुलपूर्णिमा ।
२८.१२२ . तुलोपलक्षितस्यान्त्यं कार्तिकस्य दिनं मतम् ॥ १२२
२८.१२३ . कुलशब्दं पठन्तोऽन्ये व्याख्याभेदं प्रकुर्वते ।
२८.१२३ . नित्यातन्त्रविदः कृष्णं कार्तिकाच्चरमं दिनम् ॥ १२३
२८.१२४ . कुलस्य नित्याचक्रस्य पूर्णत्वं यत्र तन्मतम् ।
२८.१२४ . माघशुक्लान्त्यदिवसः कुलपर्वेति तन्मतम् ॥ १२४
२८.१२५ . पूर्णत्वं तत्र चन्द्रस्य सा तिथिः कुलपूर्णिमा ।
२८.१२५ . दक्षिणोत्तरगः कालः कुलाकुलतयोदितः ॥ १२५
२८.१२६ . कुलस्य तस्य चरमे दिने पूर्णत्वमुच्यते ।
२८.१२६ . दक्षिणायनषण्मासकर्तव्यत्वमतो विधौ ॥ १२६
२८.१२७ . पवित्रके प्रकाशत्वसिद्ध्यै कृष्णस्य वर्त्मनः ।
२८.१२७ . तदेतद्बहुशास्त्रोक्तं रूपं देवो न्यरूपयत् ॥ १२७
२८.१२८ . एकेनैव पदेन श्रीरत्नमालाकुलागमे ।
२८.१२८ . तदत्र समये सर्वविधिसंपूरणात्मकः ॥ १२८
२८.१२९ . पवित्रकविधिः कार्यः शुक्लपक्षे तु सर्वथा ।
२८.१२९ . पूरणं शक्तियोगेन शक्त्यात्म च सितं दलम् ॥ १२९
२८.१३० . दक्षिणायनसाजात्यात्तेन तद्विधिरुच्यते ।
२८.१३० . एकद्वित्रिचतुःपञ्चषड्लतैकतमं महत् ॥ १३०
२८.१३१ . हेमरत्नाङ्कितग्रन्थि कुर्यान्मुक्तापवित्रकम् ।
२८.१३१ . सौवर्णसूत्रं त्रिगुणं सैकग्रन्थिशतं गुरौ ॥ १३१
२८.१३२ . परे गुरौ तु त्र्यधिकमध्यब्धि परमेष्ठिनि ।
२८.१३२ . प्राक्सिद्धाचार्ययोगेश विषये तु रसाधिकम् ॥ १३२
२८.१३३ . अष्टाधिकं शिवस्योक्तं चित्ररत्नप्रपूरितम् ।
२८.१३३ . विद्यापीठाक्षसूत्रादौ गुरुवच्छिववत्पुनः ॥ १३३
२८.१३४ . वटुके कनकाभावे रौप्यं तु परिकल्पयेत् ।
२८.१३४ . पाट्टसूत्रमथ क्षौमं कार्पासं त्रित्रितानितम् ॥ १३४
२८.१३५ . तस्मान्नवगुणात्सूत्रात्त्रिगुणादिक्रमात्कुरु ।
२८.१३५ . चण्डांशुगुणपर्यन्तं ततोऽपि त्रिगुणं च वा ॥ १३५
२८.१३६ . तेनाष्टादशतन्तूत्थमधमं मध्यमं पुनः ।
२८.१३६ . अष्टोत्तरशतं तस्मात्त्रिगुणं तूत्तमं मतम् ॥ १३६
२८.१३७ . ग्रन्थयस्तत्त्वसंख्याताः षडध्वकलनावशात् ।
२८.१३७ . यद्वा व्याससमासाभ्यां चित्राः सद्गन्धपूरिताः ॥ १३७
२८.१३८ . विशेषविधिना पूर्वं पूजयित्वार्पयेत्ततः ।
२८.१३८ . पवित्रकं समस्ताध्वपरिपूर्णत्वभावनात् ॥ १३८
२८.१३९ . गुर्वात्मनोर्जानुनाभिकण्ठमूर्धान्तगं च वा ।
२८.१३९ . ततो महोत्सवः कार्यो गुरुपूजापुरःसरः ॥ १३९
२८.१४० . तर्प्याः शासनगाः सर्वे दक्षिणावस्त्रभोजनैः ।
२८.१४० . महोत्सवः प्रकर्तव्यो गीतनृत्तात्मको महान् ॥ १४०
२८.१४१ . चातुर्मास्यं सप्तदिनं त्रिदिनं वाप्यलाभतः ।
२८.१४१ . तदन्ते क्षमयेद्देवं मण्डलादि विसर्जयेत् ॥ १४१
२८.१४२ . वह्निं च पश्चात्कर्तव्यश्चक्रयागः पुरोदितः ।
२८.१४२ . मासे मासे चतुर्मासे वर्षे वापि पवित्रकम् ॥ १४२
२८.१४३ . सर्वथैव प्रकर्तव्यं यथाविभवविस्तरम् ।
२८.१४३ . वित्ताभावे पुनः कार्यं काशैरपि कुशोम्भितैः ॥ १४३
२८.१४४ . सति वित्ते पुनः शाठ्यं व्याधये नरकाय च ।
२८.१४४ . नित्यपूजासु पूर्णत्वं पर्वपूजाप्रपूरणात् ॥ १४४
२८.१४५ . तत्रापि परिपूर्णत्वं पवित्रकसमर्चनात् ।
२८.१४५ . पवित्रकविलोपे तु प्रायश्चित्तं जपेत्सुधीः ॥ १४५
२८.१४६ . सुशुद्धः सन्पुनः कुर्यादित्याज्ञा परमेशितुः ।
२८.१४६ . अथ त्रिशिरसि प्रोक्तो लिख्यते तद्विधिः स्फुटः ॥ १४६
२८.१४७ . त्रिप्रमेयस्य शैवस्य पञ्चपञ्चात्मकस्य वा ।
२८.१४७ . दशाष्टादशभेदस्य षट्स्रोतस इहोच्यते ॥ १४७
२८.१४८ . ये नराः समयभ्रष्टा गुरुशास्त्रादिदूषकाः ।
२८.१४८ . नित्यनैमित्तिकाद्यन्यपर्वसन्धिविवर्जिताः ॥ १४८
२८.१४९ . अकामात्कामतो वापि सूक्ष्मपापप्रवर्तिनः ।
२८.१४९ . तेषां प्रशमनार्थाय पवित्रं क्रियते शिवे ॥ १४९
२८.१५० . श्रावणादौ कार्तिकान्ते शुक्लपक्षे शुभप्रदे ।
२८.१५० . नतु दुःखप्रदे कृष्णे कर्तृराष्ट्रनृपादिषु ॥ १५०
२८.१५१ . पाट्टसूत्रं तु कौशेयं कार्पासं क्षौममेव च ।
२८.१५१ . चातुराश्रमिकाणां तु सुभ्रुवा कर्तितोक्षितम् ॥ १५१
२८.१५२ . त्रिधा तु त्रिगुणीकृत्य मानसंख्यां तु कारयेत् ।
२८.१५२ . अष्टोत्तरं तन्तुशतं तदर्धं वा तदर्धकम् ॥ १५२
२८.१५३ . ह्रासस्तु पूर्वसंख्याया दशभिर्दशभिः क्रमात् ।
२८.१५३ . नवभिः पञ्चभिः सप्तविंशत्या वा शिवादितः ॥ १५३
२८.१५४ . यादृशस्तन्तुविन्यासो ग्रन्थीन्कुर्यात्तु तावतः ।
२८.१५४ . चतुःसमविलिप्तांस्तानथवा कुङ्कुमेन तु ॥ १५४
२८.१५५ . व्यक्ते जानुतटान्तं स्याल्लिङ्गे पीठावसानकम् ।
२८.१५५ . अर्चासु शोभनं मूर्घ्नि त्रितत्त्वपरिकल्पनात् ॥ १५५
२८.१५६ . द्वादशग्रन्थिशक्तीनां ब्रह्मवक्त्रार्चिषामपि ।
२८.१५६ . विद्यापीठे चले लिङ्गे स्थण्डिले च गुरोर्गणे ॥ १५६
२८.१५७ . घण्टायां स्रुक्स्रुवे शिष्यलिङ्गिषु द्वारतोरणे ।
२८.१५७ . स्वदेहे वह्निपीठे च यथाशोभं तदिष्यते ॥ १५७
२८.१५८ . प्रासादे यागगेहे च कारयेन्नवरङ्गिकम् ।
२८.१५८ . विद्यापीठे तु खशराः प्रतिमालिङ्गपीठगम् ॥ १५८
२८.१५९ . वसुवेदं च घण्टायां शराक्ष्यष्टादश स्रुवे ।
२८.१५९ . वेदाक्षि स्रुचि षट्त्रिंशत्प्रासादे मण्डपे रविः ॥ १५९
२८.१६० . रसेन्दु स्नानगेहेऽब्धिनेत्रे ध्यानगृहे गुरौ ।
२८.१६० . सप्त साधकगाः पञ्च पुत्रके सप्त सामये ॥ १६०
२८.१६१ . चत्वारोऽथान्यशास्त्रस्थे शिष्ये पञ्चकमुच्यते ।
२८.१६१ . लिङ्गिनां केवलो ग्रन्थिस्तोरणे दश कल्पयेत् ॥ १६१
२८.१६२ . द्वारेष्वष्टौ ग्रन्थयः स्युः कृत्वेत्थं तु पवित्रकम् ।
२८.१६२ . पूजयित्वा मन्त्रजालं तत्स्थत्वात्मस्थते ततः ॥ १६२
२८.१६३ . पवित्रकाणां संपाद्य कुर्यात्संपातसंस्क्रियाम् ।
२८.१६३ . ततः संवत्सरं ध्यायेद्भैरवं छिद्रसाक्षिणम् ॥ १६३
२८.१६४ . दत्त्वा पूर्णाहुतिं देवि प्रणमेन्मन्त्रभैरवम् ।
२८.१६४ . ओं समस्तक्रियादोषपूरणेश व्रतं प्रति ॥ १६४
२८.१६५ . यत्किंचिदकृतं दुष्टं कृतं वा मातृनन्दन ।
२८.१६५ . तत्सर्वं मम देवेश त्वत्प्रसादात्प्रणश्यतु ॥ १६५
२८.१६६ . सर्वथा रश्मिचक्रेश नमस्तुभ्यं प्रसीद मे ।
२८.१६६ . अनेन दद्याद्देवाय निमन्त्रणपवित्रकम् ॥ १६६
२८.१६७ . योगिनीक्षेत्रमातॄणां बलिं दद्यात्ततो गुरुः ।
२८.१६७ . पञ्चगव्यं चरुं दन्तकाष्ठं शिष्यैः समन्ततः ॥ १६७
२८.१६८ . आचार्य निद्रां कुर्वीत प्रातरुत्थाय चाह्निकम् ।
२८.१६८ . ततो विधिं पूजयित्वा पवित्राणि समाहरेत् ॥ १६८
२८.१६९ . दन्तकाष्ठं मृच्च धात्री समृद्धात्री सहाम्बुना ।
२८.१६९ . चतुःसमं च तैः सार्धं भस्म पञ्चसु योजयेत् ॥ १६९
२८.१७० . प्राग्दक्षपश्चिमोर्ध्वस्थवामवक्त्रेषु वै क्रमात् ।
२८.१७० . पञ्चैतानि पवित्राणि स्थापयेच्चेशगोचरे ॥ १७०
२८.१७१ . कुशेध्म पञ्चगव्यं च शर्वाग्रे विनियोजयेत् ।
२८.१७१ . वामामृतादिसंयुक्तं नैवेद्यं त्रिविधं ततः ॥ १७१
२८.१७२ . दद्यादसृक्तथा मद्यं पानानि विविधानि च ।
२८.१७२ . ततो होमो महाक्ष्माजमांसैस्तिलयुतैरथो ॥ १७२
२८.१७३ . तिलैर्घृतयुतैर्यद्वा तण्डुलैरथ धान्यकैः ।
२८.१७३ . शर्कराखण्डसंयुक्तपञ्चामृतपरिप्लुतैः ॥ १७३
२८.१७४ . मूलं सहस्रं साष्टोक्तं त्रिशक्तौ ब्रह्मवक्त्रकम् ।
२८.१७४ . अर्चिषां तु शतं साष्टं ततः पूर्णाहुतिं क्षिपेत् ॥ १७४
२८.१७५ . ततोऽञ्जलौ पवित्रं तु गृहीत्वा प्रपठेदिदम् ।
२८.१७५ . अकामादथवा कामाद्यन्मया न कृतं विभो ॥ १७५
२८.१७६ . तदच्छिद्रं ममास्त्वीश पवित्रेण तवाज्ञया ।
२८.१७६ . मूलमन्त्रः पूरयेति क्रियानियममित्यथ ॥ १७६
२८.१७७ . वौषडन्तं पवित्रं च दद्याद्बिन्द्ववसानकम् ।
२८.१७७ . नादान्तं समनान्तं चाप्युन्मनान्तं क्रमात्त्रयम् ॥ १७७
२८.१७८ . एवं चतुष्टयं दद्यादनुलोमेन भौतिकः ।
२८.१७८ . नैष्ठिकस्तु विलोमेन पवित्रकचतुष्टयम् ॥ १७८
२८.१७९ . यत्किञ्चिद्विविधं वस्त्रच्छत्रालङ्करणादिकम् ।
२८.१७९ . तन्निवेद्यं दीपमालाः सुवर्णतिलभाजनम् ॥ १७९
२८.१८० . वस्त्रयुग्मयुतं सर्वसम्पूरणनिमित्ततः ।
२८.१८० . भोजनीयाः पूजनीयाः शिवभक्तास्तु शक्तितः ॥ १८०
२८.१८१ . चतुस्त्रिद्व्येकमासादिदिनैकान्तं महोत्सवम् ।
२८.१८१ . कुर्यात्ततो न व्रजेयुरन्यस्थानं कदाचन ॥ १८१
२८.१८२ . ततस्तु दैशिकः पूज्यो गामस्मै क्षीरिणीं नवाम् ।
२८.१८२ . दद्यात्सुवर्णरत्नादिरुप्यवस्त्रविभूषिताम् ॥ १८२
२८.१८३ . वदेद्गुरुश्च संपूर्णो विधिस्तव भवत्विति ।
२८.१८३ . वक्तव्यं देवदेवस्य पुनरागमनाय च ॥ १८३
२८.१८४ . ततो विसर्जनं कार्यं गुप्तमाभरणादिकम् ।
२८.१८४ . नैवेद्यं गुरुरादाय यागार्थे तन्नियोजयेत् ॥ १८४
२८.१८५ . चतुर्णामपि सामान्यं पवित्रकमिति स्मृतम् ।
२८.१८५ . नास्माद्व्रतं परं किञ्चित्का वास्य स्तुतिरुच्यते ॥ १८५
२८.१८६ . शेषं त्वगाधे वार्योघे क्षिपेन्न स्थापयेत्स्थिरम् ।
२८.१८६ . अथ नैमित्तिकविधिर्यः पुरासूत्रितो मया ॥ १८६
२८.१८७ . स भण्यते तत्र कार्या देवस्यार्चा विशेषतः ।
२८.१८७ . चक्रयागश्च कर्तव्यः पूर्वोक्तविधिना बुधैः ॥ १८७
२८.१८८ . तत्र यद्यन्निजाभीष्टभोगमोक्षोपकारकम् ।
२८.१८८ . पारम्पर्येण साक्षाद्वा भवेच्चिदचिदात्मकम् ॥ १८८
२८.१८९ . तत्पूज्यं तदुपायाश्च पूज्यास्तन्मयताप्तये ।
२८.१८९ . तदुपायोऽपि संपूज्यो मूर्तिकालक्रियादिकः ॥ १८९
२८.१९० . उपेयसूतिसामर्थ्यमुपायत्वं तदर्चनात् ।
२८.१९० . तद्रूपतन्मयीभावादुपेयं शीघ्रमाप्नुयात् ॥ १९०
२८.१९१ . यथा यथा च नैकट्यमुपायेषु तथा तथा ।
२८.१९१ . अवश्यंभावि कार्यत्वं विशेषाच्चार्चनादिके ॥ १९१
२८.१९२ . ज्ञानस्य कस्यचित्प्राप्तिर्भोगमोक्षोपकारिणः ।
२८.१९२ . यदा तन्मुख्यमेवोक्तं नैमित्तिकदिनं बुधैः ॥ १९२
२८.१९३ . तदुपायः शास्त्रमत्र वक्ताप्यौपयिको गुरुः ।
२८.१९३ . तद्विद्योऽपि गुरुभ्राता संवादाज्ज्ञानदायकः ॥ १९३
२८.१९४ . गुरोः पत्नी तथा भ्राता पुत्र इत्यादिको गणः ।
२८.१९४ . न योनिसंबन्धवशाद्विद्यासंबन्धजस्तु सः ॥ १९४
२८.१९५ . वीर्यारुणपरीणामदेहाहन्ताप्रतिष्ठिताः ।
२८.१९५ . देहोपकारसन्ताना ज्ञातेये परिनिष्ठिताः ॥ १९५
२८.१९६ . तथाच स्मृतिशास्त्रेषु सन्ततेर्दायहारिता ।
२८.१९६ . युक्तैव तावान्स ह्युक्तो भेदाद्दूरान्तिकत्वतः ॥ १९६
२८.१९७ . ये तु त्यक्तशरीरास्था बोधाहम्भावभागिनः ।
२८.१९७ . बोधोपकारसन्तानद्वयात्ते बन्धुताजुषः ॥ १९७
२८.१९८ . तत्रेत्थं प्राग्यदा पश्येच्छक्त्युन्मीलितदृक्क्रियः ।
२८.१९८ . देहस्तावदयं पूर्वपूर्वोपादाननिर्मितः ॥ १९८
२८.१९९ . आत्मा विकाररहितः शाश्वतत्वादहेतुकः ।
२८.१९९ . स्वातन्त्र्यात्पुनरात्मीयादयं छन्न इव स्थितः ॥ १९९
२८.२०० . पुनश्च प्रकटीभूय भैरवीभावभाजनम् ।
२८.२०० . तत्रास्य प्रकटीभावे भुक्तिमुक्त्यात्मके भृशम् ॥ २००
२८.२०१ . य उपायः समुचितो ज्ञानसन्तान एष सः ।
२८.२०१ . क्रमस्फुटीभवत्तादृक्सदृशज्ञानधारया ॥ २०१
२८.२०२ . गलद्विजातीयतया प्राप्यं शीघ्रं हि लभ्यते ।
२८.२०२ . एवं चानादिसंसारोचितविज्ञानसन्ततेः ॥ २०२
२८.२०३ . ध्वंसे लोकोत्तरं ज्ञानं सन्तानान्तरतां श्रयेत् ।
२८.२०३ . असंसारोचितोदारतथाविज्ञानसन्ततेः ॥ २०३
२८.२०४ . कारणं मुख्यमाद्यं तद्गुरुविज्ञानमात्मगम् ।
२८.२०४ . अत्यन्तं स्वविशेषाणां तत्रार्पणवशात्स्फुटम् ॥ २०४
२८.२०५ . उपादानं हि तद्युक्तं देहभेदे हि सत्यपि ।
२८.२०५ . देहसन्ततिगौ भेदाभेदौ विज्ञानसन्ततेः ॥ २०५
२८.२०६ . न तथात्वाय योगीच्छाविष्टशावशरीरवत् ।
२८.२०६ . योगिनः परदेहादिजीवत्तापादने निजम् ॥ २०६
२८.२०७ . देहमत्यजतो नानाज्ञानोपादानता न किम् ।
२८.२०७ . तेन विज्ञानसन्तानप्राधान्याद्यौनसन्ततेः ॥ २०७
२८.२०८ . अन्योन्यं गुरुसन्तानो यः शिवज्ञाननिष्ठितः ।
२८.२०८ . इत्थं स्थिते त्रयं मुख्यं कारणं सहकारि च ॥ २०८
२८.२०९ . एककारणकार्यं च वस्त्वित्येष गुरोर्गणः ।
२८.२०९ . गुरुः कारणमत्रोक्तं तत्पत्नी सहकारिणी ॥ २०९
२८.२१० . यतो निःशक्तिकस्यास्य न यागेऽधिकृतिर्भवेत् ।
२८.२१० . अन्तःस्थोदारसंवित्तिशक्तेर्बाह्यां विनापि ताम् ॥ २१०
२८.२११ . सामर्थ्यं योगिनो यद्वद्विनापि सहकारिणम् ।
२८.२११ . एकजन्या भ्रातरः स्युस्तत्सदृग्यस्तु कोऽपि सः ॥ २११
२८.२१२ . पुनः परम्परायोगाद्गुरुवर्गोऽपि भण्यते ।
२८.२१२ . मुख्य एष तु सन्तानः पूज्यो मान्यश्च सर्वदा ॥ २१२
२८.२१३ . गुर्वादीनां च सम्भूतौ दीक्षायां प्रायणेऽपि च ।
२८.२१३ . यदहस्तद्धि विज्ञानोपायदेहादिकारणम् ॥ २१३
२८.२१४ . एवं स्वजन्मदिवसो विज्ञानोपाय उच्यते ।
२८.२१४ . तादृग्भोगापवर्गादिहेतोर्देहस्य कारणम् ॥ २१४
२८.२१५ . दीक्षादिकश्च संस्कारः स्वात्मनो यत्र चाह्नि तत् ।
२८.२१५ . भवेज्जन्मदिनं मुख्यं ज्ञानसन्तानजन्मतः ॥ २१५
२८.२१६ . स्वकं मृतिदिनं यत्तु तदन्येषां भविष्यति ।
२८.२१६ . नैमित्तिकं मृतो यस्माच्छिवाभिन्नस्तदा भवेत् ॥ २१६
२८.२१७ . तत्र प्रसङ्गान्मरणस्वरूपं ब्रूमहे स्फुटम् ।
२८.२१७ . व्यापकोऽपि शिवः स्वेच्छाकॢप्तसङ्कोचमुद्रणात् ॥ २१७
२८.२१८ . विचित्रफलकर्मौघवशात्तत्तच्छरीरभाक् ।
२८.२१८ . शरीरभाक्त्वं चैतावद्यत्तद्गर्भस्थदेहगः ॥ २१८
२८.२१९ . संवित्तेः शून्यरूढायाः प्रथमः प्राणनोदयः ।
२८.२१९ . गर्भस्थदेहनिर्माणे तस्यैवेश्वरता पुनः ॥ २१९
२८.२२० . असङ्कोचस्य तन्वादिकर्ता तेनेश उच्यते ।
२८.२२० . स वाय्वात्मा दृढे तस्मिन्देहयन्त्रे चिदात्मना ॥ २२०
२८.२२१ . प्रेर्यमाणो विचरति भस्त्रायन्त्रगवायुवत् ।
२८.२२१ . अतः प्राग्गाढसंसुप्तोत्थितवत्स प्रबुद्ध्यते ॥ २२१
२८.२२२ . क्रमाद्देहेन साकं च प्राणना स्याद्बलीयसी ।
२८.२२२ . तत्रापि कर्मनियतिबलात्सा प्राणनाक्षताम् ॥ २२२
२८.२२३ . गृह्णाति शून्यसुषिरसंवित्स्पर्शाधिकत्वतः ।
२८.२२३ . एवं क्रमेण संपुष्टदेहप्राणबलो भृशम् ॥ २२३
२८.२२४ . भोगान्कर्मकृतान्भुङ्क्ते योन्ययोनिजदेहगः ।
२८.२२४ . उक्तं च गह्वराभिख्ये शास्त्रे शीतांशुमौलिना ॥ २२४
२८.२२५ . यथा गृहं विनिष्पाद्य गृही समधितिष्ठति ।
२८.२२५ . तथा देही तनुं कृत्वा क्रियादिगुणवर्जितः ॥ २२५
२८.२२६ . किञ्चित्स्फुरणमात्रः प्राग्निष्कलः सोऽपि शब्द्यते ।
२८.२२६ . स्फुटेन्द्रियादितत्त्वस्तु सकलात्मेति भण्यते ॥ २२६
२८.२२७ . इत्यादि श्रीगह्वरोक्तं तत एव पठेद्बहु ।
२८.२२७ . क्षये तु कर्मणां तेषां देहयन्त्रेऽन्यथागते ॥ २२७
२८.२२८ . प्राणयन्त्रं विघटते देहः स्यात्कुड्यवत्ततः ।
२८.२२८ . नाडीचक्रेषु सङ्कोचविकासौ विपरीततः ॥ २२८
२८.२२९ . भङ्गः शोषः क्लिदिर्वातश्लेष्माग्न्यपचयोच्चयैः ।
२८.२२९ . इत्येवमादि यत्किञ्चित्प्राक्संस्थानोपमर्दकम् ॥ २२९
२८.२३० . देहयन्त्रे विघटनं तदेवोक्तं मनीषिभिः ।
२८.२३० . तस्मिन्विघटिते यन्त्रे सा संवित्प्राणनात्मताम् ॥ २३०
२८.२३१ . गृह्णाति योनिजेऽन्यत्र वा देहे कर्मचित्रिते ।
२८.२३१ . स देहः प्रतिबुध्येत प्रसुप्तोत्थितवत्तदा ॥ २३१
२८.२३२ . तस्यापि भोगतद्धानिमृतयः प्राग्वदेव हि ।
२८.२३२ . विसृष्टिस्थितिसंहारा एते कर्मबलाद्यतः ॥ २३२
२८.२३३ . अतो नियतिकालादिवैचित्र्यानुविधायिनः ।
२८.२३३ . अनुग्रहस्तु यः सोऽयं स्वस्वरूपे विकस्वरे ॥ २३३
२८.२३४ . ज्ञप्त्यात्मेति कथं कर्मनियत्यादि प्रतीक्षते ।
२८.२३४ . कर्मकालनियत्यादि यतः सङ्कोचजीवितम् ॥ २३४
२८.२३५ . सङ्कोचहानिरूपेऽस्मिन्कथं हेतुरनुग्रहे ।
२८.२३५ . अनुग्रहश्च क्रमिकस्तीव्रश्चेति विभिद्यते ॥ २३५
२८.२३६ . प्राक्चैष विस्तरात्प्रोक्त इति किं पुनरुक्तिभिः ।
२८.२३६ . तेन दीक्षाशिवज्ञानदग्धसङ्कोचबन्धनः ॥ २३६
२८.२३७ . देहान्ते शिव एवेति नास्य देहान्तरस्थितिः ।
२८.२३७ . येऽपि तत्त्वावतीर्णानां शंकराज्ञानुवर्तिनाम् ॥ २३७
२८.२३८ . स्वयम्भूमुनिदेवर्षिमनुजादिभुवां गृहे ।
२८.२३८ . मृतास्ते तत्पुरं प्राप्य पुरेशैर्दीक्षिताः क्रमात् ॥ २३८
२८.२३९ . मर्त्येऽवतीर्य वा नो वा शिवं यान्त्यपुनर्भवाः ।
२८.२३९ . तत्र स्वयम्भुवो द्वेधा केऽप्यनुग्रहतत्पराः ॥ २३९
२८.२४० . केऽपि स्वकृत्यायातांशस्थानमात्रोपसेविनः ।
२८.२४० . येऽनुग्रहार्थमाज्ञप्तास्तेषु यो म्रियते नरः ॥ २४०
२८.२४१ . सोऽनुग्रहं स्फुटं याति विना मर्त्यावतारतः ।
२८.२४१ . यस्तु स्वकार्यं कुर्वाणस्तत्स्थानं नांशतस्त्यजेत् ॥ २४१
२८.२४२ . यथा गौरी तपस्यन्ती कश्मीरेषु गुहागता ।
२८.२४२ . तत्रैव वा यथा ध्यानोड्डारे नरहरिर्विभुः ॥ २४२
२८.२४३ . वितस्तां नयतो दैत्यांस्त्रासयन्दृप्त उत्थितः ।
२८.२४३ . सालिग्रामे यथा विष्णुः शिवो वा स्वोपभोगिनः ॥ २४३
२८.२४४ . तपस्यन्तौ बदर्यां च नरनारायणौ तथा ।
२८.२४४ . इत्येवमादयो देवाः स्वकृत्यांशस्थितास्तथा ॥ २४४
२८.२४५ . आराधिताः स्वोचितं तच्छीघ्रं विदधते फलम् ।
२८.२४५ . स्वकृत्यांशस्थितानां च धाम्नि येऽन्तं व्रजन्ति ते ॥ २४५
२८.२४६ . तत्र भोगांस्तथा भुक्त्वा मर्त्येष्ववतरन्त्यपि ।
२८.२४६ . मर्त्यावतीर्णास्ते तत्तदंशकास्तन्मयाः पुनः ॥ २४६
२८.२४७ . तद्दीक्षाज्ञानचर्यादिक्रमाद्यान्ति शिवात्मताम् ।
२८.२४७ . स्थावराद्यास्तिर्यगन्ताः पशवोऽस्मिन्द्वये मृताः ॥ २४७
२८.२४८ . स्वकर्मसंस्क्रियावेधात्तल्लोके चित्रताजुषः ।
२८.२४८ . पुंसां च पशुमात्राणां सालोक्यमविवेकतः ॥ २४८
२८.२४९ . अविवेकस्तद्विशेषानुन्मेषान्मौढ्यतस्तथा ।
२८.२४९ . स्थावराद्यास्तथाभावमुत्तरोत्तरतां च वा ॥ २४९
२८.२५० . प्रपद्यन्ते न ते साक्षाद्रुद्रतां तां क्रमात्पुनः ।
२८.२५० . हंसकारण्डवाकीर्णे नानातरुकुलाकुले ॥ २५०
२८.२५१ . इत्येतदागमेषूक्तं तत एव पुरे पुरे ।
२८.२५१ . क्षेत्रमानं ब्रुवे श्रीमत्सर्वज्ञानादिषूदितम् ॥ २५१
२८.२५२ . लिङ्गाद्धस्तशतं क्षेत्रमाचार्यस्थापिते सति ।
२८.२५२ . स्वयम्भूते सहस्रं तु तदर्धमृषियोजिते ॥ २५२
२८.२५३ . तत्त्ववित्स्थापिते लिङ्गे स्वयम्भूसदृशं फलम् ।
२८.२५३ . अतत्त्वविद्यदाचार्यो लिङ्गं स्थापयते तदा ॥ २५३
२८.२५४ . पुनर्विधिर्भवेद्दोषो ह्यन्यथोभयदूषकः ।
२८.२५४ . अहमन्यः परात्मान्यः शिवोऽन्य इति चेन्मतिः ॥ २५४
२८.२५५ . न मोचयेन्न मुक्तश्च सर्वमात्ममयं यतः ।
२८.२५५ . तस्मात्तत्त्वविदा यद्यत्स्थापितं लिङ्गमुत्तमम् ॥ २५५
२८.२५६ . तदेवायतनत्वेन संश्रयेद्भुक्तिमुक्तये ।
२८.२५६ . उक्तं श्रीरत्नमालायां ज्ञात्वा कालमुपस्थितम् ॥ २५६
२८.२५७ . मोक्षार्थी न भयं गच्छेत्त्यजेद्देहमशङ्कितः ।
२८.२५७ . तीर्थायतनपुण्येषु कालं वा वञ्चयेत्प्रिये ॥ २५७
२८.२५८ . अयोगिनामयं पन्था योगी योगेन वञ्चयेत् ।
२८.२५८ . वञ्चने त्वसमर्थः सन् क्षेत्रमायतनं व्रजेत् ॥ २५८
२८.२५९ . तीर्थे समाश्रयात्तस्य वञ्चनं तु विजायते ।
२८.२५९ . अनेन च धराद्येषु तत्त्वेष्वभ्यासयोगतः ॥ २५९
२८.२६० . तावत्सिद्धिजुषोऽप्युक्ता मुक्त्यै क्षेत्रोपयोगिता ।
२८.२६० . सम्यग्ज्ञानिनि वृत्तान्तः पुरस्तात्तूपदेक्ष्यते ॥ २६०
२८.२६१ . पशूनामेष वृत्तान्तो ये तु तत्तत्त्वदीक्षिताः ।
२८.२६१ . ते तदीशसमीपत्वं यान्ति स्वौचित्ययोगतः ॥ २६१
२८.२६२ . योग्यतावशसंजाता यस्य यत्रैव वासना ।
२८.२६२ . स तत्रैव नियोक्तव्यः पुरेशाच्चोर्ध्वशुद्धिभाक् ॥ २६२
२८.२६३ . इति श्रीपूर्वकथितं श्रीमत्स्वायम्भुवेऽपिच ।
२८.२६३ . यो यत्राभिलषेद्भोगान्स तत्रैव नियोजितः ॥ २६३
२८.२६४ . सिद्धिभाङ्मन्त्रसामर्थ्यादित्याद्यन्यत्र वर्णितम् ।
२८.२६४ . ये तु तत्तत्त्वविज्ञानमन्त्रचर्यादिवर्तिनः ॥ २६४
२८.२६५ . मृतास्ते तत्र तद्रुद्रसयुक्त्वं यान्ति कोविदाः ।
२८.२६५ . तेषां सयुक्त्वं यातानामपि संस्कारतो निजात् ॥ २६५
२८.२६६ . तथा तथा विचित्रः स्यादवतारस्तदंशतः ।
२८.२६६ . सिद्धान्तादौ पुराणेषु तथाच श्रूयते बहु ॥ २६६
२८.२६७ . तुल्ये रुद्रावतारत्वे चित्रत्वं कर्मभोगयोः ।
२८.२६७ . अनेकशक्तिखचितं यतो भावस्य यद्वपुः ॥ २६७
२८.२६८ . शक्तिभ्योऽर्थान्तरं नैष तत्समूहादृते भवेत् ।
२८.२६८ . तेन शक्तिसमूहाख्यात्तस्माद्रुद्राद्यदंशतः ॥ २६८
२८.२६९ . कृत्यं तदुचितं सिद्ध्येत्सोंऽशोऽवतरति स्फुटम् ।
२८.२६९ . ये चाधरप्राप्तदीक्षास्तदास्थानुज्झिताः परे ॥ २६९
२८.२७० . तत्त्वे मृताः काष्ठवत्तेऽधरेऽप्युत्कर्षभागिनः ।
२८.२७० . ये तूज्झिततदुत्कर्षास्ते तदुत्तरभागिनः ॥ २७०
२८.२७१ . येऽप्यूर्ध्वतत्त्वदीक्षास्ते विना तावद्विवेकतः ।
२८.२७१ . प्राप्ताधरान्ता अपि तद्दीक्षाफलसुभागिनः ॥ २७१
२८.२७२ . अत्यक्तास्था हि ते तत्र दीक्षायामपि शास्त्रितात् ।
२८.२७२ . विना विवेकादास्थां ते श्रिता लोकप्रसिद्धितः ॥ २७२
२८.२७३ . पशुमात्रस्य सालोक्यं सामीप्यं दीक्षितस्य तु ।
२८.२७३ . तत्परस्य तु सायुज्यमित्युक्तं परमेशिना ॥ २७३
२८.२७४ . यस्तूर्ध्वशास्त्रगस्तत्र त्यक्तास्थः संशयेन सः ।
२८.२७४ . व्रजन्नायतनं नैव फलं किञ्चित्समश्नुते ॥ २७४
२८.२७५ . उक्तं तद्विषयं चैतद्देवदेवेन यद्वृथा ।
२८.२७५ . दीक्षा ज्ञानं तथा तीर्थं तस्येत्यादि सविस्तरम् ॥ २७५
२८.२७६ . यस्तु तावदयोग्योऽपि तथास्ते स शिवालये ।
२८.२७६ . पश्चादास्थानिबन्धेन तावदेव फलं भजेत् ॥ २७६
२८.२७७ . नदीनगह्रदप्रायं यच्च पुण्यं न तन्मृतौ ।
२८.२७७ . उत्कृष्टं तन्मृतानां तु स्वर्गभोगोपभोगिता ॥ २७७
२८.२७८ . ये पुनः प्राप्तविज्ञानविवेका मरणान्तिके ।
२८.२७८ . अधरायतनेष्वास्थां श्रितास्तेऽत्र तिरोहिताः ॥ २७८
२८.२७९ . तज्ज्ञानदूषणोक्तं यत्तेषां स्यात्किल पातकम् ।
२८.२७९ . तत्तत्पुरेशदीक्षादिक्रमान्नश्येदिति स्थितिः ॥ २७९
२८.२८० . दीक्षायतनविज्ञानदूषिणो ये तु चेतसा ।
२८.२८० . आचरन्ति च तत्तेऽत्र सर्वे निरयगामिनः ॥ २८०
२८.२८१ . ज्ञानायतनदीक्षादावास्थाबन्धपरिच्युतिः ।
२८.२८१ . व्यापारव्याहृतैर्ज्ञेया तान्यपि द्विविधानि च ॥ २८१
२८.२८२ . यानि जातुचिदप्येव स्वास्थ्ये नोदमिषन्पुनः ।
२८.२८२ . अस्वास्थ्ये धातुदोषोत्थान्येव तद्भोगमात्रकम् ॥ २८२
२८.२८३ . धातुदोषाच्च संसारसंस्कारास्ते प्रबोधिताः ।
२८.२८३ . छिद्रगा अपि भूयिष्ठज्ञानदग्धा न रोहिणः ॥ २८३
२८.२८४ . ये तु कैवल्यभागीयाः स्वास्थ्येऽनुन्मिषिताः सदा ।
२८.२८४ . अस्वास्थ्ये चोन्मिषन्त्येते संस्काराः शक्तिपाततः ॥ २८४
२८.२८५ . यतः सांसारिकाः पूर्वगाढाभ्यासोपसंस्कृताः ।
२८.२८५ . इत्यूचे भुजगाधीशस्तच्छिद्रेष्विति सूत्रतः ॥ २८५
२८.२८६ . ये तु कैवल्यभागीयाः प्रत्ययास्ते न जातुचित् ।
२८.२८६ . अभ्यस्ताः संसृतेर्भावात्तेनैते शक्तिपाततः ॥ २८६
२८.२८७ . व्यापारव्याहृतैस्तेन धातुदोषप्रकोपितैः ।
२८.२८७ . अप्राप्तनिश्चयामर्शैः सुप्तमत्तोपमानकैः ॥ २८७
२८.२८८ . विपरीतैरपि ज्ञानदीक्षागुर्वादिदूषकैः ।
२८.२८८ . तिरोभावो न विज्ञेयो हृदये रूढ्यभावतः ॥ २८८
२८.२८९ . अत एव प्रबुद्धोऽपि कर्मोत्थान्भोगरूपिणः ।
२८.२८९ . यमकिङ्करसर्पादिप्रत्ययान्देहगो भजेत् ॥ २८९
२८.२९० . नैतावता न मुक्तोऽसौ मृतिर्भोगो हि जन्मवत् ।
२८.२९० . स्थितिवच्च ततो दुःखसुखाभ्यां मरणं द्विधा ॥ २९०
२८.२९१ . अतो यथा प्रबुद्धस्य सुखदुःखविचित्रताः ।
२८.२९१ . स्थितौ न घ्नन्ति मुक्तत्वं मरणेऽपि तथैव ताः ॥ २९१
२८.२९२ . ये पुनर्योगिनस्तेऽपि यस्मिंस्तत्त्वे सुभाविताः ।
२८.२९२ . चित्तं निवेशयन्त्येव तत्तत्त्वं यान्त्यशङ्किताः ॥ २९२
२८.२९३ . श्रीस्वच्छन्दे ततः प्रोक्तं गन्धधारणया मृताः ।
२८.२९३ . इत्यादि मालिनीशास्त्रे धारणानां तथा फलम् ॥ २९३
२८.२९४ . एतेषां मरणाभिख्यो भोगो नास्ति तु ये तनुम् ।
२८.२९४ . धारणाभिस्त्यजन्त्याशु परदेहप्रवेशवत् ॥ २९४
२८.२९५ . एतावान्मृतिभोगो हि मर्मच्छिन्मूढताक्षगा ।
२८.२९५ . ध्वान्ताबिलत्वं मनसि तच्चैतेषु न विद्यते ॥ २९५
२८.२९६ . तथाहि मानसं यत्नं तावत्समधितिष्ठति ।
२८.२९६ . अहंरूढ्या परे देहे यावत्स्याद्बुद्धिसंचरः ॥ २९६
२८.२९७ . प्राणचक्रं तदायत्तमपि संचरते पथा ।
२८.२९७ . तेनैवातः प्रबुद्ध्येत परदेहेऽक्षचक्रकम् ॥ २९७
२८.२९८ . मक्षिका मक्षिकाराजं यथोत्थितमनूत्थिताः ।
२८.२९८ . स्थितं चानुविशन्त्येवं चित्तं सर्वाक्षवृत्तयः ॥ २९८
२८.२९९ . अतोऽस्य परदेहादिसंचारे नास्ति मेलनम् ।
२८.२९९ . अक्षाणां मध्यगं सूक्ष्मं स्यादेतद्देहवत्पुनः ॥ २९९
२८.३०० . एवं परशरीरादिचारिणामिव योगिनाम् ।
२८.३०० . तत्तत्तत्त्वशरीरान्तश्चारिणां नास्ति मूढता ॥ ३००
२८.३०१ . ते चापि द्विविधा ज्ञेया लौकिका दीक्षितास्तथा ।
२८.३०१ . पूर्वे शिवाः स्युः क्रमशः परे तद्भोगमात्रतः ॥ ३०१
२८.३०२ . दीक्षाप्यूर्ध्वाधरानेकभेदयोजनिकावशात् ।
२८.३०२ . भिद्यमाना योगिनां स्याद्विचित्रफलदायिनी ॥ ३०२
२८.३०३ . ये तु विज्ञानिनस्तेऽत्र द्वेधा कम्प्रेतरत्वतः ।
२८.३०३ . तत्र ये कम्प्रविज्ञानास्ते देहान्तेद्शिवाः स्फुटम् ॥ ३०३
२८.३०४ . यतो विज्ञानमेतेषामुत्पन्नं नच सुस्फुटम् ।
२८.३०४ . विकल्पान्तरयोगेन नचाप्युन्मूलितात्मकम् ॥ ३०४
२८.३०५ . अतो देहे प्रमादोत्थो विकल्पो देहपाततः ।
२८.३०५ . नश्येदवश्यं तच्चापि बुध्यते ज्ञानमुत्तमम् ॥ ३०५
२८.३०६ . संस्कारकल्पनातिष्ठदध्वस्तीकृतमन्तरा ।
२८.३०६ . प्राप्तपाकं संवरीतुरपाये भासते हि तत् ॥ ३०६
२८.३०७ . ये तु स्वभ्यस्तविज्ञानमयाः शिवमयाः सदा ।
२८.३०७ . जीवन्मुक्ता हि ते नैषां मृतौ कापि विचारणा ॥ ३०७
२८.३०८ . यथाहि जीवन्मुक्तानां स्थितौ नास्ति विचारणा ।
२८.३०८ . सुखिदुःखिविमूढत्वे, मृतावपि तथा न सा ॥ ३०८
२८.३०९ . श्रीरत्नमालाशास्त्रे तदुवाच परमेश्वरः ।
२८.३०९ . स्वशास्त्रे चाप्यहीशानो विश्वाधारधुरन्धरः ॥ ३०९
२८.३१० . रथ्यान्तरे मूत्रपुरीषमध्ये चण्डालगेहे निरये श्मशाने ।
२८.३१० . सचिन्तको वा गतचिन्तको वा ज्ञानी विमोक्षं लभतेऽपि चान्ते ॥ ३१०
२८.३११ . अपिचेति ध्वनिर्जीवन्मुक्ततामस्य भाषते ।
२८.३११ . सचिन्ताचिन्तकत्वोक्तिरेतावत्संभवस्थितिम् ॥ ३११
२८.३१२ . तीर्थे श्वपचगृहे वा नष्टस्मृतिरपि परित्यजेद्देहम् ।
२८.३१२ . ज्ञानसमकालमुक्तः कैवल्यं याति हतशोकः ॥ ३१२
२८.३१३ . अनन्तकारिका चैषा प्राहेदं बन्धकं किल ।
२८.३१३ . सुकृतं दुष्कृतं चास्य शङ्क्यं तच्चास्य नो भवेत् ॥ ३१३
२८.३१४ . अपिशब्दादलुप्तस्मृत्या वा संभाव्यते किल ।
२८.३१४ . मृतिर्नष्टस्मृतेरेव मृतेः प्राक्सास्तु किं तया ॥ ३१४
२८.३१५ . लिङ्च संभावनायां स्यादियत्संभाव्यते किल ।
२८.३१५ . सच कालध्वनिः प्राह मृतेर्मुक्तावहेतुताम् ॥ ३१५
२८.३१६ . कैवल्यमिति चाशङ्कापदं याप्यभवत्तनुः ।
२८.३१६ . भेदप्रदत्वेनैषापि ध्वस्ता तेन विशोकता ॥ ३१६
२८.३१७ . परदेहादिसंबन्धो यथा नास्य विभेदकः ।
२८.३१७ . तथा स्वदेहसंबन्धो जीवन्मुक्तस्य यद्यपि ॥ ३१७
२८.३१८ . अतश्च न विशेषोऽस्य विश्वाकृतिनिराकृतेः ।
२८.३१८ . शिवाभिन्नस्य देहे वा तदभावेऽपि वा किल ॥ ३१८
२८.३१९ . तथापि प्राच्यतद्भेदसंस्काराशङ्कनस्थितेः ।
२८.३१९ . अधुनोक्तं केवलत्वं यद्वा मात्रन्तराश्रयात् ॥ ३१९
२८.३२० . तान्येनं न विदुर्भिन्नं तैः स मुक्तोऽभिधीयते ।
२८.३२० . श्रीमत्त्रैशिरसेऽप्युक्तं सूर्येन्दुपुटवर्जिते ॥ ३२०
२८.३२१ . जुगुप्साभावभङ्गस्थे सर्वतः स्तम्भवत्स्थिते ।
२८.३२१ . सर्वव्यापत्तिरहिते प्रमाणप्रत्ययातिगे ॥ ३२१
२८.३२२ . तस्मिन्बोधान्तरे लीनः कर्मकर्ताप्यनञ्जनः ।
२८.३२२ . प्रधानं घट आकाश आत्मा मष्टे घटेऽपि खम् ॥ ३२२
२८.३२३ . न नश्येत्तद्वदेवासावात्मा शिवमयो भवेत् ।
२८.३२३ . स्वतन्त्रोऽवस्थितो ज्ञानी प्रसरेत्सर्ववस्तुषु ॥ ३२३
२८.३२४ . तस्य भावो नचाभावः संस्थानं नच कल्पना ।
२८.३२४ . एतदेवान्तरागूर्य गुरुर्गीतास्वभाषत ॥ ३२४
२८.३२५ . यं यं वापि स्मरन्भावं त्यजत्यन्ते कलेवरम् ।
२८.३२५ . तं तमेवैति कौन्तेय सदा तद्भावभावितः ॥ ३२५
२८.३२६ . तस्मात्सर्वेषु कालेषु मामनुस्मर युध्य च ।
२८.३२६ . यदा सत्त्वे विवृद्धे तु प्रलीनस्त्वूर्ध्वगस्तदा ॥ ३२६
२८.३२७ . क्रमाद्रजस्तमोलीनः कर्मयोनिविमूढगः ।
२८.३२७ . तत्रेन्द्रियाणां संमोहश्वासायासपरीतता ॥ ३२७
२८.३२८ . इत्यादिमृतिभोगोऽयं देहे न त्यजनं तनोः ।
२८.३२८ . यस्त्वसौ क्षण एवैकश्चरमः प्राणनात्मकः ॥ ३२८
२८.३२९ . यदनन्तरमेवैष देहः स्यात्काष्ठकुड्यवत् ।
२८.३२९ . सा देहत्यागकालांशकला देहवियोगिनी ॥ ३२९
२८.३३० . तत एव हि तद्देहसुखदुःखादिकोज्झिता ।
२८.३३० . तस्यां यदेव स्मरति प्राक्संस्कारप्रबोधतः ॥ ३३०
२८.३३१ . अदृष्टाभ्यासभूयस्त्वशक्तिपातादिहेतुकात् ।
२८.३३१ . तदेव रूपमभ्येति सुखिदुःखिविमूढकम् ॥ ३३१
२८.३३२ . यद्वा निःसुखदुःखादि यदि वानन्दरूपकम् ।
२८.३३२ . कस्मादेति तदेवैष यतः स्मरति संविदि ॥ ३३२
२८.३३३ . प्राक्प्रस्फुरेद्यदधिकं देहोऽसौ चिदधिष्ठितेः ।
२८.३३३ . यदेव प्रागधिष्ठानं चिता तादात्म्यवृत्तितः ॥ ३३३
२८.३३४ . सैवात्र लीनता प्रोक्ता सत्त्वे रजसि तामसे ।
२८.३३४ . नीलपीतादिके ज्ञेये यतः प्राक्कल्पितां तनुम् ॥ ३३४
२८.३३५ . अधिष्ठायैव संवित्तिरधिष्ठानं करोत्यलम् ।
२८.३३५ . अतोऽधिष्ठेयमात्रस्य शरीरत्वेऽपि कुड्यतः ॥ ३३५
२८.३३६ . देहस्यास्ति विशेषो यत्सर्वाधिष्ठेयपूर्वता ।
२८.३३६ . तादात्म्यवृत्तिरन्येषां तन्न सत्यपि वेद्यते ॥ ३३६
२८.३३७ . वेद्यानां किन्तु देहस्य नित्याव्यभिचरित्वतः ।
२८.३३७ . सा च तस्यैव देहस्य पूर्वमृत्यन्तजन्मना ॥ ३३७
२८.३३८ . स्मृत्या प्राच्यानुभवनकृतसंस्कारचित्रया ।
२८.३३८ . युक्त्यानयास्मत्सन्तानगुरुणा कल्लटेन यत् ॥ ३३८
२८.३३९ . देहाविशेषे प्राणाख्यदार्ढ्यं हेतुरुदीरितम् ।
२८.३३९ . तद्युक्तमन्यथा प्राणदार्ढ्ये को हेतुरेकतः ॥ ३३९
२८.३४० . देहत्वस्याविशेषेऽपीत्येष प्रश्नो न शाम्यति ।
२८.३४० . स्मरन्निति शता हेतौ तद्रूपं प्रतिपद्यते ॥ ३४०
२८.३४१ . प्राक्स्मर्यते यतो देहः प्राक्चिताधिष्ठितः स्फुरन् ।
२८.३४१ . अतः स्मरणमन्त्यं यत्तदसर्वज्ञमातृषु ॥ ३४१
२८.३४२ . न जातु गोचरो यस्माद्देहान्तरविनिश्चयः ।
२८.३४२ . यत्तु बन्धुप्रियापुत्रपानादिस्मरणं स्फुटम् ॥ ३४२
२८.३४३ . न तद्देहान्तरासङ्गि न तदन्त्यं यतो भवेत् ।
२८.३४३ . कस्यापि तु शरीरान्ते वासना या प्रभोत्स्यते ॥ ३४३
२८.३४४ . देहसत्त्वे तदौचित्याज्जायेतानुभवः स्फुटः ।
२८.३४४ . यथा पुराणे कथितं मृगपोतकतृष्णया ॥ ३४४
२८.३४५ . मुनिः कोऽपि मृगीभावमभ्युवाहाधिवासितः ।
२८.३४५ . तत्र सोऽनुभवो हेतुर्न जन्मान्तरसूतये ॥ ३४५
२८.३४६ . तस्यैतद्वासना हेतुः काकतालीयवत्स तु ।
२८.३४६ . ननु कस्मात्तदेवैष स्मरति इत्याह यत्सदा ॥ ३४६
२८.३४७ . तद्भावभावितस्तेन तदेवैष स्मरत्यलम् ।
२८.३४७ . एवमस्मि भविष्यामीत्येष तद्भाव उच्यते ॥ ३४७
२८.३४८ . भविष्यतो हि भवनं भाव्यते न सतः क्वचित् ।
२८.३४८ . क्रमात्स्फुटत्वकरणं भावनं परिकीर्त्यते ॥ ३४८
२८.३४९ . स्फुटस्य चानुभवनं न भावनमिदं स्फुटम् ।
२८.३४९ . तदहर्जातबालस्य पशोः कीटस्य वा तरोः ॥ ३४९
२८.३५० . मूढत्वेऽपि तदानीं प्राग्भावना ह्यभवत्स्फुटा ।
२८.३५० . सा तन्मूढशरीरान्ते संस्कारप्रतिबोधनात् ॥ ३५०
२८.३५१ . स्मृतिद्वारेण तद्देहवैचित्र्यफलदायिनी ।
२८.३५१ . देशादिव्यवधानेऽपि वासनानामुदीरितात् ॥ ३५१
२८.३५२ . आनन्तर्यैकरूपत्वात्स्मृतिसंस्कारयोरतः ।
२८.३५२ . तथानुभवनारूढ्या स्फुटस्यापि तु भाविता ॥ ३५२
२८.३५३ . भाव्यमाना न किं सूते तत्सन्तानसदृग्वपुः ।
२८.३५३ . तत्तादृक्तादृशैर्बन्धुपुत्रमित्रादिभिः सह ॥ ३५३
२८.३५४ . भासतेऽपि परे लोके स्वप्नवद्वासनाक्रमात् ।
२८.३५४ . ननु मात्रन्तरैर्बन्धुपुत्राद्यैस्तत्तथा न किम् ॥ ३५४
२८.३५५ . वेद्यते क इदं प्राह स तावद्वेद वेद्यताम् ।
२८.३५५ . व्यापारव्याहृतिव्रातवेद्ये मात्रन्तरव्रजे ॥ ३५५
२८.३५६ . स्वप्ने नास्ति स इत्येषा वाक्प्रमाणविवर्जिता ।
२८.३५६ . य एवैते तु दृश्यन्ते जाग्रत्येते मयेक्षिताः ॥ ३५६
२८.३५७ . स्वप्न इत्यस्तु मिथ्यैतत्तत्प्रमातृवचोबलात् ।
२८.३५७ . यानपश्यमहं स्वप्ने प्रमातॄंस्ते न केचन ॥ ३५७
२८.३५८ . न शोचन्ति न चेक्षन्ते मामित्यत्रास्ति का प्रमा ।
२८.३५८ . यतः सर्वानुमानानां स्वसंवेदननिष्ठितौ ॥ ३५८
२८.३५९ . प्रमात्रन्तरसद्भावः संविन्निष्ठो न तद्गतः ।
२८.३५९ . घटादेरस्तिता संविन्निष्ठिता नतु तद्गता ॥ ३५९
२८.३६० . तद्वन्मात्रन्तरेऽप्येषा संविन्निष्ठा न तद्गता ।
२८.३६० . तेन स्थितमिदं यद्यद्भाव्यते तत्तदेव हि ॥ ३६०
२८.३६१ . देहान्ते बुध्यते नो चेत्स्यादन्यादृक्प्रबोधनम् ।
२८.३६१ . तथाह्यन्त्यक्षणे ब्रह्मविद्याकर्णनसंस्कृतः ॥ ३६१
२८.३६२ . मुच्यते जन्तुरित्युक्तं प्राक्संस्कारबलत्वतः ।
२८.३६२ . निपाताभ्यामन्तशब्दात्स्मरणाच्छतुरन्त्यतः ॥ ३६२
२८.३६३ . पादाच्च निखिलादर्धश्लोकाच्च समनन्तरात् ।
२८.३६३ . लीनशब्दाच्च सर्वं तदुक्तमर्थसतत्त्वकम् ॥ ३६३
२८.३६४ . अज्ञात्वैतत्तु सर्वेऽपि कुशकाशावलम्बिनः ।
२८.३६४ . यत्तदोर्व्यत्ययं केचित्केचिदन्यादृशं क्रमम् ॥ ३६४
२८.३६५ . भिन्नक्रमौ निपातौ च त्यजतीति च सप्तमीम् ।
२८.३६५ . व्याचक्षते तच्च सर्वं नोपयोग्युक्तयोजने ॥ ३६५
२८.३६६ . नच तद्दर्शितं मिथ्या स्वान्तसम्मोहदायकम् ।
२८.३६६ . तदित्थंप्रायणस्यैतत्तत्त्वं श्रीशम्भुनाथतः ॥ ३६६
२८.३६७ . अधिगम्योदितं तेन मृत्योर्भीतिर्विनश्यति ।
२८.३६७ . विदितमृतिसतत्त्वाः संविदम्भोनिधानादचलहृदयवीर्याकर्षनिष्पीडनोत्थम् ।
२८.३६७ . अमृतमिति निगीर्णे कालकूटेऽत्र देवा यदि पिवथ तदानीं निश्चितं वः शिवत्वम् ॥ ३६७
२८.३६८ . उत्सवोऽपि हि यः कश्चिल्लौकिकः सोऽपि संमदम् ।
२८.३६८ . संविदब्धितरङ्गाभं सूते तदपि पर्ववत् ॥ ३६८
२८.३६९ . एतेन च विपद्ध्वंसप्रमोदादिषु पर्वता ।
२८.३६९ . व्याख्याता तेन तत्रापि विशेषाद्देवतार्चनम् ॥ ३६९
२८.३७० . पुरक्षोभाद्यद्भुतं यत्तत्स्वातन्त्र्ये स्वसंविदः ।
२८.३७० . दार्ढ्यदायीति तल्लाभदिने वैशेषिकार्चनम् ॥ ३७०
२८.३७१ . योगिनीमेलको द्वेधा हठतः प्रियतस्तथा ।
२८.३७१ . प्राच्ये च्छिद्राणि संरक्षेत्कामचारित्वमुत्तरे ॥ ३७१
२८.३७२ . स च द्वयोऽपि मन्त्रोद्धृत्प्रसङ्गे दर्शयिष्यते ।
२८.३७२ . योगिनीमेलकाच्चैषोऽवश्यं ज्ञानं प्रपद्यते ॥ ३७२
२८.३७३ . तेन तत्पर्व तद्वच्च स्वसन्तानादिमेलनम् ।
२८.३७३ . संवित्सर्वात्मिका देहभेदाद्या सङ्कुचेत्तु सा ॥ ३७३
२८.३७४ . मेलकेऽन्योन्यसङ्घट्टप्रतिबिम्बाद्विकस्वरा ।
२८.३७४ . उच्छलन्निजरश्म्योघः संवित्सु प्रतिबिम्बितः ॥ ३७४
२८.३७५ . बहुदर्पणवद्दीप्तः सर्वायेताप्ययत्नतः ।
२८.३७५ . अत एव गीतगीतप्रभृतौ बहुपर्षदि ॥ ३७५
२८.३७६ . यः सर्वतन्मयीभावे ह्लादो नत्वेककस्य सः ।
२८.३७६ . आनन्दनिर्भरा संवित्प्रत्येकं सा तथैकताम् ॥ ३७६
२८.३७७ . नृत्तादौ विषये प्राप्ता पूर्णानन्दत्वमश्नुते ।
२८.३७७ . ईर्ष्यासूयादिसङ्कोचकारणाभावतोऽत्र सा ॥ ३७७
२८.३७८ . विकस्वरा निष्प्रतिघं संविदानन्दयोगिनी ।
२८.३७८ . अतन्मये तु कस्मिंश्चित्तत्रस्थे प्रतिहन्यते ॥ ३७८
२८.३७९ . स्थपुटस्पर्शवत्संविद्विजातीयतया स्थिते ।
२८.३७९ . अतश्चक्रार्चनाद्येषु विजातीयमतन्मयम् ॥ ३७९
२८.३८० . नैव प्रवेशयेत्संवित्सङ्कोचननिबन्धनम् ।
२८.३८० . यावन्त्येव शरीराणि स्वाङ्गवत्स्युः सुनिर्भराम् ॥ ३८०
२८.३८१ . एकां संविदमाविश्य चक्रे तावन्ति पूजयेत् ।
२८.३८१ . प्रविष्टश्चेत्प्रमादेन सङ्कोचं न व्रजेत्ततः ॥ ३८१
२८.३८२ . प्रस्तुतं स्वसमाचारं तेन साकं समाचरेत् ।
२८.३८२ . स त्वनुग्रहशक्त्या चेद्विद्धस्तत्तन्मयीभवेत् ॥ ३८२
२८.३८३ . वामाविद्धस्तु तन्निन्देत्पश्चात्तं घातयेदपि ।
२८.३८३ . श्रीमत्पिचुमते चोक्तमादौ यत्नेन रक्षयेत् ॥ ३८३
२८.३८४ . प्रवेशं संपविष्टस्य न विचारं तु कारयेत् ।
२८.३८४ . लोकाचारस्थितो यस्तु प्रविष्टे तादृशे तु सः ॥ ३८४
२८.३८५ . अकृत्वा तं समाचारं पुनश्चक्रं प्रपूजयेत् ।
२८.३८५ . अथ वच्मि गुरोः शास्त्रव्याख्याक्रममुदाहृतम् ॥ ३८५
२८.३८६ . देव्यायामलशास्त्रादौ तुहिनाभीशुमौलिना ।
२८.३८६ . कल्पवित्तत्समूहज्ञः शास्त्रवित्संहितार्थवित् ॥ ३८६
२८.३८७ . सर्वशास्त्रार्थविच्चेति गुरुर्भिन्नोऽपदिश्यते ।
२८.३८७ . यो यत्र शास्त्रे स्वभ्यस्तज्ञानो व्याख्यां चरेत्तु सः ॥ ३८७
२८.३८८ . नान्यथा तदभावश्चेत्सर्वथा सोऽप्यथाचरेत् ।
२८.३८८ . श्रीभैरवकुले चोक्तं कल्पादिज्ञत्वमीदृशम् ॥ ३८८
२८.३८९ . गुरोर्लक्षणमेतावत्संपूर्णज्ञानतैव या ।
२८.३८९ . तत्रापि यास्य चिद्वृत्तिकर्मिभित्साप्यवान्तरा ॥ ३८९
२८.३९० . देव्यायामल उक्तं तद्द्वापञ्चाशाह्व आह्निके ।
२८.३९० . देव एव गुरुत्वेन तिष्ठासुर्दशधा भवेत् ॥ ३९०
२८.३९१ . उच्छुष्मशवरचण्डगुमतङ्गघोरान्तकोग्रहलहलकाः ।
२८.३९१ . क्रोधी हुलुहुलुरेते दश गुरवः शिवमयाः पूर्वे ॥ ३९१
२८.३९२ . ते स्वांशचित्तवृत्तिक्रमेण पौरुषशरीरमास्थाय ।
२८.३९२ . अन्योन्यभिन्नसंवित्क्रिया अपि ज्ञानपरिपूर्णाः ॥ ३९२
२८.३९३ . सर्वेऽलिमांसनिधुवनदीक्षार्चनशास्त्रसेवने निरताः ।
२८.३९३ . अभिमानशमक्रोधक्षमादिरवान्तरो भेदः ॥ ३९३
२८.३९४ . इत्थं विज्ञाय सदा शिष्यः सम्पूर्णशास्त्रबोद्धारम् ।
२८.३९४ . व्याख्यायै गुरुमभ्यर्थयेत पूजापुरःसरं मतिमान् ॥ ३९४
२८.३९५ . सोऽपि स्वशासनीये परशिष्येऽपिवापि तादृशं शास्त्रम् ।
२८.३९५ . श्रोतुं योग्ये कुर्याद्व्याख्यानं वैष्णवाद्यधरे ॥ ३९५
२८.३९६ . करुणारसपरिपूर्णो गुरुः पुनर्मर्मधामपरिवर्जम् ।
२८.३९६ . अधमेऽपि हि व्याकुर्यात्सम्भाव्य हि शक्तिपातवैचित्र्यम् ॥ ३९६
२८.३९७ . लिप्तायां भुवि पीठे चतुरस्रे पङ्कजत्रयं कजगे ।
२८.३९७ . कुर्याद्विद्यापीठं स्याद्रसवह्न्यङ्गुलं त्वेतत् ॥ ३९७
२८.३९८ . मध्ये वागीशानीं दक्षोत्तरयोर्गुरून्गणेशं च ।
२८.३९८ . अधरे कजे च कल्पेश्वरं प्रपूज्यार्घपुष्पतर्पणकैः ॥ ३९८
२८.३९९ . सामान्यविधिनियुक्तार्घपात्रयोगेन चक्रमथ सम्यक् ।
२८.३९९ . सन्तर्प्य व्याख्यानं कुर्यात्सम्बन्धपूर्वकं मतिमान् ॥ ३९९
२८.४०० . सूत्रपदवाक्यपटलग्रन्थक्रमयोजनेन सम्बन्धात् ।
२८.४०० . अव्याहतपूर्वापरमुपवृह्य नयेत वाक्यानि ॥ ४००
२८.४०१ . मण्डूकप्लवसिंहावलोकनाद्यैर्यथायथं न्यायैः ।
२८.४०१ . अविहतपूर्वापरकं शास्त्रार्थं योजयेदसङ्कीर्णम् ॥ ४०१
२८.४०२ . तन्त्रावर्तनबाधप्रसङ्गतर्कादिभिश्च सन्न्यायैः ।
२८.४०२ . वस्तु वदेद्वाक्यज्ञो वस्त्वन्तरतो विविक्ततां विदधत् ॥ ४०२
२८.४०३ . यद्यद्व्याहृतिपदवीमायाति तदेव दृढतरैर्न्यायैः ।
२८.४०३ . बलवत्कुर्याद्दूष्यं यद्यप्यग्रे भविष्यत्स्यात् ॥ ४०३
२८.४०४ . दृढरचितपूर्वपक्षप्रोद्धरणपथेन वस्तु यद्वाच्यम् ।
२८.४०४ . शिष्यमतावारोहति तदाशु संशयविपर्ययैर्विकलम् ॥ ४०४
२८.४०५ . भाषा न्यायो वादो लयः क्रमो यद्यदेति शिष्यस्य ।
२८.४०५ . सम्बोधोपायत्वं तथैव गुरुराश्रयेद्व्याख्याम् ॥ ४०५
२८.४०६ . वाच्यं वस्तु समाप्य प्रतर्पणं पूजनं भवेच्चक्रे ।
२८.४०६ . पुनरपरं वस्तु वदेत्पटलादूर्ध्वं तु नो जल्पेत् ॥ ४०६
२८.४०७ . व्याख्यान्ते क्षमयित्वा विसृज्य सर्वं क्षिपेदगाधजले ।
२८.४०७ . शास्त्रादिमध्यनिधने विशेषतः पूजनं कुर्यात् ॥ ४०७
२८.४०८ . विशेषपूजनं कुर्यात्समयेभ्यश्च निष्कृतौ ।
२८.४०८ . अविकल्पमतेर्न स्युः प्रायश्चित्तानि यद्यपि ॥ ४०८
२८.४०९ . तथाप्यतत्त्वविद्वर्गानुग्रहाय तथा चरेत् ।
२८.४०९ . श्रीपिचौ च स्मृतेरेव पापघ्नत्वे कथं विभो ॥ ४०९
२८.४१० . प्रायश्चित्तविधिः प्रोक्त इति देव्या प्रचोदिते ।
२८.४१० . सत्यं स्मरणमेवेह सकृज्जप्तं विमोचयेत् ॥ ४१०
२८.४११ . सर्वस्मात्कर्मणो जालात्स्मृतितत्त्वकलाविदः ।
२८.४११ . तथापि स्थितिरक्षार्थं कर्तव्यश्चोदितो विधिः ॥ ४११
२८.४१२ . अतत्त्ववेदिनो ये हि चर्यामात्रैकनिष्ठिताः ।
२८.४१२ . तेषां दोलायिते चित्ते ज्ञानहानिः प्रजायते ॥ ४१२
२८.४१३ . तस्माद्विकल्परहितः संवृत्युपरतो यदि ।
२८.४१३ . शास्त्रचर्यासदायत्तैः सङ्करं तद्विवर्जयेत् ॥ ४१३
२८.४१४ . सङ्करं वा समन्विच्छेत्प्रायश्चित्तं समाचरेत् ।
२८.४१४ . यथा तेषां न शास्त्रार्थे दोलारूढा मतिर्भवेत् ॥ ४१४
२८.४१५ . यत्स्वयं शिवहस्ताख्ये विधौ संचोदितं पुरा ।
२८.४१५ . शतं जप्त्वास्य चास्त्रस्य मुच्यते स्त्रीवधादृते ॥ ४१५
२८.४१६ . शक्तिनाशान्महादोषो नरकं शाश्वतं प्रिये ।
२८.४१६ . इति श्रीरत्नमालायां समयोल्लङ्घने कृते ॥ ४१६
२८.४१७ . कुलजानां समाख्याता निष्कृतिर्दुष्टकर्तरी ।
२८.४१७ . श्रीपूर्वे समयानां तु शोधनायोदितं यथा ॥ ४१७
२८.४१८ . मालिनी मातृका वापि जप्या लक्षत्रयान्तकम् ।
२८.४१८ . प्रतिष्ठितस्य पूरादेर्दर्शनेऽनधिकारिणा ॥ ४१८
२८.४१९ . प्रायश्चित्तं प्रकर्तव्यमिति श्रीब्रह्मयामले ।
२८.४१९ . ब्रह्मघ्नो गुरुतल्पस्थो वीरद्रव्यहरस्तथा ॥ ४१९
२८.४२० . देवद्रव्यहृदाकारप्रहर्ता लिङ्गभेदकः ।
२८.४२० . नित्यादिलोपकृद्भ्रष्टस्वकमात्रापरिच्छदः ॥ ४२०
२८.४२१ . शक्तिव्यङ्गत्वकृद्योगिज्ञानिहन्ता विलोपकः ।
२८.४२१ . नैमित्तिकानां लक्षादिक्रमाद्द्विद्विगुणं जपेत् ॥ ४२१
२८.४२२ . व्रतेन केनचिद्युक्तो मितभुग्ब्रह्मचर्यवान् ।
२८.४२२ . दूतीपरिग्रहेऽन्यत्र गतश्चेत्काममोहितः ॥ ४२२
२८.४२३ . लक्षजापं ततः कुर्यादित्युक्तं ब्रह्मयामले ।
२८.४२३ . दीक्षाभिषेकनैमित्तविध्यन्ते गुरुपूजनम् ॥ ४२३
२८.४२४ . अपरेद्युः सदा कार्यं सिद्धयोगीश्वरीमते ।
२८.४२४ . पूर्वोक्तलक्षणोपेतः कविस्त्रिकसतत्त्ववित् ॥ ४२४
२८.४२५ . स गुरुः सर्वदा ग्राह्यस्त्यक्त्वान्यं तत्स्थितं त्वपि ।
२८.४२५ . मण्डले स्वस्तिकं कृत्वा तत्र हैमादिकासनम् ॥ ४२५
२८.४२६ . कृत्वार्चयेत तत्रस्थमध्वानं सकलान्तकम् ।
२८.४२६ . ततो विज्ञपयेद्भक्त्या तदधिष्ठितये गुरुम् ॥ ४२६
२८.४२७ . स तत्र पूज्यः स्वैर्मन्त्रैः पुष्पधूपार्घविस्तरैः ।
२८.४२७ . समालम्भनसद्वस्त्रैर्नैवेद्यैस्तर्पणैः क्रमात् ॥ ४२७
२८.४२८ . आशान्तं पूजयित्वैनं दक्षिणाभिर्यजेच्छिशुः ।
२८.४२८ . सर्वस्वमस्मै संदद्यादात्मानमपि भावितः ॥ ४२८
२८.४२९ . अतोषयित्वा तु गुरुं दक्षिणाभिः समन्ततः ।
२८.४२९ . तत्त्वज्ञोऽप्यृणबन्धेन तेन यात्यधिकारिताम् ॥ ४२९
२८.४३० . गुरुपूजामकुर्वाणः शतं जन्मानि जायते ।
२८.४३० . अधिकारी ततो मुक्तिं यातीति स्कन्दयामले ॥ ४३०
२८.४३१ . तस्मादवश्यं दातव्या गुरवे दक्षिणा पुनः ।
२८.४३१ . पूर्वं हि यागाङ्गतया प्रोक्तं तत्तुष्टये त्विदम् ॥ ४३१
२८.४३२ . तज्जुष्टमथ तस्याज्ञां प्राप्याश्नीयात्स्वयं शिशुः ।
२८.४३२ . ततः प्रपूजयेच्चक्रं यथाविभवसम्भवम् ॥ ४३२
२८.४३३ . अकृत्वा गुरुयागं तु कृतमप्यकृतं यतः ।
२८.४३३ . तस्मात्प्रयत्नतः कार्यो गुरुयागो यथाबलम् ॥ ४३३
२८.४३४ . अतत्रस्थोऽपि हि गुरुः पूज्यः संकल्प्य पूर्ववत् ।
२८.४३४ . तद्द्रव्यं देवताकृत्ये कुर्याद्भक्तजनेष्वथ ॥ ४३४
२८.४३५ . पर्वपवित्रप्रभृतिप्रभेदि नैमित्तिकं त्विदं कर्म ।



च्२९ अथ श्रीतन्त्रालोके एकोनत्रिंशमाह्निकम्

२९.१ . अथ समुचिताधिकारिण उद्दिश्य रहस्य उच्यतेऽत्र विधिः ।
२९.१ . अथ सर्वाप्युपासेयं कुलप्रक्रिययोच्यते ॥ १
२९.२ . तथा धाराधिरूढेषु गुरुशिष्येषु योचिता ।
२९.२ . उक्तं च परमेशेन सारत्वं क्रमपूजने ॥ २
२९.३ . सिद्धक्रमनियुक्तस्य मासेनैकेन यद्भवेत् ।
२९.३ . न तद्वर्षसहस्रैः स्यान्मन्त्रौघैर्विविधैरिति ॥ ३
२९.४ . कुलं च परमेशस्य शक्तिः सामर्थ्यमूर्ध्वता ।
२९.४ . स्वातन्त्र्यमोजो वीर्यं च पिण्डः संविच्छरीरकम् ॥ ४
२९.५ . तथात्वेन समस्तानि भावजातानि पश्यतः ।
२९.५ . ध्वस्तशङ्कासमूहस्य यागस्तादृश एव सः ॥ ५
२९.६ . तादृग्रूपनिरूढ्यर्थं मनोवाक्कायवर्त्मना ।
२९.६ . यद्यत्समाचरेद्वीरः कुलयागः स स स्मृतः ॥ ६
२९.७ . बहिः शक्तौ यामले च देहे प्राणपथे मतौ ।
२९.७ . इति षोढा कुलेज्या स्यात्प्रतिभेदं विभेदिनी ॥ ७
२९.८ . स्नानमण्डलकुण्डादि षोढान्यासादि यन्न तत् ।
२९.८ . किञ्चिदत्रोपयुज्येत कृतं वा खण्डनाय नो ॥ ८
२९.९ . षण्मण्डलविनिर्मुक्तं सर्वावरणवर्जितम् ।
२९.९ . ज्ञानज्ञेयमयं कौलं प्रोक्तं त्रैशिरसे मते ॥ ९
२९.१० . अत्र यागे च यद्द्रव्यं निषिद्धं शास्त्रसन्ततौ ।
२९.१० . तदेव योजयेद्धीमान्वामामृतपरिप्लुतम् ॥ १०
२९.११ . श्रीब्रह्मयामलेऽप्युक्तं सुरा शिवरसो बहिः ।
२९.११ . तां विना भुक्तिमुक्ती नो पिष्टक्षौद्रगुडैस्तु सा ॥ ११
२९.१२ . स्त्रीनपुंसकपुंरूपा तु पूर्वापरभोगदा ।
२९.१२ . द्राक्षोत्थं तु परं तेजो भैरवं कल्पनोज्झितम् ॥ १२
२९.१३ . एतत्स्वयं रसः शुद्धः प्रकाशानन्दचिन्मयः ।
२९.१३ . देवतानां प्रियं नित्यं तस्मादेतत्पिवेत्सदा ॥ १३
२९.१४ . श्रीमत्क्रमरहस्ये च न्यरूपि परमेशिना ।
२९.१४ . अर्घपात्रं यागधाम दीप इत्युच्यते त्रयम् ॥ १४
२९.१५ . रहस्यं कौलिके यागे तत्रार्घः शक्तिसंगमात् ।
२९.१५ . भूवस्त्रकायपीठाख्यं धाम चोत्कर्षभाक्क्रमात् ॥ १५
२९.१६ . दीपा घृतोत्था गावो हि भूचर्यो देवताः स्मृताः ।
२९.१६ . इति ज्ञात्वा त्रयेऽमुष्मिन्यत्नवान्कौलिको भवेत् ॥ १६
२९.१७ . तेनार्घपात्रप्राधान्यं ज्ञात्वा द्रव्याणि शम्भुना ।
२९.१७ . यान्युक्तान्यविशङ्कोऽत्र भवेच्छङ्का हि दूषिका ॥ १७
२९.१८ . यागौको गन्धधूपाढ्यं प्रविश्य प्रागुदङ्मुखः ।
२९.१८ . परया वाऽथ मालिन्या विलोमाच्चानुलोमतः ॥ १८
२९.१९ . दाहाप्यायमयीं शुद्धिं दीप्तसौम्यविभेदतः ।
२९.१९ . क्रमेण कुर्यादथवा मातृसद्भावमन्त्रतः ॥ १९
२९.२० . दीक्षां चेत्प्रचिकीर्षुस्तच्छोध्याध्वन्यासकल्पनम् ।
२९.२० . ततः संशोध्यवस्तूनि शक्त्यैवामृततां नयेत् ॥ २०
२९.२१ . परासम्पुटगा यद्वा मातृसम्पुटगाप्यथो ।
२९.२१ . केवला मालिनी यद्वा ताः समस्तेषु कर्मसु ॥ २१
२९.२२ . नन्दहेतुफलैर्द्रव्यैरर्घपात्रं प्रपूरयेत् ।
२९.२२ . तत्रोक्तमन्त्रतादात्म्याद्भैरवात्मत्वमानयेत् ॥ २२
२९.२३ . तेन निर्भरमात्मानं बहिश्चक्रानुचक्रगम् ।
२९.२३ . विप्रुड्भिरूर्ध्वाधरयोरन्तः पीत्या च तर्पयेत् ॥ २३
२९.२४ . तथा पूर्णस्वरश्म्योघः प्रोच्छलद्वृत्तितावशात् ।
२९.२४ . बहिस्तादृशमात्मानं दिदृक्षुर्बहिरर्चयेत् ॥ २४
२९.२५ . अर्काङ्गुलेऽथ तद्द्वित्रिगुणे रक्तपटे शुभे ।
२९.२५ . व्योम्नि सिन्दूरसुभगे राजवर्त्तभृतेऽथवा ॥ २५
२९.२६ . नारिकेलात्मके काद्ये मद्यपूर्णेऽथ भाजने ।
२९.२६ . यद्वा समुदिते रूपे मण्डलस्थे च तदृशि ॥ २६
२९.२७ . यागं कुर्वीत मतिमांस्तत्रायं क्रम उच्यते ।
२९.२७ . दिश्युदीच्यां रुद्रकोणाद्वायव्यन्तं गणेश्वरम् ॥ २७
२९.२८ . वटुकं त्रीन् गुरून्सिद्धान्योगिनीः पीठमर्चयेत् ।
२९.२८ . प्राच्यां दिशि गणेशाध आरभ्याभ्यर्चयेत्ततः ॥ २८
२९.२९ . सिद्धचक्रं दिक्चतुष्के गणेशाधस्तनान्तकम् ।
२९.२९ . खगेन्द्रः सहविज्जाम्ब इल्ला+ई+अम्बया सह ॥ २९
२९.३० . वक्तष्टिर्विमलोऽनन्तमेखलाम्बायुतः पुरा ।
२९.३० . शक्त्या मङ्गलया कूर्म इल्ला+ई+अम्बया सह ॥ ३०
२९.३१ . जैत्रो याम्ये ह्यविजितस्तथा सानन्दमेखलः ।
२९.३१ . काममङ्गलया मेषः कुल्ला+ई+अम्बया सह ॥ ३१
२९.३२ . विन्ध्योऽजितोऽप्यजरया सह मेखलया परे ।
२९.३२ . मच्छन्दः कुङ्कुणाम्बा च षड्युग्मं साधिकारकम् ॥ ३२
२९.३३ . सौम्ये मरुत्त ईशान्तं द्वितीया पङ्क्तिरीदृशी ।
२९.३३ . अमरवरदेवचित्रालिविन्ध्यगुडिका इति क्रमात्षडमी ॥ ३३
२९.३४ . सिल्ला+ई एरुणया तथा कुमारी च बोधा+ई ।
२९.३४ . समहालच्छी चापरमेखलया शक्तयः षडिमाः ॥ ३४
२९.३५ . एते हि साधिकाराः पूज्या येषामियं बहुविभेदा ।
२९.३५ . सन्ततिरनवच्छिन्ना चित्रा शिष्यप्रशिष्यमयी ॥ ३५
२९.३६ . आनन्दावलिबोधिप्रभुपादान्ताथ योगिशब्दान्ता ।
२९.३६ . एता ओवल्ल्यः स्युर्मुद्राषट्कं क्रमात्त्वेतत् ॥ ३६
२९.३७ . दक्षाङ्गुष्ठादिकनिष्ठिकान्तमथ सा कनीयसी वामात् ।
२९.३७ . द्विदशान्तोर्ध्वगकुण्डलिबैन्दवहृन्नाभिकन्दमिति छु म्माः ॥ ३७
२९.३८ . शवराडबिल्लपट्टिल्लाः करबिल्लाम्बिशरबिल्लाः ।
२९.३८ . अडबीडोम्बीदक्षिणबिल्लाः कुम्भारिकाक्षराख्याच ॥ ३८
२९.३९ . देवीकोट्टकुलाद्रित्रिपुरीकामाख्यमट्टहासश्च ।
२९.३९ . दक्षिणपीठं चैतत्षट्कं घरपल्लिपीठगं क्रमशः ॥ ३९
२९.४० . इति सङ्केताभिज्ञो भ्रमते पीठेषु यदि स सिद्धीप्सुः ।
२९.४० . अचिराल्लभते तत्तत्प्राप्यं यद्योगिनीवदनात् ॥ ४०
२९.४१ . भट्टेन्द्रवल्कलाहीन्द्रगजेन्द्राः समहीधराः ।
२९.४१ . ऊर्ध्वरेतस एते षडधिकारपदोज्झिताः ॥ ४१
२९.४२ . अधिकारो हि वीर्यस्य प्रसरः कुलवर्त्मनि ।
२९.४२ . तदप्रसरयोगेन ते प्रोक्ता ऊर्ध्वरेतसः ॥ ४२
२९.४३ . अन्याश्च गुरुतत्पत्न्यः श्रीमत्कालीकुलोदिताः ।
२९.४३ . अनात्तदेहाः क्रीडन्ति तैस्तैर्देहैरशङ्किताः ॥ ४३
२९.४४ . प्रबोधिततथेच्छाकैस्तज्जे कौलं प्रकाशते ।
२९.४४ . तथारूपतया तत्र गुरुत्वं परिभाषितम् ॥ ४४
२९.४५ . ते विशेषान्न संपूज्याः स्मर्तव्या एव केवलम् ।
२९.४५ . ततोऽभ्यन्तरतो वायुवह्न्योर्मातृकया सह ॥ ४५
२९.४६ . मालिनी क्रमशः पूज्या ततोऽन्तर्मन्त्रचक्रकम् ।
२९.४६ . मन्त्रसिद्धप्राणसंवित्करणात्मनि या कुले ॥ ४६
२९.४७ . चक्रात्मके चितिः प्रभ्वी प्रोक्ता सेह कुलेश्वरी ।
२९.४७ . सा मध्ये श्रीपरा देवी मातृसद्भावरूपिणी ॥ ४७
२९.४८ . पूज्याथ तत्समारोपादपराथ परापरा ।
२९.४८ . एकवीरा च सा पूज्या यदिवा सकुलेश्वरा ॥ ४८
२९.४९ . प्रसरेच्छक्तिरुच्छूना सोल्लासो भैरवः पुनः ।
२९.४९ . सङ्घट्टानन्दविश्रान्त्या युग्ममित्थं प्रपूजयेत् ॥ ४९
२९.५० . महाप्रकाशरूपायाः संविदो विस्फुलिङ्गवत् ।
२९.५० . यो रश्म्योघस्तमेवात्र पूजयेद्देवतागणम् ॥ ५०
२९.५१ . अन्तर्द्वादशकं पूज्यं ततोऽष्टाष्टाकमेव च ।
२९.५१ . चतुष्कं वा यथेच्छं वा का सङ्ख्या किल रश्मिषु ॥ ५१
२९.५२ . माहेशी वैरिञ्ची कौमारी वैष्णवी चतुर्दिक्कम् ।
२९.५२ . ऐन्द्री याम्या मुण्डा योगेशीरीशतस्तु कोणेषु ॥ ५२
२९.५३ . पवनान्तमघोरादिकमष्टकमस्मिन्नथाष्टके क्रमशः ।
२९.५३ . सङ्घट्टानन्ददृशा सम्पूज्यं यामलीभूतम् ॥ ५३
२९.५४ . अष्टाष्टकेऽपि हि विधौ नानानामप्रपञ्चिते बहुधा ।
२९.५४ . विधिरेष एव विहितस्तत्संख्या दीपमाला स्यात् ॥ ५४
२९.५५ . श्रीरत्नमालाशास्त्रे तु वर्णसंख्याः प्रदीपकाः ।
२९.५५ . वर्णांश्च मुख्यपूज्याया विद्याया गणयेत्सुधीः ॥ ५५
२९.५६ . पीठक्षेत्रादिभिः साकं कुर्याद्वा कुलपूजनम् ।
२९.५६ . यथा श्रीमाधवकुले परमेशेन भाषितम् ॥ ५६
२९.५७ . सृष्टिसंस्थितिसंहारानामक्रमचतुष्टयम् ।
२९.५७ . पीठश्मशानसहितं पूजयेद्भोगमोक्षयोः ॥ ५७
२९.५८ . आत्मनो वाथवा शक्तेश्चक्रस्याथ स्मरेदिमम् ।
२९.५८ . न्यस्यत्वेन विधिं देहे पीठाख्ये पारमेश्वरम् ॥ ५८
२९.५९ . अट्टहासं शिखास्थाने चरित्रं च करन्ध्रके ।
२९.५९ . श्रुत्योः कौलगिरिं नासारन्ध्रयोश्च जयन्तिकाम् ॥ ५९
२९.६० . भ्रुवोरुज्जयिनीं वक्त्रे प्रयागं हृदये पुनः ।
२९.६० . वाराणसीं स्कन्धयुगे श्रीपीठं विरजं गले ॥ ६०
२९.६१ . एडाभीमुदरे हालां नाभौ कन्दे तु गोश्रुतिम् ।
२९.६१ . उपस्थे मरुकोशं च नगरं पौण्ड्रवर्धनम् ॥ ६१
२९.६२ . एलापुरं पुरस्तीरं सक्थ्यूर्वोर्दक्षिणादितः ।
२९.६२ . कुड्याकेशीं च सोपानं मायापूक्षीरके तथा ॥ ६२
२९.६३ . जानुजङ्घे गुल्फयुग्मे त्वाम्रातनृपसद्मनी ।
२९.६३ . पादाधारे तु वैरिञ्चीं कालाग्न्यवधिदारिकाम् ॥ ६३
२९.६४ . नाहमस्मि नचान्योऽस्ति केवलाः शक्तयस्त्वहम् ।
२९.६४ . इत्येवंवासनां कुर्यात्सर्वदा स्मृतिमात्रतः ॥ ६४
२९.६५ . न तिथिर्न च नक्षत्रं नोपवासो विधीयते ।
२९.६५ . ग्राम्यधर्मरतः सिद्ध्येत्सर्वदा स्मरणेन हि ॥ ६५
२९.६६ . मातङ्गकृष्णसौनिककार्मुकचार्मिकविकोषिधातुविभेदाः ।
२९.६६ . मात्स्यिकचाक्रिकदयितास्तेषां पत्न्यो नवात्र नवयागे ॥ ६६
२९.६७ . सङ्गमवरुणाकुलगिर्यट्टहासजयन्तीचरित्रकाम्रककोट्टम् ।
२९.६७ . हैमपुरं नवमं स्यान्मध्ये तासां च चक्रिणी मुख्या ॥ ६७
२९.६८ . बीजं सा पीडयते रसशल्कविभागतोऽत्र कुण्डलिनी ।
२९.६८ . अध्युष्टपीठनेत्री कन्दस्था विश्वतो भ्रमति ॥ ६८
२९.६९ . इष्ट्वा चक्रोदयं त्वित्थं मध्ये पूज्या कुलेश्वरी ।
२९.६९ . सङ्कर्षिणी तदन्तान्ते संहाराप्यायकारिणी ॥ ६९
२९.७० . एकवीरा चक्रयुक्ता चक्रयामलगापि वा ।
२९.७० . ईशेन्द्राग्नियमक्रव्यात्कवायूदक्षु हासतः ॥ ७०
२९.७१ . त्रिकं त्रिकं यजेदेतद्भाविस्वत्रिकसंयुतम् ।
२९.७१ . हृत्कुण्डली भ्रुवोर्मध्यमेतदेव क्रमात्त्रयम् ॥ ७१
२९.७२ . श्मशानानि क्रमात्क्षेत्रभवं सद्योगिनीगणम् ।
२९.७२ . वस्वङ्गुलोन्नतानूर्ध्ववर्तुलान् क्षाममध्यकान् ॥ ७२
२९.७३ . रक्तवर्तीञ्श्रुतिदृशो दीपान्कुर्वीत सर्पिषा ।
२९.७३ . यत्किञ्चिदथवा मध्ये स्वानुष्ठानं प्रपूजयेत् ॥ ७३
२९.७४ . अद्वैतमेव न द्वैतमित्याज्ञा परमेशितुः ।
२९.७४ . सिद्धान्तवैष्णवाद्युक्ता मन्त्रा मलयुतास्ततः ॥ ७४
२९.७५ . तावत्तेजोऽसहिष्णुत्वान्निर्जीवाः स्युरिहाद्वये ।
२९.७५ . कलशं नेत्रबन्धादि मण्डलं स्रुक्स्रुवानलम् ॥ ७५
२९.७६ . हित्वात्र सिद्धिः सन्मद्ये पात्रे मध्ये कृशां यजेत् ।
२९.७६ . अहोरात्रमिमं यागं कुर्वतश्चापरेऽहनि ॥ ७६
२९.७७ . वीरभोज्ये कृतेऽवश्यं मन्त्राः सिद्ध्यन्त्ययत्नतः ।
२९.७७ . पीठस्तोत्रं पठेदत्र यागे भाग्यावहाह्वये ॥ ७७
२९.७८ . मूर्तीरेवाथवा युग्मरूपा वीरस्वरूपिणीः ।
२९.७८ . अवधूता निराचाराः पूजयेत्क्रमशो बुधः ॥ ७८
२९.७९ . एक एवाथ कौलेशः स्वयं भूत्वापि तावतीः ।
२९.७९ . शक्तीर्यामलयोगेन तर्पयेद्विश्वरूपवत् ॥ ७९
२९.८० . क्रमो नाम न कश्चित्स्यात्प्रकाशमयसंविदि ।
२९.८० . चिदभावो हि नास्त्येव तेनाकालं तु तर्पणम् ॥ ८०
२९.८१ . अत्र क्रमे भेदतरोः समूलमुन्मूलनादासनपक्षचर्चा ।
२९.८१ . पृथङ्न युक्ता परमेश्वरो हि स्वशक्तिधाम्नीव विशंश्रमीति ॥ ८१
२९.८२ . ततो जपः प्रकर्तव्यस्त्रिलक्षादिविभेदतः ।
२९.८२ . उक्तं श्रीयोगसञ्चारे स च चित्रस्वरूपकः ॥ ८२
२९.८३ . उदये सङ्गमे शान्तौ त्रिलक्षो जप उच्यते ।
२९.८३ . आस्ये गमागमे सूत्रे हंसाख्ये शैवयुग्मके ॥ ८३
२९.८४ . पञ्चलक्षा इमे प्रोक्ता दशांशं होममाचरेत् ।
२९.८४ . नेत्रे गमागमे वक्त्रे हंसे चैवाक्षसूत्रके ॥ ८४
२९.८५ . शिवशक्तिसमायोगे षड्लक्षो जप उच्यते ।
२९.८५ . नेत्रे गमागमे कर्णे हंसे वक्त्रे च भामिनि ॥ ८५
२९.८६ . हस्ते च युग्मके चैव जपः सप्तविधः स्मृतः ।
२९.८६ . नेत्रे गमागमे कर्णावास्यं गुह्यं च गुह्यकम् ॥ ८६
२९.८७ . शतारेषु च मध्यस्थं सहस्रारेषु भामिनि ।
२९.८७ . जप एष रुद्रलक्षो होमोऽप्यत्र दशांशतः ॥ ८७
२९.८८ . नेत्रे गमागमे कर्णौ मुखं ब्रह्मबिलान्तरम् ।
२९.८८ . स्तनौ हस्तौ च पादौ च गुह्यचक्रे द्विरभ्यसेत् ॥ ८८
२९.८९ . यत्र यत्र गतं चक्षुर्यत्र यत्र गतं मनः ।
२९.८९ . हंसस्तत्र द्विरभ्यस्यो विकासाकुञ्चनात्मकः ॥ ८९
२९.९० . स आत्मा मातृका देवी शिवो देहव्यवस्थितः ।
२९.९० . अन्यः सोऽन्योऽहमित्येवं विकल्पं नाचरेद्यतः ॥ ९०
२९.९१ . यो विल्पयते तस्य सिद्धिमुक्ती सुदूरतः ।
२९.९१ . अथ षोडशलक्षादिप्राणचारे पुरोक्तवत् ॥ ९१
२९.९२ . शुद्धाशुद्धविकल्पानां त्याग एकान्त उच्यते ।
२९.९२ . तत्रस्थः स्वयमेवैष जुहोति च जपत्यपि ॥ ९२
२९.९३ . जपः सञ्जल्पवृत्तिश्च नादामर्शस्वरूपिणी ।
२९.९३ . तदामृष्टस्य चिद्वह्नौ लयो होमः प्रकीर्तितः ॥ ९३
२९.९४ . आमर्शश्च पुरा प्रोक्तो देवीद्वादशकात्मकः ।
२९.९४ . द्वे अन्त्ये संविदौ तत्र लयरूपाहुतिक्रिया ॥ ९४
२९.९५ . दशान्यास्तदुपायायेत्येवं होमे दशांशताम् ।
२९.९५ . श्रीशम्भुनाथ आदिक्षत्त्रिकार्थाम्भोधिचन्द्रमाः ॥ ९५
२९.९६ . साकं बाह्यस्थया शक्त्या यदा त्वेष समर्चयेत् ।
२९.९६ . तदायं परमेशोक्तो रहस्यो भण्यते विधिः ॥ ९६
२९.९७ . उक्तं श्रीयोगसञ्चारे ब्रह्मचर्ये स्थितिं भजेत् ।
२९.९७ . आनन्दो ब्रह्म परमं तच्च देहे त्रिधा स्थितम् ॥ ९७
२९.९८ . उपकारि द्वयं तत्र फलमन्यत्तदात्मकम् ।
२९.९८ . ओष्ठ्यान्त्यत्रितयासेवी ब्रह्मचारी स उच्यते ॥ ९८
२९.९९ . तद्वर्जिता ये पशव आनन्दपरिवर्जिताः ।
२९.९९ . आनन्दकृत्त्रिमाहारास्तद्वर्जं चक्रयाजकाः ॥ ९९
२९.१०० . द्वयेऽपि निरये यान्ति रौरवे भीषणे त्विति ।
२९.१०० . शक्तेर्लक्षणमेतावत्तद्वतो ह्यविभेदिता ॥ १००
२९.१०१ . तादृशीं तेन तां कुर्यान्नतु वर्णाद्यपेक्षणम् ।
२९.१०१ . लौकिकालौकिकद्व्यात्मसङ्गात्तादात्म्यतोऽधिकात् ॥ १०१
२९.१०२ . कार्यहेतुसहोत्था सा त्रिधोक्ता शासने गुरोः ।
२९.१०२ . साक्षात्परम्परायोगात्तत्तुल्येति त्रिधा पुनः ॥ १०२
२९.१०३ . श्रीसर्वाचारहृदये तदेतदुपसंहृतम् ।
२९.१०३ . षडेताः शक्तयः प्रोक्ता भुक्तिमुक्तिफलप्रदाः ॥ १०३
२९.१०४ . द्वाभ्यां तु सृष्टिसंहारौ तस्मान्मेलकमुत्तमम् ।
२९.१०४ . तामाहृत्य मिथोऽभ्यर्च्य तर्पयित्वा परस्परम् ॥ १०४
२९.१०५ . अन्तरङ्गक्रमेणैव मुख्यचक्रस्य पूजनम् ।
२९.१०५ . यदेवानन्दसन्दोहि संविदो ह्यन्तरङ्गकम् ॥ १०५
२९.१०६ . तत्प्रधानं भवेच्चक्रमनुचक्रमतोऽपरम् ।
२९.१०६ . विकासात्तृप्तितः पाशोत्कर्तनात्कृतिशक्तितः ॥ १०६
२९.१०७ . चक्रं कसेश्चकेः कृत्या करोतेश्च किलोदितम् ।
२९.१०७ . यागश्च तर्पणं बाह्ये विकासस्तच्च कीर्त्यते ॥ १०७
२९.१०८ . चक्रानुचक्रान्तरगाच्छक्तिमत्परिकल्पितात् ।
२९.१०८ . प्राणगादप्यथानन्दस्यन्दिनोऽभ्यवहारतः ॥ १०८
२९.१०९ . गन्धधूपस्रगादेश्च बाह्यादुच्छलनं चितः ।
२९.१०९ . इत्थं स्वोचितवस्त्वंशैरनुचक्रेषु तर्पणम् ॥ १०९
२९.११० . कुर्वीयातामिहान्योन्यं मुख्यचक्रैकताकृते ।
२९.११० . उक्तं च त्रिशिरस्तन्त्रे विमलासनगोचरः ॥ ११०
२९.१११ . अक्षषट्कस्य मध्ये तु रुद्रस्थानं समाविशेत् ।
२९.१११ . निजनिजभोगाभोगप्रविकासिनिजस्वरूपपरिमर्शे ॥ १११
२९.११२ . क्रमशोऽनुचक्रदेव्यः संविच्चक्रं हि मध्यमं यान्ति ।
२९.११२ . स्वस्थतनोरपरस्य तु ता देहाधिष्ठितं विहाय यतः ॥ ११२
२९.११३ . आसत इति तदहंयुर्नो पूर्णो नापि चोच्छलति ।
२९.११३ . अनुचक्रदेवतात्मकमरीचिपरिपूरणाधिगतवीर्यम् ॥ ११३
२९.११४ . तच्छक्तिशक्तिमद्युगमन्योन्यसमुन्मुखं भवति ।
२९.११४ . तद्युगलमूर्ध्वधामप्रवेशसंस्पर्शजातसङ्क्षोभम् ॥ ११४
२९.११५ . क्षुभ्नात्यनुचक्राण्यपि तानि तदा तन्मयानि न पृथक्तु ।
२९.११५ . इत्थं यामलमेतद्गलितभिदासंकथं यदेव स्यात् ॥ ११५
२९.११६ . क्रमतारतम्ययोगात्सैव हि संविद्विसर्गसङ्घट्टः ।
२९.११६ . तद्ध्रुवधामानुत्तरमुभयात्मकजगदुदारसानन्दम् ॥ ११६
२९.११७ . नो शान्तं नाप्युदितं शान्तोदितसूतिकारणं परं कौलम् ।
२९.११७ . अनवच्छिन्नपदेप्सुस्तां संविदमात्मसात्सदा कुर्यात् ॥ ११७
२९.११८ . अनवच्छिन्नं परमार्थतो हि रूपं चितो देव्याः ।
२९.११८ . ईदृक्तादृक्प्रायप्रशमोदयभावविलयपरिकथया ॥ ११८
२९.११९ . अनवच्छिन्नं धाम प्रविशेद्वैसर्गिकं सुभगः ।
२९.११९ . शान्तोदितात्मकं द्वयमथ युगपदुदेति शक्तिशक्तिमतोः ॥ ११९
२९.१२० . रूपमुदितं परस्परधामगतं शान्तमात्मगतमेव ।
२९.१२० . उभयमपि वस्तुतः किल यामलमिति तथोदितं शान्तम् ॥ १२०
२९.१२१ . शक्तिस्तद्वदुचितां सृष्टिं पुष्णाति नो तद्वान् ।
२९.१२१ . शान्तोदितात्मकोभयरूपपरामर्शसाम्ययोगेऽपि ॥ १२१
२९.१२२ . प्रविकस्वरमध्यपदा शक्तिः शास्त्रे ततः कथिता ।
२९.१२२ . तस्यामेव कुलार्थं सम्यक्संचारयेद्गुरुस्तेन ॥ १२२
२९.१२३ . तद्द्वारेण च कथितक्रमेण संचारयेत नृषु ।
२९.१२३ . स्वशरीराधिकसद्भावभावितामिति ततः प्राह ॥ १२३
२९.१२४ . श्रीमत्कल्लटनाथः प्रोक्तसमस्तार्थलब्धये वाक्यम् ।
२९.१२४ . तन्मुख्यचक्रमुक्तं महेशिना योगिनीवक्त्रम् ॥ १२४
२९.१२५ . तत्रैष सम्प्रदायस्तस्मात्संप्राप्यते ज्ञानम् ।
२९.१२५ . तदिदमलेख्यं भणितं वक्त्राद्वक्त्रस्थमुक्तयुक्त्या च ॥ १२५
२९.१२६ . वक्त्रं प्रधानचक्रं स्वा संविल्लिख्यतां च कथम् ।
२९.१२६ . अथ सृष्टे द्वितयेऽस्मिन् शान्तोदितधाम्नि येऽनुसंदधते ॥ १२६
२९.१२७ . प्राच्यां विसर्गसत्तामनवच्छिदि ते पदे रूढाः ।
२९.१२७ . ये सिद्धिमाप्तुकामास्तेऽभ्युदितं रूपमाहरेयुरथो ॥ १२७
२९.१२८ . तेनैव पूजयेयुः संविन्नैकट्यशुद्धतमवपुषा ।
२९.१२८ . तदपिच मिथो हि वक्त्रात्प्रधानतो वक्त्रगं यतो भणितम् ॥ १२८
२९.१२९ . अजरामरपददानप्रवणं कुलसंज्ञितं परमम् ।
२९.१२९ . येऽप्यप्राप्तविबोधास्तेऽभ्युदितोत्फुल्लयागसंरूढाः ॥ १२९
२९.१३० . तत्परिकल्पितचक्रस्थदेवताः प्राप्नुवन्ति विज्ञानम् ।
२९.१३० . ते तत्र शक्तिचक्रे तेनैवानन्दरसमयेन बहिः ॥ १३०
२९.१३१ . दिक्षु चतसृषु प्रोक्तक्रमेण गणनाथतः प्रभृति सर्वम् ।
२९.१३१ . संपूज्य मध्यमपदे कुलेशयुग्मं त्वरात्रये देवीः ॥ १३१
२९.१३२ . बाह्ये प्रत्यरमथ किल चतुष्कमिति रश्मिचक्रमर्कारम् ।
२९.१३२ . अष्टकमष्टाष्टकमथ विविधं संपूजयेत्क्रमेण मुनिः ॥ १३२
२९.१३३ . निजदेहगते धामनि तथैव पूज्यं समभ्यस्येत् ।
२९.१३३ . यत्तच्छान्तं रूपं तेनाभ्यस्तेन हृदयसंवित्त्या ॥ १३३
२९.१३४ . शान्तं शिवपदमेति हि गलिततरङ्गार्णवप्रख्यम् ।
२९.१३४ . तच्छान्तपदाध्यासाच्चक्रस्थो देवतागणः सर्वः ॥ १३४
२९.१३५ . तिष्ठत्युपरतवृत्तिः शून्यालम्बी निरानन्दः ।
२९.१३५ . योऽप्यनुचक्रदृगादिस्वरूपभाक्सोऽपि यत्तदायत्तः ॥ १३५
२९.१३६ . तेनानन्दे मग्नस्तिष्ठत्यानन्दसाकाङ्क्षः ।
२९.१३६ . परतत्स्वरूपसङ्घट्टमन्तरेणैष करणरश्मिगणः ॥ १३६
२९.१३७ . आस्ते हि निःस्वरूपः स्वरूपलाभाय चोन्मुखितः ।
२९.१३७ . रणरणकरसान्निजरसभरितबहिर्भावचर्वणवशेन ॥ १३७
२९.१३८ . विश्रान्तिधाम किञ्चिल्लब्ध्वा स्वात्मन्यथार्पयते ।
२९.१३८ . तन्निजविषयार्पणतः पूर्णसमुच्छलितसंविदासारः ॥ १३८
२९.१३९ . अनुचक्रदेवतागणपरिपूरणजातवीर्यविक्षोभः ।
२९.१३९ . चक्रेश्वरोऽपि पूर्वोक्तयुक्तितः प्रोच्छलेद्रभसात् ॥ १३९
२९.१४० . त्रिविधो विसर्ग इत्थं सङ्घट्टः प्रोदितस्तथा शान्तः ।
२९.१४० . विसृजति यतो विचित्रः सर्गो विगतश्च यत्र सर्ग इति ॥ १४०
२९.१४१ . श्रीतत्त्वरक्षणे श्रीनिगमे त्रिशिरोमते च तत्प्रोक्तम् ।
२९.१४१ . कुण्डं शक्तिः शिवो लिङ्गं मेलकं परमं पदम् ॥ १४१
२९.१४२ . द्वाभ्यां सृष्टिः संहृतिस्तद्विसर्गस्त्रिविधो गमे ।
२९.१४२ . स्रोतोद्वयस्य निष्ठान्तमूर्ध्वाधश्चक्रबोधनम् ॥ १४२
२९.१४३ . विश्रामं च समावेशं सुषीणां मरुतां तथा ।
२९.१४३ . गतभेदं च यन्त्राणां सन्धीनां मर्मणामपि ॥ १४३
२९.१४४ . द्वासप्ततिपदे देहे सहस्रारे च नित्यशः ।
२९.१४४ . गत्यागत्यन्तरा वित्ती सङ्घट्टयति यच्छिवः ॥ १४४
२९.१४५ . तत्प्रयत्नात्सदा तिष्ठेत्सङ्घट्टे भैरवे पदे ।
२९.१४५ . उभयोस्तन्निराकारभावसंप्राप्तिलक्षणम् ॥ १४५
२९.१४६ . मात्राविभागरहितं सुस्फुटार्थप्रकाशकम् ।
२९.१४६ . अभ्यस्येद्भावसंवित्तिं सर्वभावनिवर्तनात् ॥ १४६
२९.१४७ . सूर्यसोमौ तु संरुध्य लयविक्षेपमार्गतः ।
२९.१४७ . एवं त्रिविधविमर्शावेशसमापत्तिधाम्नि य उदेति ॥ १४७
२९.१४८ . संवित्परिमर्शात्मा ध्वनिस्तदेवेह मन्त्रवीर्यं स्यात् ।
२९.१४८ . तत्रैवोदिततादृशफललाभसमुत्सुकः स्वकं मन्त्रम् ॥ १४८
२९.१४९ . अनुसन्धाय सदा चेदास्ते मन्त्रोदयं स वै वेत्ति ।
२९.१४९ . अत्रैव जपं कुर्यादनुचक्रैकत्वसंविदागमने ॥ १४९
२९.१५० . युगपल्लक्षविभेदप्रपञ्चितं नादवृत्त्यैव ।
२९.१५० . श्रीयोगसञ्चरेऽपिच मुद्रेयं योगिनीप्रिया परमा ॥ १५०
२९.१५१ . कोणत्रयान्तराश्रितनित्योन्मुखमण्डलच्छदे कमले ।
२९.१५१ . सततावियुतं नालं षोडशदलकमलकलितसन्मूलम् ॥ १५१
२९.१५२ . मध्यस्थनालगुम्फितसरोजयुगघट्टनक्रमादग्नौ ।
२९.१५२ . मध्यस्थपूर्णसुन्दरशशधरदिनकरकलौघसङ्घट्टात् ॥ १५२
२९.१५३ . त्रिदलारुणवीर्यकलासङ्गान्मध्येऽङ्कुरः सृष्टिः ।
२९.१५३ . इति शशधरवासरपतिचित्रगुसंघट्टमुद्रया झटिति ॥ १५३
२९.१५४ . सृष्ट्यादिक्रममन्तः कुर्वंस्तुर्ये स्थितिं लभते ।
२९.१५४ . एतत्खेचरमुद्रावेशेऽन्योन्यस्य शक्तिशक्तिमतोः ॥ १५४
२९.१५५ . पानोपभोगलीलाहासादिषु यो भवेद्विमर्शमयः ।
२९.१५५ . अव्यक्तध्वनिरावस्फोटश्रुतिनादनादान्तैः ॥ १५५
२९.१५६ . अव्युच्छिन्नानाहतरूपैस्तन्मन्त्रवीर्यं स्यात् ।
२९.१५६ . इति चक्राष्टकरूढः सहजं जपमाचरन् परे धाम्नि ॥ १५६
२९.१५७ . यद्भैरवाष्टकपदं तल्लभतेऽष्टककलाभिन्नम् ।
२९.१५७ . गमनागमनेऽवसितौ कर्णे नयने द्विलिङ्गसंपर्के ॥ १५७
२९.१५८ . तत्संमेलनयोगे देहान्ताख्ये च यामले चक्रे ।
२९.१५८ . कुचमध्यहृदयदेशादोष्ठान्तं कण्ठगं यदव्यक्तम् ॥ १५८
२९.१५९ . तच्चक्रद्वयमध्यगमाकर्ण्य क्षोभविगमसमये यत् ।
२९.१५९ . निर्वान्ति तत्र चैवं योऽष्टविधो नादभैरवः परमः ॥ १५९
२९.१६० . ज्योतिर्ध्वनिसमिरकृतः सा मान्त्री व्याप्तिरुच्यते परमा ।
२९.१६० . सकलाकलेशशून्यं कलाढ्यखमले तथा क्षपणकं च ॥ १६०
२९.१६१ . अन्तःस्थं कण्ठ्योष्ठ्यं चन्द्राद्व्याप्तिस्तथोन्मनान्तेयम् ।
२९.१६१ . एवं कर्मणि कर्मणि यत्र क्वापि स्मरन् व्याप्तिम् ॥ १६१
२९.१६२ . सततमलेपो जीवन्मुक्तः परभैरवीभवति ।
२९.१६२ . तादृङ्मेलककलिकाकलिततनुः कोऽपि यो भवेद्गर्भे ॥ १६२
२९.१६३ . उक्तः स योगिनीभूः स्वयमेव ज्ञानभाजनं रुद्रः ।
२९.१६३ . श्रीवीरावलिशास्त्रे बालोऽपि च गर्भगो हि शिवरूपः ॥ १६३
२९.१६४ . आदीयते यतः सारं तस्य मुख्यस्य चैष यत् ।
२९.१६४ . मुख्यश्च यागस्तेनायमादियाग इति स्मृतः ॥ १६४
२९.१६५ . तत्र तत्र च शास्त्रेऽस्य स्वरूपं स्तुतवान् विभुः ।
२९.१६५ . श्रीवीरावलिहार्देशखमतार्णववर्तिषु ॥ १६५
२९.१६६ . श्रीसिद्धोत्फुल्लमर्यादाहीनचर्याकुलादिषु ।
२९.१६६ . युग्मस्यास्य प्रसादेन व्रतयोगविवर्जितः ॥ १६६
२९.१६७ . सर्वदा स्मरणं कृत्वा आदियागैकतत्परः ।
२९.१६७ . शक्तिदेहे निजे न्यस्येद्विद्यां कूटमनुक्रमात् ॥ १६७
२९.१६८ . ध्यात्वा चन्द्रनिभं पद्ममात्मानं भास्करद्युतिम् ।
२९.१६८ . विद्यामन्त्रात्मकं पीठद्वयमत्रैव मेलयेत् ॥ १६८
२९.१६९ . न पठ्यते रहस्यत्वात्स्पष्टैः शब्दैर्मया पुनः ।
२९.१६९ . कुतूहली तूक्तशास्त्रसंपाठादेव लक्षयेत् ॥ १६९
२९.१७० . यद्भजन्ते सदा सर्वे यद्वान् देवश्च देवता ।
२९.१७० . तच्चक्रं परमं देवीयागादौ संनिधापकम् ॥ १७०
२९.१७१ . देह एव परं लिङ्गं सर्वतत्त्वात्मकं शिवम् ।
२९.१७१ . देवताचक्रसंजुष्टं पूजाधाम तदुत्तमम् ॥ १७१
२९.१७२ . तदेव मण्डलं मुख्यं त्रित्रिशूलाब्जचक्रखम् ।
२९.१७२ . तत्रैव देवताचक्रं बहिरन्तः सदा यजेत् ॥ १७२
२९.१७३ . स्वस्वमन्त्रपरामर्शपूर्वं तज्जन्मभी रसैः ।
२९.१७३ . आनन्दबहुलैः सृष्टिसंहारविधिना स्पृशेत् ॥ १७३
२९.१७४ . तत्स्पर्शरभसोद्बुद्धसंविच्चक्रं तदीश्वरः ।
२९.१७४ . लभते परमं धाम तर्पिताशेषदैवतः ॥ १७४
२९.१७५ . अनुयागोक्तविधिना द्रव्यैर्हृदयहारिभिः ।
२९.१७५ . तथैव स्वस्वकामर्शयोगादन्तः प्रतर्पयेत् ॥ १७५
२९.१७६ . कृत्वाधारधरां चमत्कृतिरसप्रोक्षाक्षणक्षालितामात्तैर्मानसतः स्वभावकुसुमैः स्वामोदसन्दोहिभिः ।
२९.१७६ . आनन्दामृतनिर्भरस्वहृदयानर्घार्घपात्रक्रमात्त्वां देव्या सह देहदेवसदने देवार्चयेऽहर्निशम् ॥ १७६
२९.१७७ . श्रीवीरावल्यमर्यादप्रभृतौ शास्त्रसञ्चये ।
२९.१७७ . स एष परमो यागः स्तुतः शीतांशुमौलिना ॥ १७७
२९.१७८ . अथवा प्राणवृत्तिस्थं समस्तं देवतागणम् ।
२९.१७८ . पश्येत्पूर्वोक्तयुक्त्यैव तत्रैवाभ्यर्चयेद्गुरुः ॥ १७८
२९.१७९ . प्राणाश्रितानां देवीनां ब्रह्मनासादिभेदिभिः ।
२९.१७९ . करन्ध्रैर्विशतापानचान्द्रचक्रेण तर्पणम् ॥ १७९
२९.१८० . एवं प्राणक्रमेणैव तर्पयेद्देवतागणम् ।
२९.१८० . अचिरात्तत्प्रसादेन ज्ञानसिद्धीरथाश्नुते ॥ १८०
२९.१८१ . संविन्मात्रस्थितं देवीचक्रं वा संविदर्पणात् ।
२९.१८१ . विश्वाभोगप्रयोगेण तर्पणीयं विपश्चिता ॥ १८१
२९.१८२ . यत्र सर्वे लयं यान्ति दह्यन्ते तत्त्वसञ्चयाः ।
२९.१८२ . तां चितिं पश्य कायस्थां कालानलसमप्रभाम् ॥ १८२
२९.१८३ . शून्यरूपे श्मशानेऽस्मिन् योगिनीसिद्धसेविते ।
२९.१८३ . क्रीडास्थाने महारौद्रे सर्वास्तमितविग्रहे ॥ १८३
२९.१८४ . स्वरश्मिमण्डलाकीर्णे ध्वंसितध्वान्तसन्ततौ ।
२९.१८४ . सर्वैर्विकल्पैर्निर्मुक्ते आनन्दपदकेवले ॥ १८४
२९.१८५ . असंख्यचितिसंपूर्णे श्मशाने चितिभीषणे ।
२९.१८५ . समस्तदेवताधारे प्रविष्टः को न सिद्ध्यति ॥ १८५
२९.१८६ . श्रीमद्वीरावलीशास्त्रे इत्थं प्रोवाच भैरवी ।
२९.१८६ . इत्थं यागं विधायादौ तादृशौचित्यभागिनम् ॥ १८६
२९.१८७ . लक्षैकीयं स्वशिष्यं तं दीक्षयेत्तादृशि क्रमे ।
२९.१८७ . रुद्रशक्त्या तु तं प्रोक्ष्य देवाभ्याशे निवेशयेत् ॥ १८७
२९.१८८ . भुजौ तस्य समालोक्य रुद्रशक्त्या प्रदीपयेत् ।
२९.१८८ . तयैवास्यार्पयेत्पुष्पं करयोर्गन्धदिग्धयोः ॥ १८८
२९.१८९ . निरालम्बौ तु तौ तस्य स्थापयित्वा विचिन्तयेत् ।
२९.१८९ . रुद्रशक्त्याकृष्यमाणौ दीप्तयाङ्कुशरूपया ॥ १८९
२९.१९० . ततः स स्वयमादाय वस्त्रं बद्धदृशिर्भवेत् ।
२९.१९० . स्वयं च पातयेत्पुष्पं तत्पाताल्लक्षयेत्कुलम् ॥ १९०
२९.१९१ . ततोऽस्य मुखमुद्धाट्य पादयोः प्रणिपातयेत् ।
२९.१९१ . हस्तयोर्मूर्ध्नि चाप्यस्य देवीचक्रं समर्चयेत् ॥ १९१
२९.१९२ . आकर्ष्याकर्षकत्वेन प्रेर्यप्रेरकभावतः ।
२९.१९२ . उक्तं श्रीरत्नमालायां नाभिं दण्डेन संपुटम् ॥ १९२
२९.१९३ . वामभूषणजङ्घाभ्यां नितम्बेनाप्यलङ्कृतम् ।
२९.१९३ . शिष्यहस्ते पुष्पभृते चोदनास्त्रं तु योजयेत् ॥ १९३
२९.१९४ . यावत्स स्तोभमायातः स्वयं पतति मूर्धनि ।
२९.१९४ . शिवहस्तः स्वयं सोऽयं सद्यःप्रत्ययकारकः ॥ १९४
२९.१९५ . अनेनैव प्रयोगेण चरुकं ग्राहयेद्गुरुः ।
२९.१९५ . शिष्येण दन्तकाष्ठं च तत्पातः प्राग्वदेव तु ॥ १९५
२९.१९६ . करस्तोभो नेत्रपटग्रहात्प्रभृति यः किल ।
२९.१९६ . दन्तकाष्ठसमादानपर्यन्तस्तत्र लक्षयेत् ॥ १९६
२९.१९७ . तीव्रमन्दादिभेदेन शक्तिपातं तथाविधम् ।
२९.१९७ . इत्येष समयी प्रोक्तः श्रीपूर्वे करकम्पतः ॥ १९७
२९.१९८ . समयी तु करस्तोभादिति श्रीभोगहस्तके ।
२९.१९८ . चर्वेव वा गुरुर्दद्याद्वामामृतपरिप्लुतम् ॥ १९८
२९.१९९ . निःशङ्कं ग्रहणाच्छक्तिगोत्रो मायोज्झितो भवेत् ।
२९.१९९ . सकम्पस्त्वाददानः स्यात्समयी वाचनादिषु ॥ १९९
२९.२०० . कालान्तरेऽध्वसंशुद्ध्या पालनात्समयस्थितेः ।
२९.२०० . सिद्धिपात्रमिति श्रीमदानन्देश्वर उच्यते ॥ २००
२९.२०१ . यदा तु पुत्रकं कुर्यात्तदा दीक्षां समाचरेत् ।
२९.२०१ . उक्तं श्रीरत्नमालायां नादिफान्तां ज्वलत्प्रभाम् ॥ २०१
२९.२०२ . न्यस्येच्छिखान्तं पतति तेनात्रेदृक्क्रमो भवेत् ।
२९.२०२ . प्रोक्षितस्य शिशोर्न्यस्तप्रोक्तशोध्याध्वपद्धतेः ॥ २०२
२९.२०३ . ऋजुदेहजुषः शक्तिं पादान्मूर्धान्तमागताम् ।
२९.२०३ . पाशान्दहन्तीं संदीप्तां चिन्तयेत्तन्मयो गुरुः ॥ २०३
२९.२०४ . उपविश्य ततस्तस्य मूलशोध्यात्प्रभृत्यलम् ।
२९.२०४ . अन्तशोध्यावसानान्तां दहन्तीं चिन्तयेत्क्रमात् ॥ २०४
२९.२०५ . एवं सर्वाणि शोध्यानि तत्त्वादीनि पुरोक्तवत् ।
२९.२०५ . दग्ध्वा लीनां शिवे ध्यायेन्निष्कले सकलेऽथवा ॥ २०५
२९.२०६ . योगिना योजिता मार्गे सजातीयस्य पोषणम् ।
२९.२०६ . कुरुते निर्दहत्यन्तद्भिन्नजातिकदम्बकम् ॥ २०६
२९.२०७ . अनया शोध्यमानस्य शिशोस्तीव्रादिभेदतः ।
२९.२०७ . शक्तिपाताच्चितिव्योमप्राणनान्तर्बहिस्तनूः ॥ २०७
२९.२०८ . आविशन्ती रुद्रशक्तिः क्रमात्सूते फलं त्विदम् ।
२९.२०८ . आनन्दमुद्भवं कम्पं निद्रां घूर्णिं च देहगाम् ॥ २०८
२९.२०९ . एवं स्तोभितपाशस्य योजितस्यात्मनः शिवे ।
२९.२०९ . शेषभोगाय कुर्वीत सृष्टिं संशुद्धतत्त्वगाम् ॥ २०९
२९.२१० . अथवा कस्यचिन्नैवमावेशस्तद्दहेदिमम् ।
२९.२१० . बहिरन्तश्चोक्तशक्त्या पतेदित्थं स भूतले ॥ २१०
२९.२११ . यस्य त्वेवमपि स्यान्न तमत्रोपलवत्त्यजेत् ।
२९.२११ . अथ सप्रत्ययां दीक्षां वक्ष्ये तुष्टेन धीमता ॥ २११
२९.२१२ . शंभुनाथेनोपदिष्टां दृष्टां सद्भावशासने ।
२९.२१२ . सुधाग्निमरुतो मन्दपरकालाग्निवायवः ॥ २१२
२९.२१३ . वह्निसौधासुकूटाग्निवायुः सर्वे सषष्ठकाः ।
२९.२१३ . एतत्पिण्डत्रयं स्तोभकारि प्रत्येकमुच्यते ॥ २१३
२९.२१४ . शक्तिबीजं स्मृतं यच्च न्यस्येत्सार्वाङ्गिकं तु तत् ।
२९.२१४ . हृच्चक्रे न्यस्यते मन्त्रो द्वादशस्वरभूषितः ॥ २१४
२९.२१५ . जपाकुसुमसंकाशं चैतन्यं तस्य मध्यतः ।
२९.२१५ . वायुना प्रेरितं चक्रं वह्निना परिदीपितम् ॥ २१५
२९.२१६ . तद्ध्यायेच्च जपेन्मन्त्रं नामान्तरितयोगतः ।
२९.२१६ . निमेषार्धात्तु शिष्यस्य भवेत्स्तोभो न संशयः ॥ २१६
२९.२१७ . आत्मानं प्रेक्षते देवि तत्त्वे तत्त्वे नियोजितः ।
२९.२१७ . यावत्प्राप्तः परं तत्त्वं तदा त्वेष न पश्यति ॥ २१७
२९.२१८ . अनेन क्रमयोगेन सर्वाध्वानं स पश्यति ।
२९.२१८ . अथवा सर्वशास्त्राण्यप्युद्ग्राहयति तत्क्षणात् ॥ २१८
२९.२१९ . पृथक्तत्त्वविधौ दीक्षां योग्यतावशवर्तिनः ।
२९.२१९ . तत्त्वाभ्यासविधानेन सिद्धयोगी समाचरेत् ॥ २१९
२९.२२० . इति संदीक्षितस्यास्य मुमुक्षोः शेषवर्तने ।
२९.२२० . कुलक्रमेष्टिरादेश्या पञ्चावस्थासमन्विता ॥ २२०
२९.२२१ . जाग्रदादिषु संवित्तिर्यथा स्यादनपायिनी ।
२९.२२१ . कुलयागस्तथादेश्यो योगिनीमुखसंस्थितः ॥ २२१
२९.२२२ . सर्वं जाग्रति कर्तव्यं स्वप्ने प्रत्येकमन्त्रगम् ।
२९.२२२ . निवार्य सुप्ते मूलाख्यः स्वशक्तिपरिबृंहितः ॥ २२२
२९.२२३ . तुर्ये त्वेकैव दूत्याख्या तदतीते कुलेशिता ।
२९.२२३ . स्वशक्तिपरिपूर्णानामित्थं पूजा प्रवर्तते ॥ २२३
२९.२२४ . पिण्डस्थादि च पूर्वोक्तं सर्वातीतावसानकम् ।
२९.२२४ . अवस्थापञ्चकं प्रोक्तभेदं तस्मै निरूपयेत् ॥ २२४
२९.२२५ . साधकस्य बुभुक्षोस्तु सम्यग्योगाभिषेचनम् ।
२९.२२५ . तत्रेष्ट्वा विभवैर्देवं हेमादिमयमव्रणम् ॥ २२५
२९.२२६ . दीपाष्टकं रक्तवर्तिसर्पिषापूर्य बोधयेत् ।
२९.२२६ . कुलाष्टकेन तत्पूज्यं शङ्खे चापि कुलेश्वरौ ॥ २२६
२९.२२७ . आनन्दामृतसंपूर्णे शिवहस्तोक्तवर्त्मना ।
२९.२२७ . तेनाभिषिञ्चेत्तं पश्चात्स कुर्यान्मन्त्रसाधनम् ॥ २२७
२९.२२८ . आचार्यस्याभिषेकोऽयमधिकारान्वितः स तु ।
२९.२२८ . कुर्यात्पिष्टादिभिश्चास्य चतुष्षष्टिं प्रदीपकान् ॥ २२८
२९.२२९ . अष्टाष्टकेन पूज्यास्ते मध्ये प्राग्वत्कुलेश्वरौ ।
२९.२२९ . शिवहस्तोक्तयुक्त्यैव गुरुमप्यभिषेचयेत् ॥ २२९
२९.२३० . अभिषिक्ताविमावेवं सर्वयोगिगणेन तु ।
२९.२३० . विदितौ भवतस्तत्र गुरुर्मोक्षप्रदो भवेत् ॥ २३०
२९.२३१ . तात्पर्यमस्य पादस्य स सिद्धीः संप्रयच्छति ।
२९.२३१ . गुरुर्यः साधकः प्राक्स्यादन्यो मोक्षं ददात्यलम् ॥ २३१
२९.२३२ . अनयोः कथयेज्ज्ञानं त्रिविधं सर्वमप्यलम् ।
२९.२३२ . स्वकीयाज्ञां च वितरेत्स्वक्रियाकरणं प्रति ॥ २३२
२९.२३३ . षट्कं कारणसंज्ञं यत्तथा यः परमः शिवः ।
२९.२३३ . साकं भैरवनाथेन तदष्टकमुदाहृतम् ॥ २३३
२९.२३४ . प्रत्येकं तस्य सार्वात्म्यं पश्यंस्तां वृत्तिमात्मगाम् ।
२९.२३४ . चक्षुरादौ संक्रमयेद्यत्र यत्रेन्द्रिये गुरुः ॥ २३४
२९.२३५ . स एव पूर्णैः कलशैरभिषेकः परः स्मृतः ।
२९.२३५ . विना बाह्यैरपीत्युक्तं श्रीवीरावलिभैरवे ॥ २३५
२९.२३६ . सद्य एव तु भोगेप्सोर्योगात्सिद्धतमो गुरुः ।
२९.२३६ . कुर्यात्सद्यस्तथाभीष्टफलदं वेधदीक्षणम् ॥ २३६
२९.२३७ . वेधदीक्षा च बहुधा तत्र तत्र निरूपिता ।
२९.२३७ . सा चाभ्यासवता कार्या येनोर्ध्वोर्ध्वप्रवेशतः ॥ २३७
२९.२३८ . शिष्यस्य चक्रसंभेदप्रत्ययो जायते ध्रुवः ।
२९.२३८ . येनाणिमादिका सिद्धिः श्रीमालायां च चोदिता ॥ २३८
२९.२३९ . ऊर्ध्वचक्रदशालाभे पिशाचावेश एव सा ।
२९.२३९ . मन्त्रनादबिन्दुशक्तिभुजङ्गमपरात्मिका ॥ २३९
२९.२४० . षोढा श्रीगह्वरे वेधदीक्षोक्ता परमेशिना ।
२९.२४० . ज्वालाकुलं स्वशास्त्रोक्तं चक्रमष्टारकादिकम् ॥ २४०
२९.२४१ . ध्यात्वा तेनास्य हृच्चक्रवेधनान्मन्त्रवेधनम् ।
२९.२४१ . आकारं नवधा देहे न्यस्य संक्रमयेत्ततः ॥ २४१
२९.२४२ . न्यासयोगेन शिष्याय दीप्यमानं महार्चिषम् ।
२९.२४२ . पाशस्तोभात्ततस्तस्य परतत्त्वे तु योजनम् ॥ २४२
२९.२४३ . इति दीक्षोत्तरे दृष्टो विधिर्मे शंभुनोदितः ।
२९.२४३ . नादोच्चारेण नादाख्यः सृष्टिक्रमनियोगतः ॥ २४३
२९.२४४ . नादेन वेधयेच्चित्तं नादवेध उदीरितः ।
२९.२४४ . बिन्दुस्थानगतं चित्तं भ्रूमध्यपथसंस्थितम् ॥ २४४
२९.२४५ . हृल्लक्ष्ये वा महेशानि बिन्दुं ज्वालाकुलप्रभम् ।
२९.२४५ . तेन संबोधयेत्साध्यं बिन्द्वाख्योऽयं प्रकीर्तितः ॥ २४५
२९.२४६ . शाक्तं शक्तिमदुच्चाराद्गन्धोच्चारेण सुन्दरि ।
२९.२४६ . शृङ्गाटकासनस्थं तु कुटिलं कुण्डलाकृतिम् ॥ २४६
२९.२४७ . अनुच्चारेण चोच्चार्य वेधयेन्निखिलं जगत् ।
२९.२४७ . एवं भ्रमरवेधेन शाक्तवेध उदाहृतः ॥ २४७
२९.२४८ . सा चैव परमा शक्तिरानन्दप्रविकासिनी ।
२९.२४८ . जन्मस्थानात्परं याति फणपञ्चकभूषिता ॥ २४८
२९.२४९ . कलास्तत्त्वानि नन्दाद्या व्योमानि च कुलानि च ।
२९.२४९ . ब्रह्मादिकारणान्यक्षाण्येव सा पञ्चकात्मिका ॥ २४९
२९.२५० . एवं पञ्चप्रकारा सा ब्रह्मस्थानविनिर्गता ।
२९.२५० . ब्रह्मस्थाने विशन्ती तु तडिल्लीना विराजते ॥ २५०
२९.२५१ . प्रविष्टा वेधयेत्कायमात्मानं प्रतिभेदयेत् ।
२९.२५१ . एवं भुजङ्गवेधस्तु कथितो भैरवागमे ॥ २५१
२९.२५२ . तावद्भावयते चित्तं यावच्चित्तं क्षयं गतम् ।
२९.२५२ . क्षीणे चित्ते सुरेशानि परानन्द उदाहृतः ॥ २५२
२९.२५३ . नेन्द्रियाणि न वै प्राणा नान्तःकरणगोचरः ।
२९.२५३ . न मनो नापि मन्तव्यं न मन्ता न मनिक्रिया ॥ २५३
२९.२५४ . सर्वभावपरिक्षीणः परवेध उदाहृतः ।
२९.२५४ . मनुशक्तिभुवनरूपज्ञापिण्डस्थाननाडिपरभेदात् ॥ २५४
२९.२५५ . नवधा कलयन्त्यन्ये वेदं गुरवो रहस्यविदः ।
२९.२५५ . मायागर्भाग्निवर्णौघयुक्ते त्र्यश्रिणि मण्डले ॥ २५५
२९.२५६ . ध्यात्वा ज्वालाकरालेन तेन ग्रन्थीन् विभेदयेत् ।
२९.२५६ . पुष्पैर्हन्याद्योजयेच्च परे मन्त्राभिधो विधिः ॥ २५६
२९.२५७ . नाड्याविश्यान्यतरया चैतन्यं कन्दधामनि ।
२९.२५७ . पिण्डीकृत्य परिभ्रम्य पञ्चाष्टशिखया हठात् ॥ २५७
२९.२५८ . शक्तिशूलाग्रगमितं क्वापि चक्रे नियोजयेत् ।
२९.२५८ . शक्त्येति शाक्तो वेधोऽयं सद्यःप्रत्ययकारकः ॥ २५८
२९.२५९ . आधारान्निर्गतया शिखया ज्योत्स्नावदातया रभसात् ।
२९.२५९ . अङ्गुष्ठमूलपीठक्रमेण शिष्यस्य लीनया व्योम्नि ॥ २५९
२९.२६० . देहं स्वच्छीकृत्य क्षादीनान्तान् स्मरन्पुरोक्तपुर्योघान् ।
२९.२६० . निजमण्डलनिर्ध्यानात्प्रतिबिम्बयते भुवनवेधः ॥ २६०
२९.२६१ . भ्रूमध्योदितबैन्दवधामान्तः कांचिदाकृतिं रुचिराम् ।
२९.२६१ . तादात्म्येन ध्यायेच्छिष्यं पश्चाच्च तन्मयीकुर्यात् ॥ २६१
२९.२६२ . इति रूपवेध उक्तः सा चेहाकृतिरुपैति दृश्यत्वम् ।
२९.२६२ . अन्ते तत्सायुज्यं शिष्यश्चायाति तन्मयीभूतः ॥ २६२
२९.२६३ . विज्ञानमष्टधा यद्ध्राणादिकबुद्धिसंज्ञकरणान्तः ।
२९.२६३ . तत्स्वस्वनाडिसूत्रक्रमेण संचारयेच्छिष्ये ॥ २६३
२९.२६४ . अभिमानदार्ढ्यबन्धक्रमेण विज्ञानसंज्ञको वेधः ।
२९.२६४ . हृदयव्योमनि सद्यो दिव्यज्ञानार्कसमुदयं धत्ते ॥ २६४
२९.२६५ . पिण्डः परः कलात्मा सूक्ष्मः पुर्यष्टको बहिः स्थूलः ।
२९.२६५ . छायात्मा स पराङ्मुख आदर्शादौ च संमुखो ज्ञेयः ॥ २६५
२९.२६६ . इति यः पिण्डविभेदस्तं रभसादुत्तरोत्तरे शमयेत् ।
२९.२६६ . तत्तद्नलने क्रमशः परमपदं पिण्डवेधेन ॥ २६६
२९.२६७ . यद्यद्देहे चक्रं तत्र शिशोरेत्य विश्रमं क्रमशः ।
२९.२६७ . उज्ज्वलयेत्तच्चक्रं स्थानाख्यस्तत्फलप्रदो वेधः ॥ २६७
२९.२६८ . नाड्यः प्रधानभूतास्तिस्रोऽन्यास्तद्गतास्त्वसंख्येयाः ।
२९.२६८ . एकीकारस्ताभिर्नाडीवेधोऽत्र तत्फलकृत् ॥ २६८
२९.२६९ . अभिलषितनाडिवाहो मुख्याभिश्चक्षुरादिनिष्ठाभिः ।
२९.२६९ . अद्बोधप्राप्तिः स्यान्नाडीवेधे विचित्रबहुरूपा ॥ २६९
२९.२७० . लाङ्गूलाकृतिबलवत्स्वनाडिसंवोष्टितामपरनाडीम् ।
२९.२७० . आस्फोट्य सिद्धमपि भुवि पातयति हठान्महायोगी ॥ २७०
२९.२७१ . परवेधं समस्तेषु चक्रेष्वद्वैतमामृशन् ।
२९.२७१ . परं शिवं प्रकुर्वीत शिवतापत्तिदो गुरुः ॥ २७१
२९.२७२ . श्रीमद्वीरावलिकुले तथा चेत्थं निरूपितम् ।
२९.२७२ . अभेद्यं सर्वथा ज्ञेयं मध्यं ज्ञात्वा न लिप्यते ॥ २७२
२९.२७३ . तद्विभागक्रमे सिद्धः स गुरुर्मोचयेत्पशून् ।
२९.२७३ . गुरोरग्रे विशेच्छिष्यो वक्त्रं वक्त्रे तु वेधयेत् ॥ २७३
२९.२७४ . रूपं रूपे तु विषयैर्यावत्समरसीभवेत् ।
२९.२७४ . चित्ते समरसीभूते द्वयोरौन्मनसी स्थितिः ॥ २७४
२९.२७५ . उभयोश्चोन्मनोगत्या तत्काले दीक्षितो भवेत् ।
२९.२७५ . शशिभास्करसंयोगे जीवस्तन्मयतां व्रजेत् ॥ २७५
२९.२७६ . अत्र ब्रह्मादयो देवा मुक्तये मोक्षकाङ्क्षिणः ।
२९.२७६ . निरुध्य रश्मिचक्रं स्वं भोगमोक्षावुभावपि ॥ २७६
२९.२७७ . ग्रसते यदि तद्दीक्षा शार्वीयं परिकीर्तिता ।
२९.२७७ . स एष मोक्षः कथितो निःस्पन्दः सर्वजन्तुषु ॥ २७७
२९.२७८ . अग्नीषोमकलाघातसङ्घातात्स्पन्दनं हरेत् ।
२९.२७८ . बाह्यं प्राणं बाह्यगतं तिमिराकारयोगतः ॥ २७८
२९.२७९ . निर्यातं रोमकूपैस्तु भ्रमन्तं सर्वकारणैः ।
२९.२७९ . मध्यं निर्लक्ष्यमास्थाय भ्रमयेद्विसृजेत्ततः ॥ २७९
२९.२८० . संघट्टोत्पाटयोगेन वेधयेद्ग्रन्थिपञ्चकम् ।
२९.२८० . संघट्टवृत्तियुगलं मध्यधाम विचिन्तयेत् ॥ २८०
२९.२८१ . नात्मव्योमबहिर्मन्त्रदेहसंधानमाचरेत् ।
२९.२८१ . दीक्षेयं सर्वजन्तूनां शिवतापत्तिदायिका ॥ २८१
२९.२८२ . दीक्षान्ते दीपकान् पक्त्वा समस्तैः साधकैः सह ।
२९.२८२ . चरुः प्राश्यः कुलाचार्यैर्महापातकनाशनः ॥ २८२
२९.२८३ . इति श्रीरत्नमालायामूनाधिकविधिस्तु यः ।
२९.२८३ . स एव पातकं तस्य प्रशमोऽयं प्रकीर्तितः ॥ २८३
२९.२८४ . परेऽहनि गुरोः कार्यो यागस्तेन विना यतः ।
२९.२८४ . न विधिः पूर्णतां याति कुर्याद्यत्नेन तं ततः ॥ २८४
२९.२८५ . येन येन गुरुस्तुष्येत्तत्तदस्मै निवेदयेत् ।
२९.२८५ . चक्रचर्यान्तरालेऽस्या विधिः संचार उच्याते ॥ २८५
२९.२८६ . अलिपात्रं सुसंपूर्णं वीरेन्द्रकरसंस्थितम् ।
२९.२८६ . अवलोक्य परं ब्रह्म तत्पिवेदाज्ञया गुरोः ॥ २८६
२९.२८७ . तर्पयित्वा तु भूतानि गुरवे विनिवेदयेत् ।
२९.२८७ . कृत्वा भुवि गुरुं नत्वादाय संतर्प्य खेचरीः ॥ २८७
२९.२८८ . स्वं मन्त्रं तच्च वन्दित्वा दूतीं गणप्तिं गुरून् ।
२९.२८८ . क्षेत्रपं वीरसङ्घातं गुर्वादिक्रमशस्ततः ॥ २८८
२९.२८९ . वीरस्पृष्टं स्वयं द्रव्यं पिवेन्नैवान्यथा क्वचित् ।
२९.२८९ . परब्रह्मण्यवेत्तारोऽगमागमविवर्जिताः ॥ २८९
२९.२९० . लोभमोहमदक्रोधरागमायाजुषश्च ये ।
२९.२९० . तैः साकं न च कर्तव्यमेतच्छ्रेयोर्थिनात्मनि ॥ २९०
२९.२९१ . यागादौ यागमध्ये च यागान्ते गुरुपूजने ।
२९.२९१ . नैमित्तिकेषु प्रोक्तेषु शिष्यः कुर्यादिमं विधिम् ॥ २९१
२९.२९२ . इति रहस्यविधिः परिचर्चितो गुरुमुखानुभवैः सुपरिस्फुटः ।

च्३० अथ श्रीतन्त्रालोके त्रिंशमाह्निकम्

३०.१ . अथ यथोचितमन्त्रकदम्बकं त्रिककुलक्रमयोगि निरूप्यते ।
३०.१ . तावद्विमर्शानारूढधियां तात्सिद्धये क्रमात् ॥ १
३०.२ . प्रतिबुद्धा हि ते मन्त्रा विमर्शैकस्वभावकाः ।
३०.२ . स्वतन्त्रस्यैव चिद्धाम्नः स्वातन्त्र्यात्कर्तृतामयाः ॥ २
३०.३ . यमाविशन्ति चाचार्यं तं तादात्म्यनिरूढितः ।
३०.३ . स्वतन्त्रीकुर्वते यान्ति करणान्यपि कर्तृताम् ॥ ३
३०.४ . आधारशक्तौ ह्रीं पृथ्वीप्रभृतौ तु चतुष्टये ।
३०.४ . क्ष्लां क्ष्वीं वं क्षमिति प्राहुः क्रमाद्वर्णचतुष्टयम् ॥ ४
३०.५ . हं नाले यं तथा रं लं वं धर्मादिचतुष्टये ।
३०.५ . ऋं ॠं ळं ळॢं चतुष्के च विपरीतक्रमाद्भवेत् ॥ ५
३०.६ . ओमौं हस्त्रयमित्येतद्विद्यामायाकलात्रये ।
३०.६ . अनुस्वारविसर्गौ च विद्येशेश्वरतत्त्वयोः ॥ ६
३०.७ . कादिभान्ताः केसरेषु प्राणोऽष्टस्वरसंयुतः ।
३०.७ . सबिन्दुको दलेष्वष्टस्वथ स्वं नाम दीपितम् ॥ ७
३०.८ . शक्तीनां नवकस्य स्याच्छषसा मण्डलत्रये ।
३०.८ . सबिन्दुकाः क्ष्मं प्रेते ज्रं शूलशृङ्गेषु कल्पयेत् ॥ ८
३०.९ . पृथगासनपूजायां क्रमान्मन्त्रा इमे स्मृताः ।
३०.९ . संक्षेपपूजने तु प्रागाद्यमन्त्यं च बीजकम् ॥ ९
३०.१० . आदायाधारशक्त्यादिशूलशृङ्गान्तमर्चयेत् ।
३०.१० . अग्निमारुतपृथ्व्यम्बुसषष्ठस्वरबिन्दुकम् ॥ १०
३०.११ . रतिशेखरमन्त्रोऽस्य वक्त्राङ्गं ह्रस्वदीर्घकैः ।
३०.११ . अग्निप्राणाग्निसंहारकालेन्द्राम्बुसमीरणाः ॥ ११
३०.१२ . सषष्ठस्वरबिर्न्द्वधचन्द्राद्याः स्युर्नवात्मनः ।
३०.१२ . बिन्दुनादादिका व्याप्तिः श्रीमत्त्रैशिरसे मते ॥ १२
३०.१३ . क्षेपाक्रान्तिचिदुद्बोधदीपनस्थापनान्यथ ।
३०.१३ . तत्संवित्तिस्तदापत्तिरिति संज्ञाभिशब्दिता ॥ १३
३०.१४ . एतावती महाव्याप्तिर्मूर्तित्वेनात्र कीर्तिता ।
३०.१४ . परिणामस्तल्लयश्च नमस्कारः स उच्यते ॥ १४
३०.१५ . एष त्र्यर्णोज्झितोऽधस्ताद्दीर्घैः षड्भिः स्वरैर्युतः ।
३०.१५ . षडङ्गानि हृदादीनि वक्त्राण्यस्य च कल्पयेत् ॥ १५
३०.१६ . क्षयरवलबीजैस्तु दीप्तैर्बिन्दुविभूषितैः ।
३०.१६ . झकारसंहृतिप्राणाः सषष्ठस्वरबिन्दुकाः ॥ १६
३०.१७ . एष भैरवसद्मावश्चन्द्रार्धादिविभूषितः ।
३०.१७ . मातृकामालिनीमन्त्रौ प्रागेव समुदाहृतौ ॥ १७
३०.१८ . ओंकारोऽथ चतुर्थ्यन्ता संज्ञा नतिरिति क्रमात् ।
३०.१८ . गणेशादिषु मन्त्रः स्याद्बीजं येषु न चोदितम् ॥ १८
३०.१९ . नामाद्यक्षरमाकारबिन्दुचन्द्रादिदीपितम् ।
३०.१९ . सर्वेषामेव बीजानां तच्चतुर्दशषष्ठयुक् ॥ १९
३०.२० . आमन्त्रितान्यघोर्यादित्रितयस्य क्रमोदितैः ।
३०.२० . बीजैर्विसर्गिणी माया हुं हकारो विसर्गवान् ॥ २०
३०.२१ . पुनर्देवीत्रयस्यापि क्रमादामन्त्रणत्रयम् ।
३०.२१ . द्वितीयस्मिन्पदेऽकार एकारस्येह च स्मृतः ॥ २१
३०.२२ . ततः शक्तिद्वयामन्त्रो लुप्तं तत्रान्त्यमक्षरम् ।
३०.२२ . हेऽग्निवर्णावुभौ पञ्चस्वरयुक्तौ परौ पृथक् ॥ २२
३०.२३ . अकारयुक्तावस्त्रं हुं ह विसर्गी पुनः शरः ।
३०.२३ . तारेण सह वस्वग्निवर्णार्धार्णद्वयाधिका ॥ २३
३०.२४ . एषा परापरादेव्या विद्या श्रीत्रिकशासने ।
३०.२४ . पञ्चषट्पञ्चवेदाक्षिवह्निनेत्राक्षरं पदम् ॥ २४
३०.२५ . अघोर्यादौ सप्तके स्यात्पिवन्याः परिशिष्टकम् ।
३०.२५ . प्रत्येकवर्णगोऽप्युक्तः सिद्धयोगीश्वरीमते ॥ २५
३०.२६ . देवताचक्रविन्यासः स बहुत्वान्न लिप्यते ।
३०.२६ . माया विसर्गिणी हुं फट्चेति मन्त्रोऽपरात्मकः ॥ २६
३०.२७ . परायास्तूक्तसद्व्याप्तिर्जीवः सहचतुर्दशः ।
३०.२७ . सानेकभेदा त्रिशिरःशास्त्रे प्रोक्ता महेशिना ॥ २७
३०.२८ . स्वरूपतो विभिन्नापि रचनानेकसङ्कुला ।
३०.२८ . जीवः प्राणस्थ एवात्र प्राणो वा जीवसंस्थितः ॥ २८
३०.२९ . आधाराधेयभावेन अविनाभावयोगतः ।
३०.२९ . हंसं चामृतमध्यस्थं कालरुद्रविभेदितम् ॥ २९
३०.३० . भुवनेशशिरोयुक्तमनङ्गद्वययोजितम् ।
३०.३० . दीप्ताद्दीप्ततरं ज्ञेयं षट्चक्रक्रमयोजितम् ॥ ३०
३०.३१ . प्राणं दण्डासनस्थं तु गुह्यशक्तीच्छया युतम् ।
३०.३१ . परेयं वाचिकोद्दिष्टा महाज्ञानस्वरूपतः ॥ ३१
३०.३२ . स्फुटं भैरवहृज्ज्ञानमिदं त्वेकाक्षरं परम् ।
३०.३२ . अमृतं केवलं खस्थं यद्वा सावित्रिकायुतम् ॥ ३२
३०.३३ . शून्यद्वयसमोपेतं पराया हृदयं परम् ।
३०.३३ . युग्मयागे प्रसिद्धं तु कर्तव्यं तत्त्ववेदिभिः ॥ ३३
३०.३४ . अन्येऽप्येकाक्षरा ये तु एकवीरविधानतः ।
३०.३४ . गुप्ता गुप्ततरास्ते तु अंगाभिजनवर्जिताः ॥ ३४
३०.३५ . यष्टव्याः साधकेन्द्रैस्तु कुलस्थाः सिद्धिदायकाः ।
३०.३५ . कुलक्रमविधानेन सूक्ष्मविज्ञानयोगतः ॥ ३५
३०.३६ . अनुष्ठेयाः सदा देवि स्त्रिया वा पुरुषेण वा ।
३०.३६ . सकारो दीर्घषट्केन युक्तोऽङ्गान्याननानि तु ॥ ३६
३०.३७ . स्यात्स एव परं ह्रस्वपञ्चस्वरखसंयुतः ।
३०.३७ . ओंकारैः पञ्चभिर्मन्त्रो विद्याङ्गहृदयं भवेत् ॥ ३७
३०.३८ . प्रणवश्चामृते तेजोमालिनि स्वाहया सह ।
३०.३८ . एकादशाक्षरं ब्रह्मशिरस्तन्मालिनीमते ॥ ३८
३०.३९ . वेदवेदनि हूं फट्च प्रणवादियुता शिखा ।
३०.३९ . वज्रिणे वज्रधराय स्वाहेत्योंकारपूर्वकम् ॥ ३९
३०.४० . एकादशाक्षरं वर्म पुरुष्टुतमिति स्मृतम् ।
३०.४० . तारो द्विजिह्वः खशरस्वरयुग्जीव एव च ॥ ४०
३०.४१ . नेत्रमेतत्प्रकाशात्म सर्वसाधारणं स्मृतम् ।
३०.४१ . तारः श्लीं पशु हुं फत्च तदस्त्रं रसवर्णकम् ॥ ४१
३०.४२ . लरटक्षवयैर्दीर्घैः समयुक्तैः सबिन्दुकैः ।
३०.४२ . इन्द्रादयस्तदस्त्राणि ह्रस्वैर्विष्णुप्रजापती ॥ ४२
३०.४३ . स्मृतौ तुर्यद्वितीयाभ्यां ह्रस्वाभ्यां पद्मचक्रके ।
३०.४३ . नमः स्वाहा तथा वौषठुं वषट्फट्च जातयः ॥ ४३
३०.४४ . अङ्गेषु क्रमशः षट्सु कर्मस्वथ तदात्मिकाः ।
३०.४४ . जपे होमे तथाप्याये समुच्चाटेऽथ शान्तिके ॥ ४४
३०.४५ . अभिचारे च मन्त्राणां नमस्कारादिजातयः ।
३०.४५ . अक्षिषण्मुनिवर्गेभ्यो द्वितीयाः सह बिन्दुना ॥ ४५
३०.४६ . योन्यर्णेन च मातॄणां सद्मावः कालकर्षिणी ।
३०.४६ . आद्योज्झितो वाप्यन्तेन वर्जितो वाथ संमतः ॥ ४६
३०.४७ . जीवः प्राणपुटान्तःस्थः कालानलसमद्युतिः ।
३०.४७ . अतिदीप्तस्तु वामांघ्रिर्भूषितो मूर्ध्नि बिन्दुना ॥ ४७
३०.४८ . दक्षजानुगतश्चायं सर्वमातृगणार्चितः ।
३०.४८ . अनेन प्राणिताः सर्वे ददते वाञ्छितं फलम् ॥ ४८
३०.४९ . सद्भावः परमो ह्येष मातॄणां भैरवस्य च ।
३०.४९ . तस्मादेनं जपेन्मन्त्री य इच्छेत्सिद्धिमुत्तमाम् ॥ ४९
३०.५० . रुद्रशक्तिसमावेशो नित्यमत्र प्रतिष्ठितः ।
३०.५० . यस्मादेषा परा शक्तिर्भेदेनान्येन कीर्तिता ॥ ५०
३०.५१ . यावत्यः सिद्धयस्तन्त्रे ताः सर्वाः कुरुते त्वियम् ।
३०.५१ . अङ्गवक्त्राणि चाप्यस्याः प्राग्वत्स्वरनियोगतः ॥ ५१
३०.५२ . दण्डो जीवस्त्रिशूलं च दक्षाङ्गुल्यपरस्तनौ ।
३०.५२ . नाभिकण्ठौ मरुद्रुद्रौ विसर्गः सत्रिशूलकः ॥ ५२
३०.५३ . सर्वयोगिनिचक्राणामधिपोऽयमुदाहृतः ।
३०.५३ . अस्याप्युच्चारणादेव संवित्तिः स्यात्पुरोदिता ॥ ५३
३०.५४ . महाचण्डेति तु योगेश्वऋ इत्यष्टवर्णकम् ।
३०.५४ . नवार्णेयं गुप्ततरा सद्भावः कालकर्षिणी ॥ ५४
३०.५५ . श्रीडामरे महायागे परात्परतरोदिता ।
३०.५५ . सुधाच्छेदकषण्ठाद्यैर्बीजं छेदकमस्वरम् ॥ ५५
३०.५६ . अध्यर्धार्णा कालरात्रिः क्षुरिका मालिनीमते ।
३०.५६ . शतावर्तनया ह्यस्या जायते मूर्ध्नि वेदना ॥ ५६
३०.५७ . एवं प्रत्ययमालोच्य मृत्युजिद्ध्यानमाश्रयेत् ।
३०.५७ . नैनां समुच्चरेद्देवि य इच्छेद्दीर्घजीवितम् ॥ ५७
३०.५८ . द्विर्दण्डाग्नी शूलनभःप्राणाश्छेत्त्रनलौ तथा ।
३०.५८ . कूटाग्नी सविसर्गाश्च पञ्चाप्येतेऽथ पञ्चसु ॥ ५८
३०.५९ . व्योमस्विति शिवेनोक्तं तन्त्रसद्भावशासने ।
३०.५९ . छेदिनी क्षुरिकेयं स्याद्यया योजयते परे ॥ ५९
३०.६० . बिन्द्विन्द्वनलकूटाग्निमरुत्षष्ठस्वरैर्युतम् ।
३०.६० . आपादतलमूर्धान्तं स्मरेदस्त्रमिदं ज्वलत् ॥ ६०
३०.६१ . कुञ्चनं चाङ्गुलीनां तु कर्तव्यं चोदनं ततः ।
३०.६१ . जान्वादिपरचक्रान्तं चक्राच्चक्रं तु कुञ्चयेत् ॥ ६१
३०.६२ . कथितं सरहस्यं तु सद्योनिर्वाणकं परम् ।
३०.६२ . अथोच्यते ब्रह्मविद्या सद्यःप्रत्ययदायिनी ॥ ६२
३०.६३ . शिवः श्रीभूतिराजो यामस्मभ्यं प्रत्यपादयत् ।
३०.६३ . सर्वेषामेव भूतानां मरणे समुपस्थिते ॥ ६३
३०.६४ . यया पठितयोत्क्रम्य जीवो याति निरञ्जनम् ।
३०.६४ . या ज्ञानिनोऽपि संपूर्णकृत्यस्यापि श्रुता सती ॥ ६४
३०.६५ . प्राणादिच्छेदजां मृत्युव्यथां सद्यो व्यपोहति ।
३०.६५ . यामाकर्ण्य महामोहविवशोऽपि क्रमाद्गतः ॥ ६५
३०.६६ . प्रबोधं वक्तृसांमुख्यमभ्येति रभसात्स्वयम् ।
३०.६६ . परमपदात्त्वमिहागाः सनातनस्त्वं जहीहि देहान्तम् ॥ ६६
३०.६७ . पादाङ्गुष्ठादि विभो निबन्धनं बन्धनं ह्युग्रम् ।
३०.६७ . आर्यावाक्यमिदं पूर्वं भुवनाख्यैः पदैर्भवेत् ॥ ६७
३०.६८ . गुल्फान्ते जानुगतं जत्रुस्थं बन्धनं तथा मेढ्रे ।
३०.६८ . जहिहि पुरमग्र्यमध्यं हृत्पद्मात्त्वं समुत्तिष्ठ ॥ ६८
३०.६९ . एतावद्भिः पदैरेतदार्यावाक्यं द्वितीयकम् ।
३०.६९ . हंस हयग्रीव विभो सदाशिवस्त्वं परोऽसि जीवाख्यः ॥ ६९
३०.७० . रविसोमवह्निसङ्घदृबिन्दुदेहो हहह समुत्क्राम ।
३०.७० . तृतीयमार्यावाक्यं प्राक्संख्यैरेकाधिकैः पदैः ॥ ७०
३०.७१ . हंसमहामन्त्रमयः सनातनस्त्वं शुभाशुभापेक्षी ।
३०.७१ . मण्डलमध्यनिविष्टः शक्तिमहासेतुकारणमहार्थः ॥ ७१
३०.७२ . कमलोभयविनिविष्टः प्रबोधमायाहि देवतादेह ।
३०.७२ . आर्यावाक्यमिदं सार्धं रुद्रसंख्यपदेरितम् ॥ ७२
३०.७३ . निःश्वासे त्वपशब्दस्य स्थानेऽस्त्युप इति ध्वनिः ।
३०.७३ . अज्ञानात्त्वं बद्धः प्रबोधितोत्तिष्ठ देवादे ॥ ७३
३०.७४ . एतत्पञ्चममार्यार्धवाक्यं स्यात्सप्तभिः पदैः ।
३०.७४ . व्रज तालुसाह्वयान्तं ह्यौडम्बरघट्टितं महाद्वारम् ॥ ७४
३०.७५ . प्राप्य प्रयाहि हंहो हंहो वा वामदेवपदम् ।
३०.७५ . आर्य्यावाक्यमिदं षष्ठं स्याच्चतुर्दशभिः पदैः ॥ ७५
३०.७६ . ग्रन्थीश्वर परमात्मन् शान्त महातालुरन्ध्रमासाद्य ।
३०.७६ . उत्क्रम हे देहेश्वर निरञ्जनं शिवपदं प्रयाह्याशु ॥ ७६
३०.७७ . आर्यावाक्यं सप्तमं स्यात्तच्चतुर्दशभिः पदैः ।
३०.७७ . प्रभञ्जनस्त्वमित्येवं पाठो निःश्वासशासने ॥ ७७
३०.७८ . आक्रम्य मध्यमार्गं प्राणापानौ समाहृत्य ।
३०.७८ . धर्माधर्मौ त्यक्त्वा नारायण याहि शान्तान्तम् ॥ ७८
३०.७९ . आर्यावाक्यमिदं प्रोक्तमष्टमं नवभिः पदैः ।
३०.७९ . हे ब्रह्मन् हे विष्णो हे रुद्र शिवोऽसि वासुदेवस्त्वम् ॥ ७९
३०.८० . अग्नीषोमसनातनमृत्पिण्डं जहिहि हे महाकाश ।
३०.८० . एतद्भुवनसंख्यातैरार्य्यावाक्यं प्रकीर्तितम् ॥ ८०
३०.८१ . सनात्म त्रिपिण्डमिति महाकोशमिति स्थितम् ।
३०.८१ . पदत्रयं तु निःश्वासमुकुटोत्तरकादिषु ॥ ८१
३०.८२ . अङ्गुष्ठमात्रममलमावरणं जहिहि हे महासूक्ष्म ।
३०.८२ . आर्य्यावाक्यमिदं षड्भिः पदैर्दशममुच्यते ॥ ८२
३०.८३ . अलं द्विरिति सूक्ष्मं चेत्येवं श्रीमुकुटोत्तरे ।
३०.८३ . पुरुषस्त्वं प्रकृतिमयैर्बद्धोऽहङ्कारतन्तुना बन्धैः ॥ ८३
३०.८४ . अभवाभव नित्योदित परमात्मंस्त्यज सरागमध्वानम् ।
३०.८४ . एतत्त्रयोदशपदं स्यादार्यावाक्यमुत्तमम् ॥ ८४
३०.८५ . ह्रींहूंमन्त्रशरीरमविलम्बमाशु त्वमेहि देहान्तम् ।
३०.८५ . आर्यार्धवाक्यमेतत्स्याद्द्वादशं षट्पदं परम् ॥ ८५
३०.८६ . तदिदं गुणभूतमयं त्यज स्व षोट्कोशिकं पिण्डम् ।
३०.८६ . स्यात्त्रयोदशमार्यार्धं पदैः सप्तभिरीदृशम् ॥ ८६
३०.८७ . मा देहं भूतमयं प्रगृह्यतां शाश्वतं महादेहम् ।
३०.८७ . आर्यार्धवाक्यं तावद्भिः पदैरेतच्चतुर्दशम् ॥ ८७
३०.८८ . मण्डलममलमनन्तं त्रिधा स्थितं गच्छ भित्त्वैतत् ।
३०.८८ . आर्यार्धवाक्यमष्टाभिः पदैः पञ्चदशं त्विदम् ॥ ८८
३०.८९ . सकलेयं ब्रह्मविद्या स्यात्पञ्चदशभिः स्फुटैः ।
३०.८९ . वाक्यैः पञ्चाक्षरैस्त्वस्या निष्कला परिकीर्त्यते ॥ ८९
३०.९० . प्रतिवाक्यं ययाद्यन्तयोजिता परिपठ्यते ।
३०.९० . तारो माया वेदकलो मातृतारो नवात्मकः ॥ ९०
३०.९१ . इति पञ्चाक्षराणि स्युः प्रोक्तव्याप्त्यनुसारतः ।
३०.९१ . बिन्दुप्राणामृतजलं मरुत्षष्ठस्वरान्वितम् ॥ ९१
३०.९२ . एतेन शक्त्युच्चारस्थबीजेनालभ्यते पशुः ।
३०.९२ . कृतदीक्षाविधिः पूर्वं ब्रह्मघ्नोऽपि विशुद्ध्यति ॥ ९२
३०.९३ . लघुत्वेन तुलाशुद्धिः सद्यःप्रत्ययकारिणी ।
३०.९३ . तारः शमरयैः पिण्डो नतिश्च चतुरर्णकम् ॥ ९३
३०.९४ . शाकिनीस्तोभनं मर्म हृदयं जीवितं त्विदम् ।
३०.९४ . षष्ठप्राणत्रिकूटोर्ध्वबाहुशूलाख्यबिन्दुभिः ॥ ९४
३०.९५ . अनच्कनासाधोवक्त्रचन्द्रखण्डैश्च मण्डितम् ।
३०.९५ . हृदयं भैरवाख्यं तु सर्वसंहारकारकम् ॥ ९५
३०.९६ . अग्निमण्डलमध्यस्थभैरवानलतापिताः ।
३०.९६ . वशमायान्ति शाकिन्यः स्थानमेतेन चेद्दहेत् ॥ ९६
३०.९७ . विसर्जयेत्ताः प्रथममन्यथा च्छिद्रयन्ति ताः ।
३०.९७ . ह्रीं क्लीं व्लें क्लेमेभिर्वर्णैर्द्वादशस्वरभूषितैः ॥ ९७
३०.९८ . प्रियमेलापनं नाम हृदयं सम्पुटं जपेत् ।
३०.९८ . प्रत्येकमथवा द्वाभ्यां सर्वैर्वा विधिरुत्तमः ॥ ९८
३०.९९ . तुलामेलकयोगः श्रीतन्त्रसद्भावशासने ।
३०.९९ . य उक्तः शम्भुनाथेन स मया दर्शितः क्रमात् ॥ ९९
३०.१०० . अथ वित्तविहीनानां प्रपन्नानां च तत्त्वतः ।
३०.१०० . देशकालादिदोषेण न तथाध्यवसायिनाम् ॥ १००
३०.१०१ . प्रकर्तव्या यथा दीक्षा श्रीसन्तत्यागमोदिता ।
३०.१०१ . कथ्यते हाटकेशानपातालाधिपचोदिता ॥ १०१
३०.१०२ . श्रीनाथ आर्य भगवन्नेतत्त्रितयं हि कन्द आधारे ।
३०.१०२ . वरुणो मच्छन्दो भगवत्त इति त्रयमिदं हृदये ॥ १०२
३०.१०३ . धर्मादिवर्गसंज्ञाश्चत्वारः कण्ठदेशगाः पूज्याः ।
३०.१०३ . ह्रींश्रींपूर्वाः सर्वे सम्बोधजुषश्च पादशब्दान्ताः ॥ १०३
३०.१०४ . मूर्धतले विद्यात्रयमुक्तं भाव्यथ मनोऽभियोगेन ।
३०.१०४ . कुसुमैरानन्दैर्वा भावनया वापि केवलया ॥ १०४
३०.१०५ . गुरुणा तत्त्वविदा किल शिष्यो यदि मोक्षमात्रकृतहृदयः ।
३०.१०५ . मोक्षैकदानचतुरा दीक्षा सेयं परोपनिषदुक्ता ॥ १०५
३०.१०६ . एतद्दीक्षादीक्षित एतद्विद्यात्रयं स्मरन् हृदये ।
३०.१०६ . बाह्यार्चादि विनैव हि व्रजति परं धाम देहान्ते ॥ १०६
३०.१०७ . प्रणवो माया बिन्दुर्वर्णत्रयमादितः कुर्यात् ।
३०.१०७ . पदपञ्चकस्य संबोधनयुक्तस्याग्निदयितान्ते ॥ १०७
३०.१०८ . सिद्धसाधनि तत्पूर्वं शब्दब्रह्मस्वरूपिणि ।
३०.१०८ . समस्तबन्धशब्देन सहितं च निकृन्तनि ॥ १०८
३०.१०९ . बोधनि शिवसद्भावजनन्यामन्त्रितं च तत् ।
३०.१०९ . पञ्चाष्टरन्ध्रत्र्यष्टार्णक्रमेण पदपञ्चकम् ॥ १०९
३०.११० . खपञ्चार्णा परब्रह्मविद्येयं मोक्षदा शिवा ।
३०.११० . अनुत्तरेच्छे घान्तश्च सत्रयोदशसुस्वरः ॥ ११०
३०.१११ . अस्य वर्णत्रयस्यान्ते त्वन्तःस्थानां चतुष्टयम् ।
३०.१११ . वर्गाद्यश्वौ त्र्यस्रबिन्दुयुक्पान्तोऽर्णत्रयादतः ॥ १११
३०.११२ . महाहाटकशब्दाद्यमीश्वरीत्यर्णसप्तकम् ।
३०.११२ . आमन्त्रितं क्षमस्वेति त्र्यर्णं पापान्तकारिणि ॥ ११२
३०.११३ . षडर्णं पापशब्दादिविमोहनिपदं ततः ।
३०.११३ . पापं हन धुन द्विर्द्विर्दशार्णं पदमीदृशम् ॥ ११३
३०.११४ . पञ्चम्यन्तं षडर्णं स्याद्रुद्रशक्तिवशादिति ।
३०.११४ . तत एकाक्षरं यत्तद्विसर्गब्रह्म कीर्तितम् ॥ ११४
३०.११५ . तदनच्कतकारेण सहैकीभावतः पठेत् ।
३०.११५ . रन्ध्राब्धिवर्णा विद्येयं दीक्षाविद्येति कीर्तिता ॥ ११५
३०.११६ . मायार्णञ्च परे ब्रह्मे चतुर्विद्ये पदत्रयम् ।
३०.११६ . अष्टार्णमथ पञ्चार्णं योगधारिणिसंज्ञितम् ॥ ११६
३०.११७ . आत्मान्तरात्मपरमात्मरूपं च पदत्रयम् ।
३०.११७ . एकारान्तं बोधनस्थं दशार्णं परिकीर्तितम् ॥ ११७
३०.११८ . रुद्रशक्तीति वेदार्णं स्याद्रुद्रदयितेऽथ मे ।
३०.११८ . पापं दहदहेत्येषा द्वादशार्णा चतुष्पदी ॥ ११८
३०.११९ . सौम्ये सदाशिवे युग्मं षट्कं बिन्द्विषुसावहा ।
३०.११९ . सार्धवर्णचतुष्कं तदित्येषा समयापहा ॥ ११९
३०.१२० . विद्या सार्धार्णखशरसंख्या सा पारमेश्वरी ।
३०.१२० . एतद्विद्यात्रयं श्रीमद्भूतिराजो न्यरूपयत् ॥ १२०
३०.१२१ . यः साक्षादभजच्छ्रीमाञ्श्रीकण्ठो मानुषीं तनुम् ।
३०.१२१ . अत्र वीर्यं पुरैवोक्तं सर्वत्रानुसरेद्गुरुः ॥ १२१
३०.१२२ . अर्थबीजप्रवेशान्तरुच्चाराद्यनुसारतः ।
३०.१२२ . नहि तत्किंचनाप्यस्ति यत्पुरा न निरूपितम् ॥ १२२
३०.१२३ . निष्फला पुनरुक्तिस्तु नास्मभ्यं जातु रोचते ।
३०.१२३ . इत्येवं मन्त्रविद्यादिस्वरूपमुपवर्णितम् ॥ १२३


च्३१ अथ श्रीतन्त्रालोके एकत्रिंशमाह्निकम्

३१.१ . अथ मण्डलसद्भावः संक्षेपेणाभिधीयते ।
३१.१ . साधयित्वा दिशं पूर्वां सूत्रमास्फालयेत्समम् ॥ १
३१.२ . तदर्धयित्वा मध्यप्राक्प्रतीचीष्वङ्कयेत्पुनः ।
३१.२ . ततोऽप्यर्धतदर्धार्धमानतः पूर्वपश्चिमौ ॥ २
३१.३ . अङ्कयेत्तावता दद्यात्सूत्रेण भ्रमयुग्मकम् ।
३१.३ . मत्स्यसन्धिद्वयं त्वेवं दक्षिणोत्तरयोर्भवेत् ॥ ३
३१.४ . तन्मध्ये पातयेत्सूत्रं दक्षिणोत्तरसिद्धये ।
३१.४ . यदि वा प्राक्पराक्तुल्यसूत्रेणोत्तरदक्षिणे ॥ ४
३१.५ . अङ्कयेदपरादङ्कात्पूर्वादपि तथैव ते ।
३१.५ . मत्स्यमध्ये क्षिपेत्सूत्रमायतं दक्षिणोत्तरे ॥ ५
३१.६ . मतक्षेत्रार्धमानेन मध्याद्दिक्ष्वङ्कयेत्ततः ।
३१.६ . सूत्राभ्यां दिग्द्वयोत्थाभ्यां मत्स्यः स्यात्प्रतिकोणगः ॥ ६
३१.७ . मत्स्येषु वेदाः सूत्राणीत्येवं स्याच्चतुरस्रकम् ।
३१.७ . एकस्मात्प्रभृति प्रोक्तं शतान्तं मण्डलं यतः ॥ ७
३१.८ . सिद्धातन्त्रे मण्डलानां शतं तत्पीठ उच्यते ।
३१.८ . यत्तन्मध्यगतं मुख्यं मण्डलानां त्रयं स्मृतम् ॥ ८
३१.९ . मध्यशूलं त्रित्रिशूलं नवशूलमिति स्फुटम् ।
३१.९ . तत्र शूलविधानं यदुक्तं भेदैरनन्तकैः ॥ ९
३१.१० . तद्योनि मण्डलं ब्रूमः सद्भावक्रमदर्शितम् ।
३१.१० . वेदाश्रिते चतुर्हस्ते त्रिभागं सर्वतस्त्यजेत् ॥ १०
३१.११ . भागैः षोडशभिः सर्वं तत्तत्क्षेत्रं विभाजयेत् ।
३१.११ . ब्रह्मसूत्रद्वयस्याथ मध्यं ब्रह्मपदं स्फुटम् ॥ ११
३१.१२ . कृत्वावधिं ततो लक्ष्यं चतुर्थं सूत्रमादितः ।
३१.१२ . ततस्तिर्यग्व्रजेत्सूत्रं चतुर्थं तदनन्तरे ॥ १२
३१.१३ . कोष्ठे चेन्दुद्वयं कुर्याद्बहिर्भागार्धभागतः ।
३१.१३ . तयोर्लग्नं ब्रह्मसूत्रात्तृतीये मर्मणि स्थितम् ॥ १३
३१.१४ . कोष्ठकार्धेऽपरं चेति युग्ममन्तर्मुखं भवेत् ।
३१.१४ . ब्रह्मसूत्राद्द्वितीयस्मिन् हस्ते मर्मणि निश्चलम् ॥ १४
३१.१५ . कृत्वा पूर्णेन्दुयुगलं वर्तयेत विचक्षणः ।
३१.१५ . ब्रह्मसूत्रगतात्षष्ठात्तिर्यग्भागात्तृतीयके ॥ १५
३१.१६ . कृत्वार्धकोष्ठके सूत्रं पूर्णचन्द्राग्रलम्बितम् ।
३१.१६ . भ्रमयेदुन्मुखं खण्डचन्द्रयुग्वह्निभागगम् ॥ १६
३१.१७ . तिर्यग्भागद्वयं त्यक्त्वा खण्डेन्दोः पश्चिमात्ततः ।
३१.१७ . कोणं यावत्तथा स्याच्च कुर्यात्खण्डं भ्रमद्वयम् ॥ १७
३१.१८ . सुतीक्ष्णकुटिलाग्रं तदेकं शृङ्गं प्रजायते ।
३१.१८ . द्वितीयस्मिन्नपि प्रोक्तः शृङ्ग एष विधिः स्फुटः ॥ १८
३१.१९ . मध्यशृङ्गेऽथ कर्तव्ये तृतीये ऊर्ध्वकोष्ठके ।
३१.१९ . चतुर्थार्धे च चन्द्रार्धद्वयमन्तर्मुखं भवेत् ॥ १९
३१.२० . तच्च पूर्णेन्दुमेकं प्राग्वर्तितं प्राप्नुयाद्यथा ।
३१.२० . अन्योन्यग्रन्थियोगेन बद्धारत्वं प्रजायते ॥ २०
३१.२१ . एवं द्वितीयपार्श्वेऽस्य खण्डेन्दुद्वयवर्तनात् ।
३१.२१ . मध्याभ्यां गण्डिका श्लिष्टा पराभ्यामग्रतो नयेत् ॥ २१
३१.२२ . सूत्रं पार्श्वद्वये येन तीक्ष्णं स्यान्मध्यशृङ्गगम् ।
३१.२२ . पार्श्वद्वयाधरे पश्चाद्ब्रह्मसूत्रं द्वितीयकम् ॥ २२
३१.२३ . अवधानेन संग्राह्यमाचार्येणोहवेदिना ।
३१.२३ . भवेत्पश्चान्मुखो मन्त्री तस्मिंश्च ब्रह्मसूत्रके ॥ २३
३१.२४ . मध्यशृङ्गं वर्जयित्वा सर्वः पूर्वोदितो विधिः ।
३१.२४ . ततो यदुन्मुखं खण्डचन्द्रयुग्मं पुरोदितम् ॥ २४
३१.२५ . ततो द्वयेन कर्तव्या गण्डिकान्तःसुसंगता ।
३१.२५ . द्वयेनाग्रगसूत्राभ्यां मध्यशृङ्गद्वयं भवेत् ॥ २५
३१.२६ . अधो भागविवृद्ध्यास्य पद्मं वृत्तचतुष्टयम् ।
३१.२६ . ततश्चक्रं षोडशारं द्वादशारं द्विधाथ तत् ॥ २६
३१.२७ . मध्ये कुलेश्वरीस्थानं व्योम वा तिलकं च वा ।
३१.२७ . पद्मं वाथ षडरं वा वियद्द्वादशकं च वा ॥ २७
३१.२८ . त्रित्रिशूलेऽत्र सप्तारे श्लिष्टमात्रेण मध्यतः ।
३१.२८ . पद्मानामथ चक्राणां व्योम्नां वा सप्तकं भवेत् ॥ २८
३१.२९ . मिश्रितं वाथ संकीर्णं समासव्यासभेदतः ।
३१.२९ . ततः क्षेत्रार्धमानेन क्षेत्रं तत्राधिकं क्षिपेत् ॥ २९
३१.३० . तत्र दण्डः स्मृतो भागः षडरामलसारकः ।
३१.३० . सुतीक्ष्णाग्रः सुरक्ताभः क्षणादावेशकारकः ॥ ३०
३१.३१ . या सा कुण्डलिनी देवी तरङ्गाख्या महोर्मिणी ।
३१.३१ . सा षडश्रेण कन्दाख्ये स्थिता षड्देवतात्मिका ॥ ३१
३१.३२ . अष्टभागैश्च विस्तीर्णो दीर्घश्चापि तदर्धतः ।
३१.३२ . ततो द्वाराणि कार्याणि चित्रवर्तनया क्रमात् ॥ ३२
३१.३३ . वेदाश्रायतरूपाणि यदिवा वृत्तमात्रतः ।
३१.३३ . स्पष्टशृङ्गमथो कुर्याद्यदिवा वैपरीत्यतः ॥ ३३
३१.३४ . उन्मुखं चन्द्रयुग्मं वा भङ्क्त्वा कुर्याच्चतुष्टयम् ।
३१.३४ . कुटिलो मध्यतः स्पष्टोऽधोमुखः पार्श्वगः स्थितः ॥ ३४
३१.३५ . उत्तानोऽर्धोऽसमः पूर्णः श्लिष्टो ग्रन्थिगतस्तथा ।
३१.३५ . चन्द्रस्येत्थं द्वादशधा वर्तना भ्रमभेदिनी ॥ ३५
३१.३६ . अन्तर्बहिर्मुखत्वेन सा पुनर्द्विविधा मता ।
३१.३६ . तद्भेदान्मण्डलानां स्यादसङ्ख्यो भेदविस्तरः ॥ ३६
३१.३७ . पीठवीथीबहिअर्भूमिकण्ठकर्णकपोलतः ।
३१.३७ . शोभोपशोभासंभेदाद्गुणरेखाविकल्पतः ॥ ३७
३१.३८ . स्वस्तिकद्वितयाद्यष्टतयापर्यन्तभेदतः ।
३१.३८ . भावाभावविकल्पेन मण्डलानामनन्तता ॥ ३८
३१.३९ . ततो रजांसि देयानि यथाशोभानुसारतः ।
३१.३९ . सिन्दूरं राजवर्तं च खटिका च सितोत्तमा ॥ ३९
३१.४० . उत्तमानि रजांसीह देवतात्रययोगतः ।
३१.४० . परा चन्द्रसमप्रख्या रक्ता देवी परापरा ॥ ४०
३१.४१ . अपरा सा परा काली भीषणा चण्डयोगिनी ।
३१.४१ . दृष्ट्वैतन्मण्डलं देव्यः सर्वा नृत्यन्ति सर्वदा ॥ ४१
३१.४२ . अनर्चितेऽप्यदीक्षेण दृष्टे दीक्ष्येत मातृभिः ।
३१.४२ . किंवातिबहुनोक्तेन त्रित्रिशूलारसप्तकाः ॥ ४२
३१.४३ . शूलयागाः षट्सहस्राण्येवं सार्धशतद्वयम् ।
३१.४३ . या सा देवी परा शक्तिः प्राणवाहा व्यवस्थिता ॥ ४३
३१.४४ . विश्वान्तः कुण्डलाकारा सा साक्षादत्र वर्तिता ।
३१.४४ . तत्त्वानि तत्त्वदेव्यश्च विश्वमस्मिन्प्रतिष्ठितम् ॥ ४४
३१.४५ . अत्रोर्ध्वे तन्तुमात्रेण तिस्रः शूलारगाः स्थिताः ।
३१.४५ . आसनत्वेन चेच्छाद्या भोगमोक्षप्रसाधिकाः ॥ ४५
३१.४६ . तास्तु मोक्षैककामस्य शूलाराविद्धमध्यकाः ।
३१.४६ . तस्मादेनं महायागं महाविभवविस्तरैः ॥ ४६
३१.४७ . पूजयेद्भूतिकामो वा मोक्षकामोऽपिवा बुधः ।
३१.४७ . अस्य दर्शनमात्रेण भूतवेतालगुह्यकाः ॥ ४७
३१.४८ . पलायन्ते दश दिशः शिवः साक्षात्प्रसीदति ।
३१.४८ . मन्दशक्तिबलाविद्धोऽप्येतन्मण्डलपूजनात् ॥ ४८
३१.४९ . सततं मासषट्केन त्रिकज्ञानं समश्नुते ।
३१.४९ . यत्प्राप्य हेयोपादेयं स्वयमेव विचार्य सः ॥ ४९
३१.५० . देहान्ते स्याद्भैरवात्मा सिद्धिकामोऽथ सिद्ध्यति ।
३१.५० . मण्डलस्यास्य यो व्याप्तिं देवतान्यासमेव च ॥ ५०
३१.५१ . वर्तनां च विजानाति स गुरुस्त्रिकशासने ।
३१.५१ . तस्य पादरजो मूर्ध्नि धार्यं शिवसमीहिना ॥ ५१
३१.५२ . अत्र सृष्टिस्थितिध्वंसान् क्रमात्त्रीनपि पूजयेत् ।
३१.५२ . तुर्यं तु मध्यतो यद्वा सर्वेषु परिपूरकम् ॥ ५२
३१.५३ . चतुस्त्रिशूलं वा गुप्तदण्डं यागं समाचरेत् ।
३१.५३ . तत्र तत्पूजयेत्सम्यक्स्फुटं क्रमचतुष्टयम् ॥ ५३
३१.५४ . इत्येतत्कथितं गुप्ते षडर्धहृदये परे ।
३१.५४ . षट्के प्रोक्तं सूचितं श्रीसिद्धयोगीश्वरीमते ॥ ५४
३१.५५ . अग्रतः सूत्रयित्वा तु मण्डलं सर्वकामदम् ।
३१.५५ . महाशूलसमोपेतं पद्मचक्रादिभूषितम् ॥ ५५
३१.५६ . द्वारे द्वारे लिखेच्छूलं वर्जयित्वा तु पश्चिमम् ।
३१.५६ . कोणेष्वपिच वा कार्यं महाशूलं द्रुमान्वितम् ॥ ५६
३१.५७ . अमृताम्भोभवारीणां शूलाग्रे तु त्रिकं त्रिकम् ।
३१.५७ . शूल इत्थं प्रकर्तव्यमष्टधा तत्त्रिधापिवा ॥ ५७
३१.५८ . एवं संसूचितं दिव्यं खेचरीणां पुरं त्विति ।
३१.५८ . स्थानान्तरेऽपि कथितं श्रीसिद्धातन्त्रशासने ॥ ५८
३१.५९ . कजं मध्ये तदर्धेन शूलशृङ्गाणि तानि तु ।
३१.५९ . शूलाङ्कं मण्डलं कल्प्यं कमलाङ्कं च पूरणे ॥ ५९
३१.६० . अथ शूलाब्जविन्यासः श्रीपूर्वे त्रिशिरोमते ।
३१.६० . सिद्धातन्त्रे त्रिककुले देव्यायामलमालयोः ॥ ६०
३१.६१ . यथोक्तः सारशास्त्रे च तन्त्रसद्भावगुह्ययोः ।
३१.६१ . तथा प्रदर्श्यते स्पष्टं यद्यप्युक्तक्रमाद्गतः ॥ ६१
३१.६२ . वेदाश्रिते त्रिहस्ते प्राक्पूर्वमर्ध विभाजयेत् ।
३१.६२ . हस्तार्धं सर्वतस्त्यक्त्वा पूर्वोदग्याम्यदिग्गतम् ॥ ६२
३१.६३ . त्र्यङ्गुलैः कोष्ठकैरूर्ध्वैस्तिर्यक्चाष्टद्विधात्मकैः ।
३१.६३ . द्वौ द्वौ भागौ परित्यज्य पुनर्दक्षिणसौम्यगौ ॥ ६३
३१.६४ . ब्रह्मणः पार्श्वयोर्जीवाच्चतुर्थात्पूर्वतस्तथा ।
३१.६४ . भागार्धभागमानं तु खण्डचन्द्रद्वयं द्वयम् ॥ ६४
३१.६५ . तयोरन्तस्तृतीये तु दक्षिणोत्तरपार्श्वयोः ।
३१.६५ . जीवे खण्डेन्दुयुगलं कुर्यादन्तर्भ्रमाद्बुधः ॥ ६५
३१.६६ . तयोरपरमर्मस्थं खण्डेन्दुद्वयकोटिगम् ।
३१.६६ . बहिर्मुखं भ्रमं कुर्यात्खण्डचन्द्रद्वयं द्वयम् ॥ ६६
३१.६७ . तद्वद्ब्रह्मणि कुर्वीत भागभागार्धसंमितम् ।
३१.६७ . ततो द्वितीयभागान्ते ब्रह्मणः पार्श्वयोर्द्वयोः ॥ ६७
३१.६८ . द्वे रेखे पूर्वगे नेये भागत्र्यंशशमे बुधैः ।
३१.६८ . एकार्धेन्दूर्ध्वकोटिस्थं ब्रह्मसूत्राग्रसङ्गतम् ॥ ६८
३१.६९ . सूत्रद्वयं प्रकुर्वीत मध्यशृङ्गप्रसिद्धये ।
३१.६९ . तदग्रपार्श्वयोर्जीवात्सूत्रमेकान्तरे धृतम् ॥ ६९
३१.७० . आदिद्वितीयखण्डेन्दुकोणात्कोणान्तमानयेत् ।
३१.७० . तयोरेवापराज्जीवात्प्रथमार्धेन्दुकोणतः ॥ ७०
३१.७१ . तद्वदेव नयेत्सूत्रं शृङ्गद्वितयसिद्धये ।
३१.७१ . क्षेत्रार्धे चापरे दण्डो द्विकरश्छन्नपञ्चकः ॥ ७१
३१.७२ . षड्विस्तृतं चतुर्दीर्घं तदधोऽमलसारकम् ।
३१.७२ . वेदाङ्गुलं च तदधो मूलं तीक्ष्णाग्रमिष्यते ॥ ७२
३१.७३ . आदिक्षेत्रस्य कुर्वीत दिक्षु द्वारचतुष्टयम् ।
३१.७३ . हस्तायामं तदर्धं वा विस्तारादपि तत्समम् ॥ ७३
३१.७४ . द्विगुणं बाह्यतः कुर्यात्ततः पद्मं यथा शृणु ।
३१.७४ . एकैकभागमानानि कुर्याद्वृत्तानि वेदवत् ॥ ७४
३१.७५ . दिक्ष्वष्टौ पुनरप्यष्टौ जीवसूत्राणि षोडश ।
३१.७५ . द्वयोर्द्वयोः पुनर्मध्ये तत्संख्यातानि पातयेत् ॥ ७५
३१.७६ . एषां तृतीयवृत्तस्थं पार्श्वजीवसमं भ्रमम् ।
३१.७६ . एतदन्तं प्रकुर्वीत ततो जीवाग्रमानयेत् ॥ ७६
३१.७७ . यत्रैव कुत्रचित्सङ्गस्तत्संबन्धे स्थिरीकृते ।
३१.७७ . तत्र कृत्वा नयेन्मन्त्री पत्राग्राणां प्रसिद्धये ॥ ७७
३१.७८ . एकैकस्मिन्दले कुर्यात्केसराणां त्रयं त्रयम् ।
३१.७८ . द्विगुणाष्टाङ्गुलं कार्यं तद्वच्छृङ्गकजत्रयम् ॥ ७८
३१.७९ . कर्णिका पीतवर्णेन मूलमध्याग्रभेदतः ।
३१.७९ . सितं रक्तं तथा पीतं कार्यं केसरजालकम् ॥ ७९
३१.८० . दलानि शुक्लवर्णानि प्रतिवारणया सह ।
३१.८० . पीठं तद्वच्चतुष्कोणं कर्णिकार्धसमं बहिः ॥ ८०
३१.८१ . सितरक्तपीतकृष्णैस्तत्पादान् वह्नितः क्रमात् ।
३१.८१ . चतुर्भिरपि शृङ्गाणि त्रिभिर्मण्डलमिष्यते ॥ ८१
३१.८२ . दण्डः स्यान्नीलरक्तेन पीतमामलसारकम् ।
३१.८२ . रक्तं शूलं प्रकुर्वीत यत्तत्पूर्वं प्रकल्पितम् ॥ ८२
३१.८३ . पश्चाद्द्वारस्य पूर्वेण त्यक्त्वाङ्गुलचतुष्टयम् ।
३१.८३ . द्वारं वेदाश्रि वृत्तं वा संकीर्णं वा विचित्रितम् ॥ ८३
३१.८४ . एकद्वित्रिपुरं तुल्यं सामुद्गमथवोभयम् ।
३१.८४ . कपोलकण्ठशोभोपशोभादिबहुचित्रितम् ॥ ८४
३१.८५ . विचित्राकारसंस्थानं वल्लीसूक्ष्मगृहान्वितम् ।
३१.८५ . श्रीदेव्यायामले तूक्तं क्षेत्रे वेदाश्रिते सति ॥ ८५
३१.८६ . अर्धं द्वादशधा कृत्वा तिर्यगूर्ध्वं च तिर्यजम् ।
३१.८६ . भागमेकं स्वपार्श्वोर्ध्वं गुरुः समवतारयेत् ॥ ८६
३१.८७ . मध्यस्थं तं त्रिभागं च तदन्ते भ्रमयेदुभौ ।
३१.८७ . भागमेकं परित्यज्य तन्मध्ये भ्रमयेत्पुनः ॥ ८७
३१.८८ . तृतीयांशोर्ध्वतो भ्राम्यमूर्ध्वांशं यावदन्ततः ।
३१.८८ . चतुर्थांशात्तदूर्ध्वं तु ऊर्ध्वाधो योजयेत्पुनः ॥ ८८
३१.८९ . तन्मानादूर्ध्वमाभ्राम्य चतुर्थेन नियोजयेत् ।
३१.८९ . ऊर्ध्वाद्योजयते सूत्रं ब्रह्मसूत्रावधि क्रमात् ॥ ८९
३१.९० . क्रमाद्वैपुल्यतः कृत्वा अंशं वै ह्रासयेत्पुनः ।
३१.९० . अर्धभागप्रमाणस्तु दण्डो द्विगुण इष्यते ॥ ९०
३१.९१ . भागं भागं गृहीत्वा तु उभयोरथ गोचरात् ।
३१.९१ . भ्राम्यं पिप्पलवत्पत्रं वर्तनैषा त्वधो भवेत् ॥ ९१
३१.९२ . षोडशांशे लिखेत्पद्मं द्वादशाङ्गुललोपनात् ।
३१.९२ . तदूर्ध्वं मध्यभागे तु वारिजन्म समालिखेत् ॥ ९२
३१.९३ . मध्यशृङ्गावसाने तु तृतीयं विलिखेत्ततः ।
३१.९३ . सव्यासव्ये तथैवेह कटिस्थाब्जे समालिखेत् ॥ ९३
३१.९४ . कर्णिका पीतला रक्तपीतशुक्लं च केसरम् ।
३१.९४ . दलानि पद्मबाह्यस्था शुक्ला च प्रतिवारणी ॥ ९४
३१.९५ . शूलं कृष्णेन रजसा ब्रह्मरेखा सिता पुनः ।
३१.९५ . शूलाग्रं ज्वालया युक्तं शूलदण्डस्तु पीतलः ॥ ९५
३१.९६ . शूलमध्ये च यत्पद्मं तत्रेशं पूजयेत्सदा ।
३१.९६ . अस्योर्ध्वे तु परां दक्षेऽन्यां वामे चापरां बुधः ॥ ९६
३१.९७ . या सा कालान्तका देवी परातीता व्यवस्थिता ।
३१.९७ . ग्रसते शूलचक्रं सा त्विच्छामात्रेण सर्वदा ॥ ९७
३१.९८ . शान्तिरूपा कला ह्येषा विद्यारूपा परा भवेत् ।
३१.९८ . अपरा तु प्रतिष्ठा स्यान्निवृत्तिस्तु परापरा ॥ ९८
३१.९९ . भैरवं दण्ड ऊर्ध्वस्थं रूपं सादाशिवात्मकम् ।
३१.९९ . चतस्रः शक्तयस्त्वस्य स्थूलाः सूक्ष्मास्त्वनेकधा ॥ ९९
३१.१०० . एष यागः समाख्यातो डामराख्यस्त्रिशक्तिकः ।
३१.१०० . अथ त्रैशिरसे शूलाब्जविधिर्दृष्टोऽभिलिख्यते ॥ १००
३१.१०१ . वामामृतादिभिर्मुख्यैः पवित्रैः सुमनोरमैः ।
३१.१०१ . भूमिं रजांसि करणीं खटिकां मूलतोऽर्चयेत् ॥ १०१
३१.१०२ . चतुरश्रे चतुर्हस्ते मध्ये शूलं करत्रयम् ।
३१.१०२ . चण्डो द्विहस्त ऊर्ध्वाधःपीठयुग्विपुलस्त्वसौ ॥ १०२
३१.१०३ . वस्वङ्गुलः प्रकर्तव्यः सूत्रत्रयसमन्वितः ।
३१.१०३ . द्वादशाङ्गुलमानेन दण्डमूले तु पीठिका ॥ १०३
३१.१०४ . दैर्घ्यात्तूच्छ्रायाच्चोर्ध्वे च चतुरङ्गुलमानतः ।
३१.१०४ . ऊर्ध्वेऽप्युच्छ्रायतो वेदाङ्गुला दैर्घ्याद्दशाङ्गुला ॥ १०४
३१.१०५ . शूलमूलगतं पीठीमध्यं खाब्धिसमाङ्गुलम् ।
३१.१०५ . कृत्वा दण्डं त्रिशूलं तु त्रिभिर्भागैः समन्ततः ॥ १०५
३१.१०६ . अष्टाङ्गुलप्रमाणैः स्याद्धस्तमात्रं समन्ततः ।
३१.१०६ . शूलाग्रं शूलमध्यं तच्छूलमूलं तु तद्भवेत् ॥ १०६
३१.१०७ . वेदी मध्ये प्रकर्तव्या उभयोश्च षडङ्गुलम् ।
३१.१०७ . द्वादशाङ्गुलदीर्घा तु उभयोः पार्श्वयोस्तथा ॥ १०७
३१.१०८ . चतुरङ्गुलमुच्छ्रायान्मूले वेदीं प्रकल्पयेत् ।
३१.१०८ . उभयोः पार्श्वयोश्चैवमर्धचन्द्राकृतिं तथा ॥ १०८
३१.१०९ . भ्रामयेत्खटिकासूत्रं कटिं कुर्याद्द्विरङ्गुलाम् ।
३१.१०९ . वैपुल्याद्दैर्घ्यतो देवि चतुरङ्गुलमानतः ॥ १०९
३१.११० . यादृशं दक्षिणे भागे वामे तद्वत्प्रकल्पयेत् ।
३१.११० . मध्ये शूलाग्रवैपुल्यादङ्गुलश्च अधोर्ध्वतः ॥ ११०
३१.१११ . चतुरङ्गुलमानेन वैपुल्यात्तु षडङ्गुला ।
३१.१११ . उच्छ्रायात्तु ततः कार्या गण्डिका तु स्वरूपतः ॥ १११
३१.११२ . पीठोर्ध्वे तु प्रकर्तव्यं शूलमूलं तु सुव्रते ।
३१.११२ . शूलाग्रमङ्गुलं कार्यं सुतीक्ष्णं तु षडङ्गुलम् ॥ ११२
३१.११३ . अरामध्यं प्रकर्तव्यमराधस्तु षडङ्गुलम् ।
३१.११३ . चतुरङ्गुलनिम्नं तु मध्यं तु परिकल्पयेत् ॥ ११३
३१.११४ . पूर्वापरं तदेवेह मध्ये शूलं तु तद्बहिः ।
३१.११४ . कारयेत त्रिभिः सूत्रैरेकैकं वर्तयेत च ॥ ११४
३१.११५ . कजत्रयं तु शूलाग्रं वेदांशैर्द्वादशाङ्गुलम् ।
३१.११५ . क्रमाद्दक्षान्यमध्येषु त्र्यष्टद्वादशपत्रकम् ॥ ११५
३१.११६ . चक्रत्रयं वातपुरं पद्ममष्टाङ्गुलारकम् ।
३१.११६ . विद्याभिख्यं शूलमूले रजः पश्चात्प्रपातयेत् ॥ ११६
३१.११७ . त्रिशूलं दण्डपर्यन्तं राजवर्तेन पूरयेत् ।
३१.११७ . सूत्रत्रयस्य पृष्ठे तु शुक्लं चारात्रयं भवेत् ॥ ११७
३१.११८ . शुक्लेन रजसा शूलमूले विद्याम्बुजं भवेत् ।
३१.११८ . रक्तं रक्तासितं शुक्लं क्रमादूर्ध्वाम्बुजत्रयम् ॥ ११८
३१.११९ . शुक्लेन व्योमरेखा स्यात्सा स्थौल्यादङ्गुलं बहिः ।
३१.११९ . तां त्यक्त्वा वेदिका कार्या हस्तमात्रं प्रमाणातः ॥ ११९
३१.१२० . वैपुल्यत्रिगुणं दैर्घ्यात्प्राकारं चतुरश्रकम् ।
३१.१२० . समन्ततोऽथ दिक्षु स्युर्द्वाराणि करमात्रतः ॥ १२०
३१.१२१ . त्रिधा विभज्य क्रमशो द्वादशाङ्गुलमानतः ।
३१.१२१ . कण्ठं कपोलं शोभां तु उपशोभां तदन्ततः ॥ १२१
३१.१२२ . प्राकारं चतुरश्रं तु सभूरेखासमन्वितम् ।
३१.१२२ . सितरक्तपीतकृष्णै रजोभिः कारयेत्ततः ॥ १२२
३१.१२३ . रक्तै रजोभिर्मध्यं तु यथाशोभं तु पूरयेत् ।
३१.१२३ . अस्या व्याप्तौ पुरा चोक्तं तत्रैवानुसरेच्च तत् ॥ १२३
३१.१२४ . अरात्रयविभागस्तु प्रवेशो निर्गमो भ्रमः ।
३१.१२४ . अनाहतपदव्याप्तिः कुण्डल्या उदयः परः ॥ १२४
३१.१२५ . हृदि स्थाने गता देव्यस्त्रिशूलस्य सुमध्यमे ।
३१.१२५ . नाभिस्थः शूलदण्डस्तु शूलमूलं हृदि स्थितम् ॥ १२५
३१.१२६ . शक्तिस्थानगतं प्रान्तं प्रान्ते चक्रत्रयं स्मरेत् ।
३१.१२६ . उत्क्षिप्योत्क्षिप्य कलया देहमध्यस्वरूपतः ॥ १२६
३१.१२७ . शूलदण्डान्तमध्यस्थशूलमध्यान्तगोचरम् ।
३१.१२७ . प्रविशेन्मूलमध्यान्तं प्रान्तान्ते शक्तिवेश्मनि ॥ १२७
३१.१२८ . अस्पन्दकरणं कृत्वा एकदा स्पन्दवर्तनम् ।
३१.१२८ . मूलमानन्दमापीड्य शक्तित्रयपदं विशेत् ॥ १२८
३१.१२९ . तत्र पूज्यं प्रयत्नेन जायन्ते सर्वसिद्धयः ।
३१.१२९ . समस्ताध्वसमायोगात्षोढाध्वव्याप्तिभावतः ॥ १२९
३१.१३० . समस्तमन्त्रचक्राद्यैरेवमादिप्रयत्नतः ।
३१.१३० . षट्त्रिंशत्तत्त्वरचितं त्रिशूलं परिभावयेत् ॥ १३०
३१.१३१ . विषुवत्स्थेन विन्यासो मन्त्राणां मण्डलोत्तमे ।
३१.१३१ . कार्योऽस्मिन् पूजिते यत्र सर्वेश्वरपदं भजेत् ॥ १३१
३१.१३२ . स्वस्तिकेनाथ कर्तव्यं युक्तं तस्योच्यते विधिः ।
३१.१३२ . नाडिकाः स्थापयेत्पूर्वं मुहूर्तं परिमाणतः ॥ १३२
३१.१३३ . शक्रवारुणदिक्स्थाश्च याम्यसौम्यगतास्तथा ।
३१.१३३ . एकोनत्रिंशद्वंशाः स्युरृजुतिर्यग्गतास्तथा ॥ १३३
३१.१३४ . अष्टौ मर्मशतान्येकचत्वारिंशच्च जायते ।
३१.१३४ . वंशैर्विषयसंख्यैश्च पद्मं युग्मेन्दुमण्डलम् ॥ १३४
३१.१३५ . रससंख्यैर्भवेत्पीठं स्वस्तिकं सर्वकामदम् ।
३१.१३५ . वसुसंख्यैर्द्वारवीथावेवं भागपरिक्रमः ॥ १३५
३१.१३६ . रन्ध्रविप्रशराग्नींश्च लुप्येद्बाह्यान्तरं क्रमात् ।
३१.१३६ . मर्माणि च चतुर्दिक्षु मध्याद्द्वारेषु सुन्दरि ॥ १३६
३१.१३७ . वह्निभूतमुनिव्योमबाह्यगर्भे पुरीषु च ।
३१.१३७ . लोपयेच्चैव मर्माणि अन्तर्नाडिविवर्जितान् ॥ १३७
३१.१३८ . द्वारप्राकारकोणेषु नेत्रानलशरानृतून् ।
३१.१३८ . नाडयो ब्रह्मवंशस्य लोप्या नेत्राद्रसस्थिताः ॥ १३८
३१.१३९ . वह्नेर्नेत्रानलौ लोप्यौ वेदान्नेत्रयुगं रसात् ।
३१.१३९ . नेत्रं सौम्यगतं लोप्यं पूर्वाद्वेदानलौ रसात् ॥ १३९
३१.१४० . लोकस्था नाडिका हित्वा नेत्राद्वेदाग्नयः क्रमात् ।
३१.१४० . शरैर्वह्निगतं चैव युगं नेत्राग्नयो रसात् ॥ १४०
३१.१४१ . नेत्रात्पूर्वगताच्चैव सुमेरुर्द्वारसंज्ञितः ।
३१.१४१ . स्वस्तिका च पुरी रम्या चतुर्दिक्षु स्थितावुभौ ॥ १४१
३१.१४२ . मर्मणां च शते द्वे च ऋषिभिर्गुणिता दिशः ।
३१.१४२ . नेत्रादिकांश्च संमार्ज्य मार्गमध्यात्सुशोभने ॥ १४२
३१.१४३ . ऋषित्रयकृते मध्ये विषयैः कर्णिका भवेत् ।
३१.१४३ . नेत्रीकृतान्वसून् पत्रं नेत्रं सकृद्विभाजितम् ॥ १४३
३१.१४४ . वह्निं वसुगतं कृत्वा शशाङ्कस्थांश्च लोपयेत् ।
३१.१४४ . वह्नीषुऋषिमध्याच्च लोप्यं पीठेन्दुकावधि ॥ १४४
३१.१४५ . ब्रह्मणो नेत्रविषयान्नेत्राद्वेदानलौ हरेत् ।
३१.१४५ . सागरे नेत्रकं लोप्यं नाडयः पूर्वदिग्गताः ॥ १४५
३१.१४६ . भूतनेत्रगतान्मूर्ध्ना नेत्राद्द्विवह्निदृक्त्रिकात् ।
३१.१४६ . सौम्यगात्पीठकोणेषु लोपयेत चतुर्ष्वपि ॥ १४६
३१.१४७ . दलानि कार्याणि सितैः केसरं रक्तपीतलैः ।
३१.१४७ . कर्णिका कनकप्रख्या पल्लवान्ताश्च लोहिताः ॥ १४७
३१.१४८ . व्योमरेखा तु सुसिता वर्तुलाब्जान्तनीलभाः ।
३१.१४८ . पीठं रेखात्रयोपेतं सितलोहितपीतलम् ॥ १४८
३१.१४९ . स्वस्तिकाश्च चतुर्वर्णा अग्नेरीशानगोचराः ।
३१.१४९ . वीथी विद्रुमसंकाशा स्वदिक्ष्वस्त्राणि बाह्यतः ॥ १४९
३१.१५० . इन्द्रनीलनिभं वज्रं शक्तिं पद्ममणिप्रभाम् ।
३१.१५० . दण्डं हाटकसंकाशं वक्त्रं तस्यातिलोहितम् ॥ १५०
३१.१५१ . नीलद्युतिसमं खड्गं पाशं वत्सकसप्रभम् ।
३१.१५१ . ध्वजं पुष्पफलोपेतं पञ्चरङ्गैश्च शोभितम् ॥ १५१
३१.१५२ . गदा हेमनिभात्युग्रा नानारत्नविभूषिता ।
३१.१५२ . शूलं नीलाम्बुजसमं ज्वलद्वह्न्युग्रशेखरम् ॥ १५२
३१.१५३ . तस्योपरि सितं पद्ममीषत्पीतारुणप्रभम् ।
३१.१५३ . चक्रं हेमनिभं दीप्तमरा वैडूर्यसंनिभाः ॥ १५३
३१.१५४ . अरामध्यं सुपीतं च बाह्यं ज्वालारुणं भवेत् ।
३१.१५४ . मन्दिरं देवदेवस्य सर्वकामफलप्रदम् ॥ १५४
३१.१५५ . श्रीसिद्धायां शूलविधिः प्राक्क्षेत्रे चतुरश्रिते ।
३१.१५५ . हस्तमात्रं त्रिधा सूर्यान्नवखण्डं यथा भवेत् ॥ १५५
३१.१५६ . मध्ये शूलं च तत्रेत्थं मध्यभागं त्रिधा भजेत् ।
३१.१५६ . नवभिः कोष्ठकैर्युक्तं ततोऽयं विधिरुच्यते ॥ १५६
३१.१५७ . मध्यभागत्रयं त्यक्त्वा मध्ये भागद्वयस्य तु ।
३१.१५७ . अधस्ताद्भ्रामयेत्सूत्रं शशाङ्कशकलाकृति ॥ १५७
३१.१५८ . उभयतो भ्रामयेत्तत्र यथाग्रे हाकृतिर्भवेत् ।
३१.१५८ . कोट्यां तत्र कृतं सूत्रं नयेद्रेखां तु पूर्विकाम् ॥ १५८
३१.१५९ . अपरद्वारपूर्वेण त्यक्त्वाङ्गुलचतुष्टयम् ।
३१.१५९ . रेखां विनाशयेत्प्राज्ञो यथा शूलाकृतिर्भवेत् ॥ १५९
३१.१६० . शूलाग्रे त्वर्धहस्तेन त्यक्त्वा पद्मानि कारयेत् ।
३१.१६० . अधः शृङ्गत्रयं हस्तमध्ये पद्मं सकर्णिकम् ॥ १६०
३१.१६१ . मुखाग्रे धारयेत्सूत्रं त्रिभिर्हस्तैस्तु पातयेत् ।
३१.१६१ . मध्ये चोर्ध्वं ततः कुर्यादधस्तादङ्गुलद्वयम् ॥ १६१
३१.१६२ . रेखाद्वयं पातयेत यथा शूलं भवत्यपि ।
३१.१६२ . अधोभागादिभिश्चोर्ध्वं तत्र रेखा प्रपद्यते ॥ १६२
३१.१६३ . समीकृत्य ततः सूत्रे ऊर्ध्वे द्वे एवमेव तु ।
३१.१६३ . मध्यं पद्मं प्रतिष्ठाप्यं शूलाधस्ताद्यशस्विनि ॥ १६३
३१.१६४ . इत्येष मण्डलविधिः कथितः संक्षेपयोगतो महागुरुभिः ।

च्३२ अथ श्रीतन्त्रालोके द्वात्रिंशमाह्निकम्

३२.१ . अथ कथये मुद्राणां गुर्वागमगीतमत्र विधिम् । ०
३२.१ . मुद्रा च प्रतिबिम्बात्मा श्रीमद्देव्याख्ययामले ।
३२.१ . उक्ता बिम्बोदयश्रुत्या वाच्यद्वयविवेचनात् ॥ १
३२.२ . बिम्बात्समुदयो यस्या इत्युक्ता प्रतिबिम्बता ।
३२.२ . विम्बस्य यस्या उदय इत्युक्ता तदुपायता ॥ २
३२.३ . मुदं स्वरूपलाभाख्यं देहद्वारेण चात्मनाम् ।
३२.३ . रात्यर्पयति यत्तेन मुद्रा शास्त्रेषु वर्णिता ॥ ३
३२.४ . तत्र प्रधानभूता श्रीखेचरी देवतात्मिका ।
३२.४ . निष्कलत्वेन विख्याता साकल्येन त्रिशूलिनी ॥ ४
३२.५ . करङ्किणी क्रोधना च भैरवी लेलिहानिका ।
३२.५ . महाप्रेता योगमुद्रा ज्वालिनी क्षोभिणी ध्रुवा ॥ ५
३२.६ . इत्येवंबहुभेदेयं श्रीखेचर्येव गीयते ।
३२.६ . अन्यास्तदङ्गभूतास्तु पद्माद्या मालिनीमते ॥ ६
३२.७ . तासां बहुत्वामुख्यत्वयोगाभ्यां नेह वर्णनम् ।
३२.७ . श्रीखेचरीसमाविष्टो यद्यत्स्थानं समाश्रयेत् ॥ ७
३२.८ . देवीसंनिधये तत्स्यादलं किं डम्बरैर्वृथा ।
३२.८ . काम्ये कर्मणि ताश्च स्युर्मुख्याः कस्यापि जातुचित् ॥ ८
३२.९ . मुद्रा चतुर्विधा कायकरवाक्चित्तभेदतः ॥ ९
३२.१० . तत्र पूर्णेन रूपेण खेचरीमेव वर्णये ।
३२.१० . बद्ध्वा पद्मासनं योगी नाभावक्षेश्वरं क्षिपेत् ॥ १०
३२.११ . दण्डाकारं तु तं तावन्नयेद्यावत्कखत्रयम् ।
३२.११ . निगृह्य तत्र तत्तूर्णं प्रेरयेत्खत्रयेण तु ॥ ११
३२.१२ . एतां बद्ध्वा खे गतिः स्यादिति श्रीपूर्वशासने ।
३२.१२ . ध्वनिज्योतिर्मरुद्युक्तं चित्तं विश्रम्य चोपरि ॥ १२
३२.१३ . अनेनाभ्यासयोगेन शिवं भित्त्वा परं व्रजेत् ।
३२.१३ . जत्र्वधस्तात्करौ कृत्वा वामपादं च दक्षिणे ॥ १३
३२.१४ . विदार्यास्यं कनिष्ठाभ्यां मध्यमाभ्यां तु नासिकाम् ।
३२.१४ . अनामे कुञ्चयेत्प्राज्ञो भ्रूभङ्गं तर्जनीद्वयम् ॥ १४
३२.१५ . जिह्वां च चालयेन्मन्त्री हाहाकारं च कारयेत् ।
३२.१५ . त्रिशूलेन प्रयोगेण ब्रह्मरन्ध्रमुपस्थितः ॥ १५
३२.१६ . पदं सन्त्यज्य तन्मात्रं सद्यस्त्यजति मेदिनीम् ।
३२.१६ . शून्याशून्यलये कृत्वा एकदण्डेऽनिलानलौ ॥ १६
३२.१७ . शक्तित्रितयसम्बद्धे अधिष्ठातृत्रिदैवते ।
३२.१७ . त्रिशूलं तद्विजानीयाद्येन व्योमोत्पतेद्बुधः ॥ १७
३२.१८ . आकाशभावं सन्त्यज्य सत्तामात्रमुपस्थितः ।
३२.१८ . शूलं समरसं कृत्वा रसे रस इव स्थितः ॥ १८
३२.१९ . एकदण्डं स विज्ञाय त्रिशूलं खचरं प्रिये ।
३२.१९ . बद्ध्वा तु खेचरीं मुद्रां ध्यात्वात्मानं च भैरवम् ॥ १९
३२.२० . खेचरीचक्रसंजुष्टं सद्यस्त्यजति मेदिनीम् ।
३२.२० . त्यक्तांशको निराचारो निःशङ्को लोकवर्जितः ॥ २०
३२.२१ . अवधूतो निराचारो नाहमस्मीति भावयम् ।
३२.२१ . मन्त्रैकनिष्ठः संपश्यन् देहस्थाः सर्वदेवताः ॥ २१
३२.२२ . ह्लादोद्वेगास्मिताक्रुष्टनिद्रामैथुनमत्सरे ।
३२.२२ . रूपादौ वा कर्तृकर्मकरणेषु च सर्वशः ॥ २२
३२.२३ . नाहमस्मीति मन्वान एकीभूतं विचिन्तयन् ।
३२.२३ . कर्णाक्षिमुखनासादिचक्रस्थं देवतागणम् ॥ २३
३२.२४ . ग्रहीतारं सदा पश्यन् खेचर्या सिद्ध्यति स्फुटम् ।
३२.२४ . विद्याशङ्की मलाशङ्की शास्त्रशङ्की न सिद्ध्यति ॥ २४
३२.२५ . शिवो रविः शिवो वह्निः पक्तृत्वात्स पुरोहितः ।
३२.२५ . तत्रस्था देवताः सर्वा द्योतयन्त्योऽखिलं जगत् ॥ २५
३२.२६ . कनिष्ठया विदार्यास्यं तर्जनीभ्यां भ्रुवौ तथा ।
३२.२६ . अनामे मध्यमे वक्त्रे जिह्वया तालुकं स्पृशेत् ॥ २६
३२.२७ . एषा करङ्किणी देवी ज्वालिनीं शृणु सांप्रतम् ।
३२.२७ . हनुर्ललाटगौ हस्तौ प्रसार्याङ्गुलितः स्फुटौ ॥ २७
३२.२८ . चालयेद्वायुवेगेन कृत्वान्तर्भ्रुकुटीं बुधः ।
३२.२८ . विदार्यास्यं सजिह्वं च हाहाकारं तु कारयेत् ॥ २८
३२.२९ . एषा ज्वालिन्यग्निचक्रे तया चाष्टोत्तरं शतम् ।
३२.२९ . जपेद्यदि ततः सिद्ध्येत्त्रैलोक्यं सचराचरम् ॥ २९
३२.३० . परदेहेषु चात्मानं परं चात्मशरीरतः ।
३२.३० . पश्येच्चरन्तं हानादाद्गमागमपदस्थितम् ॥ ३०
३२.३१ . नवच्छिद्रगतं चैकं नदन्तं व्यापकं ध्रुवम् ।
३२.३१ . अनया हि खचारी श्रीयोगसञ्चार उच्यते ॥ ३१
३२.३२ . कुलकुण्डलिकां बद्ध्वा अणोरन्तरवेदिनीम् ।
३२.३२ . वामो योऽयं जगत्यस्मिंस्तस्य संहरणोद्यताम् ॥ ३२
३२.३३ . स्वस्थाने निर्वृतिं लब्ध्वा ज्ञानामृतरसात्मकम् ।
३२.३३ . व्रजेत्कन्दपदं मध्ये रावं कृत्वा ह्यरावकम् ॥ ३३
३२.३४ . यावज्जीवं चतुष्कोणं पिण्डाधारं च कामिकम् ।
३२.३४ . तत्र तां बोधयित्वा तु गतिं बुद्ध्वा क्रमागताम् ॥ ३४
३२.३५ . चक्रोभयनिबद्धां तु शाखाप्रान्तावलम्बिनीम् ।
३२.३५ . मूलस्थानाद्यथा देवि तमोग्रन्थिं विदारयेत् ॥ ३५
३२.३६ . वज्राख्यां ज्ञानजेनैव तथा शाखोभयान्ततः ।
३२.३६ . कोणमध्यविनिष्क्रान्तं लिङ्गमूलं विभेदयेत् ॥ ३६
३२.३७ . तत्र सङ्घट्टितं चक्रयुग्ममैक्येन भासते ।
३२.३७ . वैपरीत्यात्तु निक्षिप्य द्विधाभावं व्रजत्यतः ॥ ३७
३२.३८ . ऊर्वाद्यङ्गुष्ठकालाग्निपर्यन्ते सा विनिक्षिपेत् ।
३२.३८ . गमागमनसञ्चारे चरेत्सा लिङ्गलिङ्गिनी ॥ ३८
३२.३९ . तत्र तत्पदसंयोगादुन्मीलनविधायिनी ।
३२.३९ . यो जानाति स सिद्ध्येत्तु रसादानविसर्गयोः ॥ ३९
३२.४० . ससङ्गममिदं स्थानमूर्मिण्युन्मीलनं परम् ।
३२.४० . एष क्रमस्ततोऽन्योऽपि व्युत्क्रमः खेचरी परा ॥ ४०
३२.४१ . योन्याधारेति विख्याता शूलमूलेति शब्द्यते ।
३२.४१ . वर्णास्तत्र लयं यान्ति ह्यवर्णे वर्णरूपिणि ॥ ४१
३२.४२ . नादिफान्तं समुच्चार्य कौलेशं देहसंनिभम् ।
३२.४२ . आक्रम्य प्रथमं चक्रं खे यन्त्रे पादपीडितम् ॥ ४२
३२.४३ . नादं वै शक्तिसद्गर्भं सद्गर्भात्कौलिनीपदम् ।
३२.४३ . बीजपञ्चकचारेण शूलभेदक्रमेण तु ॥ ४३
३२.४४ . हृच्छूलग्रन्थिभेदैश्चिद्रुद्रशक्तिं प्रबोधयेत् ।
३२.४४ . वायुचक्रान्तनिलयं बिन्द्वाख्यं नाभिमण्डलम् ॥ ४४
३२.४५ . आगच्छेल्लम्बिकास्थानं सूत्रद्वादशनिर्गतम् ।
३२.४५ . चन्द्रचक्रविलोमेन प्रविशेद्भूतपञ्जरे ॥ ४५
३२.४६ . भूयस्तु कुरुते लीलां मायापञ्जरवर्तिनीम् ।
३२.४६ . पुनः सृष्टिः संहृतिश्च खेचर्या क्रियते बुधैः ॥ ४६
३२.४७ . श्रीमद्वीरावलीयोग एष स्यात्खेचरीविधिः ।
३२.४७ . चुम्बाकारेण वक्त्रेण यत्तत्त्वं श्रूयते परम् ॥ ४७
३२.४८ . ग्रसमानमिदं विश्वं चन्द्रार्कपुटसंपुटे ।
३२.४८ . तेनैव स्यात्खगामीति श्रीमत्कामिक उच्यते ॥ ४८
३२.४९ . भवान्मुक्त्वा द्रावयन्ति पाशान्मुद्रा हि शक्तयः ।
३२.४९ . मुख्यासां खेचरी सा च त्रिधोच्चारेण वाचिकी ॥ ४९
३२.५० . त्रिशिरोमुद्गरो देवि कायिकी परिपठ्यते ।
३२.५० . नासां नेत्रद्वयं चापि हृत्स्तनद्वयमेव च ॥ ५०
३२.५१ . वृषणद्वयलिङ्गं च प्राप्य कायं गता त्वियम् ।
३२.५१ . भवस्थानाभवस्थानमुच्चारेणावधारयेत् ॥ ५१
३२.५२ . मानसीयमितस्त्वन्याः पद्माद्या अष्ट मुद्रिकाः ।
३२.५२ . मातृव्यूहकुले ताः स्युरस्यास्तु परिवारगाः ॥ ५२
३२.५३ . शरीरं तु समस्तं यत्कूटाक्षरसमाकृति ।
३२.५३ . एषा मुद्रा महामुद्रा भैरवस्येति गह्वरे ॥ ५३
३२.५४ . सूपविष्टः पद्मके तु हस्ताग्राङ्गुलिरश्मिभिः ।
३२.५४ . पराङ्मुखैर्झटित्युद्यद्रश्मिभिः पृष्ठसंस्थितैः ॥ ५४
३२.५५ . अन्तःस्थितिः खेचरीयं संकोचाख्या शशाङ्किनी ।
३२.५५ . तस्मादेव समुत्तम्ब्य बाहू चैवावकुञ्चितौ ॥ ५५
३२.५६ . सम्यग्व्योमसु संस्थानाद्व्योमाख्या खेचरी मता ।
३२.५६ . मुष्टिद्वितयसङ्घट्टाद्धृदि सा हृदयाह्वाया ॥ ५६
३२.५७ . शान्ताख्या सा हस्तयुग्ममूर्ध्वाधः स्थितमुद्गतम् ।
३२.५७ . समदृष्ट्यावलोक्यं च बहिर्योजितपाणिकम् ॥ ५७
३२.५८ . एषैव शक्तिमुद्रा चेदधोधावितपाणिका ।
३२.५८ . दशानामङ्गुलीनां तु मुष्टिबन्धादनन्तरम् ॥ ५८
३२.५९ . द्राक्क्षेपात्खेचरी देवी पञ्चकुण्डलिनी मता ।
३२.५९ . संहारमुद्रा चैषैव यद्यूर्ध्वं क्षिप्यते किल ॥ ५९
३२.६० . उत्क्रामणी झगित्येव पशूनां पाशकर्तरी ।
३२.६० . श्वभ्रे सुदूरे झटिति स्वात्मानं पातयन्निव ॥ ६०
३२.६१ . साहसानुप्रवेशेन कुञ्चितं हस्तयुग्मकम् ।
३२.६१ . अधोवीक्षणशीलं च सम्यग्दृष्टिसमन्वितम् ॥ ६१
३२.६२ . वीरभैरवसंज्ञेयं खेचरी बोधवर्धिनी ।
३२.६२ . अष्टधेत्थं वर्णिता श्रीभर्गाष्टकशिखाकुले ॥ ६२
३२.६३ . एवं नानाविधान्भेदानाश्रित्यैकैव या स्थिता ।
३२.६३ . श्रीखेचरी तयाविष्टः परं बीजं प्रपद्यते ॥ ६३
३२.६४ . एकं सृष्टिमयं बीजं यद्वीर्यं सर्वमन्त्रगम् ।
३२.६४ . एका मुद्रा खेचरी च मुद्रौघः प्राणितो यया ॥ ६४
३२.६५ . तदेवं खेचरीचक्ररूढौ यद्रूपमुल्लसेत् ।
३२.६५ . तदेव मुद्रा मन्तव्या शेषः स्याद्देहविक्रिया ॥ ६५
३२.६६ . यागादौ तन्मध्ये तदवसितौ ज्ञानयोगपरिमर्शे ।
३२.६६ . विघ्नप्रशमे पाशच्छेदे मुद्राविधेः समयः ॥ ६६
३२.६७ . बोधावेशः सन्निधिरैक्येन विसर्जनं स्वरूपगतिः ।
३२.६७ . शङ्कादलनं चक्रोदयदीप्तिरिति क्रमात्कृत्यम् ॥ ६७
३२.६८ . इति मुद्राविधिः प्रोक्तः सुगूढो यः फलप्रदः ।

च्३३ अथ श्रीतन्त्रालोके त्रयस्त्रिंशमाह्निकम्

३३.१ . अथावसरसंप्राप्त एकीकारो निगद्यते । ०
३३.१ . यदुक्तं चक्रभेदेन सार्धं पूज्यमिति त्रिकम् ।
३३.१ . तत्रैष चक्रभेदानामेकीकारो दिशानया ॥ १
३३.२ . विश्वा तदीशा हारौद्री वीरनेत्र्यम्बिका तथा ।
३३.२ . गुर्वीति षडरे देव्यः श्रीसिद्धावीरदर्शिताः ॥ २
३३.३ . माहेशी ब्राह्मणी स्कान्दी वैष्णव्यैन्द्री यमात्मिका ।
३३.३ . चामुण्डा चैव योगीशीत्यष्टाघोर्यादयोऽथवा ॥ ३
३३.४ . अग्निनिरृतिवाय्वीशमातृभिर्द्वादशान्विताः ।
३३.४ . नन्दा भद्रा जया काली कराली विकृतानना ॥ ४
३३.५ . क्रोष्टुकी भीममुद्रा च वायुवेगा हयानना ।
३३.५ . गम्भीरा घोषणी चेति चतुर्विंशत्यरे विधिः ॥ ५
३३.६ . सिद्धिर्वृद्धिर्द्युतिर्लक्ष्मीर्मेधा कान्तिः सुधा धृतिः ।
३३.६ . दीप्तिः पुष्टिर्मतिः कीर्तिः सुस्थितिः सुगतिः स्मृतिः ॥ ६
३३.७ . सुप्रभा षोडशी चेति श्रीकण्ठादिकशक्तयः ।
३३.७ . बलिश्च बलिनन्दश्च दशग्रीवो हरो हयः ॥ ७
३३.८ . माधवः षडरे चक्रे द्वादशारे त्वमी स्मृताः ।
३३.८ . दक्षश्चण्डो हरः शौण्डी प्रमथो भीममन्मथौ ॥ ८
३३.९ . शकुनिः सुमतिर्नन्दो गोपालश्च पितामहः ।
३३.९ . श्रीकण्ठोऽनन्तसूक्ष्मौ च त्रिमूर्तिः शंबरेश्वरः ॥ ९
३३.१० . अर्घीशो भारभूतिश्च स्थितिः स्थाणुर्हरस्तथा ।
३३.१० . झण्ठिभौतिकसद्योजानुग्रहक्रूरसैनिकाः ॥ १०
३३.११ . द्व्यष्टौ यद्वामृतस्तेन युक्ताः पूर्णाभतद्द्रवाः ।
३३.११ . ओघोर्मिस्यन्दनाङ्गाश्च वपुरुद्गारवक्त्रकाः ॥ ११
३३.१२ . तनुसेचनमूर्तीशाः सर्वामृतधरोऽपरः ।
३३.१२ . श्रीपाठाच्छक्तयश्चैताः षोडशैव प्रकीर्तिताः ॥ १२
३३.१३ . संवर्तलकुलिभृगुसितबकखङ्गिपिनाकिभुजगबलिकालाः ।
३३.१३ . द्विश्छगलाण्डौ शिखिशोणमेषमीनत्रिदण्डि साषाढि ॥ १३
३३.१४ . देवीकान्ततदर्धौ दारुकहलिसोमनाथशर्माणः ।
३३.१४ . जयविजयजयन्ताजितसुजयजयरुद्रकीर्तनावहकाः ॥ १४
३३.१५ . तन्मूर्त्युत्साहदवर्धनाश्च बलसुबलभद्रदावहकाः ।
३३.१५ . तद्वान्दाता चेशो नन्दनसमभद्रतन्मूर्तिः ॥ १५
३३.१६ . शिवदसुमनःस्पृहणका दुर्गो भद्राख्यकालश्च ।
३३.१६ . चेतोऽनुगकौशिककालविश्वसुशिवास्तथापरः कोपः ॥ १६
३३.१७ . श्रुत्यग्न्यरे स्युरेते स्त्रीपाठाच्छक्तयस्त्वेताः ।
३३.१७ . जुंकारोऽथाग्निपत्नीति षडरे षण्ठवर्जिताः ॥ १७
३३.१८ . द्वादशारे तत्सहिताः षोडशारे स्वराः क्रमात् ।
३३.१८ . हलस्तद्द्विगुणेऽष्टारे याद्यं हान्तं तु तत्त्रिके ॥ १८
३३.१९ . द्वात्रिंशदरके सान्तं बिन्दुः सर्वेषु मूर्धनि ।
३३.१९ . एवमन्यान्बहूंश्चक्रभेदानस्मात्प्रकल्पयेत् ॥ १९
३३.२० . एक एव चिदात्मैष विश्वामर्शनसारकः ।
३३.२० . शक्तिस्तद्वानतो माता शब्दराशिः प्रकीर्तितौ ॥ २०
३३.२१ . तयोरेव विभागे तु शक्तितद्वत्प्रकल्पने ।
३३.२१ . शब्दराशिर्मालिनी च क्षोभात्म वपुरीदृशम् ॥ २१
३३.२२ . तथान्तःस्थपरामर्शभेदने वस्तुतस्त्रिकम् ।
३३.२२ . अनुत्तरेच्छोन्मेषाख्यं यतो विश्वं विमर्शनम् ॥ २२
३३.२३ . आनन्देशोर्मियोगे तु तत्षट्कं समुदाहृतम् ।
३३.२३ . अन्तःस्थोष्मसमायोगात्तदष्टकमुदाहृतम् ॥ २३
३३.२४ . तदामृतचतुष्कोनभावे द्वादशकं भवेत् ।
३३.२४ . तद्योगे षोडशाख्यं स्यादेवं यावदसंख्यता ॥ २४
३३.२५ . विश्वमेकपरामर्शसहत्वात्प्रभृति स्फुटम् ।
३३.२५ . अंशांशिकापरामर्शान् पर्यन्ते सहते यतः ॥ २५
३३.२६ . अतः पञ्चाशदैकात्म्यं स्वरव्यक्तिविरूपता ।
३३.२६ . वर्गाष्टकं वर्णभेद एकाशीतिकलोदयः ॥ २६
३३.२७ . इति प्रदर्शितं पूर्वमर्धमात्रासहत्वतः ।
३३.२७ . स्वरार्धमप्यस्ति यतः स्वरितस्यार्धमात्रकम् ॥ २७
३३.२८ . तस्यादित उदात्तं तत्कथितं पदवेदिना ।
३३.२८ . इत्थं संविदियं याज्यस्वरूपामर्शरूपिणी ॥ २८
३३.२९ . अभिन्नं संविदश्चैतच्चक्राणां चक्रवालकम् ।
३३.२९ . स्वाम्यावरणभेदेन बहुधा तत्प्रयोजयेत् ॥ २९
३३.३० . परापरा परा चान्या सृष्टिस्थितितिरोधयः ।
३३.३० . मातृसद्भावरूपा तु तुर्या विश्रान्तिरुच्यते ॥ ३०
३३.३१ . तच्च प्रकाशं वक्त्रस्थं सूचितं तु पदे पदे ।
३३.३१ . तुर्ये विश्रान्तिराधेया मातृसद्भावसारिणि ॥ ३१
३३.३२ . तथास्य विश्वमाभाति स्वात्मतन्मयतां गतम् ।
३३.३२ . इत्येष शास्त्रार्थस्योक्त एकीकारो गुरूदितः ॥ ३२

च्३४ अथ श्रीतन्त्रालोके चतुस्त्रिंशमाह्निकम्

३४.१ . उच्यतेऽथ स्वस्वरूपप्रवेशः क्रमसङ्गतः । ०
३४.१ . यदेतद्बहुधा प्रोक्तमाणवं शिवताप्तये ।
३४.१ . तत्रान्तरन्तराविश्य विश्राम्येत्सविधे पदे ॥ १
३४.२ . ततोऽप्याणवसंत्यागाच्छाक्तीं भूमिमुपाश्रयेत् ।
३४.२ . ततोऽपि शाम्भवीमेवं तारतम्यक्रमात्स्फुटम् ॥ २
३४.३ . इत्थं क्रमोदितविबोधमहामरीचिसंपूरितप्रसरभैरवभावभागी ।
३४.३ . अन्तेऽभ्युपायनिरपेक्षतयैव नित्यं स्वात्मानमाविशति गर्भितविश्वरूपम् ॥ ३
३४.४ . कथितोऽयं स्वस्वरूपप्रवेशः परमेष्ठिना ।

च्३५ अथ श्रीतन्त्रालोके पञ्चत्रिंशमाह्निकम्

३५.१ . अथोच्यते समस्तानां शास्त्राणामिह मेलनम् ।
३५.१ . इह तावत्सम स्तोऽयं व्यवहारः पुरातनः ॥ १
३५.२ . प्रसिद्धिमनुसन्धाय सैव चागम उच्यते ।
३५.२ . अन्वयव्यतिरेकौ हि प्रसिद्धेरुपजीवकौ ॥ २
३५.३ . स्वायत्तत्वे तयोर्व्यक्तिपूगे किं स्यात्तयोर्गतिः ।
३५.३ . प्रत्यक्षमपि नेत्रात्मदीपार्थादिविशेषजम् ॥ ३
३५.४ . अपेक्षते तत्र मूले प्रसिद्धिं तां तथात्मिकाम् ।
३५.४ . अभितःसंवृते जात एकाकी क्षुधितः शिशुः ॥ ४
३५.५ . किं करोतु किमादत्तां केन पश्यतु किं व्रजेत् ।
३५.५ . ननु वस्तुशताकीर्णे स्थानेऽप्यस्य यदेव हि ॥ ५
३५.६ . पश्यतो जिघ्रतो वापि स्पृशतः संप्रसीदति ।
३५.६ . चेतस्तदेवादाय द्राक्सोऽन्वयव्यतिरेकभाक् ॥ ६
३५.७ . हन्त चेतःप्रसादोऽपि योऽसावर्थविशेषगः ।
३५.७ . सोऽपि प्राग्वासनारूपविमर्शपरिकल्पितः ॥ ७
३५.८ . न प्रत्यक्षानुमानादिबाह्यमानप्रसादजः ।
३५.८ . प्राग्वासनोपजीव्येतत्प्रतिभामात्रमेव न ॥ ८
३५.९ . न मृदभ्यवहारेच्छा पुंसो बालस्य जायते ।
३५.९ . प्राग्वासनोपजीवी चेद्विमर्शः सा च वासना ॥ ९
३५.१० . प्राच्या चेदागता सेयं प्रसिद्धिः पौर्वकालिकी ।
३५.१० . नच चेतःप्रसत्त्यैव सर्वो व्यवहृतिक्रमः ॥ १०
३५.११ . मूलं प्रसिद्धिस्तन्मानं सर्वत्रैवेति गृह्यताम् ।
३५.११ . पूर्वपूर्वोपजीवित्वमार्गणे सा क्वचित्स्वयम् ॥ ११
३५.१२ . सर्वज्ञरूपे ह्येकस्मिन्निःशङ्कं भासत पुरा ।
३५.१२ . व्यवहारो हि नैकत्र समस्तः कोऽपि मातरि ॥ १२
३५.१३ . तेनासर्वज्ञपूर्वत्वमात्रेणैषा न सिद्ध्यति ।
३५.१३ . बहुसर्वज्ञपूर्वत्वे न मानं चास्ति किंचन ॥ १३
३५.१४ . भोगापवर्गतद्धेतुप्रसिद्धिशतशोभितः ।
३५.१४ . तद्विमर्शस्वभावोऽसौ भैरवः परमेश्वरः ॥ १४
३५.१५ . ततश्चांशांशिकायोगात्सा प्रसिद्धिः परम्पराम् ।
३५.१५ . शास्त्रं वाश्रित्य वितता लोकान्संव्यवहारयेत् ॥ १५
३५.१६ . तयैवाशैशवात्सर्वे व्यवहारधराजुषः ।
३५.१६ . सन्तः समुपजीवन्ति शैवमेवाद्यमागमम् ॥ १६
३५.१७ . अपूर्णास्तु परे तेन न मोक्षफलभागिनः ।
३५.१७ . उपजीवन्ति यावत्तु तावत्तत्फलभागिनः ॥ १७
३५.१८ . बाल्यापायेऽपि यद्भोक्तुमन्नमेष प्रवर्तते ।
३५.१८ . तत्प्रसिद्ध्यैव नाध्यक्षान्नानुमानादसम्भवात् ॥ १८
३५.१९ . नच काप्यत्र दोषाशाशङ्कायाश्च निवृत्तितः ।
३५.१९ . प्रसिद्धिश्चाविगानोत्था प्रतीतिः शब्दनात्मिका ॥ १९
३५.२० . मातुः स्वभावो यत्तस्यां शङ्कते नैष जातुचित् ।
३५.२० . स्वकृतत्ववशादेव सर्ववित्स हि शङ्करः ॥ २०
३५.२१ . यावत्तु शिवता नास्य तावत्स्वात्मानुसारिणीम् ।
३५.२१ . तावतीमेव तामेष प्रसिद्धिं नाभिशङ्कते ॥ २१
३५.२२ . अन्यस्यामभिशङ्की स्याद्भूयस्तां बहु मन्यते ।
३५.२२ . एवं भाविशिवत्वोऽमूं प्रसिद्धिं मन्यते ध्रुवम् ॥ २२
३५.२३ . एक एवागमश्चायं विभुना सर्वदर्शिना ।
३५.२३ . दर्शितो यः प्रवृत्ते च निवृत्ते च पथि स्थितः ॥ २३
३५.२४ . धर्मार्थकाममोक्षेषु पूर्णापूर्णादिभेदतः ।
३५.२४ . विचित्रेषु फलेष्वेक उपायः शाम्भवागमः ॥ २४
३५.२५ . तस्मिन्विषयवैविक्त्याद्विचित्रफलदायिनि ।
३५.२५ . चित्रोपायोपदेशोऽपि न विरोधावहो भवेत् ॥ २५
३५.२६ . लौकिकं वैदिकं साङ्ख्यं योगादि पाञ्चरात्रकम् ।
३५.२६ . बौद्धार्हतन्यायशास्त्रं पदार्थक्रमतन्त्रणम् ॥ २६
३५.२७ . सिद्धान्ततन्त्रशाक्तादि सर्वं ब्रह्मोद्भवं यतः ।
३५.२७ . श्रीस्वच्छन्दादिषु प्रोक्तं सद्योजातादिभेदतः ॥ २७
३५.२८ . यथैकत्रापि वेदादौ तत्तदाश्रमगामिनः ।
३५.२८ . संस्कारान्तरमत्रापि तथा लिङ्गोद्धृतादिकम् ॥ २८
३५.२९ . यथाच तत्र पूर्वस्मिन्नाश्रमे नोत्तराश्रमात् ।
३५.२९ . फलमेति तथा पाञ्चरात्रादौ न शिवात्मताम् ॥ २९
३५.३० . एक एवागमस्तस्मात्तत्र लौकिकशास्त्रतः ।
३५.३० . प्रभृत्यावैष्णवाद्बौद्धाच्छैवात्सर्वं हि निष्ठितम् ॥ ३०
३५.३१ . तस्य यत्तत्परं प्राप्यं धाम तत्त्रिकशब्दितम् ।
३५.३१ . सर्वाविभेदानुच्छेदात्तदेव कुलमुच्यते ॥ ३१
३५.३२ . यथोर्ध्वाधरताभाक्सु देहाङ्गेषु विभेदिषु ।
३५.३२ . एकं प्राणितमेवं स्यात्त्रिकं सर्वेषु शास्त्रतः ॥ ३२
३५.३३ . श्रीमत्कालीकुले चोक्तं पञ्चस्रोतोविवर्जितम् ।
३५.३३ . दशाष्टादशभेदस्य सारमेतत्प्रकीर्तितम् ॥ ३३
३५.३४ . पुष्पे गन्धस्तिले तैलं देहे जीवो जलेऽमृतम् ।
३५.३४ . यथा तथैव शास्त्राणां कुलमन्तः प्रतिष्ठितम् ॥ ३४
३५.३५ . तदेक एवागमोऽयं चित्रश्चित्रेऽधिकारिणि ।
३५.३५ . तथैव सा प्रसिद्धिर्हि स्वयूथ्यपरयूथ्यगा ॥ ३५
३५.३६ . सांख्यं योगं पाञ्चरात्रं वेदांश्चैव न निन्दयेत् ।
३५.३६ . यतः शिवोद्भवाः सर्व इति स्वच्छन्दशासने ॥ ३६
३५.३७ . एकस्मादागमाच्चैते खण्डखण्डा व्यपोद्धृताः ।
३५.३७ . लोके स्युरागमास्तैश्च जनो भ्राम्यति मोहितः ॥ ३७
३५.३८ . अनेकागमपक्षेऽपि वाच्या विषयभेदिता ।
३५.३८ . अवश्यमूर्ध्वाधरतास्थित्या प्रामाण्यसिद्धये ॥ ३८
३५.३९ . अन्यथा नैव कस्यापि प्रामाण्यं सिद्ध्यति ध्रुवम् ।
३५.३९ . नित्यत्वमविसंवाद इति नो मानकारणम् ॥ ३९
३५.४० . अस्मिन्नंशेऽप्यमुष्यैव प्रामाण्यं स्यात्तथोदितेः ।
३५.४० . अन्यथाव्याकृतौ कॢप्तावसत्यत्वे प्ररोचने ॥ ४०
३५.४१ . अतिप्रसङ्ग सर्वस्याप्यागमस्यापबाधकः ।
३५.४१ . अवश्योपेत्य इत्यस्मिन्मान आगमनामनि ॥ ४१
३५.४२ . अवश्योपेत्यमेवैतच्छास्त्रनिष्ठानिरूपणम् ।
३५.४२ . प्रधानेऽङ्गे कृतो यत्नः फलवान्वस्तुतो यतः ॥ ४२
३५.४३ . अतोऽस्मिन् यत्नवान् कोऽपि भवेच्छंभुप्रचोदितः ।
३५.४३ . तत्र तत्र च शास्त्रेषु न्यरूप्यत महेशिना ॥ ४३
३५.४४ . एतावत्यधिकारी यः स दुर्लभ इति स्फुटम् ।
३५.४४ . इत्थं श्रीशम्भुनाथेन ममोक्तं शास्त्रमेलनम् ॥ ४४

च्३६ अथ श्रीतन्त्रालोके षट्त्रिंशमाह्निकम्

३६.१ . आयातिरथ शास्त्रस्य कथ्यतेऽवसरागता ।०
३६.१ . श्रीसिद्धादिविनिर्दिष्टा गुरुभिश्च निरूपिता ।
३६.१ . भैरवो भैरवी देवी स्वच्छन्दो लाकुलोऽणुराट् ॥ १
३६.२ . गहनेशोऽब्जजः शक्रो गुरुः कोट्यपकर्षतः ।
३६.२ . नवभिः क्रमशोऽधीतं नवकोटिप्रविस्तरम् ॥ २
३६.३ . एतैस्ततो गुरुः कोटिमात्रात्पादं वितीर्णवान् ।
३६.३ . दक्षादिभ्य उभौ पादौ संवर्तादिभ्य एव च ॥ ३
३६.४ . पादं च वामनादिभ्यः पादार्धं भार्गवाय च ।
३६.४ . पादपादं तु बलये पादपादस्तु योऽपरः ॥ ४
३६.५ . सिंहायार्धं ततः शिष्टाद्द्वौ भागौ विनताभुवे ।
३६.५ . पादं वासुकिनागाय खण्डाः सप्तदश त्वमी ॥ ५
३६.६ . स्वर्गादर्धं रावणोऽथ जह्रे रामोऽर्धमप्यतः ।
३६.६ . विभीषणमुखादाप गुरुशिष्यविधिक्रमात् ॥ ६
३६.७ . खण्डैरेकान्नविंशत्या विभक्तं तदभूत्ततः ।
३६.७ . खण्डं खण्डं चाष्टखण्डं प्रोक्तपादादिभेदतः ॥ ७
३६.८ . पादो मूलोद्धारावुत्तरवृहदुत्तरे तथा कल्पः ।
३६.८ . सांहितकल्पस्कन्दावनुत्तरं व्यापकं त्रिधा तिस्रः ॥ ८
३६.९ . देव्योऽत्र निरूप्यन्ते क्रमशो विस्तारिणैव रूपेण ।
३६.९ . नवमे पदे तु गणना न काचिदुक्ता व्यवच्छिदाहीने ॥ ९
३६.१० . रामाच्च लक्ष्मणस्तस्मात्सिद्धास्तेभ्योऽपि दानवाः ।
३६.१० . गुह्यकाश्च ततस्तेभ्यो योगिनो नृवरास्ततः ॥ १०
३६.११ . तेषां क्रमेण तन्मध्ये भ्रष्टं कालान्तराद्यदा ।
३६.११ . तदा श्रीकण्ठनाथाज्ञावशात्सिद्धा अवातरम् ॥ ११
३६.१२ . त्र्यम्बकामर्दकाभिख्यश्रीनाथा अद्वये द्वये ।
३६.१२ . द्वयाद्वये च निपुणाः क्रमेण शिवशासने ॥ १२
३६.१३ . आद्यस्य चान्वयो जज्ञे द्वितीयो दुहितृक्रमात् ।
३६.१३ . स चार्धत्र्यम्बकाभिख्यः संतानः सुप्रतिष्ठितः ॥ १३
३६.१४ . अतश्चार्धचतस्रोऽत्र मठिकाः संततिक्रमात् ।
३६.१४ . शिष्यप्रशिष्यैर्विस्तीर्णाः शतशाखं व्यवस्थितैः ॥ १४
३६.१५ . अध्युष्टसंततिस्रोतःसारभूतरसाहृतिम् ।
३६.१५ . विधाय तन्त्रालोकोऽयं स्यन्दते सकलान्रसान् ॥ १५
३६.१६ . उक्तायातिरुपादेयभावो निर्णीयतेऽधुना ।

च्३७ अथ श्रीतन्त्रालोके सप्तत्रिंशमाह्निकम्

३७.१ . उक्तनीत्यैव सर्वत्र व्यवहारे प्रवर्तिते ।
३७.१ . प्रसिद्धावुपजीव्यायामवश्यग्राह्य आगमः ॥ १
३७.२ . यथा लौकिकदृष्ट्यान्यफलभाक्तत्प्रसिद्धितः ।
३७.२ . सम्यग्व्यवहरंस्तद्वच्छिवभाक्तत्प्रसिद्धितः ॥ २
३७.३ . तदवश्यग्रहीतव्ये शास्त्रे स्वांशोपदेशिनि ।
३७.३ . मनाक्फलेऽभ्युपादेयतमं तद्विपरीतकम् ॥ ३
३७.४ . यथा खगेश्वरीभावनिःशङ्कत्वाद्विषं व्रजेत् ।
३७.४ . क्षयं कर्मस्थितिस्तद्वदशङ्काद्भैरवत्वतः ॥ ४
३७.५ . यदार्षे पातहेतूक्तं तदस्मिन्वामशासने ।
३७.५ . आशुसिद्ध्यै यतः सर्वमार्षं मायोदरस्थितम् ॥ ५
३७.६ . तच्च यत्सर्वसर्वज्ञदृष्टं तच्चापि किं भवेत् ।
३७.६ . यदशेषोपदेशेन सूयतेऽनुत्तरं फलम् ॥ ६
३७.७ . यथाधराधरप्रोक्तवस्तुतत्त्वानुवादतः ।
३७.७ . उत्तरं कथितं संवित्सिद्धं तद्धि तथा भवेत् ॥ ७
३७.८ . यदुक्ताधिकसंवित्तिसिद्धवस्तुनिरूपणात् ।
३७.८ . अपूर्णसर्ववित्प्रोक्तिर्ज्ञायतेऽधरशासने ॥ ८
३७.९ . ऊर्ध्वशासनवस्त्वंशे दृष्ट्वापिच समुज्झिते ।
३७.९ . अधः शास्त्रेषु मायात्वं लक्ष्यते सर्गरक्षणात् ॥ ९
३७.१० . श्रीमदानन्दशास्त्रादौ प्रोक्तं च परमेशिना ।
३७.१० . ऋषिवाक्यं बहुक्लेशमध्रुवाल्पफलं मितम् ॥ १०
३७.११ . नैव प्रमाणयेद्विद्वान् शैवमेवागमं श्रयेत् ।
३७.११ . तदार्षे पातहेतूक्तं तदस्मिन् वामशासने ॥ ११
३७.१२ . आशुसिद्ध्यै यतः सर्वमार्षं मायोदरस्थितम् ।
३७.१२ . यथा खगेश्वरीभावनिःशङ्कत्वाद्विषं व्रजेत् ॥ १२
३७.१३ . क्षयं कर्मस्थितिस्तद्वदशङ्काद्भैरवत्वतः ।
३७.१३ . अज्ञत्वानुपदेष्टृत्वसंदष्टेऽधरशासने ॥ १३
३७.१४ . एतद्विपर्ययाद्ग्राह्यमवश्यं शिवशासनम् ।
३७.१४ . द्वावाप्तौ तत्र च श्रीमच्छ्रीकण्ठलकुलेश्वरौ ॥ १४
३७.१५ . द्विप्रवाहमिदं शास्त्रं मम्यङ्निःश्रेयसप्रदम् ।
३७.१५ . प्राच्यस्य तु यथाभीष्टभोगदत्वमपि स्थितम् ॥ १५
३७.१६ . तच्च पञ्चविधं प्रोक्तं शक्तिवैचित्र्यचित्रितम् ।
३७.१६ . पञ्चस्रोत इति प्रोक्तं श्रीमच्छ्रीकण्ठशासनम् ॥ १६
३७.१७ . दशाष्टादशधा स्रोतःपञ्चकं यत्ततोऽप्यलम् ।
३७.१७ . उत्कृष्टं भैरवाभिख्यं चतुःषष्टिविभेदितम् ॥ १७
३७.१८ . श्रीमदानन्दशास्त्रादौ प्रोक्तं भगवता किल ।
३७.१८ . समूहः पीठमेतच्च द्विधा दक्षिणवामतः ॥ १८
३७.१९ . मन्त्रो विद्येति तस्माच्च मुद्रामण्डलगं द्वयम् ।
३७.१९ . मननत्राणदं यत्तु मन्त्राख्यं तत्र विद्यया ॥ १९
३७.२० . उपोद्बलनमाप्यायः सा हि वेद्यार्थभासिनी ।
३७.२० . मन्त्रप्रतिकृतिर्मुद्रा तदाप्यायनकारकम् ॥ २०
३७.२१ . मण्डलं सारमुक्तं हि मण्डश्रुत्या शिवाह्वयम् ।
३७.२१ . एवमन्योन्यसंभेदवृत्ति पीठचतुष्टयम् ॥ २१
३७.२२ . यतस्तस्माद्भवेत्सर्वं पीठे पीठेऽपि वस्तुतः ।
३७.२२ . प्रधानत्वात्तस्य तस्य वस्तुनो भिन्नता पुनः ॥ २२
३७.२३ . कथिता साधकेन्द्राणां तत्तद्वस्तुप्रसिद्धये ।
३७.२३ . प्रत्येकं तच्चतुर्धैवं मण्डलं मुद्रिका तथा ॥ २३
३७.२४ . मन्त्रो विद्येति च पीठमुत्कृष्टं चोत्तरोत्तम् ।
३७.२४ . विद्यापीठप्रधानं च सिद्धयोगीश्वरीमतम् ॥ २४
३७.२५ . तस्यापि परमं सारं मालिनीविजयोत्तरम् ।
३७.२५ . उक्तं श्रीरत्नमालायामेतच्च परमेशिना ॥ २५
३७.२६ . अशेषतन्त्रसारं तु वामदक्षिणमाश्रितम् ।
३७.२६ . एकत्र मिलितं कौलं श्रीषडर्धकशासने ॥ २६
३७.२७ . सिद्धान्ते कर्म बहुलं मलमायादिरूषितम् ।
३७.२७ . दक्षिणं रौद्रकर्माढ्यं वामं सिद्धिसमाकुलम् ॥ २७
३७.२८ . स्वल्पपुण्यं बहुक्लेशं स्वप्रतीतिविवर्जितम् ।
३७.२८ . मोक्षविद्याविहीनं च विनयं त्यज दूरतः ॥ २८
३७.२९ . यस्मिन्काले च गुरुणा निर्विकल्पं प्रकाशितम् ।
३७.२९ . मुक्तस्तेनैव कालेन यन्त्रं तिष्ठति केवलम् ॥ २९
३७.३० . मयैतत्स्रोतसां रूपमनुत्तरपदाद्ध्रुवात् ।
३७.३० . आरभ्य विस्तरेणोक्तं मालिनीश्लोकवार्तिके ॥ ३०
३७.३१ . जिज्ञासुस्तत एवेदमवधारयितुं क्षमः ।
३७.३१ . वयं तूक्तानुवचनमफलं नाद्रियामहे ॥ ३१
३७.३२ . इत्थं दददनायासाज्जीवन्मुक्तिमहाफलम् ।
३७.३२ . यथेप्सितमहाभोगदातृत्वेन व्यवस्थितम् ॥ ३२
३७.३३ . षडर्धसारं सच्छास्त्रमुपादेयमिदं स्फुटम् ।
३७.३३ . षट्त्रिंशता तत्त्वबलेन सूता यद्यप्यनन्ता भुवनावलीयम् ।
३७.३३ . ब्रह्माण्डमत्यन्तमनोहरं तु वैचित्र्यवर्जं नहि रम्यभावः ॥ ३३
३७.३४ . भूरादिसप्तपुरपूर्णतमेऽपि तस्मिन्मन्ये द्वितीयभुवनं भवनं सुखस्य ।
३७.३४ . क्वान्यत्र चित्रगतिसूर्यशशाङ्कशोभिरात्रिन्दिवप्रसरभोगविभागभूषा ॥ ३४
३७.३५ . तत्रापिच त्रिदिवभोगमहार्घवर्षद्वीपान्तरादधिकमेव कुमारिकाह्वम् ।
३७.३५ . यत्राधराधरपदात्परमं शिवान्तमारोढुमप्यधिकृतिः कृतिनामनर्घा ॥ ३५
३७.३६ . प्राक्कर्मभोगिपशुतोचितभोगभाजा किं जन्मना ननु सुखैकपदेऽपि धाम्नि ।
३७.३६ . सर्वो हि भाविनि परं परितोषमेति संभाविते नतु निमेषिणि वर्तमाने ॥ ३६
३७.३७ . कन्याह्वयेऽपि भुवनेऽत्र परं महीयान् देशः स यत्र किल शास्त्रवराणि चक्षुः ।
३७.३७ . जात्यन्धसद्मनि न जन्म न कोऽभिनिन्देद्भिन्नाञ्जनायितरविप्रमुखप्रकाशे ॥ ३७
३७.३८ . निःशेषशास्त्रसदनं किल मध्यदेशस्तस्मिन्नजायत गुणाभ्यधिको द्विजन्मा ।
३७.३८ . कोऽप्यत्रिगुप्त इति नामनिरुक्तगोत्रः शास्त्राब्धिचर्वणकलोद्यदगस्त्यगोत्रः ॥ ३८
३७.३९ . तमथ ललितादित्यो राजा निजं पुरमानयत्प्रणयरभसात्कश्मीराख्यं हिमालयमूर्धगम् ।
३७.३९ . अधिवसति यद्गौरीकान्तः करैर्विजयादिभिर्युगपदखिलं भोगासारं रसात्परिचर्चितुम् ॥ ३९
३७.४० . स्थाने स्थाने मुनिभिरखिलैश्चक्रिरे यन्निवासा यच्चाध्यास्ते प्रतिपदमिदं स स्वयं चन्द्रचूडः ।
३७.४० . तन्मन्येऽहं समभिलषिताशेषसिद्धेर्नसिद्ध्यै कश्मीरेभ्यः परमथ पुरं पूर्णवृत्तेर्न तुष्ट्यै ॥ ४०
३७.४१ . यत्र स्वयं शारदचन्द्रशुभ्रा श्रीशारदेति प्रथिता जनेषु ।
३७.४१ . शाण्डिल्यसेवारससुप्रसन्ना सर्वं जनं स्वैर्विभवैर्युनक्ति ॥ ४१
३७.४२ . नारङ्गारुणकान्ति पाण्डुविकचद्बल्लावदातच्छवि प्रोद्भिन्नामलमातुलुङ्गकनकच्छायाभिरामप्रभम् ।
३७.४२ . केरीकुन्तलकन्दलीप्रतिकृतिश्यामप्रभाभास्वरं यस्मिञ्शक्तिचतुष्टयोज्ज्वलमलं मद्यं महाभैरवम् ॥ ४२
३७.४३ . त्रिनयनमहाकोपज्वालाविलीन इह स्थितो मदनविशिखव्रातो मद्यच्छलेन विजृम्भते ।
३७.४३ . कथमितरथा रागं मोहं मदं मदनज्वरं विदधदनिशं कामातङ्कैर्वशीकुरुते जगत् ॥ ४३
३७.४४ . यत्कान्तानां प्रणयवचसि प्रौढिमानं विदत्ते यन्निर्विघ्नं निधुवनविधौ साध्वसं संधुनोति ।
३७.४४ . यस्मिन् विश्वाः कलितरुचयो देवताश्चक्रचर्यस्तन्मार्द्वीकं सपदि तनुते यत्र भोगापबर्गौ ॥ ४४
३७.४५ . उद्यद्गौराङ्कुरविकसितैः श्यामरक्तैः पलाशैरन्तर्गाढारुणरुचिलसत्केसरालीविचित्रैः ।
३७.४५ . आकीर्णा भूः प्रतिपदमसौ यत्र काश्मीरपुष्पैः सम्यग्देवीत्रितययजनोद्यानमाविष्करोति ॥ ४५
३७.४६ . सर्वो लोकः कविरथ बुधो यत्र शूरोऽपि वाग्मी चन्द्रोद्द्योता मसृणगतयः पौरनार्यश्च यत्र ।
३७.४६ . यत्राङ्गारोज्ज्वलविकसितानन्तसौषुम्णमार्गग्रस्तार्केन्दुर्गगनविमलो योगिनीनां च वर्गः ॥ ४६
३७.४७ . श्रीमत्परं प्रवरनाम पुरं च तत्र यन्निर्ममे प्रवरसेन इति क्षितीशः ।
३७.४७ . यः स्वप्रतिष्ठितमहेश्वरपूजनान्ते व्योमोत्पतन्नुदसृजत्किल धूपघण्टाम् ॥ ४७
३७.४८ . आन्दोलनोदितमनोहरवीरनादैः सा चास्य तत्सुचरितं प्रथयांबभूव ।
३७.४८ . सद्वृत्तसारगुरुतैजसमूर्तयो हि त्यक्ता अपि प्रभुगुणानधिकं ध्वनन्ति ॥ ४८
३७.४९ . संपूर्णचन्द्रविमलद्युतिवीरकान्तागाढाङ्गरागघनकुङ्कुमपिञ्जरश्रीः ।
३७.४९ . प्रोद्धूतवेतसलतासितचामरौघैराज्याभिषेकमनिशं ददती स्मरस्य ॥ ४९
३७.५० . रोधःप्रतिष्ठितमहेश्वरसिद्धलिङ्गस्वायंभुवार्चनविलेपनगन्धपुष्पैः ।
३७.५० . आवर्ज्यमानतनुवीचिनिमज्जनौघविध्वस्तपाप्ममुनिसिद्धमनुष्यवन्द्या ॥ ५०
३७.५१ . भोगापवर्गपरिपूरणकल्पवल्ली भोगैकदानरसिकां सुरसिद्धसिन्धुम् ।
३७.५१ . न्यक्कुर्वती हरपिनाककलावतीर्णा यद्भूषयत्यविरतं तटिनी वितस्ता ॥ ५१
३७.५२ . तस्मिन् कुवेरपुरचारिसिंतांशुमौलिसांमुख्यदर्शनविरूढपवित्रभावे ।
३७.५२ . वैतस्तरोधसि निवासममुष्य चक्रे राजा द्विजस्य परिकल्पितभूरिसंपत् ॥ ५२
३७.५३ . तस्यान्वये महति कोऽपि वराहगुप्तनामा बभूव भगवान् स्वयमन्तकाले ।
३७.५३ . गीर्वाणसिन्धुलहरीकलिताग्रमूर्धा यस्याकरोत्परमनुग्रहमाग्रहेण ॥ ५३
३७.५४ . तस्यात्मजश्चुखलकेति जने प्रसिद्धश्चन्द्रावदातधिषणो नरसिंहगुप्तः ।
३७.५४ . यं सर्वशास्त्ररसमज्जनशुभ्रचित्तं माहेश्वरी परमलंकुरुते स्म भक्तिः ॥ ५४
३७.५५ . तारुण्यसागरतरङ्गभरानपोह्य वैराग्यपोतमधिरुह्य दृढं हठेन ।
३७.५५ . यो भक्तिरोहणमवाप्य महेशचिन्तारत्नैरलं दलयति स्म भवापदस्ताः ॥ ५५
३७.५६ . तस्यात्मजोऽभिनवगुप्त इति प्रसिद्धः श्रीचन्द्रचूडचरणाब्जपरागपूतः ।
३७.५६ . माता व्ययूयुजदमुं किल बाल्य एव दैवं हि भाविपरिकर्मणि संस्करोति ॥ ५६
३७.५७ . माता परं बन्धुरिति प्रवादः स्नोहोऽतिगाढीकुरुते हि पाशान् ।
३७.५७ . तन्मूलबन्धे गलिते किलास्य मन्ये स्थिता जीवत एव मुक्तिः ॥ ५७
३७.५८ . पित्रा स शब्दगहने कृतसंप्रवेशस्तर्कार्णवोर्मिपृषतामलपूतचित्तः ।
३७.५८ . साहित्यसान्द्ररसभोगपरो महेशभक्त्या स्वयंग्रहणदुर्मदया गृहीतः ॥ ५८
३७.५९ . स तन्मयीभूय न लोकवर्तनीमजीगणत्कामपि केवलं पुनः ।
३७.५९ . तदीयसंभोगविवृद्धये पुरा करोति दास्यं गुरुवेश्मसु स्वयम् ॥ ५९
३७.६० . आनन्दसंततिमहार्णवकर्णधारः सद्दैशिकैरकवरात्मजवामनाथः ।
३७.६० . श्रीनाथसंततिमहाम्बरघर्मकान्तिः श्रीभूतिराजतनयः स्वपितृप्रसादः ॥ ६०
३७.६१ . त्रैयम्बकप्रसरसागरशायिसोमानन्दात्मजोत्पलजलक्ष्मणगुप्तनाथः ।
३७.६१ . तुर्याख्यसंततिमहोदधिपूर्णचन्द्रः श्रीसोमतः सकलवित्किल शंभुनाथः ॥ ६१
३७.६२ . श्रीचन्द्रशर्मभवभक्तिविलासयोगानन्दाभिनन्दशिवशक्तिविचित्रनाथाः ।
३७.६२ . अन्येऽपि धर्मशिववामनकोद्भटश्रीभूतेशभास्करमुखप्रमुखा महान्तः ॥ ६२
३७.६३ . एते सेवारसविरचितानुग्रहाः शास्त्रसारपौढादेशप्रकटसुभगं स्वाधिकारं किलास्मै ।
३७.६३ . यत्संप्रादुर्यदपि च जनान्नैक्षताक्षेत्रभूतान् स्वात्मारामस्तदयमनिशं तत्त्वसेवारसोऽभूत् ॥ ६३
३७.६४ . सोऽनुग्रहीतुमथ शांभवभक्तिभाजं स्वं भ्रातरमखिलशास्त्रविमर्शपूर्णम् ।
३७.६४ . यावन्मनः प्रणिदधाति मनोरथाख्यं तावज्जनः कतिपयस्तमुपाससाद ॥ ६४
३७.६५ . श्रीशौरिसंज्ञतनयः किल कर्णनामा यो यौवने विदितशांभवतत्त्वसारः ।
३७.६५ . देहं त्यजन् प्रथयति स्म जनस्य सत्यं योगच्युतं प्रति महामुनिकृष्णवाक्यम् ॥ ६५
३७.६६ . तद्बालमित्रमथ मन्त्रिसुतः प्रसिद्धः श्रीमन्द्र इत्यखिलसारगुणाभिरामः ।
३७.६६ . लक्ष्मीसरस्वति समं यमलंचकार सापत्नकं तिरयते सुभगप्रभावः ॥ ६६
३७.६७ . अन्ये पितृव्यतनयाः शिवशक्तिशुभ्राः क्षेमोत्पलाभिनवचक्रकपद्मगुप्ताः ।
३७.६७ . ये संपदं तृणममंसत शंभुसेवासंपूरितं स्वहृदयं हृदि भावयन्तः ॥ ६७
३७.६८ . षडर्धशास्त्रेषु समस्तमेव येनाधिजग्मे विधिमण्डलादि ।
३७.६८ . स रामगुप्तो गुरुशंभुशास्त्रसेवाविधिव्यग्रसमग्रमार्गः ॥ ६८
३७.६९ . अन्योऽपि कश्चन जनः शिवशक्तिपातसंप्रेरणापरवशस्वकशक्तिसार्थः ।
३७.६९ . अभ्यर्थनाविमुखभावमशिक्षितेन तेनाप्यनुग्रहपदं कृत एष वर्गः ॥ ६९
३७.७० . आचार्यमभ्यर्थयते स्म गाढं संपूर्णतन्त्राधिगमाय सम्यक् ।
३७.७० . जायेत दैवानुगृहीतबुद्धेः संपत्प्रबन्धैकरसैव संपत् ॥ ७०
३७.७१ . सोऽप्यभ्युपागमदभीप्सितमस्य यद्वा स्वातोद्यमेव हि निनर्तिषतोऽवतीर्णम् ।
३७.७१ . सोऽनुग्रहप्रवण एव हि सद्गुरूणामाज्ञावशेन शुभसूतिमहाङ्कुरेण ॥ ७१
३७.७२ . विक्षिप्तभावपरिहारमथो चिकीर्षन्मन्द्रः स्वके पुरवरे स्थितिमस्य वव्रे ।
३७.७२ . आबालगोपमपि यत्र महेश्वरस्य दास्यं जनश्चरति पीठनिवासकल्पे ॥ ७२
३७.७३ . तस्याभवत्किल पितृव्यवधूर्विधात्रा या निर्ममे गलितसंसृतिचित्रचिन्ता ।
३७.७३ . शीतांशुमौलिचरणाब्जपरागमात्रभूषाविधिर्विहितवत्सलिकोचिताख्या ॥ ७३
३७.७४ . मूर्ता क्षमेव करुणेव गृहीतदेहा धारेव विग्रहवती शुभशीलतायाः ।
३७.७४ . वैराग्यसारपरिपाकदशेव पूर्णा तत्त्वार्थरत्नरुचिरस्थितिरोहणोर्वी ॥ ७४
३७.७५ . भ्रातापि तस्याः शशिशुभ्रमौलेर्भक्त्या परं पावितचित्तवृत्तिः ।
३७.७५ . स शौरिरात्तेश्वरमन्त्रिभावस्तत्याज यो भूपतिमन्त्रिभावम् ॥ ७५
३७.७६ . तस्य स्नुषा कर्णवधूर्विधूतसंसारवृत्तिः सुतमेकमेव ।
३७.७६ . यासूत योगेश्वरिदत्तसंज्ञं नामानुरूपस्फुरदर्थतत्त्वम् ॥ ७६
३७.७७ . यामग्रगे वयसि भर्तृवियोगदीनामन्वग्रहीत्त्रिनयनः स्वयमेव भक्त्या ।
३७.७७ . भाविप्रभावरभसेषु जनेष्वनर्थः सत्यं समाकृषति सोऽर्थपरम्पराणाम् ॥ ७७
३७.७८ . भक्त्युल्लसत्पुलकतां स्फुटमङ्गभूषां श्रीशंभुनाथनतिमेव ललाटिकां च ।
३७.७८ . शैवश्रुतिं श्रवणभूषणमप्यवाप्य सौभाग्यमभ्यधिकमुद्वहति स्म यान्तः ॥ ७८
३७.७९ . अम्बाभिधाना किल सा गुरुं तं स्वं भ्रातरं शंभुदृशाभ्यपश्यत् ।
३७.७९ . भाविप्रभावोज्ज्वलभव्यबुद्धिः सतोऽवजानाति न बन्धुबुद्ध्या ॥ ७९
३७.८० . भ्राता तदीयोऽभिनवश्च नाम्ना न केवलं सच्चरितैरपि स्वैः ।
३७.८० . पीतेन विज्ञानरसेन यस्य तत्रैव तृष्णा ववृधे निकामम् ॥ ८०
३७.८१ . सोऽन्यश्च शांभवमरीचिचयप्रणश्यत्संकोचहार्दनलिनीघटितोज्ज्वलश्रीः ।
३७.८१ . तं लुम्पकः परिचचार समुद्यमेषु साधुः समावहति हन्त करावलम्बम् ॥ ८१
३७.८२ . इत्थं गृहे वत्सलिकावितीर्णे स्थितः समाधाय मतिं बहूनि ।
३७.८२ . पूर्वश्रुतान्याकलयन् स्वबुद्ध्या शास्त्राणि तेभ्यः समवाप सारम् ॥ ८२
३७.८३ . स तन्निबन्धं विदधे महार्थं युक्त्यागमोदीरिततन्त्रतत्त्वम् ।
३७.८३ . आलोकमासाद्य यदीयमेष लोकः सुखं संचरिता क्रियासु ॥ ८३
३७.८४ . सन्तोऽनुगृह्णीत कृतिं तदीयां हृह्णीत पूर्वं विधिरेष तावत् ।
३७.८४ . ततोऽपि गृह्णातु भवन्मतिं सा सद्योऽनुगृह्णातु च तत्त्वदृष्ट्या ॥ ८४
३७.८५ . इदमभिनवगुप्तप्रोम्भितं शास्त्रसारं शिव निशमय तावत्सर्वतःश्रोत्रतन्त्रः ।
३७.८५ . तव किल नुतिरेषा सा हि त्वद्रूपचर्चेत्यभिनवपरितुष्टो लोकमात्मीकुरुष्व ॥ ८५